JAN VAN KATWIJK.
Lv
Mienwe
9
Hoogstraat 47-49.
JEievelincj-
nee
inca:
A b o a n e e r 1 0 op ie
Nieuwe ScMamclie Conrani
JANSEN W0UTERL00D,
Stotpaardjes-LelienfflBlt-ZEEP
OPLEIDING VOOR EXAMEN EN PRACTUK.
ut gratis SelMmril Zondagsblad
grijs 10 c. p. weet, 0.45mi, f 1.35 p. 3 d
FEUILLETON.
De verdwenen erfgename.
Land- en Tuinbouw.
Ailver tcutiëu.
wordt niet overtroffen.*
Groote Markt 35.
voor alle standen,
Ziet de Etalage.
bijzonder wordt
aandacht gevesti
SOUCH03
Amsterdam. ROTTERDAM, Haringvliet 96. Almelo.
Opent op overeen te komen voorwaarden HANDELSCRB-
DIETEN aan geaccrediteerde handelaars en industrieelen.
Bureel van Administra-A P Public-Accountant,
tieve Controle. |^B tl U Li It O, Leeraar M. 0. BoekhoR'
Kantoor: Groote Markt no. 6. Interc. Telefoon no. 184.
het uiterste, Key West, bjjna midden in de straat
ligt, welke Florida tan Cuba scheidt. De Amri-
kanen hebben deze riffen gebruikt als pijlers voor
een reusachtige.) spoorwegbrug baan, waarlangs nu
de van New-York komende treinen loopen tot
Key-West. Daar gaat de trein op een stoompont
en deze ponten brengen de treinen over naar Ha
vana, de hoofdstad van Cuba. Op deze wqze heb
ben zq een rechtstreeksche verbinding met Cuba
verkregen. Het maken van deze baan of brug
werd in 1904 begonnen en heelt rond 48 millioen
gulden gekost. De eerste 10 KM. liggen nog op
het vaste land, maar gaan door uitgestrekte moe
rassen, waarvan de drooglegging groote moeilijk
heden heeft opgeleverd. Niet ver van Homestad
verlaat de baan bet vasteland en gaat over de
Jewish-kreek naar Key-Lage, het grootste eiland
der keten. Van daar uit vormen tegen groote
viaducten de verbinding tusschen de eilanden. Daar
de waarnemingen hadden gegeven, dat de golven
in Florida-straat de hoogte van 8 meter niet over
treffen, werd als minimum hoogte van de baan 9
aangenomen. De koraalriffen, welke in haar ge-
heele lengte langs de baan loopen, werken als
golfbrekers en beschermen de baan tegen de aan
vallen van den Oceaan.
De vermindering der petroleum.
Wanneer er sprake is van vermindering van den
steenkolenvoorraad der aarde, is men dikwijls ge
woon te beweren dat als 't ooit zoover mocht
komen, de petroleum als brandstof de steenkool
wel zal vervangen. Het schijnt echter, dat wie
zoo spreken zich vergist hebben betrekkelijk de
aanwezige hoeveelheid petroleum, want thans gaan
er stemmen er die beweren, dat het wel eens kon
blqken, dat de petroleumvoorraad veel vroeger op
zal zijn dan de steenkool. Uit alle wereldstreken
wordt namelijk van jaar tet jaar een vermindering
geconstateerd van de bronnen. Zoo leverde het
grootste petroleum bekken der aarde, het Appala
cniscne, dat Pennsylvanië, Virginië en Ohio om
vat, in 1900 nog 54 millioen hecioluer petroleum
en in 1905 was de pronuctie reeds tot 44 millioen
geuaaia en dit niettegenstaande de boorgaten van
jaar toi jaar dieper gemaakt waren. Nog ongun
stiger ziju de verhoudingen in Texas en Louisiana,
het district Humble in Texas leverde in Juni 1905
alleen 4.2 mimoen hectoliter petroleum, in Februari
l90o nog slechts 42.0U0 hectoliter. Texas en
Louisiana pioouceeiden nog 01 millioen hectoliter
petroleum ïu het jaar 1905, een jaar daarna werd
in du eerst zoo mooie district nog slechts de
helft verkregen. Heizellde verschijnsel doel zich
voor bq de peiroleumvelden in üahcië en te Ba
koe. Overal vermindert de opbrengst, niettegen
staande men de boorgaten steeds dieper boort. Te
Bakoe is men reeds op een diepte van 500 meter
gekomen, zonder dat men de oude opbrengst, toen
men de nooiguien slechts 00 a 70 M. diep had,
heelt kunnen hereiken. Dat stemt tot nadenken.
