Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
m
32$fe Jaargang
Zaterdag 30 Januari t9fV9.
No. 9325.
EERSTE BLAD.
Ofücieele berichten.
Kennisgeving.
Kennisgeving.
Aardbeving in Spanje
en Marokko.
een Onderwijzer
Dit nummer bestaat uit twee
bladen en een Geïllustreerd Zon
dagsblad
Buiteniaiidscii .Nieuws.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen; en
kost voor Schiedam per 3 maanden f 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland f 2,per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Boler-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBUTEKSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTISN;
Van 16 regels ƒ0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent. LI3
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel,
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst bil
lgke overeenkomsten aangegaan.
ga
Telefoonnummer 85. Postbus no. 3D.
De Burgemeester van Schiedam,
Brengt bg (leze ter kennis van de ingezetenen
Dat net kohier van de belasting op Deürgfs-
en andere inkom teu No. 9, dezer gemeente, over
het dienstjaar 1908/9, door den beer directeur der
directe belastingen te Rotterdam op den 29sien
Januari 1909 executoir verklaard, op heden aan
den ontvanger der directe belastingen alttier, ter
invordering is overgemaakt.
Voorts wordt bg deze nerinnerd, dat een ieder
verplicht is, zgnen aanslag op den bg de wet
bepaalden voet te voldoen, aismede dat deden de
teringn van zes weken ingaat, binnen welke be-
zwaarscnritien tegen eeueii aanslag, op genoemd
kohier voorkomende, bebooren te worden ingediend.
En is hiervan afkondiging geschied, waar bet
behoort, den 30sien Januari '1909.
De Burgemeester voornoemd,
M. A. BRANTS.
De Burgemeester van Schiedam,
Gezien de artt. 11, 12 en 13 der kieswet.
Noodigt de mannelgke ingezetenen, die den 15den
Mei a.s. den leeltgd van 25 jaar heDoen bereikt,
uit om
lo. wanneer zg in eene andere gemeente over
het laatstverloopen dienstjaar in eene der Rgks
directe belastingen zijn aangeslagen, (wat de grond
belasting betrelt in eene andere gemeente of in
meer gemeenten te zamen tot een oedrag van ten
minste fl—daarvan door overlegging van de
gekwiteerde aanslagbiljetten vóór 16 Feoruari a.s.
ter gemeente-secretarie te doen blgken
2o. wanneer zg als mede-eigenaar of wegens
eene onverdeelde nalatenscüap, aandeel van mins
tens tl.heoben in aanslagen in de grondbelas
ting zonder dat bun naam ng den aanslag is ver
meld, daarvan overeenkomstig het model, dat ter
secretarie verkri.gbaar is, en onder overlegging
der gevorderue Oewgsstukken, mede vóór 16 Fe
bruari a.s. ter gemeente secretarie aangifie te doen
3o. wanneer zg aanspraak meenen te kunnen
maken om op de kiezersigst geplaatst te worden
krachtens buur van een nuis ot gedeelte van een
buis, krachieus eigendom, vruemg bruik ot buur
van een vaartuig, wegen» ïnKoiusteu uit dunst
betiekkiug ot als inwonende zoon in net bedrgt
ot beroep der ouders werkzaam, wegens pensioen
of lgfrenle, wegens iuacurgving «au ten minste
1100.in de Grootboeken der Nationale Scnula
of van ten minste t5ü.in eene spaarbank, ot
omdat zg met goed gevolg hebben afgelegd een
examen, ingesteld door of krachtens de wet ot
aangewezen bg algemeenen maatregel van bestuur
en in verband staande met de benoembaarheid tot
eenig ambt, de vervulling van eenige betrekking
of de uitoefening van eenig bedrgt ot beroep,
daarvan, mede overeenkomstig een der ter gemeente
secretarie verkrijgbare modellen, voor zooveel
noodig, voor 16 Februari a.s. aldaar aangilte te
doen.
