H*ath- en We westelijk Nieuws.
i Volksbadhuis.
d
de 'minderheid vormen. De staatscöim'missie voor
1905, onder het ministerie-De Meestér, bèstond
uit 7 leden, waaronder slechts eèn Kamerlid. We
zouden echter willen vragen, welke oorzaak ér
toch is voor het zoo lang uitblijven der commissie.
Doen zich moeilijkheden voor met de samenstel
ling? Zijn er onvoorziene hinderpalen te over
winnen? In de troonrede van September wérd dé
commissie aangekondigd: nu is het bijna April,
en ze is er nog niet. In 1905 ging dat anders. Even
eens in de troonrede aangekondigd, werd dé staats
commissie ingesteld bij Kon. besluit van 23 Octo
ber van hetzelfde jaar. Wèl een vérschil dus mét
wat thans gebeurt. Het ziet er dan ook niet
naar uit, dat we voor 1913 wetsontwerpen in
zake grondwetsherziening zullen ontvangen. Dé
staatscommissie van 1905, die vlug gewerkt heelt,
bracht rapport uit 20 December 1906: veertien
maanden na haar instelling. Houdt men ih het
oogdat aan het onderzoek van die oommissie
waren onttrokken de artikelen 80, 127 en
143 der gromdowt, rakende de zeèr belangrijke
kiesrechtkwestie; da't zij zich onthouden heeft
van het doen van voorstellen over onderwer
pen „waaromtrent bij de generale grondwetsher
ziening van 1887, onderzoekingen hebben plaats
gehad, die tot, hetzij positieve, hetzij negatieve
beslissingen hebben geleid, welke tot heden óf
geheel onaangevochten zijn gebléven, óf althans
algemeen geoordeeld worden gehandhaafd té moé
ten blijven", en dat daartegenover de nu te be
noemen commissie een véél uitgebreider taak zal
krijgen, een meer generale herziening zal moéten
voorbereiden, dan is het duidelijk, dat er met haar
arbeid eenige jaren gemoeid zullen zijn.
Te boud gezegd is dit niet. 1
Men denke slechts aan de grondwettelijke be
palingen in zake den godsdienst, het onderwijs èn
het armbestuur, die thans zeer zekér èen bron
van veel onderzoek en polemiek zullen worden.
Men vrage zich daarbij af, of ook niet de bepalin
gen der erfopvolging dienen te worden gewijzigd,
ial zijn ze door de geboorte der Prinses veel
miindeT nijpend geworden. En bij dit alles ver-
gete men niet, dat de nieuwe staatscommissiè
veel uitgebreider schijnt te zullen worden dan
die van 1905, dat er vertegenwoordigers in ko
men van partijen, die op zeer vele punten mét dé
groote meerderheid radicaal van meening vér-
schillen, en daarvan breedvoerig getuigenis zullén
afleggenalles factoren, die de arbeidsperiodè dér
commissie ongetwijfeld zullen verlengen. We gaan
thans bovendien het zomerseizoen tegémoèt, en
dan werken dergelijke commissies gewoonlijk niet
hard. Alles wijst er dus op, dat er eenige jaren
zullen verloopen, alvorens het rapport der staats
commissie is verschenen. Waarlijk, men moet wel
In onverbeterlijk optimist zijn, om te gélooven,
dat vóór 1913 de zaak ver zal zijn gevorderd.
Het schijnt trouwens, dat de regeering er zoo
weinig mogelijk haast mee wil maken. Nu, onver
standig is dat niet. Want op het voornaamste punt,
het kiesrecht, dreigt het vuur der vèrdeéld-
heid aan de rechterzijde te zullen opbranden,
nu de invloedrijke groep der Chris telijk-histori-
schen zeer weinig van het huismanskiesrecht heb
ben moet. Intusschen: de staatscommissie is nog
altijd niet ingesteld. En zuster Anna zit te tu
ren.... I I
Scheepvaart op de Russische havens.