Is waterdrinken gezond? Nu we weer
in het jaargetijde verkeeren, waarin het drin
ken, om zoo te zeggen, schering en inslag is,
kan het zijn nut hebben, bovenstaande vraag
te beantwoorden. Dikwijls en laat ons reeds
vooruit zeggen ten onrechte hoort men, vooral
tegenover kinderen, de vermaning om toch vooral
geen water te drinken.
Om een goed antwoord op de gestelde vraag
to verkrijgen, is het in de eerste plaats noodig,
eens na te gaan, welke rol het water in het
menschelijk lichaam vervult, en daarom zullen
we eenige feiten mededeelén, die daarop betrek
king Lebben.
Het lichaam bestaat voor 63 pet. van zijn
gewicht uit water. De hersenen bevatten 81 pet.
het hart 73 pet., de beenderen 7 pet. en zelfs
het glasharde tandivoor nog 2 pet. water. Zoo-
als men weet, heeft de mensch groote behoefte
aan lucht, zoo zelfs, dat hij sterft, als hem die
lucht slechts eenige minuten wordt onthou
den. Evenmin als lucht kan hij; water derven,
al kan hij dit laatste desnoods ook 1014 da
gen ontberen; dan echter stdrft hij in een toe
stand van waanzin en vertwijfeling. Op water al-
Naar hel Engelsch).
60)
„En u wenscht u bent van plan die stap
pen te meten?"
„Lat is waarom ik hier ben, mevrouw Ocum-
paugli. Om verlof te vragen dit onderzoek voort
te zetten en den sleutel van het tuinhuis te
verzoeken. Lie van mevrouw Carew is met
langer beschikbaar; of liever, ik wensch er haar
buiten te houden."
Met plotselinge drift kwam zij snel naar mij
toe.
„Wat doet mevrouw Carew van morgen?"
vroeg zij.
„Toebereidselen maken voor haar vertrek. Zij
is vast besloten, vandaag scheep te gaan.
Wenscht u haar te spreken? Verlangt u haar
bevestiging van mijn verhaal? Ik denk, dat zij
wel komen zal, als u om haar zendt."
„Dat is niet noodig." Dit werd gezegd na
een oogerrblik aarzelens. „Ik heb het volste
vertrouwen in mevrouw Carew; en ook in u,"
voegde erj er bg, met hetgeen bedoeld was
ais een vriendelijke blik. Zij was van nature
zender koketterie, en dit streven om te behagen,
jte Ulidden van een ovenvo.digenjlj .sniart, dU
leen echter, zonder dat hem ander voedsel wordt
verstrekt, kan de mensch verscheidene weken
leven. Blijkt hieruit niet, dat water een groote
beteekenis heeft, een grootere levensbehoefte
vormt dan ander voedsel? I
Eer. en ander treedt echter ook duidelijk voor
den dag bij de volgende feiten. J
Een volwassen mensch, die bij gemiddelde tem
peratuur b.v. 18 gr. C., arbeid verricht, scheidt
dagelijks door uitademing ongeveer 1500 gram
water af, langs de nieren circa 1400 gram en
200300 gram door verdamping langs de huid.
