Dagblad, voor Schiedam, en Omstreken.
De Herstemming.
32ste Jaargang.
Dinsdag 13 Juli 1909.
No. 9459.
Nienwe ScbiciansclE Con
wt iratls deinstall ZoelaisbM
prys 10 c. j.M. 0.45 p. ma, f 1.35 p. 3 Hi.
11aii 8 e r l H ob k
FEUILlet O N.
HAAR neef,
in ff" «5L"Te. 'h7u1Wa" S™"5''
J. VAN DER MEER,
N. VAN DER VELDEN.
H. TAN DER DRIFT,
J. VAN DER MEER.
Buitenlandse)! Nietiws.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden f 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland f 2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent. i ij
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Boter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 16 regels ƒ0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent. l&m .tajjjgf
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent jper regel.
Voorherhaaldeljjk adverteeren worden uiterst b i I-
lijke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
i t..
De dag der herstemming die het moeizaam pleit
H deze gemeentelijke stembus in laatste in-
®tantie zal beslechten, nader met rassche schreden.
en 16n dezer zullen Schiedams kiezers te vol
uien hebben wat op den 7n slechts ten halve is
f>edaan. De wetgever, die den onverbiddeljjken
e'sch der volstrekte meerderheid voor de eerste
^-naming heeft gesteld, heeft daarmede wel velen
ee' wat last bezorgd, maar deze eigenaardige
*ÖOeilqk.heid van het verkiezingswerk ontheft ons
niet van den plicht die gewetensvolle taak
einde toe te volbrengen. De kiezers in de beide
endistricten onzer stad zullen zich, hoe noode
een laatsten gang naar de stembus moeten
getroosten. Ook de vaceerende Raadszetels voor
'strict II en III moeten worden bezet.
°k ditmaal willen wjj niet napleiten op het-
b^ de eerste stemming is geschiedt. Bij den
0 Vaardigen ijver die door leiders en propagan-
s en in eerste instantie is ten toon gespreid,
1 en wjj hier niet beslissen of 't mogelijk zou
het ,geWeest onze candidaten in II en III resp.
- en 30-tal stemmen meer te bezorgen, dat
^un nog voor de volstrekte meerderheid ontbrak.
D weten toch maar al te wel, dat nog te vele
kiezers 't j
kome Slee(ls op eene herstemming laten aan-
omen, dat zy maar niet te bewegen zijn, in
rerSdVnSt.antie ^Un stem te hrengen, bewe-
a dat t toch herstemming wordt. Al toont
on hun het dwaze van hun beweren nog zoo
i'delyk aan, betoogend dat zjj 't in hun macht
ebben dit te vermijdentoch bljjven zy aan dat
e8 vasthouden. Die muurvaste kiezers geluk-
'g maken zy het kleinste deel van het kiezers-
orPs uit komen alleen bjj eene herstem-
""wg op.
Maar dit alles achten wy voor 't oogenblik van
ln er belangalthans niet zoo gewichtig als de
oDWe^ die z'ch bjj deze herstemming allereerst
steil Voor^r°nd dringtduidelijk in 't licht te
Juli6n Waaronj hij de stembus van Vrjjdag 16
dan a S gaat' ®aat om n'ets meer minder
Vo 001 het welbegrepen belang onzer nijvere
'Strevende gemeente 't gaat om het zwaar-
,je lg belang harer nyvere burgers; 't gaat om
dan^0 cbe meerderheid in onzen raad. Meer
Per H°°lt ^om' er °P aan> 'n deze moeilijke
den R, Van over8an£ voor onze stad mannen in
Uikh H te hrengen, die de voorkomende moei-
stie 6nen h°°fd weten te bieden, die er ern-
verbet„aar Streven de middelen, van bestaan te
digemidfTi611 tG breiden, waar de tegenwoor-
trachtend6 6n VaD bestaan noS onvoldoende bljjken,
te odp nieuwe bronnen van welvaart en bestaan
zaken ^aartoe behoeven we mannen van
geest en ^aTad' die> bezield met den kloeken
- ^^ood-HoUan^che kooplieden, iets dur-
Uit het Fransch.)