De Nederlandsche legatie te Petersburg heeft
telegrafisch antwoord gemnden op de door het
ministerie van buitenlandsche zaken gevraagde
inlichtingen in zake de verhoogde havengelden,
voor Nederlandsche schepen, in Russische havens.
Het telegram was voor den minister niet dui
delijk.
Een zakelqke mededeeling kan nu niet eerder
worden verstrekt, voordat de door de legatie te
Petersburg toegevoegde schriftelijke uiteenzetting
der zaak is ontvangen.
De riviertol.
Prof. dr. Adolf Arndt te Koningsbergen heeft in
het Zeitschrift tür Vö'kerrecht und Bundesstaats
recht een opstel over het vraagstuk van den rivier-
tol geschreven. Hjj komt daarin tot de slotsom,
dat onder de »kunstwerken" (travaux d' art) voor
welkers gebruik, volgens de internationale tractaten*
op den Rjjo en de Elbe recbten mogen geheven
worden, ook sluizen en bijzonder kostbare water
staatswerken begrepen mogen worden. Maar tegen
over Nederland verkeeren de Duitsche bondsstaten,
naar hg meent, in een bijzonder gevalzoolang
het tol- en handelsverdrag, dat op 31 December
1851 tusschen de Duitsche tolvereenigin en Neder
land gesloten is, niet opgezegd wordt, kunnen
tegenover Nederland zelfs voor het gebruik van
kunstwerken geene rechten geheven worden.
Vervroegde winkelsluiting.
Het bestuur der afdeeliosr Amsterdam van den
Algeineeoe Nederland-chen Bond van Handels- en
Kantoorbedienden heeft aan de Winkeliers te Am
sterdam een circulaire gezonden, waarin wordt
gepleit voor de invoering van een wettelijk ge
regeld sluitingsuur voor alle winkels en maga
zgnen.
Het Meppelerdiep.
Men meldt d.d. 18 Maart uit Meppel aan de
>Ass. Ct."
Heden werden door den heer minister van Wa
terstaat in audiëntie ontvangen de heeren J. Blom,
president, W. Arends en mr. Eilerts de Haan,
ecret arts der commissie voor de verbetering van
den waterafvoer van het Meppelerdiep, tot welke
heeren in een onlangs alhier gehouden vergadering
het verzoek werd gericht den heer minister ter
zake te bezoeken.
Met hen was aldaar aanwezig onze afgevaardigde
mr. H. Smeenge, eerelid van genoemde vereeniging.
Niet alleen vernam men, dat de rapporten der
colleges van Gedep. Staten van Overjjsel en Drente
waren ingekomen, maar men kreeg ook den indruk,
dat het onderzoek daarvan van de zijde van het
departement reeds vrjj ver was gevorderd.
Ontslag dr De Gelder.
Een aantal werklieden van de gem. electriciteits-
werketi te Amsterdam heeft (bijna het geheele
personeel) een adres aan den Raad gezonden in
zake het aan dr. De Gelder gegeven eervol ontslag.
Adressanten verzoeken het ontslag te willen doen
intrekken. (Hbl.)
Roode Kruis.
In de eergisteren onder leiding van Z. K. H den
Prins der Nederlanden gehouden algemeene ver
gadering van het Nederlandsche Roode Kruis, wer
den in de plaats van de heeren jhr. De Savornin
Lobmar, jhr. Van Karnebeek, Kamerleden, en
Tempelman van der Hoeven, die bedankt badden
en aan wie door den voorzitter hulde werd gebracht,
gekozen mr. dr. J. A. A. H. de Beaufort, commies
aan het departement van Buitenlandsche Zaken,
dr, G. W. S. Lingbeek, arts, oud-leider van de
Ned. Roode Kruis-ambulance in Zuid-Afrika in
1899, en jhr. mr. dr. H. H. A. van Karnebeek, re
ferendaris van het departement van Koloniën. Me
vrouw Tb. Halberisma-Van Vollenhoven, voorzit-
teresise van bet vrouwencomité te Rotterdam, op
wie een gelijk aantal stemmen als op Van Karne
beek was ui'gebracht had zmh teruggetrokken.
