Dagblad, voor Schiedam en Omstreken.
32ste Jaargang.
Donderdag 4 Maart 1909
No. 9353
m
Aboiumt D o; ie
Nieuwe ScMedamscbe Cont
mei gratis Mlnstreeril ZaiaistM
prijs 10 c. p. veel, 0.45 p. ui, fl.35p.3iad.
Biiitenlandsch Nieuws.
^FEUILLETON.
De steenkapper van Keulen.
Verspreide berichten.
Binnenland.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland f 2.per kwartaal.
Afzonderlijke numriiers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 16 regels ƒ0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voorherhaaldelijk adverteeren worden uiterst b i 1-
lrjke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
DE BALKAN.
Gister heeft de Russische gezant te Belgrado
aan de Servische regeering den raad gegeven af
te zien van de eischen betreffende gebiedsver-
meerdering en zelfbestuur voor Bosnië.
De Servische ministerraad is gister nog bijeen
gekomen ter bespreking van de houding, welke
thans doör Servië dient aangenomen te worden.
Het resultaat der besprekingen is nog niet met
zekerheid bekend.
Volgens een Reuter-telegram uit Londen, is
daar bericht ontvangen, dat Servië den eisch van
schadeloosstelling in gebied ingetrokken heeft.
Een telegram uit Belgrado, te Weenen ont
vangen, meldt echter, dat de ministerraad met
algemeene stemmen besloot aan Rusland te ant
woorden, dat de door de Skoepsjtina opgestelde
tegeneischen niet kunnen worden ingetrokken, dat
Servië rekent op de rechtvaardigheid van Europa
e& er niet van kan afzien schadeloosstellingen in
gebied en zelfbestuur voor Bosnië en flerzegowina
te eischen.
Waar deze berichten dus geheel met elkaar in
strjjd zjjn, dienen nadere tijdingen te worden
afgewacht.
Uit Belgrado werd gister gemeld
In bevoegde kringen zegt men, dat de Servische
vegeering heden het antwoord op de gisteren door
den Russischen gezant uit naam zjjner regeering
gestelde vraag heeft overhandigd. Terzelfder! jjd
verklaart men, dat noch ten aanzien van den
inhoud der vraag, noch ten aanzien van dien van
bet Servische antwoord, thans mededeelingen aan
bet publiek werden gedaan en ook niet kunnen
Worden gedaan. Men kan slechts zeggen, dat de
Servische regeering niet categorisch volhardt bjj
de bekende tegeneischen, maar ook, dat zij die
hog niet definitief heeft ingetrokken. De waarheid
bgt in het midden van deze twee lezingen. Meer
in bijzonderheden afdalende inlichtingen koDden
niet gegeven worden, dan wanneer het antwoord
aan Rusland bekend zal zjjn.
Uit WeenenDe Servische minister van feuiten-
landsche zaken heeft nog geen officieel antwoord
aan de vertegenwoordigers der mogendheden ge-
gegeven. Hij heeft eenvoudig acte genomen van
bun vriendschappelijke raadgevingen.
Uit Boedapest: Het hier openbaar gemaakte
bericht, meldende dat Servië schadeloosstelling in
gebied eischt, heeft levendige ontroering gewekt.
Niettegenstaande alles kan het Hongaarsche volk
hiet aan een oorlog gelooven.
In de wandelgangen van het parlement denken
de afgevaardigden dat een schikking nog mogelijk
ls- Ook de groote menigte denkt er zoo over.
dacht van de regeering bezig houdt. Zoowel in de
oorlogs- als in de marinebegrooting is een voor
ziening getroffen, die zal verzekeren, dat het
vraagstuk van het gebruik van luchtschepen zoo
wel in den oorlog ter zee als in dien te lande, ten
volle door de admiraliteit en het departement van
oorlog zal worden onderzocht.
SPANJE.
In een der bladen komt het bericht voor, dat
een bom met brandende lont tegen den muur van
het koninklijke paleis geplaatst werd gevonden.
Verscheidene inhechtenisnemingen hebben plaats
gehad.
JAPAN.
De «Croix" deelt mede, dat zich te Parijs, onder
voorzitterschap van Emile Bertrin, een comité van
katholieke geleerden heeft gevormd, dat zich ten
doel stelt om door het verspreiden van katholiek-
wetenschappelijke geschriften de Japanners tot den
katholieken godsdienst te bekeeren. Dit comité
zal in verbinding staan met een comité van twaalf
katholieke geleerden te Tokio, dat, onder goed
keuring van den Aartsbisschop dier stad, aan
dezelfde taak zal arbeiden en o. a. zal zorg dragen
voor de vertaling en de verspreiding van de
werkjes en tractaatjes, welke door de Fransche
medehelpers speciaal met het oog op de Japansche
toestanden en de neutraliteit der Japanners ver
vaardigd worden. Het ligt in de bedoeling van
het Parjjsche comité om telken jare een viertal
verhandelingen in het licht te geven en ze, wan
neer het werk voldoende ondersteund wordt, op
groote schaal in Japan te verspreiden.
