Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
Abonneert op je
tare Sctetanta Cnnrant
mt iratis Geïllustreerd Mapllai
31ste Jaargang.
Dinsdag 6 October 1908.
No. 9229
DE BALKAiN.
TO II e. ii. m, M5p.au i> r. Af.
Officieel© berichten.
Kennisgeving.
Buitenlandsch Nieuws,
F EUILLETON.
De Afrikaan,
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden f 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland f 2,per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Boter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
Bureau BOTEltSTRAAT 50
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 16 regels ƒ0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voorherhaaldeljjk adverteeren worden uiterst bil-
1 jj k e overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Posibus no. 89
De Burgemeester van Schiedam,
Brengt bij deze ter kennis van de ingezetenen
Dat het kohier der Personeele belasting No 9
dezer gemeente, over het dienstjaar 1908/9, door
den heer directeur der directe belastingen te Rot-
terdam op den 5den October 1908 executoir ver
klaard, op heden aan den ontvanger der directe
belastingen alhier, ter invordering is overgemaakt.
Voorts wordt bjj deze herinnerd, dat een ieder
Verplicht is, zijnen aanslag op den bij de wet
bepaalden voet te voldoen, alsmede dat heden de
termijn van zes weken ingaat, binnen welke be-
Jaarschriften tegen eenen aanslag, op genoemd
kohier voorkomende, behooren te worden ingediend.
En is hiervan afkondiging geschied, waar het
behoort, den 6den October 1908.
De Burgemeester voornoemd,
M. A. BRANTS.
ONAFHANKELIJKVERKLARING
YAN BULGARIJE.
BOSNIË EN HERZEGOWINA INGELIJFD.
Een vooraf beraamd plan De
indruk in verschillende hoofdsteden.
Het tractaat van Berljjn. Pers-
stemmen. Oorlog op til. Mobi
lisatie. In Bulgarije. Tirnovo.
Verleden van Bulgarije. De
sterkte van het Turksche en Bul-
gaarsche leger.
De geheele beschaafde wereld is plotseling in
beroering gebracht door de onafhankelijkverkla
r«>g van Bulgarjje en het voornemen van Oosten
rijk Hongarjje om Bosnië en Herzegowina, welke
door deze mogendheid reeds bezet waren, voor
8oed in te lijven.
In Parijs, Londen, St. Petersburg en Rome
beerscht in de politieke kringen een agitatie van
belang. De ministers van Buitenlandsche Zaken
houden met de gezanten van Oostenrjjk-Hongarije,
iurkjje en Bulgarije onophoudelijk besprekingen.
De voornaamste diplomaten nemen aan de beraad
slagingen deel, terwjjl tusschen de groote mogend
heden onderling druk van gedachten gewisseld
wordt over de houdiDg, welke de onderscheidene
rijken in deze gewichtige aangelegenheden hebben
aan te nemen.
Naar gemeld wordt, is niet alleen aan president
E allières een eigenhandig schrijven van keizer
Erans Jozef overhandigd, maar werd een dusdanig
schrijven ook overgereikt aan den koning van
^geland en den koning van Italië.
De »Temps" ontving een telegram uit Berljjn
behelzende, dat aldaar de afkondiging van Bulga-
rije's onathankeljjkheid in de kringen der gezag-
Roman van W. S. MAUGHAM.
12)
Hij is zwak en lichtzinnig maar erger niet.
Hij kan onmogelijk een vergrijp hebben gepleegd
tegen de wet Mocht hij in onwetendheid heb
ben gezondigd tegen de een of andere wettelijke
formaliteit, dan kan hij toch gemakkelijk aan-
teonen dat dit niet opzettelijk was.
Wat het ook zij, hij zal er voor terecht
tooeten staan herhaalde Dick ernstig.
Hij zag dat Lucy volstrekt niet het beden
kelijke van haar vaders toestand besefte. Na
den eersten schok scheen zij te meenen dat
(te zaak niets kon te beteekenen hebben. Dus
begreep Robert Boulger dat er niets anders
0vrerbleef. dan haar man en paard te noemen.
Uw vaoer en een zekere Sanders heb
ben; samen cene commissiezaak gedreven on-
oer den naam van Vernon en Lawford. Zij
'noesten onder een anderen naam werken, om-
nat uwe vader nog in start van faillissement
verkeert en Saunders achter zijn eigen naam
VP de politieboeken een zwart kruis heeft staan,
'et schijnt dat er oplichterij is gepleegd. Be
•"Anklacht werd ingediend door eene weduwe
hebbende Berljjners een ougunstigen indruk had
gemaakt.