Door zijn lichaam in normale samenstelling en
zijn geest behoorlijk aan hot werk te houden,
moet hij dus dagelijks ongeveer 3000 gram of
3 liter tot zich nemen. Behalve in den vorm
van verschillende dranken, doet hij dit met zijn
overige spijzenwant deze bevatten, de een meer
dan de ander, zekere hoeveelheden water. Zoo
beval brood 40 pet., rundvleesch 4560 pet.
en eidooier zelfs nog i/2 pet. water. Gemiddeld
bevatten vaste voedingsstoffen van een krachtig
arbeider 300 gram water.
Hei. lichaam van kinderen en oude menschen
is eenigszins waterrijker dan dat van sterke men
schen op middelbaren leeftijd. Bij alien echter
zijn de voornaamste verrichtingen gebonden aan
een goede vulling van het bloedaderstelsel, d.w.z.
het aanwezig zijn eener voldoende hoeveelheid
water. Spijsvertering, bloedsomloop, lichaams
warmte, hersen- en zenuwwerking, kortom alle
bekende schei- en natuurkundige processen in
het lichaam, hangen af van den voorraad vloei
stof, die zich in de bloedbaan bevindt.
Als wij water drinken, hóuden we in de eers'te
plaats den mond zuiver en dragen wij daardoor
hij den smaak te veredelen, dus den eetlust te
bevorderen, fn de maag werkt het water op
lossend en verdunnend o"p de voedingsstoffen en
daardoor 'zorgt het voor een snelle en gemakkelijk
spijsvertering. Daar staat tegenover dat zeer groo
te hoeveelheden water de spijsvertering, zij hét
dan ook voorbijgaande, kunnen storen, hetgeen
eveneens 'het geval is met ijswater of te heèt
water. 'Dit brengt ons als van zelf tot de bekende
waarschuwing om toch nooit met een verhit be
zweet of vermoeid lichaam koud water te drin
ken. 'Als een bezweet wandelaar, een overhit
veldarbeider of een beladen in dichte kolonnen
marcheerend soldaat, drinkt, dan zal hem dit
volstrekt niet hinderen, in zooverre hij, zijn ar
beid dadelijk weer voortzet. Maar als het lichaam
door loopen, dansen enz. is verhit, dan worden
in de eerste plaats de deelen, die met dén kou
den dronk in aanraking komen, belangrijk afge
koeld. Die deelen zijn de maag, het darmkanaal
de ie ver, ja zelfs de longen en hot hart; al
deze deelen missen het warmteregelcnd, watèr-
verdampend Vermogen dat de huid in zoo ruime
mate bezit. Nu kan die plotselinge afkoeling wel
eens goed afloopen, evenals de val van een dak
niet altoos noodlottige gevolgen behoeft na zich
te sleepen, maar in de meeste gevallen ontstaan
zware stoornissen in het zenuwleven of wel er
ontwikkelen zich voedingsstoornissen, die op al
lerlei entstekingstoestanden uitloopen.
Men ziet dus, dat de koude dronk alleen ge
vaarlijk is voor hen, die, direct rust nemen, en
niet zcozeer voor hen, die in beweging blijven.
Een persoon, die veel water langs de huid
verdampt, krijgt veel dorst. Wie echter veel
drinkt, bevordert de waterafscheiding in be
langrijke mate. Daarom dienen menschen, die
arbeiden en daarbij mieenen, dat zij door te veel
drinken hun overmatig zweeten tot bedaren zul
len brengen, in aanmerking te nemen, dat zij
van hun lichaam een distilleermachine maken,
waarin zweeten dorst hebben, drinken en w*e-
derom "zweeten elkander voortdurend afwisselen.
Hij, die zijn eersten dorst weet te overwinnen
zweet het minste, lijdt het minste en houdt het
't langste vol.
Een andere werking, welke het opgenomen wa
ter op het lichaam uitoefent, is eveneens van
groote beteekenis. Het dient op zijn weg door
het bl'oedaderstelsel en langs de verschillende
al haar vermogens in beslag nam, trof mij
als de meest deerniswaardige poging, welke ik
ooit gezien had. Mijn sympathie voor haar
maakte het een harde taak voor mij;, door te
gaan.
