Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
Xm^Gem,^reerdzon-
rdtbS deze
«I7r7:ii,co'rrp°'i"°i kes,«"
r8r„4iTZ'
32ste Jaargang.
Zaterdag 1 7April 1909.
No. 9389.
EERSTE blad.
Dit nummer bestaat uit twee
Officieele berichten.
Kennisgeving.
Afsluiting Brouwerstraat.
Buitenlandsch Nieuws.
Ï«m rard f8 6en kraChtla 8este'd ultima
tum gezonden. Verscheidene hodja's zjjn uit Kon
MaS^tSker ee° reaCtiBbewegiag m
°bi:reTiDg met de Kamer de gr°Ddwet te
«,?brt"Sl °°k ™08Sl#k B«'8«Shjeh6.l"
gin».» ?..;ae7rd° »■»-
Verspreide berichten.
Binnenland.
«™t60 et bij aUe Boold,a,del,re„, P.ftdire^r
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
ben possen tvirlaIten^Ur'£SC'ie amb!enaren heb-
De „Neue Freie Presse" te Weenen verneemt
Uit ^.aloniki, dat het Jong-Turksche Comité bet
tweede legercorps van Adrianopel gelast heeft te
gen Konstantinopel op te rukken. De bevelhebber
antwoordde echter, dat dit onmogelijk was, met
bet oog op de twijfelachtige houding dier troepen.
MetT, h6t P'Underen geslage«-
hohhpr, h °°g ?P de moordpartijen te Adana
l?bben de consuls der mogendheden te Mersina
JLkl™S™A iS ?fgekondigd en er m troepen
gezonden om de onlusten te dempett.
rusland.
te Petersburg ga^rfn'"ges Dek'?Ulgaarsche agent
i i gesprekken teeen Tnrkiie
ABONNEMENTSPRIJS-
wc* 10 cem. Fraaco per post door goh JiXSÏ "™w", pe,r
Afzonderlijke nummers 2 cent. nea*"«wl f 2.- per kwartaal.
Abonnementen worden dagelijks aaneen nmorc t>
Van 16 regels ƒ0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voorherhaaldeljjk adverteeren worden uiterst bil-
Iijke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39,
De Burgemeester van Schiedam
nltT u\deZe ter kenn^s van de ingezetenen
r 1 kohleren van dePersoneele Belaning No
5 en 6 dezer gemeente, over het dienstjaar 1909'
J°°n d®n ,heer directe"r der directe belastingen
te Rotterdam op den 16den April 1909 executoir
verklaard, op heden aan den ontvanger der directe
belast,ngen alhier, ter invordering is overgemaakt
verplicht is, zgnen aanslag op den bii de wot
teTrniin van061 T(Jdoe?' alsmede dat heden de
ze4s weken 'ngaat, binnen welke be
zwaarschriften tegen eenen aanslag, op genoemde
gSïï" TO°rk°"»"l'i. tahooren te wordeiThl-
En is hiervan afkondiging geschied waar het
behoort, den 17den April 1909?
m t ^fn^tPemeester voornoemd,
M. L. HONNERLAGE GRETE, W.B,
Burgemeester en Wethouders van Schiedam
brengen ter openbare kennis, dat van Maandag'
a,s' tot nadere aankondiging (le Bron.
werstraat, voor het verkeer met rij-en voertuigen
zal z<jD afgesloten, en voertuigen
v *e.rbo(] om de Groenelaan te berijden
a Wilhelminaplein naar de Hoofdstraat
gedurende dien tjjd wordt opgeheven.
S c h i e d a m, 17 April 1909.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
M. L. HONNERLAGE GRETE, W.B.
De Secretaris,
V. SICKENGA.
CHerplaatsing wegens misstelling.)
DE TROEBELEN IN TURKIJE.
rJ!61 T?WS °Ver deD toestand in het Turksche
is heden van zeer ernstigen aard.
ontv" gr°°'e Steden 6n de Provincie te Saloniki
ontvangen bertchten melden, dat men het nieuwe
oe met erkentmen is gereed krachtige
maatregelen te nemen en op Konstantinopel aan
e rukken. Naar verluidt stelt Opper-Albanië
beweging130 beSChikking van de leiders der
Verder wordt gemeld:
Daar de vrijwilligers van alle kanten opdagen
zijn er 30.000 in Macedonië vereenigd. Er wordt
een levendige verontwaardiging aan den dag ge.
kgd over de gebeurtenissen te Konstantinopel.
Verscheidene bataljons zjjn reeds vertrokken er
z«n maatregelen genomen om snel 40 bataljons
samen te trekken.
