Stads- en Gewestelijk Nieuws. Ingezonden. gekomen ter vervulling van hun zendingde of- ficieele bekendmaking van de troonsbeklimming van koning George V, aan onze Koningin. De Engelsche gezant stelde de heeren. voor aan den adjudant der Koningin, luit.-kolonel Ten Hoog straten, die hen begeleidde naar het Koninklijk paleis, waar de Engelsche heeren logeeren. Onderscheiding. De heer mr. Jan van de Mortel, griffier bij het kantongerecht te Tilburg is door Z. H. den Paus benoemd tot ridder in de Orde van den H. Gre- gorius. Katholiek Sociale Week. Zesde dag. In de gistermorgen gehouden vergadering heeft de heer J. M. A. Zoetmulder gesproken over wo- ningbouwvereenigingen, d.w.z. over de in de wet bedoelde lichamen, stichtingen, vennootschappen of vereenigingen, waarvan de arbeid uitsluitend strekt tot bevordering van de belangen der volks huisvesting. Spr. zette uiteen dat door de stichting van vereeniging-woningen wordt gebroken met sleur en verkeerde gewoonten bij de inrichting der huizen, en dat een beter inzicht wordt verkregen in de waarde eener goede woning. En al is z.i. in afzienbaren tijd niet te verwachten, dat -de in vloed van den aanbouw door bouwvereenigingen zoo beteekenend op de woningmarkt zal inwer ken, dat algemeene verlaging van huurprijzen daaruit voortvloeit, zoo zal toch daardoor tot meer dere stabiliteit in de huurprijzen der arbeiders woningen kunnen worden bijgedragen. En ook leerde de ervaring, dat de nieuw gebouwde wo ningen niet alleen ten goede komen aan hen die ze bewonen, maar tevens, door opschuiving, in wijderen kring gelegenheid verschaffen om betere huisvesting te vinden Spr. gaf ten bewijze eenige cijfers. In zes gemeenten werden door bouwvereeni gingen 103 woningen gebouwd. 14 daarvan wer den door jongelieden betrokken9 door gezinnen uit andere gemeenten4 door gezinnen uit onbe woonbaar verklaarde woningen76 bleven er dus over voor de gezinnen die verhuisden. En die zes- en-zeventig gezinnen maakten 295 anderen wo ningen vrij. 29 daarvan waren in andere ge meenten gelegen21 verdwenen als woningen resten dus 245. Daarvan gaven 43 gelegenheid aan jongelui om een huisgezin op te zetten33 wer den Introkken door gezinnen van eldersen 169 gaven aanleiding tot verhuizing. En deze bewo ners kwamen voor een goed deel uit woningen van een minder kaliber. Arbeiderstuinen. Mr. P. Reymer sprak gistermiddag over het onderwerpArbeiderstuinen, die hij noemde in stellingen van voorzorg, waardoor onmiddelijk, zonder veel moeite en kosten, de zedelijke en stofielijke toestand der arbeiders kan worden ver beterd. Arbeiderstuinen zijn lappen grond, welke, hetzij door particulieren, hetzij door vereeningen van weldadigheid, hetzij door staat of gemeente, op betrekkelijk 'geringe oppervlakte, soms koste loos, soms tegen lagen prijs, ter beschikking wor den gesteld van werklieden, wien het moeilijk valt, in de dagelijksche behoeften van hun gezin te voorzien. Men heeft arbeiderstuinen in den vorm van akkers of tuingrond, welke alleen verhuurd wor den, en welker doel is, het tekort aan levensmid delen aan te vullen en die, welke allengs het eigendom van den huurder wordendeze hebben ten doel, hem allengs tot klein-boer te maken. De bakermat der arbeiderstuinen is Engeland, het denkbeeld vindt ook hier reeds zijn toepassing, zij het niet op geheel dezelfde wijze. Spr. ging het .opstaan en de ontwikkeling van de kwestie der arbeiderstuinen na. Hij waarschuwt uitdruk kelijk tegen het voorstaan eener al te groote uit breiding van het onteigeningsrecht ten bate der arbeiderstuinen, als in principeel onteigening ook in verband met deze aangelegenheid te verdedigen, wanneer alle anderen middelen om tot een recht vaardigen toestand te geraken, falen. Kunst voor het volk. In de bijeenkomst van gisieravond sprak kape laan H. W. J. Hoosemans over de leuze «Kunst aan het volk," d.i. de ontwikkeling van het schoon heidsgevoel het streven om het volk, waarmede hier dan bedoeld worden die lagen der bevolking, welke om verschillende redenen van economischen aard dat niet uit zichzelf kunnen, te leeren meer kijk te krijgen op wat mooi isom den smaak van het volk te ontwikkelen en te veredelen Dit is niet een natiperij van een socialistisch streven in die richtingdat zou niet in het