Binnenland.
Btads- en Be westelijk Nieuws.
flemengd Nieuws.
De heer Troelstra verdedigde de conclusie
van de minderheid der commissie, onder meer op
merkende, dat er te Gulpen verkeerde stembiljet
ten zjjn gebruikt. Spreker kwam op tegen de
wijze van wetsuitlegging, door de meerderheid
der commissie toegepast.
De heer J a n n i n k stelt een amendement voor
op de conclusie der meerderheid, bedoelende, den
heer Ruys niet als Kamerlid toe te laten.
De heer Limburg zette op den voorgrond, dat
het onderzoek van degeloofsbrieven is een rechterlij
ke tunctie en dat de Kamer daarom de zaak moet
bezien met rechterlijke kalmte en rechterlijke on
bevangenheid. Art. 89 der Kieswet zegt uitdruk
kelijk, dat van onwaarde zjjn stembiljetten, die
niet zijn ingericht volgens de wet en de tot haar
uitvoering gegeven voorschriften. Dit moet er toe
leiden om de stembiljetten van onwaarde te ver
klaren en alle argumenten, die door de meerder
heid der commissie zjjn gebruikt om daartegen in
te gaan, zijn volkomen waardeloos. Het beroep
op de meening van den minister Tak van Poort
vliet gaat absoluut niet op. Spreker kan dan ook
over art. 89 der Kieswet niet heenstappen doet
men dit wel, dat moet men besluiten tot toelating
van den heer Ruys. Spreker vereenigde zich met
het amendement-Jannink, maat. wil bovendien de
regeering uitnoodigen een onderzoek te doen in
stellen, ook door de justitie naar de beweerde
feiten, die bij de verkiezing hebben plaats gehad.
De heer Roodhuyzen vond het vreemd, dat
men in de Kamer moet aandringen op naleving
van de wet. De Kieswet wordt niet steeds nageleefd
zjj verslapt. In Amsterdam was zelfs een stem
bureau zoo slordig, dat een verkeerde telling een
verkiezing in de war stuurde. De Kamer hand-
have de Kieswet in al haar kracht.
De heer De Savornin Lohman zeide,
dat de vraag istoelating of niet-toelatinghet
onderzoek staat op den achtergrond. Eerst den
heer Ruys niet toelaten en dan nog eens onder
zoeken, zou dwaasheid zijn. We hebben hier te
vragenwat was de wensch der kiezers Het zou
verkeerd zjjn hun een nieuwe verkiezing op te leg
gen ter wille van een formaliteit. De groote meer
derheid der kiezers koos den heer Ruys. Nu komt
de vraagmoeten de biljetten worden ongeldig
verklaard, omdat ze in den tekst niet geheel juist
waren Spreker meent van niet. Deed men het
wel, dan zou men juist de deur openzetten voor
misbruiken. Bovendien is er niet gehandeld in
strijd met de wet. In de wet staat niet, dat het
geheele model bjj Koninklijk besluit moet worden
vastgesteld. De bitjetten voldeden aan de eischen,
die de wet stelt. Daarmee is de zaak uit. Dat de
woorden op de biljetten niet geheel in overeen
stemming waren met die van den algemeenen
maatregel van bestuur, doet aan de kwestie niets
af, want de wet eischte niet, dat die maatregel
die waarde zou voorschrijven.
De heer Van Veen verdedigde nog eens de
meerderheidsconclusie.
De heer J a n n i n k bestreed de rede van den
heer Lohman.
De heer Limburg deed dat eveneens en wees
op de consequentie van des heeren Lohman's be
toog, waardoor bet gemeentebestuur alles op de
stembiljetten zou mogen zetten wat het wilde.
De heer T roelstra repliceerde ook de vraag
welke de invloed van onregelmatigheden is geweest
op de verkiezing, mag alleen beslissend zijn, wan
neer het geldt onregelmatigheden, die in de wet
niet strafbaar zijn gesteld. Geschiedt dit wel, dan
moet de verkiezing worden vernietigd. De heer
Lohman stelt de stembureaux boven het Konink
lijk besluit. Men heeft hier de stembiljetten ge
maakt volgens een Koninklijk besluit, dat door een
later Koninklijk besluit is vervangen. Dat doet de
heer Lohman. Als ik het gedaan had, zegt spre
ker, zou de heer Lohman mij een vermaning heb
ben toegediend. (Gelach
De heer Lohman verdedigde nader zijn stand
punt en hield staande, dat er geen wetsovertreding
is gepleegd. Het was wel degelijk veroorloofd, van
het model af te wijken.