Voor hen, die krachtens vroeger gedane aangifte
op de loopeude kiezersigst dezer gemeente voor
komen, is hernieuwde aangifte onnoodig, indien
de piaatsing op de kiezersigst berustte op
lo bewoning van een huis ot gedeeiie van een
huis of van een vaartuig, urns zg op 31 Jauu-ri
alsnog hetzelfde huis ot een gedeelte van hetzellde
huis of hetzelfde vaartuig bewonen
2o. genot van pensioen of Igtrenie;
bezit van eene inscnrgving in de Groot'
3o.
boeken der Nationale Schuld of van een inleg in
eene spaarbank;
4o. aflegging van een examen.
Daareniegen is hernieuwde aangifte wel noodig
VOur nen wter plaatsing op die lg»t berustte op
lo. bewoning van een huis of gedeelte van een
huis ol van een vaartuig indien zg met meer op
31 Januari hetzelfde huis of een gedeelte van
hetzellde huis ot hetzelfde vaartuig bewonenof
2o, genot van inkomen in dienstbetrekking, ot
als inwonende zoon in het bedrijf of beroep der
ouders werkzaam, hetzij met of zonder genot van
pensioen ot Igfrente;
Van de bepalingen der kieswet, die op het bo
venstaande betrekking hebben, luidt
Artikel 1.
De leden van de Tweede Kamer der Staten-
Generaal worden gekozen door de mannelijke in-
gezetenen des Rgks, tevens Nederlanders, die den
leeltgd van vgt en.twintig jaren hebben bereikt,
voor zoover zij over het laatstverloopen dienstjaar
in eene ot meer der Rgks directe belastingen
zyn aangeslagen, het te dier zake verschuldigde
voor of op den lsten Maart voldaan hebben, en
over het laatstverloopen dienstjaar zgn aan
geslagen in de grondbelasting voor een bedrag van
ten minste een gulden, in de vermogensbelasting,
in de belasting op bedrijfs- en andere inkomsten
of naar een ot meer der vgt eerste grondslagen
van de persom-ele belasting, zooais die i.« geregeld
bg de wet van 16 April 1896 Staatsblad no.
72); of
indien zjj niet overeenkomstig het bepaalde
sub a zgn aangeslagen, voldoen aan eene der vol
gende voorwaarden;
lo. dat zg a s hoofden van gezinnen of als
alleen wonende personen op den 31sten Januari
sedert den lsten Augustus van het vorige jaar
heoben bewoond,
krachtens huur, een huis of gedeelte van een
huis, waarvoor met ol zonder bg behoorenden ot
in huur gebruikten grond ot lokalen en bgeebou-
wen, met ter bewoning bestem i, de werkeigke
huurprijs, per week berekend, ten min-te beeft
bedragen de som, voor de gemeente ot hei ge
deelte der gemeente, waar bet bui gelegen is,
vermeld in de bg deze wet gevoegde tabel(t 1-75)
of wel achtereenvolgens in dezelfde gemeente
twee zoodanige buizen of gedeelten van buizen
ot krachtens eigendom, vruchtgebruik of nuur,
eenzelfde vaartuig van ten minste 24 kubieke
Meier inhoud ot 24000 Kilogram laadvermogen;
2. dat zg op den 3lsten Januari sedert den lsten
Januari van het laatstverloopen jaar achtereenvol
gens bg niet meer dan twee personen, onderne
mingen, openbare of bijzondere instellingen in
dienstbetrekking ot als mwionende zoon in het
bedrgt ot beroep der ouders werkzaam zgn geweett
en als zoodanig over dat jaar een inkomen hebben
genoten als voor de gemeente ot het gedeelte der
gemeente, waar zij woneu, is vermeld in ae bg
deze wet gevoegde tabel, (t 4".0,
of dat zg op den lsten Februari in het genot
zjjn van een door eene onderneming, openbare of
bijzondere instelling verleend pensioen of verleende
Igfrente van gelgk bedrag;
met dien verstande dat voor hen. die in beide
gevallen verkeeren, zoo noodig, ter bereiking van
het vereischte bedrag, het inkomen, het pen
sioen en de Igfrente woiden samengesteld;
3o. dat zg op den lsten Februari sedert een
jaar den eigendom met recht van vrjje beschik
king hebben van ten minste f100.(nominaal,
ingeschreven iu de Grootboeken der Nationale
Schuld of ten minste f50.—, ingelegd in de Rijks
postspaarbank, in een gemeentelijke spaarbank
of in een spaarbank, beheerd door bet bestuur van
eene recnispersoonlgküeid bezittende vereeniamg,
van eene naamlooze vennootschap van eene coöpe
ratieve vereeniging of van eene stichting
Onder de bgzoudere spaarbanken, bedoeld bjj
het vurige lid van dit artikel, zijn de banken,
opgericht na 1 Mei 1900, alleen begrepen voor
zuover en voor zoolang als zjj bljjkens opgave aan
bei bestuur der gemeente, waar zij gevestigd zijn,
een waarborgt' mits van f25000 bg de Nederland-
scue Bank hebben gedeponeerd;
4o. dat zij met goed gevolg hebben afgelegd
een examen, ingesteld door ot krachtens de wet
ot aangewezen bg algemeenen maatregel van be
stuur en in verband staande met de benoembaar
heid tot eenig ambt, de vervulling van eenige betrek
king of de uitoefening van eenig bedrgt of beroep.
