Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
30ste Jaargang.
Maandag 23 September 1907.
No. 8916.
bestrijding van de geldelijke
gevolgen der werkloosheid.
Buitenlaudsch Nieuws.
ABONNEMENTSPRIJS!
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden ƒ1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland ƒ2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter-
straat 50 en by alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
PRUS DER ADVERTENTIëNi
Van 16 regels 0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteereu worden uiterst
lyke overeenkomsten aangegaan.
BureauBOTERSTRAAT 50.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 89.
He „Vaderlander", orgaan van de Liberale Unie,
theïst een artikel over dit ontwerp. Het blad
erkent, dat van alle economische misstanden, ze
ker de werkloosheid die is, welke onzen staat
huishoudkundigen 't meeste Uoofdbreken kost.
«Trachtte men het kwaad te veiflïelpen door
kunstmatige werkverschaffing, b.v. door het aan
besteden van werk, dat men feitelijk heel wal
later had willen doen uitvoeren, dan was men
v°or het oogenblik wel geholpen, maar onder
vond spoedig tot zijn nadeel, dat er slechts ver-
Plaatsing, geene verschaffing van arbeid
had plaats gehad.
Liet inen arbeid verrichten, waarvan het pro
duct in geen velden of wegen genoeg waarde
bnd, om daaruit het arbeidsloon te betalen, dan
kwam men tot verkapte armenzorg, ongerekend,
men de bestaande kleine industrie drukte.
nmige arme weduwe heeft haar inkomsten zien
slinken door de „vuurmakers" van de werkver-
Schaffing. 1 i
kT'1 hoe de zaak ook liep, altijd bleef men
staan voor dit groote bezwaar, dat men den ar-
eider geen werk kon verschaffen in eigen vak,
'lat dus bij den verschaften arbeid de handen
vrijwel verkeerd stonden. Daargelaten, dat het
ëeen verkwikkend gezicht is, als men een flink,
ZlJn vak in alle opzichten verstaand werkman,
z'et touw pluizen, of vuurmakers vervaardigen,
'hdfe die „mondopenhoudende" bezigheid ontnam
aan het treurige feit, dat men heeft een
ai beider, die werken wil en werken kan, maar
die geen werk kan vinden.
Op dit oogenblik loopen er b.v. in Den Haag
honderden arbeiders bij de bouwvakken, timmer
lieden, metselaars, stukadoors, enz., rond, en de
hauwondernemers, bij wie ze rond gaan met de
stereotype vraag: „of mijnheer ook werk voor
ben heeft", kunnen niet anders antwoorden dan
'ttet een droevig neen." 1
He „Vaderlander" wijst er nu op', dat men
111 sommige groote steden het kwaad flink on-
er de oogen heeft gezien en dat men begreep,
at niet door kunstmatige werkverschaffing, maar
oor verzekering tegen de geldelijke gevolgen
aarvan het kwaad moest bestreden worden. Voor
Verplichte verzekering van den werkman tegen
v-orkloosheid schijnt de tijd nog niet gekomen,
v proef, daarmede in 1894 in het Zwitsersche
anion St. Gallen genomen, maant tot groote
Voorzichtigheid. De zaak heeft daar maai drie
Jaar geduurd en met hoeveel geestdrift de ver-
Zeheringsbank werd opgericht, ze werd onder
§roote instemmnig ten doode gedoemd.
Niet alleen het slechte financieele resultaat
eidde tot opheffing van de bank, neen, er kwa-
in do prac tijk groote principieele bezwaren
v°or den dag. De arbeiders der ambachten, die
Geinig door werkloosheid getroffen werden, en
°ver het algemeen de vakarbeiders, protesteerden
°ënn de verplichte betaling eener premie, waar
jan zjj weinig of geen interest zouden kunnen
'ebben. Men verweet de bank slechte elementen
naar St. Gallen te lokken, want alleen onbe-
VVam<! arbeiders konden er voordeel van trek
en er» voorts zij, die ten gevolge van ongeschikte
Jeersgesteldheid aan werkloosheid blootstonden.
00 kon men verzekerden aanwijzen, die, na
jheeas de achterstallige contributie aangezuiverd
- hebben, den volgenden dag om uitkeering kwa
den vragen; anderen weer, die, zoolang zij recht
°P uitbetaling hadden, geen moeite deden om
te vinden. De verschuldigde premie werd
J°cht voldaan; 1941 verzekerden bleven in 1896
hu contributie schuldig; bij de liquidatie in
bedroeg het totaal der niet betaalde contri
ves 57oo francs. En ten overvloede verwis-
den tal van vakarbeiders van woonplaats, om
m naburige gemeenten te vestigen en de
''ndichte verzekering te ontwijken.
