Binnenland.
Stads- en Guwesteljjk Nieuws.
Staatscommissie Noordzeekanaal.
Bjj Kon. besluit is een Staatscommissie ingesteld,
aan welke is opgedragen
lo. het instellen van een onderzoek omtrent de
wenschelykheid van het nemen van maatregelen
om op den duur een een geregelden toegang tot
Nederland door het Noordzeekanaal te verzekeren,
mede rekening houdend met de in de toekomst
te verwachten grootere schepen
2o. het aan de Kroon indienen van een verslag
betreffende den nitslag van dat onderzoek, in welk
verslag de Staatscommissie eventueel haar denk
beelden omtrent de maatregelen, die zij wensche-
lyk acht tot bevordering van het voormelde doel,
zal kunnen mededeelen, en zjjn tot leden dier
commissie benoemd de heerenprof dr. J. Kraus,
c.i. oud-Minister van Waterstraat te 's-Gravenhage,
tevens voorzitter; H. J. Van den Broek, kolonel
van den staf der genie, commandant in het 2e
genie-commandement, ter standplaats Amsterdam
F, M. Van Gelsdorp, kapitein ter zee, inspecteur
van het loodswezen, de betonning, bebakening en
verlichting in het 3e district te Amsterdamdr.
H. F. R. Hubrecht, lid van de Tweede Kamer der
Staten-Generaal, onder-voorzitter van de Kamer
van Koophandel en Fabrieken te Amsterdam en
voorzitter van de Commissie voor het Noordzee
kanaal te AmsterdamJ. J. s' Jacob, c.i., lid van
den Raad van Administratie der Hollandsche
IJzeren Spoorweg-Mjj.directeur der Holl. Elec-
trische Spoorweg-My., te Amsterdam J, B. A.
Jonckheer, directeur der Stoomvaart-My. «Neder-
land", te Amsterdam A. A. H. W. König, c.i.,
ingenieur van den Rijkswaterstaat der le klasse
te GorinchemA. G. Krüller, lid der firma W.
Muller Co. te 's-Gravenhage; J. Rijpperda
Wierdsma, directeur, der Holland-Amerika-lyn te
Rotterdam; W. C. J. Smit, kapitein-luit. ter zee,
thans tydelyk belast met de waarneming van de
betrekking van chef van den marinestaf te's-Gra
venhageC. J. Snyders, generaal-majoor, sous
chef van den Generalen Staf te 's-Gravenhhge
R. W. J. C. Van de Wall Bake, lid van Gedepu
teerde Staten van Noord-Holland, oud-lid van de
Kamer van Koophandel en Fabrieken te Amster
dam, van de Commissie van 1805 «Verbetering
van het Noordzeekanaal", te Hilversumen H.
Wortman, c.i., hoofingenieur-directeur van den
Ryks waterstaat, te Haarlem tot ln en 2n sec
retaris resp. de heerenA. B. Marinkelle, c.i.,
ingenieur van den Rijkswaterstaat der le kl. te
Amsterdam, en F. L. Schlingemann, c.i., ingenieur
van den Rijkswaterstaat der 3e klasse te IJmuiden.
Prinses Juliana.
Eergisteren is Zuster van Diepen, na hst Prin
sesje vier maanden verpleegd te hebben, van Het
Loo weder naar haar woonplaats te Utrecht terug
gekeerd. (Utr. Dbl.)
Breukelen.
De Centrale Liberale Kiesvereeniging stelde
gistermiddag candidaat voor de Tweede Kamer,
alleen in de vacature 1913, den heer F. L. S. F.
baron van Tnyll van Serooskerken, lid van de
Prov. Staten van Utrecht en wethouder te Zuilen.
De heer Van Tuyll was reeds eerder candidaat by
de periodieke verkiezingen, doch heeft toen bedankt.
De A.-R. kiesvereeniging te Harmeien heeft
candidaat gesteld veor het lidmaatschap der
Tweede Kamer den heer mr. J. O. de Marez
Oyens, oud-minister van Waterstaat.
