Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
30ste Jaargang.
Woensdag 13 Maart 1907.
No. 8757.
A_b_on n e e r t op je
feuilleton.
Hirawe ScMelascïe Courant
1STEMjE
met iratis Gelislreeri MatsMai
prijs 10 c. p. weel, 0.45 p. ml, fi.do p. 3 M.
Buitenlandsch Nieuws.
Het uur der bekoring.
Ontzettende scheepsramp
te Toulon.
duitschland.
rCï-kV tG V°ren al$ kaPitein de mobiele
garde by de verdediging van Parys onderscheiden
92)
twintigste hoofdstuk.
Ik hoop, ook nu Sr8,™'tlXndSt!
mogen ondervinden." wmenaneia ie
ABONNEMENT SP RIJ Sj
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden ƒ1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland ƒ2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Boter-
straat 50 en by alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 1 6 regels ƒ0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren wórden uiterst
lyke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
bil-
RUSLAND.
Uister heeft op Tsarskoje Selo een nieuwe kroon
raad plaats gehad om den door het socialistische
overwicht in de Doema in 't leven geroepen toe
stand te overwegen.
In den Rijksdag werd de aanvullingsbegroo-
ting voor de koloniën by derde lezing aangenomen.
egen stemden de sociaal-democraten, het Centrum
en de Polen.
Eveneens werden aangenomen het ontwerp be
treffende den spoorweg Keetmanshoop-Koebob
en de wet betreffende de uitschrijving van een
leeniug voor het Zuid-West-Afrikaansche protec
toraat Damir.
De eischen der Regeering met betrekking tot
e oloniën zyn nu definitief aangenomen.
ENGELAND.
De «Tribune" geeft een uiteenzetting van
Asquith's vermoedelijke plannen ten aanzien der
ouderdomspensioenen, waarby het blad aangeeft,
dat voorloopig slechts denkbaar is een gedeelte-
yke uitvoering van het pensioenplan. In aanslui
ting aan de bestaande armenwet zonderen voor
taan de tegenwoordige armbesturen twee shillings
per week af ter pensioneering van zekere catego
ry van lieden boven 65 jaar. De kanselier der
schatkist zou daar dan vijf shillings per week
aan toe kunnen voegen, hetgeen vijf millioen pond
sterling per jaar zou kosten. Asquith zou voorals-
nog met verder kunnen gaan, maar vorenstaande
zou moeten zyn te beschouwen als een inleiding
op een meer omvattend pensioenplan, gegrond op
een hervorming van de bestaande armen wetgeving
en strekkende om de ouderdomspensioenen onaf-
ankelijk te maken van armenwetgeving.
Uit Londen wordt bericht, dat de uit den
Zuid-Afnkaanschen oorlog welbekende generaal
■trench is overleden.
FRANKRIJK.
Casimir Périer.
Casimir Périer, oud-president der Fransche re
publiek, is gisteren-nacht te Parys overleden.
Casimir Périer, was de vijfde president der
Fransche republiek, welk hoog staatsambt hij
slechts gedurende korten tijd, n.l. van Juni 1894
in 847"te P bekleedde' Casimir Përier> werd
in .847 te Parijs geboren en werd in 1871 nadat
had, kabmets-chef van zjjn vader, Auguste Périer
toenmaals minister van Binnenlandsche Zaken. In'
876 werd hy tot lid der Kamer van Afgevaardig-
Z j t°Zln' Waann hjj ^1'by het linker-centrum
aansloot. Hy was vervolgens onder Bardoux onder-
staatssecretaris in het departement van onderwijs
en eeredienst, en bekleedde later van 1883 tot
Uit het Engelsch.)
vn?acgSwdaarop kwam er telegrafisch antwoord
ingI Waann deze meldde> dat hy op het
punt stond, de terugreis te aanvaarden. Rebe zou
graag voor de zaak in behandeling kwam, alles
og eens met Spalting hebben besproken en zich
gersoonlyk vergewist hebben van de bewyzen, die
nL knü1? gebracht. Maar volgens zijne bereke-
van u sPaltlng eerst m den vroegen morgen
aankomen erSteij behandeliBFsdag met den sneltrein
tüen daaï de °PeninS van de rechtszit-
stefd wel °m acht uur 8 morgens was vastge-
alfeen snrak ka"S meer °P' dat Spalting
no P L iaar °Cb' wat had dit ten slotte
eenmaaf aan he? ™werken De steen was nu
zaalT zich schran°l 8ebracht, en het was nu
beradenheid dpn H ze"ea en met ijzeren vast-
bieden jenden storm het hoofd te
Toen Rebe den volgenden mr...
Uk» door gobrochloo Wh.,
1885 dezelfde functie in het departement van
Oorlog.
