Binnenland
Stads- en Gewestelijk Nieaws.
(jiemeuad Mimium.
land onlangs 20,000 karaeelen buitgemaakt. Zjjn
volk heeft een groot aantal onder Engelsche
bescherming staande inboorlingen gedood. De
Engelsche troepen ih het protectoraat Somaliland
worden versterkt met het oog op een .mogelijken
aanval door den mollah. Drie honderd man van
de Engelsche Oost-Afrikaansehe inlandsche troepen
en 400 man van de Indische troepenmacht zgn te
Berbera aangekomen.
Reuter verneemt, dat, ofschoon de toestand in
Somalhland ongetwijfeld ernstig is, niet het voor
nemen bestaat tot het uitzenden van een expeditie
tegen den mollah.
De Kamer der mijnen te Johannesburg dèelt
mede, dat van de 2331 negers besloten in het
in.andsch handwerk van Witjwatersrand, in af
wachting zij voldoende geacclimatiseerd zijn om
in de mijnen te werken er 2156 uit de tropen
komen en ingevolge de overeenkomst mét het
gouvernement een maand in de omsluiting blij
ven. i
Officieele berichten.
Bg K. B. is benoemd tot ridder iu de orde van
Oranje-Nassau, zuster J. Dl H. Obenbuyzen, di
rectrice van het Hollandsch hospitaal te Pretoria.
Bg K. B. is ingesteld een Regeeringscomité
tot behartiging der belangen der Nederlandsche
kunstenaars op de in den loop van du jaar te
München te houden internationale kunsttentoon
stelling, en zjjn tot leden van dit comité oenoemd,
W. Steeiink, te 's QraveohageA. F. Reicher en
A. M. Gorter, te Amsterdam, en H. J. Haverman,
te 's Gravenhage, te zamen uumakend het uit de
vereenigingen «Pulchri Siudio" en «Arti et Ami-
citrae" gevormd comiié voor buitemandsche kunst
tentoonstellingen.
Hulde H. M, de Koningin.
In verband met de bigde verwachting, waarin
geheel ons volk verkeert, zgn door den Nat. Oranje
bond Wat ook vall' trouw staat pal" te Amster
dam de volgende besluiten genomenEen groot-
sche volkshulde zal Hare Majesteit worden bereid,
door den Bond met hare atdeeiingen en andere
deelnemende vereenigingen, een zangkoor zal liede
ren ten gehoore brengen enz., ook zal door de
Kinderaldeeling Koningin Wilhelmina eene hulde
worden gebracht.
Teneinde op de meest grootsche wijze deze
hulde, een volkshulde te doen zgn, worden alle
vereenigingen, welke hieraan wenscnen deel te ne
men, uiigenoouigd zich scnnftelgk op te geven,
muziek-, zang-, gymnastiek-vereemgingen, etc. etc.
zgn alien welkom, tiei moet worden een spontane
hulde.
Het ligt in de bedoeling uit alle oorden des lands
medewersifjg te verkrggen, opdat zoo mogelijk,
alle kleederarachien bg deze hulde tegenwoordig
zgn, aile provinciën zullen worden uitgenoodigd.
Geschenk aan U. 31. de Koningin.
Het vrouwen-comité te Rotterdam voor het ge
schenk aan H. M. de Koningin bg gelegenheid van
de te verwachten bigde gebeurtenis is, naar wjj
vernemen voornemens, als geschenk aan te bieden
een zilveren serviesje voor het verwachte Koninklgk
kind, welk serviesje zal bestaan uit een kroes, zilve
ren bordjes met toebehooren, en servetjes.
«tl
De »'s-H. Ct." verneemt, dat ook in de provincie
Noord-Brabant eB in de stad 's-Hertogenbosch in
voorbereiding is de vorming van een provinciaal
en van een stedelgk damescomité met bet doel
H. M. de Koningin een buidt-bigk aan te bieden.
Prins Hendrik.
Z. K. H. Prins Hendrik zal Zondagavond te half
negen ie Apeldoorn arriveeren om Maandag en
Dinsdag met de Gortelsohe jachtclub, waartoe bg
behoort, onder Gortel, gemeente Epe, op grof wild
te jagen.
Maaodag- en Dinsdagavond zal hem een diner
worden aangeboden in het hotel Röge.
Tweede Kamerverkiezingen.
Haarlem-- De heer Van Lennep, door de
Protestantsche Kiesvereemging te Haarlem candi-
daat gesteld, is iid van de Christ.-Hist. Unie, waarvan
de kiesvereeniging een afdeeling is.
