Verspreide berichten,
Staten-Generaal.
Bimenland
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
gen zonder eerst de toestemming van de andere
contracteerende mogendheden te hebben verkre
gen.
De Engeische gezant te Weenen
heeft b jj de Oostenrijkse h-H ongaar-
sche regeer i n g a angedrongen op de
noodzakelijkheid, om haar besluit
opnieuw in nverwegingte nemen.
De internationale conferentie.
Wij spraken reeds met een enkel woord over
de internationale conferentie, welke men voorne
mens is te houden, teneinde te bespreken wat er
nu na de schending van het Tractaat van Berlijn
gedaan behoort te worden.
Rusland zou, naar gister uit St. Petersburg
werd geseind, dadelijk na de inlijving van Bosnië
de conferentie bijeenroepen.
Toch zal het, aldus verzekerde men te Londen,
wel een maand of twee aanloopen voor de bijeen
komst kan plaats hebben.
Deze meening wordt inderdaad nog versterkt
door een telegram uit Parijs, waarin gezegd wordt,
dat de vraag wat op het programma moet komen
zeer ingewikkeld is en de gedachtenwisseling tus-
scheu Rusland, Frankrijk en Engeland nog gerui-
men tijd zal duren.
Volgens inlichtingen uit goede bron, zal men,
tndien het voorstel tot een congres wordt gedaan,
dit in Oostenrijk niet in beginsel verwerpen, maar
zal men zich zijn antwoord voorbehouden tot het
program onderzocht is.
De waarheid zal wel zqn, dat Oostenrjjk-Hon-
garije weinig voor de conferentie voelt.
De Oostenrjjksche gezant te Parjjs, von Kheven-
huiler, verklaarde in een onderhoud aan een redac
teur van het bekende «Journal des Débats", dat de
inlijving van Bosnië en Herzegowina onherroepe
lijk ;was. Oostenrijk, zeide de gezant, zal er geen
gedachtenwisseling over toelaten.
Een draad bericht van heden-nacht uit Parijs
meldt nog het volgende merkwaardig nieuws
De onderhandelingen betreffende het houden
van een internationaal congres schijnen een klein
oponthoud te ondervinden, tengevolge van de
bezwareD, die Engeland ten aanzien van het pro
gram van dat congres maakt.
De Russische eisch, om het vraagstuk van de
Dardaneilen aan de orde te stellen, zou met name
de kwestie netelig maken.
Frankrijk doet al zjjn best om de moeilijk
heden te effenen.
Iswolski aan het woord.
Iswolski, de Russische minister van Buiten-
landsche Zaken, heeft tegen een medewerker van
de Temps gezegd, dat Frankrijk en Rusland was
door Oostenrijk van de mogelijke inlijving verwit
tigd, zonder dat een bepaalde dag genoemd werd.
Ik verklaarde die inlijving alleen mogelijk met
goedvinden van de onderteekenaars van het trac
taat van Berlijn. Hoewel het voor Rusland een
pijnlijke aangelegenheid geldt, vormt zij geen casus
belli. Maar indien het tractaat van Berlijn op
nieuw te berde komt, moet men er op bedacht
zijn, dat alle belanghebbende mogendheden her
ziening veriangen van bepalingen in het tractaat,
die haar bezwaarlijk zjjn.
Wij hebben 30 jaar lang zulk een bepaling ge
ëerbiedigd. Niet wij hebben dat traktaat aange
rand. Wij hebben Bulgarije tot op het aller
laatste oogenblik met raadgevingen overstelpt, om
de onbezonnen daad niet te begaan. Ik betreur,
dat het dien raad niet opgevolgd heeft.
Europa kan de aanranding van het Berlijnsche
tractaat niet gedoogen zonder dat het opgezegd
is, Alleen een Europeesche bijeenkomst is be
voegd, om datgene te niet te doen, wat een
Europeesche bijeenkomst gedaan heeft.
Ten slotte verklaarde Iswolski dat Rusland en
Frankrijk alles zullen doen wat in hun macht
staat, om een gewapende botsing tusschen Tur
kije en Bulgarije te verhinderen. Turkije kan er
enkel bjj winnen, door zich te onderwerpen aan
het oordeel van de mogendheden, die het zoo goed
mogeljjk gezind zijn.
In Servië.
De «Temps" verneemt uit Sofia
De Servische minister van Buitenlandsche Za
ken heeft tegen den Bulgaarschen vertegenwoor
diger gezegd, dat zijn regeering de onafhankelijk
heidsverklaring van Bulgarije niet ongunstig ge
zind is, maar dat zij zich zal richten naar de
groote mogendheden, met name naar Rusland.
