Dagblad mor Schiedam en Omstreken. A b b h t s c r t op de Mieüwe Scmedamscne Courant met palis IMastnrd MapBlad orii! 10 c. B.iffil. 0.45 j. ml f 1.35 b. 33ste Jaargang. Donder fa*r 28 April 1910. No. 9701. feuilleton. «a misdaad vergelding. Ufficieele berichten. Kennisgeving. Kennisgeving. Pius X en de Gewijde Muziek. ABONNEMENTSPRIJS: Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en kost voor Schiedam per 3 maanden 1.35, per maand 45 cent en per week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland 2.per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2 cent. Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter- straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders. Bureau BOTKBSTBAAT 50. PRIJS DER ADVERTENTIëN: Van 16 regels ƒ0.92 met inbegrip van bewijsnummer, Elke regel daarboven 15 cent. Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend. Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel. Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst bil 1 qke overeenkomsten aangegaan. Telefoonnummer 85. Postbus no. 39. DRANKWET. Burgemeester en Wethouders van Schiedam, brengen, ingevolge artikel 12, le lid der Drank wet ter openbare kennis, dat bij hen een verzoek is ingekomen van M. J. M. BGLiULK, van be roep los werkman, wonende Broersveld no. 182 alhier, om verlof voor den verkoop van uitsluitend alcoholvrijen drank voor gebruik ter plaatse van verkoop in den winkel van liet perceel Broersveld no. 182 alhier en herinneren, dat ingevolge het 3de lid van artikel '12 der Drankwet, binnen 2 weken na deze bekendmaking tegeii het verleenen van het ver lof schriftelijk bij hun College bezwaren kunnen Worden ingebracht. Schiedam, 28 April 1910. Burgemeester en Wethouders voornoemd M. A. BRANTS. De Secretaris, VSICKEN GA. Inrichtingen welke gevaar, schade of hinder kunnen veroorzaken. Burgemeester en Wethouders van Schiedam, Gelet op de bepalingen der Hinderwet, Brengen ter algemeene kennis, dat op heden aan J. A. M. Jansen en zijne rechtverkrijgenden voor een proeftyd, eindigende den talen Juli 1911 vergunning is verleend tot uitbreiding' van rijn stooiumuien „Nederland" staande aan de Nieuwe Haven no. 1Ü5/1U7, kadaster Sectie M, Ho. 930, door het plaatsen van verschillende diachines bestemd voor de vervaardiging van Veekoeken en de daarmede in verband staande uitwinning van olie, doch uitsluitend ter ver werking van lijn-, raap- en maanzaad. Schiedam, den 28 April 1910. Burgemeester en Wethouders voornoemd, M. A. BKANTb. De Secretaris, V. SICKENGA. bi de „N. Ven.1. Ct."' schrijft „Vedelaar" het volgende Onder de vele geschriften en brieven, die de thans regeerende Paus, Pius'X, deed verschijnen, tr.ok zeer zeker niet het minst de aandacht zijn belangrijk werk over de gewijde muziek, het veel esproken „Motu Propria", dat vertaald in schier abe talen, over de geheel e wereld verspreid wérd. Ofschoon dit herderlijk schrijven een duidelijk inzicht geeft in de gevoelens, die de Heilige Va der omtrent de kerkmuziek 'koestert en de voor- ^hrrften betreffende het gebruik en do samen- ®tellin:g der kerkelijke zangen, voorzien van aan- C(-*keriingen uit het Kanonieke recht ten de Heilige 85) Scbi'ift'an° z°e^en v'el haar aandacht op een op- te sbwee kleine kamers te huur, dadelijk c ^aanvaarden." 1-5 ^et huis er zeer eenvoudig uitzag, zeide e^ne m zichzelf: Gat zal niet duur zijn. donker mS- onder een gewelf door, kwam op eene de beJj. bjnnenplaats, ging naar het huisje, waar en vroeg ter bez'o was eene soep te bereiden Oij hebt kamers te huur, juffrouw a' juffrouw, twee op de zesde verdieping, «teveel is de huur Gonderd en veertig frank. Mag ik ze even zien? h iïiPri„e zÜn onbewoond. Ik zal met ^ledegaan. ^lde'flp3!6011 sJeute' genomen te hebben, verge- Hio .ewaabster Jeanne naar de zolderkamers. telintrP iamers bevallen mij zeide de vluch- ^Uiten pn a ze Seziea te hebben. Ik kom van no» h PariJs wonen. Ik wil ze van- nog betrekken.... Ik zal spoedig deze Liturgie, klaar en helder daarin zijn uitgedrukt, is het toch interessant nogmaals de persoonlijke meaning en het uitdrukkelijk verlangen van Pius X hieromtrent te vernomen, door Z. H. den Paus in een persoonlijk onderhoud mot Eng. d'Har- ooert, den hekenden Belgischen schrijver over mu ziek, medegedeeld. In zijn jongste werk „La Musiqu© actuelle en Italië" vertelt d'Harcourt, het volgende over l'opi- nion de Sa Sainteté Pie X. Van alle verschillende takken der hedendaagsche toonkunst in Italië, waarvoor ik een studiereis naar Rome maakte, interesseerde mij het aller meest de kerkmuziek, zooals die daar beoefend en uitgevoerd wordt naar het voorschrift en de be velen van het Opperhoofd der H, Iverk. Alvorens de brug van den Engelenburcht te overschrijden en het Vaticaan binnen te treden, zoo verhaalt d'Harcourt, had ik de stof en de emoties van de profane muziek totaal van me afgeschud om me geheel te wijden aan de kennis der religieuze toonkunst, die toen in muzikale katholieke kringen de 'gewichtige bespreking van den dag uitmaakte. Sedert de verschijning van het „Motu Proprio" dat Z. II. den 22 November 1903, ter gelegenheid van |het feest der H. Caecilia het licht deed zien, was de belangstelling voor de gewijde muziek aanmerkelijk levendiger ge worden >en voelde men algemeen dat men stond voor een reactie, die terug zou voeren naar de authentieke kerkzangen cler vroeger eeuwen. In bet eerst veroorzaakte de openbaarmaking van <iit werk onder de katholieke kerkzangers der geheel© wereld een diepe emotie, diè nog ver sterkt weid door de meest dwaze veronderstel lingen, die men daaraan toevoegde, en die het deden voorkomen of alle muziek in de kerken verboden zou worden en slechts de eenstemmige k eik zang zou worden toegelaten. Zelfs zeer achtenswaardige koordirigenten kon den zich die verbanning niet verklaren en waren al's door eein oleetrischen schok getroffen door het vermeende feit, dat de gewijde muziek, die zij gewoon waren aan de .geloovigen te doen hooren, nu uit den booze zou zijn. Andere musici, van een dweepzieke partij', die hield van verandering en een strenge toepassing fier -oude zangen toegedaan was, doch die te gauw en tot een kortzichtige gevolgtrekking kwam, rie pen reeds luide, doch lo voorbarig victorie. Z. II. Paus Pius X, die onderricht was van mijne muziek-studiereis naar Rome, nam tevens welwillend kennis van een schrijven van Mgr. Bisleti, waarin de verschillende punten waren opgeteekend, waarvan ik zoo gaarne de waarde volle opheldering verlangde te bekomen. De Paus ontving mij met groot© goedheid en begon al zeer spoedig met mij over de muziek te spreken. Hij drukte zich langzaam doch zeer duidelijk in het Italiaansch uit. Zijne Heiligheid beval voor het dagelijksdh gebruik den Grego- kamers van meubels voorzien. Zooals gij wilt, juffrouw... Gij weet zeker wel, dat het de gewoonte is, drie maanden voor uit te betalen Ik zal u dadelijk het bedrag geven. Best. De eigenaar heeft mij volmacht gegeven in zijn naam te teekenen. Ik zal uwe kwitantie klaar maken... De twee vrouwen gingen weder naar beneden. Jeanne betaalde vijf-eu-dertig frank en ontving eene kwitantie, waarop de door haar opgegeven naam, Lize Perrin, voorkwam. Als handgeld gaf zij de bewaakster een vijf frankstuk, iets, wat haar oogenblikkelijk de genegenheid der vrouw verschafte. Haast u met te koopen, wat gij noodig hebt... zeide deze tot haar, dan zal ik u een handje helpen. Waar kan ik een winkel van oude meube- lan vinden Hier dichtbij, in de Jakobstraat, het vierde huis links... De voortvluchtige ging naar het aangewezen adres en werd voor eene geringe som eigenares van de meest noodzakelijke meubelen. De koopman beloofde, dat het gekochte binnen een uur bezorgd zou zijn. Terwijl Jeanne naar huis ging, kocht zij in een magazijn een weinig linnen en kleedingstukken voor geringen prijs en ging daarna den koopman afwachten. Nog voor vier uur waren de eenvoudige meu- riaanschen zang in het algemeen aan, maar Zij voegde er onmiddellijk eenige muziekmissen aan toe, te zingen hij gtroote kerkelijke feesten, met begeleiding van bepaalde instrumenten en had daarbij meer speciaal de missen van Cherub ini op het oog. Missen, zoo.afs die van Verdi, zoo zeide mij Z. H., zijn meer geschikt en gecompo neerd voor religieuse concerten. De Paus verwierp echter onvoorwaardelijk de kerkzangen, die op motieven van Rossini zijn getoonzet en citeerde noot voor noot een „Tantum Ergo" die op deze manier was samengesteld en. voegde er bij: „Ros sini zou stellig zoo'n oneerbiedigheid niet hebben toegestaan." 'Op mijn opmerking, dat het vaak moeilijk zal zijn om te weten welke de werken zijn, die Hare goedkeuring wegdragen, antwoordde mij Zijne Hei ligheid, dat Zij zich beijvert om de voornaamste werken kenbaar te maken, waarvan Zij de uit voering gedurende de Heilige Diensten berec'htigt, doch vóór alles wenscht Zij, dat de muziek, die men in de keiken uitvoert, van een streng religieus karakter is en dat zij vrij zal zijn van elk thea traal accent. 'Men moet eveneens alle instrumenten vermijden, die ©en groot gedruis maken. Ik haastte mij den Heiligen V,aider op te merken de pauken, „timpani" waarvan sprake is in het Evangelie; maar Z. H. hernam spoedig: „No, non noil' Evangelie, ma nei salmi; cos,a tuta differente." „Neen, niet in het Evangelie, do-ch in de psalmen, dat is een groot verschil. D.at was toen een Hebreeuwsche gewoonte. David zel'f, danste hij niet voor de heilige ark? De tijden zijn wel veranderd! 't Is nutteloos om ze terug te verlangen, i" Wat betreft de toevoeging van vrouwen aan de kerkkoren was Pius X onverbiddelijk. Tevergeefs sprak ik Z. II. over 'de plaatsing van een tribune die aan de vrouwen de gelegenheid zou bieden om mede te zingen, en ten einde ze aan het gezicht te onttrekken, een voorhang aan te bren gen; Z. H. was niet te bewegen om in deze aangelegenheid iets toe te geven. Vruchteloos trachtte ik den Paus te overtuigen van het nut om vrouwenstemmen aan de koren te verbinden; ik kon den Heiligen Vader niet mijn gevoelen doen doelen: Hij wil uitsluitend dat de kerkkoren zijn samengesteld uit mannen- en kinderstemmen. „De opleiding en de repetities der knapen vra gen wat meerderen arbeid en t-ijid dan die der vrouwen, doch ziedaar alles: dat kan toch geen groot bezwaar zijn," hernam Z. H. „Dat de vrouwen in de kerk zingen met geheel het volk, dat zal de mooiste muziek zijn," sprak de Opperpriester: „Cantoranno con tutto il populo e sara ia diu bella musical" In dit laatste ligt tegelijkertijd een program opgesloten van een religieuse en sociale muziek. Om U in het kort te vertellen, wat de hoofd inhoud van de mij zoo goedgunstig toegestane audiëntie bij den Heiligen Vader was, ze komt beien op hun plaats gezet en brandde een lustig vuurtje in de een weinig verroeste, kleine kachel. Jeanne dankte God en vroeg Hem haar te be schermen, te ondersteunen en te leiden. Door het gebed gesterkt en nauwkeurig willende weten hoe groot haar rijkdom nog was ledigde zij haar beursje en zag, dat dit niet veel meer bevatte... Als ik niet binnenkort van honger wil ster ven. zeide zij, moet ik zoo spoedig mogelijk werk zoeken.,. Daar /ij door de ontroeringen en de verschil lende tochten, die zij voor de inkoopen had moe ten doen, uitgeput was van vermoeidheid, gevoelde zij gi'oote behoefte aan eenigen uren rüst. Zij ging uit om een weinig voedsel te zoeken en daarna onmiddelijk naar bed te gaan. Ongeveer vijftig passen van haar huis zag zij eene restaurant, op welker uithangbord geschil derd was »In de bijeenkomst der bakkers. Zij ging binnen. Sedert den dag, waarop Lucien van zijn vriend George Darier het briefje had ontvangen waarin de gunstige uitslag van diens bezoek in het huis der Muriilostraat vermeld was en tevens dat de heer Paul Harmint den tweeden der volgende maand