Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
Z<""
32ste Jaargang.
Zaterdag 13 Maart 1909.
No. 9361.
TWEEDE BLAD.
STM!"
iwKLT e;t"7
Sta ten-Generaal.
meende hdïeHDing WaS urgent en de minister
Gemengd Nieuws.
Onderwijs.
mor ,„.gd „i, 1° ™^e°W0S ™".kmde"
voor kinrle?1" Werd alleen subsidie g^ven
ABONNEMENTSPRIJS:
week 10 rent nv„ maanden f 1.35, per maand 45 cent en per
Afzonderlijk Nummers °2 SS[. 3'" k"arta'"-
straa^O^^b^aü^RookhnroM''^5 aiïn8enomen aan ons Bureau: Boter-
blJ alIe Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 1—6 regels ƒ0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voorherhaaldelijk adverteeren worden uiterst bi 1-
lijke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
TWEEDE kamer.
Zitting van Vrijdag 12 Maart.
Wjjziging ,jer Kinderwetten.
7mi!L Ddellng korm het wetsontwerp ter «ij.
1901 der wet va" 12 Februari
vn (f"aatsblad n«>. 64), houdende beginselen en
i»Sg. ïïrslZ™" """"««'«O teu opzichte van
onverteerbaar maken ecb.Sr
kenmerkt»,i.u J 6 Jroegere wetgeving
vond d a j°°r een PrÜzenswaardigen een-
de Wet 4 alleen de leidende
toeven™ a evatte' terwijl de uitwerking werd
sSër Kaan de Achterlijke Macht. Dit door
te wordfnSC fr^ aad dlent noodzakelijk gestuit
Revincr dó t-A W66S den h'oet'ijd onzer wet-
Remeenter«rvh? t06n °nS duideljjk en beknopt
den 6n °ns stralrecht gevestigd wer-
lükh^iid'661' D 6 1 d d e r betoogde de noodzake
ver w.Ja 1Van slraffnaatregelen tegen opzettelijke
verwaarloozing van kinderen.
die aaD.^ uuren sloot zich aan bij hen
kina dat n°g- Z»1 moeten bljjken of de
kinderwetten de verwaarloozing niet bevorderen. Hij
k gelooft het reeds. Overigens betoogde
P e er, dat de thans door de Regeering ingestel-
e wqzigmgen niet de vereischte verbetering zul-
die hnnD 1e,n'a Het Zal noodwendig blijken degenen
ote hun kinderen verwaarloozen diep in hun beurs
te treflen Ja zelfs aan den ljjve. Ontzetting uit
de ouderhjke maeht moet worden de hoogste
schande, de grootste oneer welke een ouder kan
rn^^z gcn°ver moet echter staan verge-
makkelgking van bet herstel der ouders in hun
macht, zoodra de redenen, welke tot de ontheffing
leidden, vervallen zijn. mnneiung
over*6 t? L™ a 0 J u,f 111e beaamde de klacht
er te groote detailleering onzer wetgeving en
ZrToT i" beSCberm»°g -men d'eV^rm,
meende toch K.,atAe™ett™ ZS" gegoten, maar
opcewoirpn i a j £ebrek in .vorin wordt
houd °0r deugdzaamheid van den in-
meende, dat de vorige m.mster van Justitie terecht
meer fk ge?Cht m.et een wqz.gmg totdat er
Muden ,KB' a u w«"8,n8 vereischten, bekend
zijn, doch zich heeft aangegord tot het
brengen van partieele verbetering reeds nu
«nn k w heeren Van Vuuren ea Ragout was
spreker het eens dat er wellicht een gevaar dreigt
v°°r °Pz®ttelf3ke verwaarloozing, althans verdoo-
vtng van het verantwoordelijkheidsgevoel der ouders
Maar op het oogenbl.k acht de regeering de tüd
voor tngrgpen door strafbepalingen nog niet geko
men. Juist, heden ochtend heeft intusschen een
arculaire het departement van justitie verlaten,
waarbg den voogdijraden inlichtingen worden be
vraagd over den omvang van het beweerde kwaad
kend°PZh u verwaarl°°zing, waarop in de be-
vaD den r°H 6 meVr' Vliela°der-He,n, lid
vaD den Haagscben voogdijraad, is gewezen een
De heer Regout sloot zich volkomen aan bü
Sver °DgU?s"ge °°rdeel van den beer Drucker
over de slechte redactie onzer wetten, maar oor
if f' groote schuld biervan bjj de Kamer
zelf lag, welke onze wetgeving in te veel bijzon
heden wil doen afdalen. Spreker tot zijn on
derwerp komende vroeg of de Regeering eens
een onderzoek zou willen instellen uit welks en
ters zou kunnen blijken of er in de toekomst
voldoende particuliere gestichten zjjn om plaats te
kunnen verleenen aan het aantal voogdijkinderen
dat bij de verdere doorwerking van de kinderwet
ten zal ontstaan. En zoo niet, of dan de Regee
ring bereid is kapitaalsteun te verleenen voor het
bouwen van meerdere gestichten.