Artikel 2.
Onder hen, die den leeftijd van vgt en twintig
jaren hebben bereikt, verstaat deze wet hen, die
dien leeltgd hebben bereikt vóór of op den 15den
Mei.
De aanslag der vrouw in de Rjjks directe be
lastingen gelat voor haren mandie van minder-
jirige kinderen weizen» goederen, waarvan hun
vauer het vrucb'geno' heefi. voor bunnen vader.
A nslagen in de Rgks directe belastingen, waar
voor eerst na 31 D-cember van bet laatstverloopen
jaar een aanslagbi j-i is uitgereikt, blijven voor
de toepassing van net bepaalde bg art. 1 buiten
aanmerking.
Aan-lagen in de grondbelasting egens onroe
rende goederen eener onverdeelde naia<en-cbap
gelden ook voor den mede-eigenaar, wiens naam
met bij den aanslag in het kobier is vermeld,
mits zjjn aandeel in dien aanslag ten minste één
gulden bedraagt.
Door den aanslag in de grondbelasting, in art.
1 vermeld, worden de hoofdsom en de Rjjksop-
opcenten verstaan.
Aanslag in de vermogens-, bedrjjfs- of perso-
neele belasting geeft geen aanspraak op kiesrecht,
indien hjj het gevolg is van eene met de waarheid
strijdige aangifte.
Bij de rekening van den werkelijken huurprijs
die ook verschuldigd kan zgn in den vorm van
contributie aan eene coöperatieve bouwvereeniging,
wordt maandhuur tot weekhuur herleid door dee
ling met 4, jaarhuur door deehng met 50 en vindt
geen aftrek plaats van de som, verschuldigd voor
gas of waterleiding, ingeval deze in den huurprijs
is begrepen.
Bij de berekening van het inkomen, bedoeld in
art. 1 b, 2o., eerste lid, worden vrjje woning of
inwoning en vrjje kost en inwoning gerekend op
het bedrag, voor de gemeente of het gedeelte der
gemeente, waar zg genoten worden, vermeld in
de bg deze wet gevoegde tabel; enkel vrjje kost
op het bedrag, vermeld in de laatste kolom, ver
minderd met dat vermeld in de voorlaatste kolom
dier tabel. Overigens komt alleen geld in aan
merking, (vrjje woning of inwoning t 87.50 vrge
kost en inwoning f 300.
Ten aanzien vaD vrjjen kost wordt geene reke
ning gehouden met den Zondag of algemeen er-
kende Christelijke feestdagen, ot, voor zooveel Is
raëlieten betreft, met den Sabbath,
Indien de aard der werkzaamheden in een be-
drgf medebrengt, 'dat zjj in d n regel een gedeel--
ie van het jaar niet worden uitgeoefend, wordt ter
berekening van den ijjd, gedurende weiken iemand
volgens het vorig artikel in dienstbetrekking is
geweest, de tjjd medegeteld gedurende welken de
werkzaamhe len. waarvoor bjj in dienst is, hebben
stilgestaan, ook indien gedurende dien tjjd de*dienst
betrekking tgdeijjk was opgeheven.
indien het inkomen, bedoeld in art, 15. 2°., als
vast week-, veertiendaag<co-, maand- ot jaarloon
is genoteu en dit loon wegens ziekte of verwon
ding gedurende ten hoogste twee maanden met
of met ten volle is ontvangen, wordt net geacht
tot het normale bedrag te zjjn genotqp.
