Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
32ste Jaargang.
Dinsdag 19 October 1909.
No. 9543.
Buitenlandsch Nieuws.
Binnenland,
8tada- en Gewestelijk Nieuws.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden f 1.35, per maand 45 cent en per
Week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland f 2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 16 regels f 0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst bil
lijke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
BELGlë.
Wij lezen in de ^Journal de Liège"
Een bende schuim, die naar de Ferrer-betooging
tr°k, kwam in de rue Mathieu Polain twee pries
ters tegen. Onmiddellijk werden de twee geeste-
^aen omringd, op den grond geworpen, ongenadig
Belagen en het feit dat een der priesters een grjjs-
aard was, kon de bandieten niet deren.
De politie kon niemand aanhouden, doch bracht
6 twee priesters, die verscheidene bloedige wen-
en hadden bekomen, naar hunne woning.
Een dergelijk feit viel ook voor in de rue du
ert-Bois, waar een priester werd omringd door
eene bende jongelingen, die echter op de vlucht
8'ögen toen de politie kwam aansnellen.
Ook eergister-avond, zegt de »Etoile", zijn er
ergerlijke teiten voorgevallen te Luik.
Een bende vapachen" heeft in het Quartier des
e&nes allerlei gewelddaden gepleegd aan de gee*
ste'ijke gestichten.
p 2jj hebben een onder-pastoor der parochie van
eLnne aangerand, doch deze kon ontkomen in
*1ne woning, waar de bandieten al de ruiten
lD8ooiden.
°P de quai Mativa wierpen zij de ruiten in bg
Eranciscanen en bjj de zusters der Providence,
aarna trokken zij naar de kerk van Fentinne,
^aar zjj jn <je sacristjj binnen drongen en alles
°rt en klein sloegen. In de kerk konden zij niet
'önendringen, waarop zij al de geschilderde glas-
ratnen ingooiden en met de misgewaden de vlucht
kanten.
Wat wil men anders verwachten wanneer in de
°Penbare meetings liberale en socialistische rede
naars straffeloos het gepeupel aanhitsen tegen de
6e®steljjkheid 1
FRANKRIJK.
^°oals men weet, was bij den Parijschen ge-
DQeenteraad een voorstel ingediend om een straat
haar Ferrer te noemen en de kleinkinderen van
errer te Parijs op kosten van de stad groot te
reogen.
De politieagenten hebben tegen het laatste voor-
e' geprotesteerd en wel in het volgend schrijven
*De politieagenten protesteeren ten krachtigste
80n de beslissing van den gemeenteraad, om ten
ste der stad de opvoeding te bekostigen van de
eiQkinderen van den millionnair anaichist Ferrer,
CI>Ü1 hij niet het minste medelijden heeft gehad,
^or de slachtoffers van den plicht, gevallen onder
e kogels van de bandieten en dieven.
^De politieagenten zjjn van gevoelen dat de kin-
j"e® der slachtoffers van het oproer, veel meer
aögstelling verdienen dan die van Ferrer, omdat
raoschen zijn en arm.
de duidelijke vijandelijkheid der openbare
chten voor alles wat gezag is, zullen de politie-
j nten in de toekomst zich niet meer verzetten
8en den wassenden vloed van het anarchisme,
ersteund door de gekozen vertegenwoordigers
k het bewind zij willen niet meer dienen als
VeQde schietschijven voor die moordenaars, welke
te vorenzeker zjjn van de straffeloosheid.
OOSTENRIJK-HONGARIJE.
11 Boedapest wordt door Reuter geseind
ee ei2er Frans Jozef beeft tegen a.s. Woensdag
11 Kroonraad bijeengeroepen, aan welke bjjeen-
st alle Hongaarsche ministers moeten deel
den.
kapaar van 'n om'°°P berichten,
te ln dezen Kroonraad worden gepoogd, middelen
v'nden, die het zullen mogelijk maken, dat het
80treden ministerie aan het bewind blijft.
j 1 1 SPANJE. r.
leide ^Paanscbe Kamer interpelleerde gister de
®r der liberale partjj, Moret, de regeering.
8erd°ret ze^e' dat de toestand in Spanje verer-
,ls gedurende het parlementaire reces. »Wjj
j,q een oorlog gewikkeld," aldus spreker.
8ta"Ze financiën bevinden zich in twjjfelachtigen
arb^d aaD^a^ Mooren viel te Melilla Spaansche
Vai.ei ers aan- Onze troepen tuchtigden de aan-
Rifb^' eD tO0D Zag men het 8ebeurfcn> dat de
ewoners bereid stonden tot den oorlog. Het
h>nd
was er geheel door verrast.
