Verspreide berichten.
Binnenland.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Gemengd Nieuws.
wenschte ingelicht te werden. Met name over bet
sensatie-makend incident der afgezegde processie
met het Allerheiligste.
PERZIë.
Te Tebris is weer hevig gevochten. Donderdag
hebben de Nationalisten 0111 een uur in den mor
gen de troepen van den Sjah aangevallen. Satar
Khan wierp zich óp die Koerden, die ten Westen
van Je stad de brug van Agi, die den weg naar
Rusland beheerscht, bezet hielden. Baghir Khan
viel de regeerin^stroepen aan, die onder bevel
van Aïn ed Daoeleh zelf stonden. De Koerden
werden teruggejwiorpen en Satar Khan bezette
de brug en. de toegangen tot de stad.
Aïn ed Daoeleh hield krachtig stand, zoodat
er Vrijdagmorgen nog gte streden werd. De uitslag
van dit gevecht is nog niet bekend, maar men
verwacht een beslissing.
au Teheran zijn 300 Kozakken met drie stuk
ken veldgeschut en twee snelvuurkanonnen naar
Tebris gezonden. Oetchakoff, de rechterhand van
den- Russischen overste, die op de bekende wreede
wijze optrad gedurende de uiteen jaging van het
Parlement, zal het commando over de be lege
ring snoepen op zich nemen. Elke kozak kreeg
25 tomans soldij vooruitbetaald.
Tc Brighton is Zondagmorgen de bekende En-
gelsche diplomaat, Sir Henry Drummond Wolff
vbrledén. 1 j
De Turksche regeering heeft bij dé wet
spoorwegstakingen verboden.
De Russische kruister „Oleg" is op 30 mijl
van Libau gestrand. Tot nu toe is men er niet
in geslaagd het schip vlot te krijgen.
De correspondent van het „Berliner Tage-
blatt" in Mesopotamië seint uit Mosoel; Er be
staat algemeene vrees voor een grooten opstand
in Koerdistan, Een Arabisch officier verhaalde
mij, dat de constitutie goed voor de Turken was,
maar wat de Arabiezen betreft, eenvoudig be
lachelijk. Ditzelfde verklaarde Muhammad-pasja,
de commandant van het legerkorps te Bagdad.
Indien men de constitutionneele maatregelen wilde
doorzetten:, zou men dat beletten.
Volgens de laatste berichten waren er van
.Vrijdag- tot Zaterdagmiddag te St. Petersburg 99
.nieuwe choleragevallen. Het aantal zieken be
draagt thans 1331. Sinds het begin der epidemie
leden, te St. Petersburg 7008 personen aan deze
ziekte, 2301 sterf ge vallem kwamen voor.
Keizer Wilhelm zal1 midden October hij het
opstijgen van graaf Zeppelin tegenwoordig zijn,
en zelf een tocht door het luchtruim medema-
ken. j
Volgens een particulier telegram van het
»Berliner Tageblatt" zijn vier onderzeebooten van
de Amerikaansche marine ellendig terecht gekomen.
Zij werden na het verlaten van de haven van New-
York door een storm overvallen, kregen lekkage,
waardoor de motoren niet meer konden werken en
verloren het begeleidende schip uit het oog. Na
vier dagen zijn 3 der scheepjes gevonden, de meeste
manschappen waren deels door uitputting gestorven,
deels gestikt in de bedorven lucht. Het 4e vaar
tuig is gezonken. Aanvankelijk wilde men de zaak
doodzwijgen, maar verbitterde officieren hebben
aan dit bevel niet gehoorzaamd.
De Parjjsche Temps" zegt, dat de regee
ring de verdaging van elke interpellatie over de
buitenlandsche zaken zal vragen, bgzonder over
Marokko, wjjl een geel boek, dat al de betrokken
stukken bevat, wordt voorbereid. Het debat over de
Marokkaansche zaken zal eerst na de verschijning
van dat boek kunnen plaats hebben.
Minister Kolkman.
Minister Kolkman is van verlof te 's-Graven-
hage teruggekeerd.
Berner Conventie.
De vertegenwoordigers van Nederland ter con
ferentie te Berlgn, in zake de Berner conventie,
zgn gister derwaarts vertrokken.
Kolonel Yan Daalen.
Men meldt uit 's-Gravenhage
Kolonel Van Daalen, laatstelijk gouverneur van
Atjeh, is te 's Graven hage aangekomen. In het
slation waren slechts enkele burgerlijke en miii
taire autoriteiten en officieren van het Ned.-
Indisch leger, alhier gevestigd, ter zjjner begroeting
aanwezig.
