Dagblad voor Schiedam en
11
33ste Jaargang.
Zaterdag 25 Juni 1910.
No. 9/48.
EERSTE BLAD.
AMneert U op Je
Nine ScMeiamsck Const
Ka misdaad vergelding.
Et iratis Misstal MaisM
prijs IQ t. p. ï£5l, f 0.45 p. Bi, fÜ5jJÏÏ
Buitenlandsck Nieuws.
FEUILLETON.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dn blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voo* Schiedam- per 3 maanden f 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland f 2— per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter-
straat 50 en bg alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
Van 1—6
PRIJS DER ADVERTENTIêN;
regels ƒ0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk adverteeren worden uiterst bil
.gke overeenkomsten aangegaan.
BOTERSTRAAT 50
Bureuu
Telefoonnummer 85.
Postbus no. 39.
Bit nummer bestaat uit twee
bladen en een Geïllustreerd
Zondagsblad.
De uitslag der Saten-verkiezingen in de Zuid-
Hollandsche districten mag zeker eene ware
voldoening heeten voor de Christelijke partijen die
zich voor dit omvangrijk werk zooveel moeite heb
ben gegeven. Werden bij eerste stemming reeds
alle aftredende leden dier partijen herkozen, bij
de herstemming hebben zij nog een viertal zetels
mogen veroveren, waardoor de anti-liberale
meerderheid in Zuid-Hollands Staten nog zoo
versterkt wordt, dat zij tegen de volgende ver
kiezingen nog een Hinken stoot kan velen alsvorens
in eene minderheid te verkeeren.
Rotterdam, de oude, vroeger bijna onneembaar
geachte burcht van bet liberalisme, heeft zich vooral
bij deze Staten-verkiezingen uitstekend gehouden,
dank zij vooral den nooit volprijzen ijver van de
wakkere propagandisten van alle christelijke par
tijen. Werden reeds bij eerste stemming resp.
in II en IV de aftredende Christelijke Staten
leden Gerretson en Ten Bosch met groote meer
derheid herkozen, bij deze herstemming werden
definitief de plaatsen die de heeren mr. S. Muller
en J. Visser, aftredende liberalen, in District I
niet meer mochten bezetten, aan de heeren mr.
Hoogewegen (kath.) en Valk Jr. (antir.) definitief
toegewezen de beide sociaal-democraten, zelfs
Spiekman die er 't beste voorstond, moesten het
onderspit delven. Kon in III voor den heer Margry
nog geen piaats veroverd worden, waar de heeren
Plate en De Jongh het veld behielden, in V moest
de heer Mees dulden, dat de katholieke heer Van
de Vijver hem naar de Staten-zaal gaat verge
zellen.
Bracht Rotterdam aldus wel begeerde winst
Leiden kon de billijke verwachting der katholieke
partij niet bevredigen. De heer Paul behield in
de Sleutelstad het veld tegenover den katholieken
eandidaat, den heer J. Bots, die reeds zoo dikwijls
zijn edelen naam voor de stembus geleend heeft.
Een betrekkelijk klein groep dissenters, heftige
Papenhaters, schijnt daar den doorslag te geven-
De veelbewogen Lustrumfeesten hebben zeker
er niet toe bijgedragen, de opgewekte politieke
stemming die voor het welslagen eener verkiezing
vereischt wordt, te bevorderen.
Het vorstelijk 's-Gravenhage schijnt zich nog
slechts moeilijk te kunnen ontworstelen aan de
heerschappij van het liberalisme, dat er reeds zoo
vele jaren heerscht, dat met de grofste onbe
schaamdheid alleen d i e gemeente voor de Staten
verkiezingen geheel en onverdeeld heeft gelaten.
Toch zijn er onmiskenbare teekenen dat bij wel
licht nog iets betere organisatie, bij grobtere actie
door een doelmatig propagandistenkorps, de zetel
plaats onzer Provinciale Staten zich niet op den
duur voor het liberalisme zal gewonnen geven.
Reeds nu werd althans een van het vijftal vacee-
rende zetels gewonnen. Mr. M. baron Mackay,
christelijk-historisch, zal het rechter deel der
Haagsche kiezers in Zuid-Hollands Staten verte
genwoordigen. Zijn antirevolutionaire medecandi-
daat, de heer C. van der Voort van Zijp, moest
echter nog achterblijven. Intusschen heeft toch de
tactiek om minder candidaten te stellen dan er
plaatsen beschikbaar waren, voor een enkelen zetel
succes gehad.