En de opwinding, veroorzaakt door deze veras
sing der openbare meening groeit terzelfder tijd
dat zich een beweging kenbaar maakt, die zich
tegen den oorlog kant, en die een keer neemt, of
tracht te nemen, welke moet uitloopen op een
algemeene werkstaking.
De vonken, die in Catalonië uitspatten, vielen
samen met de berichten van den dood onzer sol
daten te Melilla.
De regeering, zoo vervolgde Moret, besloot
daarop tot de schorsing der grondwettige waar
borgen. Alles bewijst ons, dat het der regeering
ontbrak aan een vooruitzienden blik. De censuur
werd ingesteld op het bericht betreffende de ge
beurtenissen te Barcelona, en gaf aanleiding tot
overdrijvingen."
Moret las hierop een paragraaf voor uit het
rapport van den procureur van het opperste
gerechtshof, betreffende de voorvallen te Barcelona,
en vroeg, hoe die voorvallen zoo tragisch konden
zijn, terwijl het rapport meldt, dat de bedrijvers
der gepleegde feiten voor het meerendeel vrouwen
en kinderen waren.
Waarom heeft men dan niet belet, dat de kerken
en kloosters in brand werden gestoken Waarom
hebben de politie, de troepen en het volk dit dan
niet belet, als de brandstichters vrouwen en kin
deren waren Welken aard had dan die beweging
wel
Moret keurt daarop de handelwijze van den
minister van Oorlog af, die Catalonië, met name
de stad Barcelona, van troepen had ontbloot, om
deze naar Melilla te zenden. Hij vraagt of het
waar is, dat de kapitein-generaal van Catalonië
onverstoorbaar toekeek bq de tooneelen, die op
de stations plaats hadden bij het inladen der
troepen.
Zjjn rede vervolgend, zeide hij
®Wjj hebben veel soldaten naar Melilla gestuurd;
maar wij zullen niet uit onze positie bevrijd wor
den, zonder dat wij ons groote inspanning getroos
ten, en zonder dat het land voor geruimen tijd in
een drcevigen toestand wordt gedompeld.
En dat alles is gebeurd zonder dat wij van iets
wisten, ofschoon wij toch het recht hadden, op de
hoogte te wezen.
Daarna sprekende over de politiek van Spanje
ten opzichte van Marokko, zeide MoretMen zegt
dat wjj naar Melilla zijn gegaan onder pressie van
Frankrijk. Dat gerucht is met zooveel beslistheid
herhaald, dat het de plicht is van de Spaansche
regeering dat gerucht tegen te spreken. Toen wjj
40,000 man naar het Rif-gebied hebben gestuurd
is de buitenlandsche pers daarover ontsteld die
ontsteltenis moet de regeering wegnemen.
»Gjj hebt roept Moret dan uit het ver
trouwen des lands verloren. De minister-president
Maura heeft in de gegeven omstandigheden grooten
burgermoed betoond. Echter kunt gij niet langer
blijven regeeren en met het oog op het groote
gevaar, dat aan de grens dreigt, moet gij plaats
maken voor een andere regeering."
Het verder verloop der Kamerzitting heeft Reuter
nog niet geseind.
MAROKKO.
De »Kölnische Zeitung" verneemt uit Berlijn,
dat in Regeeringskringen niets bekend is van een
concessie tot exploitatie van ijzermanen op het
Rif aan een Duitsche maatschappij, waarover de
Matin" berichtte. Had Moelai Hafid deze con
cessie inderdaad verleend dan zou men er te Berlijn
allicht iets van weten, meent het blad. Met het
te verwachten Spaansch-Duitsche conflict, waar
over de Matin" schreef, steekt de »Kölnische"
den draak. Naar aanleiding van de als toeristen
verkleede Duitsche officieren die zich te Melilla
zouden ophouden schrijft het Keulsche bladTe
Berljjn gaat het toch nog anders toe dan te Parijs
en Duitsche officieren denken er niet over een
eigen Marokkopolitiek te voeren, zooals de nge-
massregelte" generaal d'Amade.
Blijkens een bericht van gister uit Melilla hebben
de Mooren gisteravond een aanval gedaan op de
Spaansche stellingen bij Nador maar zjj werden
teruggedreven door geschutvuur uit de stelling,
door welke beschieting de Mooren vele dooden
en gewonden kregen.