De schrijver in de »Croix" acht dit soort apos
tolaat noodzakelijk en tevens uitnemend geschikt
om de Japanners, die de veelal valsche denkbeelden
der Europeanen op verschillend gebied hebben
overgenomen, in kennis te stellen met den waren
inhoud van het Christendom. De bekeering van
Japan is in zjjne oogen, daarom van zoo bijzonder
groot belang, wijl de Japanners de intellectueele
en politieke leiding hebben van het overige Azië.
ENGELAND.
In zjjn schriftelijk antwoord op een in het
Lagerhuis gestelde vraag, heeft Asquith gezegd,
dat het vraagstuk der luchtscheepvaart de aan-
Historisch verhaal uit de 15de eeuw.
1) Hoofdstuk I.
De vaart.
Het was in 't jaar 1446 op Donderdag in de
Pinksterweek.
Een bont gewemel en vrooljjke feestjubel
heerschte in het Sürtherbosch, dat in de nabijheid
van Keulen voor de Severinspoort lag. Van de
stammen der boomen wapperden de vanen der
gilden, lustige groepen zaten in de schaduwde
beker ging den kring rond en de gloed van den
zuiveren Rijnwijn verhitte de gemoedelijke gezich
ten der Keulsche burgers.
De Keulenaars vierden op dien dag de vaart
naar 't bosch, een herinneringsfeest aan den dap
peren held Marsilius, die in lang vervlogen dagen
de stad uit de handen van vijandige volksstammen
moest gered hebben.
Terwijl men zieh daar zoo genoegeljjk in de
schaduw te goed deed, verscheen plotseling de
feestnar tusschen de groepen en noodde allen,
hem te volgen naar de kampplaats, waar de
zwaardenstrjjd een aanvang zou nemen. De kroe-
hnn^v,Wer^ ge'ed'8d, en jong en oud verliet het
s de nar aan de spits, die zijne sprongen
W®** e en Diet naliet nu hier, dan daar een ouden
ZUID-AFRIKA.
Dinizoeloe, vroeger het voornaamste hoofd van
Zoeloeland, is schuldig bevonden aan het verleenen
van schuilplaats aan rebellen tijdens den opstand
in 1906, en deswege veroordeeld tot 6 jaar gevan
genisstraf en het betalen eener boete van 100-
De plannen van de Fransche douane-commissie
brengen vooral in Engeland en België de gemoe
deren heftig in beroering.
Op de jaarvergadering van de Engelsche Kamers
van Koophandel werden twee moties aangenomen.
In de eerste wordt de wenschelijkheid betoogd van
een Fransch-Engelsch handelsverdrag, dat den
Franschen en Engelschen fabrikanten geljjke rech
ten waarborgt.
heer door zijn uitgelaten vrooljjkheid in de rechte
stemming te brengen.
De volksdrommen verzamelden zich op een zan
dig terrein in 't midden was door latwerk een
breede ruimte afgebakend, waar de spelen moesten
gehouden worden. Een menigte schoone en
krachtige jongelingen stonden er gereed waaronder
reeds menigeen gesierd met den groenen krans,
het teeken van reeds behaalde zege.
Daar schetterde plotseling het teeken der trom
pet; de nar sprong over de omheining in het
strijdperk, zwaaide met zjjn bellemuts en de strijd
begon. Met korte bouten zwaarden gewapend,
stormden de strijders in twee rjjen op elkander
los en ieder koos zich zjjn tegenstander. Binnen
weinige oogenblikken kon men de strijders niet
meer van elkander onderscheidenhet was een
bonte, wriemelende massa en geen streng geor
dend spel, zooals de riddertournooien. Die zijn
zwaard brak of uit de handen liet rukken, moest
zich als overwonnen verwijderen en de overwin
naar koos zich een ander tegenstander.
In een hoek van het strijdperk streden twee
jongelingen met buitengewonen moed en volhar-
ding. De een was slank en hoog opgewassen, de
baret was hem in de hitte van den strijd ont
vallen en nu goltden de schoone blonde lokken
hem in de rqke trotsen om het hootd. Zijn te
genpartij was gezet, gedrongen en scheen eenige
jaren ouder te zijn. Ook droeg zijn gelaat niet die
schoone trekken van den eersten, maar was bleek
en een geheimzinnige, honende trek beheerschte
De tweede motie verzoekt der regeering met de
Fransche regeering te onderhandelen over een schik
king op handelsgebied, die het nadeel voorkomt,
dat de Engelsche uitvoer zou lijden door de voor
gestelde bepalingen.