In 1893 viel hem de eer te beurt gekozen te
worden tot president der Fransche Kamer in welk
college hy in 1883 voor de tweede maal gekozen
was, nadat hij weinige maanden te voren zijn
mandaat ter beschikking had gesteld, toen het
wetsontwerp tot verbanning van de leden der
vroegere regeerende familiën in Frankrijk aan de
orde zou komen, wyl zijn republikeinsche gevoelens
in botsing kwamen met zijn Orléanistische familie-
traditiën.
Den len December 1893 werd hij belast met
de vorming van een nieuw ministerie, waarin hij
zelf de portefeuille van Buitenlandsche Zaken voor
zijne rekening nam, maar reeds in Mei daarop
trad het ministerie af en kwam het ministerie.
Dupuy aan het bewind, in wiens plaats Casimir
Périer weer Kamerpresident werd. En slechts
weinige weken daarna, den 27en Juni 1894, nadat
twee dagen vroeger president Carnot vermoord
was, werd Casimir Périer tot president der Fran
sche republiek gekozen.
Wijl 't hem onmogelijk was, zooals hy zich
had voorgesteld, eenigen beslissenden invloed op
den gang van zaken te oefenen, bood hij den I5den
Jannari 1895 zijn ontslag aan en trok zich sedert
geheel uit het politieke leven terug.
Het jaar 1907 schijnt zich, evenals 1906, te
gaan kenmerken als een ram pen jaar.
Sedert den aanvang van dit jaar hebben wy
reeds twee groote rampen zien gebeuren, n.l. de
aardbeving te Kingston en de jongste schipbreuk
van de «Berlin". By deze twee ontzettende gebeur
tenissen valt nu weer een nieuwe scheepsramp te
vermelden de ontploffing van den kruitvoorraad-
aan boord van den Franschen kruiser sléna" in
de marinehaven te Toulon.
De nieuwe ramp, waarvan hier melding wordt
gemaakt, zal onder de rjj der grootste onheilen,
die 1907 ons te aanschouwen heeft gegeven en
misschien nog geven zal, wel tot de meest tra
gische behooren.
Aan boord van de »Iéna", die in het Missiessy-
dok lag, deed een ontploffing van een torpedo
met saamgeperste lucht den geheelen kruitvoor-
raad in de lucht vliegen. Byna de geheele beman
ning was op het oogenblik, dat deze ontploffing
plaats had, aan boord. Volgens de eerste telegram
men schatte men het getal dooden op 200 en bet
aantal gekwetsten op 300, waarvan verscheidene
levensgevaarlijke wonden hadden.
De sléna" lag in het dok voor reparaties aan
de machines. Het schip voerde de vlag van den
vice-admiraal Manceron en werd gecommandeerd
door den kapitein ter zee Adigard. De ontploffing
moet begonnen zyn in de kruitkamer, waar de
granaten van 30.5 cM. waren opgelegd.
wppr^i gerechtsgebouw binnenkwam, dat in
eene mcnbrtp Vr°-ege morSenuur reeds met
rte blZ„:Tn»w'gler£e? was 8evuld> viel zyn
»Ben je mal kerel 1" bromde Rebe kort aange
bonden. «Wij bljjven dezelfden tegeóover Kr
dat is natuurlijk. Ben ik nnsschien'in dfe wtmge
dagpn een ander mensch geworden
Spaltings gelaat klaarde hoe langer hoe meer
vriend Zu- TH -een bÜz°Bdere eer zyn, oude
vnend, zei hy deftig. «Blijft dus jij en jou tus-
<rensR afS W? °nd8r elkander zjjn, wat overi-
groot geworden'." m6er 1 daa"00r is 'l Verschil te
«Wees nu toch niet zoo dwaas, kerel 1"
vol'^nTliK berichten mee> ^n beelen zak
voort «TV. Jfi 8 nu met een gewichtig gezicht
met een FnJ l,el, ure beb n°g kennis gemaakt
weekt f ,D Collega, die vloeiend Duitsch
mer een zelf16 0Bpin^s den Engelschen Nuszbau-
Tb !n ,n Beakes, heeft gearresteerd."
de rf? g Jg0n Rebe te luisteren dat was
wiens ka tVan d?.n EnSelschen geldwisselaar, in
wiens kantoor hy Nuszbaumer had gevonden en
y zyn verblijf in Lorden onlangs reeds
Nog nimmer is in de laatste jaren in vredestijd
zulk 'n vreeselyk ongeluk een oorlogsschip over
komen.
De »Iéna" behoorde tot de beste oorlogssche
pen van de Fransche vloot. Het verongelukte schip
was in 1898 gebouwd, dus slechts 9 jaar oud, en
heeft ongeveer 25 millioen frcs gekost.