Hoogezan d. Met algemeer e stemmen werd
door de f-derafe van afde-lingen der S D. A. P.
en Volskiesvereenjginaen uit dat district, het
aftreden je Jid Tel Laai opnieuw candidaat ge- teld.
De Uitweg.
De burgmeester van Den Haag heeft de
sociaal-democratische Raadsleden ter voorko
ming van demonstratie vonraf in keDnis ge-
•ield van zgn voornemen om in de eeiste zitting
vi-n 19'9 mei vreugi'e te gewagen van de bigde
verwachting waarin H. M. de Koningin zich
bevindt.
De beeren Ter Laan en Hoe jen bos hadden dan
ook bij het uitspreken van 's burgemeesters
Nieuwjaarsrede de zaal verlaten. (Vad.)
Ouderscheidingen.
Naar wjj vernemen, zijn benoemd door den Ko-
U'Dg van Noorwegen tot groot-officier der Orde
van St. Olaf de heer J. H. de Reus, consul-gene
raai op nonaciiviteit, laatstelgk minister-resident
te Caracasdoor den Koning van Zweden tot com
mandeur der orde van het Zwaard kolonel H. C*
1'. L. M.tbon, commandant van het 4e reg. huza
ren, en is door den Koning van België bet Militaire
Kruis ie klasse verleend aan den majoor L. J. H.
Habbema, van het regiment grenadiers en jagers.
Commissaris der Koningin.
De Haagsche correspondent van de »Tel".
meldt
Er gaat hier een hardnekkig gerucht, dat onze
burgemeester, baron Sweerts, zal worden benoemd
tot commisseris der Koningin in Gelderland. Dat
hg er ernstig voor in aanmerking komt, mag men
wel als zeker aannemen.
De Heemskerck.
Het pantserschip «Heemskerck" heeft eergisteren
de haven van Curacao verlaten op den terugkeer
naar Nederland.
De Utrecht naar de West.
Het pantserdekschip «Utrecht" vertrok gister
morgen onder bevel van den kapitein ter zee M.
W. L. Olivier naar West-Indië.
Ned. Banketbakkersrereeniging.
De eerstvolgende jaarvergadering van de Ned.
Banketbakkersrereeniging zal in Juni a.s. te Hil
versum worden gehouden.
Afschaffing bakkersnachtarbeid.
Het bakkers-comité (voorzitter dr J. Roerers van
Lennep secretaris mr. H. Blaupot ten Gate) beeft
besloten in eene brochure het publiek er op te
wgzen, dat door de afschaffing van den nachtarbeid
in broodbakkergen, de broodprgzen eene bedenke-
Igke verhooging zullen moeten ondergaan.
Eerstdaags worden een half mihoen exemplaren
dezer brochure door geheel Nederland verspreid.
Steenfabrikanteu
De Vereeniging van Nederlandsche Baksteenfa
brikanten is een actie begonnen tegen te bezwarende
bepalingen bg aanbesteding met betrekking tot de
keur van steenen. Naar zg meent, komt het te
vaak voor dat, waar de keurder, die de aan besteder
aanwijst, in hoogste instantie beslist en geen beroep
mogeljjk is, de leverancier schade Igdt. De Ver
eeniging streeft er naar in de bestekken bepalingen
te doen opnemen, die arbitrage mogeljjk maken.
«Hand".
Geen burgemeester-crisis
In de gister gehouden raadsvergadering te Leeu -
warden kwam het voorstel-Koopmans aan de orde,
om den burgemeester, den heer Zimmerman, de
bevoegdheid te ontnemen, zelf de jaarwedden der
politie te regelen na langdurige discussiën werd
het voorstel verworpen met 15 tegen 8, zoodat er
geen burgemeester-crisis ontstaan is.
21/j-centstukken.
Naar aanleiding van een gerucht, als zou er
gebrek aan 2^ centstukken voor de muntgasme
ters hier ter stede zgn, hebben wjj ons tot het
kantoor der gasfabriek gewend om inlichting, en
vernemen het volgende
Een groot gedeelte der muntstukken wordt bg
het ledigen der toestellen in de woningen der
muntgas ver bruikers reeds door deze ingewisseld,
het overige gaat naar de gasfabriek, wordt daar
in relletjes van een gulden verpakt en weder in
omloop gebracht, gedeelteljjk met de uitbetaling
van weekloonen aan de verschillende gemeente
inrichtingen, gedeeltelgk door inwisseling aan het
loket, waarvan geregeld door particulieren en van
wege verscheidene winkeliers gebruik gemaakt
wordt.