Het centrale comité voor eenheid en vooruitgang
De laatste berichten uit Adana en Mersina
me den, dat de opstand in Adana ernstiger is dan
eerst gemeld werd. Thans wordt bericht, dat een
groot aantal Christenen is gedood. De aanvallen
er moslems duurden in den afgeloopen nacht
voort. De Engelsche vice-consul te Mersina is
öaar Adana vertrokken.
Nader wordt gemeld:
Sedert Donderdagavond gaat het vermoorden
van Armeniërs te Adana maar door. De troepen
üate^zün m T de °rde te herstellen. De sol-
vraagd°d °m Z6ndlDg Van 00rl°gsschepen^
Volgens een bericht van Havas heeft de Fran
sche regeering besloten met het oog op de ee
beurtenissen in Turkije twee gepantserde kruisers"
naar Piraeus ,e zenden. De schepen zouden gister
reeds van Toulon vertrekken.
Het selamlik werd gister bijgewoond door een
groote menigte. De Sultan werd luide toegejuicht
Eeen oelema deed een gebed, waarbjj zegen ove^
den buhan, het Sjeriat, de grondwet en het wel-
zgn van bet land werd ingeroepen.
De SultaD, gister de ministers in gehoor nnt
vangende, heeft de plechtige verzekering herhaal
dat hg de grondwet zal handhaven
De vereeniging van oelema's heeft tot de Kamer
en de natie een proclamatie gericht, waarin gezecd
wordt, dat het grondwettelijk regeeringsstelsel geen
nbreuk maakt op het Sjeriat. De vereeniging -
aldus heet het verder - heeft het voornemen in
bewaken. De oelema's en de natie stellen ten
volle vertrouwen in alle volksvertegewoordigers
met uitzondering van die welke de vlucht hebben
genomen en die beschouwd worden hnn mandaat
te hebben neergelegd. Volksvertegenwoordiger,
7 telegram. Het meldt, dat ei
mT°tl 5*1 W°"ie" ,e"pre"i' waarin afzet-
cg van den Sultan wordt geëi«cht en Ha
bliek wordt uitgeroepen. 8 dö repU"
TURKIJE en BULGARIJE.
De onderhandelingen tosscben Turkjje en Bul-
garge zgn op het doode punt gekomen. Overeen
stemming is verkregen ten aanzien van alle kTs-
v'an' de^T U.lU0ndenng van het bijzondere recht
van de Turken op zekere wakoefs.
Liapsjef heeft gezegd, dat Turkije onbuigzaam
is, maar dat Bulgarije met toe zou geven.
iet verluidt dat eenige mogendheden de Porte
overelnt gPgeVen h" Sluite" Vaa
overeenkomst met Bulgarije te bespoedigen met
oog op de erkenning der onafhankelijkheid
van Bulgarije.
Eergister en gister hebben verscheidene ver
tegenwoordigers der groote mogendheden bij den
Bulgaarschen minister-president inlichtingen ge-
7it rursge zou in acht nemen.
verkregen.0 gerustSteilende verklaringen
tieDlBUlgaar,SChC bladen Vallen de peering hef-
maar d6 gebeurlenissen in Turkije
Ttrek! ainZlet ln S,ede Van er Profijt van
aan te vIL„°m °P gUnSUg °°genbllk Turk«e
De Pe.erburgsche correspondent van de Lon-
densche „Daily Telegraph" seint weer, dat, naar
bfl u,t gezaghebbende bron beweert vernomen te
hebben Iswolski zijn ontslag ^eft aangeboden
en het aangenomen is, en de reactionaire, zeven-
eed's'mtV°0rmaligr min'ster-president Goremykin
ter eem in"JH °PV g("r h6"06""0- DeZe zal ech"
te Wieshad St-treden' wanneer Uwolski's kuur
tan den 5 atSel°0Pen' ISW°'Skl Z0U dan iid
van den Senaat worden.
°'k het O0,sl»8 Iswolski en Je
in den strüd van faC'°ren °P den Baltan
te keer en besren,, het, dM f «'k»
vroegere gelegenheden heeft "'«""Ye mei ai
oorlog wlegL™
FRANKRIJK.
Koning Edward is gister te Parijs aangekomen.
J meerde in het gebouw der Engelsche ambas-
sa e. emenceau bracht gister-morgen den koning
een bezoek. 6 6
Een nader bericht meldt, dat de koning gister
avond om 6.20 uur Parijs heeft verlaten.
Paul Doumer, de algemeene rapporteur over
de begrooting, maakt in de „Matin" een artikel
openbaar over den janboel bij de Fransche zemacht.
