Binnenland.
^tacta- en tèewestelijk Nieuws.
plaatsvervanging van den burgemeester kan wor
den voorzien, gaat over tot de orde van den dag."
De heeren Van Nispen (Nijmegen) en D e
Waal Malefjjt bestrijden de moties.
De motie-Schaper wordt, nadat de voorstel
ler die nog eens verdedigd had, verworpen met
4519 stemmen.
De motie-R o o d h u y z e n wordt nu zonder
hoofdelijke stemming aangenomen.
Aan de orde is thans het wetsontwerp in zake
Drent sch- Fries che Locaalspoorwe-
ge n.
Na eenig debat wordt dit wetsontwerp zonder
hoofdelijke stemming goedgekeurd.
Heden komt de Kamer weer bijeen.
Koninklijk bezoek te Zaandam.
Gister vergaderde sOranje Boven" met de
besturen der vereenigingen die voorloopig hare
medewerking aan de feestviering op 28 April
hebben toegezegd.
Het staat nu reeds vast dat H. M. en Z. K. H.
van Amsterdam per salonboot van de Zaandamsche
stoombootmaatschappij naar hier komen, zonder
oponthoud in de stad de Wilhelminasluis zullen
doorvaren naar de broodfabriek de Ruyter van de
firma Verkade Co. Na het bezoek aan die
fabriek zal het hooge gezelschap een rijtoer door
de stad maken, waarna omstreeks half een de
lunch ten raadhuize zal worden gebruikt. Na de
lunch zullen muziek- en zanguitvoeringen plaats
hebben op het raadhuis, enz. Vreemdelingenver
keer biedt aan prijzen voor een eventuëel te
houden wedstrijd van versierde vaartuigen, terwijl
de Zaanlandsche Zeilvereeniging het organiseeren
van een vlootrevue overweegt.
Prins Hendrik's bezoek aan Terschelling en
Vlieland.
De heer W. H, J. Dicke, amateur-fotograaf te
Heemstede, toonde ons gister een mooie collectie
opnamen, genomen ter gelegenheid van Prins
Hendrik's bezoek aan Terschelling en Vlieland. Al
deze kiekjes, saamgebonden in een album zouden
gister in den loop van den dag aan Z. K. H. Prins
Hendrik, bij wijze van souvenir, aan zijn jongste
bezoek worden aangeboden. Verschillende opnamen
werden genomen op verzoek van Prins Hendrik.
(Tel.)
Sanatorium te Katwijk.
H. M. de Koningin Moeder zal morgen (Zater
dag) te Katwyk de opening van het sanatorium
aldaar bywonen, die 314 uur aanvangt.
Prins Hendrik.
Prins Hendrik bezocht gister de Scheveningsche
visschershaven, voornamelijk om een proeftocht
mee te maken met de reddingboot »Jhr. Rutgers
v. Rozenburg". De Prins in klein admiraals-uni
form, was vergezeld door zjjn adjudant baron van
Asbeck. Aan den Prins werden de leden van het
hoofdbestuur der Redding-Mij. voorgesteld, alsmede
de leden der plaatselijke commissie te Scheveningen
en de heer Goedkuop, van Amsterdam, vervaardi
ger der boot. De boot stond onder leiding van
den heer Bakker en de stuurlieden Klaassen. Bjj
peil laag water, waarvoor de boot gebouwd is,
werd uit- en ingevaren. Vier mijlen Noordwest
werd zee ingestoomd. De Prins betuigde dank. De
omliggende vaartuigen en de vuurtoren waren
gevlagd. Vele toeschouwers waren aan de haven
en op de duinen.
Jhr. S. M. S. de Savornin Lobman.
Naar men verneemt, wordt aan Jhr. S. M. S.
de Savornin Lohman, president van de Algemeen e
Rekenkamer, het voornemen toegeschreven, zich
om gezondheidsredenen elders te vestigen en zou
de president van dit hooge staatscollege om deze
redenen genoodzaakt zjjn, eerlang zjjn ambt neer
te leggen.
