Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
31ste Jaargang.
Donderdag 9 April 19D8.
iSo. 9081.
Officieele berichten.
Kennisgeving.
Buitenlaiidsch Nieuws.
Verspreide berichten.
Staten-Generaal.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden f1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland f 2,per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT ÓO
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 16 regels f 0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent. i i 1 j_j j i 1" F'T
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst bil
lijke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no.
Inrichtingen welke gevaar, schade ol
hinder kunnen veroorzaken.
Burgemeestee en Wethouders van Schiedam
Gelet op de bepalingen der Hinderwet,
Geven kennis aan de ingezetenen, dat op heden
aan J, x. Bertels en zijne rechtverkrijgenden
vergunning verleend is tot uitbreiding zijner
branderij, staande aan de Mariastraat no. 12,
kadaster sectie M no. 824, met een stoomketel van
14 Ms verwarmingsoppervlak, ter vervanging van
dien van kleiner afmeting.
Schiedam, 9 April 1908.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam,
M. A. BRANTS.
De Secretaris,
V. SICKENGA,
V Het Kiesrechtrapport.
Er zijn enkele katholieke organen, die in den
laats ten lijd druk bezig zijn stemming te maken
tegen de wijze waarop het KiesrecMvraagstak
onder de katholieken thans behandeld wordt.
In. hel bizonder zijn die organen sterk tegen
de behandeling van het kiésrechtvraagstuk in
°nze katholieke kiesvereemgingen. De argumen
ten, welke wij tot dusver door die bladen tegen
de wijze van behandeling van dit gewichtige
onderwerp zagen aangevoerd, kwamen ons al
zeer weinig steekhoudend voor.
In vele plaatsen toch is door de katholieken
een degelijke studie gemaakt van het kiesrecht-
vraagstuk en in een groot aantal gemeenten
is reeds het vragenlijstje van den Alg. hond
van R K. Kiesvereemgingen in Nederland, na
ernstige besprekingen, op zeer oordeelkundige
wijze beantwoord.
Het spreekt natuurlijk van zelf, dat niet ieder
een in de kiesvereemgingen een betoog behoeft
te houden bij de beantwoording der respectieve
vragen, want dan kwam men nog in geen jaar
daarmede gereed. Maar, voorgelicht door theore
tici en practici, achten wij onze Roomsc'he kie
zers wel verstandig genoeg om op het een en
ander een behoorlijk antwoord te geven.
r W ij kunnen dan ook de houding van „De
Ik(Iin deze aangelegenheid niet begrijpen.
■Naar aanleiding van een slecht bezochte ver
gadering van de R. K. Kiesvereeniging te Nij
megen liet ons hoofdorgaan zich als volgt .uit:
„Hetzelfde gebrek aan belangstelling al
is het niet precies in gelijke mate trof ons
keer op keer, waar het vergaderingen tot be
spreking van het Kiesrechtrapport gold. De op
komst was in het algemeen uiterst gering.
Hoe dit gebrek aan belangstelling te verkla
ren? Het ligt voor de hand, dunkt ons. De
kiesrechtkwestie laat verreweg de meeste Ka
tholieken yrjj koud en blijkt onder ons derhalve
dierminst zóó urgent, als sommigen het willen
hoen voorkomen. Waaruit wij besluiten, dat de
behandeling en afdoening dier kwestie, naar
bet oordeel van het katholieke volk, evenmin
Orgent moet heeten. Het gedruisch, door som
migen verwekt, wordt zeer ten onrechte verward
met een beweging onder het katholieke volk
h® pogingen, om de katholiek© kiezers warm
te kragen, moeten integendeel tot hiertoe als
*r$weT mislukt beschouwd worden.
Een andere reden, waarom de Kiesrechtver-
g eb rek aan belangstelling is voor het Kiesrecht-
vraagstuk zal toch door weinige ernstige ka
tholieken worden erkend. 1
'Of die belangstelling nu inderdaad zoo gering
is als „De Tijd" wil doen voorkomen is wer
kelijk aan ernstigen twijfel onderhevig. Wijzen
we slechts op de vergadering der R. K. kiesver
eeniging te Gouda, waar o.a. een besluit ten
gunste van algemeen kiesrecht met 65 tegen
9 stemmen werd aangenomen. Deze bijeenkomst
was. dus door 74 personen bezocht. Voor een
stad als Gouda vinden wij dit getal zeker niet
onbeduidend. - f
Gouda, staat echter in deze niet alleen. In
meerdere plaatsen werd, bij de behandeling van
het kiesrechtrapport, groote belangstelling ge
toond. j
Indien dus „De Tijd" wil aantoonen, dat er
gebrek aan belangstelling voor het kiesredht-
vraagsluk is bij de katholieken dan kome het
blad met andere, degelijker argumenten.