„Kan ik dus mijn onderzoek voortzetten?"
zei ik.
„Natuurlijk, natuurlijk. Ik weet niet, waar
de sleutel -is; ik zal orders hebben te geven.
Wilt u enkele minuten wachten, in een der
aangrenzende kamers, terwijl ik mijnheer Atwa-
ter opzoek?"
„Zeker."
Zij was bevende, koortsachtig, ongeduldig.
„Wil ik mijnheer Afwater niet voor u opzoe
ken?" vroeg ik.
„Neen. Ik voel mij beter. Ik kan zelf gaan."
Het volgende oogenblik had zij het vertrek
verlaten, haar eigen voorstel vergetend, dat ik
haar terugkomst in een aangrenzende kamer
zou afwachten. 1
HOOFDSTUK XIX.
Waanzin.
Vijf minuten tien minuten verliepen
en ik werd zeer ongeduldig. Ik liep heen en
weer in de kamer; ik keek uit het raam; ik
deed al het mogelijke, om die ondragelijke oogen-
blikken van spanning met behoorlijke zelfbe-
heersching door te brengen. Maar dit mislukte
totaal.
weefsels die dit doorloopt, tot opneming en ver
wijdering van zeer vele afgeperkte, onzuivere
stoffen. Als zoodanig werkt het water dus bloed
zuiverend en staat het in dit opzicht gelijk met
hel gebruik van andere in de geneeskunde ge
bruikelijke z.g.n. bloedzuiverende middelen. Men
kan aantoonen, dat, als iemand een liter water
meer drinkt dan hij noodig beeft om te leven,
hij dan niet alleen deze 1000 gram water meer
afgeeft, maar zelfs een veel grooter gewicht, met
name teweeggebracht door de op zijn weg door
het lichaam opgenomen en opgeloste ontledings-
producten.
Hoogst belangrijk is de rol, die het water nog
in een ander opzicht hjeeft te vervullen. Terwijl
het zooals we zeiden, wordt gebruikt als schei
kundig middel bij de spijsvertering, als bouw
materiaal voor 'het lichaam, is het ook bestemd
om de lichaamswarmte te behouden, te verdee-
len over 'alle lichaamsdeelen en langzaam weer
af te geven. Maar voorat doet het grooten dienst
om de voortbrenging dier lichaamswarmte in
overeenstemming, in 'evenwicht te houden met
de waterverliezen, Waaraan het lichaam voort
durend blootstaat. In dit opzicht zorgt het water
voor liet in stand houden van den harmonischen
gang van 'het levensproces en het herstellen van
de daarin optredende stoornissen. We herhalen:
le. dat water voor ons lichaam onontbeerlijk
is; 2e. dat derhalve gebruik van water drin
gend noodzakelijk 'is; 3e'. dat waterdrinken be
vorderlijk is voor de spijsvertering; 4e. dat on
matig, d. w. z. te veel, te heet of te koud water
zeer schadelijke gevolgen voor de gezondheid heli-
ben kan. (Moleschott.)
Boschbranden. Een telegram van gister
uit Winnipeg meldt, dat er nieuwe boschbranden
ten Westen van Fernie zijn uitgebroken, die de
steden Kim lier ley, Sullivan en Cranbrock be
dreigen. Men verlangt algemeen naar aanhouden
den regen om nieuwe onheilen af te; wenden.
Vlekziekte. Nu de vlekziekte onder de
varkens zoo erg heerscht, dat er weinige onaange
tast blijven, laten velen met spoed hun varkens
nog inenten. Jammer echter zegt het «Haarl.
Dbl." in een correspondentie uit Haarlemmermeer
dat men daar nu toe overgaaf daar de inenting
wel bedoeld is als voorbehoed-, doch niet als ge
neesmiddel. Vandaar dat de inenting nog al eens
komt als «mosterd na den maaltijd" en de inge
ente dieren toch soms sterven. Bovendien ver
hoogt het niet het vertrouwen op de inenting, dat
bjj velen zelfs nog geheel ontbreekt.