De Kamer van Koophandel te Brussel nam de
volgende motie aan
De Kamer van Koophandel protesteert tegen elke
wijziging van het Fransche douanetarief, die de
voor een groot aantal artikelen toch al te hooge
invoerrechten nog zou doen stijgen en wenscht
daarentegen ten zeerste het tot stand komen van
een vaste douane-overeenkomst, van een zoo ruim
mogelijke oeconomische opvatting, die onze betrek
kingen met Frankrijk op een gunstiger basis stelt.
Uit heel Portugal wordt hevige sneeuwval
gemeld. Op de kust zjjn in den sneeuwstorm ver
scheidene visschersvaartuigen met man en muis
vergaan.
Te Hongkong .zijn Maandag 26 van de 191
amfioenkitten gesloten, krachtens een tusschen de
regeering en de verbouwers van maankop gesloten
overeenkomst. Zoolang de loopende contracten met
de maankopverbouwers duren, d. i. tot 28 Februari
1910, zullen er geen andere kitten gesloten worden.
Zes kabels in de Straat van Messina zjjn
hersteld. Een moest worden opgegeven, daar hij
geheel onder het zand zat. De opgehaalde kabels
vertoonden verbrande plekken, waardoor de hypo
these bevestigt schijnt te worden, dat de oorzaak
van de ramp eerder aan een onderzeeschen vulkaan
dan aan een tellurische beweging moet worden
toegeschreven.
Huldeblijk aan H. M. de Koningin.
Men deelt mede, dat het geschenk aan de Ko
ningin, waarvoor het Comité te Rotterdam geld
bijeen heeft gebracht in zjjn geheel zal bestaan
uit: 1. eeu blad, diep bord, plat bord, melkkan,
kroes, vork, lepel, klein lepeltje, schuivertje en
servetring, alles van zilver en te vervaardigen en
ontworpen door den heer F. Zwollo, kunstdrijver
en zilversmid, oud-leeraar aan de Haarlemsche
Kunstnijverheidsschool, te Amsterdam 2. een doos
voor dit zilveren servies, te vervaardigen door den
heer W.H. Thieme, Rotterdam; 3. a. 12 servetjes, te
bewerken door de vereeniging Tesselschade, afd.
Rotterdamb. 42 servetjes, te bewerken door de
Industrieschool voor meisjes, Rotterdam 4feen doos
voor deze servetjes, te maken door de vereeniging
Arbeid Adelt, afd. Rotterdam.
Alles zal, indien het gereed is, -te |zien zijn in
de zaal van den Rotterdamschen Kunstkring, Witte
de Withstraat 45.
Mevrouw Fock-Doffegnies heeft het aangeboden
eere-voorzitterschap van de te Paramaribo gevormde
commissie tot aanbieding van een huldeblijk aan
H. M. de Koningin, aanvaard.
Voorzitster van die commissie is mevr. Hofstede
Crull-Oosting, secretares mevr. Carst-van Stockum.
het. Het schootsvel, dat beiden droegen, duidde
aan, dat zij tot het gilde der steenbewerkers be
hoorden.
Nog streden zü met het wapen, als plotseling
het zwaard van den eersten jongeling brak en hjj
°P't zelfde oogenblik door zijn tegenstander werd
aangegrepen, die hem met geweld trachtte neer
te smakken. Maar de jongeling hield zich staande;
hü had de beweging zijner tegenpartij gezien en
plan geradenvoor deze er op bedacht was
lag hjj zelt op den grond. De in de nabjjheid
staande menigte juichte den overwinnaar toe.
Het gelaat van den verslagene zwol op van
toorn hjj stond op, omvatte nogmaals zjjn tegen
stander en smakte hem in 't zand. Men kon aan
de heftigheid, waarmede gestreden werd zien, dat
een bittere haat in hun hart gloeide, want ook
thans nog gingen zjj door, elkander de zege te be
twisten.
Op dit oogenblik sprong de nar die de strijders
bad gadegeslagen naderbij en met den uitroep
»Hier zjjn geen gotieke rozen uit te hakken
wierp hij zich in den strjjd, trok den eenen jon
geling van den grond op, pakte den toornigen
aanvaller met stevige vuist beet en slingerde hem
in 't zand, dat het stof opspatte.
^Vervloekte nar 1" zei deze. Maar de nar
maakte voor alle aantwoord een hoffelijke buiging,
wierp hem een kushandje toe en verdween tus
schen de overige strijders, om daar zijn beroep
als potsenmaker eer aan te doen.