46)
ik b-
te zyn..." S^lyk, Je hebt opgehouden een kind
blikfloSed.e W°0rden' terw^ hfl haar met zijn
ttetÖdeapunTvan waLT der fauteuiI' terwjjl zy
Des nauweTüks den Te ne,t Schoeide voe-
breeden randv«nd- raakte" 0nder den
gezichtie »a an den grooten hoed kwam haar
jeugdmaar oTdit"' m glans der frisscbe
®en plooi 1 P 11 °°genbhk hadden de lippen
ee»e mdmerlna efnSVg als haar blik, die door
der 0ogen temperdê UNklDg de vrool^e glans
geen klein 2 zy was geen kind,
J°nge dame- waarom wjV^WaS werkel$k een
opgemerkt w nu toe niet
dat op een drlfia tl j ,De sPeeDche ding,
opklauterde 'Toch had h"®! r°ts aan de kust
iets meer LtSïJ kunnen wet™, dat zy
een blik had S i' d,e meer dan iemand
~r=a mogen slaan in haar innerlijk leven.
ven te ondernemen, de gelegenheid voor handel
en scheepvaart, geleidelijk willen uitbreiden. En
nn treft 't juist, dat al de nog te kiezen christe
lijke candidaten mannen van zaken zjjn. De heer
Van der Velden, een groot bouwondernemer
die reeds heele blokken woningen vooral in het
arbeiderskwartier bouwde; de heer Van der
Drift, een njjver koopman, in het arbeiders
kwartier mede zeer wel bekend de heer Van
der Meer, een kloek actief man, mede bij een
grooten belangrijken tak van bedryf, de haring-
visscherjj, nauw betrokken. Van zulke zaken-
menschen mag men verwachten, dat zjj begrypen
zullen wat onze stad behoeft en trachten haar
dit zoo goed mogelijk te bezorgen.
Met aldus mannen van zaken in den Raad te
brengen, zullen wij zeker onze eigen belangen het
beste dienen. Wat zal 't ons toch baten of de
sociale belangen al op allerlei wyze bevorderd
worden, als er geen voldoende middelen van
bestaan zyn Als er geen voldoende bronnen van
inkomst zyn, zal zoowel de patroon als de werk
man missen, wat hy voor het noodzakelijk levens
onderhoud behoeft.
Weinig zal 'tons baten, dat de particuliere
straten in voldoenden toestand door gemeente
worden overgenomen, de verlichtingsmiddelen ver
beterd en aangevuld worden, het productievermo
gen der waterleiding verhoogd wordt, indien het
genot van al deze zaken niet gesmaakt wordt by
eene voldoende welvaart der ingezetenen. Zeker
zou 't ons schaden, indien het verkrjjgen van al
deze zaken gepaard ging met toegeven aan over
dreven eischenjbjjv. op schoolgebied: schoolbaden,
schoolvoeding en -kleeding, zooals de radicalen dat
verstaan, die ons gemeente-budget met een enorme
som zouden bezwaren en in de belastingen zouden
moeten gevonden worden, alle bezuinigings
plannen ten spyt.
Daarom behooren er geen vrijzinnig- en sociaal
democraten in den Raad te heerschen, wier ideaal
't zou zyn, al deze plannetjes in de naaste toe
komst uit te voeren, maar behooren daarin man
nen te gebieden, die niet het belang van één
stand of richting willen bevorderen, alsof die het
volk, de burgery ware, maar de belangen van
alle ingezetenen, welke 't meest door de uitbrei
ding der bronnen van welvaart en bestaan gediend
worden, willen voorstaan. Daarom behoort de anti
liberale meerderheid in den Raad, die recht voor
allen wil, te worden gehandhaafd en bevestigd.
Staven wy dit betoog door dit nog eens in 't bij
zonder toe te passen op de beide districten, waar de
herstemming ter verkiezing van leden van den
Raad Vrijdag 16 Juli a. s. zal plaats habben, waar
mannen van echt christelijke beginselen werden
candidaat gesteld, die de rechtsche meerderheid
onzer vroeden zullen doen behouden en bevestigen.
DISTRICT II.
Hier komen in herstemming de candidaten door
de christelijke partyen ook in laatste instantie
alleszins gehandhaafd en bevestigd, de heeren
Er huisde een helder verstand in dat hoofdje, door
weerspannige krulletjes omkransd, een klaar be
grip van al wat schoon was, dat zich op kinder
lijke wyze uitte... In dat teere, fyne lichaampje,
woonde eene warme ziel, vol teederheid en harts
tocht, aanbiddelijk eerljjk en oprecht... En zie 1
den een of anderen dag zou een onbekenden ko
men, zich die ziel en frissche gedachten toeëige-
nen, als een kostbaar bezit, en hy zou triomfeeren
over de arme dwazen, onder wier bereik die
schat was geweest, zonder dat zy zich hadden
verwaardigd hem in bezit te nemen.
»Guy, waarom spreek je niei Ben je dan heHsch
boos
Zonder zich er van bewust te zyn, stak zy hare
hand naar hem uif, met geen bepaald doel, maar
nq beefde van schrik terug, toen hy zoo plotseling
uit zyn droomery werd gewekt...
En op veel zachter toon herhaalde by
»Bo°s? Waarom zou ik dan boos zyn?..."
