Buitenlandsch Nieuws.
Verspreide berichten.
Binnenland.
k o o k g a s
1 een prjjs van 8 c.
89 9 9 7 c.
2 9 9 6£ c.
20 j j 6 c.
3 9 9 5£ c.
11 t» 5 c.
2 9 4£ c.
9
1
20
2
11
2
motorgas. 2)
een prjjs van 7 c
6£ c.
6 c,
9 5£ c,
5 c
9 4£ c,
Bergen-op-Zoom, Tilburg en Groningen ble
ven buiten besdhouwing. j
2) Gouda, Groningen, Tilburg, Vlissingen eh
Bergen-op-Zoo in moesten buiten deze opgave ge
laten worden.
In Schiedam bedroeg in 1907 de gemiddelde
prijs van het kook- en motorgas 5.03 cent.
Met het muntgas is bet «enigszins anders gesteld.
Laat ons eerst eens een blik w.eopen op de prijzen
in andere plaatsen.
gewoon lichtgas
In 2 een prjjs van 9 c.
4 8 c.
3
16
3
14
2
2
7£ c.
7 c.
6£ c.
6 c.
5£ c.
5 c.
muntgas.
9 geen muntgas
1 een prjjs van 10 c
1
2
7
13
9
2
6
9 c.
8£ c.
8 c.
7£ c.
1 c.
6£ c.
6 c.
vj Tilburg, Venio, Borgén-op-Zoom, en Bussem
bleven buiten beschouwing.
De prijs voor lichtgas bedraagt in Schiedam 7
en voor muntgas 8 c. I
Wij zien dus, dat de prijs van kook- en motorgas
slechts in 13 plaatsen van de bovenbenoemdeh
goedkooper is dan bij ons. Dat is een gunstig
verschijnsel. Alleen met het muntgas staan we
hooger, maar toch niet veel. Thans is in 30 steden
de prijs lager. Wordt echter de prijs op 7 cent
gebracht dan komen we dadelijk met ons muntgas
in veel gunstiger verhouding te staan ten opzichte
van andere plaatsen, want dan blijven er s 1 e c h t s
8 beneden dien prijs. Werd de muntgasprijs op
71/2 cent bepaald, en daarin ziou 0.. i. niets onre
delijks zijn, dan zouden, er van de 50 steden er
in het geheel 17 goedkooper muntgas leveren.
Wij moeten de prijzen, in andere plaatsen voor
het gas bedongen, scherp in heit oog houden,
omdat bij het overgroote deel der fabrieken, bet-
welk toch in gemeentelijke exploitatie is, de ge
maakte zuivere winst (leesde indirecte belasting-
penningen (der burgerij) voor de gemeente een
mooie bron van inkomsten vormt. 1
Ging men van het standpunt uit, het gas voor
den kostenden prijs te leveren, dan kreeg men
natuurlijk geheel andere cijfers. De in de verschil
lende gemeenten vastgestelde gasprijs houdt dus
niet uitsluitend verband met den kostenden prijs,
maar wel met het bedrag, dat de fabriek jaarlijks
in de gemeentekas zal hebben te storten.
De Com. voor de Gasfabriek en Drinkwaterlei
ding te Schiedam legt echter bet meest den na
druk op den kostprijs, hetwelk natuurlijk bijl dag-
gas belangrijk verschilt met avondgas. Maar dit
argument alleen kan den voorgestelden maatregel
niet rechtvaardigen. f
Wordt vervolgd.)
RUSLAND.
De „Times" verneemt uit St. Petersburg:
President Fallières zal den 27en Juli in de
Russische wateren arriveenen. De ontmoeting met
den Tsaar zal te Reval op 28 Juli aan boord
plaats hebben. Pichon gaat met den president
mee.
ZWEDEN.
liet Zweedsche Parlement heeft eergistér één
belangrijk besluit genomen van verstrekkenden
economiscben aard.