RUSLAND.
OORLOGSTOEBEREIDSELEN.
Men bevestigt uit particuliere bron, dat ontzag
lijke voorraden oorlogstnaterieel zjjn opgestapeld te
Trebizonde, te Sinope en te Samsoen. Van den
kant der Russen wordt er voortdurend meer lichte
en zware artillerie naar de Kauka<us-streek ge
zonden. De opperbevelhebbers der zuidelijke dis
tricten bevinden zich thans te St. Petersburg,
waar zij onderbandelen met den minister van
Oorlog en met den militairen raad.
's Avonds en 's nachts worden de toegangen
der havens van Batoem, Kertch en Sebastopol
streng bewaakt.
Goetchkoff, voorzitter der legercommissie uit de
Doema, verklaarde in een interview dat er geen
twfjfel bestond over de juistheid der telegrammen,
die oorlogstoebereidselen van Turkije in den Kau-
kasus melden.
Rusland blijft niet werkeloos Goutchkofï is
overtuigd dat alle maatregelen zjjn genomen om
de beweging te verijdelen.
Een telegram van gister uit St. Petersburg
meldt
Met het oog op de hernieuwde persberichten
over krjjgstoebereidselen van Turkije aan de
Kaukasus grens meldt eene ofücieuse nota, dat de
Porte andermaal, bij monde van den Turkschen
gezant te Sint Petersburg, aan de Russische
regeering liet weten, dat deze berichten geenszins
beantwoorden aan de werkelijkheid der feiten.
De gezant verklaart formeel dat de Porte geen
bevelen van troepenverzameling gaf en dat de
eenige militaire maatregelen, die genomen werden
zich bepalen tot het zenden van enkele bataljons
naar het district Van, waar men oniusteD vreesde.
Men ziet dat de berichten zeer tegenstrijdig zijn.
ëaderingen zoo schaars bezocht worden, is
Eieria gelegen, dat de kiezers zeer goed, ón zéér
Verstandig, hun gemis aan kunde en bevoegdheid
if'zien, om in een zoo moeilijk en teeder vraag-
stek als de electorale kwestie zonder ernstige
s te die een beslissend oordeel uit te spreken
e©n oordeel nog wel, dat de Katholieke Kamer-
club moet voorlichten I"
Het wil ons voorkomen, dat een dergelijke
Argumentatie niet opgaat. Als „De Tijdeens
ivil informeeren bij verschillende besturen van
E. K. kiesvereemgingen, zal zij vernemen, dat
ever bet algemeen de vergaderingen, onverschil
lig welke gewichtige vraagstukken of voorstellen
er behandeld worden, niet zóó goed bezocht
borden als wenschelijk is. Dat men nu uit
do al' dan niet grootere opkomst der leden van
de kiesvereemgingen de gevolgtrekking mag ma-
Eqü, dat er onder die katholieken in dea lande.
ENGELAND.
In den loop van een audiëi.tie, hem door den
koning te Biarritz verleend, nam Asquith ontslag
als minister van Financiën (kanselier van de
schatkist.) Hg werd vervolgens tot premier en tot
eersten commissaris van Financiën benoemd en tot
den handkus toegelaten.
Asquith gebruikte met den koning de lunch.
Heden vertrekt de nieuwe premier uit Biarritz en
komt den loden April in Londen terug.
Den löden April zal waarschijnlijk een bijeen,
komt van den geheimen raad plaats hebben.
Over de voornaamste punten van het regeeriogs
programma zjjn koning Edward en Asquith het
eens geworden.
Over de plannen, ten opzichte van de andere
leden van het ministerie, meent men te weten»
dat de jongste besluiten, te Londen genomen, van
kracht bljjven.
Koning Edward heelt aan lord Tweedmouth
de orde van den Distel geschonken, wat voor een
Ier eene zoo hooge onderscheiding i?, als de Kou
senband voor een Engelschman. Deze orde
wordt gewoonlijk slecht aan de prinsen van den
bloede geschonken. Na de geschiedenis van den
brief des keizers, is deze onderscheiding van be-
teekenis.
reis van president Fallières naar Londen te hebben
toegestaan, beeft de Senaat gisteren de behande
ling van het wetsontwerp op de verdeeling der
kerkelijke goederen voortgezet, waarvan de laatste
artikelen zjjn aangenomen, na aanneming vaneen
amendement uitzonderend van het zegelrecht de
stukken betreffende de verdeeling dier goederen.
