Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
32ste Jaargang*.
Vrijdag 28 Mei 1909.
No. 9423.
haar neef.
Nienve ScMeJaisclie Courant
net gratis SelUastmi ZoadagsUail
prjj: 10 c. p.«l, 0.45 j). jui.fl.35p. 3id.
Buitenlandsch Nieuws.
FE uil L ETON.
Verspreide berichten.
Binnenland.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
*°st voor Schiedam per 3 maanden f 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland f 2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent. k j j
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter-
8traat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
Bureau BOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 1 6 regels ƒ0.92 met inbegrip van bewijsnummer
Elke regel daarboven 15 cent. j j
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend. i ~J ~~iL'
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voorherhaaldeljjk adverteeren worden uiterst b i 1-
ljjke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
RUSLAND,
u't Petersburg werd Woensdagavond geseind,
8 de 8tad Nowonikolajefsk, in westelijk Siberië,
ert 's ochtends in brand stond. Er waren bjj
e afzending »an het bericht reeds 700 woon-
Uen, bet telefoonkantoor, verscheidene gemeen-
gebouwen en banken, winkels en magazijnen
tand. Het verlies bedroeg vele millioenen roe-
s* De brand woedde nog voort. Het aantal doo-
's nog niet bekend.
Nowonikolajefsk was een opkomende stad met
Cen fcrooten uitvoerhandel.
De »Lokal-Anzeiger" verneemt uit Peters-
rR> dat Iswolski binnen zes weken tot gezant
e vorne benoemd zal worden.
1 !J ENGELAND,
n den loop der algemeene debatten in het
^agerhuis, bracht gister de afgevaardigde Dilke de
ngo-kwestie ter sprake en wees daarbij vooral
den zenuwachtigen toestand, de prikkelbaar-
1 en de wrijving, welke tegenwoordig in de
^nropeesche politiek merkbaar zjjn. Er heerscht
en zeker soort zenuwachtige angst aldus ver-
aarde Dilke vooral in Engeland, voor het
n staan van verwikkelingen, hoewel daarvoor niet
minste kans bestaat.
Minister Grey was het met den spreker eens,
tü If on®f®ot'veerde zenuwachtigheid in Europa
e re mg tot de buitenlandsche politiek in
a gemeen moest worden afgewend. Gedurende
aatste 6 maanden hebben wjj een onrastigen
U gehad, toen er ernstige verwikkelingen in
®«t Oosten van Europa dreigen, maar nu zijn
*5 weer in betrekkelijk stil water terecht ge
komen.
^Het zou den minister zeer spijten als hjj moest
n en, dat de zenuwachtige angst in Europa was
genomen, daar er ongetw^tejd geen enkeje
Eu- D V00r 's' d'1 oogenblik is er geen enkele
of ^Peesche kwestie, die wrijving doet ontstaan
**rschjjnlijk zal doen ontstaan tusschen Enge-
and«en 8en andere mogendheid of tusschen
re mogendheden onderling.
De frankrijk. i
beu^d f^erCOnam'ss'e u't den Franschen senaat,
mond 6 6t ^e8eeringsvoorstel, om het aantal vuur-
Iöaar 6n per 'egerkorps tot 120 te verhoogen goed,
getal ,tevens de wenscheljjkheid te kennen dit
gen te brengen zoodra gelden, bespannin-
De manscbappen beschikbaar zjjn.
regimen°mm'SS'e verw'erP de gevraagde artillerie
twee d Cn V°°r '8c^er ■'egerkorps en stemde voor
tenten regimenten veldartillerie, 2 regi-
Voork2Ware 6n reg'menten bergartillerie.
terii va eU/ Werd te kennen gegeven voor de bat-
De tw st^ben boven die van 6.
- ee regimenten veldartillerie per legerkorps
(Uit het Fransch.)
15)
VerachenfpI?6lkte a na-Dijheid der zee aan het
v°rmen fltv i?an avondwind, aan de grillige
door den pp ?men» stoeds ter aarde gezweept
En onp u lgen adem der zee.
Weg ontnliHo .e®n Matste kromming van den
liefelijke kalmtZ1C? Voor dun blik, de baai, in
door de heuvel™ terL Noorden slechts begrensd
zich vermeneend Hom'niaai' overigens
beschenen 1^®. onmetelijke oceaan,
ondergaande zon Pul'Peren stralen der
Zachtjes eekóptf end aan den horizont.
wiogden zich de Dvfm ,d°01' die vuurstralen,
Wisselende elnnf in veelkleurigen, telkens
hemel, Waaiin onder den helderen avond-
fonkelen.sterren begonnen te
ren det een uitroep van bewondering hoo-
veelHmooLtedInelvBeZesd? Is het nu neg niet
het strand gaan!.. Wn?un?!...»Laten W6 naar
volgens°z|nen bSSS?^1^
zjjn ter beschikking vau den legerkorpscomman
dant.