De minister erkende, dat wanneer te eeniger
tijd mocht bljjken, dat de bestaande gestichten
met voldoende ruimte bieden voor de voogdjjkin-
rec60'- V°°r wle S^Rcbtsverpleging noodig is, de
tirnHnDg steun voor den bouw van meerdere par-
BliT gestichten zal hebben te overwegen,
b u r a eenVerder debat verdedigde de heer L i m-
wetsontwerp3^!}!1116114' °m Waar het overhavige
doet, door den kan?" StlP m-de g°ede ncbting
de voogdijschap eener^ver Staat te StelleQ
I en1er vereemgme over een na-
tuurl„k met erkend kind te handhaven, zoodra
het vermoeden bestaat, dat de ouders bet kind
nader willen erkennen, doch slechts uit beweeg
redenen, string met bet belang van bet kind,
die macht des kantonrechters ook toepasselijk te
maken indien egn particulier de voogdij over een
dergelijk kind uitoefent.
De heer De Visser verdedigde een amende
ment om te voorkomen, dat eene ongehuwde moe
der direct bjj hare meerderjarigheid in staat
zal zijn haar kimt aan de voogdij eener voogdij-
vereeniging te onttrekken.
De heer Van Vuuren bestreed het amende
ment-Limburg. Deze en de heer Snoeck Henke
mans, zoomede de adresseerende voogdijraden
willen een stap doen, die spr. Diet sympathiek is.
Zij gaan in de richting eener verkapte adoptie.
De heer Regout voelde heel veel voor de
denkbeelden van den heer Limburg en Snoeck
Henkemans, doch zij hebben de zaak slechts van
één kant bekeken en de argumenten daardoor wat
aangedikt.
Met het regeeriogsvoorstel kon spr. niet mee
gaan, daar is een presumptie. De bewuste ver-
eenigiogen zijn in het leven geroepen om de
voogdij ui' te oefenen. Zjj trekken zich alleen
werkelijk verwaarloosde kinderen aan, er
is dus wèl een reden, om die in de voogdij te
handhaven.
De ministervanJustitie nam het amen
dement van den heer De Visser over. Hij kon
zich daarmede volkomen vereenigen.
Spr. ontried echter ernstig de aanneming van
het amendement-Limburg.
De vergadering werd verdaagd tot Dinsdag.
Verschillende taxaties. De gemeente
Rotterdam onteigende 15 M. sloot aan den Berg
weg, tot doortrekking van de Rodenrijslaan. De
eigenaar vroeg daarvoor f 25000. De meerderheid
van deskundigen taxeerde het op f 555, de minder
heid op f 18.960. De gemeente bood 1650. De
officier van justitie requireerde tot betaling van
f5000. De Rechtbank, gisteren vonnis wjjzende,
stelde het bedrag op f 1162.50.