Haag met den consul te Amsterdam, vergezeld
door de secretarissen en voorzien van de machts
insignes, persoonlijk, bjj den procureur-generaal
een aanklacht tegen mr.'Mendels is ingediend
wegens beleediging van den Spaanschen Koning.
Zekerheid kon hjj daarvoor echter niet verkrij
gen. Vaststaat dat Zaterdag-avond door de politie
reeds proces-verbaal is opgemaakt wegens belee
diging van een bevrienden Slaat.
Vreemd tegenover dit alles staat, dat mr. Men-
dels zegt van niets te weten.
Gouverneur Curasao.
Bjj het Departement van Koloniën is het tele-
graphisch bericht ontvangen, dat de Gouverneur
van Curasao, mr. Th. I. A. Nujjens, op 16 dezer
het bestuur van die kolonie heeft aanvaard.
(Stct)
Terug van de IIudson-Fultonfeesten..
Onze regeeringsvertegenwoordiger bjj de Hud-
son-Fultonfeesten, de oud-minister van Koloniën
de heer J. T. Cremer, is in het vaderland terug
gekeerd.
Beleediging van den koning van Spanje.
De Amsterdamsche correspondent van de ïHaarl.
Ct." meldt, dat door de Spaansche Legatie te Den
De Halve Maen.
De Amerikaansche bladen melden, dat de Halve
Maen definitief zal worden geplaatst in den grooten
vjjver van het Prospect-Park in Brookljjn. Het
publiek zal dan het scheepje niet meer mogen
betreden. De zorg voor de Halve Maen wordt door
de Amerikaansche Hudson-Fulton-commissie over
gedragen aan het parkbestuur in Brooklyn.
Middenstandstentoonstelling.
Een luisterrijk feestmaal in het Amstel-Hotel
te Amsterdam, Zaterdagavond door de exposanten
der Middenstandstentoonstelling aangeboden aan
het uitvoerend comité, is de laatste nagalm van
deze zoo uitmuntend geslaagde tentoonstelling
geweest.
Aan tafel vond de penningmeester van het
comité gelegenheid mede te deelen, dat de reke
ning en verantwoording der tentoonstelling sluit
met een bate, zoodat het waarborgfonds niet aan
gesproken behoeft te worden.
Directeur-gen. van den landbouw.
Men meldt uit Haarlem
Naar aanleiding van het bericht uit het U. D.,
deelde de heer E. H. Krelage mede, dat met hem
over het directeur generaalschap van Landbouw
geen woord is gesproken.
Muntbiljetten.
Niettegenstaande het publiek in de sStaats-
courant" en door middel van aanplakbiljetten in
alle gemeenten des lands opmerkzaam is gemaakt,
dat de muntbiljetten, die reeds sinds 1903 geen
betaalmiddel meer waren, na 1 October 1909 niet
meer zouden kunnen worden ingewisseld (een
maatregel welke wenscheljjk scbjjnt voor de orde
in het beheer van 's financiën) schjjnen toch en
kele personen dien datum te hebben laten voorbij
gaan, zonder hun muntbiljetten in te wisselen.
Naar wjj vernemen, wordt aan het Departement
van Financiën overwogen, op welke wjjze de schade
welke deze personen door hun onachtzaamheid
zeuden ljjden hun alsnog kan worden vergoed.
Het verdient dus voor hen, die in het geval ver-
keeren, aanbeveling daarvan mededeeling te doen
aan het Departement van Financiën met opgave
van bedrag, serieletter en nummer van hun biljetteD.
Ten overvloede zjj er aan herinnerd, dathetslecbtsde
muntbiljetten van f50 en f10 geldt, welke vóór
1904 zjjn uitgegeven (niet de blauwe bankbiljetten
van f10 welke de Nederlandsche Bink sinds Oc
tober 1904 uitgeeft.
De Gemeente-begrooting.
Memorie van antwoord op het Centraal Verslag.
U i t g a v e n.
Volgnummer 151. Kosten voor vakscholen. Den
15en Juni 1909 verklaarde de Raad, op het ver
zoek van de Vereeniging »de Hanze", afdeeling
Schiedam, zich genegen subsidie te verleenen aan
een particulieren handelscursus, als die, welke die
afdeeling wenschte op te richten, met uitnoodiging
aan ons College om met adressante in nader over
leg te treden, omtrent mogelijke wijzigingen o.8.
van het ingediende leerplan enz., opdat bjj het
verleenen van snbsidie een behoorlijke inrichting
der ge wenschte klas verzekerd zoude zjjn.
Dit overleg is nog niet afgeloopen, zoodat de
financieele regeling nog niet kan geschieden.