Omtrent de afmetingen, bewapening enz, vinden
wy vermeld, dat het 12 M. lang, 20.8 M.
breed was, 12.050 ton mat, en de bewapening be
stond uit vier kanonnen van 30.5 cM., acht van
16.5, acht van 10, twintig van 4.7 en twee van
3.7, voorts had het twee torpedobuizen boven- en
twee onderwater, alle van 45 kaliber. De pantser
gordel was op de waterlijn 0.32 M. dik. De ma
chine kon 16.500 P.K. ontwikkelen. Het schip
liep met een snelheid van 18 knoopen.
De minister van Marine vertrok onmiddellijk na
het vernemen van het bericht over de ramp naar
Toulon.
Te Parijs heeft deze nieuwe scheepsramp groote
verslagenheid te weeggebracht.
Wij laten hieronder de achtereenvolgens ont
vangen berichten volgen
PARIJS, 4.30 uur. Admiraal Bienaimé verklaart,
dat er 400 slachtoffers zyn. De telegrafische ver
binding met Toulon is tengevolge der ontploffing
verbroken, zoodat er nog geen volledige berichten
zyn ontvangen.
TOULON, 6 uur. Een ontzaglyke menschen-
massa is samengestroomd rondom de militaire
haven en wordt door de troepen met groote
moeite op een afstand gehouden. De stad is in
een dichte rookwolk gehuld. Het aantal slacht
offers wordt nu geschat op 250 a 300.
De kapitein ter zee Adigard en de kapitein
luitenant ter zee Bertier zyn als geraamten in
hun kajuiten teruggevonden.
De schout bij nacht Manceron is zwaar aan den
rechterslaap gewondhy helpt echter toch den
stationscommandant in het houden van toezicht
aan boord.
De luitenant ter zee 2e klasse Rousse werd
gedoodde luitenant ter zee 2e klasse Boissoudin
en de adelborst Nèlboeuf zijn gewond.
PARIJS, 7 uur. Admiraal Bienaimé schrijft
de ontploffing toe aan zelfontbranding van het
kruit. Na zekeren tyd toch wordt het kruit ont
leed, waardoor er warmte ontwikkeld wordt,
zoodat het kruit voortdurende aandacht eischt.
De sléna" had 25 ton kruit aan boord het was
«aar de meening van dien admiraal het schoonste
Fransche pantserschip, welks type als grondslag
voor toekomstige oorlogsschepen moest dienen.
De president der Republiek heeft aan minister
lomson geseind, dat hij aan de familieleden der
slachtoffers zijn deelneming moest overbrengen.
Nadere berichten.
Tengevolge der ontploffing zijn te Toulon nog
vernield: de torpedowerkplaats, de werkplaats voor
machineriën en het brandspuitenhuis. De daken
van vele panden werden mede verbryzeld. Het
gevangen was genomen. »Dat is interessant," zeide
hy
kortaf. »Ben je iets van belang door middel
van dien Engelschman tè weten gekomen
»Dat zou ik meenen I" zei Spa ting met onge
veinsde voldoening. «Je zult er verbaasd van staan.
Hoor maar: Deze Beakes heeft met Nuszbaunier
samen beproefd ook in Londen een zwendel in
kali aandeelen te beginnen, maar het gerecht was
®r gauw achter en liet de vrienden door een der
bekwaamste detectives, juist my'n zegsman, zeke
ren mister O'Connor, in het oog houden. Zonder
dat Beakes er eenig vermoeden van had, was het
aan een der ondergeschikten van O'Connor gelukt,
als klerk op dat kantoor te worden aangesteld
daardoor was de politie in de gelegenheid om van
ajles, wat er voorviel, zoo uitgebreid en z ,o spoe-
dlg mogelyk op de hoogte te komen. Jij hebt ook
met dien detective-klerk zaken gedaan."
Dij deze woorden schrok Rebe min of meer.
Met onrustig flikkerende oogen keek hij den and-r
aan. »Ik?" kwam het daarna gedempt over zijne
fippen.
«Waarachtig, daar sta je verbaasd van hè?
Maar de zaak is heel eenvoudig. Men had daar
als beginsel aangenomen, om iedere nieuwe zaak,
die de vrienden behandelden, zoo goed mogelijk
na te pluizen. Jy moet nu je rol zoo voortreffelijk
gespeeld hebben, dat zelfs de ervaren detectieve
zich om den tuin liet leiden en je voor een een
voudig plattelandsbewoner hield zonder dit je
het gemerkt hebt, volgde je iemand toen je voor
de tweede maal by Beakes op 't kantoor kwam
basin, waar de »Jéna" lag, dat bijna droog wis,
is om 4.30 uur, toen het schip nog brandde, ocd. r
water gezet, waardoor nieuwe onheilen voorkomen
werden.