Het amendement-Jannink, strekkende om
den heer Ruys niet toe laten, wordt met 39
tegen 36 stemmen aangenomen.
Vóór stemde de linkerzijde en van rechts de
heeren Van Asch van Wijck, Van Lennep, De
Visser, Oosterbaan, Loeff, Kooien, Van Lijnden,
Van Vuuren, Arts en Van Nispen.
Tegen stemde de rechterzijde, behalve genoemde
10 heeren en van links de heer De Beaufort.
De heer Ruys is dus niet als Kamerlid toe
gelaten.
De vergadering werd verdaagd tot Woensdag.
Daar er in 15 jaar geen Nederlandsche oorlogs
schepen Japansche havens waren binnengeloopen en
dus het bezoek van de kruisers De Ruyter,
Koningin-Regentes en Tromp een aangelegenheid
van groot belang was, hebben de Japansche over
heidspersonen in dat bezoek aanleiding gevonden
om uiting te geven aan hun goede gezindheid
jegens Nederland.
De commandant van het eskader is met zjjn
officieren de gast geweest van admiraal graaf
Okoema, den minister van buitenlandsche zaken
en andere hooggeplaatste Japanners. De Neder
landsche gezant, mr. J. H. van Royen, is de gast
heer geweest zoowel in het gezantschapsgebouw
als, op een ruimere schaal, in het voornaamste
hotel te Tokio, waarbij alle tot het diplomatieke
korps behoorende personen en de Japansche marine
ambtenaren en zeeofficieren aanwezig waren.
Departement van Waterstaat.
Naar wjj vernemen, zal met 1 December e.k.
optreden als hoofd van de aid. Spoorwegen van
het departement van Waterstaat mr. dr. G. van
der Meulen, referendaris aan genoemd departe
ment.
De Kinderwetten.
Nu de invoering van de civiele kinderwetten
met 1 November onmogelijk is geworden, denkt
de minister van Justitie te bevorderen, dat die
invoering 1 December geschiedt.
Kamerverkiezing Gulpen.
Naar de Limb. Koerier mededeelt heeft het
bestuur der katholieke kiesvereeniging voor het
district Gulpen (afd. Valkenburg) een brochure
gepubliceerd, waarin het de resultaten mededeelt
van een onderzoek, dat het instelde naar de juist
heid der gevallen van onregelmatigheid, pressie
enz. bij de Kamerverkiezing in Gulpen, welke in
de brochure van den heer J. Thomas te Valken
burg worden vermeld. Naar het oordeel van de
L. K., die aan de brochure der katholieke kies
vereeniging eenige fragmenten ontleent, is de ver
zameling getuigenissen in deze brochure opgeno
men, voor bet beweren van den heer Thomas
verpletterend.
Prov. Bond van R. K. Kiesvereenlgingen.
Het bestuur van den Provincialen Bond van
R. K. Kiesvereenigingen in Zuid-Holland brengt
den aangesloten Kiesvereenigingen ter kennis, dat
de eerstvolgende vergadering van den Bond, zal
worden gehouden in December.
Het herinnert er aan, dat voorstellen enz., uiter
lijk vier weken te voren dienen te worden inge
zonden aan den ondergeteekenden secretaris, den
heer H. W. Spendel, te Leiden.
De opdracht aan den heer Staalman.
»Het Vaderland" schrjjft
Met verwondering zal zeker het bericht verno
men zjjn, dat van Regeeringswege het instellen
eener enquete naar de gedwongen winkelnering is
opgedrgen aan het oud-lid der Tweede Kamer, den
heer A. P. Staalman.