De ijzermijnen te Svappavaaio, in Lapland, die
te koop waren, stonden op het punt over te gaan
in banden van een EngelschDuitsch syndicaat.
Het Zweedsche Parlement, van oordeel dat een
dergelijke transactie ten nadeele zou zijn van
de nationale belangen en de Zweedsche industrie,
heeft een wet aangenomen, strekkende tot aankoop
dezer mijnen. Het Rijk zal 8 millioen 700,000
kronen hebben te betalen aan den tegenwoordigen
eigenaar Gustaf Tbisll. De mijnen zijn zeer rijk aan
ijzererts.
ENGELAND.
De koninklijke jachten „Victoria and Albert"
cn „Alexandra" hebben order gekregen Woensdag
Portsmouth te verlaten.
De „Victoria and Albert" moet te Sheemess
het koninklijk echtpaar aan boord nomen en het
naar Rusland overbrengen. De „Alexandra" zal
gelijktijdig vertrekken, teneinde zich in de Bal-
tisehe Zee ter beschikking te stellen van koning
Edward
Beide jachten zullen het kanaal van Kiel pas-
sceren, maar zonder begeleiding der oorlogssche
pen. Deze laa.tsten zullen zich in de Baltische
zee bij hen voegen.
FRANKRIJK.
Door de Fransche kardinalen is onder dagteeke-
ning van 29 Mei tot den Paus een schrijven gericht,
waarin zij Z. H. dank betuigen voor zijn instructies
betreffende het vraagstuk der Vereenigingen van
Onderling Hulpbetoon voor Geestelijken, en ver
klaren aan het woord des Pausen onvoorwaardelijk
te zullen gehoorzamen.
»De Paus", zeggen de kardinalen, »heeft van
God de taak ontvangen om de beginselen te ver
dedigen, die de Goddelijke Stichting van Christus
zuiver en ongeschonden moeten bewaren. Tot wien
zouden wij moeten gaan om de middelen te vragen,
ten einde deze beginselen te handhaven en deze
wet te verdedigen, die alleen aan de Kerk
het leven en de onsterleljjkheid geven kan Ge
heel het Fransche episcopaat," aldus verklaren
Hunne Eminenties, sdenkt en zal handelen gelijk
wij."
In den eerg is ter gehouden ministerraad werd
voornamelijk de aanstaande reis van den president
naar de Scandinavische landen ter sprake ge
bracht.
President Fallières zal Parijs verlaten zoodra
het parlement op recès gaat, hetgeen vermoedelijk
in het laatst van Juli zal gebeuren.
Clemenceau stelt zich voor de volgende week
een zeiei belangrijke politieke redevoering té hou
den.
PARIJSCHE KRONIEK.
{Van onzen Parijschen correspondent
Parijs, 16—30 Mei 1908.
Toen de president der Kamer Maandag den 18n
dezer weder de gebruikelijke woorden »De zitting
is geopend" uitsprak, waren er juist vijftien leden
tegenwoordig. De overigen in 't paleis Bourbon
aanwezige afgevaardigden onderhielden zich neg
in de gangen. Daarna deponeerde de minister
van financiën, de heer Caiilaux, zijn begrootings-
ontwerp voor 1909 en kondigde de heer Brisson
aan, dat hij een aanvraag tot interpellatie van den
heer Gauthier de Clagnie ontvanden had, betref
fende het misbruik maken van minister Briand's
handteekening op bet manifest der ^Federation
Socialiste de la Loire". De kamer stond de in
terpellatie toe en deze had onmiddellijk plaats.
De heer Gauthier de Clagnie, meester in de kunst
om met geestigen spot zijn tegenpartij rekening
harer daden te vragen, deed dit nu weder ten
koste van Briand en Clemenceau. Dadelijk
toonde hjj de tegenstrijdigheid der beginselen in
het bewuste manifest verdedigd met die der re
geering en bloc aan, zoodat men uit 't eerste
oogenblik niet anders kon denken dan dat er in
het ministerie een verschil van principieelen aard
tusschen Briand en Clemenceau was ontstaan.
