Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
32ste Jaargang.
Dinsdag 23 November 1909.
No. 9572.
Officieele berichten.
Kennisgeving.
Roggebrood en Haver.
Kennisgeving.
Gasfabriek der Gem. Schiedam.
Buitenlandsch Nieuws.
Verspreid© berichten»
Staten-Generaal.
Binnenland.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden f 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland f 2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Boter-
straat 50 en bjj alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 16 regels f 0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelgk adverteeren worden uiterst bil-
ljjk e overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
P_e Commissie voor de Gemeente-Reiniging te
Schiedam, is voornemens aan te besteden de leve-
r'n8 gedurende het jaar 1910 van
De inschrjjvingsbiljetten moeten in gesloten en-
veloppe waarop een aanduiding dat zjj een in-
8chrjjvingsbiljet bevat, vrachtvrij worden ingele-
Verd in de ten Raadhuize aanwezige gesloten bus,
?P Dinsdag 30 November a.s., vóór des namiddags
1 uur.
De voorwaarden van aanbesteding liggen aan
5et. kantoor van de Gemeente-Reiniging aan den
"uitenhavenweg no. 159 ter lezing op iederen
""kdag des voormiddags tusschen 11 en 12 uur.
Schiedam, 23 November 1909.
De Commissie voornoemd.
De
commissie voor de Gemeente-Reiniging te
Schiedam, is voornemens aan te besteden
het weghalen van lompen, papier enz., aan
wezig op het terrein aan den Buitenhaven
weg no. 158, over het tijdperk 1910.
De inschrijvingsbiljetten moeten in gesloten en-
Moppe waarop een aanduiding dat zjj een inschrjj-
'lngsbiljet bevat, vrachtvrij worden ingeleverd in
ten Raadhuize aanwezige gesloten bus, op Dins-
30 November a.s., vóór des namiddags 1 uar.
De voorwaarden van aanbesteding liggen aan
het kantoor van de Gemeente Reiniging aan den
"Uitenhavenweg no. 158 ter lezing op iederen
^erkddag des voormiddags tusschen 11 en 12 uur.
Schiedam, 23 November 1909.
De Commissie voornoemd.
COKESPRIJZEN.
Ongeklopt 50 ct. per H.L.
Geklopt55
a ?ontant afgehaald van de fabriek.
Thuis bezorgen 5 cent per H.L. extra.
Geklopte cokes in geplombeerde zakken.
RUSLAND,
Uit de beste bron wordt gemeld, dat de regee-
r'ög den gouverneur-generaal van Finland heelt
aaDgezegd om strikt de staatkunde der Russische
peering te volgen of zjjn ontslag te nemen. De
hoer Beckmann heeft daarop het laatste gekozen.
zal vervangen worden door generaal Sein.
Tan den anderen kant verbiedt een keizerlijke
hkase aan den Finschen Senaat om voortaan
bijzondere Finsche afgevaardigden op de interna-
^uuale congressen te zenden. Die afgevaardigden
gullen voortaan deel uitmaken van de Russische
legaties.
FRANKRIJK. J
De Kamer begon gister met de bespreking der
'oterpellaties betreffende den toestand in Marokko
iu den loop der debatten verklaarde de minis-
*er van Buitenlandsche Zaken, dat er tusschen
rankrgk en SpaDje geen ander verdrag betreffen-
e Marokko bestaat, dan dat in het Geeiboek is
ppubliceerd, en berust op handhaven der onschen-
^arheid van Marokko en de souvereiniteit van
eu sultan, maar desalniettemin is het den diplo-
h*aten der beide landen niet ontzegd, sommige
^gelijkheden nader te beschouwen, die, wanneer
zich tegen hun wil mochten voordoen, zouden
'"■oorloven, de door beide landen in acht te ne-
®°en houding vast te stellen.
^Echter zal het parlement hierover steeds als
échter optreden, want wjj hebben noch met Spanje,
met eenige andere mogendheid een geheim
'"drag", aldus besloot Pichon zjjn rede.
Deden voortzetting der debatten.
QOSTENRIJK-HONGARIJE.
De Hongaarsche minister van Koophandel, de
®r Kossuth ontvaDgt van alle kanten van Hon-
s u k"even en telegrammen hem gelukwen-
bend van zich van de groep-Justh te hebben af-
Scheiden en hem een groot vertrouwen toe-
e8gend.
Gister-ochtend zjjn 500 kiezers van Czegled, het
!esdistrict van minister Kossuth, hem de belui-
8 van hun sympathie en hun vertrouwen ko-
®u overbrengen.
In een groote redevoering, die hg voorlas, om
dat hg, naar hg zeide, zeker wilde gaan van zjjn
zaak, heeft de heer Kossut verklaard dat hjj nooit
zgne beginselen heeft prjjsgegeven en dat hjj er
nooit aan heeft willen verzaken. Hjj heeft slechts
van tactiek verwisseld, om des te zekerder zjjn
doel te bereiken. Hjj jaagt geen onmogelijkheden
na, heeft hjj gezegd maar bljjft binnen de grenzen
door het patriotisme gesteld en is overtuigd langs
dezen weg te zullen slagen want met de tegen
woordige Hongaarsche constitutie heeft de Koning
altjjd het recht van veto. Dat doet 't de voor
keur geven den wil van den souverein te eerbie
digen, in plaats van zich daartegen te verzetten.
De familie Kossuth bljjkt dus zich naar de
omstandigheden te kunnen schikken en't geraden
te achten, de oude revolutionairen tendenzen voor
eene meer practische gelegenheidspolitiek te doen
wjjken.
De Weener vergiftigingszaak.
In de aangelegenheid der poging tot het ver
giftigen van etteljjke officieren te Weenen, waar
omtrent wjj in ons blad van gisteren melding
maakten, is nog weinig of geen licht ontstoken,
ofschoon de'j politie, met buitengewone» jjver aan
het opsporen van den schuldige is getogen.
Hare bemoeiingen zjjn vertraagd geworden door
het met veel moeite volgen van een spoor, dat
thans is gebleken valsch te zjjn. Men deed nl,
onderzoek naar een jongmensch, die in een apo
theek van het 17de district, dus in de buurt van
de plaats van aangifte der heillooze brieven, ouwels
had gekocht. De betrokken apotheker deed hiervan
mededeeling aan de politie, maar toen hem eenige
monsters van de aan de officieren gezonden ouwels
werden voorgelegd, bleek, dat deze niet geleken
op die, welke hjj verkocht.
Keizer Frans Jozef heeft zich op de hoogte
laten brengen van alle bijzonderheden betreffende
deze duistere zaak, en bevel gegeven, hem geregeld
van den stand van het onderzoek mededeeling te
doen.
De Weener recherche ondervindt er veel last
van, dat haar het feit der vergiftigingsaanslagen
veel te laat door het ministerie van Oorlog werd
bericht. De briefomslagen, waarin de giftpoeders
het waren, naar 'tschjjnt, geen pillen ver
zonden werden, kwamen reeds op 14 November 11.
aan. Dat was op een feestdag, ter nagedachtenis
van Leopoldi, en het ministerie van Oorlog stelde
den officieren wegens gebrekkige adresseering, pas
twee dagen later de brieven ter hand.
De militaire overheid is thans teruggekomen
van de meening, dat de aanslagplegers tot het
leger behooren, en gevoelt zich niet in staat, de
aangelegenheid ter hand te nemen, weshalve het
onderzoek is opgedragen aan het kantongerecht.
Vaklieden beweren, dat de poeders hoogstwaar-
scbjjnljjk door niet-deskundigen zjjn verzonden, in
geen geval door apothekers of zelfs maar door
leerlingen van dezen.
Over het in bezit hebben van groote hoeveel
heden cyankali behoeft men zich niet te verwon
deren. Ofschoon in Oostenrijk geen blauwzuur is
te krjjgen zonder permissie kan iedere amateur-
fotograaf zich met een vergiftbiljet iedere hoeveel
heid cyankali verschaffen.
Het ljjk van den zoo rampzalig om het leven
gekomen kapitein, is nogmaals geschouwd, boewei
het vaststaat, dat bjj de eerste schouwing, verricht
door den militairen dokter Brosch, blauwzuur is
gevonden, zooals cyankali dat afscheidt.
MAROKKO.
Uit Tanger wordt aan de »Times" gemeld, dat de
Sultan dezer dagen gevraagd zal worden definitief
te verklaren of hjj de voorwaarden van Frankrijk
ter sprake der leening al of niet aanneemt. In
geval van weigering zou de Fransche regeering
maatregelen nemen om de betaling van de diplo
maten van het Maghzen te verzekeren. Het Ma-
rokkaansche gezantschap te Parjjs zou dan uitge-
noodigd worden uaar Marokko terug te keeren-
De Italiaanscbe en Hollandsche gezant vragen op
hunne beurt aan het Maghzen de regeling van de
aanspraken der Italianen en Hollanders.
Turkjje geen deel moet nemen, moet tegenwerken.
Het beste middel om dat te beletten, zou voor de
Porte zjjn, zich te verzekeren van den steun van
Oostenrjjk-Hongarjje, dat eveneens door een derge
lijke alliantie wordt bedreigd. Griekenland zou,
mits 't zjjne illusies betreffende Kreta zou opgeven,
zich bjj de OostenrjjkschTurksche entente kun
nen aansluiten, wjjl de buitensporigheden van het
panslavisme evenzeer Griekenland bedreigen.
KRETA.
Volgtens het Wiener Korrespondenz Bureau zou
de Porte van de Engelsche rtegeiering de mede
deeling hebben igekTegeta dat het uitstellen voer
gleruimen tijd van de definitieve regeling ded
Kretehzer-kw.es tie gewichtige voordeelen voor
Turkije zou meebrengen. De Porte zou er daarom
haar streven) debatten in de Kamer over het
Kretelnzer vraagstuk te vermijden.
'In diplomatieke kringen verluidt dat een en
ander in verband staat met de voor Engeland
gunstige beslissing der Porte in zake de scheep
vaart op de Tigris en de Eufraat.
ZUID-AFRIKA.
Uit gezaghebbende bron, naar 't heet, vet-
heetat Central -News, dat geen behoeining van
den gouverneur-generaal zal of kan geschieden
vpor het eerste ministerie van de vereenigde
koloniën is gevormd, hetgeen, naar men mag
verwachten, in het begin van 1910 zal wezen.
TURKIJg.
Ter zake van het beweerde drievoudig verbond
van Servië, Bulgarjje en Montenegro, zegt de
«Ikdam" dat de Porte uit al hare macht de
verwezenlijking van elke Balkan-alliantie, waaraan
De luchtschipmanoeuvres boven Keulen zijn
Zaterdag geëindigd met een tocht van de M II
en P I naar Metz. De twee luchtschepen versche
nen Zaterdagmiddag om kwart over drieën, vroe
ger dan men ze verwacht had, te Frescaty bij
Metz. Luchtschippers en' infanteristen hielpen bij
de landing. De twee schepen blijven met een
Zeppelin, die daar al vroeger is aangekomen, bij
Metz gestationeerd, om in tijd van oorlog da
delijk biji hand te zijn. 1
Correspondenten van verscheidene Engelsche
bladen op Teneriffe seinen' over de uitbarsting
van den Piek. Zoo ook de correspondent van
de „Daily Telegraph" te Santa Cruz, die Zon
dag met vele Engelsche toeristen het gebied van
den Piek bezocht heeft. Hij bevestigt niet het
bericht, dat de uitbarsting al geëindigd zou zijn;
er zijn integendeel drie nieuw© kraters gevormd,
die heriig werken en onder donderend geknal
een gloeiende lava-massa meters hoog uitwer
pen. Een naar schatting vijfhonderd meter breed©
lava-stpoom loopt langs den berg omlaag en komt
tot dusverre gelukkig in een woest, onbewoond
ravijn terecht. Maar de richting van den lava
stroom kan elk ©ogenblik Veranderen', waarom
de bewoners van de in den omtrek liggende!
dorpten hun huizen ontruimd bobben en aan het
zeestrand kampeeren. j
i TWEEDE KAMER. j j
Zitting van Maandag 22 Nov.
Het algemeen debat over de Staatsbegrootiug
wordt voortgezet.
De heer Van de Velde deelt mede, dat voor
hem en zjjn autirev. vrienden geen aanleiding
bestaat geloof te schenken aan de betichting tegen
dr. Kuyper uitgebracht. Zjj deden zulks nimmer,
omdat de betichting Diet bewezen was en reeds
in Juli werd ontkend en doen het thans na dr.
Kuypers verklaring, waarin de erkentenis van
onvoorzichtigheid hem tot eer strekt, minder
dan ooit.
Dr. Kuiper, de verschillende onderwerpen
besprekende, vroeg in zake vaccinedwang niet
tegemoetkoming is te geven, dat kinderen, van
wie deskundigen verklaren dat inenting voor hen
levensgevaarljjk zou zjjn, niet gevaccineerd behoe
ven te worden. Hjj bepleitte voorts bevordering
van vestiging van internationale bureaux rondom
het Vredespaleis. De jongste verkiezingen bespre
kende, betoogde spreker uitvoerig aan de hand der
verkiezingen van de tien laatste jaren, dat de
meerderheid van rechts op links steeds is geklom
men, en dat bjj de uitbreiding van het kiesrecht
de meerderheid niet slonk, doch won. De meer
derheid mag echter geen minderheden verdrukken,
waartegen spreker steeds heeft gewaarschuwd.
Daarom wil spreker ook door evenredige vertegen
woordiging de minderheden tot hun recht doen
komende neutrale zone kan zelfs worden voor
opgesteld geljjk uit de anti-revolutionaire be
ginselen volgt.
In den breede zette spreker het anti-revolu-
tionnaire beginsel, steunende op Gods souvereini
teit, uiteenverder zette hjj uiteen dat de vorm,
waarin deze regeering Grondwetsherziening heeft
aangekondigd, door hem niet met onverdeeld ge
noegen gezien is. Hjj heeft bedenking tegen alge-
meene Grondwetsherziening, omdat de herziening
van het kiesrecht daardoor op de lange baan kan
geschroven worden en in het gedrang kan komen.
Spreker bestreed breedvoerig dat Groen vanPrin-
sterer ingenomen zoh zjjn geweest met de begin
selen der Grondwet van 1848 en zelfs van 1815.
Spr. behandelt voorts de verhouding van hem
en de zjjnen tot het kabinet, allereerst het finan
cieel program.
De anti-revolutionnaire fractie begroet het kabi
net met groote vriendschap en zal het met warmte
steunen, doch critiek niet sparen. Met name vraagt
hjj ot aan de zaak van de invaliditeit en aan de
definitieve tariefsverhooging niet te langzaam wordt
gearbeid. Maar afgezien hiervan zullen spreker en
de zjjnen het kabinet gaarne steunen.
De heer Kooien zet opverschillende gronden
uiteen waarvan hjj vóór de verhooging van den
drankaccjjns zal stemmen.
De heer Hugenholtz vraagt om steun voor de
arbeiders kleine boeren in Groningin en Friesland,
die groote schade geleden hebben
De heer Van Idsingazet uitvoerig zjjn mee
ning uiteen inzake de decoratie-kwestie. Hjj wil
gelooven, dat dr. Kuyper geen schuld heeft en de
decoratie geheel uit gunstbetoon is verleend, maar
wil hier uitdrukkeljjk verklaren, dat hjj de reden
waarom de decoratie is verleend, absoluut onvol
doende vindthet geven van het geld, het schrjj-
ven van een cheque is volgens mij niet voldoende,
en ik kan mjj niet voorstellen, dat een beschaafd
man daaraan zooveel waarde toekent. (Beweging
en gelach). Ik begrjjp bovendien niet, welk
landsbelang gemoeid was bjj het geld dat de heer
Lehman gaf. Was er wel een landsbelang bjj be
trokken, dan had de regeering zelf het geld moe
ten geven. (I n s t e m m i n g 1 i n k s). De deco
ratie zelve is op regelmatige wjjze verleend, maar
er was geen nationaal belang bg betrokken.
Ik keur de raadgevingen, op welke wjjze men
een ridderorde kan verwerven, onvoorwaardelijk
af, en daarom zou ik mjj willen vereenigen met
hen, die ze wllen afschaffen." (Beweging).
De vergadering wordt verdaagd tot Dinsdag.
Het huldeblijk van Indische dames
aan de Koningin.
Het centraal damescomité te Batavia voor het
aanbieden van een huldebljjk aan H. M. de
Koningin en Z. K. H. Prins Hendrik ter gelegen
heid der geboorte van Prinses Juliana, heeft aan
de hoofden van gewestelijk bestuur medegedeeld,
dat het der KoniDgin behaagd heeft eene bestem
ming te geven aan de gelden in Nederl.-Indië
bjjeengezameld. Uit de verschillende in NederJ.-
Indië ter bestrjjding van de lepra optredende per"
sonen en vereenigingen, waarvan aan H. M. een
zoo volledig mogeljjk overzicht is verschaft, heeft
de Koningin hare keuze gevestigd op de inrichting,
welke door dr. Bervoets in Japara zal worden
gesticht en beheerd.
Volgens deze mededeeling, zou dus de Koningin)
nadat Haar een overzicht was verschaft, van de
vereenigingen en inrichtingen, zelve de door den
zendingsarts te stichten leprakolonie hebben uitge
kozen. Uit den brief van den particulieren secre
taris der Koningin echter bljjkt - zoo schrjjft de
«Locomotief" dat Hare Majesteit zich gaarne
vereenigde met hst voorstel om het geld te
bestemmen voor de stichting van dr. Bervoets.
Er is dus door het centraal-comité te Batavia een
voorstel, daartoe strekkende, gedaan en niet de
Koningin, doch degene, die dat voorstel deed, draagt
de verantwoordelijkheid voor de keuze. Niet dat
het blad iets op die keuze heeft af te dingen, maar
het kan 't niet velen, dat dezen en genen zich
achter de Koningin verschuilen als de een of an
dere daad aan het publiek bekend moet worden
gemaakt. Tegen deze wjjze van doen komt het
blad opde Koningin beschikt niet over de mid
delen om dergeljjke «minder juiste mededeelingen"
te rectificeeren.
De lepra-kolonie, door den zendingsarts, dr.
Bervoets, te stichten, zal, zoo meldt de «Loc."
nog, «Blenderan" worden geheeten en aangelegd
worden op de Noordkust van Japara bjj Oedjoeng
Watoe, waar de overblijfselen van een fort der
Oost-Indische Compagnie worden aangetroffen.
Het begrootingsdebat.
De Haagsche correspondent van de «Tel,"
meldt ons:
