Stads- en Gewestelijk Nieuws,
bekjjken, en wel is het typisch te weten, dat de
kiekjes door de Koninklijke moeder zelt zjjn'ver-
vaardigd.
't Prinsesje op grootmoeders schoot, Prins Hen
drik met de baby, het kindje slapend in de wieg de
Koningin met Haar dochtertje, deze laatste foto
door den Prins opgenomen, ze dragen alle het
stempel van amateurswerk, wat de eigenaardigheid
niet weinig verhoogt. (Tel).
Commissaris van Gelderland.
De benoeming van jhr. S. Van Citters tot Com
missaris der Koningin in Gelderland, zal zeer
spoedig in de Staatscourant worden medegedeeld.
Castro's broeder.
De correspondent van de «Kölnische Ztg." te
New-York meldt, dat Celestino Castro, de broer
van den vroegeren president van Venezuela, volgens
een telegram uit "Willemstad, uit Curasao is gezet.
De «New York Herald" meldt, dat aan Castro's
broeder Celestino, die 17 Mei te Willemstad aan
kwam, daar gisteren een mandaat van uitzetting
is beteekend. Hjj moet Curasao binnen zes dagen
verlaten.
Bezoek Eerste Kamerleden aan Friesland.
De volgende leden der Eerste Kamer nemen deel
aan het bezoek aan Friesland, van Maandag 24
tot Vrjjdag 28 Mei
Mr. Van Weideren baron Rengers, Prinzen, mr.
Kist, De Jong. mr. Reekers, Hovy, jhr. mr. Van
Asch van Wjjck, mr. Sickenga, Dojes, jhr. von
Fisenne, mr. Van Waterschoot van der Gracht,
mr. baron Van der Feltz, Laan, Van Löben Seis,
mr. Pelinck, mr. Van Basten Batenburg, Bloember
gen, Raymakers, baron Van Voorst tot Voorst,
HofFmans, jhr. mr. Verheyen en jhr. Van der
Maesen de Sombreff.
De deelnemers ontvangen ter toelichting op hun
bezoek een geschriftje, bevattende aanteekeningen
omtrent den waterstaatstoestand van Friesland,
verstrekt door den hoofdingenieur van den Provin
cialen Watersraat, den heer L. van Krimpenbe
treffende de haven van Harlingen en over de Lau
werzee door den hoofdingenieur-directeur van 's R jjks
Waterstaat, A. E. Kempersen betreffende de ver
schillende plaatsen, welke bezocht worden, van de
gemeente-archivaris van Leeuwarden, mej. R. Vis-
scher.
Tweede Kamer-Verkiezingen.
ROTTERDAM. Naar wjj vernemen, zal door de
kerkelijke partijen te Rotterdam candidaat gesteld
worden in Rotterdam I jhr. mr. D. J. de Geer en
in Rotterdam IV mr. A. de Jong Jr.
De R. K. kiesvereeniging Recht en Orde in
district III aldaar heeft in dat district tot candi
daat voor de Tweede Kamer gesteld mr. J. A.
Loeff, oud-minister van Justitie. (N. R. Crt.)
DORDRECHT. Naar aan «De Rotterdammer"
thans uit vertrouwbare bron medegedeeld wordt,
is omtrent het komen spreken van jhr. mr. A. F.
de Savornin Lohman ten gunste van de candida-
tuur-dr. A. Kuyper in het district Dordrecht nog
niets officieel besloten.
AMSTERDAM. De R. K. kiesvereeniging in het
district Amsterdam III besloot gisteren-avond op
voorsiel van het bestuur den candidaat der anti-
revolutionnairen, den heer J. Huizinga, burgemees
ter van Axel, te steunen. Uit de vergadering
gingen stemmen op om het roomsch-katholieke
gemeenteraadslid, den heer J. W. Smit, candidaat
te stellen, maar de coalitie candidaat behaalde de
meerderheid.
