OORLOG OF VREDE
Verspreide berichten.
Binnenland,
^tacte" en Gewestelijk Nieuws.
Ingezonden.
Ingezonden Mededeelingeu.
Gemengd Nieuws.
Handelsberichten.
TELEGRAMMEN.
regeeriugen die aan Kamers de suplementaire cre-
dieten voorleggen welke, reeds gebi uikt zjjnde, niet
meer kunnen geweigerd worden.
Ook hierin wordt het.fameuse: «Beati pos-
s id ent es" opnieuw schitterend bewaarheid.
Fidelius.
AMERIKA.
De beide ean'didaten voor het presidentschap
der Noord-Amerikaan sche Unie, de hoeren Taft
eri Bryan, hebben elkaar op een banket te Chi
cago on'tmoet en de hand gedrukt. Men gelooft,
dat de verkiezingsstrijd nu voortaan minder he
vig zal zijn'.
Kardinaal Sancha, primaat van Spanje en
aartsbisschop van Toledo, is zeer ernstig ongesteld.
Twee nieuwe sterfgevallen aan gele koorts
worden gemeld uit St-Nazaire. Twee verdachte
zieken zjjn in 't gasthuis opgenomen.
Te St-Binio is insgeljjks een geval van gele koorts
vastgesteld, ereneens bij een zeeman, onlangs te
St-Nazaire ontscheept. Men heeft aanstonds de
noodige maatregelen genomen.
Eene eigenaardige betooging moet gisteren
onder de vensters van Yildiz Kiosk, het paleis
van' den Sultan te Konstantinopel hebben plaats
gehad. De Sultan kwam aan het venster en vroeg
aan de saamgestroomde menigte wat ze ver
langde. Toen men hem vroeg, dat de Turksche
vrouwen gesluierd zouden uitgaan en de heilige
wet zou worden in acht genomen, antwoordde
de Sultan Mijne kinderen, ik zal aan de mi
nisters bevelen geven en met hen overleggen.
Twee Enigelsehen hebben gisteren met Wil
burg Wright korte uitstapjes gedaan, op het pla
teau van Auvoars.
Van het Loo.
Gisterr werden door Hare Majesteit de Koningin
ten paleize Het Loo ontvangen dr. Kuyper, minis
ter van Staat, en baron Taets van Amerongen van
Renswoude.
Werkloosheid.
Men meldt aan de »N. R. Ct." gj§
Van hooger hand (zeer waarschjjnljjk door den
minister van landbouw, nijverheid en handel) wor
den op het oogenblik inlichtingen gevraagd aan de
burgemeesters der voornaamste gemeenten in den
lande omtrent den omgang en aard van thans reeds
heerschende werkloosheid.
Gevraagd wordtof de werkloosheid nu reeds
abnormaal groote beteekenis heelt en of vermoed
wordt en, zoo ja, op grond waarvan datzjj
in den komenden winter buitengewoon groote af
metingen zal aannemen.
In het rondschrijven wordt aangedrongen op
spoed bij de beantwoording.
Nederland en Venezuela.
Het pantserdekschip «Utrecht" wordt na afloop
van de oefeningsreis met adelborsten en a.s. ma
trozen bestemd ter versterking van de in West-
Indische wateren thans aanwezige scheepsmacht,
bestaande uit de pantserschepen «Gelderland",
Heemskerck" en «Friesland".
Van de in November a.s. aan te vragen blokka
de van de Venezolaansche havens, is nog niets
bekend. De internationale gebruiken brengen me
de, van het voornemen tot blokkeeren kennis te
geven aan de mogendheden, maar ook een derge
lijke aankondiging is tot dusver niet gedaan.
In het tijdschrift „Hou' en Trouw", orgaan
van de vereeniging van oud-leerlingen der Open
bare Handelsschool te Amsterdam, worden thans
uitvoerige mededeelingen gedaan omtrent het ge
beurde met den brief van den heer De R%us,
die aanleiding was tot het geschil met Venezuela.
Het bestuur heeft gemeend tot het publicee-
ren van deze mededeel ing niet te mogen over
gaan, zoolang het over deze kwestie in brief
wisseling stond met het ministerie van. Buiten-
la ndsche Zaken, „dat ons bestuur een ernstig
verwijt maakte van de openbaarmaking van het
bedoelde schrijven van den heer De Reus".
Deze correspondentie is thans geëindigd met
de intrekking van de machtiging aan''de diplo
matieke en consulaire ambtenaren tot 't geven
van inlichtingen aan het informatie-bureau van
„Hou' en Trouw", zoodat het bestuur zich thans
vrij acht,
Destijds, aldus deelt het bestuur mede, had
op een desbetreffend verzoek minister Van Tets
van Goudriaan machtiging verleend aan gezanten
en consulaire ambtenaren, om aan „Hou' en
Trouw" inlichtingen te verstrekken.