In Engeland hebben de gelijktijdige staatsgrepen
van Oostenrijk Hongarije en Bulgarije een aller-
ongunstigsteu indruk gemaakt, vooral omdat er
uit schijnt te blijken, dat men hier met een te
Weenen vooraf beraamd plan zou te doen
hebben.
Reuters Agentschap kreeg reeds een blijkbaar
officieus bericht, waarin wordt gezegd, dat de
Britsche regeering niet kan toestaan, dat welke
mogendheid ook het recht zou bezitten, wijziging
te brengen in een internationaal tractaat, zonder
dat daarvoor de toestemming is verkregen van
de overige mogendheden die dat tractaat mede-
onderleekend hadden. Uit dien hoofde zal de Brit
sche regeering weigeren.goed te keuren, dat eènige
inbreuk welke ook iwiorde gemaakt op het
tractaat van Berlijn. Zij zal weigeren te erkennen
hetgeen geschied is, totdat de opvattingen der
overige mogendheden zullen zijn bekend gewor
den, en met name de opvatting van Turkije,
dat meer onmiddellijk bij de kwestie betrokken
is dan een der overige mogendheden.
Inlusschen verluidt reeds, dat de Russische
regeering bereid is mee te doen aan alle tot vrede
stemmende stappen, welke de mogendheden zou
den kunnen doen met het oogmerk, het uitbre
ken van een oorlog in het Oosten van Europa
te beletten.
Uit Parijs wordt geseind, dat het plan van
een nieuw internationaal congres, waardoor het
tractaat van Berlijn, hetwelk de Balkan-aange
legenheden regelde, zou kunnen worden herzien,
met zekere hardnekkigheid opgeworpen wordt.
In elk geval zou men te dezer zake de meening
moeten kennen van Turkije. Is dat gunstig ge
stemd voor het denkbeeld dan zouden gelooft
men de mogendheden het gemakkelijk over
een conferentie kunnen eens worden. Frankrijk,
Rusland en Engeland zouden het initiatief kun
nen nemen. Maar dat zijn alles hypothesen, welke
men op 't oogenlblik met groote behoedzaam
heid dient te beschouwen.
»De Temps" ziet in de atkondiging der onaf
hankelijkheid door Bulgarjje een nederlaag voor
de Turksche diplomatie. Want indien Oostenrijk
ook al een schadeloosstelling aanbiedt voor de
inlijving van Bosnië, zoo neemt Bulgarjje alles maar
bet biedt niets aan. Ook is het een nederlaag voor
bet Europeesche concert. Het blad toont aan, dat
de belanghebbenden mogendheden de plicht hebben
de traditioneele vormen in acht nemen, waaronder
dergelijke veranderingen zich plegen te voltrekken.
Dat is in het belang van de openbare orde in
Europa.
»De Temps" geeft dan aan de regeeringen te Parijs
en te Londen, met we'ke de regeering te Peters
burg het eens is, den raad er Europa aan te her
inneren, dat er een tractaat van Berljjn bestaat,
dat wel gewijzigd kon worden, doch niet buiten
kracht verklaard. Het zal noodig zjjn een congres
bjjeen te roepen.
Sabidou. die hen beschuldigt van haar voor
een bedrag van achtduizend pond, dat zij hun
ter belegging had toevertrouwd, te hebben op
gelicht.
Nu de volle waarheid er uit was, voelde
Lucy eene koude rilling over den rug. De ont
zettende ernst op de gezichten van Alice en
Dick Lomas en de jammerlijke aanblik van
haren neef deden haar verstijven.
En gelooft ge dat het waar is? vroeg
zij haastig,
Robert wist geen antwoord, en Dick had
niets beter dan eene banaliteit.
Wij willen er het beste van hopen. Het
éénige wat er nu te doen valt, is naar Lon
den te gaan en de zaak aan een kundig advo-
kaat in handen te geven.
Lucy echter kon geen oogenblik nog aan
haren vader twijfelen. Nu zij over het geval
nadacht, leek het haar toch al te onmogelijk.
Zij dwonD zich tot een lachje.
Ik maak mij volstrekt niet ongerust, zeide
zij. Ge onderstelt toch niet dat vader met opzet
iemand's geld gestolen heeft?
Wij kunnen de zaak toch niet beoor-
deelen. In elk geval is het reeds iets, dat wij
hem op vrije voeten hebben kunnen krijgen.
Dat zal de verdediging niet weinig vergemak
kelijken.
Een paar uren later was Lucy, vergezeld
van Dick Lomas en Bobbie, op weg haar Lou
den. Alec, zijn aanwezigheid overbodig ach-
Het ^Journal des Dèbats" vraagt zich af het
geen in het Oosten voorvalt een ontknooping is
of pas een inleiding. Het blad hoopt dat de zaken
zich zonder bloedvergieten zullen schikken.