Een dag daarna verscheen wel eene officieuse nota
waarin gemeld werd, dat de zegelbewaarder het
bewuste stuk noch geteekend, noch gekend had,
doch daardoor was het systeem om de kapitalis
tische maatschappij iQ eene collectivistische of
communistische te transformeeren niet afgekeurd,
noch gedesavoueerd. »Er moet zoo eindigde
9de interpellant geen dubbelzinnigheid bestaan.
»Kort geleden verklaarde de president van den
ministerraad elk verbond met de geunifieerde
9socialisten, anti-militaristen en anti-patriotten te
9weigeren. Dit programma is door de kiezers van
9geheel Frankrijk en voornamelijk door de groote
9steden goedgekeurd en ik verlang dus geen be-
9paalde orde van den dag, doch vraag slechts aan
9de meerderheid om in haar krachtigen strijd
9tegen de anti-militairistische en anti-patriottische
9leer te blijven volharden."
Briand hing in zijn antwoord weder den handige
uit. Hjj had den inhoud van het manifest niet
gelezen. Zijn naam was er ter goeder trouw
onder gezet door goede republikeinen, wat alles
verschoont. 9Ïoen ik vernam wat gebeurd was,
9heb ik onmiddellijk mijn verzet doen hooren en
9hiermede mijn plicht als minister vervuld, welk
9daarin bestaat, niet in den verkiezingsstrijd te
9treden. Ik heb niemand gemachtigd zich van
9mijn naam te bedienen, doch sta er op mijne
9uitleggingen te voltooien en zeg dadelijk, dat
9met in het ministerie te komen, ik er in mijn
9geheel, dat is als republikein en socialist tevens,
9ben ingetreden.
>Het is toch onnoodig hier te herinneren dat
9in het ministerie-Clemenceau, naar het beeld
9der meerderheid, twee onafhankelijke socialisten,
«de heer Viviani en ik, zjjn opgenomen. Indien ik
9echter het manifest werkelijk had opgemaakt,
9dan zoude ik aan mijn plicht gemankeerd en te-
>vens een bewijs van veel gebrek aan tact, ge-
9geven hebben." Zjjn twee collega's in de Kamer
van het departement 9la Loire", zwegen als
moffen en daar was deze interpellatie mede afge-
loopen.
De algemeene beraadslagingen over de belasting
op het inkomen, welke tot nu toe slechts als een
pretext tot socialistische declamatie of voor ver
kiezingsreclame dienst moeten doen, zijn in de
Kamerzitting van 21 dezer eensklaps door het
optreden van den heer Jules Roche tot een veel
hooger pjjl gestegen. Zjjne magistrale redevoering,
waarin het noodige realisme de juiste bewijsgron
den en bjj afwisseling de hoogere gedachten,
beurtelings de grootste aandacht der toehoorders
trokken, maakte op de meest besliste voorstan
ders van het wetsontwerp-Caiilaux, zooals Pelle-
tan en Jaurès, eene zoo geweldigen indruk dat zjj
hunne verwarring niet konden verbergen.
F Het was het artikel betreffende de belasting op
de I* ransche rente wat hij hoodzakeljjk aanviel.
Hierbij, zeide hjj, moet vooral het hoogste belang
voor Frankrijk in het oog gehouden worden, dat
moet ik verdedigen, teneinde te voorkomen, het
crediet van Frankrijk, in de zoo juiste opvatting
der crediteuren der schatkist en der geheele wereld,
gecompromitteerd, ja geruineerd worde.
