Verspreide berichten.
8 tads- en Gewestelijk Nieuws.
PERZIë.
Kimmen laud
11
werden iDgediend
in
1908-m
81.
1907- 08
25
1906 07.
10
1905-06.
5
1904-?05.
2
1903-'0'<.
2
1902—'03.
1
werd
1901—'02.
1
1899-1900.
In de week van 28 Sept. - 4 Oct. 1908 werden
genomen 317 baden
1ste kl. 2de kl.
kuipbaden 20 kuipbaden 48
regen 23 regen 196
Aanstaanden' Vrjjdag zal Iwolsky te Londen
aankomen.
Redo van minister T i 11 o n i over
den p o 1 i tieken 'toes tand.
l)e minister van Buiten]andsche Zaken Tittoni
sprak gister een redevoering uit te Carati-Bri-
anza, ui de provincie Milaan gelegen, bij de
opening van het Lombardisch congres der scho
len voor teekenondenvijs. Aan het einde van
zijn rede zeide hij dal alle arbeid rust op de
weldaden van den vrede. Ik zie, zeide hij, dat
deze woorden uw aandacht trekken, omdat gij
van mij verwacht, dat ik eenige woorden wijd
aan den oogenblikkelijken stand der internationale
politiek,''Het past dat ik spreek. Op het op gen-
blik kent het publiek slechts onvolledig de din
gen. die weldra aan allen bekend zullen zijn.
'ierwijl de toestand in Turkije de oplettendheid'
en bezorgdheid van Europa tot zich trok, rijp
ten omtrent de Balkan-politiek andere gebeurte
nissen. Ik moet thans geen voorspelling doen
óver Je gevolgen, maar wensch, dat de over
eenstemming onder de mogendheden niet zal ver
broken worden. Dit is de zekerste waarborg voor
den vrede "in het oosten, hetwelk," naar mén
zegt, in de toekomst het tooneel van een oorlog
zou kunnen worden. Italië kan in elk geval met
ka'mte de gebeurtenissen afwachten, omdat zij
het niel verrassen zouden, maar voorbereid en
geenszins geïsoleerd vinden. De positie, welke
Italië thans .onder de -mogendheden inneemt, stelt
haar in staat, om krachtig haar eigen belangen
te beschermen en met kracht de zaak van den
vrede te bevorderen. Eén zaak slechts is voor
ons van belang, dat is, dat de vrede niet in
gevaar wordt gebracht en dat mogelijke veran
deringen op het Balkan-schiereiland het evenwicht
van belangen niet zullen verstoreh. Hoe zijn wij
toegerust tegen dergelijke mogelijkheden? Ik zal
het u zeggen, omdat dit nu het oogenblik zal
wezen en de gebeurtenissen het misschien zullen
zeggen, eer ik er van spreek. Toen de kwestie
van den Balkan-spoorweg plotseling opdook, heb
ik het parlement verzocht kajm te wachten. Ik
vertrouwde, dat de regeering van haar arbeid
rekenschap ^ou geven en dat volk en parlement
van fat vertrouwen geen berouw zouden hebben.
Ileoen moet de regeering hetzelfde vertrouwen
voor. haar arbeid vragen.
MAROKKO.
Een draadbericht uit Parijs meldt over Ma
rokko 1 i -I
Generaal d'Amade seint uit Casa-Blanca, dat
M'Tougui, Glao-ui en St. A.ïssa een verdrag zouden
getroffen hebben, in afwachting van de komst
van Mouley Hafid en onderwijl het bevel over
de stammen, in den omtrek van Casa-Blanca
onderling zouden verdeeld hebben. Intusschen
meldt men, dat de stam der Ghama's zou besloten
hebben zich niet aan Mouley Hafid te onder
werpen. j j - uf'7 lij
De. laagte week is betrekkelijk rustig verkro
pen. Uit de beschouwingen der nationalisten over
de jongste constitutioneele plannen van den sjah
blijkt, dat zij vooral tegen den Russischen in
vloed aan het hof te Teheran zijn ingenomen.
Hun standpunt is het volgende: De sjah zelf
is niet in staat, op eigen hand de hervormingen
van de constitutie uit te werken, zöodat het
nieuw© model derhalve het product is van zijn
onrniadellijke omgeving. Die onmiddellijke omge
ving bestaat voornamelijk uit Russen en Russisch
cezinden. Daar nu Rusland de minst constitutio
neele staat van Europa is,, weigeren de nationa
listen kiesrechthervormingen aan te nemen, die
onder RussiSchen invloed ontstaan zijn.