Broersveld 65.
- Tefefoonnr. Interc. 239.
goedkoopste pryzen.
zeep aller dames is de alleen echte
van BERGMANN Co., Radebeul want deze
alleen geeft een zacht, rein gezicht, blozend,
jeugdig uiterlijk, witte fluweel-zachte huid
en schoone tint, a 50 Cts. per stuk verkrijg
baar bijHENRY BATS, Coiffeur, Hoog
straat 3, Schiedam.
Volgestort Kapitaal f8000.000.— Roserve f 1.069.171.20.
Gevestigd sedert 1894. deU C11Z.
Inrichten, bijwerken, in orde brengeH, controleereu en geregeld bijhouden van
administration van weiken aard ook. Leeraar in Staathuishoudkunde
en Statistiek, Boekhouden, Uandelsrekenen en Handelsrecht.
Toen het een kwartier werd en daarop een
half uur, werd ik niet alleen ongeduldig maar
ernstig ongerust, en het boek, dat ik als laatste
hulpmiddel opgenomen had, wegwerpende, ging
ik de kamer uit in de hoop iemand in de gang
te ontmoeten, dien ik kon ondervragen.
Maar het huis scheen zonderling rustig, en
toen ik de volle lengte van de gang afgeloopen
had zonder dienstboden of mevrouw tegen te
kernen, begaf ik mij weer terug naar het ver
trek, dat ik verlaten had en nam do vrijheid te
bellen.
Geen antwoord, ofschoon ik er lang op
wachtte.
Denkende, dat ik niet hard genoeg op den
knop gedrukt had, deed ik een tweede poging,
maar wederom kwam er geen antwoord.
'Was er iets gebeurd? Had zij:
Ik gaf mijn gedachte geen tijd .zich te vol
eindigen. In plotselinge vrees, voor ik wist niet
wat, vloog ik de kamer uit en stormde de
trap af.
De onnatuurlijke stilte welke boven mijn aan
dacht had getrokken heerschte ook op deze
verdieping. Niemand in de kamers, niemand in
de gangen.
Ontsteld zooals ik nog niet geweest was door
iets in verband met deze treurige zaak, liep ik
naar de dichtstbijzijnde deur en stapte naar bui
ten hel grasveld op.
Mijn eerste blik was naar de rivier. Alles
was daar zooals gewoonlijk. Mijn ergste vrees
was hierdoor verdreven, maar toch bleef ik.
ten prooi aan twijfelingen, waaraan ik nog geCl1
naam kon geven, en ik begaf mij naar de kcU.'
kenramen, natuurlijk verwachtende daar iemate
te zullen vinden, die mij kon uitleggen wat
aan de hand was. Maar geen hoofd vertoond1^
zich op mijn geroep. Ook de keuken was ver'
laten.
„Dit 'is geen toeval," riep ik onwiJlekeur'J'
uil, eri mij omdraaiende om naar de stallen t
gaan, bemerkte ik een kind, het zoontje
een der tuinlieden, die hard over het grasv'el'
liep, en hem aanroepende, vroeg ik a
iedereen heen was gegaan, daar het huis leCo
scheen.
Hij keek om maar bleef doorloo>pen, onderw'J
schreeuwende: j
„lk denk, dat zij allen naar het tuinhuis
Ik ga daar ook heen. Mannen zijn den
aan het opgraven. Mevrouw Ocumpaugh
dal zij bang is, dat juffrouw Gwendolen's W
daar begraven is." p
Hevig verschrikt en misschien met een
nig gewetenswroeging bleef ik beweging' g
slaan in den zonneschijn. Dit was het
wat. ik gedaan had I Haar tot waanzin gedrte'
haar verbeelding in die inate opgewekt,
haar lieveling steeds haar lieveling
het eens dnders kind liggen zag onder
klei, waarover ik eenvoudig getracht ha
bewijzen dal het meisje heengedragen
Wordt
vervolgd'
fessen-Jenever,
TRADE MARK