voor deel der goede zaak zijn maar het is zoo Chris telijk mogelijk, omdat het beoogt de ontwikkeling en verbetering van het gevoel der menschelijke natuur, zooals die gekend wordt uit de openbaring. Het streven om ook aan het volk kunst te brengen, is waarlijk Christelijk, omdat het volk er behoefte aan heeftblijft die behoefte onbe vredigd. dan moet zich dat, als iedere behoefte, die onvoldaan blijft, wreken. De actie ten bate van het volk mag daarom niet volstaan met een actie tot verhooging der loonen, maar moet er ook op gericht zijn om het volk te brengen tot de waarheid, van de waarheid tot wat goed, en van wat goed tot wat schoon is. Negatief kan dit streven den werkman afhon- den van veel kwaadis zijn woning waarlijk aan trekkelijk, en grijnst hem daarin niet van alle kanten het leelijke, wansmakelijke tegen, dan zal hij veel gemakkelijker in kroeg en tingeltangel wegblijven. Positief is dit streven een machtig hulpmiddel om den werkman op te voeren tot een hooger godsdienstig en maatschappelijk leven Wie kijk heeft gekregen op, wat waarlijk schoon is, kan beter de onvergetelijke schoonheid van de lithur- gie der Katholieke Kerk begrijpen, en gemakke lijker met zijn Kerk medelevenen hij kan leeren medeleven met de natuur, die helaas voor de meeste menschen een gesloten boek is. De Katholieke Kerk heeft zich van haar slich ting af bediend van de kunst. Perlage heeft ge zegd, dat de groote cultuur-tijdperken zich steeds kenmerken door eenheid van levensbeschouwing, welke als zoodanig geen ideaal nastreefde, waar voor geleefd en gewerkt werd. Men zou verwach ten, dat Berlage met een dusdanige opvatting zich het best zou thuis gevoelen in de Katholieke Kerk, in plaats van bij de sociaal-democratie. Alleen immers bij de Krtholieke kerk wordt gevonden eenheid van levensbeschouwing en eenheid van ideaal. Hoe meer menschen de Roomsche Kerk dus voor zich wint, des te eerder zal het volk in zijn geheel weder een cultuurvolk zijn. In de kunst zag de Katholieke Kerk een middel om de geloofswaarheden bekend te maken, en ze begrijpelijker en aantrekkelijker voor te stellen. Verschillende factoren kunnen medewerken om het schoonheidsgevoel bij het volk te ontwikke len. Meer verwijderd werken zij mede, die een verkorting van arbeidsduur voor den werkman weten te verkrijgenvan ontwikkeling kan na tuurlijk geen sprake zijn, als de werkman geen tijd heeft om zich daarmede bezig te houden. In het slot zijner voordracht zette spr. uiteen, hoe, volgens zijn meening, rechtstreeks tot het doel kunnen medewerken de kerk, de school, de vereenigingen en de winkeliers. Weerbericht. Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verricht in den morgen van 20 Augustus 1910, medegedeeld door het Kon. Ned. Met, Instituut te de Bildt. Hoogste barometerstand 767.6 te Clermont. Laagste barometerstand 746.6 te Riga. Verwachting tot den volgenden dagmatige tot krachtige zuidelijke tot westelijke wind, aan vankelijk betrokken en regen, later opklarend, zelfde temperatuur. Ringrydory op 31 Augustus. De Commissie voor de Ringrijderij deelt ons mede, dat zij van een geacht ingezetene als eere- prijs voor de op 31 Augustus te houden ringrijderij een zilveren lauwerkrans ten geschenke heeft ont vangen voor het paard dat in alle afdeelingen het hoogst aantal punten heeft behaald. De prijs is in de etalage van de Singer-Mij. alhier tentoongesteld. Actie Timmerlieden. In de bovenzaal van het Bondsgebouw werd gister-avond half negen de openbare vergadering gehouden door de timmerlieden-organisaties alhier bijeen geroepen. De zaal was, door een 70tal personen, voor het grootste deel bezet. De voorzitter, de heer P. B. de Graaf, voorzit ter van de vereeniging «Wij streven naar verbe tering", de vergadering openend, zette kortelijk haar doel uiteen, daarbij nog eens releveerend de verschillende pogingen tot loonsverbetering reeds van af 1906 in 't werk gesteld, aanvankelijk met eenig succes, door eene verhooging van het uur loon tot 22 cent, maar niet tot blijvende voldoe ning. Teneinde dit nog nader uiteen te zetten, zouden dezen avond een tweetal spreken optreden, waarvan spreker het eerst het woord gaf, den heer C. A. van Zeeland, secretaris van den R. K. Timmerliedenbond. Na aanvankelijk betoogd te