Dagblad voor Schiedam Omstreken.
31ste Jaargang.
Zaterdag 19 December 1908.
No. 9293
TWEEDE BLAD.
Oranje-Vereenigiu
Staten-Oeneraal.
Uemengd Nieuws.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost vo«r Schiedam per 3 maanden f 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland f 2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter-
«traat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauB0TEE5TRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 1—6 regels ƒ0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voorherhaaldelijk adverteeren worden uiterst bil-
lijke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 83.
Wijziging van Statuten en
Huish. Re glemcnt.
In een vergadering van hoofd- en wijkbestu-
ïen, gehouden op 9 September j.l., weid de wen-
^helipvheid uitgesproken om in de statuten der
Oranjevereeniging wijziging te brengen.
Hoewel de vergadering slechts noode hiertoe
overging, bleek haar dit dringend noodzakelijk, en
u"el op dé navolgende gronden:
Toen de Oranjevereeniging werd opgericht en
statnten vastgesteld, werd aangenomen dat
het meerendeel van Schiedam's burgerij lid zou
borden, zij het ook tegen zeer lage contributie
'n verband met elks draagkracht, om aldus door
eendrachtig samenwerken de uitvoering mogelijk
Ie maken van het vooropgestelde doel: dé bur
gerij op waardige wijze den verjaardag van H.
de Koningin, alsmede andere dag-en, die voor
het Vorstenhuis, het Nederlandsche volk of de
gemeente Schiedam van groote beteekenis wor
den geacht, te doen vieren.
Alzoo zou feestgevierd worden door die geheele
burgerij en de kosten daarvan zouden bestreden
worden uit de contributiën der leden.
(Daarbij werd er op vertrouwd, dat het Gemeen
tebestuur eventueele onvermijdelijke tekorten zou
dek.Ken
Het bestuur is helaas zoowel in zijn vertrou
wen op het gemeenschapsgevoel der massa als
in dat op de offervaardigheid van het Gemeen-
tefeestuur teleurgesteld. Immers, vele leden zeg
den na het eerste vereenigingsjaar hun lidmaat
schap op, aangezien zij bijdragende of niet
bijdragende in gelijke mate konden profiteeren
kan de feesten door de Oranjevereeniging geor
ganiseerd, i
-Bovendien werd door den Gemeenteraad o-p de
verzo?£en om subsidie het eerste jaar slechts
de helft toegestaan en het tweede jaar het vferzoèk
geheel afgewezen.
Het was dus noodzakelijk dat het bestuur naar
hirddelen en wegen omzag om verlies van leden
te voorkomen en de geldmiddelen te versterken.
Het bestuur meende dien weg te hebben ge-
gevonden, wanneer op een anderen jaardag dan op
oen Koninginnedag een feest werd georganiseerd
hitsluitend voor de leden, met beperkte toelating
van niet-leden tegen het dubbele bedrag van dat
en Tree. f
De ervaring bij het feest in de Officieren-Vereen,
ter gelegenheid van den verjaardag van H. M.
de Koningin-Moeder opgedaan, heeft bewezen, dat
bet bestuur juist had gezien. Er meldden zich
een groot aantal nieuwe leden aanvan het
tocht van introductie werd door leden en niet-
le.ien ruim gebruik gemaakt en de gegronde ver
wachting bestaat, dat het ledental zich ook in
de toekomst zal uitbreiden, wanneer op dien
Weg wordt voortgegaan. Aan een al te groote
hitrueiding is echter een bezwaar verbonden, dat
niet over het hoofd gezien mag worden.
Het aantal gelegenheden hier ter stede om
een feest aan de leden te ge-ven, is zéér beperkt
cn bepaalt zich voor een openluchtfeest zoo-
a.s dit in de zomermaanden moet zijn enkel
tot de Officieren-Vereeniging.