Wanneer er werkelijk gebrek aan 2^-centstuk-
ken is bier ter stede, komt dit dus niet door
gebrek aan gelegenheid lot inwisseling. De reden,
dat zoo poed als uitsluitend het 2^-centstuk en
niet dubbeltjes of kwartjes voor het muntgastoe-
stel geb uikt worden, licht hieraan dat het 2$-
centstuk niet verwisseld kan worden met een
geldstuk vao geringere waarde, terwjjl voor een
dubbel'je een ^-centstuk en voor een kwartje een
centstuk kan gebruikt worden. Daarenboven zou
den de zilveren geldstukken groot gevaar loopen
in het muntgastoestel verborgen te worden, wat
met het bronzen 2^-centstuk niet het geval is.
Het nieuwe nikkelen stuiverstuk is nog bjj
lange na niet in voldoende mate aangemunt om
voor het muntgas te kunnen dienst doen.
Oproeping.
De commissie voor de gemeentéwérkén roept
op sollicitanten naar de betrekking van geméea-
telijke verver, op een uurloon van f0.23.
Men heeft zich hier toe te vervoegen tot den
Directeur van gemeentewerken vóot den 20 Janu
ari a.s.
Brand.
Gister-avond 81/4 ure is brand ontstaan in een
oud-model hut van Van Deventer's glasfabrieken
aaa den Buitenhavenweg doordien een gewelf van
een oven instortte en door de hitte die naar
buiten kwam, een balk van de kap in brand ge
raakte.
Nadat alarm was gemaakt en de stoomspuit in
werking gesteld, werd de brand gebluscht en
was het gevaar geweken.
Tal van werklieden zjjn door dit ongeval buiten
dienst gesteld.
Bg de gister te Utrecht gehouden
openbare zitting van den Centralen Raad van Bé-
roep (Ongevallenverzekering) werd uitspraak gedaan
in fcet gedaan in het hooger beroep, van K. R,, te
Schiedam, teger» de uitspraak van den Raad van
Beroep te Rotterdam, houdende bevestiging der
beslissing van de Rijksverzekeringsbank, waarbg
de door hem gevraag te meerdere schadeloosstelling
na 20 Juni 1908 niei wordt toep kend, wgl ter
zake van het hem getroffen 01 geval, geen af wjj-
kingen meer bestaan. l)e Centrale Raad bevestigde
de uitspraak.
De politie hei I t gisteren bg een
straatventer een gewich' dut afgekturd was, big
kend uit het afkeuring ;<nerk iu beslag genomen.
iT e Delft.slaagden gister b ij het al
daar gehouden examen voor adspirant-vaandrig
de heeren A, C. M. v. Dolder, A. A. Holst, P. J.
Reijncke, J. A Spruijt en J. J. Valkenburg van
hier.
UIT ROTTERDAM.
Een zware binnenbrand brak omstreeks 5 uur
gisteravond nit op de zolderverdieping van de panden
29 en 31 aan de Generaal van der Hegdenstraat
alhier, waar is gevestigd de eiectrische schoenfa
briek van den heer G. A. van Almeo. De brand
begon, toen de eigenaar, komende op dat gedeelte
van de zolderverdi-ping dat als scboenmagazgn is
ingericht, een lucifer aanstak. Dadelgk volgde er
een ontploffing door ontbranding van het gas, dat
zich daar verzameld had, tengevolge van een lek
in de leiding. In een oogwenk stond het geheele
magazjjn in lichte laaie, en de eigenaar viel van
den schrik van de trap en kneusde zich het linker
been.
Men waarschuwde de brandweer, en spoedig
waren de spuiten 12. 11, 15 en 8 ter plaatse,
waarvan de manschappen met op de waterleiding
geplaatste slangen, eerst onder leiding van den
brandmeester, den heer A. J. Kruis, en later onder
die van den hoofdman, den heer H. J. A. van
Ravesteyn, het vuur bluscbten. De mannen van
spuit 8 werkten hierbjj van de zgde van den
Goudscheweg, die van de overige spuiten van de
Generaal van der Heijriensiraat. Spuit 19 werd in
reserve gehouden, terwjjl mede verschenen de red-
dinsbrigade en de spuiten 48, 10 en 9.
Het geheele schoenenmagazijn, dat vol met schoen
werk zat, brandde uit, maar de werkplaatsen en
een ledermagazjjn bleven gespaard. De machinerie
ëa hadden gedeelteijjk van bet water te ijjden.
De vrij aaozienlgke schade wordt door assuran
tie gedekt.