Frankrjjk moet in de samenwerking met Engeland,
Rudand en Italië er voor waken, dat het Euro-
peesch evenwicht niet worde verbroken. Dit kan
geschieden door aan Turkjje, zonder oorlog, de uit
gebreidste genoegdoening toe te staan, teneinde het
conflict te beperken.
Het Weener blad »Sun und Montag? Zeitung"
zegt, dat men in welingelichte kringen verklaart,
dat Qostenrijk-llongarjje in hetgeen het thans on
dernomen beeft, nist buiten het kader van bet
Berljjnsch verdrag zal gaan. 't Zal dus een for-
rneele proclamatie van den annexatie van Bosnië
en Herzegowina vermijden en zich bepalen tot
eene eenvoudige verklaring van Oostenrijkseh
Hongaarsche souvereiniteit over de beide provin
ciën.
Volgens berichten uit andere bron zou Oosten
rijk-Hongarjje de annexatie wel prociameeren,
maar tegelijkertijd aankondigen den atstand van
het sandjak Novi Bazar. In militaire kringen
verzet men zicb teg n dien afstand.
De »Wiener Allgemeine Zeitung" verneemt uit
zekere bron, dat Rumenië zich met Oostenrijk
verstaan heeft, om onder de tegenwoordige om
standigheden een strikte neutraliteit te bewaren.
Terwjjl men in Frankrijk, Rutland en Engeland,
zooals uit de berichten bljjkt, alles in het werk stelt
om den vrede in het Oosten van Europa te behouden,
doen neg allerlei oorlogszuchtige tjjdingen de rond e.
In beurskringen te Londen geloofde men gister,
dat een bedenkelijke Balkan crisis op handen is.
Er hadden belangrijke daliogen in diverse fondsen
plaats.
Ook in Konstantinopel h-erschteen onrustbarende
stemming. Aan de beurs aldaar liepen de waarden
sterk terug.
De sTemps" meldt dat de opwinding in Turkjje
- vooral in legerkriDgen zeer groot is. Som
mige lieden zijn van oordeel, dat een oorlog
zelfs indien bjj van den kant vin Turkije met
gelukkigen uitslag werd gevoerd zju leiden tot
een congres, dat enkel de huidige verandering zou
uregistreeren". Maar niettemin zjjn de strijdlus
tige stroomingen op het oogenblik bet sterk"».
Uit Konstantinopel wordt geseind, dat Turksche
troepen naar de Bulgaarsche grens zjjn gezonden.
Twee legerkorpsen zjjn van de Grieksche grens
teruggeroepen en naar de Bulgaarsche grenzen
gedirigeerd.
Gister (Maandag)-ochtend werd door vorst Fer
dinand van Bulgarije een bevel uitgevaardigd om
het leger te mobiliseeren. Bulgarjje zal, zoo noodig,
sléchts defensief optreden.
Oostenrjjk-Hongarije mobiliseert reeds twee
legerkorpsen.
Te Weenen gelooft men algemeen, dat er ee»
oorlog komt.
In Bulgarjje.
De afkondiging van de onafhankelijkheid van
tend, zou met eén lateren trein volgen. Maar
toen hij gereed stond te vertrekken, verklaarde
eensklaps mevrouw Crowley dat zij met hem
mee ging. Zij wilde niet in haar ledige huis
achterblijven, en haar goede hart drong haar
om de arme Lucy zoo mogelijk te gaan helpen.
Aan George te Oxford was een telegram ge
zonden, en hij kon tegen den avond bij Lady
Kelsey aankomen. Lucy wilde zelf hem het
gebeurde meededen. Maar zij kon zoo lang
niet wachten om haren vader te zien, en dus
haalde zij Dick over om met haar direct van
de statie naar de Shaftesbury Avenue te rij
den i
Fred Allerton was niet thuis. Lucy wilde
in zijne woning op hem wachten; mara den
portier had den sleutel ook niet en wist ook
niet wanneer de man zou thuiskomen. Eick
voelde zich hierdoor zeer verlicht. Tlij vreesde
namelijk dat Fred Allerton in zijne conster
natie naar de flesch zou gegrepen hebben,
zoodat Lucy haren vader dronken zou heb
ben gezien. Hij bepraatte haar om kalm naar
huis te gaan, met achterlating van de Dood-
Schap dat zij morgen terug zou komen.
Toen zij in de Charles Street uitstapten, waar
Lady Kelsey woonde, vonden zij een telegram
van George, meldende dat hij niet voor den
volgenden dag uit Oxford weg kon. Voor Lucy
had dit althans het voordeel, dat zij nu alléén
met haren vader zou kunnen spreken. Op het
bepaalde uur begaf z\j zich dus naar zijne
Bulgarije geschiedde gister ^Maandag) ochtend om
10| uur in de Ou ie Kerk te Tirnovo.
