Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
32ste Jaargang.
Woensdag 27 October 1909.
No. 9550.
Officieele berichten.
Kennisgeving.
LEERAAR
inEngelsche Taal en Letterkunde.
Buitenlandsch Nieuws.
Binnenland.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland f 2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Boter-
straat 50 en hij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN;
Van 1—6 regels f 0.92 met inbegrip van bewijsnummer,
Elke regel daarboven 15 cent. <.«>j i 1 j
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend. "~l~ J
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voorherhaaldeljjk adverteeren worden uiterst b i I-
lijke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
Verkiezing voor de Kamers van Arbeid voor
de Bouwbedrijven en voor de Voedings-
en Genotmiddelen.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam,
maken bekend, 'dat op heden een afschrift van
processen ver baal, vermeldende den uitslag van
de op 26 October jl. gehouden stemming, ter
verkiezing van leden-patroons en leden-werklieden
yoor ieder der bovengenoemde Kamers van Arbeid,
's aangeplakt, en
dat de bovenbedoelde processenverbaal voor een
ieder ter gemeente secretarie (afdeeling A) ter
inzage zjjn nedergelegd.
Schiedam, den 27sten October 1909.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
M. A. BRANTS.
De Secretaris,
V. SICKENGA.
Aan het Gymnasium en de Hoogere Burger
school met 5 jarigen cursus te Schiedam wordt ge
vraagd een
Het salaris bedraagt voor 20 tot 22 lesuren
'2000.— Voor elk uur boven 22, f50.per lesuur
per jaar.
Na 3, 6, 9, 12 en 15 dienstjaren bjj het Gym
nasiaal of Middelbaar Onderwjjs wordt dit salaris
met f 100.verhoogd.
De tegenwoordige titularis heeft 27 uren.
Sollicitatie in te zenden bjj den Burgemeester
tevens President-Curator vóór of op 10
November 1909.
RUSLAND,
Aangaande den levensloop van den te Charbin
vermoorden Prins Ito kan het volgende worden
gemeld
Hiroboemi markies Ito werd in 1841 als zoon
van een boer geboren in het dorp Tsoekarimoera
en ging in 1863 met 4 andere jonge Japanners
"aar Engeland, om te studeeren en zich de Euro-
Peesche beschaving eigen te maken. Later, in
1871, toog hjj met hetzelfde doel naar Amerika,
e" in 1881 naar het Europeesche vasteland. Na
dat hjj in 1878 minister van Binnenlandsche Za
ken geweest was, kwam hjj naar Duitschland, om
daar de Pruisische staatsregeling te bestudeeren,
die hem als voorbeeld diende voor de in 1890
door hem ingevoerde Japansche. Ito was vier
maal premiervan 18861888, 18921896, van
Januari tot Juni 1898 van van Oct. 1900—Juni
1901. Hjj wordt algemeen beschouwd als de voor-
"aamste schepper van het moderne Japan. In
1884 kreeg hjj den titel van graaf, in 1896 dien
van markies. In 1901 stichtte bjj de groote po
litieke partjj Senyoekai en ondernam weer een
groote reis door Europa en Amerika. In 1903
vverd hjj ^president van de Soemitsoein (den ge
heimen staatsraad). Daarna ging hjj in Maart
1904 als buitengewoon gezant naar Korea, waar
hjj het Japansch-Koreaansch verdrag tot stand
hracht. Aan zjjn bemoeiingen Is ook te danken
het Engelsch-Japansch verbond en de vernienwing
daarvan in 1905. De geheele Japanisatie van
K°rea is zjjn werk.
De moordenaar van prins Ito heeft in zjjn ver
hoor bekend, dat hjj te Cbarbin was gekomen om
prins Ito te vermoorden. Hij had zjjn vaderland
Willen wreken. Ito had tjjdens zjjn verbljjf in
Korea eenige personen, die hem den moordenaar
na stonden, terecht laten stellen.
Uo's ljjk werd gister, gedekt met kransen van den
Russischen minister Kokoftsof en van het spoor
Wegbestuur Zuidwaarts vervoerd Het spoorweg-
estuur laat het ljjk langs de geheele ljjn passende
om bewjjzen. De Russische gezant te Peking
ef?eleidt het ljjk tot Kwangtsjensky. Hjj heeft
er voor gezorgd, dat de Russische diplomatieke
vertegenwoordigers te Moekden en Dalny het ljjk
'n ontvangst zullen nemen.
Kokofstof heeft de Japansche regeering door
en Russischen gezant zjjn deelneming laten be
tuigen.
