Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
Aantatedim Verf- ti Glamrl.
Abonneert II op ie
feuilleton.
Nieuwe ScMeHe Courant
iet patis Geiltatiwil Waptlai
prijs 10 c. p. vest, 0.45 p. Bi, f 1.35 p.3 oi
30ste Jaargang.
Dinsdag 22 October 1907.
No. 8941.
Officieele berichten.
ïön strijde tegen den woeker!
Donker Par ij s.
Buitenlandsch Nieuws.
ABONNEMENT 8PBIJSj
Dit blad verschijnt dagelyks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden ƒ1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland ƒ2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter-
straat 50 en by alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTEBSTBAAT 50.
PBU8 DEB ADVEBTENTIëNi
Van 16 regels 0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst bil
lyke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 89.
De Commissie van beheer der Gemeentelijke
jjas en Drinkwaterleiding zal op Vrijdag 25
^etober a.s., des namiddags te 2 uren, ten raad-
huize aanbesteden
Het verf- en glaswerk, benoodigd voor drie
woningen behoorende bij den Watertoren,
alhier.
Bestekken van af 19 Oct. a.s. verkrijgbaar ten
kantore der Gasfabriek.
Inlichtingen op het bureau van Architect
Sanders, Korte Haven alhier, des namiddags
an 2-5 uren.
in.
Ben fatsoenlijk man, die een bezoldiging ge-
ni,d van f1200 'sjaars en daarmee een groot
gezin moet onderhonden, kwam in oogenblikke-
groote ongelegenheid. De moeder
lijk,
w'-'ixl ziek, moest een operatie ondergaan en
geruimen tijd verpleegd (worden in een Zieken-
1JJS- Gedurende dien tijd kwam er een andere
^'"ouw ter bestiering van de huishouding, en die
estierde zóo, dat het dubbele noodig bleek van
^rooger. Onze huismoeders kennen dat. De ziekte
°stte zoo veel, en het huisgezin insgelijks, en
le toes land duurde maanden. Toen eindelijk de
hoeder naar haar gezin terugkeerde, was er geen
k'jksdaalder meer in huis. De winter stond voor
deur, de kachel moest gezet worden, de pas
vcstolde was zeer zwak, een paar warme klee-
dirigstukken waren er dringend noodig, en er
geen geldgeen geld voor een stukje vleesch,
v°or eieren en melk; geen geld haast voor brood
('n voor brandstof; geen geld voor aardappelen,
oen te, meel en brood; geen geld voor de gas-
jokening, voor den laatsten belastingtermijn en
duinwater; geen geld voor een wollen blouse
etl een eenigszins wanneren rok; er was geen
geld. t r
De man had intusscjbien een andere betrekking
Sokregen, waar hij f 1500 's jaars zou verdienen.
vor een vierde van zijn traktement kon hij na
r'e maanden beschikken, maar eerder niet. Hij
l°cht en kon en durfde niet vragen om voor
schot, i
Mat nu? Hij ging niet naar „Jan Oom" en
,llet naai- de bank van leening, maar naar een
f'0ei' g0e<] hekend en invloedrijk persoon, be-
Klu«rslid ook van een vereeniging, die hulp aan
soenlijke armen verleent. Hij vroeg dien heer,
em in laatstbedoelde kwaliteit 50 gulden voor
o schieten op het le kwartaal van zijn te ont
vangen salaris.
Dat was nu immers de rechte deur, om aan
6 kloppen? Immers die heer vertegenwoordigde
o corporatie, die hulp verleent aan fatsoenlijke
arhien, en onze man was en is uiterst fatsoen-
(Uit het Fransch.)
85)
Béregsac boog en zoidef
onT~ ^we mGening ontspruit uit een te edel hart,
sj niet te eerbiedigen. H til overigens
ke'a tijd winnen; om Mazamet in de gelegen-
te stellen !hem ter hulp te komen.
Maar hoe? vroeg Bertjha?
Mij weten het niet, antwoordde Ferussac.
Maar gij weet, mijne vrienden, zeide Ni-
ha! ^at Mazamet ons verlatende, verzekerde
t® zullen doen.
0 7~ Daarenboven belooMe hij-, zeide Ferussac,
vie) hoogte te 'houden van wat er voor-
Mat heeft mijnheer Raulhac eigenlijk ge-
n vroeg Bertha, (half gerustgesteld.
