Dagblad voor Schiedam en Omstreken
pi i
nationTlTTilitie.
3-i-slo jaargang,
Vrijdag 27 Mei 1910
W 9723
EERSTE BLAD.
Dit nummer bestaat uit
TWEE BLADEN.
Ofbcieele berichten.
Ke n n i s g e v i n g.
Buitenlandsch Nieuws.
Verspreide berichten.
Staten-Gfeneraal.
ÜSa
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland f 2 per kwartaal
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter-
straat 50 en brj alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
BureauBOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 1—6 regels ƒ0.92 met inbegrip van bewijsnummer
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt lweemaal berekend,
ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst bil-
Igke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no.
Oproeping van Verlofgangers in
werktljjken dienst.
De Burgemeester van Schiedam
maakt bekend, dat de natenoemen in deze ge
meente wonende miliciens-verlofgangers worden
opgeroepen om krachtens art. 109 der Militiewet
1901, op 16 Juni a.s., onder de wapenen te
«omen bij hun korps en in de garnizoenplaats
achter elks naam vermeld
JOHANNES JAN WIJK, en
JOHANNES MARTINUS VAN DER SLOOT,
Gotelingen dezer gemeente van de lichting 1908,
JOHANNES HENDRIK KERSSEMEIJER, en
AART VISSER,
Gotelingen dezer gemeente van de lichting 1909,
&Uen behoorende tot het 3de Regiment Infan-
ene> lste bataljon, garnizoensplaat Bergen -
op-Zoom
MARINUS JOHANNES SPRUIJT,
Goteling dezer gemeente van de lichting 1909.
oehoorende tot het Regiment Grenadiers en Ja^
gers, garnizoensplaats 's-Gravenhage
LEONARDUS MACHIEL DE LEEDE,
Goteling dezer gemeente van de lichting 1909,
ohoorende tot het 6e Regiment Infanterie, 3e
Bataljon, garnizoensplaats Breda
GERRIT VAN ZON,
Goteling dezer gemeente van de lichting 1909,
loorende tot Giet 4de Regiment Infanterie,
le Bataljon, garnizoensplaats Delft
PAÜLUS VAN EIJK,
oteling dezer gemeente van de lichting 1909,
Dehoorende tot het 4e Regiment Infanterie, 2e
bataljon, garnizoensplaats Leiden.
JOHANNES THEODORUS VAN PELT
MACHIEL SCHUURMANS, en
GERARDUS HENDRICUS DE WIT,
otelingen dezer gemeente van de lichting 1909,
oehoorende tot het 9de Regement Infanterie, 4e
Bataljon, garnizoensplaat Utrecht.
De hierboven genoemde miliciens-verlofgan-
den moeten zorg dragen, dat zij zich ieder op
voor hem aangegeven dag, uiterlijk te 4
Verinf" unif°rm gekleed en voorzien van hun
vertri?-as (zakboekje), alsmede van al de bij hun
Pen gr?ot~vej'Gof medegegeven voorwer-
melden uitrustin9> bij hun korps
trP* vei'Gofgangora, die alleen per spoor- of
aanu, S moeten reizen en in wier zakboekje
ronrf 6Zlg .1S eel1 wd Vapier gedrukt en met
mkt in3evuld vervoerbewijs. begeven zich
steil naar het station van vertrek en
Leuen aldaar hun zakboekje ter hand aan den
Lationsbeambte, met de uitgifte van plaatbe-
indWu belast- De verlofgangers behooren er op
tern g te zy'n' dat hun liet zakboekje wordt
voerh geven' alsmede de strook van het ver-
de Re W1^s' aangezien deze strook hungeduren-
Ve,.,rfls moet dienen als plaatsbewijs.
Bende gangers> die, hoewel hun reis aan van-
van Sp.001'" of tramweg, een gedeelte
°f die moeten afleggen per stoomboot
dienst, daar de openbare kennisgeving EEN1G
en ALLEEN als BEWIJs geldtdut hij behoor
lijk is opgeroepen.