Je bevinding, te Sint Gallen opgedaan, wijst
P< dat de vakorganisatie het aangewezen li-
bf«am 'S' 0m f°n<^sen tegen werkloosheid te
gluren. Maar door dit te zeggen zijn wij niet
an het lastige vraagstuk af, wij hebben ons,
ooraf in Nederland, waar de vakorganisatie in
bedrijven nog in haar kindsheid is, af te
-fagen, 0| die vakorganisatie daartoe bij machte
is, en zoo niet, of het dan geen zaak is, dat
rijk en gemeente de vakorganisatie daartoe in
staat stelt.
Herinnerd wordt nu, dat de gemeenteraden van
Amsterdam en Utrecht besloten tot oprichting
van fondsen, met het doel een bijslag te geven
hij uitkeeringen, welke vakvereenigingen ter zake
van werkloosheid aan haar leden doen en dan
schrijft „De Vaderl.":
„Het ontwerp VeegensRink bedoelt na afloop
van elk jaar uit de rijkskas aan de gemeenten
uit te keeren de helft van de uitgaven, welke
zij zich ter zake van de werkloosheidverzekering
in dat jaar hebben getroost. Het ontwerp is een
aanvulling van het Xde Hoofdstuk der Staats-
begrooting voor het dienstjaar 1907, niet 1908,
maar 1907, ten einde deze rijksbijdrage reeds
over het loopende dienstjaar te kunnen toeken
nen. i f
„Voorwaar, een ontwerp, dat onze volle in
stemming heeft. Het zal, als het aangenomen is,
een krachtige opwekking kunnen worden voor
andere gemeenten, om het voorbeeld van Am
sterdam en Utrecht te volgen.
„Het ontwerp is klein van omvang; er wordt
voorloopig slechts f6000 aangevraagd, in de ver
onderstelling, dat de gemeenten Amsterdam en
Utrecht in elk geval voor de rijksbijdrage in aan
merking zullen komen, en er is tevens rekening
gehouden met de mogelijkheid, dat te 's-Graven-
hagc en te Amhem nog in den loop van dit
jaar maatregelen zullen genomen worden, waar
door ook die gemeenten aanspraak op de bij
dragen zullen verkrijgen.
Maar het ontwerp is groot van beteekenis. Het
is do eerstó stap, die van regeeringswege gedaan
wordt, om mee te werken aan de bestrijding
der werkloosheid.
Moge het regeeringsvoorstel met groote meer
derheid door de Staten-Generaal worden goed
gekeurd
RUSLAND.
Na het sluiten van den vrede tusschen Rus
land en Japan zijn onophoudelijk ernstige feiten
van verduistering van militaire goederen, pro
viand enz., tijdens den oorlog voorgevallen, aan
het licht gekomen. Allerlei artikelen, waarvoor
door de intendance geld was beschikbaar gesteld,
zijn eenvoudig niet aangekocht en hooggeplaatste
officieren hebben de centen in hun eigen zakken
laten glijden. Honderden waggons mondbehoefte,
die naar Mantsjoerije moesten worden gezonden,
werden opgehouden en aan verschillende opkoo
pera van de hand gedaan. Bovendien is gebleken,
dat velerlei artikelen voor het leger veel te duur
werden ingekocht, zoodat hoogstwaarsdhijn lijk de
leveranciers en de officieren er wel bij gevaren
hebben. Reeds het geval Lidval diefstal op
groote schaal van graan toonde aan, dat er
in dien tijd schandelijk was geknoeid. Het aantal
gevallen van diefstal, verduistering enz., dat in
de laatste drie jaren ter kennis van het Rus
sische gouvernement is gekomen, moet zulk 'n
reusachtigen omvang hebben bereikt, dat de re
geering genoodzaakt is geworden een enquête
commissie te benoemen. Achteraf blijkt nu, dat
genoemde commissie zoodanig is samengesteld,
dat er al heel weinig kans bestaat er eenig licht
door haar Zal worden ontstoken. De president
der commissie is generaal Rostkowski, die aan
het hoofd slaat van de intendance, beschuldigd
malversaties te hebben gepleegd. Het fraaiste van
alles is, dat de aan den generaal toegevoegde
leden allen in familiebetrekking tot hem staan.