De Staat is door overeenkomsten met de ren
teniers gebonden en dit bewijst spreker, door die
overeenkomsten vanal de groote revoluties van
1789 tot op heden toe op te noemen en te ver
klaren. Het is op deze zekerheid en waarborgen
dat gedurende meer dan een eeuw de beweging
in de milliarden, welke aan den Staat de noodige
hulpbronnen moeten verschaffen, heeft knnnen
plaats vinden. Geen enkele landsvergadering
heeft tot heden een voorstel om onze nationale
schuld te belasten willen aannemen zoodat
toen in 1872 alle losse goederen belast werden
met i'/a de Fransche rente daarvan uitgesloten bleef.
Met een door aandoening trillende stem sprak
de heer Jules Roche over de patriottische bezorgd
heid en angsten van hen die na de rampen van
1870—71 aan het door list overwonnen en uitgeputte
Frankrijk het benoodigde geld vroegen om de
oorlogsschatting te betalen en waardoor de bevrij
ding van het grondgebied verkregen werd. En
wat wil men thans met de wet van 1872 doen?
Men heelt hier over de wetten der andere landen
gesproken, en daarbij Engeland als voorbeeld aan
haald. 9Begint, zoo roep de heer Roche de meer-
9derheid toe, eerst zijne schoone zijden over te
9nemen. Hebt, zooals hij, eerst den eerbied der vrjj-
9heid en der individueele rechten en gaat dan zjjn
9fiscaal systeem navolgen. Doch zoover zjjn wij
9heiaas nog niet. Niemand weet wat de toekomst
90ns brengen kan. Ik heb een onwrikbaar ver-
9trouwen in de toekomst en bet crediet van
«Frankrijk, mits men ze niet door gevaarlijke
9proefnemingen in de weegschaal gaat brengen.—
9 Men heeft dikwerf den raad gegeven om het kruit
9altjjd droog te houden. Dat is niet voldoende.
9Er is iets van kostbaarder waarde dan de wapens
90m de zekerheid van een land te waarborgen,
9dat is zijn crediet". Verdedigt het, laat het on-
9aangetast. Het is de eerste conditie van het
9krachtig leven eener natie".
Deze rede verwekte een bjjna algemeenen bjj val
en indien het gezonde verstand, het begrip van
recht en de welsprekendheid, al was het maar
voor een enkele maal in een parlement, het
van de ellendige partjjbeschouwingen en belangen
had kunnen doen winnen dan ware de nederlaag
van den minister van financiën verzekerd geweest
doch het stellen der kwestie van vertrouwen was
voor de meerderheid een voldoende rede om het
crediet van Frankrijk aan dat der regeering op te
offeren- Inderdaad in de zitting van Maandag 25
dezer nam de Kamer met 347 tegen 170 stem
men en p.m. 70 buiten stemming geblevenen,
de belasting op de Fransche Staatsschuld aan, niet
tegenstaande de zeer handige en krachtige rede
van den heer Ribot, waarin hjj aan alle leden der
meerderheid verweet vroeger zelf deze belasting
hevig bestreden te hebben.
Wat zal, vroeg hjj den minister, deze belasting,
na er eenige kleine renteniers van uitgesloten te
hebben, wel jaarlijks opbrengen 9Twintig
»millioen, antwoordt triomfantelijk de heer Cail-
9laux. Dus twintig millioen, en het is voor
9zulk een ellendige som, dat gij, voor wie weet
hoeveel jaren, de financieele zekerheid van Frank
rijk gaat in gevaar brengen roept Ribot hem toe.
Toen Clemenceau daarna kwam verklaren, dat
hjj zjjn ontslag zoude nemen, indien de meerder
heid het artikel betreffende de belasting op de
Fransche rente weigerde aan te nemen.
9Treurige staatkunde zoo eindigt Ribot, welke
9daarin beslaat, de financieele toekomst van een
9land, het onze aan, het bestaan van een ministerie,
welk ook, te verbinden.