In antwoord n.l. op een schrijven om inlich
tingen aan den heer De Reus nu werd, zooals
men weet, de bewuste brief ontvangen.
Na deze mededeeling van de feiten vestigt het
bestuur van „Hou en Trouw" in het bijzonder
do aandacht op de volgende drie punten
„le. de brief van den minister-resident te Ca
racas werd geplaatst in, het offiiceel gedeelte
van ons maandblad, zoodat de verantwoorde
lijkheid daarvoor rust op het 'bestuur en niet
op de redactie, die, overeenkomstig het alge
meen geldend gebruik en de huishoudelijke
regeling in ons bestuur, slechts belast is met
de behandeling van het redactioneele gedeelte
(in ons tijdschrift in den vroegeren vorm aan
geduid a!s „niet-officieel gedeelte").
„2e. Het schrijven van den heer De Reus was
geen particuliere brief, doch een officieele mis
sive van If. M. minister-resident te Caracas. Wij
achten het vooral voor onze leden noodzakelijk,
op dit punt, speciaal de aandacht te vestigen,
omdat de omstandigheid, dat de heer De Reus
op het oogenblik, waarop hij den beiwusten brief
schreef, lid was van „Hou' en Trouw", allicht
tot, een onjuiste gevolgtrekking zou kunnen lei
den.
„3e. De heer De Reus richtte zijn schrijven
tot de vereeniging, zonder dat hij ons op eeni-
gerlei wijze deed blijken, dat hij den inhoud
van zon brief niet aan onze medeleden wenschte
te zien overgebracht".
Tot eigen verdediging voert nu het bestuur
van „Hou' en Trouw" het volgende aan:
„Wij gelooven, dat het schrijven van den heer
De Reus eiken grond aan een tot ons gericht
verwijt ontneemt. De brief was een antwoord
op een verzoek onzerzijds, om gegevens omtrent
oc vooruitzichten van jongelui in den vreemde.
Die inlichtingen worden uit den aard der zaak
gevraagd ten behoeve van de leden onzer verr
eeniging; men zal moeilijk kunnen zeggen, dat
degenen, tot wie onze desbetreffende brieven wa
ren gericht, zich een andere meëning konden
vormen omtrent het door ons met deze corres
pondentie beoogde doel.
Er: nu van tweeën een:
óf de heer De Reus heeft zich niet voldoende
rekenschap gegeven van de 'bedoeling, welke
hij den opzet der enquête voorzat; doch dan heeft
hij de brieven van den minister en van ons
slecht gelezen;
óf hij heeft wèl begrepen, dat de inlichtingen
door ons ten behoeve van onze leden werden
gevraagd en de adresseering en redactie van
zijn brief maken deze lezing de meets t aanne
melijke maar dan had hij er uitdrukkelijk
op moeten wijzen, dat het door hem gegeven
antwoord niet (of althans niet langs den ge
wonen weg, d.i. door mededeeling in ons or
gaan) aan de leden mocht worden overgebracht.
Hel bestuur verklaart het ten zeerste te be
treuren, dat het den brief van den heer De
Reus heeft geplaatst: „hadden wij1 de zoo be
treurenswaardige gevolgen hiervan kunnen ver
moeden, wij zouden ons natuurlijk wel gewacht
hebben, om ons tot de middellijke oorzaak van
die onaangenaamheden te maken."
Ten slotte betuigt het bestuur zijn hijzonder
leedwezen over het feit, dat dei minister in het
voorgevallene aanleiding heeft gevonden om de
vereeniging de verdere medewerking van zijn
departement te onthouden voor den arbeid, dien
het informatiebureau belangeloos verricht ten
dienste der Nederlandsche jongelieden, die plaat
sing zoeken in het buitenland.
Dr. Nolens.
Het «Handelsblad" bevat een hoogstwaardeerende
beschouwing van de hand van zjjn Haagschen
hoefjjzer-redacteur, den heer Elout, over den
Rolduc'schen priester-afgevaardigde mgr. dr. W.
Nolens.
