Binnenland
8tad«- en Be westelijk Nieuws.
REGEERINGSVERKLARING.
Het incident van Heeckeren
van K e 11.
De tribunes zjjn dicht bezet. Op de gereser
veerde bevindeD bevinden zich vele leden der Twee
de Kamer, waaronder de voorzitter.
De grilfier leest de notulen der geheime verga
dering voor.
De Minister van buitenlandsche za
ken vraagt vervolgens het woord en zegt ongeveer
het volgende: Het is mjj gisteren ontgaan, dat de
geheimhouding van het comité generaal was op
geheven, zoodat publiek domein zouden worden,
de woorden, door den heer Van Heeckeren gespro
ken. Nu, blijkens de in geheime vergadering ge
sproken woorden, de heer Van Heeckeren den
naam heett genoemd van Z. M. den keizer van
Duitschland, neem ik de vrijheid, de door dien
afgevaardigde gesproken woorden aan te vullen. De
heer Van Heeckeren heett mij verweten, dat ik bjj
de onderhandelingen inzake de Noordzee-entente
geen rekening zou hebben gehouden met het f e i t,
dat de kiizer van Duitschland in vollen vredestijd
een briet zou hebben geschreven aan H. M. de
Koningin, waarin werd medegedeeld, dat bij ons
land zou occupeeren, wanneer, met het oog op een
mogelijken oorlog met Engeland, ons land naar die
zqde niet in voldoenden staat van tegenweer werd
gebracht. De heer Van Heeckeren heett er bijge
voegd, dat hij zelf in verband met deze zaak was
geconsulteerd. Het zij mjj vergund, mjj te zuiveren
van een blaam van geheimzinnigheid, die daardoor,
op mg kwam te rusten. Vooraf wil ik releveeren, het
.groote gewicht van die woorden van den heer
Van Heeckeren. Er is een beschuldiging uitge
bracht tegen een bevriende natie en tegen het
hootd van een bevriende natie, een beschuldi
ging, die sinds lang in den lande werd gehoord.
De regeering heett tot dusverre gemeend, die be
schuldiging niet officieel te moeien opnemen en
niet tot een onderwerp van discussie te moeten
maken, zoolang zjj niet in een der Kamers door een
der leden werd geuit. Nu dit is geschied, is ech
ter bet oogenblik, om de bestaande achterdocht
wihens en onwillens gewekt, weg te nemen en
rust op haar de verplichting de geruchten met wor
tel en tak uu te roeien. Ik heb mg ten volle reken
schap gevend van het gewicht| mijner woorden
en 10 het volle besef mijner mimsterieele verant-
wooi deigkheid dft eer, het volgende aan de Kamer
mede te deeien H. M. de Koningin heeft nooit
of te nimmer van Z. M. den keizer van Duitsch
land, noch een brief, noch een telegram, noch
een nota,noch eenig ander schrijven hoegenaamd,
beuellco.de de militaire verdediging van ons vader
land, noen omtrent eenig iu verband daarmee
staande zaak, ontvangen. Door H. M. de Koningin
is nooit in eenig gesprek met den keizer van
Duitschland hierover gesproken. Tot H. M. de
Koningin heelt zich nooit een derde persoon ge
wend, die, in opdracht van den keizer, met Haar
over deze zaak heett gesproken.
In wil vertrouwen, dat deze woorden zullen
doordringen tot in de uiterste hoeken van ons
land en tot ver over de grenzen, opdat zij overal
weerklank zullen vinden en den laatsten schaduw
der geruchten zullen wegnemen. Ik laat het aan
den heer Van Heeckeren over, om te beoordeelen,
of hg, die heden-morgen tegenwoordig is geweest,
ook heden-middag aanwezig moet zijn gebleven
(vroolgkheid), om zich te verantwoorden.
Met groote voldoening mag ik constateeren, dat
er een ongestoorde vriendschappelijke betrekking
steeds heeft bestaan en nog bestaat tusschen het
machtige naburige Duitschland en Nederland, en
bg deze gelegenheid stelt de regeering er hoogen
prgs op te getuigen van de vereering, den eerbied
en de diepgewortelde sympathie voor den Duit-
8Cben keizer, wiens oprechte genegenheid voor
Nederland zoo vaak is aan den dag getreden,
(Bravo's).
