Verspreide berichten.
Binnenland
Stads- en (Gewestelijk Nieuws.
RUSLAND.
Zooals te verwachten was, heeft de Russische
regeering haar pleit in de Azeffaffaire gewonnen,
maar, en dit is teekenend voor de parlementaire
werkzaamheid in het Tsarenrijk, een resultaat is
niet bereikt. De linkerzijde handhaafde haar be
schuldigingen onvoorwaardelijk en verklaarde met
klem van redenen, dat geen enkel door haar aan
gebracht argument ontzenuwd was.
Wat de rechterzijde betreft, deze heeft zoover
we kunnen nagaan, zonder eenige klem van rede
nen de regeering door dik en dun gesteund. Alleen
de heer Poerischkewitch sprong uit den band,
beweerde, dat het bewezen was, dat Witte be
trokken was in politieke moorden en eischte een
vervolging tegen dezen staatsman. De cadet Rodit-
scheff zeide, dat de Minister-president Stolypin
volkomen eerlijk en betrouwbaar was, maar met
blindheid geslagen.
Ten slotte dienden 50 leden van de rechterzijde
een motie in, waarin zjj vroegen een vervolging in
te stellen tegen Milioekoff, den leider der cadetten,
omdat bewezen was, dat deze heeft deelgenomen
aan een congres van de oppositie, dat in 1904 te
Parijs werd gehouden en waar ook revolutionnairen
aanwezig waren. Milioekoff verdedigde zich en
zeide, dat bedoeld congres geen ander doel bad
dan het vervangen van het autocratische regime
door een constitutioneel. In 1904 was het pro
gramma der cadetten gematigder dan nu en sinds
dien werd amnestie verleend, zoodat de motie niet
veel meer dan platonische manifestatie beteekent.
I BELGIë.
Het zilveren feest der Belgische katholieke re
geering zal gevierd worden in de hoofdplaats van
iedere Provincie en op die feestviering zullen
de katholieke vereenigingen, maatschappijen en
kiezers van gansch de Provincie uitgenoodigd wor
den.
De voorloopige feestcommissie voor de Provincie
Oost-Vlaanderen heeft reeds eene bijeenkomst ge
houden en besloten, dat de feesren zullen gevierd
worden, te Gent op Zondag 18 April, Het pro
gramma der feesten zal eerstdaags vastgesteld en
meegedeeld worden.
Ook is reeds besloten een groot provinciaal
banket te houden, aan hetwelk zullen deelnemen
al de nog levende leden van het kabinet van 1884
de heeren Beernaert, Woeste, de Moreau, Van den
Peereboom en De Volder.
FRANKRIJK.
President Failières heeft den Franschen gezant
te Berlijn, Cambon, opgedragen, keizer Wilhelm
uit zqn naam zijn buitengewone voldoening te
kennen te geven over het tot stand komen der
Fransch-Duitsche Marokko-overeenkomst.
Zaterdag heeft Cambon te Berlijn de versierse
len van ridder-grootkruis van het Legioen van eer
overhandigd aan den Duiischen staatssecretaris van
Bunenlandsche Zaken vun Schön.
De Duitscne gezant te Parqs, prins Radolin,
kreeg eveneens het ridder-grootkruis.
De verhouding tusschen Frankrijk en Duitsch-
land is, na net sluiten der Marokko-overeenkumst
blikbaar aanmerkelijk verbeterd.
PERZIë.
De correspondent van de „Times" te Teheran
heeft den sjah van Perzië gesproken. De sjah
schijnt ernstig van meening, dat het recht aan
zijn zijde is. Vele volksvertegenwoordigers heb
ben z.i. hun vrijheid schromeaja misbrvLkt, zoo
iwei tegenover hun vorst als het uitvoerende
bewind, waarvan zij zich bevoegdheden toeëigen-
den. De anarchie in den lande wijt hij hun. Zoo
dra de ,orde hersteld is, zei hij, zou hij hervor
mingen en een beperkt grondwettelijk steisei in
voeren. De sjah was overigens goed geluimd en
vol zelfvertrouwen. Of de ver to ogen van Engeland
en Rusland bij hem veel nut zouden uitrichten?