Evenals in legerzaken wordt er in het Rus
sische rijk ook in verschillende andere takken
van dienst heel wat geknoeid. Een typisch staaltje
hiervan is wel het volgende:
Zooals men weet, is de „Standard" bij Han-
goë op rotsen geloopen, welke niet op de kaarten
van de Russische marine waren aangegeven. Niet
tegenstaande de minister van Marine sedert vele
jaren l1/» millioen roebel per jaar uitgeeft voor
de bestudeering van den bodem der zee in die
streken, is er nóg door niemand daar waar het
ongeluk voorviel, een onderzoek ingesteld. Meer
■dan 5 millioen is e> nu al uitgegeven voor bodem
onderzoek. Zou het land daar nu werkelijk iets
van geprofiteerd hebben?
Uit St. Petersburg wordt gemeld, dat de
candidatuur voor de Douma-verkiezing aldaar van
generaal Soubotich, oud-gouverneur-generaal van
Turkestan, groot opzien baart. Hy is de candi-
daat der socialisten. De sNovoïe Vremia" heeft
deze candidatuur scherp gecritiseerd.
Wordt generaal Soubotich gekozen, dan zal hy
de eerste oud-generaal zyn, die de socialisten in
een parlement vertegenwoordigt.
Gister-nacht hebben onbekende booswichten
een groot aantal geweer- en revolverschoten ge
lost op het huis van den bekenden Rnssischen
schrijver Léon Tolstoï te Iasnaja Poljana. Niemand
werd gewond. De gouverneur van Toula en een
detachement politie zyn onmiddellijk naar Iasnaja
Poljana vertrokken. Verscheidene boeren uit de
in de nabjjheid gelegen dorpen zjjn gearresteerd.
Men heeft nader een eersten uitleg gekregen
van den vreemden wilden aanval, waarvan graaf
Léon Tolstoï op zyn landgoed Iasnaja Poljana het
slachtoffer was. Het schjjnt, dat de beroemde
schryver overhoop lag met de boeren van het
dorp ter zake van eene agrarische kwestie. Ten
gevolge van die slecht begrepen agrarische belan
gen zyn de boeren by Tolstoï geweerschoten
komen lossen op den eigen dag waarop by zijn
artikel publiceerde»gy zult niet dooden."
OOSTENRIJK-HONGARIJE.
De hertog' Arthur van Connaugjht, broeder van
koning Edward, wordt a.s. Donderdag te Wee-
nen verwacht. Hij komt een bv>Ko.ek brengen aan
keizer Frans Jozef en zal verscheidene dagen
in de stad blijfven. Keizer Frans Jozef gaat zelf
den hertog van het station halen, vergezeld van
vele hooggeplaatste personages». Op het programma
staat een revue over het 4e regiment huzaren,
waarvan de hertog eere-kolonel is. In het gebouw
der Engelsche ambassade zal hij zijn intrek ne
men. i
Grootvorst Wjadiniir van Rusland en diens
echtgenoote komen in het laatst dezer maand
ook te Weenen. Zij'zullen eveneens door den Keizer
aan het station worden verwelkomd. In de Hof-
bdrg worden vertrekken voor ben in gereedheid
gebracht. f i
PORTUGAL.
He uitgifte van het Portugeesche blad „O Bai
ze" is door de autoriteiten verboden, op grond
dat het valsche bericfhiten over den oorlog in
het zuiden van Angola heeft gepubliceerd.
ITALIë.
Hen 4en November zal het proces Nasi te
Home voor het Hooggerechtsthof worden behan
deld.
Gemeld wordt, dat de Oostenryksche gene
rale staf een nieuwen weg laat aanleggen in den
mont Piand, naby de Italiaansche grens.
De mont Piand is een zeer belangrijk strategisch
punt. Men verwacht over deze zaak een inter
pellatie in de Italiaansche Kamer.
MAROKKO.
Generaal Drude heeft Zaterdag aan de Fransche
regeering geseind, dat onderhandelingen met de
vertegenwoordigers van zekere stammen tot niets
leidenen hy dus de vrijheid zal nemen weder offen
sief op te treden.
Een brief door Mouley Hafid aan de leden
van het corps diplomatique gezonden waarvan
men enkele passages kende door eene mededeeling
aan den correspondent van de »Times" gedaan,
is gisteren tot zyne bestemming gekomen. Deze
brief, die nog niet geheel vertaald is, zegt in hoofd
zaak dat Mouley Hafid zyn minister van Buiten-
landsche zaken, Si-Aba-el-Kébir belast heeft, met de
Europeesche mogendheden in betrekking te treden,
opdat dezen Moley Hafid, erkennen. De brief ver
klaart, dat sedert den dood van Mouley Hassam,
Marokko is overgeleverd aan onbekwamen en on-
machtigen. De Maroccanen steunen voor de be
noeming Mouley Hafid op den tekst van den
Koran, die het geval van een onbekwamen sultan
voorziet. Mouley Hafid is geproclameerd door de
Chorfas en de oelemas, d.i. door de mannen van
den godsdienst en die der wet in het zuiden en
van den Seus. Zoo de vertegenwoordigers der
mogendheden weigeren met hem ia betrekking te
treden, vraagt Mouley Hafid hen te wachten tot
hy het land veroverd heeft en alle stammen zich
by hem hebben aangesloten. Hy verzekert veilig
heid aan de Europeanen in de landen waar zo
verblyven en een volstrekte vrijheid van handel.