Rolschaatsen. De waanzin van het schaat
senrijden in Londen is stijgende. Geheel de En-
gelsche metropool, van Withechapel tot Mayfair,
is thans aangetast door de rolschaatsenkoorts-
Hertogin en groentevrouw gaan rolschaatsenrijden»
zoolang ze 'n sprankje adem overhouden en haar
beenen haar dragen.
De inrichtingen, waar gerolschaatst kan worden,
in Londen, zqn talrijker dan de kinematograaf-
theaters in Berlin, wat iets zeggen wil. De
grootste »Rink" is de de-tjjds door Barnum en
Bailey gebouwde, enorme Olympiazaal.
lot het middernachtelijk uur verdringt zich daar
een menschenmassa, op rolschaatsen bevestigd, die
samengesteld is uit alle lagen der maatschappij.
Een dagblad heeft met afgrijzen geconstateerd,
dat het naast winkeljuffrouwen en typsters, de
hertoginnen van Bedford, van Westmoreland en
den markies van Soveral, koning Edward's vriend,
heeft zien rijden.
lederen dag worden er ongeveer 10,000 toe-
gangsbiljetten verkocht. De rolschaatsenkoorts
heeft bijna geheel Engeland reeds aangetast. Nu
reeds zjjn in meer den 20 steden rolschaatsbanen
aangelegd, meest door Amerikaansche onderne
mers.
En het zal waarschijnlijk niet lang meer duren,
of de rolbacil heeft zich overgeplant, naar het
vasteland.
Schandelijk tafereel. Te Ls Mans,
in Frankrijk, heeft de politie een heele familie in
hechtenis genomen. De oude Tournet, een man
van in de tachtig, lag op sterven. Aan zijn sterf
bed zaten zijn zoon en diens vrouw, en vier vol
wassen kleinzoons, kinderen van zijn zoon en
schoondochter. De oude Tournet had dorst, en
vroeg om wjjn. Neen, zeide de schoondochter,
dat gebeurt niet. Hjj is al bjjua dood, zeide zjj,
het is zonde nog wijn aan hem te vermorsen. De
zoon bekeek de kwestie eenigszins anders. Hjj
gunde zijn stervende vader nog wel een glas wijn,
en gelastte zjjn vrouw, aan het verzoek te vol
doen. Zg weigerde weer, en daarop herhaalde de
man zqn bevel onder bedreiging.
De kleinzoons, boomen van jongens van twintig
to vier en-twintig jaar, trokken partij, twee voor
hun vader, twee voor hun moeder. Het werd een
woe en gevecht. De partij van de moeder, twee
mannen en een vrouw, moest het afleggen tegen
de party van den vader, drie mannen. Maar ook
de sterkere partij is geducht gehavend in den
strijd.
De politie kwam op het gerucht af en maakte
er een eind aan door alle strijders geboeid naar
het bureau te brengen. Een buurman werd ge
haald om de familie bij het sterfbed af te lossen.
Het bleek echter niet meer noodig. De oude
Tournet was al overleden.
Luchtvaart. Dr. M. B. Boyd, te Londen,
een ijverig lid van de Britsche Luchtvaartclub,
heelt zich aangemeld als dinger naar deo prijs
van f12,000, uitgeloofd door de Paily Mail voor
wie het eerst per vliegtoestel over het Kanaal
reist. De heer Boyd heeft een vliegtoestel met
twee zweefvlakken, dat te Dagenham, in Essex, is
gemaakt. Hij stelt zich voor, in 't laatst van Mei
of begin Juni op te stijgen tusschen Dover en
Folkestone.
Er zijn nu in 't geheel 9 toestellen voor den
Kanaaltocht ingeschreven, wat nog volstrekt niet
zeggen wil, dat met alle negen de reis zal worden
geprobeerd.
Voor den wedstrijd te Monaco, nu al een paar
maanden open, zjjn 24 vliegtoestellen ingeschreven
maar men hoort er nog heelemaal niet van, dat
er iemand ernstige toebereidsels maakt om wer
kelijk naar den uitgeloofden pry's te gingen.
