tiemengd Nieuws.
weg, zoodat in die 12 uren te leveren is 2747
M3. of 229 M3. per uur gemiddeld op dagen
van maximaal verbruik. In werkelijkheid zal feet
vermogen der waterleiding wel wat ruimer be
meten zijn.
Aangezien de filters door het versdhoonen en
nieuw opbrengen van zand periodisch buiten ge
bruik zijn, zal van de beide voorfilters somtijds
slechts één in dienst zijn en zal feet op andere
tijden voorkomen, dat van de drie nafilters slechts
twee in dienst zijn. De filteroppervlakte is voor
elk der filters nagenoeg 1080 M2., zoodat om
de verlangde hoeveelheid water van gemiddeld
229 M3 per uur te leveren de voorfilters soms
zouden moeten werken met een filtersnelheid van
212 mM. en de nafilters van 106 mM. In werke
lijkheid is een filtersnelheid van 100 mM. onder
onze omstandigheden vrijwel de grens van feet
geoorloofde.
Deze cijfers waren toen de waterleiding ont
worpen werd even goed bekend als nu, zoodat
wanneer men meent, dat steeds tweè malen fil-
tieeren voor ons geëischt moet worden, de water
leiding bij haren bouw reeds belangrijk t.e klein
was en deze hoogst eenvoudige waaiheid noch
door de vroedschap noch door den bouwer, die
toch zijne berekeningen heeft moeten overleg
gen, bemerkt zou zijn. Dit nu is ondenkbaar.
De meening vasthoudende dat dubbele filtratie
beteekent dat steeds twee malen géfiltrèèrd moet
werden, kan men verder niet eene vérklaring
vinden voor het buizenstelsel op onze water
leiding. Er loopt namelijk van de bezinkbakken
naar de nafilters aan de voorfilters voorbij1 een
buis van 25 cM. inw. middellijn om de nafilters
direct van bezonken water te voorzien, en van
de v ooifilters loopt een buis van eveneens 25
ciVl. inw. middellijn naar de reinwaterkelders, dus
aan de nafilters voorbij. Deze zware buisleidingen
zouden moeten ontbreken, wanneer steeds twee
malen filtreeren bedoeld ware geweest.
Tegenover dit alles staat de meening van den
heer De Bruin, geuit zonder nadere opgaaf van
redenen en uiterlijk in niets verschillende van
geruchten die reeds geruimen tijd omtrent dé
waterleiding in omloop zijn en allen redelijken
grond missen.
De hcei De Bruin noemt het een méér dan
oppervlakkige, zelfs geheel onjuiste voorstelling
en ten plomp cijfer-gegoochel, wanneer men dé
iihei-oppervlakken van Rotterdam, Schiedam en
Vjaprdingen met elkander vergelijkt, maar doet
geert moeite te verklaren, hoe bet mogelijk is
dat zonder grooter filteroppervlak Schiedam de
beste bacteriologische resultaten van de drie wa
terleidingen zou hebben. En dat dit zoo is, is
niet mijn oordeel, maar dat van Dr. van 't Hoff,
die onze en de Vlaardingsche waterleiding onder
zijne bacteriologische controle heeft en lange ja
ren dc bacterioloog der Rotterdamsche water
leiding was. Zoodat de cijfers uit de praktijk
zich ook al kanten tegen de met zoo krachtige
uitdrukkingen gesteunde bewering van den héér
De Bruin En als de feiten der praktijk niet meer
overtuigen kunnen, houdt alle gezamenlijk over
leg op.
De heer De Bruin zegt in zijn schrijven„Slechts
„kan het geoorloofd zijn er op te wijzen, dat
„Rotterdam met grof zand filtreert en reeds jaren
„long door de crenothrix polyspora geplaagd
„wordt; dat Vlaardingen met fijn zand filtreert
„en nimmer de infectie daar is waargenomen.
„Of tusschen deze beide feiten verband bestiat,
„ligt niet te mijner beoordeeling."
