Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
30ste Jaargang.
Zaterdag 28 December 1007.
8996
TWEEDE BLAD.
tlonneert 0 op ie
feuilleton.
Gelouterd.
Hisnwe Sciieiamsclie Courant
iratis
ad
prijs 10 c j. weel, 0.45 p. «ai. f 1.35 p. 3 M
In onze Vroedschap.
Uit de Pers.
ABONNEMENTSPRIJSj
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland 2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER AD VERTENTIëNi
Van 1—6 regels ƒ0.92 met inbegrip van bewijsnummer,
mke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voer herhaaldelijk adverteeren worden uiterst bil
lijke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 89.
Kerstavondzitting Werkloosheid
Straatnamen Hondenbelasting
Grondverkoop Volkshuisvesting.
De vergadering door den Raad dezer gemeente,
Dinsdag 11. gehouden, was zeker wel op een weinig
geschikten dag bepaald. Een vergadering aan den
vooravond van een hoogen feestdag, van Kerstmis
vooral, als velen zich beijveren om de zaken zoo
vroegtijdig mogelijk af te doen, teneinde zich in
tijds ter rust te begeven als menigeen zich naar
vrienden of magen buiten de stad spoedtals de
couranten in twee dagen niet verschijnen en dus
ternauwernood een klein deel van het verhandelde
tijdig kunnen publiceeren, mag zeker wel een
ietwat misplaatste vergadering genoemd worden.
Waarschijnlijk had dan toch indien er deze
week beslist vergadering moest gehouden worden
de vergadering, zooal niet tot Vrijdag verscho
ven, dan toch tot Maandag vervroegd kunnen
worden dan had men 't velen niet lastig behoeven
te maken.
Hoewel de agenda voor deze Kerstavondverga
dering in een korte zitting had kunnen verwerkt
worden, is er bjj de bekende breedsprakigheid van
onze vroeden toch nog heel wat gedebatteerd,
veelal ook over zaken, die gevoegelijk stilzwijgend
den hamer van den voorzitter hadden kunnen
passeeren. Daaronder rekenen wij met het korte
debat over de werkloosheid in deze gemeente.
Wat daarover gezegd is, was zeker alleszins wel
geplaatst. Ook al zijn er in onze gemeente van
straks 31000 zielen «slechts" 80 werkloozen in
dit meest ongunstige seizoen, het getal is toch
nog te groot, waar 't meerendeels gehuwden
huisvaders soms van groote gezinnen, betreft. Al
wat daaromtrent gesproken is: over buitengewone
en gewone hulp, door toch noodzakelyke werken
waar de schaarschte 't meest de bouwvakken betreft
te vervroegen, achten wfl terecht gesp roken. ij o
pen dan ook, dat er niet alleen goede act.e van de
gemeente zal uitgaan; maar dat ook particulieren
zich zuilen beijveren, door werk, btjv. in het
schildersvak, te vervroegen, de treurige werkloos
heid te bestrijden.
Het voorstel inzake de Straatnamen heet zeker
een eigenaardig verloop gehad. B. en W. hadden
naast de herdooping van bet Eendrachtsplem in
Plein Eendracht («Eendragt" - eene wqzgi.Dg
waarvoor wij slechts weinig gevoelen - voorgesteld,
de straat, waaraan Volkshuisvesting heeft ge
bouwd, te noemen «Liduinastraat", «naar^deuit
stekende vrouw die in deze stad geleefd heeft en
wier gedachtenis nog wordt geëerd". Daarentegen
had de heer Smit .voorgesteld met de straat van
«Volkshuisvesting" te doopen als «Liduinastraat
maar de Frankestraat te herdoopen als «St. Lidui-
nastraat". Nader beschouwd, een alleszins redelijk
voorstel. Als men een straat wil noemen snaar
Naar het Hoogduitsch van KARL. ED. KLOPFER.
t W6inif bZeTin'deTetSr "Ten
Sendee" de bezoekers tn
Sïïï naar M.
gegaan T?en hield, wel is waar een ander de
bank maar de belangstelling was verkoeld
slechts een paar bijzonder groote winstbejagers
SSS 6 ÖV'vS grooteAtef^"
levendigste ^trufete. Het lachen en pratendtlonk
uit alle hoeken, de kellners liepen af en aan en
hadden geen ooren genoeg om de aan opge
dragen bestellingen in ontvangst te nemen, geen
handen genoeg om daaraan met de gewonschte
vlugheid te voldoen. Ondei tussehen knalden
reeds de kurken en klonken de glazen.
Een troep jonge heeren, die Oscais handelingen
bij het Pharaospel met bijzondeie aandacht had
gadegeslagen, ging nu met veel drukte aan eene
tafel zitten, die juist dicht bij de door een
dubbel gordijn afgesloten alkoof stond.