Die keuze is, naar het ons voorkomt, geen
gelukkige te noemen. Noch het staatkundig verle*
den van den heer Staalman, dat een tooneel
oplevert van politiek winstbejag en heen-en-weer
loopen tusschen rechts en links, noch zijn woelig
en naar plaatselijke schandaaltjes jagend optreden
in Den Helder, noch ook de wijze waarop de
publieke opinie zich over andere handelingen van
den heer Staalman heeft uitgelaten en nog steeds
uitlaat, billijken het, dat deze taak van vertrou
wen juist aan hem werd opgedragen. Hjj is de
man die eeuwig in opspraak is, de kemphaan
zijner partij, die in den partijstrijd voor minder
kieskeurige middelen niet terugdeinst. De man
daarentegen, die aller vertrouwen heeft, is hij
allerminst.
Van een onderzoek als het hier bedoelde even
wel hangt het welslagen Voor een groot gedeelte
af van het vertrouwen, dat de te ondervragen per
sonen stellen in hem, die met dat onderzoek is
belast. Zullen zjj die mededeelingen doen, welke
voor het verkrijgen van een juist inzicht in het
karakter der gedwongen winkelnering noodigzijn,
dan moeten zjj weten, iemand voor zich te hebben,
aan wien zij de details en bijzonderheden van
nering en bedrijf kunnen toevertrouwen. Wjj
gelooven niet, dat de keuze van den heer Staal
man uit dit oogpunt beschouwd het welslagen der
hem opgedragen enquete waarborgt. In Den
Helder, op de eilanden en in een groot gedeelte
van Noord-Holland's Noorderkwartier althans be
looft dit onderzoek weinig resultaten, juist omdat
het aan den heer Staalman is opgedragen. En wjj
vreezen, dat dit ook elders het geval zal bljjken.
In het bericht wordt het onderzoek een senquete"
genoemd. Het ware niet overbodig, indien nader
kon worden toegelicht, welke bevoegdheid den
oud-afgevaardigde als houder dezer enquete wordt
toegekend.
En moet hjj dit onderzoek verrichten zonder
medewerkinggeheel op eigen verantwoordelijk
heid
ting van zjjn requisitoir slechts, aangehaald, welke
opvattingen terzake van het duel in het leger bestaan-
Zjj oordeelen, dat zulks zjjo recht was een goed
requisitoir mag geen omstandigheid onvermeld
laten, die, ten gunste of ten ongunste van den
beklaagde, naar des ambtenaars meening, op de
strafmaat van invloed kan zjjn. Overigens ver
klaarden ook deze leden bovenbedoelde, in het
leger voorkomende opvatting niet te deelen.
Tiendcominissio.
In het sCentrum" van Zaterdagavond komt het
volgende ingezonden stuk voor dat wjj, wegens
de belangrijkheid der daarin gememoreerde kwestie
overnemen
De taak der Tiendcommissie schijnt nu voor
goed te zjjn aangevangen. De Tiendgerechtigden
zullen tegen schadeloosstelling hunne rechten over
doen aan het Rjjk, dat dan van den tiendplichtige
waarschijnlijk tjjdeijjk en bjj wjjze van annui-
teit eene tiendrente" heft. De tiendgerechtigde
doet van die rechten eene opgave en het Rjjk
geeft hiervan bericht aan den tiendplichtige, die
vóór 1 Januari volgens vast formulier moet kennis
geven als hjj niet instemt met de geldigheid, den
aard of den omvang van die opgave.
