Dagblad mor Schiedam en Omstreken.
32ste Jaargang.
Zaterdag 25 September 1909.
No. 9523.
EERSTE BLAD.
Buitenlandsch Nieuws.
Verspreide berichten.
Binnenland.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden f 1.35, per maand 45 cent en per
Week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland f 2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Boter-
atraat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 16 regels f 0.92 met inbegrip van bewijsnummer,
Elke regel daarboven 15 cent. j&p! g»|
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst bil-
ljjke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer'85. Postbus no. 39.
Bit nummer bestaat uit twee
"laden en een Geïllustreerd Zon
dagsblad.
DENEMARKEN.
Het Folkething heeft gister de twee door het
Kandthing teruggezonden wetsontwerpen betref
fende den vestingbouw en de legerinrichting. met
de stemmen van de sociaal-democraten, de radica-
len en eenige stemmen van rechts tegen, onge
wijzigd aangenomen.
Daarmede zjjn alle wetten op de landsverdedi
ging betrekking hebbende, denitiet door den Rjjks-
aangenomen.
|i. ENGELAND.
Blqkens een telegram uit Londen heeft het
Bagelsche Ministerie gisteren in gevaar verkeerd.
Io het Lagerhuis werd een amendement, strek
kend om de rechten op thee met 1 penny te ver
hinderen, welk amendement door de RegeeriDg
Werd bestreden, slechts verworpen ""met 170 stern-
hen tegen 117.
De meerderheid slonk nog bjj het amendement,
dat strekte om de rechten op whisky met 1 shil
ling te verminderen en dat slechts verworpen werd
het 112 stemmen tegen 97.
Een motie van afkeuring aan het adres van
Bloyd George werd slechts verworpen met 110
Stemmen tegen 97. De Ieren stemden met de
°Ppo8itie. Gezien deze stemmingen ging men aan
het ophalen van leden der ministerieels meerder
heid, doch ook verscheidene leden der oppositie
Waren inmiddels vertrokken, zoodat de positie van
het ministerie weer sterker werd.
In het Lagerhuis werd eergister door Keir Hardie
gevraagd of de koning van Spanje uitgenoodigd of
van plan was eerlang een officieel bezoek aan
Engeland te brengen en de koning van Engeland
fiat in 1910 zou terugbrengenen zoo ja of de
hinister van buitenlandsche zaken, wegens de ge-
Vangenschap en vervolging van Ferrer en anderen
fi'e min of meer diens aanhangers zjjn, den koning
van Engeland die wisseling van bezoeken zou
afraden.
Kolonel Seely zei voor den minister, dat het
antwoord op alle deelen van de vraag ontken-
Bend was.
i j ITALK. i
Z. H. de Paus heeft Woensdag een geheel uur
*°fiiëntie verleend aan kardinaal Vannulellie, die
htvoerig bericht gaf over het 20ste Internationale
•hharistische Congres, met zooveel glans te Keulen
gahouden.
Zeer prees Z.Em. de godsvrucht der Katholieken
h het Rijnland zoowel als hun grooten eerbied
Jegens het Opperhhofd der Kerk.
De paus was klaarbljjkeljjk diep geroerd en
erhaalde tegenover den kardinaal-legaat den lof,
re«ds in de breve aan den kardinaal-aartsbisscbop
VftD Keulen uitgesproken.
De H. Vader toonde den kardinaal een hem uit
ehen toegezonden stereoscoop met platen, die
geheele feestelijke verloop van het Congres
te zien.
^°t slot der audiëntie zeide de kardinaalWan
neer
lijk
ooit politieke verwikkelingen het noodzake
zou maken, dat de H. Vader Rome moest
Gaten, dan wist hü geen betere residentie voor
en Daus dan Keulen, waar het katholieke volk
zich een eer in zou stellen den Paus op de
handi
'en te dragen.
TDRKIJg. 1
-en telegram uit Constantinopel bevestigt, dat
ambassadeur van Turkjje te St. Petersburg is
ter»ggeroepen.
MAROKKO.
Officieel wordt uit Melilla gemeld, dat de stand
er Spaansche troepen op het oogenblik aldus is
Oeneraal Alsau staat oostelijk van Jalel bij Dar
el Hach, generaal Del Real tusschen Dar el ILch
«O Rostrogordo, Westelijk van Ives Forcas, gene
ftftl Tovar heeft het dal van Rio Oro en generaal
öotomayor Suk Beni Sikar bezet. Generaal Drozco
hevindt zich nog bij de mijnen van Agraz in de
buurt van Mar Chica. Generaal Marina hecht
groote waarde aan het bezetten van Suk Berj
Sikar, daar hierdoor belangrijke gedeelten van de
in den omtrek vertoevende stammen zijn afgesne
den en aan de vijandige harka deze belangrijke
marktplaats, die haar tot verzamelplaats pleegt te
dienen, is ontnomen.