Ondertusschen had de eerste der strijders
penningmeesteresse mevr. de wed. De Yeer-Conradi.
De commissie voor het huldeblijk aan H. M. de
Koningin te Paramaribo heeft besloten ljjsten te
doen rondgaaD, om bijdragen te vragen van vrou
wen en meisjes. Volgens de «SuriDaamsche Bode"
heeft de voorzitster van de Commissie zich in ver
binding gesteld met een der marktvrouwen, tenein
de ook in die eenvoudige kringen gelegenheid te
scheppen, bewjjzen van verknochtheid aan de Ko
ningin te geven.
Naar wjj vernemen, heeft de gouverneur van
Suriname zich bereid verklaard, op voorstel van de
Vereeniging voor nationale feesten, een crediet te
openen van f 1500, om feest te vieren, wanneer de
bljjde verwachting, waarin H. M. de Koningin ver
keert, zal zjjn verwezenlijkt. (Onze West)
Wetsontwerp tegen het wedden.
Naar wjj vernemen, heeft het wetsontwerp,
houdende verbodsbepalingen tegen het wedden,
het ministerie van Justitie verlaten en is in handen
gesteld van den Raad van State.
Volgens een der artikelen van het wetsontwerp
wordt het houden van totalisators verboden.
(Tel.)
Nieuwe staatkundige brieven.
Het eerste nummer is verschenen van een perio
dieke uitgaaf van prof. mr. D. P. D. Fabius, ge
titeld «S.udiën en Schetsen op het gebied van
Staat en Maatschappij." Den len van elke maand
zal voortaan een nummer van 824 bladzijden
verschijnen. Tot motto der uitgaaf is gekozen
»Terar dum prosim" (laat ik verteerd worden,
mag het slechts van nut zijn). Dezelfde woorden
werden reeds door Groen van Prinsterer ontleend
aan de «eenvoudig-verheven beeldspraak der Bene
dictijners", welke een brandende kaars niet de
evenaangehaalde woorden als omschrift tot sym
bool kozen. Het omvangrijkste en ook wat inhoud
aangaat belangrijkste artikel van dit nummer,
begint met in herinnering te brengen, wat prof.
Fabius schreef in »De Rotterdammer" van 14 Nov.
1907, toen nog het Kabinet-De Meester aan het
bewind was«wat wel gevraagd mag worden van
de Rechterzijde is, dat zich in de oppositie aftee-
kent een ander regeeringsbeleid dan dat der vrij
zinnigheid. En bepaaldelijk in tegenstelling tot
het beleid van het fungeerende Kabinet. In
oppositie tegen den verzekeringsdwang en het
massakiesrecht schuilt en moet schuilen een heel
systeem van sociaal economische en staatsrechte
lijke opvattingen. Voor een groot deel van het
openbare leven komt in die twee punten het
vrijzinnige staatsbeleid uit, en heeft de oppositie
gelegenheid in het licht te stellen, welke de be-
teekenis en de practicale waardij van het antire
volutionaire beginsel is."
Tweede Kamerverkiezingen.
Aan de katholieke kiesvereenigingen in hetdis-
trictrict Enschede zijn twee vragen voorgelegdle.
zich van het strijdperk verwijderd en snelde
naar het bosch. Angstig sloeg zijn ,hart en
het schaamrood lag hem op de wangen. Onder
den boom, waaraan de vaan der steenbewerkers
wapperde, nam hij eene luit aan eeu blauw lint
bevestigd, en hing die omdan greep gij naar
zijn mantel sloeg hem om en schreed naar de
andere zijde van het bosch, vanwaar hij den Rijn
stroom en de torens van het heilige Keulen kon
overzien. Hier hield hjj in, het hoofd tegen een
eiken stam geleund, stond hjj te peinzen over het
gebeurde.
Het was reeds diep in den namiddagRijn
afwaarts voeren schepen voorbjj, wier zeilen door
de zon goudgetint werden, en diezelfde zon wierp
ook haar stralen op het oude Keulen, schitterde
in het kruis op het kapitool en teekende den
half afge werkten toren van den dom m de verte
af. Onwillekeurig liet de jongen zqn blik rusten
op dit heerlijk panorama; een zucht steeg op uit
znne borst en halfluid mompelde by«Zal de
avondzon ooit den voltooiden bouw belichten?"
De dom lag hem in 't hart begravenzijn vader,
zijn grootvader, al zijn voorvaderen, zoover men
kon nagaan, hadden daaraan gewerkt en menig
kunstig ornament had de vaardige hand van een
Kuen gebouwen.
{Wordt vervolgd.)
i.
LLli