De correspondent twijfelt er eenigszins aan.
De Perzische gezant te Konstantinopel heeft
een schrijven ontvangen van den andjuman te
Saauet, behelzende een weigering van besprekingen
te houden. Het schrijven verklaart, dat men
verlangt, dat de sjah direct met de revolutionairen
zal onderhandelen.
Het vaartuig «Stafetta" van den hydrographi-
schen dienst heeft de peilingen in de straat van
Messina en de havens van Messina en Reggio ten
einde gebracht en geconstateerd, dat de zeebodem
in die havens en het profiel der kusten geen
verandering hebben ondergaan.
President Failières gaat 17 April e. k. naar
Nizza, om een gedenkteeken voor Gambetta te
onthullen. De «Matin" deelt mede, dat de Pre
sident dan waarschijnlijk tegelijkertijd een bezoek
aan den Vor3t van Monaco zal brengen.
Op «er-en-fachtigjarigen leeftijd is te Char-
Iouenburg overleden de vice-admiraal Reinhold
von Werner. Hij was een dei' meest bekende Duit
sdie admiralen; ook als schrijver over marine-
aangelegenheden heeft hij zich bijzonder verdien
stelijk gemaakt.
Na dagenlangen zwaren arbeid is het ein
delijk gelukt een, weliswaar nog maar smalle
gc.il te maken in den zwaren ijsdam in de Be-
neden-Elbe, die de overstroomingen in de Alt-
maik heeft veroorzaakt. Daardoor is echter be
reikt, dat de Elbe nu weder door de oud bedding
stroomt, zoodat het gevaar voor verdere over-
.slioomingon als geweken kan worden beschouwd.
Geiqk in Pruisen en de andere bondsstaten
schrjjft de «Kölnische Zeiting" is ook in
Baden de opbrengst van de spoorwegen in 1908
aanmerkelijk minder geweest dan in 1907, en
wel 3i millioen mark minder, waarvan 3.1 milli-
oen aan goederenvervoer. De maand Januari 1909
toonde eenige verbetering, zoowel in het reizigers
als in het goederenvervoer, schoon hierin minder.
Consul-generaal te Beyrouth.
Tot consul-generaal te Begrouten is benoemd
de ne'er A. Hotz, koopman te 's-Gravenhage. De
heer Hotz is in het bijzonder op de hoogte Van
de handelstoestanden in de Levant.
Dr. Mastboom.
Dr. Mastboom, geneesheer-directeur van het R.
K. Ziekenhuis, te 's Gravenhage> herdacht heden,
den eersten Maart, zijn vijf-en-twintig-jarig jubilé
als zoodanig. i
Consulaatwezen.
Bij Kon. besl. is de heer J. H. de Reus, con
sul-generaal op non-activiteit, herplaatst in ac
tieven dienst en benoemd tot consul-generaal der
Nederlanden te Hongkong. (St.-Ct.)
Voor de werkloozen.
Men meldt uit 's-Gravenhage:
Z. K. H. de Prins zou heden (Maandag)-middag
te 2 uur de opening van de tentoonstelling van
oude kunst en kunstnijverheid ten bate der werk
loozen, in het voormalig Rijksarchiefgebouw, op
het Plein, met zijne tegenwoordigheid vereeren.
11. M. de Koningin-Moeder is voornemens, met
de prinses van Erbach Dinsdagmiddag te 4 uur
hij te wonen de voordracht door dr. Martin, ter
gelegenheid dezer tentoonstelling te houden.
Tegen een gemeentelijke gasfabriek.
To IJmuiden circuleert een adres, gericht aan
Gedeputeerde Staten van Noord-Holland, waarin
door adressanten vernietiging gevraagd wordt van
net Raadsbesluit der gemeente Velsen, dato 3
Februari, om over te gaan tot den bouw van eene
gemeentelijke gasfabriek en aankoop van den daar
voor benoodigden grond aan den Rijksstraatweg
naar Velsen. (Dit besluit werd genomen met 7
tegen 6 stemmen). f t
In dit adres wordt door adressanten gezegd
dat bel thans gebruikte licht, geleverd door de
Kennemer Electricitedt Maatschappij', zeer vol
doende is en dat de gemeentefmanciën zoodanig
zijn dat zulk een groote uitgaaf, bijina 31/2 ton,
niet gewettigd is, omdat de druk op de belasting
betalers te zwaar zal zijn.