Een tweede-officier, onder bizondere omstandig
heden aan den dood ontsnapt, heeft nog het vol
gende medegedeeld
»Wy waren op de brug; men ging middag
appel houden, toen plotseling een hevige ontplof
fing plaats had. Ik werd in de lucnt geslingerd
en enkele oogenblikken later lag ik halt beuwrlmd
op de kade. Ik nam de vlucht en nu bevmat ik my
hier, zonder te weten hoe alles in zyn werk is gegaan
De hofmeester van admiraal Manceron, uie ge
red is, maar eenige kwetsuren heelt oe&umen,
heeft het volgende verteld
»Ik bevond my in de eetzaal, waar ik mijne
gewone werkzaamheden verncmte. tiet was on
geveer uur, precies weet ik liet met. Onver
wachts had er een ouipiulfiug plaats in de kruit
kamer, die zien onder de eet zaai en de vertrekken
der admiraal bevindt. De ramen werden stukge
slagen en vlammen sloegen langs alle zyoeu uit
het schip. Ik werd aan oen uais gewond. Een
dichte rook omringde my, maar ik verloor den
moed niet. Ik Degat me n«ar de samer vaa oen
admiraal, waar is kort te vuren zyn kulfie had
gebracht. Ik stelde nem van net gevaar iu tenuis
en zag, dat hy gewond was. Aan uooru nad e>.u
geweldige paniek plaats. VersCuetdeue manschappen
sprongen in het water en andere weideu door ue
kracht der ontploffing in de lucüt geslingerd, liet
is- zeer goed mugeiyk, dat velen uer up.arenden
iu den rookt gestikt zyu."
Men verzekert, dat een strykster, die vtarcb-
goed aan boord moest brengen, omier ue dooden
behoort. Een granaatscherf dooude in net dorp
Pont du Las een kindje van 17 maanden. Up de
kaden langs het dok zyn de dooaen en gewouueu
in lange ryen neergelegd.
De bewoners van de in den omtrek van de
plaats des onheils gelegen huizen namen alien de
vlucht.
Een oogenblik dreigde aan boord van het op
eenigen afstand van de »léna" liggend pautser-
schip «Suffren" een paniek te ontslaan, maar door
het tactvol optreden der officiereu werd de kalmte
aan boord spoedig hersteld.
De koning van Engeland, te Biarritz het bericht
van de ontploffing vernemende, zond dadelyk een
condoléance-telegram aan den president der Fran
sche republiek.
Het departement van marine te Parys ontving
nog een telegram van den eersten lord der Eugel-
sche admiraliteit.
Volgens de laatste berichten, is het aantal
slachtoffers nog niet met zekerheid vastgesteld
kunnen worden.
Monis, lid van den Senaat voor Gironde, heeft
een interpellatie over de ramp aangekondigd, welke
ramp des te erger is, omdat daardoor een lange
reeks van ongelukken wordt afgesloten, welke de
en coustateenie, dat je in een boardmghou^e je
intrek hadt genomen."
Een zucht van verlichting kw.mi over Rebes
lippen; hy had zich zoo pas om mei* beai s-iiad.
Die verwensebte deieciive wist n e"s va zyn
eerste verblyf in een hotel, v* wor uit ny zyu
geldelijke zaken had gedreven. «V'.-id-r, uro, g
hij aan, zich tot een lachje dwingend. »L»ai had
ik waaihjk niet tonnen droomen, «ut i« zefdoor
een shminen detec i«e in 'to«>g werd geüouden."
«De zoogenaamde klerk begreep uit de ook in
'ijne tegenwoordigheid zorgeloos gevoerde gesprek
ken, dat men plan had, je te plukken; vooral
vnend Nu-«zbaurner interesseerde zich by'zonder vo«»r
je. Nu, de rest kan j - je denken. Gedurende je
korte verblyf in Louilen werd er byzonder over je
gewaakt, als betrof 'teen gekroond hoofd. Zelfs
naar Plymouth reisde je bewaker je na en daar
werd het bem duidelyk, dat de eene collega den
an«ieren had ge ibserveerd by dooi zag wat je in
je schild voerde leger, No zbiuraer et, daar tie
Engelsche wet e«gen ijk >i-«g :yk* ontvoeringen
veroiedt, maar bij je in j geuueg-n met sloren
wilde, trok hij zich bes-c ieidén terug. Nu! ja zujt
mister O'Connor zelf -pieken; by n-efv amg-bu-
den, om zelf zijne ontdekkingen persooHyg te
komen getu gen net, als ik t- ny ook van met-
ning. dat Nuszbaumer ook w-d weet van u e
zwendelarij in duizend mark bauknoien Ik ieb de
rechtbank zijn aanbod voorgeslagen e„ de t-le-
grafische oproeping om als geimge tó verser, ij een
is al onderweg."