!\Voxdt nu geen minimum contributie gesteld,
dan zal het aantal leden dat een contributie van
5 of 10 cent betaalt, overmatig groot worden
en het resultaat zal zijn dat, de Tuin der S. 0. V.
tc klein zal blijken om allen te bevatten. Het
niiddei dat noodig is om het ledental te behouden
?,ou dan niet meer toe te passen zijn. Men zou
dus góed-bijdragend*? contribuanten verliezen en
daarvoor in ruil krijgen zeerJgering-bïjd ragend e
contribuanten. -
Om dit gevaar te ontgaan meende het bestuur
de bepaling te moeten opnemen van een minimum
contributie. I
Door zoo'n leden-feest werd noch wordt ge
bundeld in strijd met art. 2 der statuten, omdat
bet feest voor alle burgers toegankelijk is, mits
zij slechts Ibetalen een teikens vooraf vast te
Menen en tref::, ferwjjl op Koninginnedag de fees
ten, voor zoover1 -ze ook al nielt op begrensde
teireinen p-laats moeten (hebben, gratis voor allen
gelijkelijk te genie-ten js.
-Een tweede -wijziging in de statuten, waarvan
de wenschelijkheid in die zelfde vergadering is
ter sprake- (gebracht, betreft de bestuursverkie
zingen. i
ju-ok die wensch berust op de opgedane er
varing
'Deze toch heeft geleerd dat liet zeer moeilijk
is 35 geschikte personen bereid te vinden
het bestuurslidmaatschap zich te laten welge
vallen, zoodat het reeds in de eerste algemeene
vergadering onmogelijk bleek de bestaande vaca
tures in bet hoofdbestuur en in de- wijk besturen
te vervullen.
Met de voorgestelde wijziging te dezen aanzie-n
blijft echter de algemeene vergadering de eind
beslissing behouden, zoowel bij de- periodieke als
bij de tusschentijdsche vacatures. Haar souve-
reiniteit blijft dus onverkort.
De voorgestelde wijzigingen zijin de volgende
Ontwerp Statuten-lw.ijziging.
Art. 3. 2e alinea. Laatste zinsnede:
„Het lidmaatschap brengt mede de verplichting
„om een jaarlijksche contributie te betalen, waar-
,/van de hoegrootheid bij de aanmelding tot lid
„wordt opgegeven."
Hieraan toe te voegen:
doch niet lager mag zijn dan het bedrag,
„in -het Huishoudelijk reglement daarvoor be
haald."
„Art. 5. Het bestuur der Vere-eniging bestaat
„uit 7 leden, die bij meerderheid van stemmen
„door de algemeene vergadering worden gekozen,
„benevens uit de voorzitters van de wijkvereemi-
„gingen, die als zoodanig van rechtswege zitting
„in het bestuur hebben."
Hierna in te voegen een nieuwe, tjweède alinea
luidende
„De algemeene vergadering kan ih bizondere
„gcvailen de vervulling van bestaande vacatures
„in het bestuur opdragen aan een vereerdgde
„vergadering van hoofd- en wijk be sturen. Ili tus-
„schentijds ontstane vacatures kan, indien dit
„nocdig geacht wordt, doo-r een verecnigde ver
gadering van hoofd- en wijkbesluren voorioopig
„worden voorzien. In de eerstvolgende algemeene
„vergadering zal die voorl-oopig-e benoeming ter
„bekrachtiging worden voorgedragen."
Ontwerp wijziging Huish. Reglement.
,Art. 2. Het vereenigingsjaar loopt van 1. Ja
nuari tot 31 December. De contributie moet
„vóór of op 1 Februari van elk jaar voldaan
„worden, op vertoon van een kwitantie, door
„een bestuurslid geteekend.
„enz."
Hier achter als 3e zinsnede te laten volgen:
„Het bedrag der contributie wordt door het lid
„bij zijn inschrijving bepaald, doch mag niet lager
„zijn dan 50 cent per jaar."