■j. Hij heeft den commissaris niet geantwoord,
?0^nde dat hij 'het eerst voor den rechter
hjj doen. Voor dezen gébracht, zeide hij, dat
si, ?1(® voor een hoogere rechtbank zou uit
lokken. c
Wal is er het jesultaat van? i
Niets ergs Men heelt hem naar
lijk, en was heel bijzonder hulpbehoevend meteen
op dat oogenblik. f
Toch had hij aan een verkeerde deur geklopt;
hij „viel niet in de termen," daar hij een heel
mooi traktement „te goed had". Maar de repre
sentant dezer philanthropic aan fatsoenlijke ar
men had toch de welwillendheid, den smeeke-
ling zijn kaartje te geven, daar kon hij brood
pardondaarmee mocht hij gaan naar mijnheer
Q., die met Z/Eds zoon, mr. Q. Jr., een „voor
schotbank dirigeert. Die zouden hem stellig aan
50 gulden helpen. Mr. Q. Jr. was op het kan
toor en verklaarde, dat dit een zaak was, daar
papa mede in moest beslissen. Dus werd Q. Sr.
getelefoneerd en na pl. m. 2 uren kwam deze.
Onze huisvader, met dunne pantalon en ]eege
maag, had zich intusschen in een wachtkamer
gratis verwarmd. J
Mr. Q. Sr. vond, dat dit een geval betrof,
waarbij ejgenlijk borgen of borgtocht te pas kwa
men. Maar hij wilde wel eens een uitzondering
maken, ter wille van het kaartje van den vriend,
die hem gerecommandeerd bad. Echter, de aan
stelling, die de sollicitant toonde, was niet vol
doende, als bewijs van indentiteit en soliditeit.
Daarnaar moest geïnformeerd worden. Dit kon
sub rosa bij zijn vroegere chefs en huidige di
rectie geschieden, meende onze man. Mr. Q. Sr.
en Mr. Q. Jr. schudden beiden goedig lachend
het Ihoofd; „neen! neen' dat ging niet! dat ging
niet!" Deze informatie zou 5 gulden kosten, die
moest hij maar eerst gaan halen.
„Waar?" Ja, dat wisten de heeren ook niet,
en dat lag niet op hun weg ook. Dus weer naar
den philanthroop van het kaartje en gevraagd,
eenige guldens ter leen, voor één of twee dagen.
Maar dat lag nu ook niet op den weg van den
kaartjesphilantlhroop. Dus dan maar met het
horloge naar de bank van leening. Eerst nog
liever eens beproefd, om 45 gld. te vragen in
plaats' van 50 aan de heeren QDat kon in
derdaad! Hij kon ontvangen 45 gld., na vooraf
het zegeltje van 221/2 ets. te hebben gekocht,
en dan een schuldbekentenis teekenen voor 50
gld;, vijf maandelijksche aflossingen van 10 gld.;
af eerst de rente, berekend naar 6 pet., dus
3 gld., dan kreeg hij ergo in /handen 50-5-3-0.225
gld. 41.77r' gld. en betaalde daarop terug in
5 maanden 50 gld. in maahdelijksche payementen
van tien.
De lezer gelieve thans weer zelf het vraag
stukje der percentage op te lossen!
Is het door de aflossingen wat erg ingewikkeld,
dan verwaarlooze hij die veilig; 8225/4m5 pl m.
7s of 20 pet. in 5 mnd.reken voor het gemak
6 mnd., dan nog is het 40 pet. 'sjaars.
Daar onze man tot de „soort van menschen"
behoorde, die rekenen kunnen, dankte hiij na deze
inlichtingen beleefd voor hlet aanbod en werd
op andere wijze geholpen.
gezonden, waar hem, denkt men, 4 dagen ge
vangenis wel tot andere gedachten zullen bren
gen 1 f
Wordt men er slecht behandeld?
Neen, zeide Nivollet, heel fatsoenlijk.
En, ging Ferussac voort, toen hij er heen
ging, zag hij onverschillig, ja tevreden uit.
Zijit gij er zeker van? vroeg Bertha.
Ik heb net van mijn vriend, den beambte
Ik zeide maar, dat Raulhac een bloedverwant
van een vriend was. 1
De zaak moet wel duister schijnen, zeide
Nivollet. T 1
Ja, zij prikkelt in hooge mate de nieuws
gierigheid van rechters èn politie.
Wordt Percieux al verdacht? vroeg Ber
tha zichtbaar ongerust.
Neen mevrouw. Een man van zijne po
sitie verdenkt men niet gauw. Daarenboven heeft
hij den treurigen moed gehad, zelf den com
missaris naar het gewelf te voeren. Zijne in
lichtingen waren zeer voldoende. Maar het
beslaan dier gewezen groeve breekt de politie
bet hoofd, evenals het feit, dat Raulhac er
binnen wilde. Men waagt allerlei gissingen.