Een zekere mijnheer A. E. Roche schijnt van
meening, dat hjj een extra best vliegtoestel heeft
of zal kunnen krjjgen. Hjj daagt alle lucntschippers
ter wereld uit, tegen hem te vliegen van Pau
naar Tarbes en terug, om een bedrag van 50,000
francs ot lager.
Wilhelm Kresz, te Weenen, een bejaard
man, dich al verscheidene jaren met het vlieg-
vraagstuk heeft bezig gehouden, heeft thans een
model van een vliegtoestel voltooid, dat hjj het
vliegtoestel zonder aanloop, systeem Kresz" noemt,
't Zal dadelijk loodrecht omhoog kunnen gaan en
wanneer het de gewenschte hoogte bereikt heeft,
zich met alle eigenschappen van het gewone
vliegtoestel met draagvlakken horizontaal kunnen
voortbewegen. Ook zal het toestel, naar uitvinder
beweert, in de lucht kunnen bljjven stilstaan, zoo
lang zijn bestuurder maar wil.
't Toestel zal drie zweefvlakken hebben van 40
tQt 12 meter breedte. Bovendien werken ook nog
de biede hoogteroeren, een voor en een achter,
als draagvlakken. In 't geheel 100 vierk. meter
draagvlak.
't Vliegtoestel krjjgt vier luchtscbroeven met
twee bladen, waarvan de assen verstelbaar zjjn. Bjj
de opstijging zjjn de schroeven worden gedreven
door twee benzinemotoren van elk 50 paarde-
kracht.
Na de opstijging zal de bestuurder de assen van
de luchtschroeven gaan verstellen, waardoor het
teestel een schuine richting zal aannemen, en
zoodra de schroeven loodrecht staan, zal het zich
in horizontale ljjn voortbewegen. Dan kan de eene
motor worden uitgeschakeld deze dient dan verder
als reserve, voor 't geval de andere motor mocht
gaan haperen.
't Toestel, gemaakt op de door Kresz aangeno
men afmetingen, zou drie of vier personen kunnen
vervoeren.
Familie-drama. Te Christiania heeft zich
in den nacht van eergisteren een ontzettend fa
milie-drama afgespeeld.
Re wagenbestuurder van de electrische tram
Anton Johansen, die in de voorstad Sagene woonde,
vermoordde zjjn vrouw en zijn drie kinderen, be-
goot daarna zjjn woning met petroleum en stak
er den brand in.
Toen de brandweer ongeveer om zes uur in den
morgen voor het brandende huis verscheen, vond
ZÜ de halfverbrande ljjken der slachtoffers met
afgesneden keel. De moordenaar lag bewusteloos
op den vloer van een der kamers.
Het is waarschijnlijk, dat de ongelukkige de
ontzettende daad in een toestand van zinsverbij
stering heeft bedreven. De man had in December
van het vorige jaar bjj het rangeeren van een
tramwagen zonder zgn schuld een kameraad over
reden en gedood, en was sinds dien tijd zwaar
moedig.
Daar zjjn gedrag in den dienst onberispelijk
was, werd Johansen verder niet gestraft.
Zjjn zwaarmoedigheid schijnt nu eergisternacht
tot waanzin te zjjn overgeslagen. De rampzalige
moordenaar is naar het gevangenishospitaal over
gebracht.
De hoofdman der Apachen. Na 22
jaar als krijgsgevangene te hebben gezeten in het
fort Stil, in den staat Oklahama, is Geronimo, de
hoofdman der Apachen-Indianen, aan de gevolgen
van een longontsteking overleden. Deze roodhuid
had zijn leven gewjjd aan den hitteren strjjd om
het land van zyn vaderen in het wilde Westen
tegen de blanken, de beschaving uit het Oosten
en de staatmacht van de Noordamerikaansche re
publiek. Zjjn jeugd bracht hjj door aan de Gila
Rivier, in Arizona, waar zjjn vader een ranch be
zat, in de vredige stilte der prairie als jager en
paardenfokker. Toen echter de Mexicanen
Arizona maakte toen deel van Mexico uit zjjn
vrouw en zjjn twee kinderen doodden, terwijl hjj
op de jacht was, werd de vreedzame Indianenboer
een wraakzuchtige vjjand van het blanke ras. Al
lereerst trof zgn tomahawk de moordenaars van
zjjn fam lie naar Indianeaard kwam in later jaren
nooit meer een woord over zgn lippen, dat op
deze bloedige daden betrekking had.