Dordrecht en Gorinchem bleven nog het libe
ralisme trouw. In Dordt werd de liberale bur
gemeester Wichers met den liberalen heer Van
der Gijp van Barendrecht afgevaardigd en moesten
de anti-revolutionair en de sociaal-democraat
in de minderheid blijven. Gorinchem koos zijn
aftredenden liberalen afgevaardigde mr. Visser
van IJsendoorn en liet den anti-revolutionairen
eandidaat in de minderheid blijven.
In het geheel kwamen 13 liberalen en 8 soci
aal-democraten, aldus 21 linkschen, in herstem
ming met 9 mannen van rechts, 5 protestanten
en 4 katholieken.
Eindresultaat is, dat bij de eerste stemming
rechts zijn 23 zetels behield en niets verloor en
links slechts 3 zetels bezette dat bij de herstem
ming links zich in 11 zetels handhaafde, maar 4
aan de rechterzijde moest prijsgeven dat nergens
een sociaal-democraat gekozen werd dat de anti
revolutionairen bij de herstemmingen l,dechris-
telijk-historischen 1 en de katholieken 2 zetels
wonnen.
Een wanklank bij al deze heerlijke, welluidende
tonen is zeker, dat in Leiden de katholieke ean
didaat bij de herstemming nog minder stemmen
had dan bij de eerste stemming. De Leidenaars
schijnen «beduusd" van het feesten.
De anti-liberalen hadden tot nogtoe inonsSta-
ten-College 51 zetels, de liberalen 31. Deze cij
fers zijn nu geworden 55 tegen 27. De protestant-
sche anti-liberalen bezetten daarvan totnogtoe 41,
de katholieke 10 zetels. Thans bedraagt het aan
tal protestanten van rechts in onze provinciale
vertegenwoordiging 43, het aantal katholieken 12.
Voegen wij bij dit verblijdend resultaat in Zuid-
Holland den opwekkenden uitslag in Overijsel, waar
eergisteren de zetel te Ommen in beslag werd geno
men, waarbij twee anti-liberalen, in herstemming,
den uitgevallen liberaal wilden vervangen en boven
dien nog een zetel te Enschede gewonnen, dan is er
over den geheelen afloop der Staten-verkiezingen
zeker tot heden alle reden van tevredenheid. De
wind waait nog altijd uit den coalitiehoek, on
danks alle vermeende splijtzwammen Kuyperzaak
en Van Doorn-interpellatie, die den hechten,
stevigen coalitietoren integendeel nog meer sche
nen te bevestigen. Wat zal het liberalisme nu
nog kunnen doen om zich uit zijne politieke on
macht op te heffen
ENGELAND.
Naar uit Londen gemeld wordt, zal de EngeJsche
regeedng op 28 Juni een wetsontwerp indienen,
waarbij de voor de Roomsch- Katholieken belee-
t'igemde zinsneden uit den kroningseed zullen
gewijzigd worden.
FRANKRIJK.
PARIJSCHE KRONIEK.
Van onzen Parijschen correspondent.)
De verklaringen door den minister-president
Briand den 9den Juni in de Kamer afgelegd en
in den Senaat door den minister van Justitie
Barthou voorgelezen, hebben in de eerste een
matigen bijval uitgelokt, terwijl zij door de sena
toren koel ontvangen werden. Na de regeering,
dus zich zelf natuurlijk, gefeliciteerd te hebben
met de gunstige omstandigheden waaronder de
laatste verkiezingen in alle vrijheid hebben plaats
gevonden," begon Briand op zijn manier de be-
teekenis er van uit te leggen. Zij hebben, zeide
hij, getoond hoe hartstochtelijk het land naar
vooruitgang verlangt, 't Wil in de staatkundige
orde evenals in de belastingen en op sociaal en
economisch terrein nieuwe hervormingen met de
stoffelijke en zedelijke verheffing der democratie.
Verder behandelde hij de parlementaire arbeids
discipline. Het gouvernement wil regeeren en zal
zijn macht niet laten afbreken, 't Zal de autori
teit van het uitvoerend bewind in alle deelen
waar 't uit samengesteld is met de verantwoorde
lijkheid welke er uit voortvloeit, krachtig hand
haven. Het princiep van een meerderheid, wat
het gezag vormt, is het wat het regeeren uit
maakt en mogelijk doet zijn.