In de vergadering der kiesvereeniging «Voor-
uitgang I" werd door het bestuur als candidaat
voor de Tweede Kamer voorgesteld de heer G. J.
de Jongh, directeur der gemeentewerken.
Uit de vergadering werd betreurd, dat geen
overeenstemming was verkregen met de kiesvereeni
ging «Rotterdam" en voorgesteld alsnog te
trachten daartoe te geraken.
Van de zjjde van het bestuur werd verzekerd,
dat alles was gedaan om daartoe te geraken, doch
men was afgestuit op de onhandelbaarheid van
«Rotterdam"
Daarna werd de heer De Jongh tot candidaat
geproclameerd.
NIJMEGEN. De ledenvergadering derR.-K. kies
vereeniging te Njjmegen heeft met algemeene stem-
candidaat gesteld jhr. mr. O. van Nispen tot Seve-
naer (aftr. lid).
OMMEN. De centrale antirev. kiesvereeniging in
het district Ommen heeft, meldt «Onze Ct., in
haar vergadering te Hardenberg definitief candidaat
gesteld dr. A. Kuyper.
De maskerude te Groningen.
Men meldt uit Groningen
H. M. de Koningin-Moeder en Prins Hendrik
hebben het studentencorps bericht, dat ze de mas
kerade zullen bjj wonen.
Mailbooten van de Mjj. Zeeland.
De nieuwe mailbooten van de Mjj. «Zeeland"
zullen worden voorzien van dubbel schroefmachines,
ontwikkelende ongeveer 10,C'00 p.k., waarmede
een vaart van 22£ mjji moet worden bereikt.
Deze mailstoomers, welke begin 1910 in de vaart
komen, zullen alsdan de grootste zjjn, welke den
dienst doen tusschen Engeland en het vasteland.
De Zaterdag te water gelaten mailboot van de
Mjj Zeeland ontving den naam «Prinses Juliana".
De beide volgende schepen zullen genoemd worden
«Oranje Nassau" en «Mecklenburg"
Ned. R. K. Volksbond.
Afd. Schiedam.
Encycliekfeest.
De afd. Schiedam van den Ned. R. K. Volks
bond heeft gisteren weer het Roomsche Meifeest,
de herdenking van de afkondiging der encycliek
«Rerum Novarum" kerkeljjk en meer openljjk
gevierd.
Na de kerkelijke herdenking, besloten met de
Hoogmis in de St. Janskerk aan de Lange Haven,
had gisteravond de feestvergadering plaats in de
Bondsgehoorzaal, vereerd met de tegenwoordigheid
van den geestelijken adviseur, den hoogeerw. deken
Coppens, en verdere eerw. heeren geestelijken
dezer stad en behalve door de leden met hunne
dames, ook door eenige donateurs bijgewoond.
De voorzitter, de heer Mouwens, de feestverga
dering openend, getuigde dat de Meimaand is een
heerlijke maand, niet alleen omdat dan door Gods
zegen de natuur herleeft, maar omdat wjj dan
herdenken het gewichtig feit dat Paus Leo XIII
zjjn beroemde encycliek de wereld inzond, waar
aan wij allen, grooten en kleinen, zooveel hebben
te danken. Voorz. herinnerde aan de typische
plaat van de «Voorhoede", Z. H. Leo XIII voor
stellend, terwijl kapitaal en werkman elkander de
hand reiken, d.i. juist ons beginselkapitaal en
arbeid samengaand en op dien grondslag kunnen
w(j beter feest vieren dan de sociaal-democraten,
wier Meifeest dit jaar meer leek op een Oranje
feest, waar tusschen wat rooden liepen. Ons Mei
feest verdwijnt niet, zooals dat der socialisten 't is
onsterfelijk, zooals de beroemde «Rerum Novarum"
onsterfelijk is, en daarom zullen wij 't telken jare
vieren met vreugde, opgewektheid, maar ook met
ernst ook door een spreker te doen optreden in
de keuze waarvan wij dit jaar al bijzonder gelukkig
zijn geweest, door als feestredenaar te verkrijgen
onzen oud-stadgenoot, kapelaan Duimel, dien de
Schiedammers zeker nooit zullen vergeten.