De Servische gezant te Parijs heeft aan een ver-
laggever van de »Temps" verklaard, dat de inlij
ving van Bosnië en Herzegowina een ramp voor
Servië is. Te Belgrado is de opwinding op het
toppunt. Maar wij vertrouwen, dat de regeering
het volk zal bedaren, en hopen, dat het congres
der mogendheden de Servische belangen zal be
veiliger».
Het is overmijdeljjk, dat het eongres bijeen
komt, als men geen oorlog wil ontketenen.
de strijd van dezen laatste tegen de modernisten,
de Katholieken in Engeland en Amerika heeft ont
stemd en deze zouden te Londen hunne klach
ten hebben uitgedrukt aan kardinaal Vanu-
telii.
«Aldus spreken is doen gelooven dat Pius X
een goedig en toegevend soeverein is, gaarne ge
neigd nooit streng op te treden en zich draconi
sche maatregelen te laten opdringen door zijnen
staatssecretaris.
«Welnu, dat is zuivere legende. De waarheid
is dat de Paus door niemand geleid wordt, en dat
in kwesties van dogma namelijk, hij de hande
lende wil is van den Heiligen Stoel. Men weet
dat de onverbiddelijke brief tegen het modernisme
gewild is door Pius X zelf. Te recht of ten on
rechte heeft hjj, vervolgt de correspondent, in het
ontstaan van een vaag en verdoken protestantisme
een gevaar gezien voor de Kerk en den godsdienst,
en dat gevaar heelt hij onmiddellijk willen bezwe
ren, al moest hij ook eenige beroemde personen
opolïereD. Indien dus de Paus zich van mgr-
Merry del Val scheidde wegens den veldtocht
tegen het modernisme, dan zou Pius X zichzelven
veroordeelen.
«Dat na mgr. Merry del Val te hebben afge
dankt de Paus kardinaal Rampolla zou benoemen,
is even dwaas, want dat ware beweren dat deze
laatste gunstig is aan het modernisme, en dat is
eene dwaling. Kardinaal Rampolla heeft nooit de
minste toegevendheid getoond voor de hernieuwers,
veroordeeld door de encycliek van 1907. En toen
dit document verleden jaar verscheen, was kardi
naal Rampoia een der eersten, die het onvoor
waardelijk goedkeurde.
«De waarheid is dat er in zekere geestelijke
kringen eene oppositie bestaat tegen den huidigen
staatssecretaris, zooals er tegen alle staatssecre
tarissen in het verleden eene bestaan heelt. Deze
oppositie tracht zich nu te bedienen van den
naam van kardinaal Rampoia, wiens gezag nog
altijd zeer groot is.
CHINA.
De Japansche zaakgelastigde te Peking heeft het
Wai-Woe-Poe (dep. van buitenlandsche zaken)
door een mondelinge mededeeling doen weten,
dat Japan den algemeenen toestand in China zóo
gunstig oordeelt, dat het voornemens is de in Tsji li
gestationeerde Japansche bezetting tot op min
der dan de helft te verminderen. Deze mededee
ling heeft betrekking op de Japansche wacht, be
last met de bewaking van de legatie te Peking,
en verder op het Japansche garnizoen te Tien
tsin (4 comp.) en het garnizoen (1 comp.) te
Sjan-hai-kwan. Al deze troepen staan onder be
vel van generaal-nsajoor Nakamoera.
Het Wai-woe-poe heeft zjjn tevredenheid geuit
over deze vermindering der Japansche garnizoenen.
Het gaf de hoop te kennen, dat deze eerste stap
zou worden gevolgd door een volledige terug.
tnekÉing uit Tsji-li van alle buitenlandsche troe
pen.
ZUID-AFRIKA.
De nationale conventie der Zuid-Afrikaansche
staten heeft hare werkzaamheden nog niet be
gonnen. Deze zullen den 12n October eenjaan-
vang nemen en reeds heeft zich een incident
voorgedaan. In de groote zaal van het gemeente
huis te Durban, waar de conventie zetelen zal die
tot taak heeft de hereeniging der Zuid-Afrikaan
sche staten voor te bereiden, bevinden zich drie
groote portretten voorstellende koningin Victoria,
de heer Chamberlain en lord Milner. Nu is het
portret van dezen laatste op last van de regeering
der kolonie Natal omsluierd. De regeering van
Natal wil niet, dat de oud-Hollandsche afgevaar
digden voortdurend het oog hebben op de trekken
van hem, die voor hun de tirannie van den over
winnaar vertegenwoordigt.