P. J. Troelstra.
Naar wjj vernemen, vertrekt mr. P. J. Troelstra
weldra, tot herstel van gezondheid, eenige weken
naar het buitenland. Hij zal daarom het aanstaan
de Paaschcongres der S. D. A. P. niet bjj wonen.
Chr. Huygens-monument.
Uit Den Haag wordt gemeld
De commissie uit den Raad tot het plegen van
overleg met directeuren der Hollandsche Mjj. der
"Wetenschappen, inzake de oprichting van bedoeld
monument, meent niet te mogen ingaan op den
wensch van directeureneen wjjziging van het
aangebodene, waardoor de bezwaren der commissie
zouden worden opgeheven, komt haar ondenkbaar
voor.
Gisting in Indië.
De correspondent van de »N-R.Crt." uit Batavia
seint
In verband met de moeielijkheden bjj het invoeren
der nieuwe belasting in de Padangsche boven- en
benedenlanden, daar de bevolking weigert inlichtin
gen te geven voor den aanslag in de belasting,
zijn een compagnie naar Oud-Agam, 50 man naar
Simaboer en 50 marechaussees naar Solok ge
zonden.
Kiesrechtrapp ort.
Na bestudeering van 't kiesrechtrapport, heeft
de R. K. kiesvereeniging aReeht en orde" te
Noordwijkerhout geoordeeld, dat de kiesrechtrege
ling noe meer urgent is dan de zoovele wetgevin
gen. Zjj is voor organisch kiesrecht in vollen om
vang. Waar opportuniteit het op den voorgrond
zou schuiven, is zij voor algemeen kiesrecht, be-
behoudens enkele uitsluitingen. Zij is' verder voor
stemplicht, doch tegen vrouwenkiesrecht, evenwel
weer voor enkelvoudig kiesrecht.
4e Bredasche Katholiekendag.
Naar wij vernemen, heeft het Z. D. H. Mgr. P.
Leyten, Bisschop van Br da, behaagd het be
schermheerschap te aanvaarden van den te Hulst
te houden 4e Bredasche Katholiekendag.
In het eere-comité voor dezen Katholiekendag
hebben zitting genomen de heeren, mgr. A. H. van
den Corput, cicaris-generaal van het bisdom Breda,
J. B. F. Brouwers, pastoor en deken van Hulst,
P. C. M. Verhoeven, deken van Aardenburg te
IJzendjjke, F. J. L. M. van Waesberghe, burge
meester van Hulst, mr. J. W. van den Biesen, te
Ginneken en W. Merkelbacb, te Breda, leden van
de Eerste Kamer, en jhr. J. B. D. van den Berch
van Heemstede te 's Gravenhage, W. H. Boogaardt
te Breda, P. F. Fruytier te Hontenisse, L. D.J.L.
de Ram te Bergen op Zoom en A. C. A. Van
Vuuren te 's Gravenhage, leden van de Tweede
Kamer.
Organisatie van R. K. Milliciëns, Verlofgangers,
Landweerplichtigen en Oud-Miliciëns.
Namens het Centraal Bureau der Organisatie van
R. K. Miliciens, Verlofgangers, Landweerplichtigen
en Oud-Miliciëns, verzond de heer L. van Brreck-
huysen, Scheveningen, volgende circulaire aan
plaatselijke comité's en aan de zeereerw. heeren
pastoors in plaatsen, waar geen af deelingen der
organisatie gevestigd zjjn
Het zal u wel met onbekend zjjn gebleven, dat
sedert 'n paar jaar bovengenoemde Organisatie
onder kerkeijjke goedkeuring en onder adviseur
schap van Mgr. Konings te Amsterdam en eere
voorzitterschap van den heer W. C. J. Passtoors,
lid der Tweede Kamer, werkt voor de belangen
van militie- en landweerplichtigen. Als lid van het
Centraal Bureau en propagandist is mjj opgedragen
de actie is ons bisdom te bevorderen ten bate onzer
Organisatie. Met deze vragen wjj dan ook eerbiedig
uw zeer gewaardeerden steun tot oprichting eener
afdeehng in uwe plaats.