Na dit inleidend woord had voorz. nog eenige
mededeelingen, bet liefdewerk «Oud-papier" aan
bevelend, de verschillende boekwerkjes der Propa-
gandaclub onder aller aandacht brengend en het
busje «Hulp in nood" aanbevelend ter nieuwe vulling
Daarna deed »St. Ambrosius" eenige feesttonen
hooren, waarna de leden van «St. Cecilia" het
podium betraden. Door de zangafdeeling werden
uitgevoerd het «Bondslied", weder met genoegen
gehoord, «Wilhelmus" nieuwe tekst, «In de Kerk"
van Bart Verhallen, met den onzinnigen tekst, en
ten slotte het bekende «Sandmantchjen" van
Schmidt, welke nummers een dankbaar applaus
verwierven.
Daarna gaf voorz. het woord aan den feestrede
naar van den avond den weleerw. heer
Kapelaan Duimel,
die ouder applaus den katheder besteeg.
Allereerst het Meifeest der sociaal-democraten
en hun samenhang besprekend, betoogde red. dat 't
geen zin en geen grond heefthet Roomsche Mei
feest daarentegen heeft een redelijken grondslag,
omdat het berust op een bepaald feit, de afkon
diging17 Mei 1891van de «Rerum Novarum1',
den wereldbrief, die als het Evangelie van den
katholieken werkman geworden is. Voor 1891
werd de beweging in de Roomsche arbeiderskrin
gen openljjk en in het geheim tegengewerkt, ge
wraakt als een uiting van revolutionairen geest
maar Paus Leo heeft aan die beoordeeling den
nekslag toegebracht en in duidelijke en krasse taai
verkondigd, dat het werken voor lotsverbetering
wel degelijk geoorloofd was. Als wachter op den
verheven toren van het christendom zag hij dat
onrust en beroering de wereld vervulden, veroor
deelde hij de schrille tegenstellingopeen-
hooping van schatten en naamlooze men-
scheljjke ellende. Toen bleek dat de duistere
midden-eeuwen toch nog niet zoo duister waren.
Wel gold ook voor dien tijd het woord des Hee
ren «armen zult gij altijd bjj u hebben", maar
de klove tusschen rijkdom en armoede was niet
zoo groot. De sociale instellingen, heel de inrichting
van dien tijd stond daar als een reusachtige ka
thedraal in het maatschappelijk midden De ver
schillende klassen der maatschappij werden saam-
gehojuden door éen geloof, den hoeksteen Christus en
allen te zamen gevoegd door het cement der chris
telijke liefde In de inrichting der gilden van dien tijd
vindt men terug de werklieden-organisaties onzer
dagen pensioen en ziekenfondsen, de gilden kenden
ze allen gesticht door de bijdragen der leden, gaven
ze in ziekte en ouderdom een voor dien tjjd vrjj
groot weekloonscheidsgerechten waren mede
reeds van dien tjjd«de ©verluyden" deden uit
spraak in alle voorkomende geschillen loon- en
ontslagkwesties. Door hunne vereeniging werden
de gildemannen beschermd tegen veel onrecht,
maar vooral had hunne vereeniging kracht, omdat
toen de maatschappij van den christeljjken zuur
desem doordrongen was.