Te 1 uur werd de Prins door een commissie
binnengeleid Verschillende dames en heeren wer
den aan Z. K. H. voorgesteld.
De voorzitter opende de vergadering met een
harteljjk welkom aan de eereleden, vertegenwoor
digers van afdeehngen en correspondenten en deelde
mede, dat het hoofdcomné zich onledig heeft ge
houden met de herziening der siatutm. Er
ontbreekt thans nog de regeling van het personeel
van het Roode Kruis te velde, de regeling der ran
gen graden, enz., welke regelingen nog bjj de re
geering aanbangig zjjn.
Door den secretaris, den heer W. J. Vervloet,
werd bet verslag uitgebracht over het tijdvak 1
Juli 1907 tol 30 Juni 1909,
Het verslag werd voor kennisgeving aangenomen
en de rekening en verantwoording van den pen
ningmeester goedgekeurd, onder dankbetuiging aan
den penningmeester, jhr. O. J. A. Repelaer van
Onel, voor diens zorgvuldig en accuraat beheer.
De heer Gejjtenbeek, correspondent te Kampen,
herinnerde aan een vroeger door hem en anderen
geopperd denkbeeld, om een enquête in te stellen
naar het personeel en materieel op het gebied van
ziekenverpleging, in Nederland aanwezig. Door den
secretaris, den heer Vervloet, was er indertjjd op
gewezen, dat dit zou leiden tot het maken van
een soort uitdragerij, met een enorme correspon
dentie, maar nogmaals zette spreker zeer uitvoe
rig uiteen, hoe noodig bet is propaganda te maken,
en nogmaals verzocht hg aan 't hoofdbestuur, om
zgn denkbeelden op dat punt in nauwgezette over
weging te nemen.
De ondervoorzitter, de heer Laman Trip, wees
erop, dat het hoofdbestuur pas opnieuw is gecon
stitueerd. Er is thans een afdeeling speciaal aan
gewezen voor de propaganda. Tot die afdeeling
behoort o.a. ook de kolonel Quanjer. De heer
Geytenbeek kan dus gerust zgn, dat de propagan
da niet uit het oog wordt verloren.
Den secretaris, den heer Vervloet, die weldra
heengaat op zijn verzoek, wegens gevorderden leef-
ijjd, werd vau verschillende zjjden hulde gebracht.
Hare Majesteit de Koningin zal spoedig het gevraag
de ontslag op de meest eervolle wjjze verleenen.
De heer Laman Trip zeide, dat het hoofdbe
stuur gaarne H. M, de Koningin verzocht zou
hebben, den heer Vervloet te benoemen tot lid
van het hoofdbestuur, maar de statuten laten dit
niet toe.
De voorzitter sloot zich bg deze woorden aan
en nitte den wensch, den heer Vervloet hier nog
dikwjjls, hetzij als eerelid of in andere kwaliteit,
aanwezig te zien.
De heer Vervloet had met een dankbaar hart,
al was hier wel eens gekibbeld, de waardeerende
woorden geboord.
De aangenaamste en vriendelijkste herinnerin
gen big ven spreker steeds bg en mocht ooit weer
de nood aan den man komen, dan staan allen
weer klaar, oud en jong. (Applaus).
De voorzitter sloot daarna de vergadering.
Het Verzekeringsdebat in de Kamer.
Op den brief, door het Kamerlid, den heer 8noeck
Henkemans, afgevaardigde voor Amsterdam II,
ontvangen van de S. D. A. P. te Amsterdam, hou
dende uitnoodiging om op de vergadering
te Amsterdam de handelingen van hem en
zgn medestanders na het verzekeringsdebat te
verdedigen, heeft de heer Snoeck het volgende
antwoord gezonden
-VUntvange U mjjn beleefden dank voor Uw
vriendelijke uitnoodiging a.s. in een openbare ver
gadering te Amsterdam te komen spreken.
