Verspreide berichten.
Binnenland.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
de verdachten geconfronteerd. Macedo Braganza
kreeg hierbij een aanval van woede, die het noodig
maakte, hem naar het ziekenhuis over te bren
gen. Zooals men weet, werd hot feit, dat Bra
ganza tijdens zijn verhoor een bloeduitstorting
in de hersenen kreeg, reeds vroeger vermeld.
De touwslager beweerde, dat Braganza hem
100.000 reis had aangeboden om een bom te
werpen naar het koninklijk rijtuig.
De republikeinen beweren, dat beide verdach
ten slachtoffers zijn van een boosaardigen toe
leg vande politie.
De laatste berichten zeggen, dat Braganza al
weer op vrije voeten is gesteld, zoodat inder
daad de beschuldiging van waarheid schijnt ont
bloot te zijn.
het oog op de polderinrichtingen en waterstaats
werken.
SPANJE.
Be gemeenteraad van Santander heeft den Ko
ning het schiereiland Magdelena aangeboden en
een som van 600.000 peseta's, door inschrijvin
gen bijeengebracht, om daar een paleis te bouwen.
Alfons XIII nam het geschenk aan.
Het doel is van Santander een hoofdplaats
te maken in concurrentie met St. Sebastiaan.
In 1909 moet het paleis gereed zijn.
Ah- opvolger van Nanssen, op de post van
gezant te Londen, werd te Christiania gedacht
aan Dette, thans gezant te Berlijn. Deze benoe
ming werd algemeen beschouwd als een promo
tie voor den betrokkene.
Men bericht nu, dat kejzer Wilhelm tegen de
ze benoeming protesteerde, omdat hij niet wil,
dat Lenden, als gezantschap, meer belangrijk
wordt beschouwd als Berlijn. Dette blijft te Ber
lijn, en Irgens, eerste secretaris van de Londensche
ambassade, wordt opvolger van Nanssen.
De uitsluiting van alle timmerlieden, be
trokken bij den scheepsbouw in Engeland, is Za
terdag van kracht geworden, daar de arbeiders
de verlaging van loon, door de patroons voor
gesteld niet wilden aanvaarden.
Vijftienduizend man zijn thans uitgesloten.
Mocht het geschil niet geregeld worden, dan zal
het totaal aantal uitgesloten werklieden sLijgen
tot 80.000.
Gister-nacht heeft de jeugd van Corfou, in
schuitjes de »Hohenzollern" omringend, den Duit-
schen keizer een mandoline-concert gebracht, die
zich daarvoor zeer gevoelig betoonde. Koning
Georg en prinses Sofie hebben aan boord van de
Hohenzollern" ontbeten, die heden, Maandag, het
anker zou lichten om Corfou te verlaten.
Een telegram van admiraal Philibert meldt,
dat de haven van Safi gisteren zonder eenig incident
weder door de troepen van het maghzen bezet is.
Een draadbericht uit Santiago di Chili meldt
in dato 3 dezerDe revolutionaire beweging, die
gisteren te Lima was uitgebroken, is onderdrukt
door de gouvernementstroepen. Verscheiden hoofden
der beweging zyn gearresteerd. De revolutionairen
z^jjo Daar het binnenland gevlucht.
Men meldt uit Rome:
De koning, de hertog van Aosta de graaf van
Turyo, prinses Laetitia talryke generaals en enorme
menigte hebben gistermiddag het Concours hippique
bijgewoond. De tweede groep der mededingenden
die den vorigen dag ernstig echec had geleden,
hebben deelgenomen aan een steeple-chase. De
Spaansche luitenant Boceta en de Italiaansche luite
nant Tenogiiozullen elkaar definitief het Kampio-
naat van het gewapende paard betwisten.
Kiesrechtrapporf.
Dc B. K kiesvereeniging te Bussem beantwoord
de de vragen betreffende het kiesrechtvraagstuk
als volgt
1. Het is wenschelijk dat de bond zich uitspreekt,
macr niet noodzakelijk dat het op de eerstkomen
de vergadering geschiedt2. De kieswet Van Hou
ten voldoet niet aan de tegenwoordige eischen;
3. Sociale wetgeving .ga voor; 4. de regeling be
hoort in de grondwet tehuis; 5. een bevoegdheid
die door de overheid wordt toegekend; 6. en
7. blanco; 8. neen; 9. voor algemeen kiesrecht;
10 geen uitsluiting; 11 voor stemplicht; 12 voor
evenredige vertegenwoordiging; 13 neen; 14 in
de praktijk onuitvoerbaar; 15 het tijdstip voor
vrouwenkiesrecht achtte men nog niet gekomen.
