Dagblad mor Schiedam en Omstreken.
3i$te jaargang.
EERSTE BLAD.
Ofücieele berichten.
De Marokkaansche kwestie.
Bnitenlandsch Nieuws.
HOOF JO
f
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden 1.35, por maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland f 2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBotér-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT 50
Dit nummer bestaat uit twee bladen en een
Geïllustreerd Zondagsblad.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam
roepen sollicitanten op naar de betrekking van
Onder wy zeros,
der openbare lagere school met uitgebreid leer
plan (school B) waar oaderwys gegeven wordt in
de vakken a—q, s en t.
De aanvangsjaarwedde bedraagt f 1400 met vrjje
woning en wordt verhoogd ongerekend de
periodieke verhoogingen met f75.voor ieder
der akten van bekwaamheid tot het geven van
onderwijs in de beginselen der Franscne, Houg-
duusche en Engeische taal en in de Wiskunde.
Sollicitanten worden ungenoodigd hunne stuk
ken in te zenden aan den Burgemeester vóór
10 Februari a.s. en daarbij op te geven
a. den leeftjjd, het jaar waarin de hoofdakte ver
kregen is, de tegenwoordige betrekking en zoo de
sollicitante niet zelf aan het hootd eener school
staat, den naam van het hoofd bij wie zy werk
zaam is
b. den naam van het district en van het arron
dissement, waartoe de scnool van de sollicitante
behoort.
Velen herinneren zich nog hoe ruim een jaar
geleden de geheele beschaafde wereld met spanning
verbeidde welke gevolgen de conferentie van Al-
gësiras voor den Europeeschen vrede hebben zou.
Met de beraadslagingen door de afgevaardigden
der betrokken mogendheden in het kleine Spaan-
sche stadje aan de golf van Gibraltar gehouden,
was toch nog veel meer bemoeid dan de orde en
rust in het Sjerifaansche rijk, de toegang van het
oude Moorenrjjk voor de westersche beschaving
niets meer of minder dan de Europeesche vrede
stond toch bjj het politieke schaakspel in het ydil-
lisch stadje tegenover het sterke Gibraltar op bet
spel.
Twee machtige Europeesche mogendheden kamp
ten te Algésiras 'om de hegemonie in Marokko
het sterke koloniseereude Frankrijk, dat zwaar
wichtige belangen te verdedigen had op de gren
zen van zijn uitgestrekt Algerijnsch gebied, en bet
nieuw uitbreidende Duitscbland, dat nieuwe afzet-
plaatsen zoekt voor zyne geweldig toenemende in
dustrie en nieuwe steunpunten bestreeft voor zijne
steeds meer ontwikkelende vloot. Gaf Frankrijk de
bevoorrechte positie niet veil, die 't in Marokko
had verworven, ook Duitschland wilde niet ont
kend. en geïsoleerd zyn bij de oplossing van het
groote probleem aan Afrika's noordwestkust, waar
naar de Europeesche grootmachten sinds jaren
streefden. Toen 't een oogenblik den scbijn had,
dat men het Duitsche ryk ter zjjde zou stellen bij
de besprekeningen die in en om Marokko werden
gehouden, deed de Duitsche keizer de geheele
wereld verstomd staan door zjjn historische reis
naar het oude Moorenrijk en zyne plotseling ver
schijnen te Tanger, dat den delibereerenden
Staatslieden meer moest beduiden dan tal van
diplomatieke gedachtenwisselingen hun hadden
kunnen zeggen.
Daarop volgde de conferentie van Algésiras, met
zooveel zorg voorbereid met zooveel spanning door
de geheele beschaafde wereld gevolgd. Frankrijk
en Duitschland stonden op die conferentie als me
dedingers tegenover elkander. Lang duurden de
beraadslagingen. Herhaaldelijk vroeg men zich af
of de taal der diplomaten overstemd zou worden
door het schrikwekkend geluid dat van de metalen
vuurmonden pleegt uit te gaan. Maar ten slotte
werd toch een oogenschijnlijk bevredigende uit
komst verkregen. Duitschland trok zich eenigszins
terug van het standpunt, waarop 't met zooveel
stoutmoedigheid gestaan had, daargelaten of dat
terugtrekken aan een »reculer" in den zin van
het bekende Fransche spreekwoord denken doet,
terwijl aan F.ankrjjk en Spanje, als de meest be
trokken mogendheden, de taak van het ten uitvoer
leggen der hervormingen en de handhaving van
orde en rust in de havensteden van het Sjerifaan
sche rijk werd opgedragen.