Dien steun stellen wjj ons voor door eene open
bare vergadering te beleggen, waarop een spreker
het doel der organisatie voor het publiek zal in
leiden. Die spreker kan ten kantore Tilburg van
den Centraal-secretaris worden aangevraagd. Wjj
doen een ernstig beroep op uwe zeer gewaardeerde
medewerking, vooral daar wjj helaas zien, dat
zoovele R. K. militie- en landweerplichtigen deel
nemen aan de actie van den zoogenaamden neu
tralen Landeljjken Bond van Miliciens, Reservisten
en Oud-Miliciens, die staat onder her socialistisch
Kamerlid K. ter Laan, en deze Boud politieke
inzichten naar socialistischen programgeest beoogt.
Onze eerevoorz. Pastoors stelde een motie voor tot
wjjziging van de M'liliewet. Laten wjj hem hel
pen, Kleine zoowel als groote plaatsen moeten
doen zien dat het publiek niet instemt met de
wet 1901, die ons dwingt drie hernaltngsoefenin-
gen te maken, waarvan de derde door onzen
eerevoorzitter een ramp voor ons land genoemd
wordt.
Behalve voor afschaffing van deze oefening
werkt de Organisatie ook nog voor reorganisatie
der. Landweer, voor betere vergoeding, voor rust
op Zon- en feestdagen strjjdt tegen den socialis
tischen geest in het leger, werkt voor belangen
der leden en steun der R. K. Müitairen-vereeni-
gingen. Wjj hopen, dat u bereid zult worden
bevonden eene vergadering te beleggen en bjj den
Centraalsecretaris een spreker te vragen, Meerdere
inlichtingen verstrekt de heer L. v. Broeekhuysen,
Pansierstraat 20, Scheveningen.
De Waterleiding.
Naar aanleiding van het verweer van den direc
teur der Gasfabriek en Drinkwaterleiding heeft de
heer De Bruin thans een contra-memorie aan den
Raad gericht.
Aan het slot daarvan zegt hjj
nMjjne Heeren I Tenzjj het mjj in het belang
van het bedrjjf noodig schjjnt de discussie voort
te zetten, ben ik voornemens het voorloopig bjj
deze contra-memorie te laten. Al stel ik mjj niet
voor, U te hebben gebracht tot de overtuiging
dat wjjziging in de totnogtoe gevolgde filtrage-
methode dringend noodig is, ik vlei mij er iets
toe te hebben bijgedragen de noodzakelijkheid
ervan ernstig te onderzoeken. Reeds dan zou ik
me beloond achten. In hoofdzaak de vraag kun
nen niet alle filters gelijk geconstrueerd worden
waar bjj in werkelijkheid het cjjfer zou verkregen
door den directeur genoemd, ljjkt mjj belangrjjk
genoeg door deskundigen te worden beantwoord."
Vergoeding voor aanleg Bron werstraat.
In 1806 werd door J. Mak uitkomende aan het
Wilbelminaplein een straat aangelegd, die door
den Raad de Breuwerstraat is genoemd. Had bjj
den aanleg zekerheid bestaan dat de Brouwer
straat zou worden doorgetrokken tot de Hoofd
straat, dan zou de aanleg in vereeniging met de
Gemeente voor gezamenljjke rekening zjjn geschied
omdat daardoor de waarde van den aangrenzenden
grond der Gemeente belangrjjk steeg. En dit zou
in overeenstemming zjjn met het beginsel neer
gelegd in art. 20 der Bouwverordening, 6e alinea.