Desertie en masse. De Cavaleristen,
die uit de Cavaliekazerue te Haarlem gedeserteerd
zjjn, keerden nog niet terug.
Doch wat nog erger is, eergisteravond zgn er
weor zeven en twintig gedeserteerd.
In het geheel heb oen er nu meer
dan v jj f 11 g d e p I a a t g a p oe t s t. In kleine
groepjes zwerven zjj rond in de omstreken of ver
schuilen zich bjj vrienden of familie.
Een viertal was gisteravond even in de kazerne
gekomen om wat te halen. Men heeft toen ge
poogd ze te arresteeren en in de provoost op te
sluiten, doch men is daarin met geslaagd. De
cavaleristen hebben zich losgerukt en zijn weer
aan deu haal gegaan.
Geen enkele der ruim 50 deserteurs is thans
terug.
Het feit wordt inderdaad zeer ernstig.
Omtrent de eigenlgke reden vernamen wjj gister
het volgende
De cavaleristen willen door deze desertie protes
teeren tegen het optreden van den nieuwen Majoor
van het Tweede Depot, die den Majoor P. P. H.
Tielens kort geleden is opgevolgd, n.l. den tot
Majoor bevorderden en naar Haarlem övergeplaat-
aten jRitmeester E. W. Baron van der Capellen
van de Ry- en Hoefsmidschool te Amersfoort, die,
zooals men ons in «militaire termen" mededeelde,
»zeer model" moet wezen, streng optreedt, streng
straf en zware diensten commandeert.
Het onvoldoende en minder goede eten zou eerst
op de tweede plaats komen.
Hoe het zjj, de grieven zullen natuurljjk wel
onderzocht worden, doch tevens zal den cavale
risten wel geleerd worden, dat een dergeljjk op
treden allerminst gedoogd kan worden. (N.H.Ct.)
Men meldt nader uit Haarlem
De buzareo, die aan den burgemeester van Be-
verwgk beloofden naar de kazerne terug te kee-
ren, zgn met de Velserpont overgetrokken en
hebben rechtsom gemaakt naar IJmuiden, van
waar zjj door de duinen op Haarlem zjjn atge
g-ian.
Zoowat tegen 6 uur in den avond kwamen een
twintigtal Haarlem binnen, eerst niet opgemerkt
dour de jeugd, Eter wel, en toen ging het zin
gende door de stad heen op de kazerne aan den
Schoterweg af.
Zg zongen van de stafkapel der huzaren, die
zoo fgu was zg zongen ook Al is ons Neèrland
nog zoo klein, huzaren moeten er altyd zgn.Velen
van hen waren zonder cape.
Het voornemen was eigenlgk, niet naar de ka
zerne terug te gaan, voordat zg daartoe met pa
trouilles zouden worden genoodzaakt. Zg wilden
eerst nog eens het Scboterkwartier doorgaan,
waartegenover de kazerne is gelegen.
Aan den geheelen Schoterweg kwam alles uit-
loopen om de jongens te zien binnenkomen, en
toen eindelyk bet hek der kazerne was bereikt en
er een commandeerderechtsom, waarmede be
doeld werd: het Scbotei kwartier in te gaan, bleek
de meerderheid er voor link-- om te keeren, 'aar
de kazerne.
Hoeveel er nu op het oogenbiik nog weg zgn
van de 50, weten wg niet precies. Het grootste
deel is binnen.
Nader scbrgft men uit Haarlem aan de «N. R.
Crt."-
Zooeven hadden we een onderhoud met majoor
v. d. Capelle.
Een brief over het haarknippen had hg niet
ontvangen. Lastgegeven tot milimeteren had bg
niet, alleen wel opgevolgd de order tot korthou-
den van bet haar. Er waren bg zgn konsst hu
zaren met lokken.
Vroeger waren er omtrent permissie twee re
gelingen. De ouden, in Leiden, mochten uitblg-
ven tot 11 uur, de jongeren tot 10 uur. Waar
nu bier de twee depots bijeen zgn, had hij ervan
gemaakt half-elf.
Volgens" zijn meening ligt de fout aan de uit
betaling van de soldjj om de zeven dagen, in
plaats van om de vyf dagen, zooals vroeger.
De majoor wenschte zich over de kwestie niet
verder uit te laten, voordat het onderzoek zal
zgn afgeloopen, dat door den inspecteur zal wor
den ingesteld. Ook over het eten niet.
Alleen kan hy er dit van zeggen. Het eten
was goed, doch soms werd door huzaren het
vleesch uit het middagmaal bewaard voor de
avondboterham. Natuurlyk smaakte dan het eten
minder goed.