Als Slotalinea aan dit artikel toevoegen
„Zy, die reeds in 1908 lid waren, en een
„contributie betaalden lager dan bet bedrag van
„f0.50, kunnen met betaling dier jaarcontributie
„lid blijiven,"
„Art. 3. De leden van het bestuur worden
„fecozen in de algemeene vergade-ring."
Hierna als 2e alinea laten volgen de inlas-
scning, voorgesteld bij art. 5 der statuten.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Vrijdag 18 December.
Waterstaat.
De heer B 1 o o k e r zag van een voorgenomen
breedvoerige bespreking van de kwestie der vis
schersbaven te IJmuiden ditmaal af, in de ver
wachting dat zijn nog steeds aanhangige interpel
latie te dier zake nu spoedig aan de orde zal
komen, waarop de Voorzitter zijn voornemen te
kennen gat zoo spoedig mogelijk na het Kerst
èees die zaak aan de orde te stellen.
Aan de heeren Duymaer v. Twist en
S m e e n g e, die den onhoudbaren toestand van
het Meppeler Diep bespraken, betoogde de Minister
al bet mogelijke te zullen doen opdat het rapport
eener door Gedeputeerde Staten van Drente inge
stelde commissie te dezer zake hem bereikte, om,
naar aanleiding van dat rapport, zoo spoedig mo
gelijk te trachten tot een goede oplossing te komen.
Voorts zegt de Minister den heer Brum-
melkamp overweging toe van verbetering der haven
te Massluis, door verlenging van de oude haven.
Verschillende afgevaardigden brengen wegver-
betering ter sprake.
Aan den heer Schaper deelde de Minister
mede, dat, ten aanzien van de kanalisatie van
Westerwolde thans overeenstemming verkregen is.
Bij de behandeling der landsgebouwen bepleitte
de Sheer L e 1 y krachtig om, ten einde tot een
doelmatige uitbreiding van de landsgebouwen op
Binnen- en Buitenhof te komen, thans ook reeds
over te gaan tot aankoop en onteigening van per-
ceelen, gelegen aan de Zuidzijde van den Hofsingel
te 's-Gravenhage (o.a. de gebouwen van de elec-
triciteitsfirma Siemens en Halske.) Het is noodig
niet alleen voor de naaste toekomst, doch ook
van een meer verwijderde zich aldaar voldoende
terrein te verzekeren met het oog op uitbreiding
der landsgebouwen in dit centrum (Tweede Kamer,
Raad van State, Ministerie van Buitenlandsche
Zaken).
De Minister is blijkens de stukken reeds
bereid dien weg op te gaan, indien de Kamer bet
gevoelen harer huishoudelijke commissie deelt. En
spreker hoopt, nu, dat de regeerÏDg aan die nei
ging gehoor zal blijven geven.
De heer De Stuers sloot zich hierbij aan,
overtuigd van het nut om zich zooveel mogelijk
te verzekeren van den eigendom van aangrenzende
perceelen. Overigens wenschte hij omtrent de
bouwplannen eenig meer licht daar deze thans
nog in te groote lijnen zjjn aangegeven, voor een
vruchtbaar critiseerend debat.
Spreker gaf voorts nog in overweging het be
kende huis van wijlen Groen van Prinsterer, aan
den Vijverberg, waarin thans het bureau voor den
Industrieelen Eigendom is gevestigd en dat Rijks
eigendom is, te bestemmen tot ambtswoning voor
den Minister van Buitenlandsche Zaken.
De Minister verklaarde, dat hij op de per
ceelen, door den heer Lely bedoeld, reeds de hand
beeft gelegd in dien zin, dat hij ze tot 1 Februari
e.k: voor 1275.000 kan koopen.
Als deze mededeeling geen tegenspraak bq de
Karper ontmoet, zal de Minister spoedig bij sup-
pletoire begrooting de benoodigde gelden aan
vragen.
Wat het buis op den Vijverberg, betreft, in de
plannen des Ministers komt dit gebouw vrij, en
dan heeft tajj geen bezwaar het voor ambtswoning
van den Minister van Buitenlandsche Zaken te
bestemmen.