Valt het over het algemeen moeiljjk achteraf
compensatie te bepalen voor wat onder andere
omstandigheden billjjk zou geweest zjjn en zou in
gewone omstandigheden billjjk zou geweest zjjn
en zou in gewone omstandigheden die compensatie
voldoende te vinden zijn in de waardestijging der
reeds bestaande panden, hier naeenen wjj de
bezwaren van een terug komen op vroeger toe
standen onder de oogen te moeten zien.
Mak is door een samenloop van omstandigheden
in de noodzakelijkheid gekomen zijn huizen te
verkoopen. Van de waarde-vermeerdering profiteert
hjj dus niet. De kosten door hem aan de straat
besteed, hebben bedragen f 1506.33.
Hgt komt B. en W. in de eegeveu omstandig
heden billjjk voor dat aan J. Mak van dat
bedrag wordt uitgekeerd.
Zjj stellen daarom den Raad voor hen te mach
tigen aan J. Mak, wegens aanleg van een nieuwe
straat, te betalen f753.f6£.
Loswal voor de Schoolstraat.
De loswal voor de Schoolstraat wordt voorna-
meljjk door de wagens van den molen »Nederland"
stuk gereden. Het havengeld, dat door schippers
wordt betaald, die goederen voor dien molen
vervoeren, kan op f300. per jaar geschat worden.
Is dit op zichzelf reeds voldoende reden om daar
ter plaatse een geschikte loswal te maken, dit is
ook gewenscht met het oog op de te verwachen
bebouwing van het Frankeland. In overleg met de
commissie voor de Gemeentewerken stellen B. en W.
den Raad voor midden voor de Schoolstraat de
kade over een lengte van 43 Meter te verhoogen
en den wal daarachter te bestraten, zooals op de
ter visie gelegde teekening is aangegeven.
De kosten van het werk zjjn geraamd op
f1200.die, daar hier een nieuwen toestand
wordt gemaakt, tot de buitengewone uitgaven zjjn
te rekenen.
Fiftersbedrijf Gasfabriek.
Door den beer F. J. Smit was bjj den Raad een
schrjjven ingezonden, waarin hjj te kennen gaf,
dat hem gebleken was de Gemeente-Gasfabriek
niet alleen haren arbeid bepaalt tot datgene wat
de gemeente exploiteert, maar dat die arbeid zich
ook uitstrekt tot buiten haar terrein n.l. aan
particulieren.
Aangezien hiermede een onnoodige concurrentie
wordt aangedaan aan de burgers, die hunne
belasting betalen, achtte hjj deze handelwijze
hoogst onbilljjk, en verzocht den Raad aan den
Directeur te willen gelasten zich te bepalen tot
datgene wat rechtstreeks aan de gemeente
behoort.
Na ingewonnen advies van de Comm. v. d. Gasf.
en Drinkwaterl. hebben B. en W. thans aan den
Raad bericht, dat er b.i. geen termen zjjn in de
wjjze van werken der gasfabrief in dezen veran
dering te brengen.
Onderwijs aan achterlijke kinderen.
Bjj den bouw van de nieuwe school G. hadden
B. en W. zich voorgesteld daaraan een of twee
klassen te verbinden voor achterljjke kinderen.
Die bedoeling, in den Raad met zooveel instem
ming begroet, kon echter niet in daden worden
omgezet, wjjl het onderwjjs aan achterijjken, ten
gevolge van een wetswjjziging uit de wet op het
Lager Onderwjjs is gelicht.
Was echter bjj den Raad het denkbeeld sym
pathiek, om voor de achterijjken en zwakzinnigen
iets te doen, ook de Regeering bljjkt zich niet
onbetuigd te willen laten laten. Immers deze inrich
tingen worden door haar zeer mild gesubsidieerd.
Het is dan ook niet alleen een plicht van men-
scheljjkheid om de zwakzinnigen kinderen speciaal
onderwjjs te geven, ook het belang van het
onderwjjs wordt bevorderd met dat afzonderlek
onderricht.