Behalve de reeds genoemde personen is nog de
Particuliere secretaris van den Japanschen hofmi-
nister licht gekwetst.
Jamaga, de Japansche gezantscbapsraad, te Lon
den heeft gister aan een verslaggever gezegd, dat
er op prins Ito in Korea zelf, terwjjl hjj daar resi
dent-generaal was, herhaaldeljjk aanslagen zjjn
beproefd, maar ze werden telkens door de waak
zaamheid der Japansche politie verjjdeld. Die was
natuurljjk te Charbin niet aanwezig, en de Rus
sische politie zal op de komst der Koreanen niet
voorbereid zjjn geweest.
Het Peterburgsche Telegraafagentschap verneemt
nog uit Charbin
Bjj den moordaanslag op Ito heeft men bljjk-
baar te doen met een van te voren beraamd com
plot. Reeds den vorigen dag was aan het station
Tsatsakau door de Russische politie een met drie
revolvers gewapende, verdachte Koreaan in hech
tenis genomen.
Het was onmogeljjk geweest, den aanslag op
Ito te beletten, want op verzoek van den consul-
generaal, Kawakami, was aan alle Japanners toe
gestaan het station binnen te gaan. De moorde
naar was naar het uiterljjk niet van een Japanner
te onderscheiden. Alle personen, die zich in Ito's
nabjjheid bevonden, hebben evenzeer als Ito zelf
aan gevaar blootgestaan. Kokoftsof stond vlak
naast Ito, en was nog dichter bjj hem dan de
overige gekwetste Japanners.
ENGELAND,
Den 15sn November wordt de koning van Por
tugal in Engeland verwacht. Het Engelsche
koninkljjke jacht »Victoria and Albert" zal hem
van het vasteland afhalen, en door oorlogsschepen
begeleid, naar Portsmouth brengen.
DUITSCHLAND.
De hoftreiD van tsaar Nikolaas is gistermiddag
om 1.44 uit Frankrjjk te Worms aangekomen.
Aan het station waren prins en prinses Heinrich
van Pruisen, de groothertog en groothertogin van
Hessen en de prinses van Battenberg aanwezig.
lij begroetten den Tsaar harteljjk en stapten ver
volgens in den trein om hem tot Frankfort te be
geleiden.
De »Matin" bevat het oordeel van den beken
den Duitschen politicus en publicist Maximiiiaan
Harden over de samenkomst te Racconigi.
Met den Driebond is het uit 1 verklaart deze
en zegt verder Ik ben niet teleurgesteld er over.
Laten wjj eerst de persoonljjke en politieke zjjde
der kwestie nagaan. Eerst hebben wjj de revan
che van Iswolski. De Russische minister heeft
de poets hem door van Aehrenthal gebakken, be-
betaald willen zetten door te trachten, de mogend
heden tegen Oostenrjjk in het harnas te jagen.
Dat is mislukt, zooals wjj allen weten, en ik kan
u nog deze, misschien onbekende, bijzonderheid
mededeelen, dat von Aehrenthal Rusland in de
Balkanaffaire tot een terugtocht heeft gedwongen
door de overigens zeer beleefde bedreiging de
correspondentie, tusschen hem en Iswolski in zake
de Balkan-kwestie en de annexatie van Bosnië
gevoerd, te zullen publiceeren.
Daarna heeft Iswolski in de Doema een zeer
gematigenden toon aangeslagen en alles in het
werk gesteld om aan te bljjven, ten einde revan
che te kunnen nemen op von Aehrenthal. Die
revanche heeft hjj nu.
Deze persoonljjke zjjde der zaak is wel"niet
zeer gewichtig, maar we moeten er toch over
spreken, daar het niet onmogeljjk is, dat op het
oogenblik dat Iswolski zjjn ambt neerlegt de nood-
zakeljjkheid kan ontstaan, dat de twee keizerrjjken
van Oost-Europa een nieuwen modus vivendi in
de Balkan-politiek moeten zoeken. Dat hangt af
van den loop der zaken in Turkjje.
De politieke zjjde der zaak is echter hoogst
gewichtig. Het feit, dat de tsaar zoo'n lange
reis maakt en de toon der redevoeringen in Rac
conigi wjjzen er op, dat Rusland niet langer aar
zelt tusschen de beide Europeesche combinaties.