Ten slotte zg het mg vergund, een enkel woord
te richten tot den heer Van Heeckeren, die zoo
zeer er toe heeft bjjdragen om de geruchten tot
de regeeringstafel te doen doordringen. Ik hoop,
dat hg zich voortaan rekenschap zal geven van de
dubbele waarde, die als oud-gezant en als Kamer
lid aan zgn woorden moet worden gehecht. De
oude Romeinen hadden een aardige spreuk; zij
zeiden«De zeevaarder spreekt van de winden en
de landbouwer van de trekossen." Dit beteekende
dat, als de zeevaarder iets zeide, hg wist uit
welken hoek de wind waaiae, (gelach), terwjjl de
landbouwer, als hg sprak, waarheden moest zeggen,
die in intensieve kracht met die koeien overeen
kwamen (Gelach, luid applaus en bravo's).
De beer van Löben Seis zeide te moeten
betreuren, dat de minister deze mededeelingen
niet gister heett gedaan. Hij vervolgde daarna
Ik wensch slecht de regeering te vragen, bg
een nadere gelegenheid mede te deeien, waarom
als er in 1904 geen plotseling gevaar voor vreemde
inmenging bestaan heeft, er in Den Helder clan
destiene maatregelen zijn genomen, die spr. op 8
Februari 19j7 in de Kamer zoDder tegenspraak
heelt gememoreerd. Op een goeden dag is bjj
den commandant der artillerie het bevel ingekomen
alles te mobniseeren in het diepste geheim. Die
geheimhouding was stipteljjk opgelegd. Spr.
hoopt van harte, dat de mededeeling der regee-
ring er toe zullen bgdragen alle vrees voor toe
komstige, vreemde inmenging weg ie nemen.
Hjj meent, dat de geruchten dan nog hun nut
Zullen hebben gehad. De regeering dient zich te
onthouden van eemge uiting, die den indruk zou
kunnen wekken, dat we er eenzijdige sympathieën
op nahouden. Misschien heeft he regeering in
19J4 geen a ndere bedoeling gehad, dan het hou
den van de oefening, maar dan blijft spr. over de
opgelegde geheimhouding zjjn bevreemding uit
spreken.
Niemand vraagt meer het woord.
De notulen der geheime vergadering werden
daarop goedgekeurd en de vergadering wordt ver
daagd tot Vrjjdag 11 uur.
daar de burgemeester voor kort bjj de Koningin-
Moeder genoodigd was.
Nederland en Duitschland.
De correspondent van de «Temps" zegt, dat bjj
de viering van den verjaardag des Duitschen Kei
zers in Nederland dit jaar bijzondere aandacht
verdient, dat de Rotterdamsche burgemeester op
een soiree onder voorzitterschap van den Duitschen
consul, m de Duitscbe taal een geestdriftige rede
ter eere des Keizers heeft uu ge-proken. De
correspondent voegt eraan toe, dat deze manifes
tatie gewis te hooger plaatse niet is afgekeurd»
Hof van Arbitrage.
In de arbitrage-zaak tusschen de Vereenigde
Staten van Amerika en Venezuela betreffende de
vordering van eene stoomvaart-maatschappij is in
de plaats van den heer Saenz Pena, tot arbiter
beroemd de heer Beernaert,Minister van Staat,
lid der Belgische Kamer van Volksvertegenwoor
digers.
De beide scheidsrechters zjjn derhalve de heer
de Quesada, benoemd door Amerika, en Beernaert,
benoemd door Venezuela.
Beide arbiters zullen den 15en Februari te
's-Gravenhage samenkomen ter benoeming van
den opperscheidsrechter.
Grond voor landarbeiders.
Minister Talma deelde gisteren in de Eerste
Kamer mede, dat het verstrekken van grond aan
landarbeiders zoo spoedig mogelijk in een wets
ontwerp zal worden belichaamd.
Generaal Sabron.
H. M. de Koningin beeft gisteren in audiëntie
ontvangen den nieuwogetreden chef van den ge-
neralen staf, luit.-generaal Sabron, oud-minister
van oorlog.
