Dagblad voor Schiedam en Omstreken
32ste Jaargang.
Woensdag 10 Februari 1909.
V Tegen het wedden.
Katholieken uitgesloten
Buitenlandsch Nieuws.
Verspreide berichten.
Staten-Oeneraal.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland 2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Boter-
Straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 16 regels ƒ0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk advértèeren worden uiterst bil
lijke overeenkomsten aangegaan.
Bureau
BOTERSTRAAT 50.
Telefoonnummer 85.
Door Burgemeester en Wethouders van Bloe-
mendaal is een besluit genomen van verstrekken-
den aard ten opzichte van het wedden, dat zeer
zèki-r m den lande door een groot deel der be
volking met. ingenomenheid zal worden begroet.
Het Dagelijksch Bestuur van Bloemendaal heeft
dan besloten voortaan geen toestemming meer
te veileenen tot het houden van wedrennen op
Zon- en feestdagen op de renbaan te Woeistduin.
To Woestduin worden, zooals men weet, de
grootste harddraverijen van ons land gehouden.
De lidangstelling voor die courses is in de laatste
jaren bij het publiek gaandeweg grooter gewor
den. Maar die grootere belangstelling kenmerkte
zien met uitsluitend van de zijde der liefhebbers
van de hvpische sport. Helaas behoorden on
der do bezoekers talloos velen, die daar uitsluitend
kwamen om te wedden. In de groote steden rezen
do „sport-bureaux", met hunne actieve agenten,
als paddenstoelen uit den grond op en het gegok
nam jaar op jaar op de renbaan te Woestduin
steeds grooter proporties aan.
De .jevolking daar ter plaatse en in den wijden
oiutres bleek ook al ongelukkiger wijze door de
wed ziekte te zijn aangetast en de slachtoffers
waren legio. Arbeiders en jongens, in dienstbe
trekking by bollenhantlelaren, gingen Zondags hun
Aebbc-n en houden op de baan verspieten en vele
huisgezinnen kwamen in groote ellende en ar
moede, Zelfs Avinkeliers en andere kleine luyden
hebben in 1908 g'rodte Verliezen op de renbaan
geleden, konden hunne gewone verplichtingen ten
opzichte van hun leveranciers niet nakomen, en
gingen failliet.
Geen wonder dus, dat, waar in Bloemendaal
B. en W. zulke treurige feiten by de bevolking
konden constateeren, krachtige maatregelen hier
nood'.g waren. Door het houden van courses
■op vrije dagen te beletten, wil nu het gemeente-
besiuur voorkomen, dat arbeiders en de kleine
luyden die courses bezoeken.
Ken uitnemende maatregel is hier getroffen.
Een eeip-salut voor het gemeente-bestuur van
Bloemendaal, hetwelk thans het bewijs geeft, dat
el' van overheidswege Wel wiat tegen het voort
durend toenemen v,an wedden valt te doen'
De »Tjjd" geeft de volgende statistiekjes
Hoogleeraren
AaDtal, Katholieken.
Leiden59 o
Utrecht42 1
Groningen38 0
Amsterdam 50 1
Deltt 53 1
242 3
Dat wil zeggenruim 1 pCt. op de ruim 35
pCt,, die de Katholieken van het Nederlandsche
volk uitmaken.
Hoe de poverheid van dit getalletje - 3 te
verklaren
lo. Door bet absoluut geen rekening houden
met hetgeen van roomsche zyde wordt gepres
teerd;
2o. Door de opsluiting in den engen kring
van collega's, die voor verreweg 't grootste deel
van één politieke en godsdienstige belijdenis zh'n
de liberale
3o. Door de voor ons rampzalige wijze, waarop
voordrachten en benoemingen van .hoogleeraren
plaats vinden.
Immers de Curatoria, voor verreweg het
grootste gedeelte barer leden liberaal, gehoord
de faculteiten, allen fiks liberaal, maken de voor
dracht.
Aant. curatoren, Katb.
Leiden 5 0
Utrecht. 5 1
Groningen5 0
Amsterdam5 1
Delft 5
25 3
Dus 3 katholieke curatoren op de '25 en wat
R.yb.-Uttiv€mteaen betrcJfc 1 op de 15
DE BALKAN.