In het gansche land werd de afkondiging der
onafhankelijkheid met groote geestdrift begroet.
Overal heerscht opgewondenheid. Er worden toe
bereidselen gemaakt de gebeurtenis feesieljjk te
vieren.
Vandaag werden in alle kerken plechtige mis
sen gecelebreerd.
De stad Tirnovo,
waar Bulgarije zichzelf gister tot een onaf
hankelijk koninkrijk heeft uitgeroepen, is van 1186
tot 1393, toen de Turken het vermeesterden, de
hoofdstad van het Bulgaarsche rijk en de kro-
ningsstad van de Bulgaarsche koningen goweest.
In Tirnovo is ook in 1879 de constitueerende
vergadering van notabelen bijeengekomen, die over
de nieuwe grond(wet van het vorstendom Bul
garije beraadslaagde, en de groote nationa.e ver
gadering, die prins Alexander van Battenberg
den 29sten April 1879 tot vorst koos.
Tirnovo telt een kleine 13,000 inwoners, is
zetelplaats van een metropoliet en heeft vroeger
een bioeiende weefnijverheid gehad, die in den
laatsten tijd aan het kwijnen is geraakt. De han
del van de stad is nog altijd van groote bo
teekenis.
Bulgarije's verleden.
Bulgarije is een constitutioneele monarchie, on
der suzereiniteit van Turkije. In 1393 weixi het
rijk door de Turksche overheerschers omverge
worpen, nadat het zich in 1186 onder de bree
ders Peter en Asen van het Byzantijnsche rijk
had losgemaakt. Het bloeiendste tjjuperx was,
toen Asen II (121841) door veroveringen in
het Westen bijna, de grenzen van het vroegste
Bulgaarsche rijk, voor de verovering door Byzan
tium, herstelde. Maar nog in de 13de eeuw moest
Bulgarije weer aan de Byzantijnen stukken van
zijn gebied afstaan en had het veel te verduren
van invallen van de Tataren uit Zuid-Rusland,
In de 14e eeuw kwamen daar de invallen van
de Klein-Aziatische Turken bij. De Bulgaarsche
Tsaar Joannes Sjisjman werd omstreeks 13o6
cijnsplichtig aan den Turkschen sultan Moerad
I eri Bajazet I maakte, gelijk gezegd in 1393,
voorgoed een einde aan de Bulgaarsche onafhan
kelijkheid.
Onder de Turksche heerschappij verloren de
Bulgaren gaandeweg al hunne nationale en gods
dienstige eigenaardigheden (o. a. het Bulgaarsche
patriarchaat).
Een verandering ten goede kwam hierin pas,
toen in 1835 uit bijdragen, van te Odessa wo
nende Bulgaarsche kooplui de eerste nationale
school te Gabrovo werd opgericht. De Jongbul-
gaarsche beweging begon nu in kracht te -winnen,
in 1844 verscheen het eerste Bulgaarsche tijd
schrift. De hooge geestelijkheid in Bulgarije was
sedert het midden van de 18de eeuw bjjna zonder
uitzondering Grieksch en stond b|j het volk maar
weinig in aanzien. Onder den druk van het toe-
woning Hij sloot haar in zijne armen en kuste
haar innig. Zijne opgewektheid b-Uide haar
ineens weder op.
Ik heb maar èenige minuten voor a
mijn engel zegde hij. ik zit tot over .le ooren'
.ij de bezorgdheden, en om eii uur wacht nu
mijn advocaat.
Lucv kon niet spreken. Zij klampte zich aan
luiren vader vast, met angstig vragende oogen.
Maar hij lachte en streelde hare hand.
Ge moet u die geschiedenis toch niet
aantrekken, kindje, zegde lijj vrooijj.c. Met zulke
gevalletjes heeft ieder rnensch in den handel
wel eens te do-en. Dat zijn de doornen en
distelen van het vak en die moeten wij op den
knop toe voor lief nemen.
Er is toch niets van waar, vader
Zij had die kwetsende vraag niet willen
doen maar de woorden ontsnapten tegen haren
wil aan hare lippen. Haar vader maakte zich
uit hare armen los.
Waar? Maar kindlief, wat bedoelt gel
Ge houdt mij toch niet voor een man 'die
weduwen en weezen besteelt? Natuurlijk
is er niets van waar.
riep zij, met een diepen zucht van
verlichting wat ben ik blij dat ik dat hoor.
Hebben ze u bang gemaakt?
(Wordt oervoigd^,