Onder den invloed van het liberalisme is die
heilzame instelling der middeneeuwen geweken
voor het beginsel der gedwongen gemeenschap
trad de zelfstandigheid in de plaatshet libera
lisme leerde dat ieder vrjj moest zjjn, zich al of
niet in vakvereenigingen aaneen te sluiten, dat de
Staat zich volstrekt niet met de verzekering van
het lot der werklieden moest bemoeien, maar allen
armen en rjjken, geljjkeljjk beschermen. Die vrij
heid van den arbeider zich al of niet te vereeni
gen, leek een mooi woordmaar de onvereenigde
arbeider werd daarvan de dupe, wjjl hem geen
menschwaardig bestaan meer verzekerd was. Alle
slagboomen bleken nu neergehaald, de oude gil
den waren ontbonden en de onbeteugelde concur-
rentiegeett had nu vrjj spel; de strjjd om bet
bestaan werd een strjjd van allen tegen allen.
Wel zjjn handel en industrie door de vrijheid
van den arbeid, door het vooropzetten
van het persoonlijk initiatief toegenomen
maar die meerderen bloei kwam hoofdzakelijk ten
goede aan de gewetenlooze geldbezitters en onder
de werklieden werd als een verdelgingsoorlog
gevoerd, die door de geweldige verandering der
productiemiddelen en toenemende uitvindingen en
vooral de ongelukkige liberale staathuishoudkunde
nog verscherpt werd. Zoo kon dan terecht getuigd
worden, dat de vernietiging der gilden, het ophou
den der vereenigingen, maar vooral de overmacht
van het kapitaal oorzaken zjjn der sociale kwestie.
Maar de grootste oorzaak dier kwestie is de
ongodsdienstigheidde verwijdering van patroon
en arbeider is voorafgagaan door de scheiding
van Kerk en Staat. Door dat de maatschappelijke
wetgeving aan den Godsdienst onttrokken is, bet
ongeloof en bet zedebederf zjjn toegenomen, de
zeddjjkbeid, rechtvaardigheid en godsdienstzin zjjn
geweken, de hemel verlegd is naar de aarde en
het Godsbegrip aangetast, is de sociale kwestie
ontstaan; immers is er geen God, dan is er geen
wreker van de ongerechtigheiderken ik geen
God boven mjj, waarom zou ik mij dan door de
wetten laten leiden. Zoo ontstond de zoogenaamde
klassenstrijd, die door geen geweld van kanonnen
te bedwingen is.
Paus Leo XIII heeft dat alles in zjjn onsterfelijke
zendbrief aangetoond en de middelen tot verbetering
aangewezen. Voor hem had het socialisme reeds be
weerd verbetering te brengen maar het socialisme
kan kan dat niet omdat 't het volk steenen geeft
voor brood, het volk wegrukt van het Kruis, dat
in dagen van strjjd zjjn troost ea zjjr. kracht is,
zooals de Schiedamsche pater prof. de Groot 't zoo
schoon zegi. Het socialisme k a n de gemeenschap
van goederen niet brengen die in de kloosters be
oefend wordt, omdat 't niet geeft de eenheid in
geloof en liefde die daar bestaatalle proefne
mingen, Hilversum enz., hebben dan ook gefaald.
De Katholieke Kerk kwam na het socialisme en
Leo XIII met zijn beroemde «Rerum Novarum"
leek een andere Moses op den Vaticaanschen Sinaï,
gevend de grondwet van kapitaal en arbeid en
veroordeelend de moderne leerstellingen geloof en
wetenschap zjjn niet gescheiden, maar openbaring
én reden gaan samenKerk en Staat behooren
njiet gescheiden te zjjn, maar geestelijke en wereld
lijke overheid samen te gaaner bestaat geen
scheiding van kapitaal en arbeidkapitaal en
arbeid hooren bjj elkaar. Overheid, patroon en
arbeiders moeten samenarbeiden aan de oplossing
der sociale kwestiehet geheele samenstel der
wetten moet vooral den- oeconomisch zwakste
beschermende sociale wetgeving moet door ver
zekering van Zondagsrust, beperking van arbeids
duur, verkorting van den arbeid van vrouw en
kind en betere regeling van het loon der zwakste
partjj, den arbeid vooral beschermen.