Ik mag niet nalaten U te zeggen dat het mij
voorkomt, dat Uw Bestuur met het uitschrijven
dezer vergadering op den goeden weg is. Indien
er iets is, dat mg diep heeft teleurgesteld tjjdens
mjjn kort Kamerlidmaatschap, dan is het dat bg
de besprekingen zulk een ruime plaats wordt in
genomen door persoonlijke zaken. Deze behooren
in de Tweede Kamer absoluut niet thuis, en ik
hoop er mij ook immer van te onthouden.
Zjjn er persoonlijke dingen te behandelen, welnu
daarvoor gebruike men particuliere vergaderingen,
uitgeschreven door de gezameljjke Kiesvereni
gingen. Doch door daarvoor de Tweede Kamer
te gebruiken bederft men het debat. Alleen door
zuivere zakelijke besprekingen is het Nederland
sche volk gebaat, doch aan persoonlijke aanvallen
en verdedigingen heeft geen enkel Nederlandsch
burger iets.
Toch moet ik opmerken dat het niet aangaat
mg te noodigen op eene vergadering door Uwe
Vereeniging uitgeschreven. Wil men condictoir
debat, dan zou de vergadering ook moeten staan
onder bescherming der verschillende Besturen en
onder leiding van een onpartijdig persoon.
In hoeverre dit ideaal te bereiken is, weet ik
niet, doch nu de zaken zoó staan, geloof ik dat
het best is dat ieder zich maar bepale tot eigen
terrein bovendien is ditmaal de door U gekozen
datum in de week voor Paschen, bizonder onge
schikt.
Ik neem dus uw uitnoodiging niet aan.
Ik heb aan de Rechtsche Kiesvereenigingen in
Amsterdam II geschreven, dal ik bereid ben in de
maand April op hare openbare vergadering te spre
ken over »Het verzekeriogsdebat in de Tweede
Kamer."
Met waardeering en dank voor uwe uitnoodiging,"
enz.
Bestuurders van middenstandsvereenigingen.
In een in het Zuid-Hollandsch Koffiehuis te
's-Gravenhage gehouden vergadering van alge
vaardigden van middenstandsvereeniigingeh le
verde de daartoe benoemde commissie het ont-
werp-statuten in, door haar saamgesteld voor 'n
bond van besturen van middenstandsvereenigin
gen.
Er zijn 19 Haagsche vereenigingen, die in de
termen voor aansluiting vallen, bij den Bond aan
gesloten.
Na een korte rede van den voorzitter wérd de
Bestuurdersbond geconstitueerd verklaard.
Weerbericht.
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verricht
in den morgen van 22 Maart 1910, medegedeeld
door het Kon. Ned. Met. Instituut te de Bildt.
Hoogste barometerstand 776.7 te Valentia.
Laagste barometerstand 743.9 te Bodo.
Verwachting tot den volgenden dag zwakke
tot matige wioden uit noordelijke richtingen, licht
tot balf bewolkt, droog weer, zelfde temperatuur.
Gemeentelijke Arbeidsbeurs.
Gevestigd in het Beursgebouw telefur. 244.
Geopend alle werkdagen van 9^ tot 11J
voormiddag. Maandag, Dinsdag en Vrjjdag
van 8 tot 9 uur 's avonds.
Gevraagde Arbeidskrachten.
Halfwas mandenmaker haifwas draaier
halfwas smid fabrieksjongen kleermaker
halwas letterzetter jongen voor drukkerjj
(eenigszins bekend met zetwerk).
Voor buiten de stad.
Koperslager bankwerker-plaatwerker
teekenaar (voor ma chinefabriek een meester
knecht voor een lakfabriek metaalslgper.
Aangeboden Arbeidskrachten.