Turkije en Bulgarije,
De onderhandelingen tu.ssche.11 Turkije en Bul
garije, in den laatsten tijd door tusschenkomst vau
de mogendheden gevoerd, willen vooral daarom
.niet vlotten, wijl Turkije aandrong op een grens-
ver betering, waardoor bet in het bezit zou komen
van enkele versterkte plaatsen in Oost-Roemelië,
lot dekking van zijn grenzen tegen een aanval
tut net Noorden. Bulgarije wilde evenwel van die
grenswijziging niets weten. Thans heeft.de Turk-
sche regeering haar eisch Jaten varen, hetgeen
blijkt uit het volgende telegram uit Sofia:
„De Bulgaarsche regeering bericht officieel, dat
liet Jurksche tegenvoorstel de verklaring inhoudt,
dat iurkijé van elke grensverbetering afziet. Dien
tengevolge heeft de Bulgaarsche minister van
Oorlog onmiddellijk gelast, de reservisten, die
opgeroepen waren om de achtste divisie aan de
Juiksche grens te versterken, naar huis ie
zen, en."
DUITSCHLAND.
Koning Edward te Berlijn.
De Berlijnscbe correspondent van de »New-
Yurk Herald schrjjft naar aanleiding van het
bezoek van koning Edward, dat de versiering in
de stad eigenlijk.in hoofdzaak een officieel karak
ter draagt. Alleen die straten, door welke de
koninklijke stoet zjjn weg naar het slot vervolgde,
waren versierd, en de correspondent merkte zelfs
op, dat op vele plaatsen van de woorden «God
zegene den keizer die onlangs te lezen waren op
den geboortedag van keizer Wilhelm, het laatste
woord »keizer" eenvoudig vervangen was door
«koning". Volgens dezen berichtgever zou het
enthusiasme dan ook niet zoo groot zyn en zou
men hoogstens kunnen zeggen, dat de bevolking
van Berlyn koning Edward eerbiedig begroet
heeft, doch dat van een hartelijke ontvangst geen
sprake was.
De Duitsche bladen verheugen zich allen over
het bezoek en spreken den wensch uit, dat hier
door tusschen de beide volken een toenadering
tot stand moge komen.
Toast van keizer Wilhelm.
Bij het galadiner in het paleis hield keizer
Wilneliri een tafelrede, waarin hij1 in de eerste
plaats koning Edward en koningin Alexandra har
telijk welkom heette. Verder zefde de keizer: Door
oude tradities en engb verwantschapsbanden zijn
wij met elkander verbonden. De vele ontmoetingen,
welke tusschen ons plaats grepen, waren mij steeds
een fcion van groote voldoening.
Do keizer bracht daarna zijn bezoek in her
innering aan Windsor in 1908 en sprak de hoop
uit, dat de koning en de koningin ingenomen
zouden zyn met hun bezoek aan Berlijn. Hij
hoopt, dat het helaas slechts korte verblijf aan
gename herinneringen zou- achterlaten. In het
bijzonder verheugen tie keizer en de keizerin
zich over de aanewzlgheid der koningin.
Vervolgens zeide de keizer: „Uwe majesteit
kan tr van verzekerd zijn, dat gelijktijdig met
mtf, ook mrjn hoofdstad en het geheele Duitsche
rijk uwe aanwezigheid beschoujwcn als een be
wijs van de vriendschappelijke gezindheid, welke
uwe majesteit tot het bezoek bewogen heeft.
Het Duitsche volk begroet den regeerder van liet
machtige Britschc wereldrijk met de achting, welke
dezen toekomt en ziet in dit bezoek een nieuwen
u aarborg voor de void ere vreedzame, vricndschap-
l>si.jke ontwikkeling der tusschen onze beide lan
den bestaande betrekkingen. r
Ik weet, zoo zejde de keizer, hoe zeer onze
wmsohen voor het behoud en de bevestiging
van den vrede overeenstemmen en kan uwe
majesteit op geeft sehoonere wijze welkom hee-
ten, dan door uitdrukking te geven aan de vol
rit ouwen uitgesproken overtuiging, dat het
bezoek van uwe majesteit er toe bijdragen zal,
dat elk onzer wensChen verwezenlijkt zal wor
den. Terwijl ik nog de hoop uitspreek dat het
groote rijk, waarover uwe majesteit regeert,
ook in de toekomst zal gedijen en bloeien,wijd
ik in.jti glas aan het welzijn van uwe majesteit
en \an uwe majesteit de koningin".
A ntw oord va n ko ning Edward,
in antwoord op de tafelrede van den keizer
spiax de koning van Engeland b.a. het, volgende:
„Uit naam van de koningin en namens Laar wel
in de eerste plaats uit ik mijn warmsten dank
vair de woorden van welkom van den keizer
en voor de even vriendelijke als schitterende
o nu angst".
