Dagblad voor Schiedam cn Omstreken.
32ste Jaargang.
Donderdag 15 April 1909.
No. 9387.
Openbare Verkooping.
den^dTtpltTe 17^ e° gew°n"
::ioghromgrv,zir,aat en het d*p—
Ofticieele berichten.
aü derSSulunern J'ldiz ge«aan' waa'
Binnenland
Verspreide berichten.
«itbraak en brandhout,
iepen- en kssclieii boomstammen.
Buitenlandsch .Nieuws,
wond. Veleanderer^n g v"^'
hfi bezigt t 7' h6eft bekend gemaak^ d*t
ABONNEMENTSPRIJS:
week 10 cent. Franco oer nost Hoor «C V?er, maa?d 45 cent en Per
week 10 cent Franco per post door™^hifNe&Sl
Afzonderlijke nummers enana82
per kwartaal.
J"«"""wo u VCIIL.
Abonnementen worden daseliiks
en bj alle ff
BureauBOTERSTRAAT 50
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 16 regels ƒ0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voorherhaaldelijk adverteeren worden uiterst bil-
lijke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
SCHIEdImEESÏ?EK en WETHOUDERS van
ADAM, zullen ten overstaan van den Deur
ïauTn aM0.NTFOORT, a 1 d a a r, t Yrj,".
»,,hP 7P> 1909' des ««middags 2 uur,
Publiek ii contant verkoopen
a g de Madstimmerwerf aan de Korte Haven
T® ib® het v°ormai.g Kantongerecmsgebouw:
DE TROEBELEN IN TURKIJE.
De revolutionaire beweging te Konstantinopel
beeft zooals duideljjk bljjkt, ten doel, de regee-
der Jong-Turksche partij omver te werpen
en een zoodan.gen staat van zaken te vestigen,
bet invoeren van hervormingen met de
gehouden.'611 K°raa rekemng Wordt
Sn?etuW°,rd,t.00k afSeleid uit het bericht, dat de
eic u. Islam, het opperhoofd van den Moham-
edaanschen godsdienst, in opdracht van de
egeering met de oproerlingen onderhandelde. De
soldaten protesteerden tegen de invoering van
liberale hervormingen en verlangden de afzetting
van het Jong-Turksche comité. Zij uitten hun
wantrouwen jegens den president der Kamer
Achmed Risa, en wenschten, den Ulema Mustapha'
pasja Assem als president. Verder eischten de
oproerlingen toezegging, dat zjj niet gestraft zouden
J0 ,en de Penning, dat zjj in 't belang van
het vaderland gehandeld hadden; en ten slotte de
toezegging, dat er een algemeen verbroederings
feest gevierd zou worden, hetwelk een week zou
duren. De Scheich ul Islam bracht deze eischen
aan het ministerie over, hetwelk daarover beraad-
slaagde.
Dat het hier, althans gedeeltelijk, een religieuse
beweging geldt, bljjkt ook uit het feit, dat bjj de
Dinsdag gehouden betoogingen het volk en de
soldaten de wederinvoering van het Scheriats-
recht eischten, dit is van de burgerlijke en ker-
ee,tV:et:eD' die dedS °P den KoraB' deels op
ue traditie berusten.
eemkvnTIUldt' d® beweSing ui,gaat van het
eerst voor eemge weken gestichte comité Ittihati
jammed (Mohammedaansche eenheid)
Wordt' dChtiDt; C0Qtra revolutie'gesteund
door h f°°r,t miDderen Van de ««Paterie en
door het volk, maar dat artillerie en cavalerie de
regeer,Dg trouw bleven. Zoo meldt o a. een bericht
«it Konstantinopel, dat de cavalerie den oproer
lingen, die in het ministerie van Oorlog achter
gebleven manschappen tot hun zjjde wilde over
halen, tegenstand bood, waardoor een hevisr
gevecht ontstond, waarin zes man gedood werden
Een aantal in het parlementsgebouw vergaderde
parlementsleden hebben een oproep gericht tot
bun collega s, waarbjj zij hen uitnood,gen in de
Kamer te komen, ten emde de eischen der op
roerlingen te onderzoeken.
Reuter seint uit Konstantinopel
verscheen HH 016 aan het
verscheen. Hg sprak hen eenige woorden tn.
beginnende met: .Mjjne kinderen." De Sultan
gaf hun kennis, dat de eischen werden in "w 2
hgd en raadde hun rustig te big ven.
Het 2e legercorps te Adrianopel heeft zich bh
de beweging aangesloten.
De afdeeling Adrianopel van het comité voor
eenheid én vooruitgang is ontboden.