Vrouwenkiesrecht.
Bij gelegenheid van de samenkomst van den
Wereldbond voor Vrouwenkiesrecht, die op uit-
noodiging van de Nederlandsche Vereeniging voor
Vrouwenkiesrecht van 15—20 Juni a.s. zal worden
gehouden in het Concertgebouw te Amsterdam,
zal onder presidium van douair. Beelaerts van
Blokland—Kneppelhout, van hier, op Donderdag
18 Juni, des namiddags te 2 uren, in het Concert
gonouw het vrouwenkiesrechtvraagstuk worden
toegelicht van Christelijk standpunt doorde Wel
Eerw. Anna Shaw, van Philadelphia; jonkvr. A.
Van Hogendorp, van hier; Frau Blauenfoldt, ten
onzent in zendingskringen niet onbekend; lady
Frances Balfour, de schoonzuster van den ge
wezen Engelschen conservatieven eersten Minister
van dien naam, de zuster van den Hertog van
Argyll en zelve een propagandiste van groote
kracht voor het beginsel van staatkundige gelijk
stelling van man en vrouw, mrs. Stewart, van
Chicago; Frau Katharina Schavan, van Dresden,
de presidente der aldaar gevestigde afdeeling van
de Féderation Abolitionistemadame Marie Mau-
geret, de leidster der rechtzinnig Roomsch-Katho-
liekc vrouwen in Frankrijk.
Dr. B. Reiger.
In de Zaterdagmiddag ten stadhuize te Utrecht
gehouden vergadering van het Comité tot oprichting
van een monument ter eere van de nagedachtenis
van dr. B. Reiger, is besloten, dat het gedenktee-
ken zal bestaan in een borstbeeld en het comité
zich terstond zal wenden tot de burgery met een
rondschrijven ten einde gelden byeen te brengen
ter verwezenlijking van dat denkbeeld.
Teyler's Stichting
Maar de »0. H. Ct". verneemt, zal de heer mr.
A: A. v. d. Mersch binnenkort zijne betrekking
als secretaris van Teyler's Stichting te Haarlem
neerleggen.
Een nieuwe Munt.
De Reg. wil, zooals men weet, te Utrecht een
nieuw muntgebouw oprichten. Dat moet onge
veer 6 ton kosten, waarvan thans voor 1908 een
bediag van f 83,500 wordt aangevraagd.
Officieele berichten.
Bij Kon. besl. van 34 Maart is de heer S. Vassi-
lopulo, vice consul der Nederlanden te Varna, be
noemd tot ridder in de orde van Oranje-Nassau.
Audiëntie.
De gewone audiënties van de ministers van Justitie
en Landbouw, Nijverheid en Handel zullen deze
week niet plaats hebben.
Een huldeblijk aan gouverneur Idenburg.
„Onze West" meldt:
Dcor eenige ingezetenen te Paramaribo is oen
comité samengesteld om bij degenen, die gewoon
waren het gouvernementshuis te bezoeken, en
instemming met het 'plan zullen betuigen, gelden
ïn te zamelen om den heer en mevr. Idenburg
een herinnering aan Suriname aan te bieden voor
de voorkomendheid, steeds van hen ondervonden
gedurende hun verblijf in de Kolonie.
Het Comité bestaat uit de heeren: R. N- G.
M. Bar von Hemmersweil, H. Buiskool, J. da
Costa, J. H. Crena Uiterwijk, C. van Drimmelen,
J. J. Heilbron, mr. C. I. Heylidy, P. A. Hilfman,
mr. P. Hofstede Crul, W. L. Lot, mgr. J. C.
Meeuwissen, G. J. Staal, R. Voullaire, A. G. van
Wieringen,
Christelijk Nationaal Vakverbond.
Donderdag 30 April werd te Utrecht eene ver
gadering gehouden, uitgeschreven door het be
stuur van het Chr. Arbeidssecretariaat en het
bestuur van den Chr. Textielarbeidersbond.
Op die vergadering waren verschillende Chr.
vakorganisaties en bonden vertegenwoordigd. Doel
was oir. te komen tot oprichting van een Chris
telijk Nationaal Vakverbond.
Na uitvoerige bespreking werd hiertoe over
gegaan en aan eene commissie opgedragen, sta
tuten te ontwerpen.
i („Rott."!)
Nieuw ziekenhuis te Gouda.
Zaterdagmiddag had te Gouda de eerste steen
legging plaats van het Van Iterson-ziekenhuis,
een schenking van wijlen de dames E. J. L. en
J. A. van Iterson. De burgemeester, de heer R.
L. Martens, die de eerste steenlegging verricht
ten hield een rede.