Aan deze .met warmte geschreven, met twee
portretten geïllustreerde schets is het volgende
ontleend
«Ook indien de heer Nolens geen proefschrift had
geschreven over de rechtsleer van den H. Thomas,
zou er een thomistisch licht moeten vallen op zjjne
figuur. De heer Nolens is een door en door modern
(niet modernistisch) katholiek de Rerum-Novarum-
beweging, het sociaal-katholicisme, dat door Paus
Leo XIII in zijn beroemde encycliek is gesanctio
neerd, aangeleid, omschreven en als 't ware kerke
Ijjk gecatalogiseerd en gekadastreed, die beweging
is de maatschappelijke strooming, waarin hjj zich
heeft ontwikkeld op sociaal gebied. Maar evenzeer
is hjj in een andersfeer des geestes, op philosofisch
en rechtsphilosofisch terrein, deelgenoot in die
andere, door niet-katholieken minder opgemerkte,
maar minstens even belangrijke renovatie-beweging
in de Katholieke Kerkde herleving van het
thomisme. Deze laatste beweging onderscheide zich
in twee opzichten van de zooeven genoemdezjj is
wat de pauselijke sanctie belangt, van ouderen
datum en zq is van andere afkomst. De jongere,
beroemde encycliek Rerum Novarcum, kan men
van democratischen huize noemenzjj gaf offici
eele uiting en sanctie aan een beweging, die uit
het katholieke volk was opgekomen. De oudere,
veel minder bekende encycliek Acterni Patris,
waarvan echter Barthélémy de St. Hilaire schreef
«C'est un événement pour le Catholicisms sans
doute mais e'en est aussi un pour le monde intel-
lectuel" kan men daarentegen aristocratisch
van geboorte heeten, omdat zij haar ontstaan had
te danken niet aan een geestelijke beweging van
de massa maar aan het initiatief van den Paus
zelf. Toch waren de beide encyclieken van één
zelfden Paus afkomstig. Wanneer men dat be
denkt en als men de ontzaglijke draagwijdte van
die twee encyclieken nagaat, en opmerkt op welk
een waarlijk eindeloos gebied des menscheljjken
geestes zjj te zamen moesten werken, dan beseft
men welk een zeer groote figuur Paus Leo XIII
)s geweest en welk een wonderlijk en bewonder-
>jjk inzicht en vooruitzicht hij gehad moet heb
ben in de geestelijke en stoffelijke behoeften van
zgn tjjd en van een tamelijk verre toekomst. Er
is, dertien jaar geleden, door den Amsterdamschen
katholieken hoogleeraar De Groot een boeks-ege
schreven over «Leo XIII en De H. Thomas van
Aquino" waarin de genoemde Paus zeer wordt
geprezen om zjjn wijsheid als herder van de katho
lieke wereld. De niet katholieke lezer is aanvanke
lijk geneigd, dien lof voor overdreven te houden,
maar bjj vergelijking met de daden van Paus Leo
XIII en vooral met de geweldige spanning tus-
schen die twee groote pijlers van zjjn pauselijk
regentschap de twee evengenoemde encyclieken
zou men eer tot de slotsom komen dat het nog
te weinig ic.
Doch deze beide encyclieken te noemen is de
politieke figuur van dr. Nolens feitelijk bepaald.
Den afgevaardigde van Venlo zcu men kunnen
heeten: een sociaal-thomist.
Maar misschien is de qualificatie «thomist" al
voldoende, althans voor een modern politicus.
Want met de encycliek «Aeterni Patris" werd
evenzeer aan een behoefte van het hedendaagscbe
katholicisme voldaan als met de encycliek «Rerum
Novarum."
Helslot van het artikel luidt:
Waarljjk, Venlo beeft in dezen sociaal-thomist,
in dezen positie! aangelegen priester-econoom een
wèl merkwaardigen afgevaardigde.
En een van degenen, die de i n n e r 1 jj k e
waarde aan de Kamer geven.
Bruggeld.
Wij vestigen de aandacht o,p voorstaande ken
nisgeving betreffende de heffing en invordert hg
van bruggeld.
Voor de brug over die Buitensluis is een nieuw
bruggeld vastgesteld.
Voor de meeste bruggen werd al bruggeld ge
heven; alleen voor die over de Buitensluis nog
niet.
Voor het openen dezer brug wordt vanaf Maan
dag geheven: voor vaartuigen van ten hoogste
25000 K.G. laadvermogen f0.25, van 250000 tot
300000 K.G. f 0.30, en daarboven f0.40.
Hierdoor zal nu een einde gemaakt worden
aan den voortdurenden last, den brugwachters
veroorzaakt, om voor schepen, die hun tuig kun
nen strijken, toch d'e bru,g te doen opendraaien.
Kin der-Oranje-Vereeniging.