KJmdat ik zeide, dat je zoo scherp was 1
tr^ IT8,'' °nd1ank/ zich zelf lachen om faet con-
ern«t I fam'haire uitdrukking en den
ernst van haar bezorgd gezichtje.
»Wel neen 1 Ik ben heusch niet boos- als
zouTh hPt\rM h6t reCh,t had boos te wezen, dan
jy het zyn... want ik moet nederig erkennen
ik bener^ltgenCh? te hebben '«SteS,"
ik oen er zelfs een beetje verlegen om Wit
my vergeven, Arietta?..*» S Je
Hif1Shi!mIg antwoord reikte ZÜ haar beide handen
Hy hield ze een oogenblik in de zyne, gedreven
J. van der Meer en N. van der Velden.
Zy staan tegenover de candidaten der vryzinnig-
democraten en der socialisten, de heeren dr. J.
van Leeuwen en J. M. van der Schalk, want ook
de heer Van der Schalk wie zou't gelooven
is nu ook de candidaat der socialisten, hy, de
groot-kapitalist, behoorende tot de categorie der
3>uitbuiters" door de socialisten zoo fel gehaat,
zal nu de eer (I) hebben met der rooden hulp in
onze vroedschap te worden gebracht. Wy betreu
ren dat voor den heer Van der Schalk, wiens
candidatuur noopten niet dringende redenen
tot het tegendeel zeer zeker onbestreden ware
gebleven.
Nu 't er echter zoo voor staat, nu wy in de beide
candidaten van links gesteld zoowel de vryzinnig-
als de sociaal democraten moeten bestryden, kun
nen de christelijke kiezers in II nog te minder
anders doen dan op de beide candidaten van rechts
aanbevolen, unaniem en onverdeeld hun stem uit
brengen. Beide zyn mannen van echt christelijke
beginselen, die er diep van overtuigd zyn dat
slechts de samenwerking van alle standen tot
volkswelvaart kan leiden, dat het »recht voor
allen" in den besten zin des woords moet worden
toegepast. Aan die beide mannen een zetel in stads
raadszaal te geven, moet ook vooral voor onze
katholieke kiezers tegenover den trouw ons door
de christelijke bondgenooten in I betoond, een
eereschuld en plicht zijn. Daarom in II eenparig,
onverdeeld, zonder schifting gestemd op de beide
candidaten door de samenwerkende christelijke
partyen gesteld, de heeren
DISTRICT UI.
De steun door de sociaal-democraten aan de
candidatuur van der Schalk in II verleend is
blykbaar wel duur gekocht. De roode broeders
toonen maar al te goed te weten, dat svoor wat
hoort wat". Naar den uiterlyken schijn althans is
die steun verkregen door de weaerzjjdsche toe
zegging van den steun door de vryzinnigen te ver-
leenen aan de roode candidaten in II en III, daar
gelaten of hun die steun niet reeds lang verzekerd
was. In III staan dus onze beide candidaten, de
heeren H. van der Drift en J. van der
Meer, tegenover de candidaten door de vrijzinni
gen en socialisten aanbevolen, de heeren J. Din-
kelaar en dr. J. van Leeuwen, die door een goed
deel der liberalen althans als stormram tegen de
candidaten der christeiyke partjjen gebruikt wor
den. Dit moet onze kiezers in III te meer nopen
tot den laatsten man op te komen voor de can
didaten, die het christelijk beginsel tegenover het
vryzinnig geknoei hoog zullen houden. Ditmaal
kunnen wjj letterlyk geen kiezers missen, tot den
allerlaatste toe, zelfs de herstellende zieken, die
slechts een half been hebben om ter stembus te gaan,
moeten er ditmaal heen dan alleen mogen wjj
door een innig verlangen ze aan zyn lippen te
drukken en met kussen te bedekken... die lieve
handjes, waarop tot nu toe, niemand eenig recht
had... maar hy liet ze weer los, zonder dat zyne
mond ze had beroerd...
Zeer voldaan riep zjj uit
»Zie zoo, wjj zyn weer goede vrienden I En ge
zult mjj geen harde dingen meer zeggen wanneer
ik je in vertrouwen neem, over de plannen van
tante En je zult mjj niet meer beknorren
»Dat zal ik niet meer doeD, als je dan beweert,
dat ik het wel eens heb gedaan... en ik hoop van
harte, dat al je wenschen geheel vervuld worden...
Ben je nu over my tevreden
sByzonder tevreden, mjjn beste vriend I"
Die laatste woorden kwamen heel zachtjes over
haar lippen, ofschoon zjj ze guitig, quasi plechtig
uitsprak, en bjj den toon dier frisscne stem trilde
er eene geheime snaar in Guy's hart...
Op dat oogenblik kwam mevrouw Chaussey bin
nen.