De officieren te Salomki hebben het Comité
voor eenheid en vooruitgang te Konstantinopel
kennis gegeven, dat zjj gereed staan om met de
roepen naar de hoofdstad te vertrekken.
Men spreekt van een :mogeljjken afval van de
Albaneesche leiders.
Gistermorgen is van Konstantinopel een pant-
schin vertr°kken> naar men zegt brengt dit
pen het*' Lde over zee van Saloniki komende troe-
heeft het inoodreT tG keereD' en
toe te dwingen. Z°° n°°dig dietroePea daar-
aantal officieren werd miJ /f'^'" EeD gr°0t
vi gevangen gezet of houden
zich verborgen. Er werden gisteren nog geweldda-
digheden gepleegd.
Er heerscht ongerustheid door het ontbreken
Saloniki"l°ht?n troePen in Adrianopel en
De meeste winkels te Konstantinopel zijn ge-
gesloten de zaken staan geheel stil. De soldaten
gaan voort hun geweren af te schieten, terwijl zii
door de straten loopen. De houding der mariniers
baart groote vrees, daar kleine afdeelingen, die
door de Europeesche wjjken rondgaan, om de paar
passen schieten. Er zjjn al berichten ingekomen
dat er verscheidene menschen door verdwaalde
kogels getroffen zjjn.
Het nieuwe kabine* is definitief samengesteld
met Tewfik Pasja als grootvizier, Edhem Pa«ja
als minister van oorlog en'Merzbei als minister
van finance» De minister van marine en financiën
zgn slechts ad interim benoemd
De formeele installatie van den grootvizier en
den Sje,k-oel-Islam heeft gister-namiddag plaats
gehad Er was een groote volksmenigte op de
been. Het keizerl jjke besluit, waarbij Tewfik P^j,
tot grootvizier en Z,a Eddin tot Sjeik-oel-Islam
worden benoemd, beveelt de strikte inachtneming
van het sjeriat en de naleving van de grondwet
tot handhaving van de veiligheid en den vooruit
gang van regeeringen land en tot bet welzgn van
alle onderdanen van den Sultan. Het besluit ein
digt met Codes bjjstand in te roepen voor het
werk van den grootvizier.
Het nieuwe kabinet wordt algemeen een kort
leven toegedacht. Ten slotte zal de leiding weer
Twee YaD K,amÜ PaS'a en Nazim Pasja de
Zr hT P°P lre mannen' onderscheidenlijk
i ITALIë.
De Duitsche souvereinen kwamen gister te II
uur 35 mm. m Venetië aan/onderhielden zich ge
durende een kwartier met de autoriteiten en gin-
gen daarna aan boord van de vHohenzollern"
SERVIë.
Het verbod tot uitvoer van vee en veevoeder is
opgeheven.
Voigens de bladen is de regeering voornemens
in het buitenland een leening van van 150,000,000
dinar aan te gaan.
is te Marenne in België geland. De bewoners wa
ren de luchtreizigers behulpzaam bij de landing.
Met den eerstvolgenden trein zijn de reizigers weer
naar Duitschland teruggekeerd.
De blijde verwachting.
Een Haagsche medewerker van de vTel" meldt
Professor Kouwer verbleef gister ten paleize.
Gisteravond vertoefde H. M. de Koningin-Moeder
geruimen tijd in het paleis, waar professor Kuu-
wer en dr. Roessingb iangdurige besprekingen
hielden.
Uit goede bron vernemen wij, dat de gezond
heidstoestand van H. M. de Koningin, in aanmer
king genomen de omstandigheden, zeer gunstig is.
Gisteren nog wandelde Jtd. M., vergezeld van een
hofdame, tot drie malen toe in den tuin. De
wandelingen waren echter korter dan de vorige
dagen. Na de laatste wandeling zag H. M. er zeer
vermoeid uit.
Om 10 uur gisteravond verliet H.M. de Koningin-
Moeder het paleis, even later gevolgd door groot
meesteres barones Van Hardenbroek.
Doordat het paleis gisteravond meer verlicht
was dan gewoonljjk, waren in den vroegen avond
telkens groepjes nieuwsgierigen in bet Noordeinde
bijeen.
W
pe Haagsche correspondent van de »L. C."
schrijft
In verband met al die wiegen, welke der
PERZIë.