Terwjjl in de Kamer de eene wet van dwang
en vermomd collectivisme na de andere door het
bloc wordt aangenomen, ontvangt koning Eduard
VII en zjjn volk president Fallières als hun in
tiemste vriend. De 9Entente cordiale" is reeds in
eene 9Entente permanente" veranderd. Het suc
ces overtreft de verwachtingen en vele groote
Engelsche bladen laten duidelijk hooren, dat een
9Allianceen règle" een gevaar voor den Europee-
sche vrede zoude kunnen worden. Het is te
hopen, het zoover niet komt.
Fidelius.
en koste wat 't kost hun positie in Korea hand
haven.
PORTUGAL.
De populariteit van den jeugdigen koning
Manuel rjjst met den dag. Gisteren begaf de Koning
zich naar het aardrijkskundig genootschap te
Lissabon om de gouden herinneringsmeéailje van
den Afrikaanscben veldtocht uit te reiken aan
luitenant kolonel Rocadas, commandant van de
overwinnende expeditie van Guanatos. Hjj werd
op de meest geestdriftige wjjze door de menigte
toegejuicht.
KOREA.
Een telegram uit Tokio aan. de „New;-York He
rald meldt, dat de opstand in Korea tegen de
Japanners nog in verste verte niet geëindigd is.
Niettegenstaande de censuur, verklaren de Japan
sche onafhankelijke bladen, dat het aantal op
standelingen dageljjks toeneemt. De belangrijke
stad Gensan is in handen der insurgehteh. Het
Japansche garnizoen is onmachtig hiertegenover
iets uit te richten. 1
De opstandelingen hebben aan markies Ito een
document doen toekomen, waarin zij verklaren
bereid te zijn de wapenen neêr te leggen, indién
Japan aan de volgende eischen voldoetle. herstel
van den afgeizeitten keizer; 2. opheffing van de
Japansche legatie in Korea; 3. terugzending
van alle Japansche functionarissen van de Kore-
aansche departementen.
Wat hier gevraagd wordt is niets, anders dan
het herstel der autonomie.
Japan zal echter in het geheel niet bereid zijn
op hel gevraagde in te gaan. De Japanners zullen
wel de politiek toepassen van „J'y suis, j'y rest©"
Té Neiw-York is de speculant Prince ge
arresteerd, die op frauduleuse wijze steeds vóór
de officieele bekendmaking in het bezit van het
katoenrapport wist te komen. Hij is op een borg
tocht van 250.000 dollars voorloopig in vrijheid
gesteld Ter twee ambtenaren van het statistisch
bureau te Washington is een bevel van gevangen
neming uitgevaardigd.
Vrijdag is nabij Gonnellsville (Pennsylvania)
een salonrijtuig van den Baltimore and Chicago-
Railway van een brug gevallen. De wagen was
vol reizigers. 20 personen zijn zwaar en drie
doodelijk gewond.
Te Knosna zijn, naar uit Alexandrië geseihd
wordt, de express van Cairo en een goederentrein
met. elkaar in botsing geweest. Er zijn 2 dooden
en 13 gewonden, waaronder 6 ernstig gekwet
sten.
De 9Tribuna" te Rome vertelt dat men aldaar
een Duitsche anarchist heeft gearresteerd, Nicolaus
geheeten, die beweerde naar Italië te zjjn gekomen,
om in opdracht van zjjn partjj, een aanzienljjk
persoon te dooden, die keizer Wilhelm op zjjn
reis zou vergezellen. Nicolaus die geen Italiaansch
verstaat, schjjnt eerst te laat vernomen te hebben,
dat het programma van de reis veranderd is. De
vTribuna" zegt, zelf te gelooven, dat Nicolaus een
aanslag op den Tsaar in den zin had.
De tweede zoon van den Duitschen keizer, prins
Eitel-Friedrich, die gisteren met zjjn jacht kruiste op
het Muggelsermeer, een meer door de Spree gevormd,
heeft gevaar geloopen het slachtoffer te worden
van een windvlaag. De prins voer aan boord van
de 9Elisabeth", toen een hevige bries de bovenste
deelen van het tuig deed wjjken en het jacht
onrustbarend naar eene zjjde begon over te hellen.