Versiyfd van koude. Een agent van de
politiehonden-brigade te 's-Gravenhage werd gis
ter nacht, door het aanslaan van zgn hond, op
merkzaam gemaakt op iets, dat ter zgde van den
straatweg langs het Malieveld in het struikgewas
lag. Het bleek te zgn een slapende, circa 17-jarige
jongen, reeds geheel verstgtd van de koude. Naar
het politiebureau gebracht, verklaarde hjj de
ouderljjke woning te Rotterdam te zgn ontloopen
en zich in het Bosch te slapen te hebben gelegd*
Hg is door de zorgen der politie onder het ouder-
lyk dak teruggebracht.
Haarlemmeroli e-w e r p e r. Geen inkt.
werper, maar een Haarlemmerolie-werper, is thans
in Haarlem aan het werk. Twee meisjes heeft
hij reeds de mantels bedorven. (N. Ct.)
Diefstal b jj e e n b r a n d. Bij den. brand tein
huize van den heer A. H. Duursema té Winscho-
tc.rzijl moet duchtig gestolen zijn.
[Nadat de subst,-officier van justitie, de rech-
t cr-commissaris (en de subst.-griffier bjj de arr.-
rechtbiank alhier ter plaatse een onderzoek hadden
ingesteld, is gisternacht door de rijkspolitie de
arbeider K„ te Winschoterzijl, uit zijn bed ge
licht en naar hier gebracht, verdacht velschil
lende goederen, wélke rèéds ten huize van zjjn
vader in beslag zjjn genomen, ih deh nacht van
Zaterdag op Zondag gestolen te hebben. Dé héér
Dumsema heeft de goederen rèéds als de zijne
herkend. K. is na verhoor voor den rechtér-com
missaris naar het huis van bewaring overge
bracht. 1
Zwendel? Men schrijft aan de „Tel."; Onge-
veer drie weken gèlèden werd pér advertëntid
in een der blad'en gevraagd, in elke plaats van
Nederland een agent voor een bankinstelling, adrès
Regentes se laan 15, Amersfoort. Wannéér mén
daarop schreef, kreeg men één circulaire, waarin
weid medegedeeld, d!at mén zoo ongeveer niets
behoefde te doen dan alleen maandelijks f40
salaris opstrijken. Men moest echter eerst f750
storten; f2o0 was ook genoeg, doch dan zou
de rest van het salaris worden afgehoudén. Bjj
informatie te Amersfoort was de onderteèkènaar
onbekend, terwijl ik juist uit Genève (de bank
is gevestigd te Vevejj) allesbehalve mooie infor
maties kreeg.. „The Continental Nord Office te
Veveij", aldus wordt medegedeeld, is eën zaak,
die haar slachtoffers zoekt, gelijk de Spanjaarden
met hunne geheime verborgen schatten. Op hét
stadhuis te Veveij is die inrichting gehéél onbe
kend, en op het handelsregister is ér geene in
richting onder dengeljjken naam ingeschrévéh. Op
het bureau der agentschap voor buitenlanders
en hinnenlaiidsche zaken is die inrichting ook
gehee. onbekend. Op bovengenoemde kantoren zjjn
reeds meer dan 30 personen naar informatie ko
men vragen, omtrent die zoogenaamde inrich
ting. 1 1
,vi „1
(Moordaanslag. Gistermorgen schoot de por
tier d. P., van de Aalmoezenierskamer te Utrecht,
met een revolver op den bode C. J. A. B„ aan
die inrichting verbonden. B. werd gelukkig niet
ernstig getroffen en kreeg slechts één schampschot
aan, het hoofd. De oorzaak van dezen aanslag
was, dat de portier met den bode eenige dagen
geleden onaangenaamheden had gehad, waardoor
P. zijn ontslag aan die inrichting moest nemen.
De dader werd onmiddellijk door de politië aan
gehouden. 1
(Ongelukken. Te Laren (Gooi) werd gis
teren een zevenjarig kind door dé Gooisschè stoom
tram overreden. De machine ging' ovèr béide béé-
nen. Het kind werd, na te zjjn verbonden, over
gebracht naar de ziekenverplèging tè Hilversum'.
Brandstüchting. Van de twéé te Hon-
tonisse, op vermoeden van brandstichting eb mede
plichtigheid daaraan, gearresteerde personen is
een, 'de 22-jarige schilder A. A. van J„ na vér
hoor door den rechter commissaris, op vrije voe-