Nu de kamonade van den sjah tegen Tebris
zonder eenig resultaat geweest is, zullen de roya
listische troepen de stad gedurende den winter
blokheeren, door in alle dorpen, die liggen aan de
wegen naar Tebris, bezetting te leggen en zoo
de stad af te sluiten van allen invoer.
Een telegram uit New-York meldt De tien
Italianen, die volgens telegrafisch bericht gisteren
zijn omgekomen bjj een brand in het hart van
het volkskwartier van New-York, vormden twee
familiesvader, moeder, kinderen, allen zjjn ver
brand. Det is een van de misdaden van de be
ruchte rooversbende van «De Zwarte Hand", die
een heel serie branden in rie laatste maanden in
de stad heeft doen ontstaan. Het bedoelde buis
stond in een oogwenk aan de vier hoeken in
brand. Eenige huurders waren zoo gelukkig zich
uit de vensters te kunnen werpen en kwamen er
met gebroken armen en beenen atzij die kin
deren hadden wierpen ze dwars door de vlammen
op straat, waar de brandwachts ze in zeilen op
vinzen twaalf kinderen zjjn aldus gered. De be
doelde tien personen konden zich ongelukkig niet
redder de duizenden toeschouwers zagen faen
langen tjjd de arrnen uitstrekken en van de eene
Vc uin fiing naar de andere loopen, alvorens voor
goed in de vlammen te verdwijnen.
Iri de laatste dagen waren in de wagons
van de treinen, vertrekkende uit Dyon, herhaal
delijk diefstallen gepleegd. Na onderzoek zijn er
achttien conducteurs of treinoversten aangehou
den. De gestolen voorwerpen zijn zoo talrijk,
dat de bureelen der brigade aan een echten bazar
gelijken. De 'gedane aanhoudingen hebben wel
êgnigzins den dienst der treinen in de war ge
bracht en men heeft ten slotte de aangehouden
bedienden moeten vervangen door ex-agonten.
Thomas W. Lawson, de bekende financier
en schrijver van „Frenzied Finance", het boek
over de knoeierijen in de kringen der Ameri-
kaarische trust- en geldvorsten, heeft een ongeluk
gekregen. Het paard voor den wagen, waarin
hij een rijtoer maakte, schrikte en wierp den
wagen om. Lawson werd er uitgeslingerd en kreeg
U'og een trap van het paard op het hoofd. Be
wusteloos werd hij opgenomen en naar huis ge
dragen, Vooral ook in verband met koperspecu
laties ic.Lawsou's naam zeer bekend geworden.
De Fransche bark „Alice Marie", metende
2000 ton, is op eenige mijlen van Cornwallis
op eene róts geloopen. Die bemanning bereikte
de kust met de booten. De vloed bracht het schip
weer vlot en eene stoomboot nam het op sleep
touw. De zee stond echter nog al hol en weldra
ontstond er een lek, zoodat de Alice-Marie"
begon te zinken.
Een manuscript van groote waarde is op
geheimzinnige manier verdwenen uit de biblio
theek van het paleis te SI. Petersburg. De Tsaar
heeft nauwkeurige opzoekingen geboden om dit
document terug te vinden, waarvan de waarde
op een half millioen frank geschat wordt.
Kardinaal Merry del Val is van zijn zo
merverblijf te Gastel Gandolfo deze week voor
goed in het Vaticaan teruggekeerd. Men verwacht
echter, dat Z. Em. in de schoone Ocbobermaand,
waarin de Romeinen bij voorkeur naar buiten
gaan, om hun „Ottobrate" of October-feesten ge
zellig te vieren, nog eenige dagen zal1 doorbren
gen op het pauselijk kasteel te Subiaco, dat on
langs werd gerestaureerd.
Tot niertoe zijn 7000 lijken gevonden te
Hyderabad. Men opent inschrrjvingslijsten le Bom
bay en Simla.
NEDERLAND en VENEZUELA.
Het Haagscbe correspondentiebureau meldt
In aansluiting aan het offieieele telegram uit
Cu ra pao vernemen wjj, dat de tweede nota der
Nederlandsche regeering aan bet gouvernement van
Caracas is aangeboden door tasschenkomst der
Duitsche legatie.
Omtrent de juistheid van de berichten der jong
ste dagen volgens welke de nota na ontvagst in
overleg met den Senaat in Venezuela zou zijn
teruggezonden, bestaat nog onzekerheid.