„Ik blijf er bij, hij is volkomen aan lager Wal
de uitstekende vrouw", wier naam cog in het
«Ludwina's-Gesticht" wordt vereeuwigd, dan kon 't
zeker niet beter zjjn dan de straat in de onmid
dellijke nabijheid van dat gesticht, een straat
bovendien, die belooft wellicht in de toekomst een
hoofdverkeersweg te worden tussehen de oude en
de nieuwe stad, tussehen het uitbreidende Schie
dam en het toenemende Vlaardingen en moest
men daarvoor niet een afgelegen, korte straat be
stemmen.
Het bezwaar door liberale leden tegen het her
doopen van straten gemaakt, werd door den heer
Smit zeer handig weerlegd met, de opmerking dat
zij daartoe toch herhaaldelijk hadden medegewerkt.
Het voorstel scheen te zullen worden aangenomen.
Ook de anti-revolutionnaire leden van den Raad
stemden er met de meeste katholieke voor; toen
kwam bij de tegenstemmende leden staking bren
gen de.... katholieke wethouder van onderwijs,
de heer Honnerlage Grete. Zeker, er was bij deze
stemming geen beginsel gemoeid maar waar
het herdoopings-argument genoegzaam ontzenuwd
was, waar zelfs de andere christelijke leden vóór
stemden, had de wethouder van onderwijs, wiens
beleid toch reeds zoo verschillend beoordeeld wordt,
zich o.i. hier ten miaste niet van zijne partij
moeten afscheiden. Nu had 't den schijn alsof
hij den liberalen leden in het gevlei wilde komen
wat hij toch zeker niet bedoeld heeft. Zal de
historieschrijver wellicht te boeken hebben, dat
't een katholieke wethouder was, die belette, dat
Liduiua's roemrijke naam in een onzer hoofdstraten
vereeuwigd werd
Nadat aldus de verdere behandeling van dit
voorstel tot de volgende vergadering moest ver
schoven worden, deed weer de herhaalde behande
ling van de hondenbelasting de stroom van wel
sprekendheid bjj onze vroeden vloeien. Die honden
schijnen voor onze vroeden een lastig artikel te
zijn. Een hunner, die er een groote op na pleegt
te houden, diende zelts een uitvoerig amendement
in, en een ander lid, die mede nog niet van het
hondje schjjnt te zijn gebeten, stelde eveneens een
wijziging voor, die niet behoefde te worden voor
gelezen, wijl de heeren 't toch niet zouden ont
houden.
Waar die amendementen strekten om de ver
ordeningswijziging beter aan haar doel te doen
beantwoorden, kunnen wij er ons alleszins mede
vereenigen, dat de gelegenheid werd gegeven ze
door College en Raad nog eens nader te doen
bekijken. Maar de vraag rijst bjj ons of die heeren
er niet wat vroeger mee hadden kunnen komen.
De Raad kan toch aan de betrekkelijk weinig be-
teekenende hondenbelasting niet zooveel kostbaren
tijd verspillen, waar er toch nog zooveel nuttiger
en noodiger zaken te behandelen zijn. Mogen we
nu maar verwachten, dat de verordening na zoo
langdurige behandeling aan haar doel zal be
antwoorden: zooal niet een mooi bedrag in de
gemeentekas brengen dan toch den overvloed van
honden weren en het misbruik bestrijden, dat zjj
of houdt het ten minste geen drie avonden meer
uit," bracht de dikke Straschinkoff er uit.
„Waarom wed je?"
Zijn buurmon Neredscheff, een aartsdomme
knaap, wiens eenige levenstaak daarin bestond,
om zich tot een wandelend kleermakersmodel
te maken, geeuwde achter zijne hand, terwijl
hij zijnen vriend met eenen hoofdknik gelijk
gaf. Volkomen mijne meening? Olfers is zoo
goed als op. Zoo bijzonder groot waren immers
zijne middelen niet. Strömholt heeft ons daar
omtrent inlichtingen genoeg gegeven."
„Ja, die Strömholt, die uitgeslapen Finlander,"
lachte de droge Pajukin luidkeels. „Hij was
wel de eerste van allen, die een juisten blik
had, voor wat er gebeuren zoude."
„Hoort eens!" mengde zich Opinsky in het
gesprek op een toon, die duidelijk zijn erger
nis te kennen gaf, „als ik met Olfers op ver-
trouwelijken voet stond, dan zou ik het als
mijnen plicht beschouwd hebben, hem bijtijds
de oogen te openen. Het is geen mooie
daad iemand zoo in het ongeluk te laten
loopen."