SERVIë. 1
Het »Neue Tageblatt" te Weenen verneemt uit
Belgrado, dat de Servische regeering haar Fransche
collega heeft voorgesteld een Fransch lyceum met
het Servische onderwijsprogramma ten grondslag,
op te richten. De Fransche regeering zal het
leéraren-personeel benoemen, dat van Servië be
zoldiging zal ontvangen. Het einddiploma van dit
lyceum, moet toegang geven tot de Fransche Uni
versiteiten.
Gaat de Fransche regeering op dit voorstel in,
dan worden de rjjkstoelagen van Servische stu
denten aan Oostenrjjksche en Duitsche universitei
ten ingetrokken.
De Fransche vertegenwoordiger te Belgrado
moet beloofd hebben dit plan naar vermogen te
steunen.
PERZIë,
Men seint uit Teheran, d.d. 26 Mei, aan de »Köln
Ztg."
De nieuwe minister van oorlog heeft zijn ont
slag ingezonden, omdat de Sjah eigenmachtig
wapenvoorraad uit het tuighuis in die stad naar
zjjn zomerverblijf liet vervoeren.
BRAZILIë.
Maarschalk Hermez da Fonseca, candidaat voor
het presidentschap van Brazilië, heeft zjjn ont.
slag als minister van oorlog genomen.
Hjj zal als minister worden opgevolgd door gene
raai Mendez da Moraes, hoofd van den generalen
staf van het leger.
De weigering van Oostenrjjk om deel te ne
men aan de tentoonstelling te Rome in 1911,
houdt, zoowel in Oostenrjjk-Hongarije als in Italië,
nog steeds de gemoederen in eenigzins opgewon
den toestand. Uit Weenen wordt aan de ïPesther
Lloyd" gemeld, dat Oostenrijk eigenlijk niet tor-
meel geweigerd heeft; men heeft niets bepaalds
beloofd of geweigerd, zoodat het nog best mogelijk
zou kunnen zijn, dat de dubbelmonarchie aan de
expositie deelneemt. De nPesther Lloyd" staat
echter met zjjn welwillendheid tegenover het
Oostenrijksche standpunt geheel alleen de overige
Hongaarsche bladen nemen het Von Aerenthal
daarentegen hoogst kwalijk, dat hij het niet-deel-
nemen meegedeeld geett.
Von Aerenthal heeft nu gemeend zich te moe
ten rechtvaardigen in een communiqué aan de
«Ungarische Correspondenz", waarin hij verklaart
dat èn de Oostenrjjksche én de Hongaarsche in-
dustrieelen meenen, dat de zaak voor hen meer
kosten dan voordeelen zal opleveren.
De Hongaarsche bladen zetten echter hun cam
pagne voort en verklaren, dat Hongarije niets tegen
Italië heeft, zoodat zij tot de gevolgtrekking komen,
zen heerlijken avond, en zij liepen het strand
geheel ten einde: tot waar de golljes het kwa
men doorweken.
In Arlette trilde iedere zenuw van haar op
gewonden, levendige natuur, bij 't genieten van
dit schouwspel, en met ietwat gedempte stem,
zeide zij tot Guy, met een zeker bewustzijn door
hem te worden begrepen
„Is het niet heerlijk, die schoonheid te zien
Kijk eens die rosige golfjes.... hoe licht en
teer 1.... En deze, zoo majestueus 1 Het lijkt wel
of ze een mantel van goud- en zilverglans aan
heeft.... De mantel van Dahut..."
„Van Dahut?"
„Ja, de dochter van den Koning d'Ys" ver
klaarde zij eenigzins verwonderd, door de ont
dekking, dat die legende, aan haar zoo goed
bekend, hem vreemd moest zijn.
„Wilt ge mij hare geschiedenis vertellen?"
„Ja straks, als wij weer in het rijtuig zitten....
iaat mij nu naar hartelust dit alles bewonde
waar?" immers wel zoolang wachten, niet
sm'Zkpnhp1 tfnflaagzeide Schend om den
smeekende toon waarop hij sprak.
Hij sloeg haar gade, terwijl zij daar vlak bii
hem stond, met schitterende oogen ei de'lippen
wSoo'rTaa"; S? ^hfin Te SS,
gekleurd TTH vZ bl'uul.Se^chtje rosig werd
een wpreiri kegieep dat in dat kleine wezentje
niet toeaZkPhiif aChten huisde' die voor hem
met toegankelijk was, eene wereld vol denk-
dat Hongarije, onafhankelijk als het is, onder eigen
vlag op de tentoonstelling moest vertegenwoordigd
worden.