Dr. Nolens.
Men leest het volgende in de «Meierjjsche
Courant"
«Uit goede bron vernemen wjj, dat door de
Gemeentelijke Universiteit te Amsterdam een
bijzondere leerstoel zou zjjn aangeboden aan dr.
Nolens, den zeer verdienstelijken Priester-Staats
man.
Dr. Nolens, hoewel zeer wel begrijpende van
hoeveel nut hjj het katholieke leven en der
katholieke wetenschap zou kunnen zijn in de hem
aangeboden hooge betrekking, heeft nog niet toe
geslagen, wellicht met het oog op een op te
richten katholieke universiteit, waarvan de vooruit
zichten niet ongunstig zjjn.
«In elk geval zal dr. Nolens afgevaardigde
bleven."
Audiënties.
De minister van Oorlog houdt Donderdag 4
Maar' geen auoiënue.
Een quaestie.
Werkloosheid.
Het aantal werkloozen te Schevingen, dat zich
bjj de sub commissie van het algemeen comité
tot bestrjjdiDg der werkloosheid heeft aangemeld,
is deze week inbegrepen 1142, d.i. 35 meer
dan het totaal der vorige week.
Daaronder zjjn 597 visschers en 304 losse
werklieden. De inschrjjving wordt niet voortgezet-
Bakkérs-Comité.
Het Bakkers-comité (voorzitter dr. J. Roeters
van Lennep; secretaris mr. H. Blaupot ten Cate)
heeft in Noorwegen en Italië een onderzoek doen
instellen omtrent de gevolgen, welke de aldaar
ingevoerde wetten op de afschaffing van den
nachtarbeid hebben gehad.
Omtrent den uitslag van dat onderzoek meldt
het comité
aEenstemmig was men, zoowel in Noorwegen
als in Italië, van oordeel dat de hoedanigheid van
het brood en vooral van het eerste morgenbrood,
ten zeerste was verminderd. In Noorwegen moest
de broodprijs worden verhoogd en de arbeids
voorwaarden der gezellen zjjn belangrjjk slechter
geworden, voornamelijk omdat de patroons daartoe
gedwongen door de hooge exploitatiekosten, meer
leerlingen in dienst namen dan voorheen, he'geen
tengevolge heeft gehad, dat de werkloosheid onder
de volwassen bakkersgezellen schrikbarend is ge
stegen. In Italië was volgens de mededeelin-
gen van een patroon de regeling tot stand ge
komen, omdat de gezellen er hun voordeel in
zagen. Echter zijn zjj van dat oordeel al spoedig
teruggekomen, omdat nu bjj zooveel minder werk
tjjd ten gevolge van de atschaffiug van den nacht
arbeid, natuurljjk ook de loonen verlaagd zjjn.
IodieD in Nederland, zoo vervolgt deze patroon
het bedrqf lu dezelfde condiuën verkeert als
111 Italië, kunnen we u met zekerneio zeggen, dat
de wet omtrent de ahchatfiug van den nachtar
beid, niets anders dan onheil kan teweegbren
gen".
De toestand in de S. D. a. P.
Men meldt uit Utrecht aan «Het Volk":
«Eergisteren deelde Mendeis schrifteljjk aan de
afdeeling Utrecht der S. D. A. P. mede, dat hjj
zjjn mandaten in Raad en Staten ter beschikking
van de afdeeling stelde. Heden echter heeft Men-
dels, op grond van een door hem beleedigend
geacht artikel in «de Stem des Volks", aan Raad
en Staten medegedeeld, dat hjj zjjn lidmaatschap
dier colleges neerlegt.