AMERIKA.
De Londensche avondbladen maken melding
van het feit, dat Peary ondanks zijn besliste wei
gering om eenig openbaar huldebetoon te aanvaarden,
zich zijn aankomst te Portland (Maine) een geest
driftige en grootsche betooging heeft latenwelge-
vallen. In een stampvolle feestzaal werd Peary
door den gouverneur van den Staat Maine toege
sproken, en verheerlijkt. Op Peary maakten deze
betoogingen diepen indruk. De kwestie Cook -
Peary kwam niet op het tapijt, hetgeen wel het
verstandigste is, dat Peary na de schitterende
ontvangst van Cook te New-York doen kon.
De onderhandelingen over de staking in
Zweden leiden nog steeds niet tot een bevredi
gend resultaat. Het «Stockholms Dagbladet" meldt,
dat men nog voortdurend op groote moeiljjkhede»
stuit, doch, dat de besprekingen naar alle waar
schijnlijkheid toch wel tot een goed resultaat
zullen leiden. Het orgaan der sociaal-democraten
verklaart, dat de staking in de belangrijkste takken
van industrie ongetwijfeld zal worden voortgezet,
indien men den stakenden arbeiders geen betere
concessies doet, dan tot nu toe worden gesteld.
Hertog Johan Albert van Mecklenburg, de
regent van Brunswijk, zal einde December een
lange reis ondernemen, die hjj al lang geleden
in den zin had gehad. Hjj zal daarop Siam en
Java en Sumatra bezoeken. Tegen Mei zal hjj te
Brunswjjk terug zjjn.
Het aantal personen, dat naar New York
stroomt voor de Hudson-Fulton-feesten, is een
voudig ontzettend. Alle treinnen zijn stampvol en
hoewel de spoorwegmaatschappijen een groot aan
tal treinen ingelegd hebben, big ven duizenden
menschen aan de perrons staan. Men is dan ook
van plan, het aantal treinen te verdubbelen. Men
schat het aantal menschen, dat nu reeds New-
York is binnengestroomd op 1.500.000.
Sommige hotels hebben hun tarieven vervier
voudigd, en nog ziet men geen kans iedereen te
bergen. De voornaamste hotels kunnen samen
200.000 personen bevatten in normale omstandig
heden nu echter heeft men schikkingen gewaakt,
om pl.m. 000.000 personen te herbergen. Om aan
de tallooze aanvragen om logies tejvoldoen, zullen
nu stoomschepen als logement worden ingericht
voor de duizenden die niet op den vasten wal
onder dak kunnen komen.
Hertogin van Albany.
De hertogin van Albany arriveerde gisteravond
8 uur aan de Jhalte Soestdjjk, alwaar H. M. de
Koningin-Moeder haar afhaalde.
De zaak Kuyper—Lehmann Westmejjer.
Van het aanvankelijke voornemen om een inter
pellatie te houden over de zaak Kuyper—Lehmann
Westmejjer is, om meer dan ééne reden, afgezien
óók door de sociaal-democaten. De zaak zal echter
vermoedelijk bjj de begrooting ter sprake worden
gebracht, dus zonder dat de Regeering er recht
streeks in betrokken wordt. (Hbld.)
De verkiezing te Gulpen.
In het bezwaarschrift bjj de Tweede Kamer
ingediend tegen de verkiezing van jhr mr. Ch.
Kruys Da Beerenbrouck in het kiesdistrict Gulpen
was o. m. aangevoerd, dat de gebruikte stembiljet
ten niet zouden bnantwoorden aan het model, dat
is voorgeschreven bjj Kon. besluit van 9 Jan. 1901.
(Staatsblad no. 25).
De afwjjking der biljetten moet, naar men aan
»De Tjjd" schrjjft, hierin b staan, dat, in plaats
van de woorden-: «Stembiljetstemming ter ver
kiezing van een lid van de" enz., zouden gestaan
h bben de woorden: «Stembiljet; verkiezing van
e;n lid van de" eDz., en dat in plaats van «Kon-
B si. van 9 Jan. 1901"', zou vermeld zjjn: «Kon.
Besluit van 26 Febr. 1897".
Photogr. Wereldtentoonstelling
te Dresden in 1909.
Een der belangrijkste afdeelingen van de wereld
tentoonstelling van photographie te Dresden mag
de groep «Photographie im Dienste der Lander-
und Völkerkunde" genoemd worden.