Maar de Eogelschen van Durban toonen zich
zeer gevoelig voor dit incident. Een hunner ge
meentelijke raadsleden is vast besloten in de aan
staande raadszitting het omhulsel van het portret
af te rukken.
I ITALIë.
Kardinaal Merry del Val.
Men heeft dezer dagen in de pers weer eens
het gerucht verspreid, dat kardinaal Merry del
Val, staatssecretaris van Z. H. Pius X, in onge
nade was gevallen en zou vervangen worden door
kardinaal Rampolla, staatssecretaris onder Leo XIII.
Wij hebben dit bericht niet meegedeeld, omdat de
bron ons verdacht voorkwam.
De correspondent van de «Temps" te Rome
logenstraft nu ten stelligste dit bericht en zegt
onder andere
«Waarom zou Pius X, naar me» zegt, zich wil-
Jen scheiden van kardinaal Merry del Val Omdat
Het kruitmagazjjn der fabriek van slaghoed
jes van 't ministerie van Oorlog te St.-Petersburg
is eergisteren ontploft. Vijf werklieden werden
doodelijk en zeven licht gewond. Een deel der
gebouwen werd vernield.
Naar uit Cbristiania gemeld wordt, is te
Eidsvold de Boensdaler-papierfabriek totaal door
brand vernield. De schade bedraagt omtrent 600,000
kronen.
Uit Londen wordt gemeld, dat naar in City
kringen verluidt, het plan eener nieuwe Russische
leening is uitgesteld tot 1909.
TWEEDE KAMER.
Schriftelijk beantwoorde vragen.
Op de volgende vragen van den heer Helsdingen
omtrent verleend uitstel van leverantie aan een
firma, waarvan het werkvolk in staking was (In
gezonden 17 September 1908):
1. Is het juist, dat door de regeeriDg aan de
firma A. Hovers, te Tilburg, waarvan het werk
volk in staking is, uitstel van leverantie is verleend
van opgedragen rijkswerk
2. Indien ja, op welke gronden berust het ver
leende uitstel
3. Is de minister bereid bjj nadere overweging
ten spoedigste op dit besluit terug te kormn?
luidt het antwoord van den heer Talma, minister
van landbouw, nijverheid en handel (ingezonden
6 October 1908) als volgt
1. Niet door de regeering maar door de di
rectie der Staatsmijnen in Limburg is aan de fir
ma A. Hovers, te Tilburg, uitstel verleend voor de
levering van mijnwagens.
2 Dat uitstel werd verleend, nadat door de di
rectie voornoemd van de genoemde firma de mede
deeling was ontvangen, dat een werkstaking onder
de Tilburgsche metaalbewerkers was uitgebroken,
waaraan zonder uitzondering al hare werklieden
deelnamen. Bjj het verleenen v.rn het uitstel stond
vast, dat de Staatsmijnen aan de te leveren mijn-
wagens in den eersten tijd geen behoefte hadden.
3. Het verleenen vun het ui:stel was aan de
regeering tot op het oogenblik, dat de vragen tot
haar gericht werden niet bekend in verband tocb
met de tot dusver bij de Staatsmijnen gevolgde
gewoonte zou de regeering eerst bij de betaling
hiervan kennis hebben gekregen.
Het is den minister gebleken, dat de directie
der Staatsmijnen bij het verleenen van uitstel slechts
heeft gelet op de vraag, in hoeverre naar hare
meening bjj vertraagde oplevering der mijnwagens
te zijner tjjd korting zou moeten worden toegepast
en geenszins beoogde in te grijpen in het conllict,
ontstaan tusschen werkgevers en arbeiders en dat
de directie bij nadere overweging tot de slotsom
gekomen is, dat in de gegeven omstandigheden
het verleenen van uitstel beter achterwege ware
gebleven.
In hoeverre voor te later oplevering korting zal
worden toegepast, zal te zijner tjjd worden over
wogen.
Minister Talma op reis.
De minister van Landbouw, Nijverheid en Han
del heeft zich gister voor slechts enkele dagen
naar het buitenland begeven.
Kamerverkiezing Sneek.
Men meldt aan de «Leeuw. Ct." uit Sneek, d.d.
6 dezer
Naar wjj vernemen, is in de heden alhier ge
houden vergadering van het districtsbestuur der
christeljjk-historische kiesvereenigingen in dit dis
trict met algemeene stemmen besloten de candi-
datuur van den heer dr. A. Kuyper niet te steu
nen en de kiezers bij de a.s. stemming vrij te
laten.