Naar wjj reeds mededeelden, ging het gerucht,
dat de Duitsche generaal von der Goltz het leger
an den sjah van Perzië zou reorganiseeren. Dit
encht wordt m een artikel van de Standard"
Ap"' als waarschijnlijk voorgesteld. Tevens
scbünliikdar<T het vo°rkomen, alsof het waar-
EnmH H u DuitSchland be* Plan heeft, naast
Engeland en Rusland, in Perzië 0p te tre^n
bed'o li' teftandard" met derge'«ke «itlatingen
•Men' houd,, beZ\ooféJt^ T"
i? i i e weer bezig is. de
Engelschen tegen Duitschland op te zetten. In elk
generaal' '^P b6W6ert' Z00wel de Duitsche
generaal m Perzischen dienst, als de mogelgke
inmenging van Duitschland in de Perzische aange
legenheden, een Engelscb verzinsel."
gelnkheTd 'van d<3 ^ntandard" zich over de mo-
V I Ben Du,tscbo leening aan Perzië
Volgens de sKöln. Zf" k
te BprlHn Hoi a u ecklter» beweert men
s^uDiD^'u!. n ^eeD ^eva|1°anc'ee'e onder-
lSk financieel beheer. ,Q°r e™0rde'
JAPAN.
wer van onlerzih^ Wrikaansche bou-
onderzeeboot H 6 f aDnen V°°r een nieuw type
onderzeeboot, dat zal worden verkocht aan de Ja-
pansche regeering. Deze nieuwe booten zullen een
snelheid moeten k„„ne„ ont„ikte|M
rp^„rmgenieU'i L®m0i[5e' die Wemher den di-
8(l0rfifiVfa 7-°e ®8er's maatschappjj, voor
1,800,000 f„. oplichtte, is gevangen genomen.
e uitscbe militaire ballon »Bilmer", met
vier passagiers, waarvan drie officieren, uit Essen,
1U .hiohfii. .^fit al die wiegen, weL-
Koningin ten geschenke werden aangeboden, was
't met anders dan begrjjpeijjk, dat de vrouwelijke
en ook de manneljjke nieuwsgierigheid zich met
de vraag zou bezighouden, welke wieg nu het
voorrecht hebben zou om in de Vorstelijke kraam
kamer een plaats te verwerven.
Welnu, ik ben er in geslaagd om gegevens te
verzamelen, die mjj in staat stellen antwoord te
geven op deze vraag.
De eigenlijke speciale Koningswieg zal wezen
de oorspronkelijke wieg van Haar, die nu hoopt
binnen enkele dagen 't Koninklijk moederschap
te verwerven. In diezelfde wieg, waarin onze
Koningin werd neergelegd, zal ook de jongste
telg van ons Vorstenhuis rusten.
De Koningin-Moeder, die met de meest moeder
lijke zorgen, maar ook met de meest moederlijke
vreugde in de voorbereidende zorgen van de
koninklijke kraamkamer baar grootste deel heeft
genomen, ja, wilde en wenschte dat zij uitsluitend
daarvoor zorgen mocht, heeft die soude" wieg
van onze geliefde Koningin al geruimen tjjd voor-
dat er van eenig geschenk sprake kon wezen, in
handen gesteld van de firma Baltus, alhier, die
opdracht kreeg voor een volkomen restauratie.
k>at aan die opdracht is voldaan, zoo volkomen
en zoo uitnemend, dat de hoogste verlangens van
onze Landsmoeder ten beste waren bevredigd, laat
Jc begrijpen. »En nu die andere wiegen hoor
ik u vragen.
Monumentaal als ze zgn, zullen ze naar den aard
kunnen paradeeren in de speciaal-intieme ontvan-
salons van 't Koninklijke paleis. Maar de eigenlgke
weg daarvoor heeft de Koningin-Moeder ge
zorgd.
ft
Het Haagsche correspondentiebureau meldt
Naar van bevoegde zjjde wordt medegedeeld heeft
H. M. de Koningin integendeel niet gunstig beschikt
op bet verzoek van de gemeente Brielle om sal uut-
schoten te mogen doen lossen na bet bekend wor
den van de bigde tgding en zulks omdat alleen
saluutschoten zullen worden gelost in die artillerie
garnizoensplaatsen waar het vereischte materieel
en het daarmede geoefende en dus vertrouwde
personeel aanwezig is.
Tweede Kamerverkiezingen.
FRANEKER. De centrale der vrijzinnige kies-
vereenigingen jn jjet (jistriet Franeker, heeft defi
nitief tot candidaat voor de Tweede Kamer gesteld,
den heer A. Rauwerda, te Leeuwarden.
ROTTERDAM. In de Woensdag avond gehouden
vergadering der liberale kiesvereeniging »Vooruit-
gang en in die van de vooruitstrevend liberale
kiesvereeniging sRotterdam" werd tot candidaat
voor het lidmaatschap van de Tweede Kamer
geproclameerd de heer A. Plate.