Eerste Kamerleden op reis.
Evenals ten vorigen jare zal ook dit jaar een
groep leden van de Eerste Kamer der Staten-
Generaal, vergezeld door den griffier der Kamer,
een aeels des lands bezoeken.
Ditniaa' zal de tocht in de helft dezer maand
Jcor de provincie Zeeland gemaakt worden, en
beslaat het plan o.a. te bezoeken: Middelburg,
voer de gebouwen van geschiedenis en kunst;
Vlissingen, voor de havenwerkenTemeuzen voor
het kanaal en nog enkele andere plaatsen, met
Alg. Ned. Verhoud.
Vrijdag werd te Breda herdacht het 10-jarig
bestaar van het Algemeen Lederlandsch Verbond
met eenf eestavond, waarop de stichter, dr. H.
J. Kieviet de Jonge, voorzitter van het hoofd
bestuur, het woord voerde. Onder een hartelijke
toespraak bood mr. Van Dam den stichter een
lauwerkrans aan, met de nationale kleuren. Te
vens werd de afdeeling Breda opgericht, de eer
ste in de provincie Noord-Brabant.
De 20e Uitgave der „Tarief-vereeniging."
De „Tariefvereeniging" blijft nuttig werk ver
richten door het verspreiden van vliegende blaad
jes, waarin op degelijke tezelfdertijd bevattelijk èn
populaire wijze de na'deelen in het licht worden
gesteld, welke onze industrie en onze nationale
welvaart in het algemeen van het noodlottige
ucctnriairisme der vrijhandelsschool te lijden heb
ben.
In het jongste nummer wordt nog eens gewezen
op het voorbeeld van Duitschland. Toen dit Rijk
meer en meer den protectionistischen weg op
ging, werden daarvan door mr. S. Van Hopten
in Je „Vragen des Tijds" Jaargang 1879, p. 315—
321) de droevigste gevolgen voorspeld. En thans!
Wij geven verder het woord aan de „Tariefver
eeniging":
„Duitschland zal door zijn tarief den vreem
den invoer van eenige artikelen verminderen, hét
zal kunstmatig zijn eigen markt voor zijn eigen
producten reserveeren en eenige industriéën aan-
kweeken, welke er tot dusver niet konden be
staan, omdat zij in het buitenland haar natuur
lijke plaats haduen; maar op de onbeschermde
markten wordt het machteloos." (Aldus mr. Van
Houten in de „Vragen des Tijds".)
De Duitsche industrie machteloos op de we
reldmarkt! Ziedaar de voorspelling der vrijhan
delaars van toen. Ziedaar een voorspelling, "die
volkomen in overeenstemming is met de theorie
van den vrijhandel, zooals die ook thans nog
wordt gehuldigd; met de theorie, die leert, dat
door de bescherming alle halffabrieken en fa-
brikalen duurder worden en dat daardoor de ex
port met lamheid wordt geslagen.
De practijk heeft het anders geleerd. Duitsch
land 's industrie is schier oppermachtig gewor
den.
Maar daaruit blijkt dan ook tegelijk zonneklaar,
dat de vrijhandelstheorie niet deugt, dat het duur
dei worden van alle industrieel© producten een
fictie is. Daaruit blijkt tevens, dat wanneer men
onzen arbeiders kunstmatig het werk laat ont
nemen en de loonen kunstmatig laat drukken
beneden den loonstand in het buitenland, dit niet
is in het belang der verbruikers, want die ver
bruikers zijn juist gebaat door overvloedige, bin-
nenlandsche productie tot zoo lagen prijs, dat
concurrentie op de wereldmarkt mogelijk is.
In „Die Deutsche Volkswirtscüai't an Schlusse
des 19en Jahrhondert bearbeitet in Kaiserlichen
Statistischen Ambt Berlin" vindt men een sta
tistiek van de fabrikaten die in 1892 in Duitsch
land werden in- en uitgevoerd, verdeeld in 35
groepc-n. Drie van deze groepen, bevattende pè-
ti oleum struis- en andere vederen en terpetijn-
olie moeten in dit verband buiten beschouwing
blijven. Van de overige 33 zijn er 32, zegge
twee en dertig welker artikelen meer wiorden
uitgevoerd dan ingevoerd.
Duitschland, zijn afzetgebied vergrootend door
de inlandsche markt voor zijn nijverheid 'te re
seiveeren, maakte zijn industrie in op één na
alle takken van nijverheid, tot export-industrie.
Het saldo-export dier fabrikaten bedroeg niet
minder dan 1.91x5 millioen mark.