Indien in de plaats van het inkomen, bedoeld
in art. 15. 2°eime tgdeigke ongevallenrente wordt
genoten, wordt deze, zoolang zjj wordt genoten, in
rekening gebracht tot een bedrag, geijjk aan bet
nofmale loon.
Inkomen, pensioen en ljjtrente, bedoeld in art.
15, 2°der vrouw geldt voor baren man, dat van
de inwonende minderjarige kinderen voor de helft
voor hunnen vader.
Iodièn gédeWien eener gemeente in de bg deze
wet gevoegde' tabel afzonderlgk worden genoemd,
wordt de grens, tusscnen die gedeelten door Ons,
Gedeputeerde. Staten gehoord, b-paald en wanneer
verandering van omsiand gheden daartoe aanleiding
geeft, gewijzigd.
Van' deze besluiten wordt mededeeling gedaan
in der Staatscourant met bijvoeging van de advie
zen van Gedeputeerde Staten, voor zoover bjj de
besluiten van die adviezen is afgeweken.
Artikel 3.
Van de uitoefening van het kiesrecht zjjn uitge
sloten
zjj, wien het kiesrecht ontzegd is bjj eene onher
roepelijk geworden rechterlijke uitspraak
zjj, die iu gevangenschap of hechtenis zjjn
zjj, die bjj onherroepelijk geworden rechterlijke
uitspraak de beschikking of het beheer over hunne
goederen hebben verloren
zjj, die in het burgertjjk jaar, voorafgaande aan
de vaststelling der kiezerslijsten onderstand van
eene instelling van weldadigheid of van een
gemeentebestuur hebben genoten.
Artikel 6.
Voor de bevoegdheid tot het kiezen van leden
der Provinciale Staten, gelden dezelfde regelen, als
die welke in de art. i 5 voor de bevoegdheid tot
het kiezen van leden der Tweede Kamer der
Staten-Generaal zjjn gesteld, met dien verstande,
dat men bovendien ingezeten der provincie moet
zijn.
Artikel 7.
Voor de bevoegdheid tot het kiezen van leden
van den gemeenteraad gelden dezelfde regelen als
die, welke in de artt. 15 voor de bevoegdheid
tot het kiezen van leden van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal zjjn gesteld, met dien ver
stande, dat men bovendien ingezeten der gemeente
moet zgn, en dat zg, die niet vallen onder art. 1
a, over het laatstverloopen dienstjaar in de ge
meente moeten zjjn aangeslagen in eene plaatselijke
directe belasting tot ten minste het bedrag, voor
de gemeente ot het gedeelte der gemeente, waar
zg wonen, vermeld in de tweede kolom der sub
art. 1 5 lo., bedoelde tabel en bun aanslag in die
belasting op den l»ten Maart ten volle moeten
hebben voldaan (11.75)
Aanslag in eene plaatselijke directe belasting
geeft geene aanspraak op bet kiesrecht, indien hjj
bet gevolg is van eene met de waarheid strijdige
aangilte.
Schiedam, den 30sten Januari 1909.
De Burgemeester voornoemd,
M. A. BRANTS.
i
Wjj ontvingen heden de volgende telegrammen,
betreffende een hevige aardbeving, welke een ge
deelte van Spanje en Marokko geteisterd heeft:
MADRID, 30 Januari. (6 uur v.m.) Een hevige
aardbeving heelt bet zuiden en zuid-oosteu van
Spanje geteisterd. Te Barcelona heeft de zee hui
zen en wegen verzwolgen. In het dorp Romara, in
Marocco berg ingestort, waarbjj honderden men-
schen levend werden begraven. Totana en Muri-
aanscbe dorpen zjjn zwaar geteisterd.
[De hedenmiddag door ons ontvangen bui*
tenlandsche bladen bevatten een telegram uit
Ceutablgkbaar over dezelfde ramp van den
volgenden mbuud
nluoooriingen te Tetuan aangekomen melden,
dat het dorp Romara, op vjjfiig kilometer afstands
van daar, op de flank van een berg gelegen, ver
woest is door een inzakking van een berg en een
daarmede gepaard gaande stort val van gronden en
rotsen. Er zgn honderden dooden en gekwetsten".