Maar de mogendheden die te Algésiras over het
toekomstig lot^ van Marokko beschikten, hadden
wel niet geheel vergeten, dat het oude Moorenryk
in deze kwestie ook een woordje bad mede te
spreken, doch hielden niet genoeg rekening met
de bijzondere toestanden in den Mobamedaanschen
Staat aan Afrika's noordkust. Zij vergaten, dat, de
ertopvolging naar Mehamedaansch recht tot vele
verwikkelingen aanleiding geeft En zoo stonden
zij, die meenden alleen met den zwakken Aba el
Aziz te doen te hebben, eensklaps tegenover den
energieken Mouley Hafld, die zijn broeder den
troon der oude sjerifs betwist en de moslems
oproept tot den heiligen strjjd tegen de vreemde
indringers. Wel tracht ook Mouley Hafld tegenover
het even vereenigd Europa den schijn van wel
willendheid te bewaren, maar zjjne ordennantiën
en proclamatiën ademen toch een geest, die geen
twijfel omtrent den aard zijner bedoelingen over
laat. Marokko voor de Marokkanen, dat is de korte
zin van al hetgeen Mouley riafli doei en nalaat;
de Europeesche mogendheden kunnen 't zich voor
gezegd houden.
Tegenover deze nieuwe verwikkeling, deze plot
selinge verergering van den toestand dien men in
het oude betwiste rijk reeds beduidend verbeterd
achtie, stond de Europeesche diplomatie nog wei
nig gewapend en te begrypen is 't, dat zij zoowel
in de kabinetten der ministers als in de vergader
zalen der wetgevers tot ernstige besprekiogen
aanleiding gat. Zoo vormde de Marokkaansche
kwestie ook de vorige week een onderwerp van
langdurige bespreking in de Fransche Kamer,
waar toch Frankrijk met het oog op Algiers als
de meest betrokken mogendheid mag worden be
schouwd. In den loop van het debat, door de in
terpellatie—Jauiès uitgelokt, werd ook de naam
van den oud-minister van Buitenlandsche zaken,
Delcassé, genoemd. De interpellani noemde hem
een man van genie, die ongelukkigerwijze gemeend
had aan de FranschEngeische vriendschap pre
tenties op Marokko te moeten toevoegen. Gelukkig
had de acte van Algésiras zijne uitdagende politiek
ontwapend.
Bij deze woorden stoof de oud-minister van
Buitenlandsche zaken op en nadat hem, na kort
verwijl, het woord verleerïd was, besteeg hij onder
de gespannen aandacht der Kamer de tribune en
verbeterde de uitlatingen van den socialisuscben
leider op de volgende merkwaardige wijze:
Delcassé acht Frankrijk op zyn eere-woord ge
bonden de staatkunde ie volgen gebaseerd op de
akte van Algésiras, die bovendien guustig is voor
de Franseh-Spaansche overeenkomst zoowel als
voor alle Europeanen.
De volle verantwoordelijkheid voor zyne daden
aanvaardend, voegt Delcassé er aan toe. Aan my
is te wijten en aan mij komt het initiatief toe
voor de Franscne oplossing die aan de Marokkaan
sche kwestie gegeten is. Mirokko is aan de poor
ten van Eu opa. De blikken van versenillende
mogendheden zjjn er op gevestigd. Frankrijk kon
niet dulden, dat er zich een vreemden invloed
ging vestigen, die eene voortdurende bedreiging
voor Algerië zou zyn geweest. Zij was de meest
belanghebbende mogendheid zij moest bande
len (Levendige toejuichingen links en in het cen-
rum). Wjj hebben deze wettige taak aanstonds op
ons genomen, alle mogendheden met onze
bedoelingen in kennis stellend. De kanselier
van het Duitsche rijk moest zelf erkennen, dat
onze actie allen ten goede moest komen. Onder
dis omstandigheden kwam de conferentie van Al
gésiras bijeen. Er was toon sprake van een moge-
lijken oorlog. Neen, mijne heeren, er was geen
oorlogsvaar. Men verklaart den oorlog niet aan
Frankrijk, wanneer deze mogendheid kan bogen
op haar verbond, hare machtige vriendschapsbe
trekkingen. Frankrijk kan zich-zelve vertrouwen.
(Dubbel salvo van toejuichingen links, rechts en
in het centrum).
Delcassé, zijn betoog vervolgend, meent, dat 't
beter voor Duitschland ware geweest, dat de con
ferentie van Algésiras niet ware bijeengekomen,
want zij heeft in den Europeesehen toestand ge
lukkige wijzigingen gebracht, die zich anders niet
in die mate zouden verwezenlijkt hebben. Behalve
Engeland heeft zij tot Frankrijk gebracht de Mid-
dellandsche Zee-naties, terwijl zij het Fransch -
Russisch verbond heeft versterkt.