Kan sterker bewijs worden geleverd voor onze
stelling, dat juist de bescherming de export-in
dustriër. kweekt?
Kan meer afdoende worden aangetoond de on
deugdelijkheid der theorie, volgens welke Duitsch
land te duur zou gaan produceeren en de Duitsche
export zou worden vernietigd
En aan die foutief gebleken theorie, aan dat
dogma, waaraan men, de andere landen ten spot,
nog maar steeds vasthoudt, moet onze nationale
welvaart worden ten offer gebracht!
M ordt een tak van nijverheid door prodectio
nishsche maatregelen van het buitenland, wat
haar clientèle aangaat, tot haar land beperkt en
laai men de concurrentie in de andere landen de
volle vrijheid, met haar op eigen terrein mede
te dingen, dan laat men kunstmatig het afzetge
bied van die industrie verkleinen. Haar afzetge
bied wordt te klein; de kostprijs van haar pro
duct wordt te duur, waardoor haar clientèle zich
al meer en meer van haar vervreemt en de
export op de wereldmarkt afneemt; en deze wis
selwerking van verhoogden kostprijs en verklei
nerend afzetgebied geeft alweder de verklaring
van het meermalen door ons aangetoonde feit:
dat eenzijdige vrije invoer en geringe ontwikke
ling der nijverheid veelal samengaan.
Daarin ligt dan ook de verklaring van den
minderen rang, die Nederland langzamerhand op
industriëel gebied onder de beschaafde natiën be
gint in te nemen.
Nog duidelijker zal de evenbedoelde verklaring
worden, als men acht geeft op hetgeen in den
aanvang van hetzelfde opstel gezegd wordt.
Afzetgebied en prijs zijn twee hoofdfactoren
voor de nijverheid.
Bij vele economische beschouwingen en in de
ineesle staathuishoudkundige leerboeken wordt ge
let op en gesproken van prijs, doch wordt aan
den anderen even belangrijken factor, het afzet
gebied geen voldoende aandacht geschonken.
Boe belangrijk die factor is, zullen we door
een uiterst eenvoudig voorbeeld duidelijk maken.
Stel, een fabrikant maakt 100 stuks fabrikaat,
die hij verkoopt met fl winst, dan verdient hij
1:100. Nu wordt echter zijn afzetgebied vergroot,
zoodat hij 200 stuks gaat maken, die hij verkoopt
met f 0.75 winst per stuk. Hij verdient dan f150
en de verbruikers betalen f025 minder.
Doordat hij zijn prijs f0.25 lager stelde, kan
hij niet alleen binnenlands, maar ook op de
wereldmarkt met meer succes meedingen. Zijn
export zal toenemen en in sommige gevallen zal
exporteeren van een artikel kunnen plaats heb
ben, waar dit vroeger niet mogelijk was. Door
vergrooting van het afzetgebied wordt dus ver-
Kregen meer winst, lager prijs en meer export.
Nog sterker wordt die prijsvermindering en het
veimogen tot exporteeren, wanneer men in aan
merking neemt, dat bij grooter productie ook de
kostprijs vermindert. i
St. Liduina vau Schiedam.
1433 1908.
Met blijde opgewektheid viert St. Liduina's
stede heden weder het jaarfeest van hare glorie
volle Heilige. De herinneringen aan het roemrijk
lijden van de Maagd van Schiedam worden dit
maal versterkt door de omstandigheid, dat heden
juist de 475ste verjaardag van haren zaligen dood
wordt gevierd.
De 33 lange lydensjaren waren vervuldde
geheimzinnige rozelaar was volbloeid de laatste
rozen waren onder onbeschrijfelijke smarten ont
loken. Liduina, de maagd van smarte, was rijp
voor de hemelsche glorie. Zy bad zelf in min of
meer duidelijke wooftien baar naderend einde
voorspeld. Een religieus door Haar uitgenoodigd
om haar nog na het Paascbfeest te komen bezoe
ken, deed Zy verstaan, dat by Haar wellicht niet
meer onder de levenden zou vinden; hare bijzon
dere vrienden hielden zich dan ook overtuigd dat
Zy het eeuwig Alleluja in de hemelsche heerlijk
heid zingen zou.