Maar de arbeider vooral moet ook in het middel
van vereeniging de kracht zoeken om zjjn toestand
te verbeteren. Boven alles moet echter overheer-
schen de wet der christelijke liefde. Is het herle
ven van den christeljjken Godsdienst, in het weer
opboeien van het practische christendom moet
voor alles de verbetering, de oplossing der sociale
kwestie bestreefd worden, in het andere geval
zullen alle sociale wetten niets baten, het hart niet
tot rust brengen dat slechts rust vindt in God.
Dat heeft Paus Leo ons geleerd in zjjn onster
felijke «Rerum Novarum", die met zooveel geest
drift begroet werd, zelfs in het land van den dollar,
het verre Amerikawaarvoor hem hulde en dank
gebracht werd ook uit andersgezinde kringen die
ook door liberale Staatslieden boogeljjk geprezen
werd en wier waarheid zelfs de socialisten moesten
erkennen; die encycliek eindeljjk die zooveel vreugde
wekte in de christelijke arbeiderskringen.
Spr. verklaart ten slotte de toekomst niet te
kunnen voorspellen, maar éen ding weet hjj wel
Als het socialisme triomfeert, de tegenwoordige
maatschappij wankelt en ineenstort, dan zal op
hare puinhoopen staan de Paus van Rome, in
de eene hand het Kruis, in de andere hand de
«Rerum Novarum", de wereld toeroependdat is
u overkomen, omdat u niet geluisterd hebt naar
de vermaningen van mjjn beroemden voorganger
Leo XIII. God geve dat 't anders zjjn de wjjze
lessen van Paus Leo opgevolgd en rust, orde en
en vrede aan de maatschappij verzekerd wordeD.
Dan zal het profetisch woord van onzen grooten
Schaepman in vervulling gaanVader Leo, de
vrjjheid is gered, het recht is gehandhaafd, laat
nu triorafeeren de liefde 1
Toen het daverend applaus dat deze heerljjke,
met stentorstem uitgesproken rede, als bezegelde,
eindelijk was verstomd, nam de geestelijke advi
seur, deken Coppens, het woord. In gemoedelijke,
geestige bewoordingen, bracht hjj den gevierden
spreker dank voor zjjn heerlijk woord, de zoo
duideljjke uiteenzetting der «Rerum Novarum",
die voor iedere Volksbonder de grondwet is van
den arbeider, hem het eerelidmaatschap der afdee-
ling aanbiedend, vertrouwend dat hjj nog meer
malen van zjjn heerljjk woord zou willen doen
genieten zjjn vaderstad, waar de grondslag is
gelegd van al wat hjj in Gods Kerk geworden is.
Daarna worden nog door de Dilettantenclub
«Alberdingh Thyrn" eenige voordrachten ten beste
gegeven«Een lauwerkrans", «De schoorsteen
veger", Het halve stuiverstukje" en «Des zomers
is 't meestal vreeseljjk warm", die een welverdiend
succes hadden. «St. Ambrosius", dat reeds Kessels'
marsch «Neerlands vreugd" en de ouverture «Zam-
pa" van Hérold deed hooren, gaf nog «Le Retour"
van H. Reuland en de wals «Voix Romains" van
Kessels, waarna de opgewekte vergadering op de
gebruikelijke wjjze werd gesloten.
Vereeniging tegen Bedelarij.
Aan het jaarverslag over 1908 der Vereeniging
tegen Bedelarjj is het volgende ontleend
Het aantal leden bedraagt thans 231 tegen 241
in het vorige jaar met een totaal contributie van
f563.25.
Het D. C. telt 87 begunstigers tegen 81 in 1907
met een contributie van f294 tegen f 315 in 1907.
Met erkentelijkheid maken wjj melding van een
wederom ontvangen gift van f 50.
