Verspreide berichten.
Staten- (jeuer aal.
Binnenland
Kunst en Letteren.
Ht,ad«- «n Wflwe*tflliik Nieuws.
weW éi kinderen voor alle zekerheid uit de buurt
gezonden. - t -
De prinsen der Kerk bevelen op velerlei;
wijze het steunen der katholieke pers aan. Met
woorden, maar ook met daden. De aartsbisschop
van Turijn, kardinaal Richelmi, heeft een per
soonlijk eigendom verkocht en de opbrengst,
140,000 fr., geschonken aan het katholieke blad
van Turijn, de „Memento". Dat herinnert aan
de daad van kardinaal Sarto, thans paus Pius
X, die de kostbaarheden uit zijn paleis verkocht
oim met de opbrengst de „üifesa" te steunen.
En die met zijn gondel door de kanalen van
Venetië voer om exemplaren der „üifesa" uit
te deelen en steun te vragen, voor zijn „groot
werk".
Te Barcelona is een meeting gehouden,
waaraan 4000 personen deelnamen en waar de
wenschelijkheid van de heropening der toeken-
scholen betoogd werd.
Heden zal te Madrid een dergelijke bijeenkomst
plaats hebben.
Het „Berl. Tageblatt" blijft bij zijn miee-
ning, dat er verwikkelingen tusschen. Turkije en
Bulgarije te vreezen zijn. Het ministerie van Oor
log zou met het oog daarop bij; de firma s Krupp
en Armstrong groote voorraden ammunitie besteld
hebben. Eerstdaags zou een groot aantal machine
geweren bij Duitsche fabrieken besteld worden.
EERSTE KAMER.
Zitting van Dinsdag 1 Febr.
Bij aanvang der vergadering sprak de Voorzitter
ongeveer bet volgende:
De dagbladen deelen mede, dat een ernstige
ramp van watersnood Frankrijk en in bijzonder
Parm geiroflen taeett. Wg Nederlanders, weten
hoe groote ellende en ontbering bet gevolg is van
dergelijke rampen ik stel voor den Minister uit
te noodigen namens de Kamer aan de FransCbe
Regeering onze deelneming te betuigen in de ramp
die bet Franscbe volk beeft getroffen.
De Minister van Buitenlandse be.
Zaken, zicb bjj 's Voorzitters woorden van deel
neming 'aansluitende, verzekerde zicb van den uit
gesproken wenscb te zullen kwijten.
Na goedkeuring der verdragen met /weden en
Montenegro is de behandeling oer
Staatsbegrooting
aangevangen.
De algemeene beschouwingen werden geopend
door den beer liovy, die goedkeurde het optreden
van den toer Idenburg als.gouv.-generaalh|] ver
wachte dat Minister Maletiji hoe langer hoe meer
zal binken te zjjn de recbie man op de rechte
plaats, betoogde, dat 't van hoogst gewichtig na
tionaal belang is te achten, dat alle ouders vol
doende scttoien kunnen vinden waarheen zg met
volkomen gerustheid hunne kinderen kunnen zen
den verdedigde bet beboud van den eed, bepleitte
kracbiige bevordering der Zondagsrust en wenscb-
te kracbiige bevordering van handel en nijverheid
ook als middel te bestriding van de werkloosheid
In dit verband noemde spreker de tariefüerzie-
niDe heer Waller, tredende in uitvoerige fiaan-
cieele beschouwingen, oordeelde den toestand met
zorgwekkend.
De heer Stork, meenende, dat er geen profe-
tiscben blik voor noodig is, om te kunnen voor-
stige gemoedsbezwaren hebben. De rechter de
beoordeelmg daarvan op te dragen is hem zetten
voor een onmogelijke taak. Spr. wenscht de eeds
weigeraars niet ie straff-n, maar men stelle bun
verklaringen ook niet gelijk met andere, waarbg
Goq's naam wordt aangeroepe- Teneinde een ge
lijkmauge regeling te verkrijgen, zou dan een af
scbaffing nog het beste zijn. Spreker boopt op
een regeeringsvonrstel.
De heer Van Nierop wees op de gebleken
en geraamde tekorten. Op den gewonen dienst in
1907 was er nog een overschot van 5 miliioen, in
1908 een tekort van dat bedrag, een groot verschil.
In 1909 zal dat tekort, niet veel geringer zin.
Van 1910 valt rog niets met zekerheid te zeggen,
maar het tekort van 1909 zal blqven bestaan en
gedekt worden door den accijns op bet. gedistil
leerd. Spreker durft wel.zeggen, dat 1910 zonder
tekort op den gewonen dienst zal sluiten. Hg
onderwerpt de uitkomsten der laatste jaren aan
een uitvoerige bespreking, vooral wjjzend op de
merkwaardige stijging der uitgaven, zonder dat
nog dure wetten zijn ingevoerd. De Minister van
Binnenlandsche Zaken is de hoofdscbuldjge. Zjjn
begrooting klom in 4 jaar van 25 op £55 miliioen,
waarbg 4 miliioen voor de snbsidie aan de bijzon
dere scholen. Voor het meerendeel waren het
uitgaven voor nuttige zaken, maar de vraag is, of
er zuinig wordt huisgehouden, of het geld niet
wordt verkwist, of er niet te veel ambtenaren
worden benoemd.
DeministervanFinantiën dient bet oog
te houden op z'n collega's en tot zuinigheid aan te
sporen.
Spreker behandelt uitvoerig de gevolgen van het
tekort. Voor machtiging vooraf tot het aangaan
van een leening voelt hij niet veel, wel voor ver
sterking van de amortisatie. Gelukkig is de ren
telast in de laatste jaren vrijwel gelijk gebleven,
anders Zouden wq nog wel veel meer hebben Re-
leden onder de stijging der aitgaven. Men bedenke
echter eerst, dat door de beffing der opcenten, de
opbrengst der algemeene inkomstenbelasting 12
ton per jaar minder zal zijn dan geraamd is. In
een zeer uitvoerig betoog gaat spreker den finan-
cieelen toestand na. Er is alle reden, om wel over
te gaan tot vermeerdering van middelen, want er
is veel geld noodig voor allerlei nuttige zaken Hg
wijst er op, dat onder den vrijhandel onze finan
ciën zich gunstig; hebben uitgezetdat beproefde
stelsel mogen wij met verlaten.
De heer Staal kan zich niet vereenigen met
het zeer ongunstige oordeel in bet Vourloopig
Versl. door sommigen leden over den militairen
minister geveld. Hjj protesteert daartegenhet
is een vernietigend oordeel, waarvoor geen enkel
bewjjs is bijgebracht. Op het beleid van deze
beide ministers valt, volgens spreker, nog mets
aan te merken. Zjj zullen belangrijke vragen tot
oplossing moeten brengen, en spreker zal die
eerlijk beoordeelen, maar reeds nu hei beleid der
beide ministers af te keuren, gaat hem te ver,
In den breede critiseert spreker de bewuste
zinsnede in het Voorloopig Verslag. Hij tart ieder
een, om van bet ministerie-De Meester daad aan
te wijzen, die in sirjjd was met de Christelijke
beginselen of zelfs met de Christelijk rechtsbegin
selen van dit kabinet. Spreker draagt dezen bei
den tegenwoordigen ministers de hoogste achting
toe. 't Zijn knappe, ernstige mannen, waartegen
spreker misschien nog veel strjjd zal hebben te
voeren, maar wier aanwezigheid hg met sympathie
begroet, ook al zouden ze, wanneer ze werden
geëxamineerd door een orthodox professor in de
theologie, niet een zoo hoog cgfer behalen als hun
ambtenaren. De minister van Marine is met de
opper-dominee, de opper-rabbijo of de opper-pas
toor der vloot, maar da opper-opvoeder, die wil
en zal aankweeken een ethisch Chrtsielijken geest,
maar niet een bepaalden godsdienst.
De vergadering wordt verdaagd tot Woensdag
11 uur.
Rapport Ineenschakelingscommissie.
Naar ons uit goede bron wordt medegedeeld,
is het rapport der Staatscommissie, in zake de
reorganisatie van het onderwijs (z.g. ineenscha
kelingscommissie) .geheel gereed. Het is Oip het
■oogenblik bij den drukker en zal eerstdaags ver
schijnen. Het is een lijvig boekdeel. (Tijd.)
wordt tot nu toe alleen 2e en 3e klas buur'
verkeer gegeven.
Lauwerzee.
De gecommitteerden uit de hoofdbesturen der
waterschappen Huneingo en Westerkwartier in de
provincie Groningen hebben aan den minister
van waterstaat ©en adres gericht, waarin zij' er
op wijzen, dat zekere stroómgeulen in de Lau
werzee steeds nauwer en ondieper worden, dat
de schade hierdoor aan den landbouw toegebracht,
hoogst aanzienlijk zal zijn, indien het Rijk niet
spoedig hierin op afdoende wijze verbetering aan
brengt, daar een oppervlakte van bijna 100,000
H:A. van Groningen en Drenthe, alsmede de
boezem van geheel Friesland daarop afwatert.
Zij verzoeken daarom, dat nog in 1910 deze
strooimgeulen voldoende worden verbeterd.
(Pr. Gr. Ct.)j
u UIIB www.Cj
dat het wel de laatete maal zal zgn,
Amerika en Venezuela.
De terugkomst van den Venezolaanschen gevol
machtigde dr. Grisanti te's-Gravenhage heeft geen
betrekking op de voortzetting der onderhandelingen
over de Venezolaansche kwestie tusschen Nederland
en de republiek, doch staat in verband met de
voorbereiding der behandeling voor het arbitrage
hof van een geding tusschen Amerika en Vene
zuela over de vordering van een stoombootmaat
schappij.
Heden zijn te dezer zake voor het hof door par
tijen de memoriën gewisseld.
Vrijz. dem. gemeenteraadsleden.
De vereeoiging van Vrgtinnig-Democratische
Gemeenteraadsleden in Nederland zal haar jaar-
lgksche vergadering houden op Zondag 20 Februari
a.s., des voormiddags te elf uur, in bet gebouw van
Kunsten en Wetenschappen te Utrecht. Op de
agenda komt o. a. voor samenwerkmg van gemeen
ten", in te leiden door dr. D. Bos, te 's-Graven
hage en »De taak der gemeente ten aanzien van
openbare bibliotheken en leeszalen", in te leiden
door mr. S. J. L. van Aalten Jr., te Rotterdam.
Voor Eer en Deugd.
De Zeereerw. Zeergel. Heer L. Schrijnen, Di
recteur v. Rolduc is door het Hoofdbestuur dei
Vereeniging „Voor Eer ,en Deugd" benoemd tot
President, als opvolger van wijlen mgr. Dr. R.
Corten.
Weerbericht.
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verricb'
in den morgen van 2 Februari 1910, medegedeeld
door het Kon. Ned. Met. Instituut te de Bildt.
Hoogste barometerstand 774.3 te Horta.
Laagste barometerstand 728.3 te Seydisfjord.
Verwachting tot den volgenden dag me®8'
matige zuid westelijken witid, betrokken tot zwaaf'
bewolkt, waarschijnlijk regenbuien, zelfde temp®'
tuur.
bij 'aan den begrootingsarbeid deelneemt, bepleit
als vroeger toepassing van de vrjj-hberale begin
selen als niet leidend tot conservatisme. Maar
daarom richtte spreker dan ook een waarscbuwend
woord tegen bet wantrouwen in zoogenaamd voor
uttstrevende kringen tegenover de werkgevers,
betoogende, dat er onder de jongere werkgevers
teekenen merkbaar zgn van lauwheid en onver
schilligheid tegenover de arbeiders, omdat met hun
adviezen zoo weinig rekening wordt gehouden. Hg
sprak de hoop uit, dat dit met zal uuloopen
op een cemervatisme van nwat raakt mg eens
anders belang" en de werkgevers zich met
door scheeve beoordeeling zullen laten verlei
den om voorbij te zien, wat aan het alge
meen welzgn bevordeljjk is. Spreker opperde be
denkingen tegen het thans geldend systeem van
het geven van wachtgeld aan ambtenaren die tot
Kamerlid worden gekozen en betoogde de urgen
tie van een grondige herziening der ongevallenwet.
Spreker betreurde Minister's Talma's afwezigheid
door ziekte en uitte wenscben voor zgn spoedig
herstel
Spreker ging niet accoord met het voornemen
van de Regeering om de ziekieverzekeriog te doen
voorafgaanook kon spreker zich absuluut niet
vereenigen met de plannen van de Regeering om
aan de ongevallenverzekering voor den landbouw
voorloopig niets te doen. Als deze verzekering niet
binnen een paar jaren tot stand komt, zal de par
ticuliere verzekering gaan kwijnen.
De heer Van derDoesdeWillebois
wenschte. dat zoo min mogelijk inbreuk zal wor
den gemaakt op de bevoegdheden van de Commis
sarissen der Koningin en bepleitte opneming van
politiecommissarissen in het burgelqk pensioen
fonds, betoogende, dat partieele wetswijzing hier
voor zeer goed mogelijk is.
D e heer B r e e b a a r t gaf zjjn teleurstelling
te kennen over den tragen gang met de droog
making van de Zuiderzee en levert daarvoor nog
eens een krachtig pleidooi.
De heer Reekers drong aan op 'n regeling
van bet eedsvraagstuk. Het oogenblik voor een
principieele regeling is thans zeer stellig aange
broken. In de jurisprudentie dreigt een zeker
anarchisme te onstaan. Spreker wjj^t op het be
kende Haarlemscbe vonnis. Door de Amsterdam-
sche rechtbank is evenzeer een eedsweigeraar vrij
gesproken twee kamers van die rechtbank namen
in de eedszaak een beslissing, waarbg van een
geheel tegenovergesteld gevoelen werd uitgegaan.
Spreker geeft toe, dat de zaak zeer moeilijk is
en onderwerpt verschillende regelingen, die zjjn
voorgesteld, aan critiek. Het zou een treurig tee-
ken des tjjds zjjn, indien men den eed moest af- j
schaffen. Ook tegen facultatiePtelling heeft hjj
bezwaar, evenals tegen vrijheid voor hen, die em-
Van het Hof.
H. M. de Koningin heeft gisterennamiddag in
audiëntie ontvangen de leden van den Raad van
State, den Hoogen Raad en de Algemeene Reken
kamer, ter voldoening aan vroegere aanvragen
dier hooge colligiën, om naar aanleiding der ge
boorte van Priases Juliana hun opwachting aan
H. M. te maken.
Minister Talma.
De minister van Landbouw, Nijverheid en Han
del, de heer Talma, was door ongesteldheid ver
hinderd de Eerste Kamer zitting van heden,
waarin de algemeene beschouwingen over de
Staatsbegrooting aan de orde waren, bjj te wo
nen.
Ongevallenwet en ziekteverzekering.
Uit het antwoord van den Minister van Land
bouw, Nijverheid en Handel op het Voorloopig
Verslag van de Eerste Kamer, blijkt: Een uitge
breide herziening van de Ongevallenwet is ook
naar ,de meening van den Minister noodzakelijk.
Aan ©en daartoe strekkend wetsontwerp wordt
reeds ge ruimen tijd gearbeid. Dit belet echter
niet ten aanzien van punten, waarvan de wijzi
ging' urgent is, afzonderlijke voorstellen te doen.
Van den Minister is niet anders dan in verband
toet ,de ziekteverzekering een voorstel te vér-
wachten ;0,m over de eerste weken na het ongeval
geen vergoeding toe te staandat de ziekteven
zekering piet gecentraliseerd mag worden, staat
oo.k naar 's Ministers meening vast.
Minister Regout.
Naar de „Leeuw. Ct." verneemt, zal de minister
van waterstaat, mr. Regout, na Raschen een be
zoek aan Friesland brengen, in verband met de
aanhangige Lauwerzeeplannen.
Ned. Kath. Journalistenvereniging.
De N. K. J. V. hield Zondag haar jaarvergade
ring te 's-Hertogenboscb. Uit het jaarverslag
van den secretaris bleek, dat de vereeniging in
ledental steeds vooruitgaathet jaarverslag was
zoo gelukkig te contasteeren, dat de geheele ka
tholieke pers van Nederland thans in de vereeni
ging was vertegenwoordigd.
De heer J. J. F. van Zeyl hield een interessante
inleiding over den invoer van buitenlandsche
kranten en wees erop, hoe deze bladen de be
woners onzer grensstreken van Nederland ver
vreemden, zoowel wat taal als zeden betreft.
Het door den heer Van Zeyl aangevoerde werd
door de vergadering belangrijk genoeg geacht
om onder de algemeene aandaent van het Neder-
landscbe publiek gebracht te worden, weshalve
den inleider verzocht werd zjjn gegevens in een
artikel saam te vatten en dit ter verspreiding
aan de pers te zenden. Verder besloot men de
zaak onder de aandacht te brengen van het Ne-
derlandsch Verbond en van de Vereeniging van
Uitgevers.
In plaats van den heer A. Arts, die ontslag
had genomen wegens drukke bezigheden, en wien
bjj zjjn aftreden van verschillende kanten warme
dank werd gebracht, werd als voorzitter gekozen
de heer J. B. Vesters, hoofdredacteur van ïHet
Huisgezin".
De aftredende bestuursleden, de heeren J. R.
van der Lans en Alb. van der Kallen, werden
herkozen.
Als nienw bestuurslid en secretaris werd ge
kozen de beer H. Thjjssen, te 's-Hertogen bo°cb.
De vergadering had een opgewekt verloop.
Jubilé—Bokhorst.
Onder vele bljjken van belangstelling herdacb'
de concierge der muziekschool van de Maatschap'
pg tot bevordering der" Toonkunst, L. Bokhorst,
gister zgDe 25 jarige werkzaamheid bjj die school-
Door bestuursleden der muziekschool, de heer®®
W. A. Beukers en M. L. Honnerlage Grete, heden'
middag in het gewone lokaal boven de Beurs to®'
gesproken, Werd hem onder waardeerende bewoof'
dingen een geschenk onder couvert vereerd.
De leeraar, de heer Andreoli en de leerlinge»'
der school schonken hem reeds gisteren als blij1'
van alle achting, een fraai beeld op zuil, terwiJ
de andere leeraren zich mede niet onbetuigd liete»'
Ds. G. L. van den Broek.
Ds. C. >L. van den Broek, een ook buiten de"
kring zijner kerkelijke gemeente wel bekend st»d
genoot, herdacht gisteren den dag waarop h'
gedurende 25 jaren als predikant in de Ne®'
Hervormde Kerk, waarvan 20 jaren in Schieda»1'
is werkzaam geweest. .Verschillende blijken va»
waardeering ,o.a. taf van bloemstukken, werd®»
hem te dezer gelegenheid vereerd. Uit zjjne to®
komistige gemeente Dordrecht, waarfieen hij zie»
nog deze maand zal begeven, werd hem ec»
prachtige bloemenmand toegezonden. t
Den 20sten dezer hoopt ds. van den Bro®
hier in de groote kerk zijn afscheidsrede te h°ü'
den, om den 21sten naar zijne nieuwe gemeen'0
te vertrekken. I
Na de receptie, waarbij ook predikanten 111
Vlaardingen en Maassluis, vertegenwoordigen^
den ring, enkele predikanten namens het cl»»'
sicaal bestuur en ds. Hallman met eenige led»'1
van ,den kerkeraad, hunne opwachting maakte»'
werd de jubileerende predikant gisteravond
©ene feestelijke samenkomst der gemeénté in
Verenigingslokaal aan de Broersvest gehuldigd'
Door de politie is p r o c e s v e r b ft*
opgemaakt tegen een circa 14 jarigen jongen, d|e
gisteren in de Overschiesche straat een mei')0
een steek in den rug heeft toegebracht, waardo®*
zjj bloedend, doch met ernstig werd verwond.
MjjnWet.
Blijkens h©t antwoord van den Minister van
L„ N- ©n H. op het Voorloopig Verslag van de
Eerste Kamer is de voorbereiding voor een alge-
heele herziening der Mijnwet ter hand genomen.
Buurtverkeer.
Men maakt zich wel een's bezorgd over de
hoogere- spoorwegtarieven, die ons op 1 Januari
1911 te wachten staan; vooral is men bevreesd
voor de afschaffing der thans zoo bijzonder ge
makkelijk zjjnde buurtverkeerkaartjes. In verband
hiermede vernamen we, dat de tarieven zooals
die thans voor buurtverkeerkaartjes gelden, vrij
wel onveranderd van kracht zullen blijven voor
reizen tusschen clicht bij elkaar getogen plaatsen
en wel op denzelfden voet als dit thans reeds het
geval is.
Op een enkel traject mag de prijs al een wei
nig worden verhoogd meer dan 5 of 10 cent zal
die verhooging zeker niet bedragen.
Een verhooging der Larieveh op dié trajecten
zou ook zeker niet in het belang der spoorweg
maatschappijen geweest zijn, daar men door lage
tarieven een druk vervoer op kleine trajecten
enorm bevordert.
Waarschijnlijk zullen dan ook le klas goed
koop© kaartjes worden uitgegeven, waarvan de
prijts ongeveer gelijk zal staan met den tegen-
woordigen le klas enkede-reisprjjs. Zoo men weet,
Gemengd Koor.
Das Lied von der Glocke.
(De uitvoering van het oratorium „Das Li^
von der Glocke" van Max Bruch door de za»®
vereeniging „Gemengd Koor" heeft gisteravo»
in de S. O. V. een buitengewoon groot succ
gehad.
Het .oratorium is in ons blad reeds uitvoer'
besproken, .zoodat wij kunnen volstaan met
bespreking der uitvoering' zelf.
De koren hebben gisteravond blijk gegeven
groote geoefendheid. Er weid zeer zuiver
zongen en de samenzang liet niets te wenscb^
over. i I
Hoewel de mannenkoren niet al te sterk bei»
waren, hielden zij zich toch kranig.
De dameskoren voldeden prachtig; in het
zonder waren het de sopranen, die wel 't m®*5
tot het welslagen van het geheel bijdroegen-
Het slotkoor was bijzonder indrukwekkend c
ontlokte een welverdiend daverend applaus.
Als solisten zouden optreden mej. Joh. v.
Linde en Herm. Scholte, beidefi uit Amsterdam1
Jac. v. Kempen en Gerard Zalsman uit Haari»^,
'Op het laatste oogenblik kwam bericht,
mej. Scholte en de heer Jac. v. Kempen
konden komen. In hun plaats traden op M®
A. C. v. TienhovenKauwling, uit Haarlem
de heer Philippeau uit Amsterdam.
De sopraan, mep Joh. v. d. Linde, was g
de vier solisten, de beste. Zij zong met een fir,
hoogst zuivere stem. haar niet gemakkelijke P»r
In de hooge tonen was zij1 voortreffelijk e«
mooie gevoelvolle wijze van voordragen kan 11
anders dan geroemd worden. m
Ook de heer Gerard Zalsman heeft met
prachtige basstem niet minder de aandacht i,
trokken. Het was waarlijk bewopderenswa»-1»,.
zoo gemakkelijk en beschaafd als deze heg»-1
solist zong.
.De tenor, de heer Philippeau uit Amster-DB
beschikt wel over een goede stem, maar
zeer nerveus en gejaagd. De omstandigheid
hg ter elfder ure is in moeten vallen voor
heer v. Kempen, zal aan dit laatste wel niet vT®^,
zijn. In de omvangrijke partij, door hem v
vuld, heeft hg herhaalde malen zeer mooie
menten gehad. Over het geheel genomen
hjj vrij goed, al had zijn stem hier en,
wel wat krachtiger kunnen zjjn. J
Mevrouw van Tienhoven—Kauwling, optrem
in de plaats van mej. Herm. Scholte (alt) s a
ift d,e hooge tonen uitmuntend,, maar in de