In antwoord op een toespraak van den Ma-
rokkaanschen gezant, die de vriendschappelijke
gevoelens van den Sultan jegens Frankrijk vertolkte
toonde president Fallières aan welke belangen
voortkomen uit den door alle mogendheden erken
den bjjzonderen toestand van Frankrijk, en zeide
verder, dat geen regeering vaster besloten is dan
Frankrqk de onafhankelijkheid van Marokko te
handhaven.
Uit Rome wordt het overlijden gemeld van
den onder-archivaris van het Vaticaansche archief,
Mgr. Petrus Wenzel.
De Parijsche bladen melden, dat de Schotsche
milliardair Carnegie Woensdag den president Fal
lières heeft gezegd, dat hij in Frankrijk een fonds
van 5 millioen frs. wil stichten voor de belooning
van bijzonder verdienstelijke daden.
Offlcieele berichten.
Bjj Kon. besl. van 25 dezer is C. F. Cramer, se
cretaris der vereeniging tot behartiging der stoom-
vaartbelangen in Nederland, wonende te Nijme
gen, benoemd tot ridder in de orde van Oranje-
Nassau.
Prins Hendrik.
Bq den burgemeester van Roermond is bericht
ontvangen, dat Z. K. H. de Prins der Nederlanden
op Dinsdag den 15 Juni a. s. de Landbouwtentoon
stelling aldaar zal openen.
Z. K. H. zal te Roermond verblijven van 11£
voormiddag tot 3 of 3£ uur namiddag.
De kroonprins van Servië.
Onder 't allerstrengste incognito kwam gisteren
het gezelschap te Amsterdam aan, kroonprins Alex
ander van Servië, met een zevental studiegenooten
van de Bonner universiteit.
Wie van de acht heeren nu eigenlijk de kroon
prins was Allen waren in licht reistoilet, met
lichtgrijze overjassen, héél wijd, en droegen zeven
dito petten, groot modelde achtste had een groen
fantasiehoedje op. Dat was de kroonprins, een
lange jongeman, gezond type, met kort, zwart
bruin snorretje.
De auto omnibus van het Doelen-Hotel een
keurige de la Haye-wageu juist gisteren in
gebruik, stond aan het Weesperpoort-station ge
reed.
Ettelijke koffers en valiezen werden opgeladen,
sommige met een gekroonde G. A.»Georgewitch
Alexander".
Vlug werden de jongelui nog even gekiekt, toen
tufde de auto weg.
De kroonprins, met zjjn reismakkers, blijft een
drietal dagen in onze stad en zullen verschillende
instellingen, als Artis en het Rijksmuseum, bezoe
ken. (Tel)
beelden, aanbiddelijk naïf en vol frischheid en
geur van poëzie; denkbeelden, die de Parijzer
meisjes niet eigen zijn, doordat zij te veel van
nabij de werkelijkheid aanschouwen, om hare
reine onschuld te kunnen bewaren denkbeelden
die slechts kunnen ontstaan in het brein, van
haar die in afzondering zijn opgevoed, en waarin
droomen steeds vrijen toegang hebbenen hij
gevoelde werkelijk spijt, dat hij die onbekende
wereld niet vermocht binnen te gaanhoe lief
lijk moest het zijn rond te waren
Wie weet, misschien was dat wel het meest
verkieselijke.... Hij zou dan ten minste geene
teleurstelling ondervinden, en van zijn Bretonsch
nichtje de herinnering bewaren, even frisch en
geurig als de kamperfoelie, die zij in haar cein
tuur droeg, op den dag toen hij haar voor liet
eerst had gezien....
„Kom kinderen" riep mevrouw Chaussey, die
een weinig was achtergebleven, „gaan wij nog
niet verder? Het begint hier koud te worden I"
Madelèine gehoorzaamde gewillig; de verloofden
volgden onwillekeurig. Hoe hadden zij. zoo uit
sluitend van elkander vervuld, het verrukkelijk
schouwspel genoten, welke gedachten van hoop
en verwachting waren daarbij in hen omgegaan
Arlette, die zich op het'geroep harer tante had
omgekeerd, bekeek ze met aandacht en verwon
dering. En bij die beschouwing kwam Guy de
vraag op de lippen
«Wat is er? Waarom kijk je zoo vreemd naar
Charlotte en Pierre? Vindt je ze onwaardig om
Mr. P. D. Kley. f
Gisteren is te Rotterdam overleden mr. P.
D. Kley, dijkgraaf van Schfeland en lid der Prov.
Staten van Zuid-Holland, vroeger ook lid van den
Rotterdamschen gemeenteraad'
Wethouder de Wilde.