Niet minder dan 37 landen zoowel in als buiten
Europa namen aan dezen wedstrijd, een photogra-
phische beschrijving van hun land te geven, deel.
Aan de Nederlandsche iüzending, door de Regee-
ringscommissie bijeengebracht, werd de hoogste
onderscheiding, nl. de eenige «Ehrenpreis" in deze
groep, toegekend. Voorwaar voor Holland een eer
volle overwinning
Weder een zaak-Van Heeckeren.
Eenigen tjjd geleden heeft een bericht in de
pers de ronde gedaan, volgens hetwelk onze gezant
te Stocholm om gezondheidsredenen ontslag zou
bobben gevraagd. Wjj vernemen nu, dat de ge
zondheidstoestand van den heer Van Heeckeren
geenszins de naaste aanleiding tot zgn ontslagaan
vrage is geweest, doch dat die aanleiding veeleer
is te zoeken in een beschuldiging, door hooge be
middeling tegen hem ingebracht en die hierop
neerkwam, dat hg handelingen zou hebben ver
richt in strjjd met de belangen van het land zij
ner vestiging. Wjj vernemen intusscben, dat in
stede van het ontslag zonder meer, den heer Van
Heeckeren wachtgeld zal worden gegeven
(Hbl.)
Referendaris voor postzaken, i
Op de begrooting van het departement van
Waterstaat voor 1910 is uitgetrokken een som
van f 3500 voor de aanstelling van een referenda
ris bg dat departement, ten einde een doeltreffen
der behandeling van postzaken, voor zooveel
de minister bg de behandeling van deze is betrok
ken te bevorderen. Gevolg hiervan zal vermoe
delijk zgn, dat de rechtstreeksche aaanrakingen
en besprekingen tusschen den minister en het
hoofdbestuur der posterijen en telegrafie vertegen
woordigd door den directeur-generaal, zullen ver
minderen, of wel geheel vervallen.
De nieuwe Gouverneur van Curasao.
Van zeer geachte zjjde, met de toestanden in
Curasao wèl bekend, wordt het volgende aan «De
Tgd" geschreven
Wjj meenea de sympathieke kolonie Curasao
geluk te mogen wenschen met de keuze, die de
Regeering gedaan heeft in mr. Th. I. A. Nuyens
als gouverneur der kolonie. Niet alleen omdat de
keuze der Regeering gevallen is op een Katholiek,
die werkeljjk dien naam verdient, maar ook om
den persoon van hem, die gekozen werd voor dien
belangrijken post. In mr. Th. Nuyens vond de
Regeering een man van karakter, die bjj een nooit
verloochende overtuiging toch den tact bezat, om
zich de achting, ja, den eerbied te verwerven
eener gansche bevolking. Alle rangen en standen
der Curasaosche maatschappij, van af den gering-
sten neger uit de stad of de buitendistricteu tot
den hoogst ontwikkelden bewoner van Gunda of
Obrabanda, zien in hem de verpersoonlijkte eer~
ljjkheid en rechtschapenheid.
Klein is de kolonie Curasao. De zes eilanden;
waaruit zjj bestaat, herbergen niet meer bewoners
dan een stad van den derden rang in Nederland.
Hun getal gaat maar even de 50.000 te boven
maar èn de ligging der Kolonie, ten opzichte van
verschillende Zuid-Amerikaansche Republieken, èn
hare eigenaardige samenstelling en behoeften, vor
deren aan het hootd des Be3tuurs een geoefend
oog, een vaste hand, een meer dan gewoon diple.
matiek beleid. Wjj meenen niet te veel te zeggen
als wjj beweren, dat dit alles in mr. Nuyens ge
vonden wordt.
Zgn meer dan 20-jarig verbljjf in de Kolonie
eerst als rechter, later als procureur-generaal bjj
het Hof van Justitie en ondervoorzitter van den
Raad van Bestuur, heeft hem op de toestanden en
verhoudingen den juisten kjjk gegeven, eene eigen
schap, die geen homo novus, hoe groot zjjne ta
lenten ook zouden zjjn, hebben kan. Mr. Nuyens
kan onmiddellijk aan het werkhij behoeft zich
in den toestand niet in te werken; hg kent hem
in den grond hg heeft hem met eigen oogen en
met den blik van een politicus, die niet idealisei-rt,
gade geslagen.
Hjj heeft ook de fouten gezien en bijgewoond,
die in de laatste regeeringsperiode begaan zjjn, en
niettegenstaande de voorzichtigheid, waarméde hjj
zjjn gevoelen voor zich wist te houden, om het
gezag niet te schadeD, heeft hjj er toch ook niet
blind voor kunnen zijn.