„Komaan, meen je dan, dat die knaap naar
ons geluisterd zou hebben Hebben wij hem
niet van het begin af aan welgemeenden ïaad
gegeven
„En dan," viel een ander in, „zoo heel gemak
kelijk zou het toch ook niet te bewijzen zijn,
dat Ludeskoy met voordacht hem zijn bruidje
ontfutseld heeft."
die 't zeer goed kunnen betalen, een pleizierhond
als waakdier aangeven.
Over de zaakHasekamp is ook nog een vrjj lang
debat gevoerd. Zooals daaruit bleek, geldt 't hier
een conflict tussehen gemeentewerken en grond
bedrijf. Gemeentewerken in den persoon van zjjn
secretaris was hier blijkbaar verder gegaan dan
grondbedrijf, dat later optrad, lief was. Hoe men
t ook trachtte te bemantelen en goed te praten,
de gemeente was hier wel degelijk, zooal niet
formeel, dan toch moreel door afspraak met den heer
Hasekamp gebonden, zooals ons trouwens reeds door
particuliere mededeelingen gebleken was. Overigens
meenen ook wij, dat de gemeente wel een rede
lijken prijs moet bedingen voor hare grondeD,
maar toch niet het uiterste uit de kan moet wil
len hebben. Tot prijzen van circa f9 zal men daar
zeker geen grond verkoopen. Als de haven er was,
zeker dan zou die prijs gemotiveerd zijn, maar voor
wat in de toekomst nog vrjj onzeker is, kan men
nu niet reeds laten betalen.
«Volkshuisvesting" heeft in de reeks der debatten
ook een beurt gehad. Er is gebleken, dat zij geen
woningen tot minderen prijs kon bouwen, zonder
aan de hier gestelde eischen te voldoen. Zooals
men de woningen ziet, blijken die eischen nog
al hoog te zijn. Zeker gunnen wjj ieder zoo'n
trissche, vriendelijke, idyllisch gelegen woning
maar als er iu den woningnood moet voorzien
worden, is 't toch beter de eischen maar wat be
scheidener te stellen; met een ietwat mindere
woning zal de kleine man toch ook wel tevreden
zijn.
Overigens is er in deze vergadering nog over-
dingen gesproken, zooals de afkondingsverordening,
waarbij het spreekwoord van de sop en de kool
zeker toepasselijk was. Mogen onze vroeden toch
vooral zuinig zjjn met den zoo kostbaren coramuna-
len tijd!
De Crisis.
«Naar constitutioneelen eisch, driestart D e
Stand., moet het bewind accoord gaan met de
meerderheid in de Tweede Kamer der Staten-
Generaal.
«Gerekend naar de stembusactie van 1905, is
die meerderheid nog altoos Links. Alzoo Linksen
niet Rechts moet voor het Kabinet zorgen, ook al
treedt dit Kabinet af.
»Nooit kan aan een minderheid van de Tweede
Kamer het obligo worden opgelegd, om een be
wind te leveren.
«Tenzij men van Links eenparig zjjn impotentie
betuigt, en het duidelijk uitspreektWjj kunnen
niet langer.
«Maar ook dan eerst.
«Zoo stond het bjj de Staalcrisis.
«Zoo staat het ook nu.
«En zelfs in strenger zin dan toen.
»Toen toch kwam het votum van de Eerste
Kamer, nu van de Tweede Kamer.
„Maar nu is zij met beide handen te vangen,"
liet zich de hooge tenorstem van den kleinen
Wiilman hooren, die het gewichtig geheim niet
langer meer voor zich kon houden. „Elli Ström
holt weet natuurlijk ook, dat hij zijn geheele
kapitaal reeds verkwist heeft en daardoor heeft
Ludeskoy hem kunnen verdringen. Bij mijne
ziel, kwaad is de grap niet, dat hij innige
vriendschap met hem sloot, om liem zijn geld
en ten slotte zijn bruid afhandig te maken. Ik
laat liet mij niet uit het hoofd pratende
kapitein volgde dadelijk van het begin af dit
plan. Heeft hij niet reeds van af de eerste
ontmoeting met eene ongehoorde stoutmoedig
heid naar dat lieve kopje, die Elli Strömholt,
gehengeld Ik zou dat niet opgemerkt hebben,
maar mijne zuster heeft er mij op gewezen en
je weet, vrouwenoogen zijn in dat opzicht
bijzonder scherp."
Allen lachten. Men wist immers, dat Will-
mans zuster de meest verbitterde mededing
ster van Eleonore Strömholt was en haar broe
der maar al te graag de talrijke praatjes ver
spreidde, waarmede zij al zoo dikwijls de
onaangenaamste conflicten had in het leven
geroepen.