Ned. Kath. Journalistenvereeniging.
fn een Zondag te Amsterdam gehouden verga
dering van den Ned. Kath. Journalistenvereeniging
werd met voldoening den groei der vereeniging
geconstateerd, zoodat op deze eerste lustrum-ver
gadering kon getuigd worden, dat de geheele R.
K. pers in de N. K. J. V. was vertegenwoordigd.
Na de gewone huishoudelijke bezigheden werd
de mogelijkheid besproken tot oprichting van een
katholiek correspondentiebureau, terwijl besloten
werd ruimen tg-i te nemen tot bet voorbereiden
eener journaiistenretraite in 1909.
Hierna werd ter sprake gebracht het feit, dat
in het geval Lammers contra de »N. H. Crt."
het vorig jaar door den neutralen Ned. Journa
listenkring was verkregen van de commissarissen
dier katholieke courant, wat aan de katholieke
Journalistenvereeniging was geweigerd. Men achtte
dit een ernstige slag, toegebracht aan de katho
lieke vakorganisatie.
R. K. Middenstand.
In een eergisterenavond gehouden ledenvergade
ring van de R. K. Middenstands-vereeniging te
's Gravenhage, besprak de heer J. A. A. Verbeek,
voorzitter van de Diocesanenbond «de Hanze" het
nut en de noodzakelijkheid van aansluiting bij den
Bond met het gunstige gevolg, dat na een breede
discusie met algemeene stemmen werd besloten tot
aansluiting.
De Diocesanenbond wordt hierdoor met 117
leden versterkt.
Staring's nagedachtenis gehuldigd.
Deze week was het 100 jaar geleden, dat wjjlen
dr. Wjjnand Carl Hugo Staring, de bekende geo
loog en landbouwkundige, op den Wildenborgh,
bij Lochem het levenslicht zag. Bjj deze gelegenheid
had eergisteren te Wageningen een huldiging van
zijne nagedachtenis plaats.
Gouden Feest van het Dominicanerklooster
te Huissen.
Gisteren vierde Huissen (G.) het vijftigjarig be
staan van zijn Dominicanerklooster.
Re geheele omgeving van het klooster prijkte
met een kleurige versiering. Aan het begin der
schilderachtige laan die naar het klooster leidt
had men een reusachtigen, drieledigen eereboog
opgericht met het opschrift«Hulde van Huissen's
burgerjj aan de E.E. Paters". Ook het klooster
zelf was keurig versierd.
Het feest werd reeds vroeg geopend. Van één
uur in den nacht, het oogenblik waarop de kloos
terklok voor het nachtkoor luidt, werden op be
paalde tijden, tot 's morgens toe, saluutschoten
gelost. Om acht uur begaf zich de Feestcom
missie met haren voorzitter, dokter Rutschy, aan
het hoofd, naar de kloosterkerk, waarna men
plechtig mgr. Van de Wetering, aartsbisschop van
Utrecht, ging inhalen, die om 9 uur de Pontificale
Hoogmis zou opdragen. Zoodra Z. D. H. de kerk
had betreden, werd de Responsorie «Cives Apos-
tolorum" ingezet.
Bij de Pontificale Hoógmis werd Z. D. H. geas
sisteerd door den hoogeerw. pater provinciaal
Huysmans als presbyter assistens door den zeer-
eerw. prior Van der Veer en den zeereerw. pas
toor Bodifeé, van Huissen, als troondiakens, en door
de zeereerw. pateri magisters Van den Acker en
van Breda, resp. als diaken en subdiakpn van de
Hj Mis, terwijl de overige functies door de paters
van het klooster werden vervuld. De kerk was
eivol. Het kloosterkoor, voor deze gelegenheid
onder leiding van den weleerw. pater Van der
Geest, cantor te Zwolle, voerde voortreffelijk een
mis«a van Groller uit en bracht cog het «Quam
dilecia" van Loots ten g-hoore.
Na de Pontificale Hoogmis had in besloten kring
een plechtige bijeenkomst plaats in het klooster,
waaraan ook Z. D. H. deelnam, wien eerst een
«Ecce Sacerdos magnus" van Quadflieg werd toe-
gezoogen. Vertegenwoordigers van alle huizen der
Nederiandsche Dominicaner-provincie waren aan
wezig en met hen o.a. de provinciaal der Duitsche
Dominicanen, de prior van het Duitsche klooster
te Venlo, de provinciaal der Belgische provincie
enz. Nadat verschillende orde autoriteiten het
woord hadden gevoerd, werd op indrukwekkende
wijze een opus van Grieg, uitgevoerd waarop voor
deze gelegenheid door een der paters toepasselijke
woorden waren geschreven.