Al stemt hjj er met reden niet mede in, moet
hjj toch, of hjj wil of niet, daarvan de gronden
vermelden, eerst daarna behoeft de zoogenaamde
Tiendgerechtigde zjjne bewjjzen vertoonen. En
dan moet de aangevallene daarin o.a. alle opge
geven tienden beschrijven, zooals die staan in het
bericht dat het Rjjk aan hem heeft doen toeko
men. Dit bericht heeft een nummer, overeenko
mende met het nummer van het Register. Waarom
is het niet voldoende, naar dit nummer te ver
wijzen Waarom den aangevallene met al dat
misschien geheel onrechtvaardige werk lastig ge
vallen Waarom bevat het bericht meteen de be
wjjzen van het recht, dat de Tiendhefler meent
te hebben
Iets anders is het volgende
Hjj scbjjft, dat ook het Kroondomein als boven
tegen schadeloosstelling zjjne tiendrechten aan het
Rjjk overdoet. Zoo o.a. betreffende een perceel in
de kadastrale gemeente Abetede alhier, waarvoor
sedert menschenheugenis niets van tienrecht of
tiendplicht bekend is. Is het niet te vreezen, dat
het geconfiskeerde goederen der Abdjjen betreft,
die in den Franschen tjjd inderhaast werden ver
kocht en hunne zoogenaamde tiendrechten inder
haast aan het Kroondomein zagen overgegaan
Gaat dat maar zoo
Als b.v. een Christelijk Sanatorium rechten
mag heffen van een stuk land en als het daarna
door overweldigers wordt geroofd, mag dan een
Kroondomein die rechten beffen Dit is het wat
ons Kroondomein ten opzichte van goederen, res-
sorteerende onder het gebied van voormalige Ab
djjen, zich wel eens in allen ernst zal mogen
afvragen.
zette zjj het onderzoek met kracht voort en speurde
een chauffeur van de garage aan de Baan op, die
Zondagavond met zjjn taxameter-auto op het Beurs
plein een vrachtje had gekregen van 2 heeren, die
hjj naar Fejjenoord bad gereden. Nabjj de Rose'
poortstraat, werd de chauffeur bedankt, de twee
heeren, die een pak bjj zich hadden, stapten uit
en verdwenen.
De chauffeur herkende Marinus De Vos als ee®
der heeren, die hjj gereden had en op een portret
wees hjj diens broeder Willem als den anderen
aan, zoodat ook Willem De Vos, die wel op den
uitkjjk kan hebben gestaan terwjjl de diefstal werd
gepleegd, gistermiddag is gearresteerd. Het onder
zoek heeft verder uitgewezen, dat een derde broe
der, Johan, die aan de Hooidrift woonde, de vorige
week zjjn inboedel naar Parjjs verzonden heeft en
daarna vertrokken is, zooals hjj zeide naar Berlijn-
Gisteren-avond is W. de Vos op vrjje voeten
gelaten. Zgn gearresteerde broeder M. W. de
Vos is voorlocpig vastgehouden op het politie
bureau in de Lange Torenstraat, waarheen beiden
gebracht werden.
M o o r d Men meldt uit 's Gravenhage
Het sectie-onderzoek van het ljjk van den pol'
derwerker, die Vrijdagnacht op den Kweekerjjweg
werd gevonden, heeft oitgemaakt, dat een revol
verschot de doodeljjke wonde heeft veroorzaakt-
In de borst werd een revolverkogel gevonden.
Het aanvankelijk vermoeden, dat het slachtoffer
door een kogel uit een stroopersgeweer was ge
dood, is dus onjuist gebleken.
Toen hjj gevonden werd door een burger, leefde
de getroffene nog en stamelde nog enkele woor
den doch toen de politie met de brancard kwam»
bleek hjj reeds overleden.
Gebleken is, dat de man dicht bjj de plaats,
waar hjj gevonden werd, in de sloot had gelegen 1
zjjn schoenen en broek waren doornat.
Baron Van Hecckeren Tan Keil.
Naar het Zweedsche telegraafagectschap van
b.-uouwbare zjjde verneemt, is, wat de Nieuwe
Courant heeft gezegd, nl. dat de Zweedsche re
geering er zich over zou hebben beklaagd, dat de
vorige gezant, baron Van Heeckeren van Keil,
een houding had aangenomen, waardoor Noor
wegen steeds werd begunstigd en Zweden's be
langen opzjj gezet werden, onjuist.
Het Nederlandsche eskader in Japan.
Reuter zendt een bericht uit Tokio, d.d. 21
October, waaraan het volgende is ontleend
Tweegevecht.