De Haagsche «Torenwachter" van de «Middel-
burgsche Courant" schrjjft:
Met Castro moet het, naar ik van zeer goed
ingelichte zjjde verneem, absoluut hommeles zijn.
De verzoeningsgezinde houding, door ons aange
nomen,* heeft bjj dit staatshoofd geen weerklank
gevonden en reeds lang moet hij er op zinnen om
op allerlei manieren tot het oprapen van den toe
geworpen handschoen te dwingeD. Van intrekking
der besluiten van 14 Mei, die de scheepvaart op
Curacao vernietigen, wil hjj niets weten en het
eind van de historie zal wel zjjn, dat onze Marine
in actie zal komen. Bij «Marine" althans wordt
met deze eventualiteit als een zekerheid gerekend
en zjjn maatregelen genomen om de uitzending
van een vjjtde schip naar Curasao, indien noodig,
te bespoedigen. In Marine-kringen wordt echter
ten sterkste betwjjfeld of wjj met deze macht -
gesteld als dat wjj vjjf groote schepen tegen Castro
in actie brengen iets kunnen uitrichten. Zeer
wenscheljjk zou het zjjn, indien wjj eenige sche
pen van klein charter en een paar torpedo-booten
naar de Venezolaansche kusten konden dirigeeren.
De groote moeiljjkheid is echter hoe die daar
te brengen.
In oorlogstoestand met Venezuela zouden die
schepen neutrale havens moeten aandoeD, en hoe
wel dat nu wel geen overwegend bezwaar zou zjjn,
bestaat er toch kans, dat Castro dan tegenover de
OiogendhedeD, die ons ter wille zouden zjjn met
kolen innemen enz. enz., represailles zou nemen.
Dat mag wel degelijk overwogen worden. Men
ziet: Castro is niet gemakkeljjk aan zjjn jasje te
komen. Toch zal het er wel van moeten komen,
indien hjj bjj zjjn uittartende houding volhardt.
Wjj kunnen echter gerust zjjn, dat onze re-
geering op haar qui vive is en dat zjj nog andere
middelen dan die van «directe actie" te harer
beschikking heeft om Castro tot rede te brengen.
Hierover echter zwjjg ik liever. Castro's spion-
nagedienst is uitnemend. Dat heeft het geval-De
Reus bewezen en het zou zonde en jammer zjjn,
indien hjj nu weder op de hoogte gebracht werd
van hetgeen hjj zoo dubbel en dwars heeft verdiend.
H. SI. de Koningin.
Be Brusselsche „Petit Bleu" bevat het volgende
telegram uit den Haag:
De gezondheidstoestand van de jeugdige Ko-
infngiii der .Nederlanden, die eenige wéken ge
leden. gelijk men weet, tot zulike fantastische
berichten aanleiding heeft gegeven, is op 't oogen
blik zoo goed mogelijk. De gelukkige gebeurtenis
welke Hare Majesteit en het HoHandsche volk
verwachten, zal, naar de geneesheeren verzekeren,
in de maand Februari a.s. voltrokken worden.
Aan de .Koningin is geraden tot 15 October a.s.
volstrekte rust te nemen, maar 't is waarschijnlijk
dat zij, .om alle complicatiën te voorkomen, tot
de maand Februari a.s. de meest volstrekte rust
in acht zal nemen, j
Tweede Kamer.
De afdeelingen van de Tweede Kamer wa
ren gister met hei begrootingsunderzoek ge
vorderd tot de hoofdstukken Oorlog en Water
staat.
Oud-minister Pi rson
De Haagsche correspondent van de „Tel." meldt
Zooals men weet, is de oud-minister van Fi-
r.jauciën mr. N. G. Pierson, lid van de Tweede
Kamer voor Gormichem, eenigen tijd geleden naar
Zwitserland vertrokken om daar herstel te vindon
voer zijn geschokte gezondheid. Met leedwezen
zal ongetwijfeld vernomen worden, dat naar ons
van betrouwbare zijde wordt, verzekerd, de toe
stand van den heer Pierson zeer weinig voor
uitgaande is. De oud-minister is zijn eigenlijke
kuur daardoor ntog niet eens kunnen beginnen.
Het staat dam ook vast, dat hij aan de parle
ment! aire werkzaamheden niet meer zal deelne
men en bij de verkiezingen in 1909 zijn mandaat
zal rtederleggen.