De koning herinnerde vervolgens aan zijn be
zoeken te Kiel, Wiihelmshöhe en Kronberg en
sprax er zijn bijzondere voldoening over uit, dat
het 1e koningin mogelijk w.as, hem bij dit- be-
z.oe.v te' vergezellen, waarna Z, M. als volgt voort
ging„lk behoef wel niet te verzekeren, dat wij
beiden.het vriendelijke bezoek van uwe majesteit
en v. i' liare majesteit de keizerin op Windsor
niet vergeten hebben.
Uwe majesteit, heeft met. betrekking tot bet
doel en liet gewenschte resultaat aan mijn eigen
gevoelens reeds op welsprekende wijze uitdruk
king gegeven; ik kan daarom slechts herhalen',
dat onze komst niet. enkel ten doel heeft, onze
enge banden van verwantschap in herinnering
te mengen, maar ook de bevestiging van de
vriendschappelijke betrekkingen tusschen onze
beide landen en daardoor het behoud vau den
algemeeneu vrede, 'Waaraan ik mijn gansche leven
VyJ.
\let den W'ensch, dat Uwer majesteits gansche
ryk ook in de toekomst zich verder mqge ont
wikkelen en bloeien, hef ik mijn glas op, op
het welzijn Van uwe majesteit, van hare ma
jesteit de keizerin en van uw Huis",
I ITALIë.
Zoowel te Messina als in Calabrië is de staat
van leleg opgeheven. Maar de nasleep van ellen
de, door de aardbeving achtergelaten, duurt nog
altoos voort, aldus wordt uit Rome aan „De Tijd"
genu ld
Ie Catania heeft de bevolking, door gebrek
tot vertwijfeling gebracht, „de werkstaking van
den bonger" uitgeroepen, wat zeggen wil, dat
z'J stelselmatig verzet zal plegen tegenover alle
maatregelen van ,orde en bestuur. Van dit nood
lottig besluit staan zeer ernstige gevolgen te
vreezen. Te Messina, werd gisteren onder de
puinhtopen van ,een ingestort huis duidelijk on
herhaaldelijk teeken van leven gegeven. Maar na
aanhoudende pogingen, door politie-beambten en
sa pp ours aangewend, was er geen sterveling te
ontdekken. Daar schuilt nu vermoedelijk ont
zettend denkbeeld 1 reeds vijf weken lang een
leveivl-begravene, die vruchteloos om bijstand
kermt en steeds worstelt met de omarming van
een langzamen dood'
De liefdegiffen zijn wel ve-rinindoud, maar
vloeien toch nu en dan nog in aanzienlijke mate
toe. j
Zoo bijv. schonk de republiek Brazilië niet
nunder dan een half millioeii francs. Op bei
Va ik aan zijn reeds 3,200,000 francs ingekomen.
De 11. Vader nam alweer een bij'uitstek practischen
maatregel. Hij stelde namelijk voor aan inrich
tingen van Hooger Onderwijs studeerende jongelui,
die ten gevolge der aardbeving tot armoede ziyn
geraa.ü, tal van studiebeurzen beschikbaar; deze
worden uitgedeeld door tusschenkomst van het
Con 'té van Bijstand, dat de Vereeniging der
Katholieke Jongelingschap (Gioyëntu Cattoiica)
voor deze gelegenheid vormde.
Oox heeft Z. H. door middel van Mgr. Bourne,
aartsbisschop van Westminster, aan de Engelsche
Regeering een dankschrijven gericht om zijn
diepe erkentelijkheid te betuigen voor het edel
moedig reddingswerk, door het eskader van Malta
aan de slachtoffers te Messina verleend.
PERZlë.
Het Russische telegraafagentschap mei it, dat
uit Resjt het volgende bericht is ontvangen De
revolutionnairen verbrandden en plunderden gis
teren het huis van den gouverneur. De gouverneur
is, naar verluidt, gedood. Eeu honderd man ko
zakken zyn in het Russische consulaat gevlucht.
De stakingsbeweging die de laatste dagen in
Rosaiio is uitgebroken als gevolg van de vermeer
dering der belastingen, neemt een veel scherperen
vorm aan. Drie en dertig ambachtslichamen heb-
ben de staking afgekondigd. Handel en nyverhaid
zijn verlamd,
Morgen, Donderdag, zal Deibier, de Fraasche
beul, zyn bloedig werk hervatten. Te Albi, zulle»
twee gevangenen, die een gevangenbewaarder ge
dood en een zijner collega's voor zyn geheele leven
verminkt hebben, terechtgesteld worden.
EERSTE KAMER.
Zitting van Dinsdag 9 Febr.
Ëinnenlandsche Zaken.
