Dagblad voor Schiedam Omstreken.
30ste Jaargang.
Maandag 12 Augustus 1907.
8881.
Melkvoorziening.
Ahoimeert O op ie
Kiene Seitielamsche Corat
met jratis HsilliisM ZiiapM
prijs 10 c. p. weel, 0.45 p.mi, fl.35p.3ffli.
FEUILLETON.
Donker Par ij s.
ABONNEMENTSPRIJS!
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland ƒ2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 16 regels 0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk ad.verteeren worden uiterst bil
lijke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
Onder de belangrijkste voedingsmiddelen, die de
mensch dagelijks gebruikt, neemt de koemelk de
eerste plaats in. Melk is niet alleen voor de berei
ding van tal van spijzen en voor toevoeging aan
koffie en thee een onmisbaar artikel, maar dit voe
dingsmiddel is vooral van veel beteekenis voor
zuigelingen en zieken. De zuigelingen en zieken,
behooren dan ook,over het geheel genomen, tot
de grootste consumenten van koemelk. Iloevelen
zieken hebben niet aan het gebruik van melk
hun leven te danken? In ontelbare gevallen, in
het bizonder bij lijders aan ingewandsziekten, is
melk vaak het eenige voedsel. Bij de zuigelingen
zien we in de laatste jaren het gebruik van koe
melk, hetzij als uitsluitend voedsel, hetzij met toe
voeging van onderscheidene kindermeelsoorten,
gaandeweg toenemen. Het is werkelijk een op
merkelijk verschijnsel, dat het percentage der jeug
dige moeders, die niet in staat zijn de kinderen ge
durende het eerste levensjaar gehéél of gedeelte
lijk zelf te voeden, steeds stijgende is.
Een ieder zal wel overtuigd zijn, dat voor zui
gelingen en zieken de melk van de allerbesté kwa
liteit behoort te zijn. Melk waarmede geknoeid
is, kan voor hen niet anders dan schadelijk zijn.
Is de melk van gehalte en gewicht onvoldoende,
dus niet volkomen van prima kwaliteit, dan wordt
daarmede in den regel niet die resultaten bèrèikt,
die men bij! beslist volle, onafgeroomde melk zou
verkrijgen.
De meeste mensehen kunnen natuurlijk zelf
de melk niet controleeren en wannéér zij nog
door enkelen gecontroleerd wordt, dan blijft die
controle bij den leek slechts beperkt tot de wétèn-
schap van het soortgelijk gewicht. Meermalen komt
het echter voor, dat het vetgefhalte van melk, diè
boven het aangenomen minimum soortgelijk ge
wicht is, zeer veel te w'enschen overlaat.
Melk is niet duur (bij de meeste melkvcrkoo-
pers in den zomer 8 cent en in den winter 9 cent
P«r liter). Nn zou men oppervlakkig denken, dat
wiet dit artikel niet veel geknoeid wordt, omdat
He verkoopprijs betrekkelijk laag is. Maar, jawel,
er wordt, misschien in geheel ons land met geen
eensumtie-artikel ergerlijker geknoeid, dan juist
met de melk. Er zijn tal van plaatsen in ons land,
waar bij gewone melkslijters onvervalschte melk
met te bekomen is, al zou men er nog meer dan
Hen gewonen prijs voor willen betalen.
Niet alleen in de groote steden komt melkver-
vervalsching veelvuldig voor, maar ook in de klei
nere plaatsen, zelfs daar waar veel vee gehouden
Wordt.
Toch blijkt uit de gegevens, die wij onder de
°°gën hebben gehad, dat in de grootere steden
het meest geknoeid wordt.
Wij zullen thans onzen lezers eens doen zien
hoe het in verschillende plaatsen met de kwaliteit
Uit het Fransch.)
42)
Eertha had Marcel eerst met een uiterlijk van
°mme verbazing, als geloofde zij hare ooren niet
Keho S(j Ware ^oor t'en b''ksem getroffen, aan-
den'nHeljjk begreep zjj hem en de volgende woor-
__°ntsnapte hare lippen,
doe ^"Ck' ^arce'neen, neen, dat zult gij niet
m„? ^at z°n te laf, te gemeen zjjn. Gij zult
Ik K met °nS hebbea
Qy ben Bertha, uwe vrouw, dat weet gij wel.
is Weet eveneens, dat Emelienne gestorven
to(v~" Waarljjk! antwoordde Marcel, op spottenden
hwht gij er het bewijs van
Wel" en' antwoordde Bertha, dat weet gjj
schafTt>^a kUnt 8^ bet' a^s bet n'et hebt, ver-
zwee8: Hoor schrik bevangen,
mijn nu' 'k heb het schriftelijk bewijs, dat
beminBertha en mijn zoon, die ik zoozeer
heb, voegde hij er ironisch bij, op zee
ven zgn aan gele koorts. De kapitein van
der melk gesteld is. De cijfers, welke hieronder vol
gen, zijn ontleend aan de opgaven van de gezond
heidscommissies, verzameld in het Jaarverslag
van het Staatstoezicht op de volksgezondheid over
lOOi, zijnde het laatst in druk verschenen verslag.