Na den dood van Cochise, den hoofdman der
Apachen, werd Geronimo het hootd van dezen
stam. Met een grooten troep uitgelezen Apachen
begaf hg zich op 't oorlogspad. En vreeseljjk
woedde in het verre Westen de krggsUaftige Ge
ronimo. Heele scharen van menschen werden
neergeveld, treinen werden geplunderd, en gansche
nederzettingen verwoest. De schrik, dien de woeste
Apachen verspreiden, werd zoo vreeseljjk, dat het
legerbestuur der Vereenigde Staten^ op de drin
gende smeekbeden om hulp der blanke bevolking
een straf expeditie tegen Geronimo uitrustte.
Generaal Crook, die den strgd tegen de rood
huiden uit ervaring kende, werd met deze taak
belast. In Maart 1886, nadat de soldaten reeds
14 maanden lang vergeefs jacht op den hoofdman
der Apachen hadden gemaakt, naderde dezer vrij
willig het kamp van generaal Crook, met het
verzoek om een onderhoud. Dit werd hem toege
staan, en 't scheen toen, dat de bloeddorstige
Geronimo zoo zacht was geworden als een lam.
Hjj gaf zich over aan den generaal, en zijn krijgs
mannen verklaarden zich bereid, naar het Oosten
te gaan. Big dat er aan de vermoeiende jacht
een einde was gekomen, begaven de soldaten zich
ter rust. Maar reeds den tweeden nacht vluchtten
Geronimo en 34 Apachen uit het kamp en nes
telden zjj zich in de bergen. Generaal Crook
moest de achteloosheid, waardoor zjjn troep de
gevaarlgke zonen der prairie had laten ontglippen boe
met zjju rang, en generaal Miles werd nu op
Geronimo afgezonden.
Meer dan 3000 mjjlen volgde generaal Miles
het spoor van den listigen Indianenhoofdman.
Eindelijk gelukte het hem, na allerlei moeilijkhe
den, in Januari 1887, toen de expeditie tegen
Geronimo twee jaar geduurd had, de Apachenben-
de te omsiogelen. Na een wanbopigen strjjd,
waarin aan beide kanten verscheidene dooden en
gewonden vielen, heesch Geronimo eindelijk de
witte vlag. Hjj werd gevangen genomen en naar
't fort Sill gebracht.
De thans in den ouderdom van 68 jaar overle
den hoofdman heeft meermalen getracht, zjjn vrjj-
heid terug te krjjgen. Eerst in de laatste .jaren
was het gemoed van den hoofdman der Apachen
zachter geworden. Hjj werd Christen, en het
vorige jaar werd hem toegestaan, met eenige zjjner
stamgenooten zich naar Washington te begeven,
waar hij president Roosevelt trachtte te winnen
voor zijne belangen. Dit gelukte hem echter
niet, en toen hjj zjjn verzoek om invrijheidstelling
zag afgewezen, keerde de vroeger zoo gevreesde
hoofdman der Apachen, oud en gebroken, in de
gevangenschap terug.
Mazelen en K i n k h o es t. Te Bussum
is tusschen het bestuur der gemeente en het hoofd
der Koningin Wilhelmina-school verschil van ge
voelen gerezen over de toepassing van de artikelen
uit de algemeene politie-verordening, betrekking
hebbende op het niet verleenen van toegang tot
de scholen in geval van mazelen en kinkhoest.
In de art. 68, 69, 70 van genoemde verordening
wordt telkens gesproken van kinderen en leerlingen
bjj wier huisgenooteu zich een van bovengenoemde