zou terugkomen, was de hoop in het hart van den jongen man teruggekeerd. hier op neer. Het Hoofd der Katholieke Kerk verlangt den Gregroria.anschen zang of unison- zang voor het gewone dagelijksche Officie en wil de religieuze muziek in den stijl van Cherubini voor de feestdagen gereserveerd zien. Hij verbiedt aan de vrouwen om in de kerken te zingen anders dan in vereeniging met de ge loovigen. De Heilige Vader wil absoluut geen ingrijpende hervormingen, zooals enkele dweepzieke kerkzan gers veronderstelden, doch slechts de afgedwaal- den, die zich geheel op het terrein der profane muziek bewogen en die kunst in de Kerk wilden toepassen, naar de wegen der katholieke kerk muziek terug voeren en hun het te bewandelen kerkelijk pad der kunst liefdevol wijzen. Deze bevelen van den Paus hadden mij bijzonder getroffen en toen ik daarna in België een genre kerkmuziek hoorde uitvoeren, dat me veel beiang inboezemde, leek mij die muziek geheel te beant woorden aan de inzichten van Z. H. Het was te Antwerpen in de Kathedraal onder leiding van den bekenden koordirigent Emile Wam- bach. Zijn repertoire is beslist internationaal en bevat alle religieuse muziek, het beste dat ge schreven is op muzikaal gebied en van een stren gen stijil en godsdienstige stemming. - Zonder te rekenen de vier of vijf groote jaar- lijksche feestdagen, wanneer de muzikale krach ten aanmerkelijk versterkt zijin, heeft men op de gewone Zondagen op het koor 18 kinderen (10 sopranen en 8 alten) 6 tenoren en 6 bassen, be geleid door ©en driedubbel kwartet met contra bas, één fluit, twee clarinettes, twee hoorns en groot orgel, dit geheel is van een voortreffelijke sonoriteit, van een aangrijpende godvruchtige stemming. 'De strijd te Rome over de kwestie, welke school de beste is, die van Solesmes met Dom Pothier aan het hoofd of die .van Regensburg ondter bestuur van Francois Habeft is nog niet beslist, ondanks de stroomen inkt, d.ie daarover vloeiden. In hoofdzaak ijvert Solesmes voor den poly- phonen of éénstemmige» Gregoriaanscben zang, terwijl de andere school de schoonheid en het gebruik der meerstemmige muziek, b.v. die van Pales trina, bepleit. Stellig is het, dat deze laatste bij kerkelijke feesten meer indruk maakt en plech tiger en rijker klinkt dan de Gregoriaansche een stemmige of unisonzang, welke zich voor de ge wone kerkelijke diensten meer eigent. In elk geval, bet Opperhoofd van Petrus' Kerk heeft in dezte gesproken; beide inzichten kan en mag men echter volgen. Aan de hand van het „Motu Proprio" kan en moet men den waren weg in deze vinden en bewandelen. Hij wachtte, steeds vlijtig doorwerkende, op het tijdstip, waarop hij, voorzien van een aanbeveling van George, zich zou mogen voorstellen aan den millioenen rijken industrieel, die ziju advocaat niets zou kunnen weigeren. Bij de eerste ontmoeting der vrienden, vertelde George aan Lucien wat er tusschen hem en juf frouw Marie, op wie hij veel voor den goeden uitslag rekende, was besproken. Lucien twijfelde niet aan dien uitslag. Hij had. gehoor gevende aan de aanbeveling van den schoolmakker, met niemand wie dan ook, over zijne inzichten gesproken, natuurlijk Lucie uitgezonderd, en toch had hij haar den naam niet gezegd van den man bij wien hij zeker was in betrekking te komen en zoodoende eene vaste en schitterende plaats te verkrijgen. Lucie was trouwens volstrekt niet nieuwsgierig om dien naam te kennen. Het voornaamste voor haar was, dat Lucien spoedig die betrekking kreeg, want dit zou het tijdstip van hun huwelijk vervroegen. Nu haar verloofde zoo vroolijk gestemd was, had het jonge meisje ook steeds een opgeruimd humeur en werkte zij nog vlijtiger dan voorheen. Op het oogenblik, dat wij Lucie weder in haar kamertje op de Bourboukade ontmoeten, had zij liet moeilijk werk, dat juffrouw Augustine haar had toevertrouwd, half af. Wordt vervolgd.] BB

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1910 | | pagina 1