»Ziedaar Guy, ik ben klaar..."
»Zoo I Arlette, ben je al hier en heb je mjj niet
gewaarschuwd
»Tante, ik heb op u gewacht en intusschen wat
met Guy gepraat 1"'
»Heb je hem weer vertrouwelijke mededeelingen
gedaan en hjj wederkeerig aan jou vroeg schert
send mevrouw de Chaussey... Maar hare blikken
hadden die van haar broeder gezocht, die zwijgend
ontkende.
Wat Arlette betreft, zy gaf hoofdschuddend ten
met grond vertrouwen, dat Vrydag gekozen zullen
blyken, de heeren
Ten slotte raden wjj nog onze kiezers in de
beide districten zich strikt te houden aan de can-
didaatsteliing, zooals die door de kiesvereenigingen
der christelijke partjjen in onderling overleg is
geregeld. Alleen door allen, zonder eenige uitzon
dering, Vrydag ter stembus te gaan en zich stipt
aan deze candidaatstelling te houden, kan haar
succes verzekerd worden. Worde aldus de billyke
wensch der betrokken kiesvereenigingen, vooral
van de leiders, die zich voor het verkiezingswerk
zooveel moeite getroost hebben, alleszins vervuld 1
DÜITSCHLAND.
De president van den Deutschen Landwirtschaf-
trat, graat Schwerin-Loewitz zond den rijkskanse
lier een telegram, waarin hem, naar aanleiding
van zjjn door alle kringen in het land diepbe-
treurd ontslag uit het ambtelyk leven, nog een
maal de diepgevoelde dank gebracht wordt alles,
wat hy gedurende zyn meer dan 10-jarige ambts
vervulling voor den Duitschen landbouw gedaan
heeft.
De rijkskanselier antwoordde met een telegram,
dat luidtWat mjjn politiek voor den landbouw
en voor de bescherming van den nationalen arbeid
in het algemeen 'getracht heeft te doen en ge
daan heeft, zal, volgens myne overtuiging, niet
alleen de belangen van enkele takken van arbeid
dienen, maar de geheele Duitsche volkswelvaart.
Om den vasten gang van deze politiek te ver
zekeren, heb ik mijn best gedaan, om maat te
houden en overdrijvingen te vermijden, en juist
daarom mag ik mjj oprecht verheugen in de
dankbaarheid van de Duitsche landbouwers, en de
hoop koesteren, dat de onder leiding van den
grooten, eersten kanselier ingeslagen weg der
swirtschafts"-politiek nog lang door de wetgeven
de factoren des ryks zal kunnen worden gevolgd.
FRANKRIJK.
In de Kamer werd gister de interpellatie over
de algemeene politiek behandeld.
Het verwjjt van geen poliek van repressie ge
volgd te hebben beantwoordende, zeide Clemenceau
dat het kabinet dit nimmer beloofd had en voegde
er aan toe, dat hy juist Viviani en Briand gekozen
had om het karakter van het kabinet in tegenge
stelde richting aan te geven.
Voorts rechtvaardigde Clemenceau de verhooging
van de vergoeding voor reis- en verblijfkosten voor
de Kamerleden, door te wjjzen op de duurte van
het leven en stelde vast, dat geen regeeringsvorm
in Frankrijk langer dan 18 jaar geduurd heeft,
terwjjl de republiek al 39 jaar telt. De socialisten
aldus de minister-president zyn niet allen
goede republikeinen.
antwoord
»Guy schenkt mij nooit zyn vertrouwenhjj is
een eente Turk, aie de vrouw als een wezen
van lageren rang beschouwt, dat geen vertrouwen
verdient, dat bewyst hy ten minste, dunkt my 1.."
»Jal ja I die Guy is een ware boosdoener, dat
heb ik je immers al lang geleden gezegdmaar
laat ons nu gaan, Madeleine zal ons wachten".
HOOFDSTUK IX.
Eenige dagen later, toen de lunch was afgeloo-
pen, zeide mevrouw Chaussey opeens
»Ik heb veel lust vandaag eeos naar den »Jardin
de i'Acclimatation" te gaan, om te zien hoe de
palmen staan, wil je meegaan, Arlette
x>Heel graag tantelief, als u my mee wilt ne
men".
»Dat bljjft dan afgesproken... Madeleine heeft
vandaag zangles, dus gaan wjj met ons beiden de
planten bewonderen..."
De zaak was beredderd, zonder by Arlette de
minste argwaan te wekken, en een uur later wa
ren zjj en hare tante op weg naar den Planten
tuin.
Het was nog vroeg op den middag, zoodat de
kassen nagenoeg verlaten waren, dat had mevrouw
Chaussey met een enkelen oogopslag gezien....
Wordt vervolgd.)