Hulde aan Generaal van Heutsz.
Naar het »N. v. d. D." verneemt heelt zich te
Amsterdam een commissie gevormd om generaal
Van Heutsz naar aanleiding van zjjn terugkeer
als oud gouverneur-generaal hulde te brengen.
De commissie is saamgesteld uit de volgende
heeren Th. F. A. Delprat, wethouder en waar
nemend burgemeester, voorzitter; mr. N. P. van
den Berg, president van de Nederlandsche Bank
J. T. Cremer, president van de Ned. Handelmaat
schappij^ S. P. van Eeghen, voorzitter van de
Kamer van Koophandelmr. W. F. van Leeuwen,
oud-burgemeester; jbr. L. P. D. Optenoort, pre
sident-directeur van de stoomvaart maatschappij
NederlandJ. H. L. J. baron Sweerts de Landas
Wyborgh, vice-admiraalS. I. van Nooten, gene
raal-majoor, commandant in de stelling van Am
sterdam mr. R. van de Werk, president van het
gerechtshof; mr. J. C. baron Baud, procureur-
generaal; prof. dr. M. Straub, recior-magoificus
mr. F. S. van Nierop en W. Hovy, leden der
Eerste Kamer; mr. F. Th. Westerwoudt en mr.
W. baron Roëll, leden van Gedeputeerde Staten
prof. mr. G. A. van Hamel, lid der Tweede Kamer
en jhr. G. C. Quarles van Uffjrd, directeur vau
de naaml. venn. Zeehaven- en Kolenstation, Sabang,
secretaris.
Het huldebetoon zal bestaan in een eere-maaltjjd
welke generaal Van Heutsz zal worden aangeboden
in het laatst van deze of de eerste helft van* de
volgende maand.
Geen deelneming.
Door de Koninklijke Nederlandsche Landbouw-
vereeniging, daarbij van Rijkswege gesteund, is in
November 1909 de beer I. G. J. van den Bosch
naar Argentinië uitgezonden met de opdracht,
de veehouderij en den landbouw te bestudeeren
en op grond van zjjh opgedane ervaringen te ad
viseeren of het al dan met gewenscht zou zjjn op
de internationale landbouwtentoonstelling te Beu
nos-Ayres in Juni en Juli 1910 uit te komen.
Wjjl nu de inzending van melkvee en schapen
ongewenscht bleek te zjjn, besloot de landbouw
voreemgiog van deelname geheel af te zien.
De riviertol.
Het «Leipziger Tageblatt" meldt, dat «Pruisen
reeds voorloupige onderhandelingen met Oostenrijk
en Nederland over het ontwerp tot neffiog van
een riviertol geopend heett. Vertegenwoordiger
van de drie staten zouden op eersten en tweeden
Paaschdag te Dusseldorp een samenspreking hou
den."
Bjj navraag aan het ministerie van buitenland
sche zaken is ons gebleken, dat er volstrekt niets
waar is van het openen van eenige onderbande
ling.
Ook is daar van een uitnoodiging tot een sa
menspreking niets bekend.
Afschaffing der Kermis.
B. en W. van Utrecht stellen den raad voor,
afwijzend te beschikken op de rekesten tot af
schaffing der kermis. Een minderheid in het
college is voor de afschaffing.
B. en W. erkennen, dat de kermis schaduwzij
den heeft, doch achten het voorkomen van dron
kenschap, bandeloosheid en zedeloosheid sterk
overdreven. Zjj geven echter toe, dat ook in den
kermistijd diDgen gebeuren, geljjk ook bjj andere
volksfeesten, die niet behoorden te geschieden.
Toch is dat h.i. geen reden, de kermis af te schaf
fen, daar deze voor een zeer groot deel der bur
gerij nog een vermaak aanbiedt, waarvan geen
misbruik wordt gemaakt en dat ongaarne zou
worden gemist. Bovendien zouden h.i. door af
schaffing der gewone kermis, particuliere kermis
sen georganiseerd worden, die nog veel bedenke
lijker zjjn. Ook zjjn zij van oordeel, dat de af
schaffing aan veel neringdoenden schade zoude
berokkenen.