Voortgaande zijn politiek te rechtvaardigen,
waarvan men alom het vreedzaam doel erkend
had, getuigde Delcassé, dat Frankrijk, uit het
oude isolement getrokken, nu deu toestand be-
heerscht, en eindigde daarna als volgt: Wy kun-
ttmrt urn mi mt m duT) niiinrni
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 16 regels 0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt üveemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaald el ij k adverteeren worden uiterst bil-
lijke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no.
nen vrij over onze staatkunde in Europa beschik
ken. Bewerken wy onze verbonden en onze vriend
schap-betrekkingen beschikken wij over het mo-
reeie Fger dat zy ons verschaffen. (Langdurig
applaus op het meerendeel der banken, protesten
aan de uiterste linkerzyde). Dan zullen wy be
veiligd zijn v.ior den storm en wij zullen kunnen
bewijzen, itat de R-publiek niet in gebreke is ge
breke ri gebleven, F ran kry k te verheffen. (Langdurige
toejuicmngen op alle banken, behalve aan de uiter
ste linkerzijde. Delcassé, zijne plaats herne
mend, wordt door vele afgevaardigden gelukge.
wenscht.)
Hoewel de Fransche oud-minister van Buiten
landsche Zaken met dit betoog hoofdzakelijk een
pleidooi voor eigen po ïtiek beleid heeft gevoerd,
zijn er toch zeer merkwaardige dingen in gezegd.
Dat. de conferentie van Algésiras eene Fransche
oplossing aan de Marokkaansche kwestie heeft
gegeven, datzy veeleer voor Duitscnland ongun
stig dan voor Frankrijk nadeeüg is geweest, is
zeker wel eene mededeeling die verdient gememo
reerd te worden. Ook wat de oud-minister verder
over de bondgenootschappen en vriendschapsbe
trekkingen van Frankrijk met de Europeesche
mogendheden heeft gezegd, mag zeer merkwaardig
heeten. Dat de conferentie van Algésiras inzonder
heid de Middellandsche Zeestaten nader tot Fran
krijk heeft gebracht, verdient wel bijzondere
opmerking-
Wat ook wel merkwaardig mag heeten, is dat,
Delcassé's rede in eene vólgende Kamerzitting in
hoofdzaak door minister Pichon bevestigd is.
Wsat ofschoon Delcassé's opvolger niet uitsluitend
aan zijn voorganger de eer wilde laten van hetgeen
in Frankryks belang en ter opbelflng van Frank-
rijks isolement is verricht, voorgevende dat dit
het werk is van alle opvolgende ministers, moest
hij toch den toestand, zooals hij door den oud
minister als gevolg der conferentie van Algé
siras geschetst was, in hoofdzaak als juist er
kennen.
Hoe raak Delcassé's indrukwekkende rede
geweest is, bleek wel uit de groote verbolgenheid
in Duitsche olficieele kringen, zooals die zich in
de uitlatingen der otficieuse bladen openbaarde.
Maar geljjktjjdig blijkt daaruit ook welk een diepe
klove er nog tusschen de beide groote mogend
heden aan deze en gene zjjde der Vogeezen gaapt.
Zal die niet in de naaste toekomst op vredelie
vende wijze overbrugd worden, dan staat 't te
voorzien, dat die overspannen zal worden door de
levende brug die het kanonvuur in oorlogstyd zoo
lichtelijk maakt. In en om de Marokkaansche
kwestie staat niet alleen de toekomst van het
oude Moorenrijk, maar daarmede is ook het
behoud vau den vrede in Europa ten nauwste
gemoeid. Marokko staat aan de poorten van
Europa met opgeheven, vlammend zwaard!
DUITSCHLAND.
Reeds werd vermeld, dat de Polen wet na op
nieuw in het Heerenhuis in behandeling gekomen
te zyn, naar een commissie van vjjf en twintig
leden verwezen is.
Voorzitter van deze commissie is v. Wedell-
Presdorf, ondervoorzitter v. Lucius.
Donderdag a.s. zal deze commissie met de be
raadslagingen over het ontwerp aanvangen.
De begrootingscommissie van den Duit<chen
Rijksdag heeft een gunstig advies uitgebracht
over het voorstel der regeering om aan graaf Zep
pelin eene som van 4000 mark toe te kennen en
zyne twee door hem gebouwde ballons voor de
som van 2,150,000 mark aan te koopen. De be
spreking van dit ontwerp zal aanstaande week in
den Rijksdag een aanvang nemen.
Te Keulen zyn zes anarchisten, vyf mannen
en een vrouw, door de strafgerechtbank veroor
deeld, onder beschuldiging vlugschriften verspreid
te hebben, waarin het volk tot gewelddadigheden
wordt aangespoord.