De beer Lely stelde daarop een amendement
voor om op de begrooting een memoriepost aan
te brengen voor aankoop van de buizen aan de
Zuidzijde van den Hofsingel, ten einde nu reeds
een uitspraak van de Kamer over dien aankoop
uit te lokken.
De Minister nam dat amendement over.
De heer De Stuers drong opnieuw aan
op verwijdering van de ontsierende ribunes in de
Eerste Kamer; de Minister wees echter op de
niet-in te willigen eischen, welke de huishoudelijke
commissie dier Kamer stelt om daartoe te geraken.
Hierna kwam in behandeling de afdeeling
Spoorwegen.
De heer Schaper drong uitvoerig aan op af
doende verbetering van de slechte spoorwegaan-
sluitingen in het Noorden des lands en bepleitte
reorganisatie der tarieven, vooral vereenvoudiging.
De heer Boogaerdt klaagde over de slechte
spoorwegverbinding tusschen Breda en Rotter
dam en over den gebrekkigen toestand van het
Bredasche station.
De heer Roessin g klaagde over het gemis
aan ruime opvatting met betrekking tot de spoor-
wegbelangen ten plattelande. Hjj wees op den
slechten toestand in Drenle en de heer Janssen
(Maastricht) deed hetzelfde met betrekking tot
Limburg.
Nadat nog voor eenige leden verscheidene grie
ven waren ter sprake gebracht, werd de zitting
verdaagd tot 's avonds.
Avondzitting van Vrijdag 18 December.
Landbouwbegrooting,
Aan den heer H e 1 s d i n g e n, die afkeurde, dat
den raads adviseur, die steeds waarnemend" is en
die een toelage geniet uit de koloniale geldmid
delen, bovendien een cadeau wordt gegeven van
f 1800, antwoordde de Minister, dat men een
goed ambtenaar, doorkneed in de arbeiders-verze-
keringswetgeving, niet om een pensioenkwestie op
zij moet zetten.
De stemming over den desbetreffenden post. wordt
intusschen aangehouden.
De heer Re\jne vindt de voor den landbouw
te nemen maatregelen, wegens de voortreffelijke
resultaten, allerminst te duur, maar raadt toch
omzichtigheid aan met het oog op de linancieele
omstandigheden. Spr. en de heer Z ij 1 m a drin-
geD voorts aan op een spoedige totstandkoming
van een vogelwet, welke niet moet wachten tot
de langzaam arbeidende commissie voor een
herziening der Jachtwet met haar taak gereed
komt.
De heer R e ij n e wees vooral op het nut van
vogelbescherming, daar de vogels de nonvlinders
uitroeien.
De Minister, voor wien het verband tus
schen vogel- en jachtwet vaststond, verklaarde, dat
binnen enkele maanden een ontwerp-Jachtwet is
te verwachten.
De heer T y d e m a n, lid van de commissie voor
de Jachtwet-herziening, zette uiteen, dat persoon
lijke redenen vertraging in den arbeid dier com
missie veroorzaakten, en betoogde verder, dat te
veel buitengewone vergunningen volgens artikel
26 der Jachtwet zyn verleend, het onbillijk ach
tende vooral tegenover bezitters van heerlijke
jachtrechten, om de aanwezigheid van konijnen
reeds voldoende de achten als element voor de
aanwezigheid van nadeel door schadelijk ongedierte.
Naar aanleiding van opmerkingen der heeren
Reijne en Schokking, over de rijkszuivel-
school te Bolsward, zeide minister overweging
toe na practische bedenkkingen tegen het onder
wijs aan die school. Voorts beloofde hü den heer
Rejjne, bespoediging van de stichting eener tuiu-
bouw-winterschooi in het bloemboüendistrict en
overweging van subsidie voor de leermiddelen der
landbouwcursussen terwijl de minister den heer
Roessingh overweging beloofde van eenige
-wenken ter voorkoming, dat veie leerlingen der
winterscholen den cursus ontijdig verlaten, netgeen
de heer Roessing o. a. toeschreef aan te geringe
ontwikkeling der leerlingen en te hooge eischen
door leeraren gesteld.