Timmerman stokers bakker portier -
koetsier huisknecht pakhuisknechtschipper
bankwerker— halfwas bankwerker vuurwerker
machinebankwerker voorslager koper
slagermatrassenmaker plaatwerker— klinker
metselaar opperman kurkensnijder grond
werkers straatmaker tuinier loodgieter
personen voor lichte werkzaamheden meubel
maker behanger machinedrjjver mon
teur-rijwielhersteller - wasschen aan huis gevraagd
schoonmaakster dagmeisje naaister voor
verstelwerk baker boekbinder letter
zetter.
In de week van 14-20 Maart 1910 werden
genomen 249 baden
lste kl. 2de kl.
kuipbaden 10 kuipbaden 30
regen 20 regen 172
school
kinder »k 5 ct 17
Wijziging uitbreidingsplan.
B. en W. zeggen in een schrijven aan den Raad:
»Den 26 October 1.1. werd door Uwen Raad op
ons voorstel, zulks naar aanleiding van een ver
zoek van J. H. Vroomans, die aan het verlengde
der Warande wenschte te bouwen, vastgesteld een
door ons in overleg met de Vincentius-Vereeniging
opgemaakt plan tot wgziging der rooiljjnen op de
terreinen dier Vereeniging in die omgeving.
Bg genoemd besluit werd ons tevens machtiging
verleend tot het overnemen van de straten en
werd de kwestie van het overnemen der huizen
aan het eind der Warande, welke eventueel voor
straataanleg moeten worden geamoveerd, geregeld.
Op grond van die machtiging tot overname der
straten werd dit raadsbesluit aan de goedkeuring
van heeren Gedeputeerde Staten onderworpen.
Deze beschouwden echter de wgziging der rooi
lijnen als een gedeeltelijke herziening van het
uitbreidingsplan voor het Zuid-westelijke deel dezer
gemeente, goedgekeurd bg Koninklijk besluit van
24 Februari 1908 no. 18 en verlangden, dat
aan de voorschriften, bedoeld in art. 28, 4e
der Woningwet zou worden voldaan.
Tevens stelden zjj ons in kennis met de bed®11
kingen door den Inspecteur van de Volksgezond
heid ontwikkeld tegen het ontworpen gewjjt'g^
stratenplan.
Wjj hebben hierop het advies ingewonnen T£lD
de Commissie voor de gemeentewerken.
deze bezwaar moest maken tegen de bedenkinge"t
door den Inspecteur van de Volksgezondheid ge"1'1
in te gaan, hebben ook wij geen vrjj beid gevond®"
in het eenmaal, in overleg met de VincentiuS'
Vereeniging, opgemaakt plan wijziging ie brenge"'
Overigens aan den wensch van Gedeputeerd
Staten voldoende, hebben wjj een plan tot gedeel
teljjke herziening van het uitbreidingsplan D°et
verdere bescheiden ingevolge art. 28 der Woning'
wet ter visie doen leggen. Waar de termjjo v°°r
die tea visie ligging gesteld, thans is vertrek6"'
zonder dat bezwaren zijn ingediend, stellen wij
voor het formeel ontwerp tot herziening van bet
uitbreidingsplan vast te stellen en daartoe te neme"
het besluit, dat in ontwerp hierbjj. gaat.
De correspondentie met heeren Gedeputeerd0
Staten leggen wjj hierbjj over, onder opmerking'
dat de afscbuivmg der hoeken van straten volge"s
de Bouwverordening in de toelichtende beschrijving
is vermeld."
Aanvnlling voorschot Volkshuisvesting
met f 7000.
Tot den Raad richtte zich de Vereeniging »Volk
huisvesting" met verzoek haar alsnog een vefdef
voorschot van f7000.— te willen verleenen.
sGeroepen over deze aanvraag advies uit te
brengen" zeggen B. en W. sbebben wg de e®r
U het volgende te berichten
Krachtens raadsbesluit van 19 Juni 1902, strek'
kende om aan de Vereeniging een voorschot
verleenen als bedoeld in art. 30 der WoningW®'
ten bedrage van vjjtmaal het door aandeelhouder3
gestort bedrag doch hoogstens f 100 000. wef'
den door de Gemeente, daartoe door het Rijk
staat gestel voorschotten verleend van f 59980^
voor 24 woningen aan de Fabristraat en va"
f40.000voor 34 woningen en 1 winkelbuis
de Gorzen.