Eenige afgevaardigden van rechts protesteerden
daarna heftig tegen h t wetsontwerp, dat met
149 tegen 62 stemmen werd aangenomen.
De Senaat heeft daarna goedgekeurd het cre-
diet-ontwerp van 35.000 francs voor de overbren
ging van de asch van Emile Zola naar het Pantheon.
Het betrokken wetsontwerp, bestreden door de
heeren Delahay en De Lamarzelle, werd daarna
met 173 tegen 98 stemmen goedgekeurd.
frankrijk.
Na zonder beraadslaging het crediet voor de
PORTUGAL.
Volgens de Matin" zjjn bjj de verkiezingsonlusten
te Lissabon op Zondag 10 personen gedood
en 100 gewond. De rust schjjnt echter zoowel
in de hoofdstad als in de provincie sedert dien niet
meer verstoord te zjjn.
MAROKKO.
Een telegram van generaal Liautey, uit Tanger
ontvangen, meldt, dat Bouazzaoui met 50 ruiters
van Mouley Hafid den 5n April een stelling ge
forceerd heeft op 12 kilometers afstand van Ber
Recbid. Hjj vroeg tevergeefs verschillende hoofden
van den stam Oleud-Jharair met hem tegen de
Franscben te willen optrekken; zij verklaarden
den Franschen getrouw te willen bljjven.
Een tweede telegram van generaal Liautey,
gedateerd Ber-Rechid 7 April, 3 uur namiddags,
bevestigt, dat generaal d' Amade Settat bezet
vond, maar voor den opmarsch der Fransche
troepen was het grootste deel van de Hafidis-
tische mehallah door Oum Mersbia getrokken.
De Cüïd van Zamza en de aanzienlijken van dien
stam hebben zich bij generaal d' Amade aange
meld, om hun onderwerping aan te bieden.
Generaal d' Amade heeft onverwjjld besloten
tot de oprichting van een tweede plaatseljjk
detachement, zooals hjj er een in het midden van
het land der M' Draka's heeft ingericht.
SERVIë.
Het Kabinet-Pasjitsj heeft zjjn ontslag ingediend,
in verband met het plan der oppositie in de Skoeps
tina, om obstructie te gaan voeren.
CHINA.
De Petersburgsche correspondent van de »New
York Herald" seint, over Sjanghai, dat er in de
laatste veertien dagen te Peking zeventien branden
zjjn geweest, die een schade van vier millioen dol
lar hebben veroorzaakt en men Chineeschen stu
denten, die uit Japan zjjn teruggekeerd en vjjanden
van het keizerlijk huis zjjn, voor de aanstichters
houdt.
AMERIKA.
De Parjjsche editie van den »New York Herald"
meldt, dat president Roosevelt zich voorstelt door
het congres te doen goedkeuren zjjn plan om
een militaire expeditie naar Venezuela te zenden»
teneinde president Castro te verjagen.
Aan Emma Goldmann, verdacht van mede
plichtigheid aan den moord op president Mac
Kinley, door haar leerling Czolgocz gepleegd,
wordt in Canada de gastvrijheid geweigerd. Indien
zij weigert naar de Ver. Staten terug te keeren,
zal zij naar Rusland, haar oorspronkeljjk vaderland,
worden geleid.
Vorst Nicolaas van Montenegro is gister
ochtend te Tsarkoje Selo aangekomen en door den
Tsaar aan het station ontvangen. Hjj gaat zich
met den Russischen keizer over de Macedonische
kwestie onderhouden.
Een draadbericht uit Athene meldt, dat de
koning en de erfprins van Griekenland gister
middag met prinses Sofie (zuster van den Duit-
schen keizer) de stad hebben verlaten, zich
begevende aan boord van de »Amphitrite" naar
Corfoe, om aldaar den Keizer voor te zijD, die er
Donderdag of Zaterdag verwacht werd. Toebereid
selen zjjn er gemaakt voor eene grootscbe ont
vangst. De bevolking bereidt haren boogen gast
een geestdriftig onthaal. In de laatste dagen vielen
er op Corloe hevige stortregens. Geruchten uit
Turksche bron melden, dat de Keizer ook de kust
van Epirus zal bezoeken.