Vermoedeljjk bedoelt mr. Mendeis een redactio
neel artikel in ons Utrechtsch «partjjblad", waarin
verbazing werd uitgedrukt, dat hij niet aanstonds
na zjjn uittreden uit de S. D. A. P. zjjn mandaten
neergelegd bad, terwjjl hjj toch vroeger verklaard
had dit te zullen doen en terwjjl al zjjn vroeger
verkondigde organisatorische opvattingen dit ook
meebrachten."
Ned. R. K. Volksbond.
Aid. Schiedam.
In de maandeljjksche vergadering, weder op den
gewonen tjjd genouden, werden allereerst de notu
len behoudens een enkele wjjziging, na lezing vast
gesteld.
Daarna bad de voorzitter de volgende mededee-
lingen te doen:
Sedrt de laatste vergadering zjjn weer een aan
tal nieuwe leden tot de Bondsatueeiing toegetre
den en is overleden het Bondslid J. H. den Dun-
gen, die in aller gebed wordt aanbevolen en op de
gebruikelijke wjjze van wege de Bondsafdeeltug
zal worden herdacht.
Het werk van de Propagandaclub, die ook nu
weder eenige actueele geschriften verspreidt, o.a.
het jaarboekje en exemplaren van de beroemde
encycliek, werd nog eens onder aller aandacht
gebracht.
Van het Kinderfeest en de laatste avonden van
den socialen cursus, werd onder waardeerende
erkenning van hen, die daartoe hunne goede
diensten bewezen gewaagd.
Daar bjj de behandeling van het voorstel in
zake de Arbeidsbeurs en dat betreffende de ver
zekering tegen werkloosheid in den Gemeenteraad
de beraadslagingen niet geheel in den geest der
vakaideelingen zqn geweest, zal he geweusent zqn
dat vooral wat het laatste betreft, eemge veran
deringen worden aangeoracni. DxiiOi. Zal Uon
derdag avond halt ne^en eene vergod-ring «au ue
besturen der vakoigauisauë urueu gehuudeu,
waarin besproken zal wuroeu, welke verauderin
gen geweus nt worden geaeöi om vervolgens het
gemeentebestuur daarmede in kei nis te stellen.
In de voLende algetneene vergadering, in Maan
'e Üouden, zal de bestuurskeuze moeten plaats
nebben Aan de beurt van a treuiog zqn de oesluurs
teden, de heeien Tri. Hickettdorf, A A. Marrevee,
r.J.H.Mouwens en H.H. Voorwalu.Tieu leden hebben
nel reent vier eauoiuaien ter vervuiling der
open vallende plaatsen op te geven de inle
vering van candidaten moet vóór 13 Maart
uiterlgk 'savo ds 9 ure plaats hebben; van de
aftredende bestuursleden stelden de ter vergadering
aanwezige zich allen weer voor een nieuwe ver
kiezing ter beschikking. Ook ter vervuiling van
de vacatures wegens de aftredende leden van den
Centralen Raad kunnen lot 13 Maart a.s. candidaten
worden opgegeven.
Van de Oranje-Vereeniging is een schrjjven
ontvangen uitnoodigend tot deelneming aan de
teesteljjkheden, welke ter geles-enheid van de ver
vulling der bljjde verwachting zullen gegeven wor
den. Met de meeste ingenomenheid zal daaraan
gevolg worden gegeven.
Deze week is de jaarvergadering van de Spaar
bank gehouden, waarin vertrouwen in het beleid
van het bestuur dier insteling is uitgesproken en
hare gunstige resultaten erkend zjjn.
Door den heer H. H. Voorwald zal weer een cur
sus in eenvoudig boekhouden gegeven worden. In
den loop der volgende week zullen eventueele deel
nemers zich daartoe bjj genoemd bestuurslid moe
ten aanmelden.
Ter aanvulling van het bericht dat dezer dagen
in enkele bladen 'circuleerde over de vragen die
minister Talma met betrekking tot het ont
werp Arbeidswet tot het Ned. Vakverbond
zou hebben gericht, kan voorz. medsdeelen,
nTh °n °-a' tot het ceDtraal bestuur van den
hs m ^°"£8'30ncl en dat van «Patrimonium"
bedoelde vragen gericht zjjn: Het ontwerp Ar
beidswet en de memorie van toelichting zjjn voor
belangstellende Bondsleden te verkrjjgen.