Deze woningen met den grond aan de FabfJ'
straat hebben echter de vereeniging f130.000.''
gekost. Behalve de boven vermelde voorschot^"
ten bedrage van f 99.980.was tot dekking va"
dit bedrag beschikbaar het aandelenkapitaal va°
f 20.190.— en ongeveer f3000.- uit eigen k»s'
middelen, zoodat nog een bedrag van f 700O-""
te kort komt.
Waar het nu hier geldt voorziening in een te
kort voor reeds uitgevoerde plannen, zien wjj ge®°
bezwaar daartoe het voorschot aan te vullen.
Doch éen punt is van bizonder gewicht.
Bjj het bovengenoemde raadsbesluit van
19
Juli 1906 werd tot eisch gesteld, dat 20% va°
het voorschot door eigen middelen moet zjjn g®'
dekt.
Aan dezen eisch bleek Uw raad telkens bjj
besprekingen van het verleenen van voorscbotte"
aan de Vereeniging zeer gehecht te zjjn, zooda'
wij ons verplicht achtten de Vereenig'"^
vooraf te kennen te geven, dat wjj daaraan mee"
den te moeten vast houden, met verzoek te
richten, of een yerbooging op dien voet eventue®'
zou worden aanvaard.
Waar de vereeniging ons te kennen gaf bet
suppleeren van het aandeelen-kapitaal te bezW®'
rend te achten, stellen wjj U voor U bereid te
verklaren, met behoud van de bepaling, dat bet
voorschot zal bedragen vjjfmaal het door aand®e'"
houders gestort bedrag, het maximum van be'
voorschot te stellen op honderdzevendui&e"
gulden.
Bestrijding drankmisbruik in branderijen*
Door de Kamer vaD Arbeid voor de Voeding
en Genotmiddelen alhier is onderstaand scbrüveP
gezonden aan de branders-patroons in deze 8®
meente
»Door bovengenoemde Kamer werd in bal"
vergadering gesproken de gewoonte, die hier
nog in vele brandergen bestaat om aan ieder e
er om vraagt, jenever om niet te verstrekken*
Welke de gevolgen zijn, die daarvan in v®'e
arbeidersgezinnen worden ondervonden, beboeT®°
wg U niet nader uiteen te zetten herhaalde'!)
is dit reeds vroeger in geschriften en courant®"
artikelen door anderen zeer juist aaugetoond.
Waar het hier een zaak betreft die zoowel vo"r
patroons als voor werklieden van zeer groot
laDg is, heeft onze Kamer gemeend hier hand"
lend te moeten optreden door middelen te bet"
men, om die treurige gewoonte krachtig te bestt'
den, ja, zoo mogeljjk, geheel te doen ophouden-
Dat deze mogelijkheid bestaat, daarvan zjjn
ten volle overtuigd, maar dan moeten ook afie"'
voor zooveel dat in hun vermogen is, medewerk®0
om tot dat doel te geraken.
Aan den ingang van bjjna alle branderij®"
staat wel reeds het verboden toegang" duide'Ö^
te lezen, maar in vele gevallen wordt dit verb"
niet nagekomen. Aangenaam is het ons ecb'®r
ook hier te kunnen constateeren dat reeds io
kele branderjjea geen jenever meer wordt v®1^
strekt wat zeer zeker te danken is aan bet °P
treden zoowel van patroon als van meesterknecb
Hen brengen wjj dan ook gaarne onze hulde v°°
het goede voorbeeld, dat daardoor aan ander®"
werd gegeven. Wjj hebben hier echter bet oo»
op hen, van wie het laatste niet kan worden
zegd en juist tot dezen is ons ernstig en dring®"
verzoek ona hunne fabriek(en) met langer
oog
5'
d
eed