Men meldt ons:
Gisterenavond had in lokaal „Bethel" in de
Gorzen; een openbare vergadering plaats tot op
richting van een kinder-Oranje-;Verc-eniging ten
doel hebbenlle naast de Oranje-Vereeniging te
arbeiden tot kweeking1 der vaderlandsliefde
en verbetering van den volkszang. „Deze ver
eeniging breidt zich uit over de straten, besloten
tusschen de Voorhaven, Buitenhaven, Nieuwe Ha
ven en Westerhaven alsmede den Buitenhaven-
weg met daaraan grenzende straten en Rotter
dam sche dijk (tramzijde). Zijl zal den naam dra
gen van „Het Zuiden".
Na enkele uiteenzettingen werd de vereeniging
opgericht en een bestuur gekozen, waarna de
vergadering zeer voldaan uiteenging.
Gister had H. Maagdenberg, werk
zaam in de fabriek van de firma Jansen aan de
Noordvest, het ongeluk te struikelen met een
brandende petroleumlamp, waardoor de inhoud over
hem uitstorte, en bij aan gelaat en armen ernstige
brandwonden bekwam en zich door den val be"
zeerde.
Na eerst in de fabriek te zjjn verbonden, werd
hem verder door dr. D. N. Janssen geneeskundige
hulp verleend, waarna hjj zich nog te voet naar
zjjne woning kon begeven.
UIT DELFT.
In de pletterjj voorheen I. J. Enthoven en Co.
te Hof van Delft heeft eergisteren een 18-jarige werk
man aan een 25-jarigen arbeider met een klinkha
mer een slag op het hoofd gegeven De getroffene
werd naar het gasthuis vervoerd, waar de doctoren
gjjn toestand aanvankeljjk niet ernstig inzagen. De
man is toen naar Den Haag gebracht. Naar men
van daar nu meldt, verkeert hjj thans in levens
gevaar. De hulpofficier van justitie te Hof van Delft
heeft proces-verbaal opgemaakt. De dader, die gis
terochtend weer op het werk wilde komen, maar
niet in de fabriek werd toegelaten, moet nog niet
gevat zjjn. (D. Ct.)
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie).
Van ingezonden stukken wordt de kopy niet teruggegeven
Mijnheer de Redacteur,
Bjj voorbaat dank voor de plaatsing van de vol
gende regelen.
Het gelok met schoonschjjnende advertenties om
koopkrachtig publiek naar Rotterdam te trekken
is overbekend. Echter neemt me nu middelen te
baat waartegen in het belang van den Schiedamschen
middenstand ernstig dient te worden geprotesteerd.
Het sneeuwbalsysteem in den meest ergerljjken
vorm heeft weer zjjn intrede gedaan.
Waarin schuilt nu het verderfelijke, en door wie
w ordt dit geëxploiteerd
De Handelsonderneming «Femina" gevestigd te
Rotterdam, Oude Havenkade 9, geeft uit genum
merde koopbrieven, waarvoor men betaalt f2.50.
Hieraan zjjn bevestigd 4 bons a 50 ct. per stuk,
welke me weer aan anderen moet verkoopende
koopers moeten zich ieder weer voorzien van 4 bons.
Is aan deze voorwaarden voldaan dan mag men
kiezen uit een catalogus.
Heeft men ze niet verkocht, dan krjjgt men zjjn
geld niet terug rnaar indien men in bedoelden
winkel dan koopt, dan neemt «Femma" de 4
bons voor de betaalde waarde ad f2.terug.
Derhalve onder een niet al te doorzichtig kleed
ligt hier verborgen zuivere koopdwanv, immers
de ongelukkige bezitters van een koopbrief die hun
bon niet meer kunnen vrrkoepen, moeten bjj
«Femina" tegen catalogu-pi jjzen koopen en krjjgen
alleen restitutie van de door hen betaalde bons
ad f2-.
Juist omdat dit alles gekleed is in een op 't
eerste gezicht aantrekkelijk omhulsel, dient tegen
dergelijke unfaire speculaties op het te goeden
trouw, handelend publiek de aandacht gevestigd
te worden.
Te meer daar op deze gewraakte manier een af
keurenswaardige concurrentie gevoerd wordt tegen
de Schiedamschen middenstand
Men bedenke dit bjj eventueele aanbieding wel
De Besturen der Handeldrijvende en
Industrieels Middenstands-Vereenigingen
«DE HANZE"
en
DE MIDDENSTAND.