Bljjkens het Voorloopig Verslag van de Tweede
Kamer op de Justiebegrooting had het de aandacht
getrokken, dat, bjj de behandeling der bekende
duelzaak voor de Arrondissements-Rechtbank aldaar,
tegenover de bewering van de advocaten der be
klaagden, dat in sommige gevallen een duel on
vermijdelijk is, althans waar de betrokkenen mili
tairen zjjn, de substituut-officier van justitie, naar
de courantenverslagen te oordeelen, niet krachtiger
het standpunt heeft verdedigd, dat ten deze door
de wet wordt ingenomen, die de deelneming aan
een duel, voor allen in geljjke mate, een misdrjjt
noemt. De bjj dit proces openljjk uitgesproken
meening, dat de militaire begrippen omtrent eer
vorderen, dat een officier, die niet wenscht te
duelleeren, de gelederen verlaten moet, is door het
Openbaar Ministerie niet bestreden, ja, in zjjn
requisitoir heeft hjj zelfs met die wanbegrippen
rekening gehouden. Men zou, ter wegneming van
den indruk, die door dit optreden wellicht is ge
wekt, gaarne van den Minister een verklaring ont
vangen dat Z.Exc., die aan het hoofd van het Open
baar Ministerie staat, zich met zulk een vergoe
lijkend oordeel over het duel ook al zjjn de
deelnemers officieren of gewezen officieren
geenszins kan vereenigen.
Andere leden meenden echter, dat genoemden
ambtenaar geen gegrond verwjjt kan treffen. Voor
zoover zjj van de zaak hadden vernomen, heeft hjj
geenszin het duel verdedigd, maar in de toelich-
Weerbericht.
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verricht
in den morgen van 10 November 1909, medegedeeld
door het Kon. Ned. Met. Instituut te de Bildt.
Hoogste barometerstand 768.3 te Valencia.
Laagste barometerstand 736.8 te Hernösand.
Verwachting tot den avond van 10 November
matige tot krachtige westeljjke wind, meest zwaar
bewolkt, aanvankeljjk nog buïg, kouder.
De inbraak te Rotterdam. Het »R,
N." meldt over de aanhouding van de vermoede
lljke daders van de inbraak bjj de firma Schreuder
en Baksteen het volgende:
Het is de politie vrjj spoedig mogen gelukken,
2 mannen aan te houden, tegen wie vrjj sterke
aanwjjzigingen zjjn gedaan in verband met de in
braak in den goudsmidswinkel van de firma Schreu
der BaksteeD, aan de Binnenrotte 170. Dit
resultaat is te danken aan de oplettendheid van
een banketbakkersbediende, den heer George Lof-
fell, inwonend bjj zjjn patroon, den heerKeeman,
Van der Takstraat No. 26. Zondagavond bevond
Loffelt zich, omstreeks kwart over tienen, op de
Binnenrotte, toen hjj een man, met een lange
beige regenjas aan, uit de deur der drukkerjj, van
den heer A. R. Murk zag komen.
Dit trok zjjn aandacht, aangezien het bovenhuis
onbewoond is en hjj hield den man, die een pak
ket onder den arm droeg, in het oog. Eerst ging
hjj den kant uit van het Leidscheveer op, maar
weldra keerde hg terug en Loflelt volgde hem
over de Hoogstraat en het Westnieuwland, waar
hjj hem uit het oog verloor.
Toen nu Loffelt Maandagavond in het »Nieuws-
blad" las, dat er bjj Schreuder Baksteen was
ingebroken, dacht hjj terstond aan den man, dien
hjj uit de deur der boven den goudsmidswinkel
gelegen drukkerjj had zien komen en hjj begaf
zich naar het bureau van politie Nassaukade, waar
hjj zjjn ontmoeting vertelde.
Men vertoonde hem eenige portretten en in een
daarvan herkende hjj zjjn man. Het portret was
van Marinus Willem De Vos, lid eener bekende
familie, die betrokken is geweest bjj inbraken al
hier. (Jarding Millord), te Den Haag en te Am
stenüam. Sedert eenige maanden had deze familie
aan den Oppert no. 33, naast de Blauwe Gang,
een koffie- en theehuis en daar werd nog beder.
nacht Marious Willem, oud 34 jaar, gearresteerd
Geconfronteerd met Loffelt, herkende deze nu ook
in hem den man van Zondagavond.