UTRECHT II. De afdeeling Utrecht der S. D.
A. P. heeft thans definitief, in de plaats van mr.
Mendels, tot candidaat voor de Tweede Kamer
voor Utrecht II gesteld dr. J. van Leeuwen, te
Schiedam.
De candidatuur is door het partijbestuur der S.
D. A. P. goedgekeurd.
Castro.
In een telegram uit Willemstad aau het »Jour-
nal", leest men, dat niet alleen de Venezo-
laansche, maar ook de Amerikaansche regeering
maatregelen had genomen, opdat de heer en me
vrouw Castro met hun aanhang van getrouwen
den VenezolaaDSchen grond niet betreden zouden.
De Amerikaansche kruiser sMontana", die de »Gau-
deloupe" moest begeleiden, had zelfs eenige offi
cieren in burgerkleeren aan boord van het Fran-
scbe passagiersscnip gedetacheerd, die als gewone
reizigers waren ingeschreven, maar in opdracht
hadden, om op de mogelgke overscheping van
Castro in volle zee op een bevrienden schoener
het oog te houden. Over den toestand in Venezuela
heeft de correspondent het volgende vernomen
Gomez schjjnt met verzoeningsgezinde gevoelens
bezield en wil ook het geschil met Frankrjjk zoo
spoedig mugelijk uit de wereld helpen. De Bra-
ziliaansche gezant, die de Fransche belangen be
hartigt, hoopt, zoodra de rechtstreeksche gemeen
schap tusscben Venezula en Europa hersteld is
binnen veertien dagen tot een bevredigende op
lossing te geraken.
De correspondent heeft den indruk gekregen,
dat er te Caracas in sommige kringen blijdschap,
in andere verrassing heerscht, en allerwegen een
zekere bitterheid. Enkelen balen ruimer adem nu
de wraak van Castro hen niet kan bereiken
anderen verwonderen zich over de vermetelheid
waarvan een zoo weinig populaire regeering als
die van Gomez bijjk geelt. Een groot aantal vader
landlievende mannen betreuren bet eindelgk, dat
men een beroep op den vreemdeling heeft gedaan,
vooral op zulk een bazig vreemdeling als de ge
weldige Amerikaansche buurman.
Nederland en Venezuela.
Den zonderlingen en onverklaarbaren loop der
zaken in Venezuela en de avonturen van den heer
Castro nagaand, schrgft »De Nieuwe Ct."
Het mag nog wel eens gezegd worden, dat al
deze omstandigheden het diplomatieke beleid, door
onzen minister van Buitenlandsche Zaken tegenover
den svredeshandelaar" dr. Paul gevolgd, in een
bgzonder gunstig licht stellen. De afgezant zou,
naar men zich herinnert, volgens zijn eigen ver
klaring de nog hangende geschillen in een omme
zien met onzen minister uit den weg geruimd
hebben om daarna zich naar Londen te begeven.
Daartegenover heeft onze Regeering waarborgen
geëischt voor een duurzame goede verhouding
tusschen Venezuela en onze Antillen waarbor
gen van wetteljjken aard, die dr. Paul niet kon
geven en waaromtrent hg weken lang nadere
instructies heeft afgewacht. Of deze hem bereikt
hebben en of ze afdoende zgn, is nog niet geble
ken; vermoedelijk is dit niet het geval, want men
verneemt niet, dat er sedert zgn terugkeer in
Den Haag eenig schot in de onderhandelingen is
gekomen.
Welk een figuur zou Nederland geslagen hebben,
indien de Regeering zich had laten paaien met
verklaringen waaraan zoo weinig waarde te hech-
ten valt, als bjj den tegenwoordigen hoogst onze-
keren toestand daar ginds het geval kan zjjn 1
Daarop is de heer Van Swinderen bedacht geweest
en hem komt daarvoor alle lof toe.
Overigens kan nu moeiljjk iets anders gedaan
worden dan afwachten. Want naar ons voorkomt,
is de positie van den nvredesonderhandelaar" dr.
Paul op dit oogenblik minst genomen even onzeker
als die van president Gomez zelf.
De kermis te Haarlem.
De raad der gemeente Haarlem heeft met 17
tegen 14 stemmen het voorstel tot afschaffing der
kermis afgestemd.
Militaire vereenigingen.
Op 16 Mei 1908 werd besloten tot samensmel
ting van de militaire vereeniging »Onderlinge
Voorzorg" en nOas Belaag". Het bestuur van
eerstgenoemde vereeniging heeft hiertegen groote
bezwaren. Het heeft zich nu tot den Minister van