Plaatsen, waar owerwegend met
melk geknoeid wordt.
Het is ondoenlijk om hier een gedetailleerd
overzicht te geven van de resultaten van het melk-
onderzoek in alle plaatsen, daarom zij volstaan
met de volgende opgave:
H a r 1 i n g e n. 7 monsters genomen bij, 5 leve
ranciers. Van die monsters waren er slechts 2
voldoende.
Z wolle. 75 monsters genomen (41 op de melk
markt en 34 aan de huizen). Gelijktijdig werden
48 monsters genomen van melk, afkomstig van
koeien, die in de omgeving van Zwolle op 13 boer
derijen werden gehouden en waarvan de onver-
valschtheid boven allen twijfel verheven was.
Van de 41 monsters der melkmarkt bleven 7 3 o/o
ver beneden het gemiddelde van de mélk dér 48
onvervalschte monsters, terwijl van de 34 monsters
aan de huizen 70.5°/o beneden dat gemiddelde blé
ven.
Vuil in marktmelk. Van de 41 monsters vol
deden slechts 4 aan den matigen eisch om na 2
uur geen bezinksel te leveren.
De eindconclusie van het onderzoek te Zwolle
was, dat 25o/0 der melk, in Zwolle verkocht, ver
valscht was.
In den loop van 1904 werd oen tweede onder
zoek ingesteld, dat betere resultaten opleverde.
Do algemeene indruk, die de sub-commissie voor
de Zwolsche melkmarkt der Gezondheidscommis
sie verkreeg omschrijft zij als volgt: le., dat de
toestand van de Zwolsche marktmelk gedurende
de laatste maanden van 1904 vrij gunstig was; 2e,
dat die toestand nog veel beter zou worden, zoo
niet alleen vervalsching achterwege bleef, doch
meerdere zorg aan het vee werd be'stééd, en 3e.
dat het percentage grove vervalschingen op de
laatste onderzoekingslijsten minder was dan op
de eerste, waardoor h.i. het nut der controle be
wezen wordt.
Deventer. Van de 70 monsters voldeden er
25 niet aan de vereischten. Bij een tweede ondér-
zoek bleken van de 62 monsters er 22 vervalscht
te zijn.
Ka mpen. Genomen werden 58 monsters. Als
soortgelijk gewicht was aangenomen 1.0281.034,
het minimum vetgehalte 3 o/o en gehalte droge
stof niet minder dan 10.5 o/o. Beneden het mini
mum soortelijk gewicht bleven 2 monsters, lager
dan het bepaalde vetgehalte 16, hooger dan 3 o/0
10, minder dan 10.5 o/o droge stof hadden 4 mon
sters.
Utrecht 462 monsters. De gezondheidscom
missie kreeg den volgenden indruk: „De toestand
liet niet zelden veel te wenschèn over."
's-Gravenhage. Omtrent de resultaten werd
het schip, wiens eerlijkheid alle aanvallen trot
seert, de geheele bemanning hebben het gezien en
door hun getuigenis gestraft. Houd du3 op me
vrouw met uwe comedie 1
Bertha, als aan den grond genageld, worstelde,
niet meer tegen de wreedheid van den man.
In stilte weende zij en zenuwachtig bracht zjj
Marcel zijne vroegere liefde en balohen in her
innering, en verweet zij hem, dat hjj haar naam,
en eer, haar huis en bloedverwanten ontrukt had.
Stroomen van tranen vloten vervolgens over hare
wangen.
Het beste wat gij doen kunt, mevrouw,
antwoordde Marcel koel op haar smeekbeden en
tranen, is, terug te kearen naar het dorp waar
ik u in uw eigen belang en dit van uw zoon
liet plaatsen. Het is thans nog tijd.
Beriha's verontwaardiging, door dezen huichel-
achtigen spot opgezweept, werd nu verschrikke
lijk.
Ik, riep zij uit, er terugkeeren 1 Meent gij
dus, dat ik ooit mjjne rechten en die van mijn
zoon zou opofferen of prjjsgeven Nooit, hoort gij
dat. Als gij dat van mij denkt, hernam zij, hem
vermetel aanziende, dan kent gij mij slecht.