„Juist," zeide Pajukin, „geen krachtiger middel
zou er kunnen gebezigd worden, om den gehaten
mededinger uit het zadel te lichten, dan hem
bankroet te maken. Oscar Gawirlowitsch, de
arme jongen, zou dan immers volscrekt niet
meer aan trouwen durven denken, zelfs
«En ook, toen stemde alleen de oppositie
tegen. Ditmaal stemden leden tegen uit alle
fractiën Links en Rechts, op ééne na."
Het komt aan het «Centrum" voor, dat de
Rechterzijde nu zoo min als in 't voorjaar, tot
Kabinets-formatie verplicht is.
»Om zuiver z a k e 1 jj k e redenen werd de
Oorlogsbegrooting afgestemd, en de Rechter-groe-
pen stonden daarbij niet alleen.
«Bovendien hebben zij geen beschikking over de
meerderheid der Tweede Kamer in haar huidige
gesteltenis.
««Links" weegt nog altjjd iets zwaarder en,
derhalve is «Links" weer het eerst aan de beurt
nu er sprake komt van een oplossing der
crisis.
«Bljjkt de Linkerzijde echter onmachtig,
om zulk een oplossing tot stand te brengen, dan
zou voor de Rechterzijde het oogenblik kunnen
aanbreken, om te trachten Kamer en Land uit de
impasse te redden."
Anders dan de voorgaaude bladen der rechter
zijde oordeelt de »Tjjd", welk blad, voor
opstellende, dat de Oorlogsbegrooting voor links
zoowel als voor rechts een verrassing was, on
middellijk daarop doet volgen
«Dit neemt echter niet weg, dat o. i., thans de
Rechterzijde, indien zij daartoe geroepen wordt,
volgens goede constitutioneele zeden, de overne
ming van het bewind niet mag weigeren."
Treedt een rechtsch Kabinet op, dan wil het blad
onmiddellijk de Tweede Kamer ontbonden zien
en als leuze voor rechtsvoortzetting der staat
kunde, door het Kabinet-Kuyper gevolgd.
De «Residentiebode" becijfert, dat de verant
woordelijkheid voor de gevolgen van de verwer
ping van de Oorlogsbegrooting rust op de Kamer
leden Ketelaar, Van Deventer, Treub, Nolting en
Thomson.
«Een ministerie-Thomson, in trouwe, dat ware
de constitutioneele eisch van het oogenblik."
«De rechterzijde, betoogt het blad, behoefde
niet op het behoud van het ministerie te passen.
Zij mocht geen opzettelijke oppositie voeren,
maar als zij reden vond tot af te stemmen, dan
was zjj daartoe in het midden gelaten of
thans haar votum noodzakelijk en gelukkig was
gerechtigd. Wie wel verantwoordelijk zjjn
voor den val van het ministerie, dat zjjn de 12
tegenstemmers van links, die aan de stemmen
van rechts waarde hebben gegeven. Daarom is
de rechterzijde niet zooals de liberale pers be
weren wil, verplicht, de Regeering te aanvaarden.
Wil zij het, daartoe geroepen, doen, dat is haar
zaak; maar haar plicht is het niet. Worden de
heeren Thomson c. s. dus niet tot het bewind
geroepen; of onttre.kken zjj zich aan die roep
stem; dan is niet rechts verplicht het bewind te
aanvaarden, maar dan komt wel degeljjk o. e.
een Zakenkabinet aan de beurt."
niet, al wilde Elli hem getrouw blijven."
„Zelfs al wilde zij hem getrouw blijven
nam Opinsky het woord op. „Men meent
dus, dat ze het inderdaad reeds eens is met
Ludeskoy
rlep wulmM
„Wie kan dat beweren Wie wil dit be
wijzen
„Ik luidde het triomfeerende antwoord van
den kleinen Esthlander, die van begeerte
brandde om er het zijne bij te voegen.
„Luistert, luistert I" riep men en men schaarde
zich om hem heen.
„Nu, mijne heeren I eenigen van jelui waren
immers in de vorige week ook bij de hoepel
partij in den Alexandertuin. Welnu, dan moet
ge ook gemerkt hebben, dat Ludeskoy en
mejuffrouw Strömholt zich van het gezelschap
verwijderden, om achter een afgelegen boschje
een verdwaalden hoepel te zoeken. Bjj die
gelegenheid hebben zij elkander gekust mijne
zuster beweert het gezien te hebben, daar zij
op het beslissende oogenblik juist met den
verrekijker speelde
Deze mededeeling veroorzaakte eene groote
sensatie.
„Zoo, waarlijk," zeide Opinsky zich met een
droevig schouderophalen otnkeerende. Arme
Olfers 1 Ze hebben je mooi beet."
(Wordt vervolgd).
ihV.i: a^.Qiy.'.-iUl'Hiunr.
20) V, 1