Red. N Scaied. Ct.).]
PARIJS, 30 Januari (12 uur n.m.) Ook ïLe
Journal" ontving een telegram, meldend, dat een
hevige aardbeving heeft plaats gehad te Totatan
(Tetuan in Marrukko?j en Olfas (Altas Er ont
stond een geweldige paniek. Ontkleede men-
scben vlucotten naar het open veld. Tgdens de
aarbeving hing er een zware, dichte grjjze wolk
en er vielen hagelsteenen nog grooter dan erwten.
Vele huizen zgu gescheurd. Via New-York wordt
geseind, dat Barcelona verwoest is, maar dit wordt
tegengesproken.
PARIJS, 30 Januari. (1 uur n.m). »Le Journal"
verneemt uit Madrid, dat twee hevige aardschok
ken te Totalan en Oitas [beide plaatsnamen zgn
bepaald verkeerd overgeseind; het zulien Tetuan
en Alfas wel zijn Red. »N. Scbied. Crt."] zgn
gevoeld. Een hevige paniek heeft zich van de
bevolking meester gemaakt. Van andere zjjde wordt
geseind, dat de berichten over een groote cata
strofe in Spanje overdreven zgn.
DE BALKAN.
- Uit Sofia wordt aan de „Neue Freie Presse"-
gunfeld, dat Bulgarije zich tot de mogendheden
heeft gewend met het verzoek tusschenbeide te
komen, opdat Turkije de door Bulgarije aange
boden som aanneemt. Bulgarije gaf daarbij te
vens Ie verzekering van zijn vredelievende be
doelingen.
ile Oostenrijksche minister-president Bienerth
heeft in de parlementaire commissie voor Bos
nië medegedeeld, dat in zake de schadevergoeding
van* 2i '2 millioen pond en andere oeconomische
tegemoetkomingen aan Turkije het vergelijk in
beg'iistl is vastgesteld. De besprekingen over den
tekst van het protocol worden voortgezet. Het
protocol zal worden voorgelegd aan het Oosten-
rijksci.e en het Hongaarsche parlement. Na de
ratificatie zullen de 21/2 millioen betaald worden,
maar daaraan zullen moeten voorafgain de staking
van het boycot en de terugkeer van den eerbied
v of uit de verdragen voortvloeiende rechten der
Donau-monarchie. Bienerth twijfelde er niet aan,
dat de Porte door krachtige maatregelen er in
zou slagen de vijandelijkheden tegen Oostenrijk
sche waren en schepen te doen ophouden. Pe
Poite zou daardoor ook in het belang van het
Turksche volk handelen.
Aan de openbare school D, te Schiedam (Hoofd
de heer J. HAGE) wordt gevraasrd
met akte vrije- en ordeoeteningeD.
De aanvangsjaar wedde van f550.wordt ver
hoogd
voor de akte vrije- en ordeoefeningen met f 25.
voor de akte bandteekenen met 150.
voor de hoofdakte met f200.en voor 2, 4,
6, 8, 10, 13 en 16 jarigen dienst bjj het lager
onderwijs met f50.— voor ieder tgdvak en voor
het bezit der hoofdakte bovendien na 19 en 22
jarigen dienst bij het lager onderwgs mede met
f50.voor ieder tgdvak.
Sollicitatiën in te zenden aan het adres van den
Burgemeester van Schiedam, vóór 21 Februari a.s.
RUSLAND.
Omtrent de kabinetswijziging in Rusland deelt
Je Times" eenige bijzonderheden mede. De afge
treden handelsminister Shipoff aanvaardde zijn
amot eerst in het afgeloopen jaar nadat hij vooraf
een o.Jcieele reis in het verre Oosten gemaakt
had, om handelsbetrekkingen met China en Japan
aan te knoopen. Hij achtte zich zelf echter niet
geschikt voor den moeilijken post, en w erd ook
in den laatsten tijd door de pers scherp aange
vallen. Het heeft echter moeite gekost, om Timi-
riazeff te bewegen, Shipoff op te volgen. Timiria-
zeff is persoonlijk sterk geïnteresseerd bij den
handel en heeft thans zijn eigen belangen moeten
opofferen aan de rijksbelangen. Algemeen wordt