hebben, dat na gedeeltelijk succes, de blijvende bevrediging ach- wege bleef, daar de patroons niet meer wilden toegeven, wees spr. op de vergeefsche pogingen om met de patroonsorganisatie een collectief arbeidscontract te sluiten. Integendeel legden de betrokken patroons hunnen ondergeschikten een individueel arbeidscontract ter teekening voor, nadat al de voordeelen die het Arbeidscontract den werklieden biedt, waren uitgeschakeld. Na een protestvergadering op 28 Januari II besloten de werklieden na de noodgedwongen onderwerping weer zoo spoedig mogelijk de actie ter hand te nemen. Werkelijk is dan ook begin dezes jaars de actie weer begonnen er is een collectief arbeids contract den vereenigden patroons aangeboden door de afdeelingen van den Algem. Timmerliedenbond den R. K. Timmerliedenbond en de Timmerlieden- afdeeling van «Patrimonium" In hare vergadering van 30 Maart 11. besloot echter de Patroonsorga nisatie afwijzend op het betrokken verzoek te beschikken, waarvan zij in dato 1 Apil 11. aan de werklieden organisaties kennisgaf. Deze besloten ech ter daarin niet te berusten, maar nog eens te trachten met de georganiseerde patoons 'in overleg te treden. Toen echter op het verzoek om eene conferentie ter bespreking van een collectief arbeidscontract van de betrokken patroons geen antwoord was ontvangen, besloten de hoofdbesturen in overleg met de besturen der arbeiders de bestuursleden van «Ons Belang" een voor een op te zoeken. Het gevolg was dat toch een conferentie van de betrokken patroons- en werkliedenbesturen werd gehouden den 19 Mei d. a. v. In die conferentie werden de punten van het ontworpen collectief contract achtereenvolgens toegelicht't mocht echter niet gelukken de patroons te doen besef fen dat 't zoowel hun belang als dat der werk lieden was, een collectief arbeidscontract te slui ten. In een schrijven in dato 21 Juni 1910 volg de eindelijk het definitief afwijzend antwoord dei- patroons om op het verzoek der werklieden ook maar eenigszins in te gaan. In het verdere deel zijner rede, trachtte spr. aan te toonen, dat de verzoeken der werklieden -niet te onbillijk, te hoog of onmogelijk te bevre digen mocht worden geacht. Hij wilde bewijzen, dat een tienurige arbeidsdag met een uurloon van 25 cent ook uit zedelijk oogpunt, met 't oog op de opvoeding der kinderen en de behoefte van het gezin, alleszins billijk moest worden geacht. In het gunstige geval geen ziekte of werk loosheid zouden de werklieden daarbij tot een jaarwedde van f650 of een weekloon van f13 komen. Waar nu voor de behoefte vaneen gezin met twee kinderen in den Haag een bedrag van f 15.76 werd berekend, wat men dan voor hier op f 14.25 zou kunnen stellen, blijkt 't men dan met een uurloon van 24 ct. nog te kort komt en moet de vraag alleszins billijk worden geacht. Evenmin als er redelijkerwijze bezwaar kon zijn tegen een collectief arbeidscontract, waar de patroons zelf erkenden, dat zij bij stukwerk bet uurloon altijd doen gelden, kon er volgens spr. bezwaar zijn tegen het gesteld verzoek van een arbitrage-raad voor geschillen, waarin een lid van de timmerlieden-vereeniging, een lid van de pa troonsvereeniging en een onpartijdig voorzitter zouden zitting hebben. Waar de patroons aldus op alle punten onwillig bleken aan de gestelde eischen of verzoeken te voldoen, meende spr., dat alleen door een sterke organisatie kon verkregen worden, wat langs den weg van minnelijke on derhandeling niet kou worden bereikt. Het woord was nu aan den heer P. Verdorst, penningmeestervan den Algem. Timmerliedenbond. Deze begon zijn uitvoerige rede met de mede- deeling dat hij zich reeds in den trein de vraag had gesteld zullen de timmerlieden in Schiedam nu eindelijk wakker worden Er is toch meer dan lang genoeg in de laatste jaren gepord let men echter op den geest onder de Schiedamsche timmerlieden, dan zou men zeggen, 't hier een waar eldorado is. In dit verband zette spr uit een het groot belang van de vakorganisatie, waar de vereeniging der betrokken werklieden even noodzakelijk is als de samentrekking van verschil lende krachten in hetzelfde bedrijf. Waar het doel is der vakorgansatie handhaving en verbe tering der arbeidersvoorwaarden. toonen slechts enkelen dat te begrijpen door te streven naar