Als ze maar het gewelf niet doorzoeken,
zeide Bertha.
Ik heb mij daarover bij mijn vriend uit
gelaten. Hij zeide: als men muizen wil vangen
zet men geen katten in de val.
Wat beteekende dat?
Hij meende daarmee,, dat thans vele gejbei-
Dit geval is streng historisch. Alweer zouden
wij namen kunnen noemen, en de persoonsna
men zouden die der straten zeer overtollig ma
ken zelfs, doch wij bedoelen geen schandaalma-
king. We citeeren het een en ander, om aan te
toonen, dat pandhuishouders en kroegbazen in
de steden niet de eenige woekeraars zijn, en
dat het gemakkelijker is, tot de armen te zeggen,
dat ze dom doen en aan verkeerde deuren klop
pen, dan hun adressen te geven, die inderdaad
„goed" zijn en waar ze meer krijgen, dan een
naamkaartje of een geldsommetje, ruw berekend
naar 50 pet. 'sjaars. 1
Ons optreden in dezen heeft geen ander doel,
dan aan degelijke, goede adressen te ko
men voor de slachtoffers der talrijke en verschil
lende kwade. We hebben daartoe noodig de
krachtige (hiulp en de medewerking van allen, die
overtuigd zijn van de dringende en brandend©
noodzakelijkheid er van, terwijl deze noodzake
lijkheid door ons dient te worden aangetoond
uit de verzamelde gegevens. 1
Daarom alleen releveeren we feiten als het
laatste. Als zij; die tot hulpbetoon geroepen zijn,
niets beters weten te doen, dan fatsoenlijke en
tijdelijke armen te verwijzen naar fatsoenlijke
woekeraars, dan leeren we de waarde van vele
corporaties kennen, wier leden weldadigheid be
doelen. Dan erkent men, dat er iets gedaan moet
worden, om den behoeftigen meer afdoende en
werkelijke hulp te verzekeren.
De pandjeshuizen zijn champignons, die opge
ruimd en weggebezemd moeten worden, door den
Staat, hoe eer hoe beter, tenzij ze door wette-
hjKe bepalingen aldus gereorganiseerd konden wor
den, dat de giftzwammen veredeld werden tot
eetbare truffels. Maar aan de mogelijkheid 'hiervan
twijfelen we zeer.
De banken van leening, voldoen niet aan de groo-
te behoefte. Er is in Nederland geen wet, die deze
banken over het geheele Rijk volgens vasten ba
sis regelt, Het kon. besluit van 31 Oct 1826
No. 132 is geen wet en laat speelruimte toe
naar ieders opvatting. Iedere gemeente maakt een
regeling op eigen hand, die volgens deskundigen
maar al te dikwijls getuigt van groot gebrek aan
zaakkennis.
Hier worden de banken gedreven ten nadeele
der gemeente-financiën, elders stijven ze die ten
nadeele van de pandgevers. Uit dit alles vloeit
voort, dat de clandestiene industrie zich meester
maakt van het terreinpandjeshuizen, geldschie
ters, voorschotbanken enz.
In onze Oost nam de Regeering na jaren van
tobben en haspelen eindelijk sinds 1901 de zaak
ter hand en nam bij wijze van proef (hiier en
daar, o. a. te Soekaboemie, te Tjandjoer en te
Tjimahi, de pandhuizen in eigen beheer. Veel is
er reeds door verbeterd, al neemt de Kompanie
nog slechts 90 pet. voor de moeite voor liefl
Hier sukkelen we nog altijd voort met .de re-
me spionnen om het huis de wacht houden.
Men zal dus eerstdaags geen onderzoek hou
den, om niet de gewaande medeplichtigen van
Raulhac van eene nieuwe poging, waarbij men
gelooft, dat ze belang hebben, af te houden.
Maar later? 1
Zou men zeer goed een onderzoek kunnen
houden. Daaraan heb ik gedacht, en den vol
genden maatregel genomen. Ik heb me naar
een advokaat begeven, wiens rechtschapenheid
even vast. staat als zijne kennis. Ik heb hém
de zaak blootgelegd. Ook hij, mevrouw, dacht,
dat de onderzoekingen eerstdaags begonnen gou
den worden, en wij dus, voor dien Mid, mijnheer
Percieux tot ©ene schikking moeten brengen.