Den verlofgangers die zich als kostwinners
onmisbaar achten voor het gezin waartoe zij be
hooren en op grond daarvan meenen in de ter
men te vallen tot het verkrijgen van ontheffing
van bovenbedoelden werkelijken dienst, of van
eene geldelijke vergoeding, wordt medegedeeld
dat de aanvragen daartoe die op ongezegeld
papier kunnen worden geschreven en door de
belanghebbenden eigenhandig moeten zijn ge-
teekend behooren te worden gericht aan
Hare Majesteit de Koningin, indien ontheffing -
en aan Zijne Excellentie den Heer Minister van
Oorlog, indien alleen vergoeding gevraagd wordt
en dat het in het belang van den verzoeker is,
die aanvragen enkele weken vóór de opkomst
onder de wapenen in te zenden.
Schiedam, den 27sten Mei 1910.
Dt Burgemeester voornoemd,
M. A. BRANTS.
DUITSCHLAND.
Het staat nu vast dat de koning en de ko
ningin van België den 30sten te Potsdam zullen
aankomen en als gasten van den Keizer in het
Nieuwe Paleis hun intrek zullen nemen. Het ko
ninklijke paar zal ook de voorjaarsnaraden bij
wonen.
dezen verklaren, dat zij liever willen sterven, dan
hun wapenen over te geven.
Gemeld wordt ook, dat de opstandelingen een
sterke positie bij Djakova hebben ingenomen.
Minder waarschijnlijk klinkt het bericht, dat de
Turksche militaire autoriteiten Djakova met op
zet in handen van de opstandelingen laten, ten
einde hen aan te moedigen, zich'te concentree-
ien en hen zoo in één slag te vernietigen.
Volgens de Turksche bladen heeft de minister
van binnenlandsche zaken gister alle gouver
neurs ervan in kennis gesteld dat de opstand
der Albaneezen als .geëindigd kan worden be
schouwd.
Of Hip - v'"
bewiis in .U1 het bezit-ziJn van een v ervoer-
vertrek ö6nj om daarop van het station van
reizen aUai GPGaats van opkomst te kunnen
Vet'en 'mnl op llunne reis van één of meer
minste „f gebruik maken, moeten zich ten
het knrna werkdagen vóór hun vertrek naar
12) aanmp-nfH e afdeeling Militie (Schoolstraat
W0r(je^f!den ten einde aldaar in het bezit te
^vGjzen st,eGd van de vereischte vervoerbe-
vool'4h™, noodi(L zich ten minste een half uur
'lef station"? Vaiil den 'mu °f de team aan
Ine i bevmden-
een ziekte of gebreken de opkomst van
hiervan ganger mochten verhinderen, moet
heeling xnvr doenlijk aan bovengenoemde af
keerde 1 le worden overgelegd eene gelega-
°ngezeepifeüee?ku,Ddi8'e verklaring, welke op
herstel ver,, pie,rkaP worden gesteld. Na zijn
die ,!ejt J zi°h onverwijld bij zijn korps.
de cproernnn geldige reden niet voldoet aan
Minister van n°\ n" verstrekte last van den
"ij die L/rl°9,?ls Oritur afgevoerd.
ZlJn 'korps aanmebn redm zlch te laat biJ
Het nZ rZ maakt zick strafschuldig.
^eving oZhe7t97 mn ee™, ^aderlijke ken-
alth<znsbin7en hu r\ verHV?"ger' 200 d™
Van zijne veZVrif- J Verb, jf houdt' geenszins
et plicht mg tot opkomst in werkelijken
FRANKRIJK.
De stoomboot „Pas de-Calais", op weg van
Galais naar Dover, is op de Fransche onderzee
boot „Pluviose geloopen, welke gezonken is.
De „Pluviose" was ondergedoken en stootte bij
het bovenkomen tegen een der raderen van de
„Pas-de-Calais", die met eenige averij weer de
haven moest binnenloopen.
Het ministerie van marine ontving een tele
gram uit Calais meldende, dat de „Pluviose"
op twee mijl ten Noordwesten van de haven is
aangevaren en op een diepte van 17 M. gezon
ken is. De naphtareservoirs schijnen bezweken
te zijn. Men vreest ernstig voor het lot der 25
opvarenden.
Uit Calais wordt nog geseind
Om vijf uur zijn een torpedojager, drie tor
pedobooten, twee sleepbooten en twee drijvende
bokken met reddingsmateriaal ter plaatse aan
gekomen en hebben de plek, waar de „Pluviose"
ligt, ontdekt. Men weet niet of de equipage nog
in leven is.
Drie bevelhebbers van het station van onder
zeebooten te Calais zijn aan boord der „Pluviose
Dé „Pluviose' is een volgens de plannen van
den ingenieur Lauboeuf gebouwde duikboot, en
vormt het definitieve type van de door dien
ingenieur ontworpen onderzeërs. Zij is de eerste
van een reeks duikbooten van hetzelfde type.
- De Parijsche „Matin" ontkent, dat de offi
cieuze logenstraffing van de „Norddeutsche
AlgemeineZeitung" haar bericht over het gesprek
tusschen keizer Wilhelm en minister Pichon
ontzenuwt. Het blad zegt, dat het den keizer
van een Europeesch Statenverbond heeft laten
spieken. Maar dat de door den keizer ontwik
kelde denkbeelden over de noodzakelijkheid van
een aansluiting tusschen de Euiopeesche Staten
op zekeie gemeenschappelijke grondslagen, gelijk
stonden met een confederatieplan. Bovendien
heeft de keizer dikwijls met andere Franschen
in denzelfden geest gesproken, o.a. met den
graaf de Franqueville in 1897 en met d' Estouinel
les de Constant verleden jaar te Kiel.
CHINA.
De keizer van China heeft een edict uitgevaar
digd, volgens hetwelk een serie Cliineesche zilveren,
nikkelen en koperen munten zullen uitgegeven
worden, op de basis van liet decimale stelsel.
De Duitsche Telegraafmaatschappij verneemt
dd. eergisteren uit Sjanghai, dat in Midden- en
Zuid-China de vijandige stemming tegen de bui
tenlanders toeneemt.
Als oorzaken voor de onlusten noemt bet tele
gram de rijstschaarschte en de overijlde invoerino-
van hervormingen, ofschoon China niet beschikt
over genoeg mannen van voldoende kennis en er
varing om die hervormingen met verstand en
beleid in te voeren. Ook het houden eener volks
telling had kwaad bloed gezet, want het mindere
volk zag daarin een voorbode van de invoering
van nieuwe belastingen.
In den aanvang richtte de toenemende ontevre
denheid zich overal in China een streven om de
beweging af le leiden op de buitenlanders. In
de Chineesche inlandsche pers wordt ook weer
het gerucht gecolporteerd, dat de buitenlandsche
mogendheden een verdeeling van China voor de
naaste toekomst voorbereiden.
De regeering te Peking staat zelf niet sterk
genoeg om met kracht op te treden tegen de
verspreiders van deze gevaarlijke geruchten.
Koningin Mary van Engeland is door den
keizer van Duitschland benoemd tot commandant
van het regiment huzaren, te Stolp in garnizoen.
Het huwelijk van prinses Clementine van
België met prins Victor Napoleon is tegen het
einde van Juni vastgesteld. Oorspronkelijk was
het plan, dat het huwelijk in Engeland gesloten
zou worden. De dood van koning Edward
heeft het plan gewijzigd en nu zal de huwelijks
voltrekking in Italië plaats vinden. Prinses Clo-
tilde, de moeder van prins Victor Napoleon, be
woont te Moncalieri in Italië een kasteel.
Koning Manuel van Portugal, komende van
Londen, vertoeft enkele dagen te Parijs. Gisteren
heeft-de jonge vorst een bezoek gebracht aan
president Fallières. De beide staatshoofden hebben
vijf-en-twintig minuten met elkaar gepraat.
Ook de Turksche troonopvolger heeft den pre
sident bezocht President Fallières heeft de bezoe
ken beantwoord.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Woensdag <25 Mei.
(Slot.)
TÜRKIJë.