Een schip op het strand is een baken in zee.
Het Bestuur van jhr. J. O. de Jong van Beek en
Donk mag vrjjwel als eene mislukking beschouwd
worden. Misschien volgde hg orders, hem door de
Regeeringen in Nederland gegeven, die hem daar
voor den dank niet onthielden bjj zjjn ontslag,
maar zeker is het, dat hg zich niet de sympathie
van zgne onderhoorigen heeft weten te verwerven,
noch ook de Kolonie een stap nader gebracht
heeft tot haren bloei en welvaart. Zal mr. Nuyens
in dat opzicht gelukkiger zjjn Wjj hopen en
vertrouwen het. De sympathie en de eerbied zoo
noodig voor vruchtbare samenwerking, zjjn hem
van nu af verzekerd. Moeilijker zal het zjjn de
Kolonie uit haren slaat van inzinking op te rich
ten. Dat gaat niet als bjj tooverslag. Dat gaat ook
niet met een vooropgezet plan blindelings te vol
gen, met verwaarloozing en voorbijzien van meer
dere hoofdbelangen der Kolonie. Zulk een voorbij
zien en verwaarloozing moet zich op den duur
wreken, geljjk trouwens reeds duidelijk gebleken
is. Het plan, indertjjd door prof. Went opgemaakt
en neergelegd in een Rapport aan de Regeering,
heeft nu jaren lang tot richtsnoer van het Bestuur
gediend, terwjjl handel en nijverheid het met
leede oogen moesten aanzien, dat op de uitvoering
van dat plan, (de vrucht eener overhaaste reis
door de Kolonie), alle krachten werden geconcen
treerd. Met welk gevolg Dat een der laatste
bestuursdaden van Jhr. de Jong v. B. en D. was
het benoemen eener commissie om
na te gaan de oorzaken van den ach
teruitgang der plantages in de Ko
lonie 1 Het benoemen dier commissie spreekt
boekdeelen.
Wjj ontveinzen ons de moeilijkheid der taak van
den nieuwen Gouverneur niet. De erfenis, die hjj
van zjjn voorganger aanvaardt, is er eene, waar
aan vele bezwaren en lasten verbonden zgn, niet
het minst de verbetering en uitvoering van 17
pa -ingevoerde belastingwetten. Maar met het oog
op den practischen zin en het doorzicht, waarvan
mr. Nuyens bg menige gelegenheid reeds bljjk
gaf vooral in de zoo critieke oogenblikken,
toen ten vorigen jare de rust in de kolonie ver
stoord was en bjj door zjjn kalm en beleidvol
optreden de orde herstelde, zonder dat het noodig
was een druppel bloed te vergieten, hebben
wjj alle vertrouwen in de toekomst en wachten
wjj met gerustheid zjjue bestuursdaden af.
Zgn bestuur moge eenmaal in de annalen der
Kolonie als een zegenrjjk tijdperk worden aange-
teekend 1
Herziening Kinderwetten.
In de rede, waarmede de zitting der Slaten-
Generaal op Dinsdag 21 September namens de
Koningin door de Ministers bg monde van den
Minister van Binnenlandsche Zaken is geopend,
wordt onder veel meer ook aangekondigd een her
ziening van het strafrechtelijke deel der Kinder
wetten.
Is het «Tijdschrift voor Armenzorg" wel ingelicht
dan zjjn de eerste stappen ter voorbereiding van
die herziening door het Departement van Justitie
reeds gedaan.
De duelzaak.
Naar aanleiding der verklaringen van den oud
minister Staal in zake de beoordeelingsljjsten van
luitenant-kolonel Römer uit «Het Vad." overge
nomen in ons blad van gister schrjjft mr. Van
Idsinga aan dat blad nader
Ik lees in uw nummer van 23 September een
ingezonden stuk van den heer Staal, waarin hjj
terecht wjjst op een onjuistheid in het verslag van
hetgeen ik getuigd heb, Het onderhoud, waarvan
hier sprake is, had ik niet met den minister Staal,
maar met den minister Van Rappard. Het verwon
dert mjj echter, dat de heer Staal, die van mjj
vernomen had, waarin de onjuistheid van het ver
slag bestond, dit in zjjn ingezonden stuk heeft
verzwegeD. Van den heer Staal heb ik ten aanzien
van het rapport van den divisie-generaal slechts
gezegd, dat hg, met mjj over dat rapport sprekende»
(toen hjj reeds als minister was afgetreden) steeds
dat rapport gunstig en zelfs zeer gunstig heeft
genoemd.
Tjjdens zijn ministerschap heb ik met den heer
I