Nadat nog door enkele leden aan het eind der
vergadering enkele punten besproken waren, o.a.
door deu heer Pols uitdrukkeljjk geconstateerd
was, dat hjj ondanks zjjn verzet tegen den be
kenden bestuursmaatregel in geenen deele tegen de
vakorganisatie is, werd door den voorzitter nog
het volgende medegedeeld
Van het secretariaat der kalk- en steenbewer
kers-, vakafdeeliogen en wat daarmede samenhangt,
is een schrjjven ontvangen, verzoekende opgave van
adressen van kalk- en steen be werkers te dezer stede
en sprekende den wenseh uit hier enne openbare
vergadering te houden om tot de oprichting van
eene afdeeling te komen.
Op verzoek van den heer Pols deelde de voor
zitter nog mede, dat in de ingekomen brief van
het Centraal Bestuur verzocht wordt, voor de ver
gadering van den Centralen Raad, waarin hoofd
zakelijk herziening van het reglement en de sta
tuten zal behandeld worden, te behandelen ponten
vóór 15 «Maart a.s. op te geven, maar liefst alleen
zeer belangrjjke punten, met vermjjding van die
welke uitgesteld kunnen worden.
Nog restte den voorzitter de mededeeling dat
du j.ar dnedaagscbe practiscbe sociale cursussen
vour werklieien in de ver.-xüilleode bisdommen
zullen georganiseerd worden. H-i financieel be
zwaar om daaraan deel te nemen is zeer gering,
te meer daar de afdeeling Rotterdam daartoe met
deze afdeeling wil samenwerken.
Aan de uitnuodiging van het Centraal Bestuur
om in de verschillende afdeelingen ter gelegenheid
van de verwachte heugelijke gebeurtenis een feest
avond te organiseeren, zal zeker door deze afdee
ling volgaande gevolg worden gegeven.
Niets verder meer te behandelen zjjnde, sloot
de voorzitter de vergadering op de gebruikeljjke
wjjze: met gebed.
1 '«V f i M f i
Naar wjj vernemen, aeeft de heer H. Alberts
als bestuurslid der afd. Schiedam van den Ned.
R. K. Volksbond ontslag genomen wegens drukke
werkzaamheden.
Sociale Curaus „St. Thomas van Aquino.
Vrjjdag 26 Februari 11., hield de weleerw pater
van Djjk een tweede inleiding over het onderwerp
«Economie."
Na opening door den voorzitter, het woord ver
krijgend, gaf de eerw. leider eerst een overzicht
van het behandelde op den vorigen cursusavond in
aansluiting op het onderwerp van dezen avond, de
voortbrenging der economische goederen.
De vraag stellend wat men onder economische
voortbrenging verstaat, antwoordde spr., dat door
economische voortbrenging verstaan .wordt het
scheppen van nattigheid in stofteljjke goederen
zoowel als het vermeerderen van de nuttigheid
die er in is.
De economische voortbrenging wordt echter weer
verdeeld in drie takken van nijverheid, nl. de
extractieve nijverheid, de eigenljjke industrie en
den handel.
Hierbjj sluit van zelf in dat er voortbrengende
oorzaken zjjn en wel natuur en arbeid. Het kapi
taal daarentegen is geen voortbrengende oorzaak,
maar een zeer voornaam hulpmiddel bjj de voort
brenging, hetwelk spr. duideljjk maakt door eenige
voorbeelden.
Economische arbeid is de ontplooing van men-
scheljjke, niet enkel stoffelijke, kraent om stoffe
lijke goederen voort te brengen. Hierbjj zet spr.
jn het breede uiteen het verschil tusschen handen
arbeid en machinale arbeid.