De Indische legercommandant.
In ons blad van gister ontleenden wy aan het
»Vaded." mededeeling, dat de luitenant-generaal v.
d. Willigen, legercommandant in Oost-Indië, zeer
spoedig zal repatrieeren en luitenant generaal van
Daalen hem als zoodanig zal opvolgen.
Uit «zeer betrouwbare" bron weet de »N. Ct."
nu te melden, dat dit bericht niet juist is en
kan het blad daarentegen met zekerheid verklaren,
dat de luitenant-generaal van der Willigen zyn
tyd als legercommandant zal uitdienen, en de
luitenant-generaal van Daalen den militairen dienst
zal verlaten om zich in Nederland terug te trekken,
als hy twee volle jaren dien rang heeft bekleed.
Rijksverzekeringsbank.
Door den Minister van Landbouw, Nijverheid en
Handel is met ingang van 1 September jl. gede
tacheerd aan de Ryksverzekeringsbank de heer
mr. H. L. van Duyl, referendaris aan het Depar
tement van Landbouw enz.
Den heer Van Duyl is opgedragen de behande-
lang van de correspondentie enz. tusschen het
bestuur der Bank en den Minister en hy heeft de
bevoegdheid, als gedelegeerde van den Minister,
zaken met het Bankbestuur af te doen of te re
gelen.
Uit Indië.
By het departement van koloniën is volgende
telegram van den gouverneur-generaal van Neder-
landsch-lndië, dd. 3 dezer, ontvangen
«In den nacht van 29 op 30 Augustus zyn de
hoofdplaats Loemadjang en omstreken door band
jirs zwaar geteisterd. Het aantal dooden is willicbt
vijfhonderd. Aanzienlijke schade werd aan veldge
was, huizen, vee en voedingsmiddelen toegebracht.
Vele bruggen zyn weggeslagen. De spoorbaan van
Loemadjang naar Pasirian is grootendels verwoest.
De spoordienst moet dientengevolge vermoedelijk
een half jaar gestaakt worden. Onder de bevolking
heerschte een paniek waardoor velen vluchtten.
De noodige maatregelen zyn van bestuurswege
getroffen." (Stct.)
üDe »N. R. Crt." teekent hierby aan
Uit dit ambtelijke bericht bljjk, dat Reuter ons
gisteren niet juist op de hoogte bracht, toen dat
telegraafagentschap sprak van overstroomingen in
Besoeki. Wel kan men misschien het Westelyk
deel residentie Besoeki tot de omstreken van Loe
madjang in ruimen zin rekenen, maar voor de hand
ligt dit niet. In het bovenstaande telegram van
den gouverneur-generaal wordt de naam Besoeki
niet genoemd.
Het thans ontvangen ambtelyke telegram stemt
geheel overeen met hetgeen ons van particuliere
zyde werd meedegedeeld.
Dat de spoorbaan LoemadjangPasirian verwoest
is, zal niet verwonderen, als men in aanmerking
neemt, dat die baan in de richting W. Z. W. loopt
en dus ten volle het geweld van het van de Ooste
lijke helling van de Smeroe afstroomende water
had op te vangen. Dat de herstellingen een halfjaar
zullen duren, bewyst dat er een ontzettende ver
woesting is aangericht. Loemadjang ligt aan den
zytak Klakah—Pasirian van den spoorweg Probo
linggoDjember—Panaroekan.
Wy vestigen er de aandacht op, dat in het hier
boven afgedrukte regeeringstelegram geen sprake
is van een uitbarsting van de Smeroe. Wy kunnen
dus aannemen, dat de in Loemadjang en omstre
ken aangerichte verwoesting uitsluitend te wyten
is aan plotselinge en hevig doorzettende regens.
Veeartsenykundig Congres.
By Koninklijk besluit zyn benoemd tot verte
genwoordigers der Nederlandsche regeering op het
in de September 1909 te 's-Gravenhage—Scheve
ningen te houden internationaal veeartsenykundig
congres, dr. A. W. H. Wirtz, oud-directeur van
de Rjjksveeartsenyschool te Utrecht, en dr. J. Poels,
directeur van de Ryksseruminrichting te Rotter
dam. (St.-Ct.)
Het Kamerlid Duys.
Het Kamerlid Duys, adjunct-commies aan de
Ryksverzekeringsbank, is nog niet op nonactivi
teit gesteld.
Wel heeft minister Talma toegezegd, dat hy,
mocht de heer Duys tot Kamerlid worden gekozen,
diens op nonactiviteitstellen zou bevorderen, doch
een bepaalde toezegging, dat de heer Duys ook op
nonactiviteit zou worden gesteld, kón de minister
niet doen. 't Is de Kamer, die over de nonacti-
viteitstractementen van ambtenaren moet beslissen,
zoodat voor hier bedoelde gevallen een aanvullings
wetje op de begrooting voor het dienstjaar 1908
1909 noodig is, waaraan dan in den regel terug
werkende kracht wordt gegeven.
Tot aan het tydstip, waarop dat nonactiviteits-
tractementje tot stand komt, zal het Bankbestuur
den heer Duys in de gelegenheid stellen, zyn man
daat als volksvertegenwoordiger te kunnen uitoe
fenen.
Niet naar het Kamp.
Naar wy vernemen, is het kampeeren van het
infanteriegarnizoen te Haarlem afgelast. (Tel.)
Een prijsvraag.
Indertjjd werd door het bestuur van den
Middenstandsbond de volgende prijsvraag uitge
schreven
«Welke maatregelen kan een winkelier of klein-
industrieel nemen, om te zorgen, dat na zyn over
lijden zyn zaak of bedryf ongehinderd kan worden
voortgezet, a. door het veranderen van zyn onder
neming in eene naamlooze vennootschap, b. in
een commanditaire vennootschap en c. in eene
vennootschap onder firma."
De commissie van beoordeeling, bestaande uit
de heeren mr. D. Josephus Jitta, mr. P. J. M.
Aalberse, mr. A. Anema, J. S. Meuwsen en W.
Nieuwenhuizen, deelt thans in het jongste nummer
van «De Middenstandstentoonstelling" het resultaat
van haar onderzoek mede.
Blykens haar proces-verbaal zyn 5 antwoorden
ingekomen, waarvan alleen het antwoord, voorzien
van het motto «erare humanem est" in aanmer
king kon komen voor bekroning, als zynde daarin
uitvoerig en met kennis van zaken de gestelde
vraag beantwoord.
Diensvolgens is de uitgeloofde prjjs van f 100
toegekend aan den heer A. H. van Uden, lid le
klasse van 't Ned. Instituut van Accountants,
Stationsweg 151, te 's-Gravenhage.
De Haarlemsche tramplannen.
Naar wy vernemen, heeft de directie der H. IJ.
S. M., nu de Haarlemsche Raad der tramplannen
der Hollandsche Spoor verworpen heeft, op grond
van het gevaar, verbonden aan het ryden van
groote treinen door smalle straten, zich thans tot
dien Raad gewend met het verzoek, een proef te
mogen nemen gedurende een tydvak van tenminste
één jaar.
Mocht na dezen proeftyd werkelyk blyken, dat
er gevaar bestaat, dan is de directie der H. IJ. S. M.
bereid op hare kosten alles weder op te ruimen
en in den ouden staat te herstellen.
De H. IJ. S. M. is echter overtuigd, dat men
spoedig in zal zien, dat haar tramplannen tot wer
kelijkheid gebracht zynde, uitstekend zullen vol-
doen. (Tel.)
De Zeeland-booten.
Eergisterenmorgen is er op de Clyde een voor-
loopige proeftocht gehouden met de nieuwe mail
boot der Maatschappij Zeeland, Prinses Juliana-
Volgens bericht der directie bleek alles in uits'e-
kenden staat. Er werd op de gemeten mijl een
snelheid behaald van 22£ knoopen. Zaterdagmor
gen vertrekt de Prinses Juliana en wordt Maan
dagmiddag te Vlissingen verwacht, terwyl 8 Sep
tember een dienstproeftocht wordt gehouden tus
schen Vlissingen en Queenboro-pier.
Nationale Bond van Meubel-
i ranspor t-Ondernemers
In de den 28en Aug., onder voorzitterschap van
den heer J. S. Noordendorp, directeur der Trans
port-Maatschappij «Holland" te Amsterdam, te
's-Gravenhage gehouden gewone algemeene verga
dering, werd o. m. besloten, dat de leden verplicht
zjjn, zendingen naar andere plaatsen te adresseeren
aan medeleden, voor zoover zy niet door oudere
lidmaatschappen van zuster-vereenigingen hierin
verhinderd zyn.
Voorts werd een uniform-contract voor alle leden
vastgesteld, de drie aftredende bestuursleden
werden met groote meerderheid herkozen. Uit het
jaarverslag bleek, dat de vereeniging zich in een
voortdurenden bloei verheugt en over zeer vol
doende kasmiddelen beschikt.
Een rjjtoer, aangeboden door de Haagsche leden
en een geanimeerd gemeenschappelijk diner vorm
den voor dezen dag een aangenaam slot.
Beëediging Raadsleden.
Ingevolge het besluit door Ged. Staten dezer
provincie in de bekende verkiezingskwestie geno
men, zal de beëediging van de gekozen Raadsleden,
de heeren mr. W. H. Jansen, A. C. A. Nolet F-
J. Smit, N. van der Velden, J. van der Meer en
H. van der Drift in de vergadering van den 7n
dezer plaats hebben.
Katholieken en Esperanto.
Men verzoekt ons opname van het volgende
Onder talryke en voortdurende blyken van be
langstelling is den 29 Aug. 1.1. te 's Hertogenbosch
opgericht den Ned. Kath. Esperantisten-Bond. Onder
de talryke adhaesiebetuigingen vinden wy die van
H. Esmann S. J., H. M. H. Bartels, pastoor te Mook-
Abbé Aust. Ricbardson-Brussel. H. Egbers R.KPr-,
Eton Brevy ^Engeland) D. E. Romeijn, voorz. Ned.
Esp. Ver., Dr. H. W. E. Molier, Amsterdam, mgr.
A. F. Diepen, L. A. Wirts, rector gymnas., St.
Norbertus abdy Berne, Heeswijk. P. v. d. Scheer
S.J., leeraar H. B. S., Katwjjk, H. v. Gastel, prof.
gymnas. Slikgat. F. Forstmann, prof. Seminarie
Ryzenburg, enz. enz.
De conceptstatuten zullen binnenkort aan de
toegetreden leden worden toegezonden. Zy, die
zich alsnog als lid opgeven, ontvangen eveneens
de conceptstatuten met het recht, daarop amen
dementen in te dienen of voorstellen te doen,
welke op de eerstvolgende vergadering in behan
deling zullen komen. De contributie is in het
c o n c e p t-reglement bepaald op minstens f 0.50.
By gevolg ligt in de bedoeling de contributie zoo
laag mogelyk te doen zyn. Door reeds nu lid
te worden, krjjgt men dus het recht op medewer
king aan de definitief vast t^e stellen statuten en
huishoudelijk reglement.
Brieven, enz. te zenden aan dr. J. N. J. Smul
ders, arts te Schyndel.
Weerbericht.
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verricht
in den morgen van 4 September 1909, medegedeeld
door het Kon. Ned. Met. Instituut te de Bildt.
Hoogste barometerstand 772.2 te Horta.
Laagste barometerstand 748.4 te Thorshavn.
Verwachting tot den avond van 5 September:
matige tot krachtige zuidwestelijke wind, zwaar
bewolkt, regen, vooral in het noorden, zelfde tem
peratuur.
Schiedamsche Tramwegraaatschappij.
Sedert 1 September heeft de S. T. M. een
tienminutendienst op de ljjn Station H.IJ.S.M.-
Hoofd ingesteld. Hiertoe is zy thans in staat,
omdat met ingang van genoemden datum de be
spanning in eigen beheer is genomen. De paar
denstal der Maatschappij is geheel nieuw ingericht
en een flink aantal jonge Ardenner en Belgische
paarden is daar gestald. Ook zyn er voor deze
paarden tevens nieuwe tuigen aangeschaft.
Waar de directie der S. T. M. geen kosten ont
ziet om dien tramdienst zoo goed mogelyk in te
richten, is het te verwachten, dat het publiek van
de Schiedamsche tram meer gebruik zal maken-
Bjj de tegenwoordige dienstregeling kan men
beter op de tram vertrouwen als voorheen. Dit
is natuurlijk van veel belang met het oog op de
trams, die in de richting van het station ryden.
Waar Rotterdam per trein in 7 minuten is te
bereiken, heeft by velen nog altyd de reis per
trein de voorkeur boven de electrische tram, die
het traject in minstens 20 minuten aflegt en welker
dienst in den laatsten tyd in verband met het
onophoudelijk openen der brug te Delftshaven -
nog al wat te wenschen overlaat.
Wanneer van de zyde der directie van de
Schiedamsche jTramwegmaatschappy zulke groote
activiteit als thans aan den dag wordt gelegd»
voortdurend zal worden betracht, dan kan het niet
anders of het publiek zal ook van deze onder
neming veelvuldiger gebruik maken.
Aanbesteding.
Donderdag jl. werd door regenten van het St.
Jacobs-Gasthuis alhier aanbesteed het buiten verf-
werk yan het gasthuis. De inschrijving was
opengesteld alleen voor stadgenooten.
Ingekomen waren 10 biljetten. De hoogste
inschrijving bedroeg f802.de laagste inschrij
ving f580.—.
Het werk werd toegewezen aan den laagsten
inschrijver, den heer J. P. van Rest.
Herexamens H.B.S.
Tot de eerste klasse zijn nog toegelaten: M. A.
van Abshoven, J. Bjjl, L. Kluit, Ea. Lodder J.
Timmers
tot de tweede klasse C. Dirkzwager, S. Richter
Uitenbogaard, E. H. Ris en L. M. van Rossen
tot de derde klasseSe. Aa. de Bats, Ny. van
Buysen, Aa. Ca. de Lange, G. Langeveld, C. Moer
man, A. Papenhuysen, Oranie, G. Reder, Aa.
Ma. Schoon, Ma. van der Vlies, afgewezen 1.
tot de vierde klasse: Aa. Ma. Ca. Kooper, T. I.
Li, O. F, W. Müller, T. C. Schepp, J. L. van der
Wal, afgewezen 1
tot de vijfde klasse A. C. F. Conjjn, H. v. d.
Loo, H. de Ronde, A. Sissingh, A. Stehouwer,
afgewezen 1.
Gemeentelijke Arbeidsbeurs.
Gevestigd in het Beursgebouw telefnr. 244.
Geopend alle werkdagen van 9£ tot 11J
voormiddag. Maandag, Dinsdag en Vrydag
van 8 tot 9 uur 's avonds.
Gevraagde Arbe idskrachten.
Modelmaker halfwas schoenmaker tim
merman voor machinefabriek loopknecht voor
bakker keukenmeid.
Voor buiten de stad.
Bronceur Stollenmakers
Aangeboden Arbeidskrachten.
Stokers opperman plaatwerker portier
koetsier huisknecht pakhuisknecht
monteur klinkers bankwerker halfwas
bankwerker bakker vuurwerker timmer
man voorslager smidsjongen tuinier
bankwerkersleerling machinist-bankwerker
schipper letterzetter koperslagersjongen
loodgieter halfwasloodgieter grondwerkers
sigarenmaker timmermansjongen fraiser
koperslager distillateursknechts kan
toorbedienden personen voor lichte werkzaam
heden wasschen aan huis gevraagd schoon
maakster dagmeisje dienstbode kuipers
kuipersjongenboekbinderbakkersleerling
banketbakkersleerling stucadoor meubel
maker nikkelaar polyster distillateursjon
gen halfwas verver verver.
Gevonden voorwerpen.
Aanwezig aan het commissariaat van politie
Drrnkensblik, vrouwenschort en notitieboekje.
Te bevragen aan de volgende adressen
Wagenbord, Vermeulen, Nieuwe Haven 275
zilveren dameshorloge, Schouten, Buitenhavenweg
1761'portemonaie met eenig geld, Vervoort, Kin-
derbuurt 23paardendek, Gerritsen, Rozenburg-
schestraat 21 gouden lorgnet, Hoeflaken, Rotter-
damsche djjk 15; halfwas konjjn, doublé armband,
v. d. Hoeven, Villastraat 22 sleutels aan een
plankje, v. Rbyn, Zeestraat 9; demesceintuur, de
Recht, Hendrinastraat 6gedeelte van een gou
den medaillon of manchetknoop, den Brinker,
Mariastraat 48; vrouwenschort, Leenmans, Broers-
vest 3postzegel van 12£ cent, Mak, Rotterdam-
sche uyk 657.
Ned. Gemeente-ambtenaren.
De onderafdeeling «de Maasstreek" van den Bond
van Nederl. Gemeente ambtenaren hield jl. Don
derdagavond te Maassluis in het Hotel «de Moriaan''
eene vergadering.
Door den voorzitter werd medegedeeld, dat een
lid van de onderafdeeling is overleden en een
nieuw lid toetrad, zoodat het aantal leden 48
blyft, voorts dat 1 leerling tusschentyds tot den
cursus is toegelaten.
Tot afgevaardigde naar de te Gorinchem te hou
den afdeelingsvergadering werd benoemd de heer
H. de Vringer te Schiedam, tot diens plaatsver
vanger de heer G. J. Hardick te Vlaardingen.
Vervolgens werd overgegaan tot bespreking van de
afdeelingsagenda en werd met algemeene stemmen
besloten met de door het bestuur van de afdeeling
Zuid-Holland gedane voorstellen accoord te gaan,
met uitzondering van punt 9 betreffende het voor
stel Drenthe om de bijdragen der kleine afdeelin-
gen te verminderen.
Alvorens tot sluiting van de vergadering werd
overgegaan, bracht de voorzitter een woord van
dank aan den heer Boersraa die wegens vertrek
naar Dordrecht de onderafdeeling gaat verlaten
voor al hetgeen hy, inzonderheid als lid der pro-
pagandacommissie, voor de onderafdeeling heeft
gedaan.
Als plaats voor de eerstvolgende vergadering
werd Schiedam aangewezen.
j,4\n
Ernstig ongeluk.
Hedenmorgen omstreeks 9V« uur passeerden
elkaar op den hoek van de Overschiesche straat
er Overschiesche dwarsstraat een spoelingwagen
van de boerderjj van den heer Wittkampf, aan den
Overscbieschen weg, en een met hooi beladen wa
gen, die van de Overschieschestraat naar den stal
van den vrachtryder Tak in de L. Kerkstraat reed-
Door de een of andere omstandigheid werd het
paard van den hooiwagen schichtig, ging nu weer
vooruit, dan weer achteruit of opzjj, met het ge
volg dat de wagen hevig slingerde en de koetsier,
de 71 jarige Leendert van Baarle, wonende Broers-
veld 6910, en een jongen van den wagen op straat
vielen. De jongen schynt met den schrik te zyn
vrijgekomen. Van Baarle was er echter leelyker
aan toe. Een der wielen ging over zyn voeten,
waardoor zyn klompen vernield werden, bovendien
ging een der wielen over zyn rechterhand, waar-
i 1
I ir.-i
i