De heer Van den Biesen zette zyn giste
ren afgebroken rede tegen de
hinderlyke toepassing der
Woningwet
voort en schetste ten-slotteden nadeeligen terugslag,
welke de arbitraire maatregelen van üet woning
toezicht veroorzaken op den verkoop en de piyzen
van de vaste goederen. Als een staaltje daarvan
deelde by mede, dat in 1908 te Amsterdam vaa
643 panden 310 bij executie moesten verkocht
worden.
Ook op de opbrengst van onze belastingen heeft
de tegenwoordige toepassing der Woningwet een
zeer nadeeligen mvioed, terwyi de werkloosheid m
de hand wordt gewerkt.
Spr. concludeerdedat er van den bouw vaa
arbeiderswoningen niets kwam dat de enchen zoo
hoog worden opgevoerd, dat nieuwe bouw ook
van heerenüuizen werd nagelatendat men xictt
tot de krotten moest beperken en de oude burger
woningen met rust moest latendat de wet nooit
bedoeld had onteigening zonder vergoeding, ook
van neringderviDg. Verleden jaar wees spr. op dea
teruggang van het manneljjk geslacht, thans wendde
hy het oog naar het vrouwelijke en wees op de
reuzenfiguren van Kenau Simonsdochter, Kaat Massol
en Amsterdamsche vischvrouwen (LaDge Bet en
Schele Trien daverend gelach), vrouwen, die in
de afgekeurde «krotten" werden geboren en leefden.
De wet was raduo-socialistisch en de geruïneerde
menschen worden door de wet in de armen vaa
het socialisme gedreven.
De heer Van der Feltz drong aan op wet
telijke regeling van de levensverzekering.
De heer Van der Does de Wiileboi*
drong ook hier aan op opneming van de commis
sarissen van politie in het Rykspensioen. Voorts
verwachtte hy van wijziging van de gemeentewet
op het stuk van de bevoegdheden van den burge
meester tot het handhaven van de orde in verga
deringen, verbeteringen onbehoorlijke toestanden,
zooals in den laatsten tyd aan bet licht kwamen
by gemeenteraadszittingen ten platten lande.
De gemeenteraden moesten zelve bjj de wet de
bevoegdheid krijgen te besluiten een lid, dat zich
wanordelijk gedraagt, uit de zaal te doen verwij
deren. Eindeljjk drong hy aan op handhaving van
het verbod van burgemeesters en gemeente-secre
tarissen tot het getyktjjdig uitoefenen van de be
trekkingen van notaris, procureur of zaakwaarnemer.
De heer S i c k e n g a spreekt over de gemeente-
financiën. Spr. acht de opdracht der betrokken
Staatscommissie te beperkt. Men had eerst moeten
onderzoeken of het beheer der gemeente-fiaanciëa
wel goed is en daarna kunnen nagaan of het toe
zicht op de financieele handelingen der gemeente
wei deugt. Spr. meent van niet. Ook deindeelmg
der gemeen «en, soms in dorpen van uiteenloopenee
belangen, is niet goed. Hy verwacht van dezen
minister dat hy de koe bij de horens zal pakken.
Amsterdam kan nog een buitengewone bydraga
vragen in de kosten van het onderwys,
De heer Waterschoot van der Gracht
bespreekt de bestrijding dar tuberculose en ver
dedigt bet goed recht der sanatoria.
De heer Franssen klaagt er over dat de rjjks-
bjjdra en aan de byzondere scholen zoo laat, soma
rraa; den na dato, worden betaald.
De beer Van Basten Baten burg zet bet
wenschslyke uiteen van wettelyke regeling van
het levensverzekeringsbedrjjf.
De heer Van Nierop gelooft geenszin*, dat
de noodtoestand der gemeenten ligt in de inrich
ting der gemeentebesturen. De uitbreiding van
het belastinggebied zal verlichting brengen. Hy
bestrydt het hierover door den beer Van Leeuwen
gesprokene.
Minister Heemskerk beantwoordt de spre
kers Wettelyke regeling in zake het levensverze-
keringsbedryi zal bij te zijner tyd voorstellen.
Omtrent de subsidie aan sanatoria moet na ad
vies der ingestelde commissie blijken naar welken
maatstaf zjj kan worden verleend. Inzake de sub
sidie aan de bijzondere scholen kan overwogen wor-
deD wat voor vroegere betaling kan worden gedaan.
Pensioneering van politie-commissanssen acht
spr. in beginsel wenscheljjk; de betrokken minis
ters zullen baar overwegen.
Tegen een wettelyke bepaling omtrent het ver
wijderen van lluitende raadsleden en dergelijke
heeft spr. geen bezwaar, doch daar kan eerst bjj
eene hernieuwing der Grondwet over worden
gepraat.
Postbli: