Staten-Greneraal.
Binnenland.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Monaco, in het aanstaande voorjaar, niets zal komenj
want te president heeft geen plan in 1910 naar
Monte Carlo te gaan.
De Tsaar gaat j binnenkort j naar Kiëf. Als
gebruikelijke inleiding zijn er een tachtig huizen
doorzocht, een honderdtal menschen o. a* man
nelijke en vrouwelijke studenten, socialisten
opgepakt en een menigte boekenden brieven in
beslag genomen.
De politie te Lissabon spoortj de personen op
die een dynamietbom tegen de bisschoppelijke
residentie te Braganza geworpen hebben. Die bom
heeft slechts geringe schade veroorzaakt.
De Weener dagbladen publiceeren een tele
gram uit Constantinopel, meldend dat de heer
Nail, minister van onderwijs, zijn ontslag heeft
genomen. Hg zou vervangen worden door den
heer Mufid.
De gasmaatschappij te Sydney (Australië),
in de onmogelijkheid zgnde steenkolen te betrek
ken bg de bekende staking der mijnwerkers, ver
wacht men dat aan bet eind dezer week in het
noordelijk gedeelte der stad geen gas meer kan
geleverd worden.
De hoofden der werklieden-organisaties in de
Ver. Staten en Canada, besloten dat bgzendere
pogingen zouden worden aangewend, om al de
werklieden in de staal, ijzer- en aanverwante
industriën in hunne organisaties te ver
eenigen, teneinde de trusts te beletten, werk te
geven wanneer en aan wien 't hun goeddunkt.
Zjj noodigen al de syndicaten in het land uit fond
sen voor dezen komenden strjjd te vormen.
Zgne begrooting bg de Kamer indienend,
heeft de Canadeesche minister van Financiën gis
teren gezeg ddat het Fransch Canadeesch verdrag
ter bekrachtiging gereed is. Ook.Duitschland, België
en Italië zouden bereid zgn handelsverdragen met
Canada te sluiten en daartoe onderhandelingen te
openen.
TWEEDE KAMER,
Zitting van Woensdag 15 Dec.
Besloten is ook Zaterdag te vergaderen. Bg de
begiooting voor Financiën ondersteunde de heer
Buys het acires van de Vereenigmg van Beambten
der departementen van Algemeen Bestuur, bepleitte
voor deze ambtenaren gelijke en hoogere bezoldi
ging, atschalfing of anders beter salarieering van
den nachtdienst en afschalfing van Zondagsdienst.
De Minister antwoordde dat bedoeld adres
in den Ministerraad ter sprake is geweest en dat
gestreeft zal worden naar uniformiteit in de sala-
risregegelmg. Dit geldt ook nacht en Zondagdienst.
Deze diensten zullen zooveel mogelgk worden be
perkt Ten volle handhaaft de Minister het recht
voor zich om, buiten het corps boden om, iemand
tot bode, concierge enz. te benoemen. Aan het
Departement van Financiën i3 buiten de formatie
om een concierge benoemd, om daar bestaande
misstanden weg te nemen.
De heer D u y s betoogde, dat onder het boden
corps algemeen de opinie bestaat, dat die concierge
benoemd is omdat hg katholiek is en militaire
onderwijzer van Ministers zoon was.
De Minister kwam nadrukkelijk tegen deze
insinuatie, zooals hg 't noemde, op.
De heer Limburg bepleitte de belangen van
's Rgks belastingklerken.
De Minister betoogde, dat hg niet kan vol
doen aan het verzoek om voor beiastingklerken
d e met voldaan hebben aan het examen voor een
hoogere klasse, het maximum-salaris te brengen
van f.720 op f 900, dus hun positie gelgk maken
met die van registratieklerken.
Deed men dit dan zouden zg in traktement
komen te staan boven de commiezen en een sala
risverhoging voor laatsgenoemden zou een half
millioen meer kosten. Verlaging van den leeftijd
grens bg aanstelling is te overwegen. Voor pro
motie om de 3 jaren voor landmeters voelde de
Minister veel, maar de nieuwe organisatie sluit
thans op financieele bezwaren af.
Bij het verder debat critiseerde de heer Re
gout het, dat door het stelsel van aanstelling
van gepensionneerden tgdelgke dienstbetrekking
bg de departementen de pensioenwet wordt ontdo
ken want bg tgdelgke indienststelling heeft geen
korting op bet pensioen plaats. Er is zelfs een
tgdelgke ambtenaar sedert 1885 in dienst. Spre
ker verzocht tgdelgke ambtenaren, die nog betrek
kelijk niet jarenlang in dienst zgn en wier taak
niet het karakter van inderdaad tgdelgk te zgn
heeft, definitief te benoemen.
De Minister beloofde deze aangelegenheid
met zgn ambtgenooten te zullen overwegen.
De begrooting van Financiën is daarna aange
nomen.
Daarna is aangenomen de behandeling der be
grooting van Binnenlandsche Zaken.
De heer Snoek Henkemans betoogde de
urgentie van een ingrijpende herziening der Ar
menwet. Men moet komen tot het in het leven
roepen van een centraal orgaan, een algemeenen
Armenraad, voorgenomen uit de vrjje samenwer
king en geleid door de Overheid. In dit verband
wees spreker op de eenstemmigheid te dezer zake
in de Maandag jl. te Amsterdam gehouden ver
gadering.
De heer Van Nispen (Rheden) bepleitte op
verschillende punten wjjzigmg der Drankwet als
overschrijving van vergunningen op weduwen en
kinderen van overleden vergunninghouders, al is
het maximum aantal vergunningen bereikt. In het
belang van pachter en publiek vroeg spreker uitstel
van betalen van den termgn waarop anders met
1 Mei a.s. de vergunning der stationswachtkamers
komt te vervallen. Uit een billijkheidsoogpunt
weuscht spreker de tegenwoordige pachters voor
zich persoonlijk het vergunningsrecht te doen
behouden.
De heer Vliegen betoogt de urgentie om in
de tabel betrekkelijk de indeeling der kiesdistric
ten wijziging te brengen en keurde af dat de bu-
gemeester van Avereest in een schrijven aan
schoolhoofden en onderwijzers een reprimende
heeft gegeven aan onderwijzers, die de candidaat-
Ijjst voor een verkiezing hadden geteekend.
Wijzende op hetgeen onlangs bg een verkie
zing te Amsterdam heelt plaats gehad, vroeg spr.
naar 'sministers opvatting van art. 95 der Kies
wet en betoogde hjj de noodzakheid van betere
gelegenheid tot reclame. Spr, critiseerde vervol
gens het posten van een winkelier te Ginneken,
die N. Math, middelen verkocht en daarna besprak
hg uitvoerig de kwestie van het Bredasche raads
besluit tot aankoop van de Baronielaan. Dit is het
eerste besluit dat vernietigd is geworden op grond
dat het niet in het algemeen belang is, dat een
gemeente eigenaresse is van een weg, die loopt
over eigendommen van andere gemeenten. Boven
dien, waar Breda zich belastte met buizenlegging
enz. is t juist in het algemeen belang dat Breda
eigenares is. 8preker drong er op aan het ver-
nietigingsbesluit niet uit te voeren.
De heer Vliegen klaagde voorts ernstig over
het zeer ruw optreden der politie bg de werksta
king te Breda en over de belemmering van een
vergadering der afdeeling Bergen-op-Zoom van de
S. D. A. P. door een bende tegenstanders op in
stigatie der Roomsch-Katholieke geestelijkheid.
Ten slotte kwam spreker op tegen het verbod van
colporteeren met drukwerken te Maasstricht na
zes uur 's avondsdat hg strijdig met de grond
wet achtte.
De heer T y d e m a n bestreed uitvoerig het
vernietigingsbesluit in zake de Bredasche Baronie
laan.
De heer Van den Berch van Heemste
de verdedigt het vernietigingsbesluit in zake de
Baronielaan.
De heer Blum drong er op aan, bg het doen
van burgemeestersbenoemingen ten plattelande
meer dan thans het geval is een ingezetene aan
het hoofd der gemeente te stellen. Voorts wensch-
te hg verhooging van rjjksbjjdragen in de kosten
van verpleging van behoeftige krankzinnigen.
Ook de heer Van [dsinga bestreed het be-
sluit betreffende de Baronielaan, zich zoo goed als
geheel aansluitende bg de bezwaren van den heer
Tydeman.
De heer De Kanter bepleit pensionneering
van gemeenteambtenaren uit het rijkspensioen
fonds.
De heer Vorsterman van Oyen acht
herziening der drankwet urgent, daar deze het
aantal drankgelegenheden ten zeerste heeft ver
meerderd.
De heer T r e u b vraagt spoed met de wet op
de levensverzekeringmaatschappijen.
De heer Janssen (Maastricht) verklaart de
even spontane als ongeorganiseerde opstootjes in
Maastricht uit het optreden van den van den
propagandist der S. D. A. P. aldaar tegen de
Katholieke kerk. In het ventverbod na 6 uur
's avonds ziet spr. geen grondwetschennis.
De heer Ruys de Beerenbrouck verde
digt zich tegen de verwijten van den heer Vliegen
over zgn optreden in Maastricht. Is door spr.'s
partggenooten bg zgn verkiezing iets gedaan, dat
afkeurenswaardig is, dan laakt spr. zulks, gelijk hii
het altgd gelaakt heeft.
Avondvergadering.
In de avondvergadering werd de behandeling
van de
begrooting van Binnen 1. Zaken
hervat.
Daarbij ondersteunde de heer S c h a p e r het
betoog van den heer De Kanter ten gunste eener
spoedige pensioneering van gemeente ambtenaren.
De heer Va n L e n n e p, sprekende over de
kwestie der Baronielaan, concludeerde, dat er van
een belang van Breda geen sprake was en dat
daarom de weegschaal moet overslaan naar het
belang der omliggende gemeenteD, die tegen den
aankoop bezwaar hebben.
De minister van Binnenlandsche
Zaken beloofde een spoedige indiening van de
herziening der Drankwet, Het simpele feit, dat 1
Mei 1910 nadert, waarop het verbod voor de
stationskoffiehuishouders ingaat, kan geen reden
zgn om overgangsbepalingen te maken. Verbeterd
toezicht op de uitvoering der Drankwet zal worden
overwogen.
Voor pensionneering der gemeente-ambtenaren
is thans geen geld.
Omtrent een voorontwerp op het verzekerings
wezen wordt overlegd met mannen der praktijk.
De minister zal alles doen om de zaak te bespoe
digen. r
Bg burgemeestersbenoemingen houdt de minister
vast aan het stelsel van geschiktheid van bepaalde
personen voor bepaalde gemeenten.
Incidenteele herziening van de kiestabel achtte
de minister niet urgent.
Bespreking van politiemaatregelen in de Kamer
is ongewenscht. De burgemeester van Ginneken
ontkent, dat politieposten voor een winkel zgn ge
plaatst om hier genoemde redenen, gelgk de bur
gemeester van Breda ontkent, dat de politie ruw
en ontactvol bg haar taak aldaar is opgetreden.
Als te Bergen op Zoom vergaderingen beeft
gestoord, is dat verkeerd, maar overigens is bet
twijfelachtig of het feit, dat de opening van een
vergadering is belet, een strafbaar feit is. De ge
meenteraad van Maastricht had volkomen het recht,
met het oog op de openbare orde een verordening
op het colporteeren te maken. De minister heeft
hier geen aanleiding tot ingrgpen overigens zijn
ordeverstoringen zoowel van socialisten als van
Katholieken vekeerd.
Komende tot de kwestie Baronielaan te Breda
houdt de minister vol, dat het Koninklijk besluit
van 4 Augustus niet plotseling uit de lucht kwam
vallen en verdedigt uitvoerig het genomen besluit.
Daarna volgden de replieken.
Bjj de repliek van den heer Vliegen, in
hoofdzaak gewjjd aan de Limburgsche verkiezings-
pracijjken en de anti-socialistische propaganda te
Maastricht, ging het vaak door interrupties van
Katholieke leden vrjj rumoerig toe.
Daarentegen werden de replieken van de heeren
Janssen (Maastricht) en Ruys, die ontkenden,
dat de toestanden te Maastricht zoo ergerlgk waren
als de heer Vliegen ze had voorgesteld en hunner
zgde straatrelletjes afkeurden, die echter door
socialistische propaganda werden uitgelokt, her-
haaldelijk door interrupties van de sociaal-demo
craten onderbroken.
Na repliek van van den M i n i s t e r werden de
algemeene beschouwingen over de afdeeling bin-
nenlaodsch bestuur gesloten.
Bg de artikelen bepleitte de heer Van der
Voort van Zgp een herziening van de Woning
wet, die gericht moet zgn op verbetering van de
woning-toestanden ten platte lande.
De vergadering werd daarna verdaagd tot Vrij
dagochtend 10uur.
1 Eerste Kamer.
Het Voorloopig Verslag van de Eerste Kamer
over het afdeelingsond^rzoek der Indische begroo
ting 1910, tot vaststelling waarvan de rapporteurs
spoedig bijeenkomen, zal in het laatst dezer week
verschijnen.
De Kamer, die 27 dezer weer bijeenkomt, zal
na de openbare vergadering in de afdeelicgen gaan
tot onderzoek van de alsdan van de Tweede Kamer
ontvangen wetsontwerpen.
De daarop volgende zittingsdagen zullen hoofd
zakelijk gewjjd Worden aan de behandeling der
Indische begrooting, na afloop waarvan het voor
nemen is de Kamer veer bjjeeu te roepen tegen
4 Januari voor bet sectie onderzoek der Staatsbe-
grooting 1910.
Gala-bal ten Hove.
Het Galabal ten Hove ter gelegenheid van het
nieuwe jaar is bepaald op Dinsdag avond 4 Januari.
Vrybiljetten H. IJ. 8. M.
Men meldt uit Amsterdam
Uit de beste bron kunnen wjj verzekeren, dat
het in de dagbladen opgenomen bericht, dat de
gunstvrgbiljetten voor de gezinnen van werklieden
en beambten met 1 Januari zouden worden inge
trokken, volkomen onjuist is.
Bg de Maatschappij was van dit voornemen
niets bekend. De bestaande bepalingen bljjven
ODgewgzigd gehandhaafd.
Prov. Statenverkiezingen.
s GRAVENHAGE, 15 Dec. Bij de gister ge
houden stemming voor een lid der Provinciale
Staten (vacature-Van Hattum van Ellewoutsdjjk),
werden uitgebracht 8167 geldige stemmen.
Daarvan werden uitgebracht op de heerendr.
C. Lely 4938 stemmen, L. van Lier 292 id. en K.
ter Daan 2937 id. Zoodat gekozen is de heer dr
C. Lely.
Havenbedrijf.
De Scheepvaart-Vereeniging te Rotterdam deelt
mede, dat zg in hare gehouden algemeene verga
dering besloten heeft het thans in het havenbe
drijf bestaande collectieve arbeidscontract op 1
Januari a.s. niet te hernieuwen.
Het feit, dat enkele groote werkgevers buiten
de patroonsorganisaties staan en dat de verschil
lende werklieden-vereenigingen door baar uiterst
geriDg ledental niet voldoende kunnen meiew, r-
ken tot goede naleving van het contract, heeft de
Scheepvaart-vereeniging genoodzaakt dit be.- luit te
nemen.
Tentoonstelling en congres Groene Eru's.
Het voornemen bestaat, om in het volgende
jaar te Utrecht vanwege »Het Groene Kruis" een
jubileumtentoonstelling met congres te organisee-
ren. Men is bezig met de vorming van het eere
comité, waartoe verscheidene personen zijn aan
gezocht. (vad.)
Brusselsche tentoonstelling.
De heer Regout, commissaris-generaal voor Hol
land, van de Brusselsche tentoonstelling, zal 21
December in Den Haag een diner geven, ter eere
van den hertog van Ursel, Belgisch regeerings-
commissaris van de tentoonstelling, baron Jansen,
president van het uitvoerend comité, de heeren
Van den Burch en E. Keym, directeuren-generaal
van de expositie.
Mede zullen onze ministers aanzitten.
Geschenk voor het krijgsgeschiedkundig archief.
Door welwillende tusschenkomst van Z. K. H.
den Prins der Nederlanden, Hertog van Mecklen
burg, is door Fraulein Alexandra von Heyden.
Conventualinain van het klooster Dobbertin bg Gold
berg, in Mecklenburg, aan het Departement van
Oorlog ten geschenke aangeboden het Ordre-Buch"
van wglen den generaal Cristoph Ludwig von Reit-
zenstein, aangaande den veldtocht van 1793 in de
toenmalige Oostenrgksche Nederlanden.
Het boekwerk is opgenomen in het krijgsgeschied
kundig archief van den generalen staf, en aan de
schenkster is de dank der regeering betuigd.
(Stct.)
Afschaffing bakkersnachtarbeid.
In een Dinsdag gehouden vergadering van
't bakkersgilde »St. Honoratus", te 's Hertogen
bosch, is rnet algemeene stemmen aangenomen,
om de Tweede Kamer der Staten-Generaal, mede
te deelen, dat het zeker niet in het belang van de
klein-indnstrie en het bakkersbedrijf zal zgn, wan
neer de nachtarbeid zal worden afgeschaft, en geeft
in overweging, het wetsontwerp niet aan te nemen?
Nederland en Venezuela.
De gevolmachtigde van Venezuela, dr. Grisanti,
is heden met den secretaris, die hem bg de onder
handelingen ter zgde staat, naar Parjjs vertrokken,
met het voornemen tegen het laatst dezer maand
naar den Haag terug te keeren.
Herhalingsoefeningen.
De heer Ter Laan heeft, voorgesteld art. ^3
der begrooting van oorlog te verminderen nie'
f 25,000, met 't doel om niet toe te staan dei
gelden aangevraagd voor de derde herhaling#
oefening van de lichtingen 1903 en 1904.
Burgemeester van Amsterdam.
Men meldt ons, dat de heer A. E. Zimmerman,
burgemeester van Leeuwarden, machtiging heeft
gegeven om het bericht, dat hij tot burgerne^5"
ter van Amsterdam zou worden benoemd, tegn'J
te spreken.
Opgeheven.
Men schrgft aan »Het Huisgezin" uit Sneek
Nadat de St.-Vitus-vereeniging te Leeuwarden
en de St.-Joseph-vereeniging te Bolsward besloten
hadden tot afscheiding van de Friesche St-Boni-
facius vereeniging, heeft de centrale raad in zgn
Zondag gehouden vergadering besloten tot ophef
fing der Friesche St.-Bonifacius-vereen:ging.
Bond van R. K. Meisjesvereenigingen.
Ie Rotterdam is een vergadering' g©houdeI'
tot het oprichten van een Bond van R. K. meiS"1
jesveretenigingen in het Bisdom Haarlem.
Vele Eerw. H.H. geestelijken hadden gehooi
gegeven aap de oproeping om deze vergadering
a;an de zaak fier meisjesvereenigingen, gewijd,
te komen bijwonen. Opgemerkt wlerdeti o.a. dé
Z.Eerw. Deken Thier ,van Rotterdam, Pastooï
Wittert van Hoogland uit Den Haag pn Recto!
Clarijs, uit Amsterdam-
Te half 12 uur opende de Z.Eerw. heer vah
Stee, als tijdelijk voorzitter deze vergadering.
herinnerde aan de laatste jaarvergadering vafl
het Juvenaat van het Bisdom Haarlem den
Oct. 1.1. te Amsterdam gehouden, waar met alge
meene stemmen de motie werd aangenomen,,he'
is niet alleen wenschelijfc maar "hoog noodig, dat
Vereenigingen worden gevormd voor de gods'"
dienstige, huiselijke en maatschappelijke ontwik'
keling der meisjes, die de schooljaren te hoven
zijn en waar tevens een, vooyloopige commissie
gevormd werd om daarvoor te ijveren en dé
reeds bestaande meisjes-Vereeniglngen in
Bond samen te brengen.
De Eerw. voorzitter riep den geestelijken tot
dit doel thans bijeengekomen het welkom toe,
hij zonder Üen Z.Eerw. heer Deken, die door zijné
tegenwoordigheid dit wlerk een steun gaf en hij
constateerde, dat de opkomst der H.H. geestelijk^
zeker aller verwachting had overtroffen. Na ge"
bed werd het woord gegeven aan den Z.EeiW*
heer Louridtz, pastoor Den Haag, tot het houderi
der inleiding. De Eerw. spreker betoogde de nood'
zakelijkheid van meisjesvereenigingen, wijzende
op onze hedendaagsche levensomstandigheden mot
haar talrijke gevaren voor godsdienst en zedelijk'
heid, welke het noodzakelijk maken de meisjes
na de schooljaren te vereenigen om voor haai
godsdienstige, huiselijke en maatschappelijke ont'
wikkeling zorg te dragen. Velé voorbeelden uit
do practijk haalde spreker aan om zijn betoog té
staven, ook waar hij de mogelijkheid van hut
oprichten van meisjesvereenigingen voor de vet'
gadering uiteenzette.
Bij het op deze inleiding gevolgd debat werd!
er op aangedrongen zich niet te beperken tot
vereenigingen van meisjes uit den minderen stand
doch den Bond zoo op te richten, dat opge
nomen kunnen worden meisjesvereenigingen vab
allen stand en aldus voorzien wiorde in de zee!
uiteenloopc-nde en verscheidene behoeften en out"
standigheden van de verschillende parochies, 1
Dit gevoelen werd gedeeld door de meerder'
heid der vergadering. Na het debat noodiigde de
Eerw. voorzitter de reeds bestaande vereenigLngcu
uit zich aan te sluiten bij elkander en een Bonfii
te gaan vormen. Ieders verwachting /w|erd over'
troffen toen de mededeeilng gedaan werd, diat
19 mèisjesvereenigiingen zich tot een Bond ver.'
eenigd hadden. In de ontworpen statuten wterdett
daarna nog eenige wijzigingen aangebracht, wtaaT'
na men overging tot het kiezen van 3 Eer\V»
H.H. geestelijken die in het uit 5 personen be
staande Bondshestuur zullen zitting hebben, ter
wijl de voorzitter uit de voorrdacht dezer drié
Eerw. heeren door Z. D. H.den Bisschop van
Haarlem zal' benoemd worden. Gekozen wjerdeü
de Z.Eerw. H.H. Pastoors Louridtz, Den Haag,
Wreesman, Rotterdam, en Verhoeven, Schiedam»
Pastoor van Stee, de vergadering sluitend, sprak
zijn beste wtenschen uit voor den bloei van het
poshegonnen werk, terwijl pastoor Verhoeven hem
dank bracht voor de moeite welke hij zich bij
den voorbereidenden arbeid getroost had- i
Voor de scheepvaart.
Bg de firma W. E. J. Tjeenk Willink te Zwolle
verscheen het 2e deel van Wettelijke voorschrif
ten verzameld voor het gebruik aan boord van
Nederlandsche koopvaardijschepen door A. H. W.
van Luik, hoofdcommies ter secretarie van SchiedamJ
Dit deeltje bevat de laatste belangrijkste voor
schriften voor de Nederlandsche koopvaardijsche
pen. Het werkje, dat in handig formaat is ge
drukt, zal ongetwijfeld voor de zeevarenden van
groot gerief zgn.
Aan dit laatste deeltje is nu tevens een vol
ledige klapper op beide deeltjes toegevoegd.
I Weerbericht.
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verricht
in den morgen van 16 December 1909, medegedeeld
door het Kon. Ned. Met. Instituut te de Bildt.
Hoogste barometerstand 775.9 te Neufahrwasser,
Laagste barometerstand 735.7 te Horta.
Verwachting tot den avond van 17 December:
zwakke tot matige oo3teljjke wind, nevelig tot
zwaarbewolkt, weinig of geen neerslag, matige
vorst.