De naam der Vereeniging »de Ambachtsschool
voor Schiedam en Omstreken" toont reeds aan,
dat ook niet-ingezetenen van de school profiteeren.
Het moet inderdaad betreurd worden, dat de bui
tengemeenten niet in verhouding tot het profjjt
der vandaar komende leerlingen mede SHbsidieeren.
Volgnummer 155. Belooning van doctoren,
heelmeesters, vroedmeesters vroedvrouwen enzt
In den loop des jaars zjjn 14 consenten afge
geven voor kostelooze verloskundige hulpzooals
reeds vroeger is betoogd, moeten de diensten der
vroedvrouwen niet naar die consenten worden
berekend, maar dient in aanmerking genomen ta
worden, dat velen, die niet gratis geholpen willen
worden, thans voor zeer geringe belooning wor
den bjjgestaan. Daaromtrent kunnen echter geen
cjjfers verstrekt worden.
Volgnummer 159. Subsidién aan Godshuizen.
Wjj begrjjpen niet, hoe kan worden voorgesteld
de memoriën van toelichting der bij begrootingen
te verwerken onder de betrokken posten der Ge
meente-begrooting, daar de subsidies der Gemeente
niet bepaald worden door de uitgaven alleen der
instellingen, maar tevens door hare ontvangsten.
Bovendien, om den subsidiepost op de Gemeente-
begrooting te kunnen beoordeelen, behoeft men
slechts even de afzonderlijke bjjbegrooting op te
slaan, waar de toelichting bjj de posten is aange
braebt en men vindt terstond de volledige gege
vens.
Volgnummer 161. Kosten van werkverschaffing.
Voor de raming van kosten voortvloeiende uit de
vastgestelde verordening op het Werkloozenfonds
ontbreken ons thans de gegevens.
Voor de eigenlijke werkverschaffing behoeft geen
post te worden uitgetrokken. Wanneer werkloo
zen worden geholpen, dan geschiedt dit uit den
aard der zaak door hen te werk te stellen bjj
openbare werken, die ten laste komen van den
buitengewonen dienst.
Volgnummer 164, Kosten wegens het uitoefenen
van controle op de echtheid van Schicdamsche
jenever. Gevraagd werd, of het wenscheljjk is>
dat deze controle bljjft voortbestaan. Daarover
wordt verschillend gedacht. Wjj willen er alleen
op wjjzen, dat men met bet oog op de belangen
van hen, die van de controle gebruik maken, niet
meer zoo vrjj tegenover de zaak staat, als wanneer
men stond voor de vraag, of men haar al of niet
zou invoeren.
Volgnummer 170. Onderhoud en administratie
van bezittingen, niet voor den publieken dienst
gebruikt of van werken en inrichtingen geheel
of voor een groot gedeelte buiten de Gemeente
gelegen. Wjj verwjjzen naar ons antwoord op
volgn. 121.
Volgnummer 178. Pensioenen. Bjj onze be.
antwoording in het eind van het vorig jaar van
eenige vragen te voren bjj de behandeling der
begrooling gedaan, hebben wjj ook opzettelijk
stilgestaan bjj de kwestie der herziening van in
validiteitspensioen.
Zie bjj lage 86, blz. 456 en 457
Wjj schreven daar
»Het derde punt, dat wjj in dit schrjjven wen-
schen te behandelen, is de aanvulling der pen-
siosnverordering ten aanzien van het invaliditeits
pensioen.
Men zou kunnen voorschrijven, dat in gevallen
waarin aan de invaliditeit zelf, of het bljjvend
karakter daarvan, wordt getwijfeld, geen ontslag
met aanspraak op pensioen wordt verleend, doch
em tjjdelijke uitkeering wordt gegeven, terwjjl
de ambtenaar in dienst bljjft en zjjn gewonen
dienst bljjft vervullen ef anders hem passende
werkzaamheden kunnen worden opgedragen, voor
zoover hjj daartoe in staat wordt geacht.
Deze uitkeering vervalt dan, zoodra met vol
doende zekerheid blijkt, dat de invalideit niet
aanwezig is, met met verplichting van den amb
tenaar om zjjn gewonen dienst weder te vervul
len, tenzjj er termen bestaan tot ontslag wegens
simulatie met verval van alle recht op pensioen.
Bestaat alleen twjjfel omtrent het bljjvend ka
rakter van de invaliditeit, dan vervalt de uitkee
ring, zoodra die twjjfel wordt opgeheven, terwjjl
alsdan ontslag wordt verleend met recht op pen
sioen voor het leven.
I i' i<
r*i