Naar aanleiding van ingekomen aanvragen of
eigen aanmelding, werden 305 onderzoekingen in
gesteld, te verdeelen als volgta. 39 informaties
van particulierenb. 7 informaties van armbestu
ren en vereenigingenc. 80 van de comm. tot
versch. van warm voedsel aan behoeftige schoolkin
deren; d. 113 aanvragen door behoeftigen.
Van die sub d konden er 98 aan werk geholpen
worden. Van sub d konden er 98 aan werk ge
worden. Van sub a, b en c konden er 62
worden ter behandeling voordragen aan het D. C.
of aan onze vereeniging, terwjjl er 43 daartoe niet
in de termen vielen. Omtrent enkelen van deze,
die permantenten onderstand noodig hadden en
van wie goede inlichtingen verkregen werden, zjjn
aanbevelingen gegeven aan betrokken Diaconie of
aan het B. A. en eindeljjk 7 bedrieglijke opgaven
werden vastgesteld. Van de 305 rapporten liepen
er 97 over gezinnen reeds bjj de vereeniging be
kend.
Naar den burgeljjken staat zjjn deze 208 gezinnen
verdeeld in98 bestaande uit man, vrouw en
minderj. kinderen; 49 bestaande uit vrouw en
minderj. kinderen 13 bestaande uit man en min
derj. kinderen24 ongehuwden16 bestaande
hit man en vrouw zonder kinderen20 bestaande
uit man, vrouw en meerderj, kinderen 18 bestaan
de uit vrouw en meerderj. kinderen.
Naar den godsdienst112 Ned. Hervormd'2
Roomsch Katholiek 6 Ev. Luthersch8 Gereform.
kerk.
Van de werkloozen die zich om werk aanmeldden
waren 71 z.g. losse werklieden en 62 vaklieden.
Het bleek ook nu weer hoeveel gemakkelijker
te helpen waren zjj die een vak verstaan, dan de
losse werkman, degeen die z.g. van alles kentzelf
in tjjden van groote slapte gelukte het ons nog
alle goede vaklieden te plaatsen, behalve natuurlijk
in de bouwbedrijven, waar toen geen plaatsing nao:
geljjk was.
Hierbjj dient intusschen te worden opge*
merkt, hoe bevorderlijk het was aan onze pogingen»
dat de gemeente zooveel mogeljjk werken liet uit
voeren, die anders voor latere uitvoering in aan
merking zouden zjjn gekomen.
Zooals gezegd, voorzag het D.C. in een groote
behoefte, want hoe ook wordt vermeden, dat deze
vereeniging met haar D.C. zal zjjn een neutrale
diaconie, het bljjkt bjj voortduring, dat de armen
niet alle soort hulp van de kerkelijke armbesturen
en het Burgerljjk Armbestuur heeft te verwach
ten.
Immers in verre nog de meeste gevallen moet
een gezin tot een stoffeljjk laag peil zjjn gekomen
alvorens op hulp van het kerkeljjk of burgerlijk
armbestuur kan worden gerekend en dan bepaalt
de ondersteuning zich alweer in de meeste gevalr
len, tot het verstrekken van meer geregelde
kleine wekeljjksche of 14-daagsche bjjdragen. Het
D.C. daarentegen stelt zich voor haar hulp te
doen strekken om armoede te voorkomen of'tge"
zin uit armoede op te heffen en trekt zich dus
mede aan gezinnen, waar, spjjt een redeljjk inko
men, armoede is, of uit vroeger dagen nog bljjke®
van welstand over zjjn. En waar 't geldt voor
voor geesteljjk achterlijken en lichamelijk onge
lukkige kinderen, zulke hulp te bevorderen, dat zjj
later mensch geworden, mogeljjk niet geheel zon
der arbeidskracht of weerstand in de maatschappij
zullen zjjn, maar zich eigen verdiend brood kunnen
verschaffen, daar vinden en het D.C. en onze ver
eeniging mogeljjk het meest dankbare arbeidsveld.