Nu de politie eenmaal een draad in handen had
De moord in het Koekangerveld. I"
den nacht van 2 op 3 September is in het Koe
kangerveld de vreeseljjke drievoudige moord ge
pleegd en nog steeds tast men in het duister rond
bjj de vraag, wie de bedrjjver of bedrjjvers van
deze daad zjjn geweest. De beide zonen van den
verslagene Bakker, Klaas en Roelof, zjjn reeds
sedert 20 September in voorloopige hechtenis,
welke in 't laatst van October met 30 dagen werd
verlengd. De instructie dunrt inmiddels voort.
Vele getuigen zjjn gehoord, waardoor men tal van
aanwijzingen meent verkregen te hebben. Wat
daarvan waar is, valt moeiljjk te zeggen, daar
justitie en politie, zooals steeds in dergelijke
gevallen, het grootst mogeljjk stilzwijgen bewaren-
Uit den langen duur der instructie kan intusschen
wel worden opgemaakt, dat men nog steeds naar
de waarheid bljjft zoeken. Inmiddels is in de buurt,
waar de misdaad is gepleegd, de publieke opinie
gunstiger gestemd geworden ten aanzien van één
der verdachten, Roelof Bakker. Diens vrouw i®
met haar vader herhaaldelijk te Assen geweest. Zjj
maakt een zeer gunstigen indruk en verzekert
pertinent, dat haar man des avonds de deur nie'
uit is geweest. Beiden zgn Vrjjdag nog in bet
paleis van justitie geweest, zjjn gehoord, werde®
in de gelegenheid gesteld Roelof Bakker te
spreken en kregen reisgeld omdat zjj al zooveel
kosten gemaakt hadden. Het heeft er dan
ook allen schjjn van, dat men ten aanzien
van dezen verdachte geen houvast heeft.
En niet te verwonderen zou het zjjn, als hjj, n»
het verstrijken van den nieuwen hechtenistermjjn
van 30 dagen, 26 dezer, op vrjje voeten werd
gesteld. Anders is het gesteld met den anderen
verdachte, Klaas Bakker. Naar men ons mededeelde,
wordt door dezen op alle tot hem gerichte vragen
met neen geantwoord. Een drietal personen bewe
ren in den avond van 2 September met hem te
hebben gesproken, doch hjj ontkent dat pertinent.
Intusschen is gebleken, dat bjj de in beslag geno?
men kleedingstukken der gebroeders geen sporen
van menschenbloed zjjn gevonden. Wat het onder
zoek der vlekken op een oorjjzer en bedgordijnen,
gevonden in de woning van den vermoorden
Bakker, heeft opgeleverd, is tot dusver nog niet
bekend geworden.
Het ongeluk te Groningen. Nader
meldt men aangaande de omgekantelde boot:
Toen de stoomboot vAchtkarspelen", varende
van Groningen naar Surhuisterveen en omgekeerd,
in de Westerhaven tot vertrek gereed, van wal
stiet, is, naar vermoedt wordt, de deklast in be
weging geraakt. De dekknecht wilde nog trach
ten den deklast vast te sjorren, doch het was niet
meer mogeljjk. Zjjn eigen leven bedreigd wanend,
sprong hjj van de boot op den wal, terwjjl de
boot onmiddellijk daarna kantelde, gelukkig naar
den walkant, want door de betrekkelijk gering®
diepte aan die zjjde bleef de boot nog een eind
boven water.
Er waren 14 personen, mannen, vrouwen en
een kind, in de kajuit onder wie een kleine paniek
ontstond, doordien de boot water maakte. Men
schreeuwde om hulp, die weldra van alle kanten
geboden werd. Het kostte intusschen vrg wat
moeite, om de^ menschen uit hunne hache
lijke positie te bevrjjden. De brandweer moest er
met bijlen en zagen bjj te pas komen, om den
passagiers een uitweg te verschaffen, wat haar
gelakt is, zonder dat er menschenlevens zjjn te
betreuren. Inmiddels waren doctoren, verpleegsters
en verplegers van het academisch ziekenhuis,
met zuurstofapparaten, brancards, den ziekenwagen
en de ziekentransport-auto ter plaatse om de ge-