Toen kwam het heerlijk Paaschfeest. Liduina
ging geheel op in de beschouwing van den Hemel-
schen Bruidegom, Die ook voor Haar na den
langen Goeden Vrjjdag den blijden Paaschmorgen
zou doen aanbrekenmaar hare smarten verdub
belde en ontstelden zelfs hen die ze van nabij
beschouwden. Op den derden Paaschdag werd de
laatste strijd gestreden. Niet minder dan 9 lange
uren van 's morgens 7 tot 's namiddags 4 -
worstelde dat uitgeteerde, uitgeputte lichaam met
den dood. Op haar aanhouden dringend verzoek
weid Ze in dien laatsten siryd, slechts met een
klein neefje, alleen gelaten; en ook die laatste
aardsche getuige moest nog verdwijnen. Van hare
eeuwige vereeniging met den Hemelschen Bruide
gom, die Haar nog met eigen hand tot den laat
sten stryd gesterkt bad, mocht niemand getuige zyn.
O, m(jn kind, indien de goede Waiter (haar
biechtvader) eens wist wat ik lyd ware de laatste
van haar gehoorde woorden. Wil ik hem roepen
tante, sprak het kind, en de daad by het woord'
voegend, snelde hy heen. Zeer kort was de af
stand van Liduina's laatste woning tot de kerk,
waar Walter de Vigilie der Overledenen zong voor
de juist overleden overste van het convent der
Tertiaristen. Slechts drie Miserere's, zegt Brug
man, had men in dien tyd kunnen bidden
maar toch die tyd was te langtoen Walter
verscheen, had Liduina opgehouden te leven.
Groote wonderen wrochtte de Almachtige,
reeds by die roemryke doodsponde: de handen
waren te zamen gevouwen, die ze, aan de byna
ontvleeschte armen gehecht, een ter nauwernood
door het lichaam gehouden, nooit in haar leven
had kunnen te zamen brengen; en toen men het
schamelen dek opsloeg, vertoonde zich daar niet
het bekende lichaam, door het vreeselijk lijden
misvormd en mismaakt, maar de jeugdige Liduina,
zooals zy was vóór haar veeljarig lyden, frisch en
schoon, die hare beschouwers toelachtteop dat
verheerlykt lichaam vertoonden zich nog slechts
drie purperen wondteekenen, die welke haar door
de woeste Picardische soldaten geslagen waren.
In de weinige dagen van Dinsdag tot Vry-
g dat Liduina boven aarde stond, kwamen
in dien tyd van moeilyk reizen duizenden uit
Rotterdam, Delft, Leiden, Brieile en andere Hol-
landsche steden zich van dat wondervol schouw
spel overtuigen. Zeil de graaf van Holland toonde
zyne byzondere belangstelling. De magistraat der
siad, Michel d'Esne, verbood alsnog het begraven,
want de graal zou te Schiedam komen. Eerst
toen Philips van Bourgondië had doen weten, dat
hy niet zou kunnen komen, werd het begraven
toegestaan. Na een plechtigen lijkdienst, met
assistentie gecelebreerd door pater Josse. prior der
religieuze kanunniken van Bnelle, vermoedelijk
dezelfde die haar na Paschenzou komen bezoeken,
werd Liduina's stolïelyk. overschot omtrent den
noen begraven in het zuidelyk deel van het kerk
hof by de groote St. Janskerk. Reeds een jaar
na St. Liduina's verscheiden werd op deze dier
bare plek een kapel opgericht, waarvan de sporen
nog aan de aebterzyde der kerk te zien zyn.
Zoo werd St. Lidmna 's eeuwig gedenkwaardige
sterfdag haar geboortedag voor de hemelsche
glorie. In dien zin wordt die dag door hare dank
bare stadgenooten na meerdere eeuwen nog gevierd
In onze katholieke kerken, waar hare beeltenis te
midden van levend groen en schitterend waslicht
troont, vorden heden-avond, na de plechtige
Hoogmissen in den ochtend, de oefeningen van
novene of triduum besloten. Voor de laatste maal
worden dan in de O. L. VroHw Visitatiekerk hare
kostbare overblijfselen in plechtigen omgang rond
gedragen en den lol harer deugden verkondigd.
Schiedam vergeet zelfs na vele eeuwen hare roem-
(jke Ly densdochter nietde Passiebloem doorgeurt
hare opvolgende geslachten. Blijve Zy tot in de
verste toekomst de roem en de eerekroon dezer
stad 1
R. K. Propaganda Club „St. Paulus".
Wy ontvingen van de R. K. Propaganda-
club sSt. Paulus" het volgend jaarverslag
«Daar bovengenoemde propaganda zich ten doel
stelt, door verspreiding van goede en goedkoope
lectuur, de stortvloed van slecht persproducten
tegen te gaan, zy het ons vergund in het kort
uiteen te zetten hoe zy die taak opvat en met
welke resultaten.
In het afgeloopen jaar, Mei 4907-Mei 4908
werden door de propaganda-club j»St. Paulus" de
volgende boeken, brochures en couranten verkocht.