Uolland-België.
In het gebouw der Belgische Kamer had onder
voorzitterschap van. Beernaert, een vergadering
plaats der Belgische afdeeling van de Hollandsch-
Belgische commissie. Men, kwam overeen over
de voornaamste punten der beraadslaging, welke
de Hohandsche afdeeling op hare beurt zal be
spreken den 13e en 2Gb October in de Tweede
Kamer der Stateni-G ene raai te 's-Gravenhage.
Deze punten zijn: uitvoering van vonnissen;
-verm m uttering van den brieventaks en bescherming
vani net schrijvers-recht.
Onder de aanwezige personen bemerkte men
de hoeren Buis, Van der Linden, Van de Walle,
Carton de Wiart en de werkzame secretarissen
dezer verdienstelijke groep w^rkeps, (H. v. A.)
Mr. Tijdeman.
Naar men verneem», is bet Kamerlid mr. Tjjde-
man sedert het begin dezer maand onder behan
deling van dr. van Stockum te Rotterdam. Hij
heeft eene, gelukkig niet gevaarlijke operatie on
dergaan, waarvan de genezing langzaam vordert.
Dientengevolge zal hjj de vergaderingen der
Tweede Kamer in de eerstvolgende weken wel niet
kunnen bijwonen.
Tentoonstelling te Amsterdam.
Men meldt uit Amsterdam: j
Donderdag 15 dezer zal in tegenwoordigheid van
don OostenrijkschJHongaarschen gezant bij ons
hof, in de localiteiten van het Bureau ter Be
vordering van den Nederlandschen Handel erj.
Industrie, Damrak, Amsterdam, geopend worden
een tentoonstelling van Oostenrijksche produc
ten, welke ten doel heeft de handelsbetrekkingen
tussohen Nederland en Oostenrijk te bevorderen.
Monument-P. Leuwerse.
Naar wg uit goede bron vernemen, heeft zich te
s' Gravenbage een commissie gevormd met het
doel een eenvoudig monument te plaatsen op het graf
van den bekenden schrijver P. Louwerse. De vele
vrienden van den overledene zullen zeker dit plan
toejuichen en er gaarne toe medewerken. (Vad.)
Koninklijke gift.
H. M. de Koningin heeft een belangrijke bijdrage
doen toekomen aan de commissie tot leniging van
den nood van de slachtoffers, die have en goed
verloren bjj den ernstigen brand in de gemeente
Veen (N.-Br.)
Loonlijsten.
Naar wjj vernemen, is door een ambtenaar van
het Openbaar Ministerie tegen een werkgever, die
verzuimd had zjjn loonlijst overeenkomstig artikel
45 der Ongevallenwet dat geregeld bjjhouden
per week voorschrijft behoorlijk bjj te houden,
f 100 boete of 8 dagen hechtenis geëischt. Dit is
vermoedelijk een gevolg van een aanschrijving
van den Minister, dezer dagen tot het bestuurder
Rijksverzekerirgbank gericht, om den agenten op
te dragen, streng op te treden tegen werkgevers,
bij wie wordt geconstateerd, dat de loonlijsten
niet regelmatig worden bijgehouden. (Hbl.)
Retraite voor het Spoorwegpersoneel
De weleerw. heer Ant. Mutsaers, Den Boscb,
algemeen geestelijk adviseur van het Ned. R. K.
Secretariaat Spoor- en Trampersoneel, deelt in het
»Recbte Spoor" mee, dat de eerste gesloten retraite
voor R. K. Spoor- en Tramwegpersoneel op 14,
15 en 16 Nov. a.s. in 't Retraitehuis te Venlo zal
worden gehouden.
Wie aan de retraite willen deelnemen, moeten
zich vóór 1 November bjj kapelaan Mutsaers aan
melden. Er is plaats voor 60 man. Komen er meer,
dan wordt binnen korten tjjd een tweede retraite
gehouden.
Kamerverkiezing Ommen.
In een advertentie in de «Zwolsche Ct." roept
het bestuur der Christ.-hist- kiesvereeniging te
Nijverdal de leden der Herv. Kerk op om trouw
op hun post te zjjn, zich door niets te laten af
leiden om niet te gaan stemmeB, »maar met ver-
eenigde kracht hun stem uit te brengen op
onzen waardigen candidaatmr. Th. H. de
Meester."
