Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
De Kiezerslijsten.
31ste Jaargang.
Zaterdag 18 Januari 1908.
No. 9012.
TWEEDE BLAD.
Uit de Pers.
Gemengd Nieuws.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden f 1.35, por maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post dóór geheel Nederland f 2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT 50
iUiU-.tti1 '•.«/.inUlUlV.. itilDiniUOHinBItiUi
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 16 regels 0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst bil-
iijke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 33
Nu de tijd nadert, waarop de nieuwe kiezers
lijst moet worden samengesteld brengen wij het
volgende in herinnering:
Belastingkiezer is hiji, die over /het laatste dienst
jaar al zijin aanslagen in de Rijksbelastingen
heeft voldaan. Die belastingen zijnPersoneele
belasting, Grondbelasting, Vermogensbelasting en
Bedrijfsbelasting. Deze aanslagen behoeven niet
te loopen over een vol dienstjaar; men moet
eenvoudig de verschuldigd© belasting op tijd heb
ben betaald.
Belastingkiezers behoeven zidh niet aan te ge
ven; zij worden ambtshalve op de kiezerslijsten
gebracht. f
Allen zij, die mede-eigenaren zijn in een onver
deelden boedel, waarvoor in 1907 grondbelasting
is betaald, terwijl hun aandeel in die belasting
f 1 bedraagt, behooren zidh tusschen 1 en 15 Fe
bruari aan te geven aan de secretarie waar zij
een formulier ontvangen, dat voor 15 Februari
ingevuld en onderteekend aan de secretarie moet
'worden ingeleverd, met het belastingbiljet.
Wie verhuisde naar een andere gemeente en in
oen vorig jaar belasting betaalde, dient zich even
eens aan te geven, met overlegging van het vol
daan geteekende belastingbiljet.
De rijwiel be lasting telt niet mee.
Wie op 1 Februari zijn belasting nog niet vol
daan heeft krijgt van den ontvanger ten waar
schuwing tihuis, een gratis waarschuwing, waar
in gezegd wordt, dat, is de belasting op, 1 Maart
niet voldaan, men niet op de kiezerslijst komt.
Alle overige kiezers, d.'w.z., de huur-, inko
men-, spaarbank- en examenkiezers, behooren zicjh
aan te geven tusschen 1 en 15 Februari ter se
cretarie. Ze ontvangen een formulier, dat on
derteekend en ingevuld moet worden ingeleverd
aan het Gemeentelhuis.
Hierkiezer is hij, die op 31en Januari sedert
1 Augustus van het vorige jaar in een 'huis heeft
geiwoond van de huurwaarde voor iedere gemeen
te bepaald. Men mag in dien tijd ook éénmaal
verhuisd zijn; mits dan ieder der woningen den
huurprijs (heeft, door de wet vastgesteld.
Men kan echter ook kiezer worden, wanneer
het (huis of het gedeelte van het huis, dat men
bewoont, niet den geëischten huurprijs heeft, doch
iwanneer men in zijn woonplaats grond in huur
heeft, en samen daarmêe het voor de gemeente
geldende bedrag wordt verkregen. Natuurlijk moet
men dien grond minstens van 1 Augustus van
het vorige jaar af in 'huur hebben.
De huurkiezer moet zidh aangeven. Alleen wan
neer hij in dezelfde woning bleef, als het vorige
jaar, en hij stond reeds op de kiezerslijst, is
aangifte niet noodig.
De bepalingen voor de huurkiezers gelden ook
voor de schipperszij moeten alleen den vast-
gestelden tijd een schip in eigndom of huur heb
ben gehad van 24 kub. M. inlhoud, of 25,000
K.G. laadvermogen.
Inkomsten- of loonkiezers zijn zij, die van 1
Januari van het voorgaande jaar tot 31 Janu
ari van het volgende adhtereenvolgens bij niet
meer dan twee pelsonen, ondernemingen, open
bare of bijzondere instellingen in dienstbetrek
king zijn geweest, en daar een loon hebben ge
noten, dat óók voor iedere gemeente in de wet
is vastgesteld.
Het loon, in vaste dienstbetrekking door de
vrouw genoten, kan worden geteld bij dat van
den man, en evenzeer het 'halve loon van min-
derjarige, inwonende kinderen. Wanneer dat al
les bijteen het door de wet geëisdhte bedrag haalt,
kan de man kiezer worden.
Men behoeft niet meer het juiste bedrag van
loon of inkomen op te geven, doch kan vol
staan met de verklaring, dat het loon 'het door
de wet gevorderde bedrag bereikt.
Als loon wordt ook gerekend het pensioen of
de lijfrente, door openbare instellingen verleend
en ook dat, door ondernemingen of bijzondere
instellingen uitbetaald. Natuurlijk bljjft het be
drag van het inkomen voor iedere gemeente on
veranderd.