Weigert gij', dan krijgt gij geen duit van
mjj, antwoordde Marcel ruw, en gij hebt tusschen
twee gevangenissen te kiezen, uwe vroegere en
die, waarin dieven, moordenaars en oplichters
een plaats vinden.
Bertha zag hem aan met een blik vol toorn
en verachting en riep wanhopend uit
een lijvig rapport samengesteld, dat verre van
gunstig is.
Bodegraven en 18 omliggende gemeenten
soortelijk gewicht resultaten 1.027 en 1.0325, vet
gehalte 2, 3, 4 en 8o/o. Vele knoeiers werden
gewaarschuwd, indien de waarschuwing niet hielp
zou men hunne namen publiceeren.
V1 issingen en omstreken 66 monsters
45 straatmonsters en 21 stalmonsters. Bovendien
werden onderzocht monsters uit melkinrichtingen
2 to Middelburg, één te Souburg en éen te Vlis-
singen, die veel melk te Vlissingen levéren. De uit
komsten van het onderzoek wezen uit, dat van de
straatm ons Iers 38o/o niet voldeden aan minimum
vetgehalte, terwijl het resultaat van het onderzoék
van de vaste slof nog minder bevredigend was.
De melk der melkinrichtingen bleek ook niet bést
te zijn; vetgehalte was beneden het minimum en
het gehalte van vaste stof slechts bij- twee een
weinig daarboven.
He us den. Onderzocht 41 monsters. Verschei
dene hadden een te laag soortelijk gewicht, ter
wijl van enkele het vetgehalte benéden 2.5°/o
bleef en van een deel der monsters dé vaste
stof minder bedroeg dan 10.5 o/0
Waalwijk. Door de gezondheidscommissie
zetelende to W aalwijk werden onderzocht9 mon
sters uit Waalwijk, 8 uit Kaatsheuvel, 7 uit Was
pik, 6 uit Raamsdomksveer, 6 uit Dongen, 1 uit
Besoyen en 2 op Loon-op-Zand. Het resultaat was
2 monsters uit Waalwijk, 3 uit Waspik, 1 uit
Raamsdonkveer, 1 uit Dongen, 1 uit Besoyen en
1 uit Loon-op-Zand waren met water vervalscht;
3 monsters uit Kaatsheuvel en 2 uit Dongen afge
roomd.
In de monsters van 11 melkverkoopers, wier zin
delijkheid twijfelachtig was, varieerde het min-
gehalte tusschen 8 en 40 mgr. per liter melk.
Maastricht van de 173 monsters waren er
107 aangelengd met water.
In andere plaatsen.
Hoewel het onderzoek in een aantal andere
plaatsen tamelijk bevredigende resultaten heeft op
geleverd, kan toch niet worden ontkend, dat de
kwaliteit der melk over het algemeen genomen
niet bizonder uitblinkt.
Bolsward. Vetgehalte varieerde tusschen
2.75<>/o en 3.65, soortelijk gewicht van 1.0281.03.
B 1 au we r de r s he m 73 monsters. 8 waren
ben. min. vetgehalte en 10 beneden min. soortelijk
gewicht.
Appingedam: kwaliteit der melk vrij bevre
digend.
W i n s c h 0 t e n. 20 monsters. 1 vervalscht.
Haarlem (hier is een verordening op den
verkoop van melk in werking en wordt zeer stren
ge controle uitgeoefend) 330 monsters 50 voldeden
niet aan de eischen. Van 10 monsters gepasteuri
seerde .melk waren er 2 onvoldoende.
Hoorn. Bij twaalf melkslijters werd op ver
beteringen aangedrongen.
Ik heb uw geld niet noodig en wil het
niet. Ik zal het wel voor mjjn levensonderhoud
en dat vau mijn zoon weten te verdienen. Ik
ben niet bang voor het werk. Wat uwe bedrei
gingen betreffen, die laten mij volkomen koud
Ik zeg u, neem u op uwe beurt in acht, riep zij
uit, zich oprichtend met een uitdrukking van on-
kembare fierheid, dwing mij niet te vergeten, dat
gij de vader van mijn zoon zijt, want vergat ik
het, dan zou ik er slechts aan denken mij te
wreken en mijne wraak zou vreeselijk zijn 1 U
spreekt van gevangenissen 1 Er is een ander die
wel de uwe zou kunnen worden.
Marcel wtrd bleek en deed één pas naar
voren.
Wat meent gij met die woorden riep hij
vol woede en vrees uit. Wat beteekenen zij, ik
wil het weten.
Maar Bertha was zich zeiven weer meester.
Wat zjj beteekenen zeide zjj. De val, die
gij mij bereid hebt, zou u zelve wel eens kunnen
dienen, mijnheer Marcel Percieux I
Vervolgens keerde zij zich fier en verachtend
van hem af en sleepte hareo zoon mee.