Het spijt mij, ook dit vermoeden van den heer
De Bruin te moeten omverwerpen, want licht
zou hieruit weder een nieuw sprookje kunnen
ontstaan omtrent onze waterleiding. De feiten
deugen Inei niet. Indien de heer De Bruin mijn
rapport opmerkzaam had willen lezen, zou km
niet ontgaan kunnen zijn wat te lezen staat op
de eerste bladzijde 10de regel van onder, dat
Rotterdam vroeger duinzand in de filters had
evenals Vlaardingen.
Aan het slot van het schrijven wordt de klacht
geuit, dat mijn rapport geen licht geeft op twee
punten, nl. dat er in gemist wordt de verklaring:
„Des Zalerdags zoowel als op andere tijden wordt
geen water uit de voorfilters geleverd" en de
verklaring, „dat de aanvoerbuis van de nafilters
naar de reinwaterkelders van voldoende capaci
teit is, dat steeds uit de nafilters betrokken kan
werden."
Voor de beantwoording van het eerste punt
verwijs ik naar mijn rapport blz. 2 van af de
7de regel van boven, waarin duidelijk en uit
voerig gewezen wordt op het mogelijke misver
stand, dat de voorfilters iets anders dan gewone
zandfilters zouden zijn.
Wat betreft de aanvoerbuis van de nafilters
naar de reinwaterkelders zwijgt mijn rapport, om
dat niet in te zien is, wat dit met de daarin
behandelde onderwerpen te maken heeft.
Nu het schrijven van den heer De Bruin deze
zaak aanroert, heb ik de eer U in herinnering
te brengen, dat de nafilters eenigszins verzakt
zijn en de afvoer tegenwoordig minder goed is
dan, naar ik verneem van personeel der water
leiding, het geval was in vroegere jaren. De buis
zelve is mede verzakt; het is een buis van 25
cM. inw. middellijn en zij levert tot nog toe
voldoende water. f j
Er zijn verschillende afwijkingen aan onze wa
terleiding, zooals Uwe Commissie weet; het ge
nre mde euvel is niet een van de belangrijkste,
behoeft niet in de eerste plaats veifbolpèn té
worden en zal geen buitengewoon hooge kosten
of moeiten met zich brengen, wanneer het ver
holpen zal worden.
Met verschuldigde hoogachting,
De Directeur der Waterleiding,
W. H. v. RIETSCHOTEN.
Schiedam, Maart 1908.
De diefstal aan boord van de „Zelden rust".
In vervolg op ons bericht van gister in zake
den diefstal aan boord van het aakschip »Zelden
rust", liggende in de Nieuwe Haven, vernemen
wjj nog, dat de 71 jarige waker ook vervolgd zal
worden.
Uit het onderzoek is gebleken, dat bij bjj den
diefstal is betrokken.
Het nieuwe Kantongerechtsgebouw.
Het nieuwe kantongerechtsgebouw is beden-
ochtend officieel in gebruik genomen de eerste
civiele terechtzitting had plaats in den nieuwe
gerechtszaal.
Bjj die gelegenheid sprak de deurwaarder,
de heer G. S. Monttoort, den kantonrechter, de
heer mr, J. C. von Briel Sasse, namens de balie
toe. Hem bedankend voorhetgeen door zjjne
bemoeiingen was tot stand gekomen, wenschte de
deurwaarder den kantonrechter, dat bjj hier nog
e e jaren zijn ambt zoo mogen uitoefenen.
Met enkele welgekozen woorden bedankte de
kantonrechter de balie voor de door baar betoonde
belangstelling, daarbjj de beste wenschen uitspre
kend, die door de onderlinge vriendschappelijke
verhouding der beide machten werden ingegeven.
Door de politie alhier is in be
slag genomen een vermoedelijk elders ontvreemd
rijwiel.