Van enkele der gevallen, waarin onze vereeniging
en D. C. hulp mochten verleenen, is aan dit ver
slag een korte kroniek toegevoegd.
De gevallen van bedrog werden meestjjës in de
plaatselijke bladen vermeld en omdat gewoonlijk
daarna er niets meer van wordt bespeurd, mag
worden aangenomen dat dit middel niet zonder
uitwerking is.
Doordat onze armbezoekster sedert 1907 mede
als zoodanig is aangesteld bjj het Burgerljjk Arm
bestuur, bleef een band met de openbare armen
zorg bevestigd, welke, naar wjj hopen, meer en
meer bevorderlijk zal bljjken voor de samenwerking
in welker teeken thans de armenzorg staat.
Hieraan toch hebben sedert de laatste jaren de
voormannen op het gebied van armenzorg hier te
lande gewerkt en de oprichting in December 1908
der Nederlandsche vereeniging van Armenzorg en
Weldadigheid, waaraan ook onze vereeniging is
aangesloten, mag als be wjj s strekken, dat langge
koesterde wenschen zjjn in vervulling gegaan.
Voorbeelden dat samenwerking tusschen ver
schillende armbesturen in het belang van de armen
mogeljjk is, waren reeds gegeven te Amsterdam
en te Hilversum.
Plaatselijk bestaat in ons Informatiebureau iets»
dat ljjkt op een knooppunt en dat misschien maar
een vormwjjzigiqg en een aanvulling behoeft om te
geraken tot een Centrale Commissie, het denkbeeld
van den heer Snoeck Henkemans, welk denkbeeld
hjj kort geleden op verzoek van ons Bestuur voor
een talrjjk gehoor van belangstellenden mocht
uiteen zetten.
Dat niet alleen met stoffeljjke hulp het gezin
van den arme is te helpen, is al vaak genoeg
aangetoond, want hoe zal men de goede toekomst
van kinderen bevorderen van een gezin, waar een
slordige, leugenachtige moeder hen, alle goede
raad ten spjjt, van onderwjjs verstoken houdt,
vaders arbeid verhindert zjjn invloed ten goede,
voor voogdjjraads-inmenging valt 't gezin niet in
de term, de leerplichtwet wordt niet toegepast,
omdat de bevoegde macht armoede aanwezig acht,
dikwjjls een gevaarlijke stelling, die veel kwade
gevolgen kan hebben.
Hoe te helpen het gezin, met ruim inkomen,
waar bjj gebrek aan toezicht naakte kinderen zich
armen en beenen verbranden door te dicht bjj het
vuur te komen eu waarvan de woning zóó vuil
en verwaarloosd is, dat ze bjjna niet te betreden i8«
Ordelijkheid, reinheid en hygiëne bevorderen i®
de buishoudingen van zoovelen mag zeker aanbe
veling verdienen, begrip hiervan is maar zeer zelde®
aanwezig, want eetwaren onder de bedstede bergen,
haarkammen op de tafel naast het brood,
zjjn geen zeldzaamheden, evenmin heeft me®
eenig idee van besmettingsgevaar, zooals bjj tuber
culose, oogziekten, hoofdzeer enz. Waar ziekten de
welvaart benadeelen, moet er den strjjd tegen wor
den aangebonden, voor zoover dit mogeljjk is ea
de volksgezondheid hierdoor kan worden bevorderd.
Tegen drankzucht en het schenken in branderijs®
optreden is niet minder werkzaam zjjn aan de®
voorspoed van het gezin, dat anders zichzelf of
anderen ten gronde richt.
Edoch zonder geldelijken steun is het ook niet
te doen, soms zelfs moet men zich hiermede de®
toegang verschaffen. Daarom moet met klem worden
gewezen op de sterk-gedaalde geldmiddelen van
het D. C. Was er voorheen nog een saldo van
schenkingen uit vorige jaren, de klimmende uit
gaven hebben het opgeteerd, en de jaarljjkscbf
fa— 1LL