De koning van Saksen heeft gisteren naar
een langdurig bezoek aau Antwerpen België ver
laten, zich begevend naar Duitschland.
Te Rome doet het gerueht de ronde, dat Pier
pont Morgan, voor rekening van senator Elkins»
wiens dochter, zooals men weet, de verloofde van
den hertog der Abruzzen heet te zijn, de bekende
villa Aldobrandini" heeft gekocht, waar de familie
Elkins zich binnenkort zal installeeren.
Uit Tripolis wordt bericht, dat een Itali-
aansch geesteljjke, pater Justinus, te Derna, een
stad aan de kust der Middellandsche Zee, in de
buurt van het oude Kyrene, door sluipmoorde
naars om 't leven gebracht werd. Men zegt, dat
de Turksche gouverneur de lieden uitzond, omdat
hij zich wreken wilde op den pater, die er voor
gezorgd had, dat de staat een Katholieke kerk
liet bouwen.
Te Athene wordt verzekerd, dat tengevolge
van een bevel, uitgevaardigd door het Bulgaarsch
centraal comité van Salonica (Macedonië) de
organen der plaatseljjke comités van Monastir
hebben besloten tot den moord van geheel het
personeel van het Grieksche consulaat te Monastir.
Men weet dat in de tegenwoordige internationale
onderhandelingen Bulgarjje zich verklaart voor de
Engelsche voorsteilen, terwjjl Griekenland overhelt
naar den kant van Turkije en Duitschland en dat
Montenegro terugkomt van zjjn oude politiek van
verstandhouding met Rusland.
De commissie van Buitenlaudsche zaken der
Fransche Kamer heeft zich, na onderzoek der
volledige rapporten van generaal d' Amade over
het gevecht van 15 Maart uitgesproken voor de
publicatie in het Staatsblad. De indruk, die de
commissie kreeg, is dat generaal d'Amade en zjjne
troepen volstrekt niet mogen beschuldigd worden
van onmenschelijkheid, zooals Jaurè3 in de Kamer
deed.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Woensdag 8 April.
In de ochtendzitting werd de behandeling
van de
Visscherijwet
voortgezet.
Boor overneming door de regeering van een
amendement-Van Styrum en na intrekking van
een amendement van de Commissie van Rap
porteurs, is bepaald dat ieder beding waarbij
vischrecjht van den eigendom van het water
wordt afgescheiden, nietig is. Waar bij de in
werkingtreding van de wet zoodanig visclirecht
op water van anderen bestaat, kan het door
dezen worden afgekocht, al ware het tegendeel
ui tarukkelijk bedongen.
Voorts werd bepaald, dat voor toepassing dezer
wet een visschersvaartuig geadht werd in Ne
derland thuis te beihooren, indien het kantoor
van den eigenaar in Nederland is gevestigd.
De heer v. d. Velde wenscihte bij amende
ment in de wet te brengen de mogelijkheid,
dat ook van gemeentewege gekaakte haring kan
warden gekeurd.
De M n i s t e r bestreed dit amendementwaar
het de bedoeling der Regeering is, in het bui
tenland de Hollandsche haring een waarborg
van. echtheid te geven, moet dat zich niet be
perken tot haring ,uit deze of gene bepaalde
gemeente.
De heer v. d. Velde trok hierop zijn amen
dement in. I 1
De heer Reyne bepleitte beperking van dè
gelegenheidsvissdherij op ansjovis in de Zui
derzee, aangezien de beroepsvisschers door dezé
kapers op de kust benadeeld worden. Hij achtte
dit mogelijk door beschermende bepalingen op
het veneenen van consent voor die visscherij.
De Minister ontvouwde de onmogelijkheid
daartoe, alleen reeds wegens de moeilijkheid orn
het verschil tusschen beroeps- en gelegenheids-
visscheis deugdelijk vast te stellen. Voorts wees
hii er op, dat deskundigen van oordeel zijn, dat
er geen sprake van is dat de ansjovisvoorraad
in de Zuiderzee bedreigd wordt door gelegen
heidsvissdherij.
Na de pauze werden aangenomen de wetsont
werpen tot instelling eener
Gonsigna tiekas
en tot wijziging der
Boterwet.
Voorts zijn goedgekeurd eenige kleine wets
ontwerpen, onder meer voor vrijgeviger pensioen-
bepalingen voor officieren van administratie bij
het korps mariniers.