Jolles, hoofdingenieur van den Waterstaat, de
adjudant van den Prins en 2 der leden van de
Staatscommissie mee. Na de in alle deelen ge
slaagde proefneming werd het gezelschap met de
stoomreddingboot naar de daar aanwezige «Caland",
het Rjjksvaartuig, gebracht, die opstoomde naar
het wrak van de «Lindesfarne", waar de bekende
Sperling aan het werk was. Daarna bracht de
«Caland" den Prins met zijn gevolg naar de
«Kopenhagen", waar hem, na bezichtiging, een
lunch aangeboden werd.
Bij aankomst aan boord van de «Kopenhagen"
werd Z. K. H. Prins Hendrik opgewacht door den
heer Busk, directeur der Great Eastern Railway
Company en den heer W. M. Pieters, lid der
firma H. en A. Pieters. Het hooge gezelschap
werd naar het keurig met bloemen versierde salon
geleid, waar Z. K H. een lunch werd aangeboden.
Om 2.15 vertrok de Prins met de »P. Galand''
naar zee, om nog een ontploffing bjj bet wrak der
«Lindesfarne" bjj te wonen. Om 4 uur n.m.
kwam het gezelschap daarvan terug en werden
allen deor den heer Jolles naar het directiegebouw
van den Rijkswaterstaat geleid, om eenige be
langrijke kaarten te bezichtigen. Half vjjf vertrok
Prins Hendrik weer met zjjn auto naar Den
Haag.
zakken hadden gekocht. Toen de agent dit niet
wilde gelooven en de zakken in beslag nam,
lieten de mannen dit niet toe en er ontstond een
worsteling, waarbij de kloeke agent meester van
het terrein bleef.
Even wist hjj zich naar buiten te begeven, om
een burger te verzoeken assistentie te vragen in
het naaste politiehuisje. Weldra kwam er nu hulp
opdagen en toen vielen de beide mannen Romein
en Den Hoed door de mand en bekenden.
Beide mannen waren bjj de vrouw, die ze door
den diefstal benadeelden, in dienst. De tabak
was van de beste soort, daarvoor hadden onze
dieven wel gezorgd.
De wakkere agent ontving van zijn superieuren
een lofuiting voor zjjn flink optreden.
Eind-examens H B. S.
De Commissaris der Koningin in de provincie
Zuid-Holland heeft bepaald, dat de eind-examens
der Hoogere Burgerscholen met 5-jarigen cursus
in de provincie Zuid Holland in 1908 zullen wor
den afgenomen door twee commistiën, waarvan de
Noordelijke zal zitting houden te 's-Gravenbage
en de Zuidelijke te Deltt
Door de Zuidelijke commissie zullen de eind-
axamens der H. B. S. te 's-Gravenhage, Delft,
Schiedam, Rotterdam, Dordrecht, Gorinchem en
Gouda worden algenomen. De candidaten, die
geen leerlingen eener Hoogere Burgerschool zjjn
(extraneï), zullen zich hebben aan te melden bjj
den voorzitter der Zuidelijke commissie.
Benoemd zijn voor de Zuidelijke commissie tot
voorzitter, tevens lid A. J. Goedkoop van Nelle,
directeur der Hoogere Burgerschool met 5-j. c.,
te Delft; tot leden in de eerste afdeeling J.J.H.
Lumberman en F. J. Vaes, leeraren aan de H.B.S.
met 5j. c. te Rotterdam dr. J. Reitsma, directeur
van, en K. C. Lartby, leeraar aan de Chr. H. B. S.
met 5 j. c. te Rotterdamdr. M. J. de Boer,
leeraar aan de H. B. S. te Schiedam J. W. F.
van Meegeren, leeraar aan de H. B. S. te Schie
dam, aan de R. H. B. S. te Gouda en aan de
H. B. S. 3-j. c. te 's Gravenhagedr. S. S.
Hoogstra, directeur van en J.J. C. E. Douwes Dekker
en dr. F. W. Raate, leeraren aan de R. H. B. S.
met 5-j. c. te GoudaG. Lubberhuizen, A. S.