Hierna kwamen de kieshervoi'mingen aan de
beurt, waarover de natie bij de laatste stem
mingen zich niet onduidelijk heeft uitgesproken,
en waar bij de minister de minderheden van
eenige beteeekenis aan de beraadslagingen in de
vergadering van de vertegenwoordigei's dier natie
wil doen deelnemen. De regeering zal bij de dis
cussie over dit onderwerp niet den minsten geest
van outoegeefeljjkheid toonen. Het regeeringsont-
werp zal als basis tot een grondige studie kunnen
dienen en tot nuttige besluiten leiden. De admi
nistratieve en rechterlijke hervormingen, evenals
de sociale, zullen niet minder de activiteit en
hooge aandacht der Kamer eischen. Wanneer de
arbeiders eenmaal zullen gaan inzien dat hun eigen
belangen met de groote belangen van de geheele
natie solidair zijn, dan zullen zij de noodzakelijk
heid van de orde in de maatschappij gaan ver
langen. Zij zullen gaan begrijpen, dat de orde on
ontbeerlijk voor de ontwikkeling van den voor
spoed van het land is en de eerste plicht van
een gouvernement daarin bestaat om die orde
met kracht tegen alle aanvallen van geweld te
verdedigen en te handhaven. (Applaus rechts):
126)
T n!!f 's ju'st> omdat ik de gedachte van Lucien
antn°U0jj dat 'k 'iem b\j mÜ beb genomen...
antwoordde Joris Garaud.
En die gedachte
van~ °{lveranderlijk en onomstootbaar.Het doel
zlJn mven is den dood zijns vaders te wreken...
kpre atiIs met recht een jong mensch die spij-
is o-p0'! t ^ater zoekt... De dood zijns vaders
anne F°1 eene zeer verstandige jury Je-
veroordeeïd F t0t 'evens,anoe gevangenisstraf heeft
is gelooft niet, dat Jeanne Fortier schuldig
o'1 \bah en waarom dat
heeft Lij een voorgevoel van de waarheid
diens dood schuldlSt Jor's Garaud en ontkent
meTning" gehe'el ^n 'tjveraadert m'jne
is hot r T Nu de zaak zoo staat,
nat '-J van Lucien Labroue bij u gevaarlijk...
lot wilde I T' worden, indien het nood-
dat UJ Jeanne Fortier ontmoette en
aat die vrouw mij herkende...
Dat is eene onmogelijke ontmoeting...
Waai'om
Jeanne Fortier is in de gevangeais en zal
nooit daaruit komen.
Zij is ontsnapt... Zij is vrij...
XIX.
Ovide sprong verschrikt op.
Vrij herhaalde hij. Sapristi, dat is een
leelyk zaakje 1 Die twee zouden werkelijk el
kaar kunnen ontmoeten en dat moet niet gebeu-
ien 1^ Koitom, het is Lucien Labroue, dien ge
noodig oordeelt, die opgeruimd moet worden
Neen, antwoordde de millionnair.
Jeanne Fortier, misschien
Ik weet niet, waar zij is.
Dan geef ik het op.
Ik zal u het geval duidelijk maken...
Ik verlang niets liever dan dat I
Gij weet, hoe xk houd van mijne dochter
Marie.
Marie bemint Lucien Labroue.
da'' 's beL wat u hindert I riep Ovide
vroolijk uit. Waarlijk, mijn oude jongen, gij gaat
hard achteruit I lk herken u niet meer 1
Maar die liefde van Marie voor Lucien Labroue is
uw reddende stroohalm I Haast u zoo spoedig
mogelijk uwe dochter aan den jongen man te ge
ven en alles zal goed gaan I
De millionnair wilde iets zeggen, doch Ovide,
die zich hoe langer hoe meer opwond en dacht,
dat zijn zoogenaamde neef hem niet begreep,
voorkwam hem en vervolgde:
Gij begrijpt dat misschien nog niet; ik zal u
dat even duidelijk maken
Veronderstellen wij, dat Lucien uw schoonzoon
is geworden en tevens uw deelgenoot en dat hij
Jeanne Fortier ontmoet... Veronderstellen wij,
verder, dat het Jeanne Fortier gelukt, hem nog
inniger te overtuigen, dat zij onschuldig is.. Ver-
ondei'stellen wij eindelijk, dat zij samen den wa
ren brandstichter van Alfortville, den waren
moordenaar van Jules Labroue zoeken en dat zij
dien vinden, dan is het zoo duidelijk als iets, dat
hij zelf Jeanne Fortier het stilzwijgen zal opleg
gen. Zou hij opzien kunnen baren rondom den
man, wiens dochter hij gehuwd heeft? Nooit 1
Ik had die berekening ook gemaakt, teen
Marie mij hare liefde voor Lucien bekende... ant
woordde Paul Ilarmant.
Welnu?
Welnu I dat huwelijk is onmogelijkhij be
mint een jong meisje en hij heeft haar gezworen
haar te huwen.
Zij is dus goed rijk, dat jonge meisje
Zij bezit geen cent I
Wat een krankzinnige 1 Neen maar, dat is
al te dom, dat is niet om te gelooven 1
Het zij zoo, maar ongelukkig is het waar,
dat Lucien de hand van Marie geweigerd heeft
Ah I thans begin ik te begrijpen... Het is
tiet jonge meisje, dat spaken in uw wiel heeft
gestoken en dat opgeruimd moet worden.