Om half twaalf begon het burgerlijk deel der
feestviering. In feestelijken optocht begaven zich
de [Feestcommissie, ,het St. Gangulphas- en St.
Laurentius-gilde en verschillende andere vereeni-
gingen met muziek- en vaandels, te zamen met
de hoogste klassen der meisjes- en jongensscholen
naar het klooster. Do stoet werd geopend en ge
sloten door een eerewacht te paard. Bij monde
van den voorzitter der Feestcommissie, dr. jRutschy,
werd nu de feestgave der burgerjj aangeboden,
waarna achtereenvolgens een kinder- en eenjman-
nenkoor uit bovengenoemde vereenigingen huldi-
gingsliederen ten gehoore brachten.
Nadat de kerkeljjkeljjke feestviering 's avonds
met plechtig Lot en feestpredikatie van professor
dr. De Groot O. P., uit Amsterdam, was beslotem
volgde nog een optocht en een feest in het ge
bouw van den Volksbond. Daarna werd het feest
besloten met concert en vuurwerk en een illumi
natie van het klooster en zyne omgeving, die de
bakermat jvan zooveel deugd en geleerdheid in
wjjden omtrek deed schitteren.
Spoedeischende vergadering van den Gemeen
teraad van Schiedam heden-avond 7 ure
ten Raadhuize.
Punt van behandelisg
Bekrachtiging van de regeling door Burgemee
ster en Wethouders getroffen met de mede-eige
naard van den open grond, ten kadaster bekend
Sectie I no. 777, in verband met de inneming
van een gedeelte daarvan voor de werken tot
verbetering van de Broersvest.
De kwestie.
De verwachting dat bjj wederzjjdsche bereid
willigheid tot schikking in de kwestie bjj het
Broersvestwerk spoedig overeenstemming zou wor
den verkregen, is reeds bewaarheid.
Gister-avond laat is nog eene bespreking tus
schen de vertegenwoordigers van het gemeente
bestuur, allereerst de wethouder van gemeente
werken, de heer Van Westendorp, en den heer
J. Hoek ten huize van laatstgenoemden gehouden.
Daarin is men op de volgende gronden tot over
eenstemming gekomen
De ontworpen trap in den grooten muur ver
valt de muur wordt niet doorgetrokken tot aan
den djjk, maar daar wordt een ruimte van circa
1£ meter breedte gehouden voor een voetpad, dat
langs de huizen van mej. Overeynder, en verder
haaksgewjjze, een toegangsweg tot de Gedempte
Broersvest zal vormen. De gemeente doet afstand
van haar deel in den gemeenschappeljjken eigen
dom van den grond aan de werf van Muys tot
aan den muur.
Op deze gronden is dus eene overeenkomst ge
troffen die de beide betrokken partjjen bevredigt
en deze netelige kwestie spoedig oplost, zoodat
met het omvangrjjk werk voortgang kan worden
gemaakt.
Gister is van de werf «Gusto" met
goed gevolg te water gelaten de stalen romp van
een zeewaardigen zuiger met perspomp en twee
schroeven, dien de firma F. Smulders in aan
bouw heeft voor rekening van de Italiaansche
regeering.
Het vaartuig heeft de volgende hoofdafmetingen
leDgte 30 Meter, breedte 6 Meter, diepte 2,200
Meter.
Het schip is voorzien van eene compound machine
van het marine-type met oppervlakscondensatie, 150
I.P.K. ontwikkelend voor het drjjven van dezand-
pomp en twee schroeven, een boegstoomlier voor
het ophalen van het anker en van de grondzuig*
buis, en een achterstoomlier.
De stoom voor al deze machines wordt geleverd
door een scheepsketel met terugkeerende vlam, een
verwarmend oppervlak van 60 M2. en een stoom
druk van 8 atm.
Deze zuiger is in staat 400 M3. per uur op te
zuigen tot op een diepte van 7 Meter en dit weg
te persen door een drijvende buis van 100 Meter
lengte.
Het vaartuig zal eene snelheid hebben van
omstreeks 6 knoopen en onder eigen stoom naar
zijne plaats van bestemming gaan, terwjjl bet den
naam zal dragen van »PO".
Morgen, (V r ij d a g)-a v o n d zal op den
socialen cursus, de heer J. F. Putters een bespre
king houden over het onderwerp «Zondagsrust en
Staatsbemoeiing."