Mink en W. L. Pilaar, leeraren aan de H. 8. S.
5-j. c. te Dordrecht, J. C. F. Prikken, oud-leeraar
R. H. B. S. te Gouda, wonende te 's-Gravenhage
D. Goslings, leeraar aan de H. B. S. met 5-j. c.
te Delft
tot leden in de tweede afdeelingJ. D. Fast,
C. Krediet en dr. C. te Lintum, leeraren aan de
H. B. S. met 5-j. c. te Rotterdam; M. Horn,
directeur van en Th. de Jongh van Arkel, leeraar
aan de H. B. S. met 5-j. c. te Schiedam J. A.
W. Baart en A. F. Cremer, leeraren aan de H.
S. met 5 j. c. te GoudaJ. Delfos, A. L.
Hondius en N. J. A. Roldanus, leeraren aan de
H. B. S. met 5-j. c. te Delft; dr. J. M. Hiebendaal,
directeur van en A. Feenstra, en R. K. Kuipers,
leeraren aan de H. B. S. metöj. c. te Dordrecht.
Voor beide afdeeÜDgen voor Groep E: C. L.
Tondu, leeraar aan de H. B. S. met 5-j. c. te
Rotterdam, en J. A. Hingman, leeraar aan de H.
B. S. te Schiedam.
UIT ROTTERDAM.
Provinciale Statenverkiezingen.
Door de S. D. A. P. iu district III te Rotter
dam is voor de Prov. Staten candidaat gesteld de
heer H. Spiekman.
In de openbare vergadering van de liberale
kiesvereeniging «Vooruitgang", district III, is
candidaat gesteld voor de Provinciale Staten
(vacature nor. Kolkman), mr. C. P. Zaajjer, voor
zitter van het hoofdbestuur der Hollandsche Maat
schappij van Landbouw.
i
In de vergadering der Vrijzinnig-Democratische
Kiesvereeniging was bericht ingekomen, dat de
voorloopige candidaten, mr. D. Fock en mr. S. J.
L. van Aalten, bedankt hebben voor een candida-
luur. Daarop werd mr. Zaajjer eveneens candi
daat gesteld voor district III.
D e f 100.000. Zooals men weet was do houder
van het lot, waarop in de jongste loterij „de
ten" gevallen was, zoek. Met het binnenkomen
van de „Solo", van den Rotterdamschen Lloyd,
zijn ook de winners boven water gekomen. Acht
stokers van dat schip trokken de vorige loterij
op 1/10 lot f85. Komt jongens! Alles of niets.
En ze kochten een heel lot, waarvan het gevolg
was „alles", zoodat ze nu dat buitenkansje met
z'n achten mogen deelen. („Vad.")
Huiszoekingen bjj ant i-m ilitaris-
t e n. Op last der justitie is bjj den secretaris en
den penningmeester der afdeeling Amsterdam van
de Anti-militaristische Vereeniging huiszoeking
gedaan.
De rechter-commissaris, mr. C. Woudenberg
Hamstra, vervoegde zich, vergezeld van een aantal
rechercheurs, bjj genoemde leden der Anti-Milit.
Vereeniging aan huis, doorzocht de geheele woning
en nam een aantal oude brochures, boeken der
Vereeniging, eenige exemplaren van den nieuwen
Soldaten-almanak en voorts eenige papieren in
beslag.
Een bekend type te Hoorn, een oud
vrouwtje, nog op het laatst van haar leven hard
werkende bij vrienden en trekkende van de bé
deeling, is overleden. Na haar dood vond men
o. a. een spaarbankboekje met f1900. Neefjes
en nichtjes kunnen daar nu van profiteered
Een vrouw gestikt. Te Watergraafsmeer
werd Zondagochtend een begin van brand ontdekt
in het perceel Steinstraat 40. Een bed en eenige
kledingstukken lagen te smeulen. De 64-jarige,
alleenwonende juffrouw E. E. M. P. Sohns vond
men naif uit biet bed hangende en de geneesheer
constateerde haar dood door verstikking. Aan
misdaid wordt niet gedacht.