In een ingez. stuk in hetzelfde blad constateert
de voorz. van genoemde kiesvereenigiDg, dat met
algemeeDe stemmen besloten is niet de candi-
datuur van dr. Kuyper, maar krachtig de candida-
tuui ta steunen van mr. Th. H. de Meester.
»Het was trouwens", zoo zegt hjj, >van ons
Christ.-Historischen, allen leden en voorstanders
der Herv. Kerk, ook niet anders te verwachten,
want als wjj maar even indenken hoe dr. Kuyper
in 1886 de groote doleantie in onze Herv. Kerk
bewerkfe, dan hebben wjj al meer dan genoeg om
nooit aan iemand, die zoo wreed onze vader-
'andsche kerk vaneen scheurde, onzen steun te
geven."
Ned. R. K. Volksbond.
De centrale raad van den Ned. R.-K. Volks
bond vergaderde te s'-Gravenhage ter verdere be
handeling van de statuten.
Van de genomen beslissingen vermelden wjj,
dat werd aangenomen met 59 tegen 40 stemmen
het voorstel tot het verplicht stellen van het lid
maatschap der vakaideelingen (zonder terugwer
kende kracht.)
Het volgend voorstel-Amsterdam »Bjj kwestie
in vakzaken, die vakvereenigingen betreffen, aan
gesloten bjj een vaksecretariaat, berust de eind
beslissing bjj het bestuur van het betrokken vak
secretariaat zooveel mogelijk in overleg met het
bestuur der betrokken bondsafdeeling, werd aan
genomen met 85 stemmen tegen 12.
De wijziging omtrent het aantal leden der af-
deelingbesturen, minstens 5 leden door Amsterdam
voorgesteld, werd aangenomen.
Met de artikelsgewjjze behandeling kwam men
niet gereed.
In de eerstvolgende voorjaarsvergadering zullen
de niet afgedane artikelen aan stemming worden
onderworpeo.
Gymnasium.
Aan de Raadsleden is medegedeeld, dat van
curatoren van het Gymnasium alhier is ingeko
men een schrjjven, waarin voor de benoeming
van een Rector van het Gymnasium in de plaats
van den heer Dr. C. J. Vinkesfeijn wordt aanbe
volen de heer Dr. J. LiezCnberg, thans conrec
tor.
De benoeming van een Rector zal in de Raads
vergadering van 16 October a.s. aan de orde
worden gesteld. J
Bevolking.
Maand September 1908.
Bevolking op 31 Au?31210 zielen
Geboorte 77
Vestiging. 170
247
Overljjden 26
Vertrek161
187
Meerder 60 zielen.
Bevolking op 31 Sept. 31270 zielen.
Coöperatieve bakkerij.
Van het zesde Jaarvers'ag 1907/8 der Coöpera
tieve bakkerjj alhier is het volgende ontleend
Spraken wjj in ons vorig jaarverslag de ver
wachting uit, dat eer het jaar 1907 ten einde
was, de Coöperatieve bakkerjj 1000 leden zou
tellen, die verwachting is zelfs overtroffen.
Bjj den aanvang van het boekjaar telde de Co
öperatie 991 ledenwegens vertrek, overljjden ot
bedanken verminderde het getal met 68, ter wjjl
er 245 nieuwe leden toetraden, zoodat aan het
einde van het boekjaar de Coöperatie 1168 leden
telde. t
Na bjj verschillende Coöperaties de noodige in
lichtingen te hebben ingewonnen, werd den 2en
December 1907 de winkel in verbruiksartikelen
geopend. Hoewel die winkel op geen drukkeB
stand staat, mogen wjj over den omzet niet kla
gen, daar deze steeds stijgende is en er geregeld
nieuwe leden hun waren uit den winkel betrekken.
Het is in dien korten tjjd duidelijk gebleken welk
voordeel en gemak het is, bakkerjj, winkel en
kantoor bjj elkaar te hebbeD. De meeste winkel
waren worden toch bjj de leden thuis bezorgd.
De uitbreiding zal, zoo doorgaande, spoedig de
bakkerjj in omzet volgeD.
Hoewel het niet direct als uitbreiding der Coö
peratie mag worden aangemerkt, bljjkt de geza
menlijke inkoop van kolen ook levensvatbaarheid
te bezitten. Het begin is goed en zoo doorgaande
kan deze ook, evenals op andere plaatsen als af
deeling aan de Coöperatie worden .verbonden.