«Zou het vrede of oorlog zjjn vroeg Koningin
Victoria aan haar minister, Lord Palmerston. De
minister had zjjne vorstin juist een bericht voor
gelezen bestemd voor St. Petersburg. Het was in
het jaar 1854 en de verhouding tusschen Enge-
en Rusland was hoogst gespannen. «Dat hangt van
Prins Gortschakoff af, Uwe majesteit," antwoordde
Palmerston. «Indien de Prins zich goed voelt wan
neer hjj deze tjjding ontvangt, dan is het nog
mogeljjk daf °ns geschil eene gunstige wending
neemtmaar lijdt hjj bjj ontvangst daarvan wel
licht aan pjjnen ten gevolge van Slechte Spjjsver-
teering, dan krjjgen wjj oorlog."
Persoonljjk geluk of ellende hangt af van ge-
Zondheid en volkeren zjjn immers niet anders dan
eene verzameling personen. Gezondheid haDgt
voornameljjk af van de spjjsvertering. Wanneer
het spjjsverteringspoces gestoord is, dan zjjn
Moeder Siegei's Tabletten het gesneesmiddel waarop
men ten volle vertrouwen kan om het weer te
herstellen. Saamgesteld uit kruiden, schors en
bladeren regelen en versterken Moeder Siegei's
Tabletten zoodanig de maag, lever, nieren en inge
wanden dat Slechte Spjjsvertering en zjjne wan
hopige pjjnen, verstopping, oprisping, hoofdpijn en
algemeene neerslachtigheid niet langer mogeljjk
zjjn. «Ik heb gedurende langen tjjd aan Slechte
Spijsvertering geleden," schrjjft ons in dato 26
Mei 1908, Mej. de Wed. S. Doove, wonende van
Ravensteinstraat 227a, den Haag, «gepaard met
alle ver.-chijnselen dier tot wanhoop drjjvende ziekte,
maar Moeder Siegei's Tabletten hebben mjj mjjn
gezondheid weer terug gegeven en thans voel ik
mjj een geheel ander mensch."
Te Schiedam verkrijgbaar o. a. bij de Heeren
KAPPELHOF HOYINGH, drogisten en te
Viaardingen bij A. S. BLEEKRODE, drogist.
Ontsnapte stieren. Bjj de stierenge
vechten van Villa Franca, zjjn de stieren, ver
schrikt door de kreten der menigte, ontsnapt en
hebben een groot aantal personen gekwetst, waar
onder verscheidene doodeljjk.
Verbetering Loterijljjst.
Op de vorige ljjst staat 1673170 m.z. 16782
17194 m.z. 17174; 4936 niet ontbreekt; 10352
niet m.z. 1035311068 niet m.z. 1108611479
m.z. 1149715561 niet ontbreekt18570 niet
m.z. 1857120947 m.z. 20847.
BEURS VAN SCHIEDAM, 10 Oct. 1908
Officieele noteering van de Commissie uit de
Kamer van Koophandel voor de Beurs.
Moutwjjn: f IO1/4. per Hectoliter cont. zonder
fust en zonder belasting.
Ramen» ie Commissie voor. de
noteering
B. A. J. WITTKAMPF.
Stemming: willig.
Bond van Distillateurs
Montwjjn: f 10J/,.
Jeneven f 14
Amst. proef f 16.—
Prima Graans pi ri tut 19 A 19'/».
Spoeling: f 1.20.
HAMBURG, 9 Oct.
Spiritus in loco vast; Oct. mk: f28—,
Nov./Dec. f28— (zonder fust).
ANTWERPEN, 9 Oct.
Petroleum. Amerik. vastin loco fr. 22.—,
Oct. fr. 22.—per 2 laatste md. fr. 221/,, per 3
laatste md. fr. 221/,.
PARIJS, 9 Oct.
Spiritus kalm; per hectoliter: per Oct.
fr. 34.75 a 34.50 betaald, per Nov. fr. 35.- A 35.25,
per Nov./Dec. fr. 35.25 A 35.75 per 4 eerste md.
fr. 36.A 36.25, per 4 md. van Mei fr. 38. betaald.
NEW-YQRK.
Mais, Western in loco 9 Oct. 85- 8 Oct.
85.-.
Mais:
9 Oct.
8 Oct.
Rogge
9 Oct.
8 Oct.
CHICAGO.
Oct. Dec.
74 643/4
74 64V,
prjjsh. Dec.
Mei
64i/,
64V,
Juli
63Vs
DE BALKAN.
BOEDAPEST, 10 October. De „Pesther Lloyd"
doelt mede, dat de manifestaties in Belgrado
voortduren. Het volk eischt van den koning, da'
hij afstand van den troon zal doen, indieö hjj
den oorlog niet wil. De avondbladen maken tnel-
ding van een gerucht, betreffende het uitbreken
van een revolutie in Pleolie Bilek (Bosnië)- D.e-
77
633/4