Mishandeling met doodelijken af
loop. Men meldt uit Prinsenhage: De 20-jirige
Van Nijlnatten, die met Vastenavond door den
landbouwer F. met een boksbeugel verwond werd,
is Maandag aan de gevolgen overleden.
UIT HOEK-VAN-HOLLAND.
Van Hoek van Holland wordt ons gemeld
Om 10.25 gistermorgen kwam Prins Hendrik te
Hoek van Holland per automobiel aan, in gezelschap
van den burgemeesters van 's Gravenzande en
vier leden van de Staatscommissie, ten einde de
«Kopenhagen", het nieuwe turbineschip van de
«Great Eastern Railway" te bezichtigen en als
voorzitter van de Staatscommissie van het red
dingswezen de officieele proefneming van den
reddingsteiger op den Noorderdam bjj te wonen.
Met den trein van 10.09 kwamen de andere leden
van de Staatscommissie en de directeuren van de
Zuid Hollandsche Maatschappij tot Redding van
Schipbreukelingen. Met de stoomreddingboot
«President Van Heel" vertrok het hooge gezel
schap naar zee. Bjj den reddingsteiger aangeko
men, begaven Z. K. H., de heer Van Oordt,
ingenieur van den Waterstaat en de directeuren
van de Zuid-Hollandsche Redding-Maatschappjj,
zich in het langs staaltrossen loopend wagentje.
Het wagentje, dat door 4 man gedraaid werd,
bereikte in 7 minuten den vuurtoren, waar de
heeren Stuivinga, opzichter van den Waterstaat,
en Boot, opzichter der lichten, Z. K. H. opwacht
ten. Bjj den tweeden tocht gingen de heeren
Een vondst. Men seint aan het „Vad.":
Btj het graven op 't Loo ten belhioeve van de
nieuwe Koninklijke stallen is onder den grond
een zerk ontdekt met een forsch, naakt vrouwen
beeld naast haar in steen een hond. De zerk
was zoo met takken omsloten, dat drie dagen
voor de verwijdering noodig waren. Het hoofd
van het bce'.d is g broken. H. M. de Koningin
is met de vondst in kennis gesteld. Het graven
wordt voortgezet.
Kerkdief. Gistermiddag 2 uur werd te
Gravenhage een kerkdief op heeterdaad betrapt
in de kerk van O. L. Vrouw aan het Bezuidenhout.
't Was een Engelschman, die een van de offer
bussen van den muur had opgelicht, een gat daarin
gemaakt en het geld daaruit gehaald. De koster
die juist uit de sacristy kwam. zag het en snelde
den dief achterna. Deze vluchtte door de Maria-
straaf, waar hjj door den koster en de politie
werd gegrepen. De man werd eerst naar 't politie
bureau bjj Overbosch en daarna naar de Groen
markt overgebracht, waar hjj in verhoor werd
genomen.
Tuchteloosheid. Men schrijft ons uit
Maastricht1 i
Wanneer over tuchteloosjhieid in ons land wordt
geklaagd, dan kan onze stad daarover medespre-
keti. Uithangborden en schilden bederven, ruiten
verbleken en dergelijke baldadigheden meer zijn
art: Je orde van den dag. De politie is daarbij
niet altijd zoo gelukkig als in den afgeloopen
nacht, toen ze drie van de vijf glazenbrekers
mocht aanhouden en verbaliseeren. De aangehou
denen zijn geen kwajongens, maar personen boven
de 20 jaar, wat de feiten erger maakt.
De moord te Brussel. Men herinnert
zich nog wel den afschuweljjken moord op de
kleine Anneke Belot te Brussel. Tot dusver ge
lukte het der politie niet den dader op te sporen.