De ï'epubliek, zeide verder Briand, heeft, ten
einde haar werk van economischen en socialen
vooruitgang te verwezenlijken meer dan andere
regeeringen den vrede binnen en buiten hare
gxenzen noodig. Doch hoe oprecht hare gehecht
heid aan den internationalen vrede ook zij, toch
moet zij zich voortdurend met hare materieele
macht bezig houden als de eenige zeer zekerste
waarborg barer onafhankelijkheid en waardigheid.
Zij heeft eene verbintenis aangegaan en vriend
schap gesloten welke zij steeds tracht te ver
sterken, doch zulke overkomsten steunen op de
vei onderstelling dat zij haar rang in de wereld
zal staande houden. Daarvoor zal de regeering
met ijver en zorg waken. Zij stelt zich namelijk
voor, het parlement spoedig de behandeling te
vragen van het zeeprogramma, waar mede de
vorige Kamer zich reeds heeft bezig gehouden,
't Is dringend noodig tot de afdoening
van een der hoogste belangen der natie te gera
ken, (Protesten van de uiterste linkerzijde.)
Om aan de behoeften der nationale verdediging
te land en op zee te voldoen en om de sociale
wetten te kunnen gaan toepassen, zal de belasting
op het inkomen moeten worden ingevoerd. De
wet dezer belasting moet de lichtvaardigheid op
alle punten trachten te verwezenlijken zonder de
burgers te verontrusten of te plagen waarmede
de tegenstanders dezer wet steeds geschermd
hebben (toejuichingen en gelach op vele banken.)
Jen slotte vraagt de minister een meerderheid
in het belang zelf der bevrediging van het land,
om de leeken-overwinningen der republiek te be-
vestigen en te fanmlhuven Met de zorg geen en-
kele geloofsovertuiging te verontrusten en geen
rechtmatige gevoelens der gewetens te kwetsen
of te bestrijden, zullen wij U de noodige wettige
regelingen voorstellen, ten einde de leekenschool
te beschermen.
De heer D e 1 a h a y e. Ah 1 daar heb ie het
losgeld 1
Briand, Welke Ik als de hoeksteen der re
publiek beschouw, en om, zonder buiten de vrij
heid te gaan, met rechtvaardigheid en verstand
de controle bij het schoolvraagstuk in zijn geheel
op te lossen. Nu weet gij, Mijne Heeren, wat wij
willen, waarheen wij gaan en hoe wij willen re-
geeren. Aan U om te zeggen of wij in overeen
stemming zijn met uwe gedachten en of gij in
de juiste en loyale verklaringen welke wij U gaven,
aanleiding vindt met ons tot de grootheid van
Frankrijk en de republiek te willen medewerken",
(toejuichingen op vele banken.)
De interpellatiën op deze groote rede den I4den
dezer aangevangen, duren nu reeds twee weken
voort. Het eerst waren de socialisten-collectivisten
aan het woord. De burger Albert Thomas, een niet
onverdienstelijk rechtsgeleerde, verweet den mi
nister naar den kapitalisten-kant over te hellen
en gaf toen voorlezing van een orde van den dag,
programma van de collectivistische partij, die na
melijk verlangtde verandering van het leger in
Zij is het.
Zoodra zij verdwenen is, zal Lucien Labroue
niet zoo onnoozel zijn het fortuin, dat gij hem
aanbiedt, te laten ontsnappen.
Het is juist daarop, dat ik reken, om mijne
dochter te redden.
Welnu, neef, ik belast mij er mede dat
zaakje in oide te maken... Gij hebt vertrouwen
in mij gehad en daarin stel ik eene eer
Wees gerust, binnen kort zal mijn nichtje Marie,
mevrouw Lucien Labroue heeten... Maar zeg eens
hoe heet het liefje van dien ezel en waar woont
zij
Ik weet daarvan niets...
Drommels, dat is eene inlichting, die mij
niet veel helpen zal.
Ik stem daarin toe, maar ziehier een middel,
waaraan ik gedacht heb en dat ons er toe leiden
kan te ontdekken, wat wij nog niet weten...
Ik zend Lucien voor drie weken naar Belle
garde om machines te plaatsen en plannen te
maken.
Uitmuntend! Wij zullem hem gedurende
dien tijd niet op de hielen hebben.
Dezen avond blijft hij in de fabriek slapen,
ten einde morgen, zoodra de dag begint, de ma
chines te verzenden, waarmede hij naar het Ly-
onstation zal gaan.
Daarna...
[Wordt vervolgd.)