Aziatische cholera.
De minister van Binnenlandsche Zaken heeft
Archangel besmet verklaard wegens Aziatische
cholera.
Tweede Kamerverkiezing.
De «Prov. Gr. Ct." verneemt, dat de heer G.
Zylma, Tweede Kamer-lid, zich in 1909 niet meer
verkiesbaar zal stellen.
Regeling van het zeerecht.
De bijeenkomst van de vertegenwoordigers van
verschillende staten, ook Nederland, te Londen tot
regeling van het zeerecht, uitgeschreven tegen het
begin dezer maand, is uitgesteld tot 1 December.
Kamerverkiezing Ommen.
Te Ommen zjjn gister otficieel candidaat ge
steld voor de Tweede Kamer in het district Ommen
de oud-ministers dr. A. Kuyper en mr. Th. H. de
Meester.
Statenverkiezing Rotterdam III.
Ter voorziening in de vacature, ontstaan door
het overljjden van den heer P. C. van Vollenho-
ven, die in 4910 zou hebben moeten aftreden, zal
op Maandag 19 October in het district Rotterdam
III de verkiezing (candidaatstelling) voor de Prov.
Staten plaats hebben. De stemming zal, zoo noodig
geschieden op Woensdag 28 Octoberde herstem
ming op Vrjjdag 6 November.
De wijziging der Militiewet.
Naar men verneemt, is het advies van den Raad
van defensie over de door minister Sabron voorge
stelde wjjzigiDg en aanvulling der Militiewet, in
hoofdzaak gunstig, hoewel het op enkele onder-
deelen van het ontwerp afwijkt.
De Middenstand-enqnête,
Men meldt uit 's-Gra verihage
Minister Talma heeft gister een bjjzondere
commissie, benoemd tot het instellen van een
onderzoek naar den toestand van den handeldrjj-
venden en industrieelen middenstand, geinstalleerd
met een toespraak, waarin hjj o.a. zeide, dat de
gedachte niet geheel zal kunnen worden onder-
derdrukt, dat, indien naar het verlangen van de
staatscommissie voor den middenstand eerder tot
de instelling eener enquête-commissie ware be
sloten, de arbeid der commissie snelleren voort
gang had kunnen hebben. Intusschen daartegen
over mocht de overweging gelden, dat deze jaren
niet verloren mogen worden geacht. De minister
hield zich overtuigd, dat de leden der commissie
den weg zullen vinden, waarlangs de enorme uit
zetting van productieve krachten stoffelijke en
geestelijke die wjj waarnemen, ten goede kan
komen aan die breede middengroep, die niet zou
verdwjjnen, dan tot schade van het volksgeheel.
Dr. D. Bos, voorzitter van de commissie, beant
woordde de rede van den minister, erkennende,
dat de taak der commissie een moeiljjke, omvang
rijke en beteekenisvolle is, omdat zjj zich daarbjj
eenerzijds zal moeten bewegen op het donkere ge
bied van den huisarbeid, anderzjjds op dat van
den groothandel en industrie, daarbjj lettende
zoowel op den toestand der ondernemers, als op
dien der ondernemingen. Spreker schetste voorts
de taak der commissie als eene, die zich beweegt
op het gebied van het verzamelen van feiten, zoo
wel om een richtsnoer te kunnen geven aan de
vrjje maatschappelijke actie, als om den grond
slag te kunnen vormen voor een verstandige re-
geeringszorg, die de ontwikke'ing van de zelfstan
dige kracht bevorderend volkswelvaart met volks
kracht verhoogt. Dr. Bos eindigde met een be
roep op steun van belanghebbenden en regee
ring.
Parlementair werk.
De Haagscbe correspondent van de «Tel." schrjjft
De Tweede Kamer behoeft, zooab trouwens ge-
nopgzaam bekend is, voorloopig nog niet om werk
verlegen te zitten. Er zijn thans nog bjj haar
aanhangig niet minder dan 138 wetsontwerpen,
nota's van inlichtingen enz., ongeacht nog de
aangekondigde interpellaties. Bij die 138 zjjn
inbegrepen 16 moties van orde, waarvan de
meeste over zeer belangrijke aangelegenheden.
Die wetsontwerpen zijn natuurlijk vast alle van
den laatsten tijd. Dat er bjj zjjn, die reeds jaren
op behandeling wachten, toont het vo'g°nd staa'je.