Nog iets nieuws valt omtrent het afgeloopen
boekjaar te vermeiden. Sedert April wordt den
leden een Maandblaadje thuis bezorgd, waardoor
het Bestuur voeling houdt met de leden.
In het afgeloopen jaar badden er 4 ledenver
gaderingen plaats, eerstens de gewone jaarverga
dering en daarna twee vergaderingen voor statu
tenwijziging.
Het vorig jaarverslag vermeldde reeds dat als
de meelprjjzen zoo bleven oploopen, de broodprij
zen zouden moeten worden verhoogd. De mark
ten bleven steeds rjjzende, terwjjl ook de bijpro
ducten duurder werden. Op een uitnoodiging van
het bestuur van de afd. Schiedam van den Ned.
Brood-, Koek- en Banketbakkersbond werd dan
ook besloten den Hden November 1907 geljjktjj-
dig het brood met 1 cent te verhoogen. Sedert
zjjn de meelprjjzen wel iets gezakt, doch niet der
moeite waard, terwjjl zjj nu weer hooger loopen.
Meermalen hebben wjj ons afgevraagd, hoe het
toch mogeljjk is dat particuliere bakkers 10°a
kunnen gerandeeren, ondanks zjj evenmin als
ieder ander weten of in de toekomst de prjjzen
zullen dalen ot rjjzen, dus ook niet weten hoeveel
winst zal worden gemaakt en het dus in kwaliteit of
gewicht of in beide gevonden moet worden. Echter
spoedig werd dit probleem opgelost. Bjj verschillende
bakkers werd van tjjd tot brood gehaald en ge
wogen, waaruit dan bleek dat het melkbrood van
tot 1 ons en het waterbrood van 1 tot zelfs 2
ons lichter woog, wat niet zou kunnen gebeuren
nis hier, evenals in enkele andere plaatsen, een
keur op het brood bestond. De menschen betalen
dus zelf hun dividend en al gaf de Coöperatieve
bakkerjj heelemaal geen dividend dan waren de
leden, kwaliteit en gewicht in aanmerking geno
men, nog goedkooper uit. En toch kan over het
afgeloopen jaar 6J worden uitgekeerd tegen
8% in het vorig jaar. Omstandigheden in aan
merking nemende, mogen wjj dus weder getuigen
van een gunstig jaar.
Wat wjj hierboven schreven, betreft alleen de
bakkerjj. Met den verbruikswinkel in het anders
gesteld, deze bestaat pas 9 maanden en kunnen
wjj geen vergeljjking met vorige jaren maken.
De omzet is van week tot week stjjgende, zoo
dat wjj bopen dat het daarmede eveneens gaat
als met de bakkerjj, die begon met 172 leden en
thans bjjna 1200 leden telt. Wjj vertrouwen dat
ook hier goede waar en goed gewicht de winkel
zullen brengen op een hoogte zooals men ook in
andere plaatsen coöperatieve winkels heeft. Het
dividend over ieders verbruik in de afgeloopen 9
maanden bedraagt 3%. Algemeen bekend is, dat
verbruikswinkels nergens veel dividend kunnen
geven, zoodat wjj ook voor deze afdeeling met te-
tevredenheid op het afgeloopen tjjdperk kunnen
terugzien.
Aan de uitnoodiging van het bestuur om voor-
gezamenljjke rekening kolen in te koopen werd
aanvankeljjk door weinig leden gehoor gegeven.
Of de oproer te vroeg was geschied of andere
oorzaak in het spel waren is ons bekend. Menigen
avond zat de Commissie op bet kantoor te wachten
voor een paar leden, die zich kwamen ophie
ven of hun bjjdragen kwamen storten, zoodat werd
gedacht de zaak maar te laten varen. Echter werd
er nogmaals de aandacht op gevestigd, met het
resultaat dat na bijna 80 leden daaraan deelnemen,
die tezamen 1250 H L. hebben besteld. De kolén.
betrokken uit de Duit-cbe staat.-mijnen en door
de leveranciers gegarandeerd op 40 i 45 grof,
zullen 47 ct. per i HL. kosten.
Het arbeidsreglement voor het personeel is nog
steeds in bewerking. Doordien voortdurend andere
en dringerder zaken voorgaan, blijft het nog han
gende. Van verschillende maatschappijen zgn opga
ven ontvangen voor verzekering van bet personeel
tegen ouderdom. Ook wordt gedacht aan het op
richten van een fonds voor verzekering van bet
personeel door de Coöperatie zelf.