De economische arbeid heeft rechtstreeks tot
doel het persoonlijk welzijn en middellijk het
welzijn der maatscbappq. Het persoonljjk
welzqn bevorderen wjj, omdat wjj door de straf
der erfzonde voor ons onderhoud moeten werken
en het maatschappelijk welzqn omdat wjj ais een
ling niets tot stand kunnen brengen en van zelt
hulp zoeken bjj onze medemenschen.
Om dit algemeen welzqn nog meer te bevorderen,
vermeerdert de mensch het Vooribrengingsvermo-
gen door aroeidsverueenng en door werktuig-
gebruik.
Bq ue vele misbruiken die er ontstaan door deze
ver«ie«-Jiug vau aroeid vau ueu men.-cn en de
inacniue vindt spr. gelegenheid te wqzeo op de
fioodzakrjqktieid van een KOd.-dieusuge samenleving;
dan aileeu is net mogeijjt dat deze arbeidsver
deling nuttig is voor hel algemeen.
Hei kapitaal wat aaaruit voorkomt, is dus een
voortgebracht goed dat tot nieuwe voortbrenging
dient.
Alles samenvattend stelde spr. de conclusie dat
het ieders plicht is goed godsdienstig te zqn, goed
het vak te kennen hetwelk wjj gekozen hebben en
eindeljjk allen georganiseerd ie zjjn in goede vak-
vereemgingen. (applaus).
De voorzitter dankte uit aller naam de weleerw.
inleider voor zqn krachtige, met vele voorbeelden
duideljjk gemaakte uiteenzetting, sprak den wensch
uit pater van Djjk nog dikwjjls in ons midden te
mogen zien en sloot de vergadering met gebed.
Jubilee—E. F. Reder.
De heer E. F. Reder, brouwmeester in de
brouwerq van de firma J M. van der Scbaik Co.,
herdacht gisteren onder veelzjjdige belangstelling
den dag waarop hjj vóór 25 jaar in genoemde
brouwerjj in dienst trad.
Omstreeks 11 ure per rjjtuig van zjjne woning
afgehaald, werd hjj daarna geleid naar het ver
sierde kantoor der firma, waar hjj door den
patroon, den heer J. M. van der Schalk, werd
toegesproken en hem onder waardeerende bewoor
dingen een fraai buffet en een gesloten couvert
werden vereerd. Namens mevrouw de wed. J. M
van der Schalk werd daaraan nog toegevoegd een
bierglas met het portret van den Duitschen keizer
versierd. De jubileerende brouwmeester is toch
Duitscher van afkomst en was indertjjd te Elber-
feld werkzaam, toen hjj zjjn aanstelling tot
brouwmeester alhier ontving; de betrokken solli
citatiebrief die alleszins de sporen van ouderdom
draagt, kon nog te dezer gelegenheid worden ver
toond.
Nadat de jubilaris ook nog door den boekhou
der, den heer Th. Penning, en den machinist, den
heer A. Gravestein, was toegesproken, werd hem
ook namens het personeel hulde en deelneming
in zjjn feest betuigd. Toen daarna de eerewjjn
was geschonken, begaven allen zich naar de
tegenoverliggende brouwerjj, waar in de betrokken
Naar «Hei Volk" verne- reit, hebben Gedeputeerde
StateD van Noorn-Holland alle huizen van het
Pauwenlaantje, een kroitenbuurtje langs den djjk
der Staaisspoor in Watergraafsmeer, onbewoonbaar
verklaard. Het gemeentebestuur van de Meer
was sinds eenigen tjjd doende met deze onbewoon-
baarverklaring, die door de Gezondheidscommissie
was aangevraagd. Het had echter op verzoek van
enkele eigenaars eenig uitstel verleend, daar ver
koopplannen hangende waren. De Gezondheids
commissie schijnt dat niet snel genoeg in zjjn
werk te zjjn gegaan zij heeft zich tot Gedepu
teerde gewend met het bovenvermeld resultaat.
Het is intusschen hoogst twijfelachtig, schrjjft het
blad, of cp grond van de wet Gedeputeerden reeds
tot deze beslissing bevoegd waren, aangezien er
nog geen besluit van het gemeentebestuur bestond»
waarop hooger beroep mogeljjk was.