Ongevallenrente wordt ook als loon beschouwd.
Staat ook in een of ander bedrijf in den regel
het werk gedurende een gedeelte van het jaar
stil, dan wordt de tijd, waarin niet gewerkt wordt,
toch als diensttijd bescjhouwd. Is men ten hoogste
twee maanden ziek, dan wordt, toch 'het loon
gerekend ontvangen te zijn.
Ook de kost en de inwoning wordt als loon
gerekend naar een daarvoor bij1 de wet door
iedere gemeente vastgesteld bedrag. Wie op Zon
en feestdagen den kost echter niet geniet, be
hoeft vóór deze dagen niets af te trekken. Hij
wordt toch gerekend vollen kost en inwoning
te genieten. f
De bepalingen voor de inwonende zoons zijn
dezelfde gebleven.
Loonkiezers moeten zich ieder jaar opnieuw
aangeven tusschen 1 en 15 Februari.
Spaarbank- en grootboekkiezers. Wie op 1
Februari a'.s. sedert een jaar f100 nominaal op
het grootboek (heeft staan, of f 50 op de spaar
bank, zóó, dat het inderdaad zijn eigendom is,
kan op grond daarvan aanspraken maken op het
kiezerschap. j
Hij moet tusschen 1 en 15 Februari zidh op
de secretarie aanmelden, onder overlegging van
een bewijs van de directie van het Grootboek
of het bestuur der spaarbank, dat hij inderdaad
sedert een jaar eigenaar is van de gevorderd©
bedragen. 1
Het is niet meer noodig, da) men een boekje
hebbe van de Rijkspostspaarbank; andere spaar
banken, zooals die van het. Nut, tellen ook mee;
doch natuurlijk moeten de lichamen, waarvan
deze spaarbanken uitgaan, rechtspersoonlijkheid
hebben, en, zoo ze na 1 Mei 1900 zijn opge
richt, moeten ze een waarborgsom van f 25000
bij de Nederlandsche Bank hebben gedeponeerd.
Wie reeds Grootboek- of Spaarbankkiezer is,
behoeft zidh niet. opnieuw aan te geven; daar
voor wordt ambtshalve gezorgd.
Examen-kiezers. De wet zegt, dat zij kiezers
kunnen worden, die „met goed gevolg hebben
afgelegd een examen, ingesteld door of krach
tens de wet en in verband staande met de be
noembaarheid tot eenig ambt, de vervulling van
eenige betrekking of de uitoefening van eenig
bedrijf of beroep."
Het kiesrecht aan bovengenoemde categorieën
van personen wordt toegekend, wanneer zij zijn
mannelijke ingezetenen des rijks, tevens Neder
landers, die den leeftijd van 25 jaren hebben
bereikt.
Wie dit jaar op 15 Mei zijn 25ste jaar be
reikt en in de termen valt, kan dus kiezer wor
den.
De Kabinetscrisis.
De «Nieuwe Tilburgsche Courant" (uitgever
het Kamerlid A. Arts) schrjjft
Wij ook hebben vernomen dat er van antirevo
lutionaire zijde wel aangestuurd wordt om dr.
Kuyper in een nieuw ministerie te doen plaats
nemen, maar dat' het verschil van appreciatie
over de wensehelijkheid hiervan, bij de katholieken
'zou samengaen met een verdeeling van- ouderen
en jong ren, daarvan vernamen wij niets.
Wel weten wij, dat verschillende leden der
katholieke staatspartij nok van de «jongere"
een optreden van dr. Kuyper als minister
thans niet in het belang der christelijke politiek
zouden achten, zooals de «Telegraaf' opmerkt,
«vrijwel uitsluitend op grond van tactische over
wegingen."
In de eerste dagen van de crisis riep een der
meest hartstochtelijke liberale Kamerleden in
den antirevolutionairen hoek zou men het zich
maeten kunnen herinneren luid op «Ik geef
vijf-en-twintig gulden aan den arme, wanneer
Kuyper weer minister wordt."
Hiermede gaf deze liberaal zich bloot maar liet
tevens scherp uitkomen van hoeveel waarde voor
de liberale propaganda het zou zijn, wanneer met
den naam Kuyper weer kon worden geschermd,
de Kuyperhaat weer bespeeld.
Wil men nu de vrijzinnige propaganda in de
hand werken, men zal niet beter kunnen doen
dan dr. Kuyper de leiding weer opdragen. Men
krjjgt dan, daarvan zjjn wij en massa's katholie
ken overtuigd, een herhaling van 1905, zoodra
het maar tot een verkiezing zal komen.