Heeft men daarbjj een meer beperkten leergang
en onderwijzers, die zich in hun taak geheel kun
nen inwerken, en kunnen daardoor de resultaten
van hun onderwjjs beter zjjn, de gewone onder-
wjjzers worden ontlast van bet onderwjjs aan leer
lingen, die zjj gaarne met de andere willen
maar niet kunnen laten meegaan. De zorgen
op de gewone school aan de achterijjken besteed,
worden aan de andere leerlingen onthouden. Het
ligt dus voor de hand dat, wanneer de achter
ijjken uit de gewone scholen worden gehouden,
het algemeene peil van het onderwijs zal verhoogd
worden.
Achten B. en W. het overbodig, het speciaal
onderwjjs aan zwakzinnigen bjj den Raad te be
pleiten, B. en W. hebben niettemin gemeend de
motieven er voor beknopt weer te geven.
Thans zijn volgens de Schoolcommissie een
dertigtal kinderen in de gemeente, die tot de ach
terijjken zjjn te rekenen. Meer dan 16 leerlingen
moeten beslist niet in een klasse samen gevoegd
worden.
Aan een school, die voor zwakzinnigen is in te
richten en die afzonderlijke inrichting wordt
zoowel door op onderwijsgebied bevoegden als door
de Regeering voorgestaan zal dus reeds dade
lijk, behalve het hoofd, een onderwjjzer van bij
stand benoemd moeten wordenlater zal daar
wellicht een tweede, misschien een derde onder
wjjzer aan toegevoegd moeten worden.
Het gebouw, waarin de school G, vroeger ge
vestigd was, kan ook volgens de mededeeling van
den districtsschoolopziener na eenige verbouwing
voor de hier bedoelde school ingericht worden.
Kan de Raad met het vorenstaande zich ver
eenigen, dan stellen B. en W. voor, in beginsel
te besluiten tot oprichting van een school voor
zwakzinnigen in de localiteit aan de Schoolstraat,
aan die school te benoemen een hoofd en aan
vankelijk een onderwjjzer van bjjstand, en hen
verder te machtigen zoo tjjdig aan de Regeering
subsidie voor deze school te vragen, dat die nog
bjj de Staatsbe grooting van 1909 kan worden
voorgedragen.
„De Hanze."
De aangekondigde vergadering van de R. K.
Middenstands-vereeniging »De Hanze", gister-avond
in een der lokalen van het Bondsgebouw gehouden,
was vrjj druk bezocht.
De voorzitter van het voorloopig comité, de heer
G. L. Kamp, na de vergadering met den christe-
Ijjken groet te hebben geopend, heette de aanwe
zigen welkom, bjjzonder de genoodigden, waaron
der de afgevaardigden van het plaatseljjk comité
der Kath. Soc. Actie en de heer Spee, secretaris
der afd. Vlaardingen van sDe Hanze". Voorz»
vertrouwde dat het woord door Z. D. H. den
Bisschop van Haarlem op den Katholiekendag te
Delft gesproken, deD R. K. Middenstanders aan
sporend zich in eigen organisatie te vereenigen,
weerklank zou gevonden hebben in aller hart en
dat bjj de vaststelling van statuten en huishou-
deljjk reglement practischen zin en heider advies
zich zou doen kennen.
Daarna werden allereerst de statuten behandeld.
De bepaling dat andersgezinden hospitant-leden
kunnen zjjn, lokte eenige discussie uit.
De voorzitter verklaarde echter, dat dit de uit-
drukkeljjke wensch van Z. D. H. den Bisschop
was en dat men hospitant-leden moet hebben ook
om eventueel rjjkssubsidie te kunnen verkrjjgen.
De wenscheijjkheid werd ook besproken chefs
in zaken lid te doen zjjn doch men vereenigde zich
met de ziens wjjze van het bestuur, die niet als
lid moesten worden toegelaten, om aldus de chefs
van warenhuizen te kunnen weren.
Nog werd vastgesteld, dat hospitant-leden alleen
meestemmen over stofleljjke zaken de vereeniging
betreflende.