De brief eindigt met groeten te brengen aan da
hoofden der Staten en de Europeesche mogend
heden in Marokko vertegenwoordigd.
De officieele telegrammen uit Marokko te
Parys ontvangen, doen opmerken, dat, indien de
stammen die in de laatstverloopen dagen het
voornemen hadden te kennen gegeven, zich te
onderwerpen, daaraan hebben verzaakt, dit daar
aan is toe te schryven, wijl men nun had doen
gelooven, dat Moeley Hafid met een sterke me-
hallah te Casablanca zou aankomen en hy be
sloten was zich met hen te vereenigen om de
Fransche troepen te bestrijden. Men denkt ove
rigens nog altyd, dat de komst van At>d-el-Aziz
te Rabat den toestand belangryk zal Wijzigen,
AMERllt A.
Te San Louis staken de schoenencoupeurs. Vrij
dag bedroeg het aantal stakers 30,000, verdeeld
over 18 fabrieken, doordat ook de fabrieksar
beiders zich bij de coupeurs hadden aangeslo
ten. i if
Metcalf, de secretaris van Marine, heeft
aan drie Amerikaansche werven de levering op
gedragen van vijf torpedojagers. Deze nieuwe
oorlogsschepen zullen voorzien worden van tur
bines en totaal 3.065.000 dollars kosten.
Rusland doet pogingen om nabij den ingang
van het Panama-kanaal een kolenstation te brij-
sen- i M I
De politie en douane-beambten te Dart
mouth hebben Zaterdag-morgen beslag gelegd Op
een schip, aldaar uit Londen aangekomen en
bestemd voor Marokko. Aan boord bevond zich
een belangrijke partrj munitie. Twee Spanjaarden,
die deel uitmaakten van de equipage, zijn gear
resteerd. f I
CANADA.
Uit Seatle (by Vancouver) seinde men Zaterdag,
dat 72 Japansche mijnwerkers, die in den nacht
van 19 dezer te Seatle waren aangekomen, den
volgenden dag door 300 blanken naar het schip
te Vancouver zyn gebracht, waarmede zy de reis
gemaakt hadden. De blanken zeiden, dat het niet
by dit geval zou bljjven. Zy zullen alles in het
werk stellen om den invoer van Aziaten tegen te
gaan. De Japanners keeren naar Skagway (Alaska)
terug.
CHINA, f*
Een korps van 2000 opstandelingen is gister te
Yschow verschenen en heeft een aanval gedaan op
de stad. De opstandelingen werden teruggeslagen.
De opstandelingenbeweging strekt zich uit van het
district Kiaou-Chou tot de grens van Konang Si.
Bij keizerlijk edict is prins Pou-Lan-Sun-Chia-
Nai benoemd tot president van den Rijksraad, die
de instelling van een Chineesch parlement voor
bereid, j f f
KOREA.
De „Standardverneemt uit ,TiëntsinEen rei
ziger uit Korea hangt een treurig tafereel op
ovet den staat van „zaken in het keizerrijk. De
opstandelingen nemen in aantal toe en hebben
nieuwerwetsche vuurwapens. Zij bestoken de Ja
panners onophoudelijk en overal. Dezen nemen
weer wraak door de oproerige dorpen plat te
branden wier bewoners daarna elders heen vluch
ten.
'f1 f U .i
Lil
JAPAN,
Zaterdag-morgen heeft de Mikado de navol
gende onderscheidingen verleend aan personen,
die zich gedurende den oorlog hebben verdienate-
'yk gemaakt.
Markiezen Ito, Yamagata en Oyama zyn tot
prins bevorderd. Tot markies zyn benoemd de
generaals Nodzu en Kakura, en graven Itwyé en
Matsukata. Tot graaf zyn benoemd admiraal
Yamanoto, de generaals Kuroki, Okn en Nogi, de
admiraals Togo en Ito en baron Komura, op het
oogenblik ambassadeur van Japan te Londen.
Baron Soné is benoemd tot burggraaf eveoa>s
generaal Terrucbi. De titel van baron k verloend
IVf
-Li