In deze pamfl-tten heette het, dat het prole
tariaat, ingeval het gemobiliseerd wordt, niet op
de vijanden van het land, maar op de kapitalisten
moet schieten. Men bezwoer den soldaten ge-
meene zaak te maken met de arbeiders en te
staken, indien de oorlog eens uit zou uitbreken
De twee hoof ibeschuldigden werden ieder to t
40 maaudeu gevangenisstraf veroordeeld, twe e
anderen respectievelijk tot vijf en zes maanden.
De beide overigen werden vrijgesproken.
ENGELAND.
De werklieden-party in het Lagerhuis, tot het
socialisme bekeerd, heeft haren eersten slag aan
het liberale kabinet geleverd en dien verloren. Zjj
vroeg bij monde vau dén heer Mac Donald eene
directe tusschenkomst van den staat ten gunste
der werkloozen, door iets te scheppen in den
geest der nationale Fransche werkplaatsen van
1848, die zulk een treurig verloop hadden. De
werkman-minister John Burns antwoordde in
naam der regeering. Hij stak den draak met de
socialistische utopisten en weigerde hun de minste
concessie, waarna het amendement—Mac Donald
verworpen werd met 49 stemmen meerderheid.
De socialisten juichten de stemmencyfers toe, die
bewezen, dat de ministerieele meerderheid met
tweederden vermindert als de werklieden-afge
vaardigden zich met de conservatieven en de
Ieren tegen het kabinet keeren.
Tegelykertyd valt te noteeren, dat minister
John Burns terloops een ontwerp-ouderdomsver-
zekering heeft aangekondigd, dat by wjjze van
proef voorloopig op een millioen personen zal toe
gepast worden, die een pensioen van 5 shillings
per week zullen ontvangen, vorderend van den
staat een jaarlyksche uitgave van 13 millioen p. st.
In de zitting van het Lagerhuis op gisteren
heeft dr. Ruterhord. radicaal, een amendement op
het adres van antwoord op de troonrede voorge
steld, vragen de home rule voor Indië. Dr. Ruter
hord heeft er op gewezen, dat de Japansche
overwinningen de verbeelding der Hindoes hebben
doen opvlammen, die ook een groote natie willen
zyn. Zjj zullen in opstand komen als men hun
niet op gelijken voet behandelt als de zelfstandige
koloniën. Geeft hun provinciale parlementen en
eene keizerlijke Douma.
De heer John. Morley, minister van Indië, heeft
bevestigd, dat de moeilijkheid met betrekking tot
de Hindoes in Transvaal geregeld zal worden.
ZWITSERLAND.
De herhaalde aanslagen van Russische terroris
ten hebben aanleiding gegeven tot een krachtda
dig optreden der Zwitsersche politie. O- a. zou nu
wéder aan den dag zjjn gekomen, dat Russische
terroristen te Geneve onlangs een hunner lands
lieden met (goed gevolg 30.000 fr. hebben
afgeperst, natuurlijk onder de hevigste bedreigin
gen.
OOSTENRIJK-HONGARIJE.
Keizer Frans Jozef beeft, geljjk men weet, den
wensch te kennen gegeven, dat zijn zestigjarig
regeeringsjubileum slechts door liefdadige werken
worde gevierd. Daar in den laatsten tjjd voortdu
rend tot de regeering verzoeken gericht zyn, om
het jubileum meer feestelijk te vieren, heeft de
keizer opnieuw uitdrukkelijk verklaard, dat hjj van
een feestelijke viering wenscht af te zien en dat
het hem aangenaam zal zyn als de voor de viering
van het jubileum bestemde gelden aan werken
van liefdadigheid worden besteed.
ARGENTINIë.
Tal van Senatoren en afgevaardigden hebben te
Buenos-Ayres vlugschriften onder het volk doen
verspreiden, waarin zij protesteeren, zoowel tegen
de schending der grondwet door den president,
die, naar men weet, 25 dezer het Argentjjnsche
Parlement naar huis zond, als tegen diens be
sluit, om de begrooting van 1907 ook voor 1908
geldig te verklaren. In deze brochures doen zij een
beroep op de vaderlandsliefde van het Argent jjnsche
volk en betuigen de aanhankelijkheid der onder-
teekenaars aan de grondwet en de openbare orde.
AMERIKA.
Volgens een bericht uit San Francisco aan de
.sTimes" heerscht in het leger der Vereenigde
Staten een ongewone bedrijvigheid. Spoorwegbe
ambten zouden verteld hebben, dat er toebereid
selen gemaakt worden voor het vervoer naar Ca
lifornia van een groot aantal troepen uit het bin
nenland.
Uit Washington worden deze berichten tegen
gesproken maar niettemin blyft men er in San
Francisco een groote beteekenis aan hechten.
Wat de groote bedrijvigheid in het leger betreft,