Het is een opgave van het aantal wetsontwerpen,
gerangschikt naar het zittingsjaar, waarin ze wer
den ingediend
Het wetsontwerp, dat werd ingediend in 1901'
'02 en dus nu reeds bijna 8 jiar op behandeling
ligt te wachten, betrfi de verklaiiig van bet
algemeen nut der onteigening van 'n gedeelte van
de Boerhaavestraat te Amsterdam, ten behoeve
van den St atsspoor aidaar 1
Prijsvraag voor den Middenstand.
Door het bestuur van den Middenstandsbond is
de volgende prjjsvraag uitgeschreven
«Welke maatregelen kan een winkelier treffen
of kleiniodustriëel nemen, om te zorgen, dat na
zjjn overljjden, zjjn zaak of bedrjjf ongehinderd
door zjjn vrouw (of kindereD) kan worden voort
gezet."
a. Door het veranderen van zjjn onderneming in
een naamlooze venaootschap.
b. in een commanditaire vennootschap.
c. in een vennootschap onder firma.
Voor de beantwoording van deze prjjsvraag is
door den bond een bedrag van f 100 beschikbaar
gesteld.
Als commissie ter beoordeeling van de inzen
dingen zullen optreden de heerenprof. mr. D.
Josephus Jitta, hoogl. te Amsterdam, voorz. mr.
P. J. M. Aalberse, lid der Tweede Kamer, Leiden
prof. mr. Anne Anema, hoogleeraar te Amster
dam; J. S. Meuwsen, voorzitter Middenstandsbond,
Amsterdam W. Nieuwenhuizen secretaris Mid
denstandsbond, Njjmegen.
(Middenstandsbond).
Draadlooze telegraphic.
Naar de »C. Ct." verneemt, is door het bestuur der
kolonie Curspao een commissie benoemd om voor
stellen in te dienen betreffende de oprichting van
een station voor draadlooze telegraphie op Curasao
voor het onderhouden van gemeenschap met de Ne
derlandsche Zeemacht in de Caraïbische Zee.
De commissie bestaat uit den directeur van het
Departement van Openbare Werken en de luitenants
ter zee 2e klasse A. Van Hengel, dienende aan b.
Hr. Ms. Jacob Van Heemskerck, en J. A. Brouwer,
diende a. b. Hr. Ms. Gelderland.
Een studiereis.
Gisternamiddag te 4.2 (Gr. tjjd) kwamen de
Duitsche, Belgische en Fransche directeuren van
scheikundige laboratoria voor het onderzoek van
levensmiddelen, welk gezelschap ons land bezoekt,
met het oog op de bestaande contróle op onze
zuivelproducten, te Leeuwarden aan.
De heeren begaven zich dadeljjk naar het labo
ratorium in het Landbouwhuis, waar zjj in de
gelegenheid werden gesteld, de geheele inrichting
der contróle en boekhouding na te gaan.
Hedenavond vereenigen de heeren zich in den
Doelen.
Morgenochtend worden verschillende zuivelfa
brieken in de nabjjheid van Leeuwarden bezich
tigd.
Volksbadhuis.
school
kinder a 5 ct 30
Gedurende de maand Sept. 1908 werden
genomen 1086 baden.
lste kl. 2de kl.
kuipbaden 74 kuipbaden 148
regen 78 regen 675
school
kinder»ft5ctlll
De kwestie.
De vermelde kwestie bjj het Broersvestwerk
schjjnt nog in ietwat ander licht bezien te moeten
worden dan we in ons bericht van gisteren meld
den. Nader vernemen wjj, dat 't hier geldt, gemeen
schappelijk eigendom,waarop ook de gemeente rech
ten kan doen gelden.
Zooals men ons verder mededeelt, zjjn partjjen
nog niet tot overeenstemming gekomen. Waar
echter door de beide betrokken partjjen ernstig
naar een accoord wordt gestreefd, zal dit ver
moedelijk wel spoedig bereikt worden.
Door de politie is opgevangen
een zwarte hond met bruine vlekken voor den kop,
witte borst, witle kraag en dito voeten.
Binnen 2X24 uren niet opgeëischt zjjnde, wordt
de hond afgemaakt.
Gister is van de werf «Gusto" onder
eigen stoom naar Buenos Aires vertrokken de
60 tons drjjvende kraan met twee schroeven
«Puerto de la Capital No 3"', die de firma A. F.
Smulders gebmwd heeft voor rekening van bet
Aigeniijrscbe gouvernement
Deze kraan heeft de volgende hoofdafmetingen