Uit Konstantinopel wordt dato 24 Mei gemeld
dat het aantal in Albanië gewonde Turksche sol
daten ongeveer 700 bedraagt.
In de laatste dagen heeft geen ernstig gevecht
plaats gehad. Berichten over ontwapening van
Albaneezen in sommige districten, waar de°staat
van beleg is afgekondigd, hebben groote beroe
ring onder de Albaneesche bevolking gewekt.
Bijna ieder Albanees is steeds met een revolver
gewapend de Albaneezen dragen een revolver
zooals de bewoners van West-Europa uit gewoon
te met een wandelstok loopen, en slechts met
den grootsten tegenzin zal hij van zijn wapen
scheiden mijn wapen is mijn eer, zegt hij. Zoo
is liet begrijpelijk, dat de Turksche minister van
Oorlog, Mahmoed Sjefket pasja, een adres van
een aantal Albaneezen ontvangen heeft, waarin
Het enquêtevoor stel.
De heer De Geer betoogde voorts, de zaak
niets te maken heeft met christelijke beginselen.
'a s voorstel ligt in de neutrale zöne en de
eenige vraag, die spreker zich stelt en waardoor
hy zijn stem laat beheerschen is, of 's lands belang
hiei een enquête vordert. De feiten nagaande
kwam spr. tot de conclusie, dat voor de Lehmann's
zeer zeker ook het innerlijk verband tusschen de
decoratie en de verkiezingsgelden bestond, doch
niet voor Kuyper. Het tegendeel zal voor dr.
Kuyper althans nooit bewezen kunnen worden,
omdat het hier geldt een psychisch moment.
Spreker keurt af alles wat afkeuring verdient
maar gelooft niet, dat een enquête ons verder zal
brengen en stemt deswege tegen.
De heer Van Idsinga, repliceerende, hield
vol, dat de voorgestelde enquête wel toelaatbaar
is en beoogde dat verwerping van dat voorstel
dan ook niet mag beteekenen, dat de Kamer deze
enquête niet gelegen acht binnen de grenzen van
het enquêterecht. Hij verklaarde nogmaals Hat
hij tegen Troelstra's voorstel alleen stemt uithoofde
hij evenals de heer De Beaufort en anderen een
enquete onnoodig acht.
De heer Duymser van T wist wijst er
op dat de heer Koodhuijzen oorspronkelijk m de
pers tegen een enquête was en dat de socialisten
de lintjes-zaak oorspronkelijk niet ernstig achtten.
Deswege mocht hij uitroepen comediespel, tijdens
de rede van den heer Roodhuijzen.
De heer Roodhuyzen betoogde naar aan
leiding hiervan dat hij na rijp beraad en uit
plichtbesef tot zijn tegenwoordig inzicht in deze
zaak is gekomen.
De heer Van Hamel hield zijn standpunt
vol en deed nader uitkomen, dat het zwaartepunt
van de enquête voor hem ligt in hetgeen geschied
is in verband met de aanleiding tot het decoree
ren van Lehmann en waaromtrent tot dusver de
sluier niet is opgelicht geworden. Dat heeft het
land recht te weten.
De heer Limburg het standpunt der vrijzin
nig-democraten nader uiteenzettende, zeide, dat
had de iechterzijde de feiten die ten aanzien van
dr. Kuyper vaststaan, ruiterlijk erkend, dan zou
men nog tegen deenquète hebben kunnen stemmen.
Maar de geheele anti-revolutionaire partij ontkent
de feiten.
De heer Troelstr a, de sprekers beantwoor
dende, kwam op tegen het platte materialisme
waarmede gisteren de heer De Stuers het stand
punt verdedigde dat de regeering gerust ridderorden
mag in uitzicht stellen als belooning voor rijkaards
uie kunstschenkingen doen. Hij achtte het een
bedeit van ons volksleven onderscheidingen als
liet ware te koop te stellen als middel om de
staatskas eenige tonnen te besparen.
JJe heer Van Idsinga erkent geen spoor van
bewijs over de vraag ot bij Dr. Kuyper het in-
neilijk verband bestaat tusschen verkiezin°rsc,el-
den en decoratie. Maar zelfs de heer De°Geer
erkent Jat het verband bij Lehmann en Mei.