De situatie is nu deze Italië is bevriend en
eenigszins verbonden met Frankrjjk, Engeland en
Ruslandvan die zjjde behoeft bet dus niets te
vreezen. Waartoe dan nog een bondgenootschap
tegen hen Oostenrjjk is Italië's vjjand, en nu
verbindt het zich met den machtigsten vjjand
van Oostenrijk. Van een onmiddelljjk ontbinden
van den Driebond geeD sprake dat zou oorlog
beteekenen. Men bljjft wachten.
Wat Duitschland betreft aldus Harden
vind ik, dat het niet waardig is, nog langer aan
het spelle'je mee te doen. Italië meent, dat het
ons niet meer noodig heeft, en zich voordeeliger
aan den kant van Engeland kan scharen. Welnu,
dat is zjjn recht, waartegen niets in te brengen is.
Maar het komt mjj voor, dat Duitschland te
kort doet aan zjjn waardigheid als groote mogend
heid, als wjj Italië nog langer willen aantoonen,
dat het onze bondgenoot is, op wien wjj in tjjd
van oorlog kunnen rekenen, en dat de Triple
Alliantie nog een bruikbaar instrument is. Dat
is Bulowianisme, waarmee men eindeljjk eens
moest ophouden. De heele wereld steekt den gek
met een alliantie, die zoo weinig beteekent, en
Duitschland moest Italië eenvoudig zjjn congé
geven. Nu, na Racconigi, is dat dringend nood-
zakeljjk geworden. De episode van den Driebond
is voorbjj. »Wjj kunnen het ook wel zonder u
stellen. Laat ons zoo lang mogeljjk vrienden
bljjven, maar laat ons ophouden als bondgenooten
te paradeeren."
Aldus Harden's opinie.
BELGlë. '1 j j
De rechterzjjde van het parlement is gister
morgen bijeengekomen ten einde de discussies
betreflende de militaire kwestie verder voort te
zetten.
De heer Schollaert, kabinets-chef, verklaarde,
dat hjj zjjn ontwerp, het beginsel van één zotn
per gezin en van een veranderlijk, doch vermeer
derd contingent voorstaande, zal handhaven. Een
langdurige en levendige discussie ontspon zich
tusschen militaristen en anti-militaristen. De laat-
sten zjjn tegen een vermeerdering van het con
tingent.
Toen de vergadering om 1 uur uiteenging, was
men het nog over geen enkel punt eens geworden.
Het is dus waarschjjnljjk, dat de kabinets-chef en
de minister van Oorlog hun ontslag zullen aan
bieden.
SPANJE. 1
De zaak-Ferrer.
In een interview met den Spaanschen corres
pondent van de nFigaro" heeft de nieuwe minister
van oorlog, generaal Luque, zjjn meening gezegd
over de zaak Ferrer.
Volgens Luque bestond Maura's misslag in 'n
te groote voorkomendheid, jegens Ferrer betuigd.
Maura heeft het proces Ferrer langer laten duren,
dan de Spaansche krjjgswet toestaat, alleen om
den beschuldigde gelegenheid te geven tot verde
diging. Ferrer had onmiddelljjk gefusilleerd moeten
worden.
Het thans gepubliceerde dossier van het pro-
ces-Ferrer toont volgens Luque aan, dat de ge
tuigenissen en verdere bewjjsstukken op afdoende
wjjze de schuld van Ferrer vaststellen. Het bljjkt
dat Ferrer niet als propagandist van anarchistische
theorieën, maar als hoofdleider (directeur) van den
opstand terecht gesteld werd.
Zjj, die de gevolgde procedure afkeuren, kennen
het Spaansche recht niet. Het was onmogeljjk,
dat Ferrer voor een civiele rechtbank werd ge
daagd.
Wat ten slotte het verleenen van gratie betreft
dit zou een niet te verdedigen uitzonderingsmaat
regel geweest zjjn, nadat zoovele andere veroor
deelden terecht gesteld werden.
Volgens generaal Luque zal er nooit spraken
kunnen zjjn van een rehabilitatie van Ferrer.
De verklaringen, daor den onverdacht liberaal
als Luque over dit veelbesproken onderwerp af
gelegd, zullen op menigen warm-bloedigen pro-
Ferreriaan ontnuchterend werken.
i m;
MAROKKO, I f i j
De ontzettende onweders, die sinds eenigen tjjd
gewoed hebben boven het terrein van den strjjd
in het Rifgebied, hebben eindeljjk opgehouden.
De Spaansche troepen hebben bitter gebrek en
groote ellende geleden, voortdurend komen te Ma
drid transporten soldaten aan, die ziek zjjn gewor
den door moeraskoortsen en ontbering. Uit Nador
kwamen alleen op eergisteren 400 zieken te Madrid
Te Melilla zjjn kerken en kazernes tot ziekenhui
zen ingericht.