Tevergeefs begaven de prins en zjjne gezellen zich
naar de uiterste punt van het vaartuig om 't
weer in zjjn normale positie terug te brengen
het jacht dreigde om te slaan. Eenige personen,
die zich aan den reddingspost vaa Friedrichshagen
bevonden, bemerkten, gelukkig, den gevaarlijken
toestand van het prinseljjk jacht. Twee booten,
daarna te water gelaten, slaagden er in, den prins
en de bemanning aan boord te nemen.
Te Pecs in Hongarjje is eergisteren onthuld
het monument gewjjd aan de nagedachtenis der
Fransche soldaten door hunne landgenooten. Vele
kransen, 0. a. een van den Franschen minister van
Oorlog, generaal Picquart, werden er opgelegd.
Het gerucht loopt te Dover, dat de trans
atlantische boot 9Vaderland" van de Red. Star
Line, gaande van Antwerpen naar New-York, door
den dikken mist in de Noordzee schipbreuk heeft
geleden. Verschillende botsingen hebben boven
dien in de Noordzee plaats gehad.
Een draad bericht uit Teheran meldt, dat
Souad-el-Doualy,! minister van Buitenlandsche
Zaken in Perzië, zjjn ontslag heeft genomen. De
posten van minister van Binnenlandsche Zaken en
Justitie zjjn eveneens vacant.
Het dagblad 9Hablul" bevat een telegram uit
Bam, zeggende dat 700 gewapende Afghanen
Retan bezet hebben, 180 mjjlen zuidwest van
Kermen.
Mijnraad.
Bjj Koninkljjk besluit is eervol ontslag verleend
aan den heer jbr. C. H. A. van der Wjjck te 's
Gravenhage, als lid en voorzitter en aan de heeren
W. F. Leemans oud-hoofd-inspecteur-generaal van
den Rjjkswaterstaat, en dr. R. D. M. Verbeek, oud
hoofdingenieur van het mjjnwezen in Nederlandsch-
Indie, beiden te 's Gravenhage, als leden van den
Mjjnraad, onder dankbetuiging voor de door hen
als zoodrnig aan den lande bewezen diensten
zjjn benoemd voor den tjjd van vier jaren tot
lid en voorzitter van den Mjjnraad de heer dr. C.
Lely, lid van de Tweede Kamer der Staten-Gene-
raal en oud-minister van Waterstaat, Handel en
Njjverheid, te 's Gravenhage, en tot leden de heeren
M, Clément, hoogleeraar aan de Technische Hooge-
school te Delft, en F. G. Waller, directeur der
Nederlandsche Gist- en Spiritusfabriek, te Delf!
is aan dev heer C.J. van Schelle, oud-ingenieur
van het mjjnwezen in Ned.-Indië, te 's Gravenhage.
op zjjn verzoek niet herbenoemd als lid van de"
Mjjnraad, Harer Majesteits dank betuigd voor de
diensten, als zoodanig aan den lande bewezen'
(St.-Ct.)
Resident van Soerabaja.
Naar wij vernemen is de heer J. Eindhoven
assistent-resident te Buitenzorg, benoemd tot re*
sident van Soerabaja.
Burgemeester van Ginneken.
De „Avondster" verneemt, dat het KameD3'
voor Oosterhout jhr. J. B. D. van den Berch v3"
Heemstede genoemd wondt als ernstig candid3,31
voor het ambt van burgemeester te Ginneke"'
Vervroegde winkelsluiting.
De boekhandelaren te Nijmegen hebben beslob1'1
met ingang van Juni hunne zaken 'savohds 01,1
9 uur te sluiten.
Zuid-Holl. Electrische Spoor.
Zooals reeds vroeger is gemeld, zal zeer wa31
sckjjnljjk den 20en Juli de Zuid-Hollandsche EleS"
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
9