»Geen manschappen, geen kanonnen, geen schiet
Voorraad" staat er boven. Hij zegt, dat de schepen
van de Middellandsche-Zee vloot, die het eenige
actieve smaldeel van beteekenis uitmaken, in p!aats
van met 700, met 600 koppen bemand zijn. Wat
het materieel betreft, een van de zes pantsersche
pen is nog altijd niet voorzien van projectielen
voor het kleine geschut, om torpedo-aanvallen af
te slaan. De kleine artillerie van 65 en 47 milli
meters beschikt over geen enkel projectiel. De
munitie-kamers zjjn leeg, en dat is nu al een jaar
lang, den tjjd dat het schip bjj het smaldeel is
ingedeeld, zeo geweest. Een ander pantserschip,
Waarvan een van de groote stukken van 30.5 c.M.
Verleden jaar bij de schietoefeningen is gebarsten,
Wacht nog altijd op zfjn vierde groote kanon. Het
Wacht ook al jaren lang, met twee andere zuster
schepen, op de kanonnen van 6.5 c.M., die het
behoort te hebben. Men heeft ze voorloopig ver
vangen door stukken van 4.7 c.M., ofschoon die te
zwak zijn om groote torpedovaartuigen af te weren-
De voorloopige toestand is bestendigd. Om goeden
wil te toonen, heeft het artillerie-departement
echter onlangs van elk van de schepen een zeker
aantal stukken van 4.7 c.M. weggehaald, om te
kunnen beginnen met de opstelling van stukken
van 6.5 c.M. Maar men heeft er mee moeten uit
scheiden, omdat de openingen in den stalen wand
van bet schip eerst vergroot moesten worden. Die
vergrooting behoort tot de taak van de marine
werven, en de ingenieurs hebben laten weteD, dat
zjj er pas over eenige maanden mee konden begin
nen. Zoodat drie panterschepen geene stukken van
c.M. meer hebben en er vooreerst nog geene
van 6.5 c.M. zullen hebben. Dat zjjn nu de schepen
van de eerste linie, die altjjd slagvaardig moeten
zjjn."
Als men weet, dat dit de toestand van het
smaldeel van de eerste linie is, kan men nagaan
h°e het met het reserve smaldeel gesteld is. Op
alle schepen komt personeel en materieel te kort,
laat het onderhoud te wenschen.
Het gebrek aan manschappen op het actieve en
bet reserve-smaldeel is een van de oorzaken van
hun zwakheid. Zjj zouden, alles te zamen, 15,000
man noodig hebben, om in goeden staat te zjjn.
De marine-administratie schjjnt die echter te kun
nen verschaffen, hoewel zij over meer dan 50,000
manschappen te beschikken heeft.
Tien
jaar geleden was Frankrjj de tweede zee
mogendheid. Thans is het tot den vierden of vjjfden
rang gedaald.
*n een volgend artikel zal Doumer over de alge
meene en voor de hand liggende oorzaken van den
tegenwoordigen staat van vei val handelen.
net bureau der parlementaire vrede-unie heeft
gister te Brussel twee belaDgrjjke zittingen gehou
den, een 's morgens en een 's middags. De agenda
wees belangrijke punten aan. Bjj het bureau was
een voorstel ingekomen om den zetel van het bu
reau van Brussel naar Den Haag te verplaatsen.
Heden nu heeft men na langdurige discussiën be
sloten om het althans voorloopig te Brussel geves
tigd te houden. Ook moest heden een permanent
secreatris benoemd worden. Er waren drie can-
didaten onder de aanwezigen, waarvan Langhe, de
Deensche afgevaardigde en secretaris van de com
missie voor den Nobelprijs, en Baie, de secretaris
van het comité Hollando-Belge, het moest in aan
merking kwamen. De eerste werd voorgesteld door
de Engelsche afgevaardigden en werd benoemd met
12 stemmen tegen 5. welke op Baie werden uitge
bracht. Het traktement voor den secretaris werd
bepaald op 20,000 francshjj is verplicht in Brus
sel te wonen, waarvoor hem een tegemoetkoming
in de onkosten voor zjjn woning van 5000 francs
werd toegestaan. Het Belgische senaatslid Houzeau
de Lehaye werd benoemd tot thesaurier.
Verschillende mogendheden hebben ook hun aan
deel in de vorming van het conferentiekapitaal
vastgesteld. Duitschland draagt 35000 francs bij,
Oostenrijk 3000, Hongarjje 3000. België 2000, De
nemarken 1000, Frankrijk 7000, Engeland 7500,
Nederland 2000, Zwitserland 1000, de Vereenigde
Staten 15,000. De andere mogendheden hebben
nog geen bedrag vastgesteld.