Thans wordt ons uit Brussel gemeld, dat een
brievenbesteller, die kort na den moord werd
aangehouden en wegens gebrek aan bewjjs weer
in vrjjheid moets worden gesteld, andermaal gear
resteerd is. Op aanklacht van de moeder van een
11-jarig meisje, dat schandeljjk door dezen man
is mishandeld geworden, zal nu een vervolging
tegen hem worden ingesteld. In verband met deze
zaak gaat de justitie nogmaals na in hoeverre
hjj bjj den moord op Anneke Belot is betrokken.
De kinderjuffrouw van Stolypin.
De heer en mevrouw Stolypin hebben geljjk gehad.
Na zorgvuldig onderzoek is het gebleken, dat de
politie te Sint-Petersburg de kinderjuffrouw van
minister-president Stolypin ten onrechte had ver
dacht van revolutionaire handelingen, zoodat zjj
wederom op vrjje voeten is gesteld.
Keelziekte. Te Kristiania heerscht er se
dert. kort eene epidemie van keèlziekte, die men
door besmette melk veroorzaakt acht. In een ho
tel, vlak bij de stad, zijin vijftig logeergasten ziek
geworden. Bij sommigen is de aandoening licht,
bij anderen duurt ze een week en gaat mét hevige
koorts gepaard. j
Van twee tabakdieven en een poli
tieman. Men meldt uit Leiden:
In den nacht van Zaterdag op Zondag werd de
politieagent Van der Veen, die op de Heeren
gracht surveilleerde, door burgers gewaarschuwd
dat er vermoedelijk was ingebroken bjj de weduwe
Vester, tabakshandel en kerverjj aan de West-
Havenstraat. De agent spoedde zich ter plaatse en
kwam tot de ontdekking dat dit inderdaad het
geval was. Uit een loods was een partjj onbewerkte
tabak verdwenen. De dief of dieven waren wat
nonchalant met het gestolene te werk gegaan, zoo
t scheen, want buiten laDgs de straat lagen overal
de breede gele bladen. Onze agent volgde als
Klein Duimpje weleer de steentjes, de gevallen
tabak en kwam zoo langs den Maresingel aan de
Binnenlaan, een zjjlaan aan de Os- en Paardenlaan,
waar hjj huis aan huis het oer te luisteren legde.
Aan nrs. 1, 2 en 3 en vervolgens lag alles in
diepe rust, doch in het peceel no. 9 zag hjj licht
en hoorde hjj stemmen fluisteren. Vastberaden
opende hjj de deur, stapte cordaat binnen en vond
de twee mannen bezig, twee zakken tabak uit
pakkend.
De mannen waren eerst onthutst, doch herstel
den zich spoedig en deelden mede, dat zjj twee
Groote brand te Lyon. Ten 2 ure
gisternacht werd te Lyon een rosse gloed in de
lucht merkbaar, die de bevolking naar den kant
van den Cours Lafayette deed snellen.
Daar ontwaardde men een schouwspel van tra
gische grootschheid. De reusachtige gebouwen
der fabriek van voedingswaren, macaroni, enz.
Revoire Carret, vormden eene vlammenzee.
Van den aanvang af zagen de pompiers dat er
van de fabriek niets te redden viel.
Ten 3 ure nam de brand de afmetingen eener
ware ramp. De vlammen sloegen over naar de
aangrenzende huizen en eenige blokken woningen,
ter oppervlakte van 11 hectareB, vormde toen
ééne vuurzee.
Botsing tusschen tram en automo
biel 40 gekwetsten. In den nacht
van Zaterdag op Zondag had te Parijs aan den
hoek de rue de Quatre Septembre en rué Ri
chelieu eene geweldige botsing plaats tusschen
een automobiel en een electrisché tram. De auto
bus werd gedeeltelijk vernield. Men spréékt van
40 min of meer erg gekwetsten.