Westmeyer bestaat en Dr. Kuyper heeft getuide
zijn eerste stuk in de ^Standaard" hierover, aan
de mogelijkheid van zulk verband gedacht.
De juridische batterij der rechterzijde is slecht
bediend, ja zelfs verlaten. Daarmee viel de strijd
voor de niet-ontvankelijkheid van het voorstel
met: men beproefde toen de politieke batterij,
die wel met raak schiet maar veel rook ver
spreidt.
Spr. komt op tegen de qualificatie door den
lieer Lohman te zijnen opzichte gebezigd, noch
spi., noch een ander heeft een vonnis over
Dr. kuyper uitgesproken, maar de aanmerkingen
op Di. Kuyper gemaakt vloeien uit diens hou-
ding voort Het zou de gemeenste politiek zijn
geweest zoo spr. en zijn vrienden na de gevoerde
campagne met metterdaad toonden, dat zij het
licht niet duchten. Want Dr. Kuyper's politieke
carrière is reeds alloopen en men denke niet dat
spr. nu nog genoegen vindt in het hakken op Dr
Kuyper. r
De rechterzijde heeft Dr. Kuypers goeden
naam in handende kans dat de enquête gun
stig voor hem is, bestaat, welnu, zij toone den
moed het licht te doen doordringen. Zij houde
niet enkel iraaie tiraden, doch toone daden.
Spr. kenschetst den invloed van Dr. Kuyper
vereerd als hoogepriester, wiens Caesaropapismé
zoo enorm veel kwaad in het land gesticht heeft.
In krachtige termen schetste spreker den vun-
zigen achtergrond van deze geheele Kuyperzaak,
waarbij altijd op den voorgrond trad: geld, <mld
en nog eens geld voor de verkiezingskas en waar
bij moest dienst doen, als bemiddelaarster, een
jullrouw van een soort, waarmee geen fatsoenlijk
mensch wil omgaan.
De gansche houding van de antirevolutionaire
party in deze is verdacht.
Met klem kwam spreker op tegen de insinua
tie dat spreker in deze Kamer stond als de ge
nius van den haat. Geen sprankje van haatte-
gen Dr. Kuyper persoonlijk huist in spr. maar
wat hij wel ingekankerd haat is de onwaarach
tigheid, zijn de leugentjes, de halve waarheidjes,
de geheele gore tactiek in deze geheele Kuyper
zaak aan het licht getreden. Kuyperhaat over
Kuypers optreden in 1903 bestaat" bij spr. niet
Voor wat Kuyper in 1903 den arbeiders heeft
aangedaan, heeft hij in 4905 zijn trekken reeds
thuis gekregen en daarvan heeft spreker reeds
voldoende politieke vreugde genoteii om thans
nog over het jaar 1903 wraaklustig te bdioeven
gaarne spreekt"w'l rechterziJde van 19U3 zoo
vers. hil t s sPr-wijzen op het ontzettende
Kuvper dTl t0e" en nu= in 1903 toe" Ve
rnacht 'hei-i i ?r? uu man' bet toPPunt van zijn
ciail derrifl hebbende> a"es deed om de so-
de,-™cratle ,le Gnuikea, en thans nu hij, on-
vernlinh? C0,nsïdera)tl°n °f the House" staande,
vei plicht is buiten 's lands Raadzaal te blijven.
snJL, ve,rderen ,00P van zijn repliek wees
spiekei °p de groote tegenstrijdigheid in het
geen over den persoon van Dr. Kuyper door
zijn vrienden is gezegd. Eenerzijds werd hij voor
gesteld als naïef, eigenlijk een groot kind ander
zijds als een man van groote levenservarinc.
Daarna hield hij nader zijn bezwaren°tegen
den ingestelden Eereraad vol en handhaafde
by ten slotte zijne conclusie van vroeger, dat
net^ uitloopt op een partijstemming, waarbij spre-
kei s enquête-voorstel zal worden opgeofferd aan
de coalitie-politiek.
Er werden nog enkele replieken gevoerd, o, a