4 der wet van 10 April 1869, laatst gewijzigd bjj
de wet van 31 Dec. 1909.
Krachtens dit besluit zal de eed, door den door
B. en W. voor den doodschouw aangewezen ge
neeskundige af te leggen bjj aanvaarding dier be
diening, aldus luiden
«Ik zweer (beloof), dat ik als geneeskundige,
belast met de doodschouw, de verklaring, bedoeld
in artikel 4, lid 4, der wet van 10 April 1869
(Staatsblad no. 65), gelijk die bepaling luidt na
de wijziging, daarin gebracht bjj de wet van 31
December 1909; (Staatsblad no. 455), niet zal af
geven, dan na mij door persoonlijke schouwing
overtuigd te hebben van het overigden".
Tot dusver luidde het slot van dit formulier
»dan na mjj naar behooren van het overigden
overtuigd te hebben." welke redactie aanleiding
had gegeven tot het stellen van de vraag, of het
wel noodzakelijk was, dat de geneeskundige zich
door persoonlijke schouwing van den dood over
tuigde. Het nieuwe formulier beantwoordt deze
vraag in bevestigenden zin.
Weerbericht.
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verricht
in den morgen van 11 Februari 1910, medegedeeld
door het Kon. Ned. Met. Instituut te de Bildt.
Hoogste barometerstand 777.6 te Horta.
Laagste barometerstand 732.6 te Seydisfjord.
Verwachting tot den volgenden dag meest
matige, westelijke wind, zwaarbewolkt tot be
wolkt, weinig of geen neerslag, kouder.
Huishond- en Industrieschool.
Evenals vorige jaren trok de jaarljjksche open
bare les der Huishoud- en Industrieschool weer
een groot aantal belangstellenden. De school
blijkt gestadig in bloei toe te nemen. De groote
verscheidenheid werkstukken der leerlingen, in
diverse lokalen tentoongesteld, getuigt wel dat het
onderwijs voor de meisjes, die zich in de huis
houding willen bekwamen of een diploma voor
een speciaal vak willen verwerven, zeer vrucht
dragend is.
Het aantal cursussen is wederom met een paar
vermeerderd lraaie handwerken, costuumnaaien,
hulp in de huishouding en kinderjuffrouw.
De atdeeling, waar fiaaie handwerken en proe
ven van costuumnaaien waren tentoongesteld, trok
ditmaal bijzonder veel bekijks.
Voor de ijverige directrice, mej. M. v. d. Ven,
die reeds zoovele jaren deze nuttige onderwijs
inrichting bestuurt, zal het zeker aangenaam zgn
geweest, dat gister weer een zeer talrijk publiek
zgn belangstelling en sympathie voor het hier
gegeven onderricht heeft betoond.
De eed voor doodschouw.
Btj Kon. Besl. van 31 Jan. (Sibl. no. 38) is een
wijziging gebracht in het formulier van den eed
betreffende de doodschouw, bedoeld in art. 4 al.
De staking te Beek en Donk.
Voor een klein publiek van bijna uitsluitend
leden van de betrokken metaalbewerkersvereeni-
gingen circa 50 personen trad gister-avond
de heer L. H. Boomgaard, van Amsterdam, met
het onderwerp «De staking te Beek en Donk" in
de Bondsgehoorzaal als spreker op.
De voorzitter van «St. Eloy" de afd. Schiedam
van den Ned. R. K. Metaalbewerkersbond, de heer
A. P. S. Swartjes, de vergadering openend,
zette uiteen wat aanleiding had gegeven tot deze
vergadering en, waardoor versctnllende personen in
katholieke bladen was beweerd, dat deze staking
ongemotiveerd was, en de leiders zich op socia
listische paden lieten voeren, wilde men het pres
tige van den R. K. Metaalbewerkersbond hoog
houden, door nog eens de juiste toedracht der
zaak te doeu uiteenzetten. Daartoe wilde voorz.
het woord geven aan den heer
Boomgaard.
De heer Boomgaard, daarna den katheder
innemend, verklaarde allereerst dat niet bij, zoo
als abusief op het strooibiljet is aangegeven, maar
de heer Cuyper de leider der staking was, hij
was slechts medeleider als bestuurslid van den
Metaalbewerkersbond. Aan den heer Cuyper, die
hier mede zou optreden, was een telegram uit
Beek en Donk verzonden »kom direct't is hoogst
noodzakelijk", 't Is toch gebleken, zoo deelde
spr. verder mede, dat er door een «onderkruiper"
geschoten is op de stakers een is er bezweken,
een ander licht gewond. Zonder hierover na
dere mededingen te kunnen doen, meende spr.,
aannemend dat een persoon gedood was, te kun
nen vaststellen, dat die «onderkruiper" de eenige
schuldige was, immers hg had, tegen de bepalin
gen der wapenwet in, zich van een vuurwapen
voorzien,
Daarna zijn eigenlijke rede aanvangend, gat spr.
een overzicht van de oorzaak en het verloop der
staking, in hoofdzaak het zelfde wat door den
heer Swartjes reeds in de maandvergadering van
den Volksbond was medegedeeld, daarbjj doende
uitkomen dat de eerste oorzaak reeds moest ge
zocht worden in de staking bij de gelijkluidende
firma te Helmond een vorig jaar ontstaan. In het
kort samengevat moest men uit de reden van den
spreker aftelden dat een reeks plagerijen tegen het
vereenigingsleven, waarbjj de georganiseerden wer
den benadeeld, de ongeorganiseerden in hun werk
vooruit geholpen, tot een gespannen verhouding tus
schen de patroons en de werklieden had geleid. Die
spanning was nog verhoogd door de onderhande
lingen over het Arbeidscontract, waarbg de firma
Van Thiel slechts schriftelgk wilde onderhandelen,
zoodanig echter dat de, eischen der werklieden
werden afgewezen en ten slotte onder bedreiging
van «de boel te sluiten" de teekening van he1
contract werd afgedwongen. Toen kwamen vol
gens spr. andere momenten in de ljjdensg®'
schiedenis. De R. K. Metaalbewerkersbond vroeg
de menschen die éen machine hadden en er t"®®
konden bedienen, aan beide te zetten. De fir®*
wilde dat doen door er van de 15, 7 te ontsla»0.
Daar kwam de Bond tegen op. Toch stelde d®
firma, toen zjj later een viertal personen onts'8®
ging geveD, 't voor alsof de Bond dat had gewil"'
Ook was tegen.... Pinksteren aan eenige georg8'
niseerden de huur van de woningen opgezegd<*e i
firma stelde 't voor, alsof zg die deed om de wo'
niogen op korten termijn te verhuren.
Het ontslag van het bedoelde viertal gaf a8°'
leiding tot de aanvankelijke staking in de draad'
trekkerij en klinknagelfabriek met 154—4 ste®'
men geproclameerd die later tot de draad°8
gelfabriek werd uitgebreid, toen men meende, d®
opgegeven slapte slechts voorgewend was, wijl
er in eens zoo druk werd, toen de andere fabriek®8
door de staking waren stop gezet. Spr. wraakte, d8®
een twaalftal meisjes die nog eenigen tjjd na de st»'
king met opruimen bezig bleven, zonder ondef'
stand later op straat werden gezetmaar de B°D
had zich haar lot aangetrokken en haar in de8
nood ondersteund. j
In het verdere deel zijner rede gaf spr. voof8
af op den «vriend van den arbeider", die in ing8'
zonde stukken in het «Huisgezin" enz. de par'S
der patroons had getrokken. Toch moest hij ®r'
kennen, dat de patroons niet direct slecht ware°
want zij hadden in zware armoede hulp gebode8
en bg tegenspoed in het huisgezin steun verleend'
Maar hg trachtte die erkentenis aanstonds te v®r'
zwakken, door op te merken dat de patroo8®
daarin had gehandeld als een slavenjager die
handelswaar oppoetst en goed voor den dag trac8®
te brengen in zijn eigen belang. Waar de patr00*
werden voorgesteld als beste brave lieden, d'®
kerken en kloosters steunden, bracht spr. d®
gelijkenis van den Farizeër en den Tollena8r
te berde, en als men beweerde, dat zg Beek e°
Donk hadden vooruit geholpen, betoogde bfl'
dat hunne arbeiders daarin ruim hun deel badd®8'
Na nog betoogd te hebben, dat de oudste *0'.
ningen krotten waren, tot welke uitdrukking 8"
verzekerde hem alleen het recht gat het feit d®r
uitgebouwde bedsteden en opbaling van het re®''8
weersproken feit van de Harmonie, die de ellefd'
moest wegblazen, trachtte spr. nog onder aan8*
ling o.a. van het getuigenis van den plaatselijk®11
adviseur, de leiders van socialisme vrjj te pleit®8'
hen als volkomen onschuldige, vreedzame lied®"
en de «onderkruipers" als bedrijvers der wandad®8
voor te stellen.
Debat.
Van de gelegenheid tot debat werd alleen 15®
bruik gemaakt door den heer Verhoeve, 8
verslaggever der «N.S.Ct." de vergadering bij*"1
nend, die, zelfs aannemend dat de patroons z'c
aan eenig vergrijp tegen de organisatie hadd®8
schuldig gemaakt, hier geen voldoende reden 18
staking vond. Let men op de eischen die 8"'
katholieken sociologen voor eene staking steil®0
dat zg moet zgn een uiterste, een redelijken gro°8'
slag en een zekere kans van slagen moet nebb®8'
dan vindt hg die hier niet vervuld. Spr. vr°®^
bepaald of de werklieden der firma Van Tb1®
slecht betaald, slecht gehuisvest, in ziekte o°vej
zorgd werden gelaten. Uit de rede van inl. b8
hij dit niet kunnen opmakenintegendeel hoor8
hg dat de patroons zich bg zware armoede
tegenspoed in het gezin, zich het lot der hu°°e!)
aantrokken maar inl. had door het gebruikmak®*
van de gelijkenis van den opgepoetsten slaaf, d®*
gewonen term bjj zekere partjj, die erkent®8
ontzenuwd op eene wjjze die de beste socia'1®
hem niet verbeteren zou.
Daarop antwoordend, kwam de heer Boomg»8^
er tegen op, dat de Zuidwillemsvaart, waaruit 8
zjjne mededeelingen putte, een partijdig org8*.,
zou zgn, maar liet daar spoedig op volgen, dat
een steunlgst voor de stakers opende. De loo°
waren niet zoo slechtmaar de arbeiders leefd®
van de hand in den tandniet alle woning®
waren slecht, maar de oudste woningen w»>
krotten; de hulp in lijden door den patroon *®f
schaft, werd nog eens bevestigd en inl. trachtte
gewraakte uitdrukking goed te spreken.
Deb. repliceerde daarop dat dus inl. bevestig'1
de loonen niet slecht waren, de werkli®d^
niet slecht gehuisvest waren en zg in zie"
niet onverzorgd waren. Dan was ook z.i-
staking niet voldoende gemotiveerd en
aan de majesteit van den Metaalbewerkersb®8
die moest koning kraaien, het belang van hond®'
den opgeofferd.
Inl. dupliceerde: 't ging niet om de maje®te
van den Bond, maar om het recht van dan arbeid®
Met het gebruikelijk dankwoord werd de ve
gadering door den voorzitter gesloten.
Als een bewjjs, hoe door zoogenaamde leid«J
de openbare meening in zake de staking te 6®e
en Donk wordt opgezweept en door onjuiste
dedeelingen en voorstellingen in het verke«f
spoor geleid, diene niet alleen voorbedoelde 18 f
dedeeling omtrent «den opgepoetsten slaaf", 0°*
strekke ook het volgendeDe inleider Booing8*
had in den aanvang zijner rede medegedeeld, .j
door een «onderkruiper" geschoten was op S)
stakers, waarbij een persoon was bezweken, 8
concludeerde hjj, gedood. Bg ingewonnen i8'
matie blijkt ons, dat dit beslist bezjjden de w8
beid is: gelukkig heeft nog niemand het 1®
verloren bjj dit overigens toch reeds hoogst tr®8
conflict.