Het thans weder optreden van dr. Kuyper als
minister, zou, daarvan zijn wij innig overtuigd,
het begin zjjn van het einde.
Wanneer men nu zonder dr. Kuyper in bet ge
heel geen behoorlijk ministerie zou kunnen sa
menstellen, dan ware er misschien grond voor de
opmerking, 'dat men zich aan de weinig eervolle
verkiezingspractjjken der vrijzinniger! niet heeft
te storen. Maar evenmin als wie ook is dr. Kuyper
onmisbaar, terwjjl men van den anderen kant bij
het voeren van politiek, met alle mogelijke, feite
lijke omstandigheden moet rekening houdeD.
En dit willen wjj wel zeggen, dat het ons en
menig collega een onverkwikkelijke toekomst ljjkt>
wanneer het Nederlandsche volk weer eens door
enkele jaren Kuyper polemiek wordt beziggehouden,
verdeeld, opgezweept en verveeld.
En wanneer het waar mocht zijn, dat «men van
antirevolutionaire zjjde geen Kabinetsformatie (zou)
willen zonder den leider", dan is er toch nog
alijjd plaats voor de vraag, of de andere bondge-
nooten ook hier, evenals bij het verdeelen der Ka
merzetels, eenvoudig maar hebben goed te vinden,
wat men bij de antirevolutionairen pleegt vast te
stellen en te «willen".
De nieuwe Justiti e-m i n i s t e r.
In het «Weekblad van het Recht" komt een
driugende raadgeving voor aan het adres van den
nieuwen minister van Justitie. Het blad wjjst op
het vele, dat minister Van Raalte ter hand heeft
genomen en zegt dan
Wat zal de nog onbekende nieuwe minister
ven Justitie ons brengen Zijn aspiratiën
zullen, vermoedelijk althans, ten deele wel weer
gaan in een andere richting dan die van zyn
voorganger; zjjn aandacht zal het meest gericht
zijn op andere onderwerpen, dan waarvoor
degene, die hem voorafging, de meeste belang
stelling koesterde. Dit is nu eenmaal niet
anders mogelijk. Doch juist in dit oogenbliki
nu wij nog niet weten, wien minister Van
Raalte zal opvolgen, mag een wenscb, een
dringende wensch worden uitgesproken. Laat
onze aanstaande minister van Justitie, wie hij
ook zijn moge, met terzijdestelling van eigen
voorkeur, voor zoover hem slechts eenigszins
mogelijk, het werk voortzetten, waar mr. Van
Raalte het moest laten liggen, onverwijld en
met krachtige hand. En met wat hij nog uit
eigen initiatief aan dat werk wil toevoegen, iaat
hq daar vooral niet langer dan dringend noodig
is, mede wachten. Wie te onzent als minister
een werk van eenigen omvang wil zien tot
stand komen, is verplicht voor de aanbieding
zurg te dragen, reeds in den eersten tjjd van
z'n ministerieel leven. Alleen door zoo te
handelen kon minister Cort van der Linden
zijn ontwerpen ten opzichte van het verwaar
loosde en misdadige kind een plaats in het
Staatsblad verzekeren. Ea nog moest hij de
werkzaamheid voor de invoering aan zjjne
opvolgers overlaten.
Hjj, die zich thans met de leiding van het
departement van Justitie belasten wil, aanvaardt
een zware en verantwoordelijke taak. Steeds
luider en luider worden de stemmen, die over
den achterstand in onze wetgeving klagen.
Met eik jaar wordt de toestand ernstiger. Er
moet om de schade in te halen hard gewerkt
worden. Wij hebben behoefte aan een minister,
die de regeermgsboot niet alleen stuurt met
vaste band, doch haar tevens een snelle vaart
weet te verzekeren en daarbtj volkomen zeker
is, op de parlementaire wateren, aan een minis
ter, die weet wat hij wil, dit met voortvarend
heid ten uitvoer brengt en die de Kamer, aan
zijn wil onderwerpende, haar naar zijn wil doet
werken. Niet overwegen, maar doen en afdoen,
zij de leus van den komenden bewindsman.
Ongelukken. Men meldt uit IJmuiden
Vrijdagmorgen is door den stoombeuger «Java",
VL 164. in de Visschershaven de vlet overstoomd
en vernield, waarin de vletterman D. Boon gezeten
was, die de trossen zou uitbrengen. Met groote
tegenwoerdigheid van geest, greep hij den voor
steven van den beuger, klemde zich vast en werd
een twintig meters door het water gesleurd. De
vele toeschouwers stonden op hun been en te
trillen. Juist toen hem de krachten begaven, nader
de een ander vlet, die den drenkeling nog bijtijds
opnam. Opnieuw is gebleken, hoe gevaarlijk het is
zich in een vlet door een stoomschip te laten
voortduwen.
Te Huisel, N.-Br., is een kind in 't vuur
gevallen en aan de bekomen brandwonden over
leden.
Te Donk (L.-B.) is gistermorgen de molenaars
knecht Van Wezel bij het omzetten der molenkap
naar beneden gevallen. Hij bekwam zulke ernstige
wonden, dat bjj kort na den val is overleden.
De Koninklijke auto. In automobiel
kringen werden wij gewaar, dat er groote vol
doening heerschte, dat Z. K. H. Prins Hendrik
zich een auto had gekocht. Over de keuze .liepen
de meeningen nogal uiteen. De Prins heeft de
keuze namelijk, op een Renault auto laten vallen.
Nu was men algemeen van opinie, dat de Renault-
auto's tot de beste fabricaties behooren, die op
de markt worden gebracht, maar toch was men
eenigszins teleurgesteld, dat in deze dagen van
crisis de Nederlandsche industrie was gepas
seerd.
Weer is vergeten, dat wjj daar op den Am-
steidjjk een usine bezitten, waar Nederlandsche
arbeiders werken om even goede auto's te labri-
ceereD, als in het buitenland geschiedt, tegen
eenzelfden concurreerenden prjjs. Toevallig zjjn
de Renault- en Spyker-wagens van ongeveer de
zelfde constructie. Ziet, men had gaarne gezien,
dat van hooger hand hier nu eens een protectie-
voorbeeld ware gegeven, te meer omdat die
fabriek een crisis doorleeft, die zij best te boven
zou kunnen komen, met een beetje medewerking
juist van de zjjde onzer landgenooten, zooals
trouwens «Observer" onlangs in een ingezonden
stuk in ons blad aantoonde. (Tel.)
De Ruyter-portzegels. Het tijdschrift „De
Nederlandsche Philatelist" wijdt nogmaals een
beschouwing aan de De Ruyterzegels en zegt
daarin o.a.Waarom deed de regeering een nieu
wen voorraad vervaardigen?
„Haar restbestand was opgeraakt en beslóot
zij er toe over te gaan een nieu'wen voorraad
te herdrukken. Hoe ik dat weet? De bewijzen
liggen voor de hand. Laat ieder ernstige ver
zamelaar alle zegels naulwkeurig onderzoeken,
zoowel de nieuwe* als de oude, en hij1 komt tot
de overtuiging dat alle zegels met breuken, zoo
als b.v. li 2i, 6), 7£, 12.), in het>
breukcijfer een afwijking vertoonen, die niet te
miskennen is, en waaraan men onmiddellijk een
nieuwen druk herkent. Dit schijnen èn de re
geering èn de drukkers niet te weten, zoodat
feitelijk de eerste druk de zeldzame worden, en
zal er in deze zegels ongetwijfeld veel gespe
culeerd worden. Bij de andere waarden kan ik
nog niets ontdekken, doch geloof mij, ook hierin
zal verschil bestaan, (hetzij in de inkt of iets
anders. Het eigenaardige er van isv dat, ofschoon
zooals ik boven aanhaalde, het reeds Maandag
savond in de pers gepubliceerd werd, dat er alle
waarden voorhanden zijn, tot Zaterdagavond ie
Amsterdam geen 1/2, 6i/2, 50 ct. on 1 gulden
verkrijgbaar waïen, of gezegd werd nog niet aan
gekomen.
Men zegt, dat de regeering besloten heeft, steeds
te blijven voortdrukken, en zelfs als de voorraad
De Ruyter-zegels opgeraakt zal zijn, nieuwe te
doen drukken en die te overdrukken en op zoo'n
manier de speculatie den kop in te drukken.
Zal het haar lukken? Maar dan moet zij eerst
beginnen met geen .speculatiezegels te laten druk
ken, niet het publiek laten merken, dat zij! van
13 zegels, ter waarde van veertien en een halve
cent, liet verhoogen tot twee gulden zeven en
idertig cent, ten nadeele van het publiek, dat
wanneer dit postzegels waren, nimmer eenig v<u
lies zoude lijden, omdat die altijd hunne nomi
nalc waarde behouden. Het komt mij /ooi, 1l.1t
hier gehandeld wordt als in Transvaal, 111 de
jaren 1892—1896, toen ook zooveel speculatie
in postezgels van de posterijen uitging; zouden
hier dezelfde elementen werkzaam zijn? Doc|h
dan kan de regeering een aardig duitje er uit
slaan, wanneer zij dat schitterend voorbeeld volgt.
„Mag ik eenige wenken geven? Zou het niet
goed zijn, indien men (nu men toch bezig is