Het jacht „Hohenzollern" met den Duit-
schen Keizer, de Keizerin en prins Oskar aan boor
is gister-ochtend om vjjf uur, begeleid door de
„Hamburg" en de „Sieipner", uit Venetië naar Kor-
foe vertrokken.
De Etna is aan het werk. Te Catana valt
een zoo dichte aschregen, dat de bevolking vlucht
uit vrees het lot van Pompei te zullen ondergaan.
Ook de vulkaan Stromboli is sinds eenige dagen in
werking.
De Australische regeering heeft aan den
Engelschen Minister van Marine telegraphisch me
degedeeld, dat, indien noodig, alle Australische
maritieme strijdkrachten zonder eenig voorbehoud
ten dienste van het Engelsche Ministerie van Ma
rine staan.
Voor de plechtige heiligverklaring van Jeanne
d'Arc zijn te Rome reeds verscheidene hooge
Fransche geestelijken aangekomen.
Ook een aantal pelgrims uit Orleans, onder
aanvoering van mgr. Touchet, bevindt zich te
Rome.
Volgens bericht uit Sint Petersburg aan de
„Daily Telegraph" is onder leiding van den gou
verneur van Moekden een buitengewone Chinee-
sche missie in de Russische hoofdstad aangeko
men, wier voornaamste doel is, met Rusland een
handelsverdrag te sluiten op de basis van een
clausule der meest begunstigde natie.
President Fallières gaat Zaterdag 24 April
voor eenige dagen naar het Zuiden van Frankrijk.
Te Nice zal de president 25 April tegenwoordig
zijn bij de onthulling van een gedenkteeken voor
Gambetta. De president zal dien zelfden avond
bezoeken wisselen met den hertog van Genua.
Den volgenden dag zal hij, te Villefranche bezoe
ken afleggen bij den koning van België en den
prins van Monaco, en van deze vorstelijke per
sonen bezoeken ontvangen. Donderdag daarna
wordt president Fallières te Parijs terug verwacht.
Ia een fabriek te Gordon (Illinois) is een
hoeveelheid nitroglycerine ontploft. Er zjjn 2
dooden en een groot aantal gekwetsten.
Te Tokio zijn 9 leden van het Japansche
Parlement gearresteerd, die betrokken zouden zgn
'n het schandaal van de Japansche suikermaat
schappij. De berichten over het resultaat van de
onderzoekingen naar de zaken der maatschappij
leidden tot een val van 50 a 60 punten van de
aandeelen, zoodat vele houders geruïoeerd zjjn.
Men verneemt, dat vele Parlementsleden fooien
hadden ontvangen.
De Rgkdom der Oranje's.
Mr. H. Verkouteren heeft Woensdagavond in de
Christelijk-Historische Unie te Amsterdam een le
zing over „Onze Oranje's" gehouden welks inhoud
in menig opzicht te prijzen valt en die in elk
geval zeer actueel mag worden genoemd.
Daarin werd er ook nadruk op gelegd, dat de
Oranje's, oorspronkelijk tot de rijkste vorsten van
Europa behoorende, in den regel het heil des
lands boven hun persoonlijke voordeel hebben
gesteld. Men denke aan prins Willem I, zeide de
spreker, en, hij had er mogen bijvoegen (wat hij
misschien heeft gedaan, maar wat wij niet vinden
in het verslag): men denke ook aan Koning Wil
lem I, wiens regeering wel is waar 's lands finan
ciën in droeven staat heeft achtergelaten, maar
wien men toch alles eerder zou kunnen verwijten
dan persoonlijk geldelijke baatzucht te hebben aan
den dag gelegd.
In dit verband sprak de heer Verkouteren er
o.m. zijn afkeuring over uit, dat bij' het huwelijk
van H. M. de Koningin geen dotatie of jaargeld
is toegekend aan Harer Majesteit's gemaal, gelijk
dit is geschied ten behoeve van prins Albert, toen
deze met Koningin Victoria in het huwelijk trad.
Hij noemde dit een teeken van nationale schriel
heid en had daarin in zooverre gelijk, ala niet
te ontkennen valt, dat dp den Gemaal der Koningin
representatieve en officieele verplichtingen rusten,
welker kosten thans öf uit de particuliere inkom
sten van den 1 rins of uit de niet zeer ruime
civiele lijst van de Koningin moeten worden vol
daan.
De openbare meening te onzent heeft zich in
1901 over deze kwestie niet warm gemaakt, om*
dat zjj de in den vreemde wjjd) verspreide