Behalve enkele redactie-wjjzingen werden nog
de volgende wjjzigingen en aanvullingen aange
bracht.
In art. 17 werd bjjgevoegd de datum van op
richting, 12 Dec. 1907, en de datum waarop de
vereeniging eindigt, om aan het wetteljjk voor
schrift te voldoen.
In art. 18 werd waar sprake is, dat statuten
wijziging met twee derden van de ter vergadering
aanwezige leden moet plaats hebben, toegevoegd
stemgerechtigde.
De statuten werden aldus met algemeene stem
men vastgesteld.
Bjj de behandeling van het huishoudelijk regle
ment werd in het artinel betreffende de contributie
bepaald, dat die ad libetum ook per kwartaal
zal kunnen betaald worden.
In art. 9, het minimum aantal leden van het
bestuur bepalend, werd 5 in 7 veranderd.
Bjj art. 18 werd in zake het staken bjj stem
mingen uitgelicht de beslissende stem van den
voorzitter en bepaald, dat in dat geval herstemd
wordt in de volgende vergadering.
In art. 19 werd in zake de vakafdeelingen be
paald, dat hare besturen uit minstens 7 ieden
moeten bestaan.
Nog werd uit het algemeen reglement van den
-Bond van Middenstands-vereemgingen overgeno
men het ontbindings-artikel, noodig voor de
komnkljjken goedkeuring. Bepaald werd, dat in
dat geval de fondsen der vereeniging, nadat alle
schulden betaald zjjn, komen aan eene R. K.
Schiedamsche liefdadige instelling.
Nadat aan het bestuur waren overgelaten de
noodige redactie-wijzigingen en het huishoudeljjk
reglement met algemeene stemmen was goedge
keurd, werd het bestuur ook nog gemachtigd
de koninkljjke goedkeuring op statuten en huis
houdeljjk reglement aan te vragen.
Daarna deelde de voorzitter nog mede, dat de
heer Buters, voorzitter der Vlaardingsche ïHanze"'
afdeeling, had aangeboden in een door deze ver
eeniging te houden propaganda-vergadering als
spreker op te treden. Bjj den dank van het
bestuur werd hem aller dank voor zjjne bereid
willigheid vertolkt.
Als laatste agenda-punt volgde nu de verkiezing
van zeven bestnursleden. Gekozen werden de
heeren J. W. J. van Alphen met 14, G. L. Kamp 16,
C. C. Steens 16, F. J. Smit 14, F. L. Kalse 13,
C. L. Brugger 13 en J. J. Exler 12 stemmen,
terwjjl nog een aantal stemmen over verschillende
andere leden waren verdeeld.
Het bestuur werd daarna aangezocht spoedig de
Koninklijke en Bisschoppelijke goedkeuring te
verzoeken. De vereeniging zou zich direct aan
sluiten bjj »De Hanze", bond van R. K. Midden-
stands-vereenigingen.
Het bestuur werd voor ditmaal gemachtigd,
zelf een tweetal leden naar de centrale vergade
ring in den Haag af te vaardigen.
De heer Mouwens richtte daarna als voorzitter
van het plaatseljjk comité der Kath. Soc. Acti®
een woord van gelukwensch tot de geconstitueerde
vereeniging, hopende zjj in bloei zou toenemen
in het belang harer leden en van de plaatsel.
S. A., haar taak tot aller heil vervullende. Ook
dankte spr. al degenen die het bestuur van bet
plaatseljjk comité der K. S. A. in het stichten
dezer vereeniging krachtig ter zjjde hadden gestaan,
zjjne voldoening over de welgeslaagde bestuurs-
keuze uitsprekend.
De voorzitter dankte den heer Mouwens voor
zjjne schoone woorden en het plaatseljjk con»'^
der K. S. A. voor de leiding in dezen gegeveD, d®
beste wenschen voor den bloei dér vereeniging
uitsprekend.
De vergadering werd daarna door den voorzittef
met den christeljjken groet gesloten.
i 1 - i -