Kom Jules, zeide zij. Thans hebt gjj geen
vader meer. Maar uwe moeder blijft je nog
over.
Een oogenblik later had zij den drempel der
deur overschreden en de straat bereikt.
Vlaardijigen. 212 monsters. 88.210/0 goed
of voldoende, 8.02°/o even voldoende en 3.77o/o
onvoldoende.
Middelburg. 15 monsters. 3 melkslijters le
venden ondeugdelijke waar.
Goes. De avondmelk wordt meestal afgeroomd.
Vetgehalte was bij vele monsters laag en te laag.
Z i e r i k z e e. 99 monsters, 4 beneden min. vet
gehalte, 13 ben min. vaste stof. Tweede onder
zoek: 118 monsters 7 ben. min. vaste stof. Aan
genomen minimum cijfers: 2.85°/o vetgehalte en
110/0 vaste stof). Opgemerkt wordt, dat de melk
in de buitengemeenten beter is dan die in Zierik-
zee verkocht wordt.
Roosendaal. Verschillende genomen mon
sters gaven zeer uiteenloopende uitkomstén. Na
de invoering eener controle is gebleken, dat per
sonen, die vroeger als eerste knoeiers bekend
stonden, betere melk leveren, zij het dan ook
tegen hoogeren prijis.
T i e 1. 17 monsters. Slechts 1 onvoldoende. De
kwaliteit is bevredigend.
Lochem. De kwaliteit der melk is voldoende,
maar de zindelijkheid laat hier te wenschen over.
Na lezing van hetgeen hierboven over de kwa
liteit der in ons land verkocht wordende melk
wordt gepubliceerd, kan men tot niets anders
concludeeren, dan dat deze toestanden onhoud
baar zijn.
In ons land bestaan geen bizondere wetten
omtrent den verkoop van of den handel in melk.
Alleen kunnen de artt. 174, 175 en 330 van het
VV. v. S. in sommige gevallen worden toegepast,
maar in den regel ontsnappen heel wat gevallen
aan deze artikelen. Waar dus de rijkswetgeving
totnogtoe in gebreke is gebleven deze zoo bij uit
stek noodzakelijke materie te regelen, is de ge
meente verplicht de invoering van eene ver
ordening voor den melkhandel in al zijn omvang
ter 'hand te nemen.
Gewezen zij hierbij nog op hetgeen door de hee-
ren Ali Cohen en Pijnappel in het „Verslag van
de Koningin van de bevindingen en hahdelilngen
van het geneeskundig Staatstoezicht in het jaar
1901" wordt gezegd:
„Maar van de grootere centra zouden wij ons
den toestand zóó willen voorstellen, dat in van
gemeentewege bestaande inrichtingen van parti
culieren, die geacht konden worden dezelfde waar
borgen te bieden, melk verkrijgbaar was van drie
verschillende soorten ongerekend die voor kin
dervoeding en andere doeleinden bestemd: ge
wone, gepasteuriseerde of ziektekiëmvrije en ge
steriliseerde of bacteriënvrije. Voor de eerste zou
nooit de melk van de veehouders gebruikt wor
den, maar alleen het product verkregen in stallen
onder eigen beheer, waar dus ten opzichte van
alle noodige waarborgen de zekerheid het grootst
zou zijn. Alle andere melk zou moeten worden
gepasteuriseerd of gesteriliseerd".
(Wordt vervolgd.)
III
DE WEG DES KRUISES.
De fierheid, die Bertha in Marcels bijzijn aan
den dag had gelegd, was eene voorbijgaande op
welling, haar door de verontwaardiging van het
oogenblik geschonken geweest, en dubbel was
thans hare afmatting, haar hartverscheurende
droefheid, haar zwaarmoedigheid en vooral hare
sombere wanhoop.
Hadde zij niet steeds de hand van haar zoon
in de hare gehad, hadde niet steeds het beeld van
Jules haar haren plicht herinnerd, zonder twjjfel
zou zij zich in een oogenblik, dat hare wanhoop
en waanzinnige levensmosheid ten top gestegen
waren, in de donkere en diepe wateren der Seine
gestort hebben.
De gedachte aan Jules hield haar staande en
wapende haar met nieuwen, al was het dan ook
slechts geringen moed.
Zij wischte hare tranen at en trachtte hare
trekken zooveel mogeljjk te oatspaDnen.
Waar ging zij heen
Zij zou het zelf niet kunnen zeggen.
Zij had wandelend den weg gevolg 1 die zich
voor hare voeten uitstrekte.
Weldra scheen zij evenwel op een bepaald
af *e gaan, als ware eene plotselinge ge
baar opgekomen.
(Wordt verv&laiï.
imwüwö