Maar hoe? vroeg Bertha. j
Zeer eenvoudig. Hij biedt zich aan, om
naar mijnheer Percieux te gaan, hem te zeg
gen, dat zijne geheimen thans bekend zijn, en
dat het ons slechts een woord kost, om de
onderzoekingen te laten plaats hebben, en te
bewerken, dat men zich van zijn persoon ver
zekert, We leggen hem de volgende keuze voor:
óf een proces, dat hij zeker verliest, óf uit
wijking naar een der verwijderde landen van
Zuid-Amerika evenals Raulhac en Mazamet
waar hiji ©en pensioen zal genieten en waar
hij, daar er geen uitlevering in die landen be
slaat, volkomen veilig is. Alvorens dit laatste
te doen, erkent hij u en zijn zoon, en herstel t
u beide in uwe rechten en goederen.
En gij geloo|t4 dat bij 4a,t zal sJagal mg
geling van 1826, di© eigenlijk geen regeling is.
In andere landen echter deed men anders.
Wordt vervolgd.)
RUSLAND,
Te St. Petersburg is op 13 October een Jood-
sche deputatie uit Odessa aangekomen, om de
aandacht te vestigen op de antisemietiscihe po
groms, in Odessa, die nog steedtS^rorden voortge
zet. Naar de beschrijving, die eenïcLder deputa
tie, ^af, moet de toestand der Joq^wanhopig
zijn. Trots de bemoeiingen van het i^^^e hoofd
der politie, generaal Nowitzki, duren de kleine en
grootere pogroms steeds voort, want de partij
der Echte Russen voelt zich onder hooge bescher
ming zoo veilig in haar antisemietisch bedrijf, dat
zij, volgens de deputatie, in haar officieel orgaan
zelfs tot vernietiging van het „Joodsche reptiel"
aanspoort. Ten gevolge van die voortdurende ver
volgingen tijdt de handel van Odessa hoe langui
hoe meer. Reeds staan gejheele straten leeg, dit
vroeger door kooplieden bewoond warenzeiis ut
ongelukkige Japansche oorlog moet den hanuei
niet zulke slagen hebben loagebracht als de voort
durende onrust, die thans heerscht.
BELGIS, i 5.
Een bericht uit Brussel geeft het volgend
overzicht van den uitslag der Belgische raadsver
kiezingen
In AntwerpeD, eenige voorsteden van Brussel,
Charleroi, Leuven en enkele Vuamscbe steden
heeft het kartel succes gehad. In dcharbeeck wer
den de socialisten verdrongen, de clencaien heb
ben daar nu de meerderheid van vyt. in de stad
Brussel gingen de socialisten 500 stemmen achter
uit, terwijl het aantal liberale stemmin aanzien
lijk toenam. In laatsgenoemde district was geen
kartel gesloten, wegens het verzet van de gema
tigde liberalen- In Antwerpen hebben de clerica-
len geen enkelen zetel verworven.
AMEBÏTA
Een Marconigram uit New-York aan de Matin
zegt, dat hiji het militaire défilé, dat volgde op de
inhuldiging van het monument voor admiraal Sie-
gel te New-York, opgemerkt werd, dat eenige Ja
panners trachtten van verschillende kanten photo's
te neimen va nhet nieuwe Amerikaansdbe drie
inch-kanon. i j
Dit wekte de verontwaardiging op van de om
standers en slechts door tussdhenkomst van de
politie konden de Japanners tegen de woede van
het volk worden beschermd.
Bertha uit. i j j
Hij kan niet anders of hij is gek. We
beloven hem trouwens, dat alles zonder opzien
zal geschieden. Mazamet en Raulhac zullen zijne
misdaden op zich nemen, belhalve de momd
op Lucien, die we stilzwijgend zullen voorbij
gaan, en, rijkelijk beloond, naar het buitenland
gaan. Dezen laatsten dienst zullen ze niut wei-
geren.
Maar Raulhac moet daartoe eerst uit de
gevangenis bevrijd zijn. 1
Daar hebben we aan gedacjht. We zullen,
zoo Mazamet niet slaagt hem te bevrijden, een
of ander geschiedenisje bedenken, om zijn in
braak te verklaren. Hij zal in dat geval eene
kleine gevangenisstraf moeten ondergaan.
Maar de toestemming van mijnheer Per
cieux? wedervoer Bertha.
Hij moet ze wel geven, zeide Nivollet
of hij is gek. f
Indien u me machtigt, zal ik ze gaan vra-
gen, mevrouw, enBertha zag Nivollet aan,
en zeide: j
Aan u, mijn redder de beslissing.
Hebt gij er niets 'tegen, mijne vriendin?
ui een.
Dan doe het maar, Ferussae. Zeg aan
uw advokaat het morgen, zoo 't kan, te vra
gen- i 1 I
I Cffiotü servoJgdl,
1 - -■ J