De Spaansche ministerraad heefi gistermiddag
het onderzoek van de krijgsverrichtingen bjj Me
lilla voortgezet. De ministers van oorlog en bui-
tenlandsche zaken verschaften inlichtingen, inzon
derheid betreflende de zending van de afgezanten
van sultan Moelai Hafid bjj de Rifstammen. Op
dit stuk zal er van generaal Marina een nieuw
verslag worden gevraagd.
ZUID-AFRIKA.
Volgens de »Daily Telegraph" zal de post van
gouverneur-generaal van de Unie van Zuid-Afrika
aangeboden worden aan Herbert Gladstone, den
minister van binnenlandsche zaken.
Officieele berichten.
Bq Kon. besl. van 25 dezer zjjn benoemd
tot vice-president der arrondissemet-rechtsbank
te 's-Gravenhage, mr. A. O. H. Teilegen Bz.,
thans vice-president der arroadissemenzs-recbtbank
te Rotterdam, en mr. H. A. van Rees, thans
rechter in de arrondissements-rechtbank te's-Gra
venhage
tot vice-president der arrondissements rechtbank
te Rotterdam, mr. G. W. baron van der Feltz en
mr. L. R. Telting, beiden thans rechter in ge-
meid college, en
tot vice-president der arrondissements-rechtbank
te Amsterdam, jbr. mr. W. C.Quarles vanUflord,
thans rechter in gemeid college.
Prins Hendrik.
Naar Reuter uit Dresden seint is Prins Hendrik
gisterenavond om 6.19 daar aangekomen. Majoor
baron von Könuerits, vleugeladjudant van den Ko
ning van Saksen, ontving den Prins uit 's Konings
naam. Prins Hendrik heeft intrek genomen in
's Konings residentiepaleis.
Baron v. Ueeckeren van Keil.
Gisteren is de Nederlandsche gezant van Heec-
keren van Keil door den Koning van Zweden in
gehoor ontvangen, wien hjj zijn brieven van terug
roeping overhandigde. Baron en baronnes van
Heeckeren zijn daarna door de Koningin ontvangen.
Gouverneur-generaal A. W. F. Idenburg.
Naar de »Rott." verneemt, bevindt de oud
minister van Koloniën, de nieuw benoemde gou
verneur-generaal van Ned.-Indië, de heer Idenburg,
zich thans te Caux sur-Montreux in Zwitserland.
Burgemeester Van Leeuwen treedt af.
Naar ons uit 's Gravenhage gemeld wordt, heeft
de heer mr. W. F. van Leeuwen aan H. M. de
Koningin, ontslag gevraagd als burgemeester van
de gemeente Amsterdam. (Tel.)
Mr. De Meester.
De Haagsche correspondent van de ïTel."
schrjjtt
Dezer dagen ging het gerucht, dat de oud
minister mr. De Meester, lid der Tweede Kamer
voor Den Helder, bjj de algemeene beschouwingen
over de Staatsbegrooting zou tegenwoordig zjjn.
Wjj kunnen, na informatie, dit beslist tegenspre
ken. De heer De Meester mag nog steeds niet
loopen en het is zelfs zeer de vraag, of hjj voor
Kerstmis wel één vergadering zal kunnen bjjwo-
nen.
Pensioen wethouders.
Het »Hbld." schrjjft
De pensionneering der wethouders zal waar
schjjnljjk ook te Rotterdam spoedig een feit zjjn.
Naar wjj vernemen, is in de eerstvolgende Raads
zitting de indiening eener motie te verwachten,
ocderteekend, behalve door het oudste lid in jaren,
den heer W. J. Droogleever FortuyD, door een
zestal andere leden behoorende tot alle fracties,
waarin de wenschelijkheid wordt uitgesproken van
de benoeming eener Raadscommissie, ten einde
een verordening in deze te ontwerpen. Uit deze
ooderteekening bljjkt dat de Raad het in beginsel
reeds volkomen eens is, doch dat alleen de details
nog nadere uitwerking vereischen.
Weesvaders en -moeders.
Naar men verneemt, worden door het bestuur
der Vereeniging van Weesvaders pogingen aange
wend om de weesvaders en weesmoeders in Ne
derland te laten opnemen in de pensioenregeling
voor burgeljjke ambtenaren.
Het begaf zich daarom ter audiëntie naar de
S"-i