De Haagsche correspondent van de »Tel" schrqft
Zooals reeds gemeld werd, heeft de wethouder,
de heer H. de Wilde, tqdeljjk zjjn functies over
gedragen aan één zjjner collega's, en is hjj naar
het buitenland vertrokken. De heer De Wilde is
nog altjjd lijdende aan zeer lastige oogontsteking.
Reeds den dag toen Prinses Juliana werd ingeschre
ven in den burgeljjke stand had de heer De Wilde
van die ontsteking heel veel last, maar hjj wilde
natuurljjk van het voorrecht, om de Prinses in te
schrjjven, geen atstand doen en daarom liet hjj zjjn
oogarts ten paieize komen, die hem daar nog een
inspuitiDg gaf. De heer De Wilde is van verschil
lende zjjden aangezocht om zich beschikbaar te
stellen voor het lidmaatschap der Tweede Kamer,
maar hq heeft alle candidaturen afgeslagen.
LJI Jtl i JIJ s i'fl
Arbeidsduur op de Rotterdamsche kantoren.
Verschenen is het rapport over den arbeidsduur
op de Rotterdamsche kantoren, in het bijzonder
van jeugdige handels- en kantoorbedienden, uit
gebracht door de commissie, benoemd door de
afdeelingen Rotterdam van den Nationalen Bond
van handels- en kantoorbedienden »Mercurius", de
Nederlandsche Vereeniging van christeljjke kan
toor- en handelsbedienden en den Algemeene
Nederlandsche Bond van handels- en kantoorbe:
dienden.
Het aantal instellingen, waarover het onderzoek
heeft geloopen, is 136, het aantal manneljjke be
dienden 2468, waaronder 385 beneden 19 jaar,
het aantal vrouwelijke bedienden 147, waaronder
65 19 jaar. De commissie deelt de instellin
gen in 12 rubrieken in, die zjj in haar rapport
afzonderijjk behandelt.
Wjj stippen hier enkele punten;aan, die de com
missie in hare eindbeschouwing bespreekt.
In een aantal bedrjjven »is regel, dat er geen
regel bestaat". In verschillende bedrjjven is be
perking van het avondwerk tot een minimum ge-
wenscht. Behalve het avondwerken en tehuis
werken is ook het lang achtereen doorwerken
uiterst ongewenscht. De Zondag kan niet steeds
volkomen door het geheele personeel als een
rustdag worden aangemerkt. De jaarljjksche
zomervacantie is nog volstrekt niet algemeen een
vaste regel. Ten aanzien van de «Zaterdagmid
dagsluiting" verkeert onze stad nog slechts in het
aanvangsstadium. Meer gebruik maken van het
ploegenstelsel in bedrjjven, die zekere continuïteit
in de arbeidsverdeeling vereischen, wordt wénsche-
lijk geacht. Voor extra werk behoort extra betaald
te worden, wat nog al te veel wordt vergeten.
In zeer vele gevallen is de oorzaak van het over
werk te zoeken in onvoldoend personeel. Op den
arbeidsduur der bedienden oefenen ook invloed
je vriendin, de zee, te bewonderen
„Neen, dat niet.... Neen...."
„Nu wat dan Is mijne vraag onbescheiden
„O, neen!...- Maar ik dacht zoo dat Charlotte
het prettig schynt te vinden, dat zjj trouwen
gaat
„Natuurlijk vindt zij dat prettigWaarom
zou ze niet
„Omdat het mij vervelend schijnt getrouwd
te zijn! Visites maken, voor de keuken zorgen,
en voor de wasch, de bedienden beknorren, boos
zijn op de kinderen, nare dingen zeggen tegen
den man, of heelemaal niet tegen hem spreken....
en dat zou ik nog veel vervelender vinden.
„Weet je nog meer?.... Goede Hemel! wat
heb je eene zonderlinge opvatting van het hu
welijk Waar heb je geleerd, dat het de vrouwen
zulke plichten oplegt, als je daar belieft op te
noemen
„Wel, dat zie ik bij mijne stiefmoeder: en
ook...."
»Dus zou je zelf niet willen trouwen
»OI zeker niet! Ik vind alle mannen teDou-
arvenez leeljjk en naar behalve mijn vader
en den kapitnin I en behalve de visschers waar
van ik heel veel houd Ook zegt mevrouw Mor-
gane, dat alle mannen leugenaars zijn, dat sii
hunne vrouwen altijd ongelukkig maken maken,
dat zu tyrannen zyn die de vrouwen mishan
delen.... En dat komt alles door Eva11...."
QtiLorit vervolgd.) j