Tot een bedrag van f24196 werd aan 53 hulp
behoevende gezinnen vrij brood geschonken. De
meesten genoten het gedurende 4 weken, doch
enkelen, die binnen dien tjjd werk kregen, be
dankten voor het verder ontvangen van vrij brood.
Slechts bjj een enkel geval werd de termjjn van
4 weken overschreden. Het onderzoeken der aan
vragen geschied door een der bestuursleden.
De gelegenheid eenige jaren geleden door het
bestuur opengesteld om 4% spaarpenningen te
beleggen, heeft niet die deelname welke men had
verwacht. Een totaal bedrag van f2647.10 is door
de deelnemers belegd.
Ter beschikking van het bestuur was f200 ge
steld om kinderen van leden met de gezondheids
kolonie mede te zenden. Evenals het vorige jaar
was weder met het bestuur van de Vereenigiog
voor Schiedamsche Gezondheidskolonies overeen
gekomen het onderzoek op de gewone wjjze van
wege dat bestuur door de hier gevestigde doctoren
te doen plaats hebben. Van de ongeveer 38 kin
deren welke met die gezondheidskolonie mede
gingen, waren er 14 van leden der Coöperatie,
waarvoor die ouders voor het meezenden hunner
kinderen niets behoefden bjj te dragen.
Zooals reeds in den aanvang van het verslag is
vermeld is de Coöperatie, zoowel door toename
van het ledental als door uitbreiding met een ver
bruikswinkel, weder vooruitgegaan en mogen wjj
met genoegen op het afgeloopen boekjaar terug
zien. Niet door het vooraf garandeeren van een
aantal percenten, wat moet worden gevonden in
kwaliteit of gewicht, maar door het leveren van
goede waar en vol gewicht breidt de Coöperatie
zich steeds uit.
Verdronken.
Vanlmorgen ongeveer 10 uur is uit het water
vau de Nieuwe Haven door schipper Michielsen
van het aakschip „Wuta" opgehaald, het lijk van
diens circa 54-jarigen knecht R. van de Wijn
gaarden, die waarschijnlijk gister-avond laat bij
het naar boord gaan is te water gevallen en
verdronken.
Het lijk is naar het drenkelingenhuisje op de
Algemeene Begraafplaats overgebracht.
VoUubadhuia.
In de week van 5-11 October 1908 werden
genomen 269 baden
lste kl. 2de kl.
kuipbaden 16 kuipbaden 35
regen 16 regen 179
school
kinder »45ct 23
Gister half zeven is de 16-j a r i g e
Jan van Pelt, wonende Piet Heinstraat (Gorze),
werkzaam bjj de firma Landman, aldaar in een
jjzeren plaat gevallen, waarbjj hjj een ernstige ver
wonding bekwam aan de rechterhand.
De jongen werd eerst in het fabriekskantoor
verbonden, waarna de wonde door den geneesheer
Ris werd gehecht.
H e d e n-m iddag omstreeks een uur
hebben hier aan de Maaskade gemeerd Hr. Ms.
monitors »Udur" en »Tyr", komende van Helle-
voetsluis en vertrekkende naar Rotterdam.
DIT ROTTERDAM.
De Rotterdamsche Liberale Kiesvereeniging
Vooruitgang" heeft een uitnoodiging gezonden
aan alle kiesvereenigingen te Rotterdam, met
verzoek, om bjj de samenstelling van de com
missie uit de burgerjj, die deze grenswjjziging
heeft te beoordeelen en goed te keuren, samen te
werken, opdat de omslag eener verkiezing voor
komen wordt.
Men verwacht, dat dit van geen enkele zjjde op
bezwaar zal stuiten.
Te Rotterdam zal van 19 Juni tot 1 Juli 1909
een Internationale tentoonstelling van Muziekin
strumenten met daaraan verbonden nationaal con
cours van Harmonie en Fanfarekorpsen worden
gehouden.
Ongelukken. Te Stadskanaal (O.) is eer-
gisterenmiddag hij de 2e afdraai het ljjk van een
man|, herkend als dat van L. B., een bekend
goochelaar, uit Amsterdam, uit het water gehaald.
Zeer zeker had het al lanjger dan 8 dagen in
het kanaal gelegen.
Brand. Te Hellendoorn brandde gistermorgen
8 uur de woning van en belwoond door Job.
Broeze tot den grond toe af. De oorzaak wordt
gezocht in een lek in den schoorsteen. Van het
meubilair werd veel gered, maar een heele partij