De heer Tydeman verklaarde, tegen den post
subsidie aaü Boerenleenbanken te zullen stemmen,
omdat met staatsgeld banken worden gesubsidieeid,
die menschen van een bepaalde godsdienstige ot
levensopvatting uitsluiten, terwijl de heer D e
Visser geen enkel bezwaar van vroeger meer
tegen dezen post verklaarde hebben, daar uit een
door hem ingesteld onderzoek gebleken is, dat er
drie centrale organisaties zijn, waardoor het be
zwaar, dat Protestanten zich niet konden aanslui
ten bij den Boerenbond, vervallen was. De cen
trale bank te Utrecht is neutraal, terwijl de coö
peratieve bank te Eindhoven afdeelingen heelt in
verschillende gemeenten, waar Protestanten lid
zijn.
Nadat de Minister de subsidies verdedigd
had, werd stemming gevraagd.
De Kamer bljjkt niet voltallig, waarna de zit
ting verdaagd werd tot Zaterdag lO'/i uur.
Wel werd vóóraf gestemd over het in het begin
der zitting aangehouden artikel betreffende den
raad-adviseur, dat 41 tegen 5 stemmen verwierf,
doch uit die stemming bleek toen deonvoltal-
1 i g h e i d der Kamer.
Aanval. Nabij het station Wjjlre-Gulpea
werd Woensdagavond zekere H. plotseling aange
vallen. Hy ontving een geweldigen slag op het
hoofd, die hem bewusteloos ter aarde deed storten
en de inroeping van geestelijke en geneeskundige
huip noodzakelijk maakte. Zjjn toestand is
ernstig, niet levensgevaarlijk. Rijkspolitie doet
onderzoek.
Rosiers opvolger. De beruchteAmster-
damscheinbreker de Haan, die eergisteravond uit 't
gesticht Medemblik was ontvlucht, werd gister
morgen gevat, juist toen hij per Hoornsche boet
naar Amsterdam wilde gaan.
De schilderijen-collectie van ko
ning Leopold. Koning Leopold van België
heeft den bekende Parijschen taxateur Peut op
gedragen, een inventaris te maken v&n alle schil
derijen, die zich in de koninklijke paleizen te Brus
sel en Laeken bevinden. Men denkt, dat Leopold
zijn schilderijen wil verkoopeo. De heeie collec
tie vertegenwoordigt een waarde van drie miilieen
francs.
Het oudste schilderij van de koninklijke collec
tie is een werk uit de Florentjjnsche school der
15e eeuw, eene sMaagd met het .Jezuskind, door
engelen omgeven", van Angelico da Fiesole. De
waarde van dit werk bedraagt pLrri. 200.000 francs.
Koning Leopold bezit, behalve een ontwerp, nog
vier schilderijen van Rubens, een triomf van Chris
tus over dood en zonde", dat tusschen 1615 eu
1620 is vervaardigd en door Jozepli Bonaparte uit
Spanje naar Brussel werd gebracht.
Van Dyck is met twee belangrijke werken ver
tegenwoordigd, o. a. met een portret van den Brus-
selschen beeldhouwer Duquesnoy, den schepper van
het beroemde standbeeld bet s.Manneken". Van
de andere Vlaamsche meesters vindt men een stil
leven van Snijders, en werken Van de Breughel,
Porbus en David Teniers.
De Nederlandsche school der zeventiende eeuw
is door een kleinen Rembrandt, twee kinderpor
tretten van Frans Ilals, een Jan Steen en een Van
Ostade en twee werken van Van Goyen vertegen
woordigd.
Ook den laatsten tijd heeft koning Leopold veel
aangekocht, zoo o. a. een werk van den Engelschea
meester Jozeph Turner, een Carolus Duron en een
Alfred Stevens.
tr