verbetering van den toestand, voorziening beoo- gend voor ziektegeval, invaliditeit en ouderdoms- verzekering. In dat licht toonde zich ook de lijdensgeschidenis der loonbeweging in Schiedam, die na aanvankelijk een uurloon van 22 cent zon der geregelden arbeidstijd of overleg met de werk lieden-organisaties te hebben verkregen, in den crisistijd zelf dat loon niet wist te bandhaven. Daaana schetste ook deze spreker de vergeefsche pogingen om hier een collectief arbeidscontract te sluiten en aantoonend dat een collectief ar beidscontract slechts kan gesloten worden tusschen georganiseerde werklieden en georganiseerde pa troons bepleitte hij ook op dien grond de onver mijdelijke noodzakelijkheid van organisatie. Wijzend op de aangenomen motieAalberse in de Tweede Kamer in zake den tienurigen ar beidsdag en mededeelend, dat de patroons te Am sterdam nog in den crisistijd het uurloon van 28 op 30 ct. hadden gebracht, en den arbeidstijd in gekort, van 58 op 56</j uur per week, noemde spr. de houding der patroons hier kort, krachtig en brute. Met eene nadere uiteenzetting van den loop der onderhandelingen met de patroons en nog mededeelend hoe de loonsbeweging zich te Gro ningen vier jaar geleden bij den bouw van het Acade misch Ziekenhuis had doen kennen, trachtte spr. dit nog nader aan te toonen. De patroons staan hier echter niet alleen schuldigzij zeggen«wij doen 't lekker nietmaar de arbeiders die het belang der organisatie niet willen begrijpen, zeg gen precies hetzelfde. Daarna de vraag stellendwat nu stelde spr. dit gebrek aan organisatie te meer in 't licht, op merkend dat van de Schiedamsche timmerlieden ter nauwernood 60% georganiseerd is. Waarom doen ze 'tniet? Velen uit gemakzucht, opmerkend als anderen 't doen, dan krijg ik 't ook wel. Waar echter de patroons hun kracht toonen, omdat zij de macht hebben, moeten ook de arbeiders die macht verkrijgen zij moeten medezeggenschap krijgen in hunne zaken. Waar de Schiedamsche werklieden na het herhaald afwijzend antwoord der patroons moesten gevoelen, dat er met hen gesold wordt en 't zoo niet langer meer kan, moes ten zij hun laksheid laten varen, begrijpen dat zij hun eigen belang moesten bevorderen en macht ontwikkelen door gemeenschappelijke aaneenslui ting. Waar de vredelievende pogingen gefaald heb ben, komt er toch een einde aan alle gezeurwil 't niet goedschiks dan maar kwaadschiks. Wil 't niet vleugen het geheele bedrijf te dwingen, dan moet maar patroon voor patroon bewerkt, den guerilla-oorlog toegepast worden. Wie den vrede wil, bereidt zich ten oorlog. Die oorlog moet niet gevoerd worden in het harnas, met het zwaard ter zijde, maar gestreden worden door een ver sterkte organisatie door krachtige, stevige orga nisatie moeten de patroons van hun standpunt worden gebracht, zooals de stoere, onverbiddelijke koningen in de weverij te Enschedé reeds gedeel telijk door de arbeidersorganisaties van hun stand punt zijn gedreven. Nadat de laatste spreker aldus zijn rede be ëindigd had, vroeg de voorzitter of er in de ver gadering nog personen waren, die het hier gesprokene aan kritiek wilden onderwerpen of met de sprekers van gedachten wilden wisselen, en wijl niemand zich daarvoor aangaf, constateerde hij, 'tallen met de sprekers volmaakt eens wa ren. Daarna de niet georganiseerenden hier blijk baar aanwezig nog eens aansporend zich in een of andere organisatie aaneen te sluiten, bracht hij namens de vergadering den beiden sprekers dank en sloot hij daarna de vergadering, de aan wezigen voor hunne tegenwoordigheid dankend. Koninginnedag. Door den heer G. S. Montfoort is per circulaire aan zijne medebewoners van de Lange Haven verzocht, er toe te willen medewerken, de Lange Haven op 31 Augustus a giornote verlichten. Daar de gondelvaart, zooals hem als medelid van het comité bekend is, schitterend belooft te worden en alle vorige wateroptochten hier ter stede in pracht zeer zeker zal overtreffen, stelt hij zich voor, teneinde aan het avondfeest meer luister bij te zetten, bij genoegzame deelneming althans, de geheele Lange Haven a giorno te verlichten. Deze verlichting, uitsluitend aan te brengeu in de boomen, waarvoor bereids toestemming is ge vraagd aan het gemeentebestuur, zal kosten on geveer de som van f90 a 100. Waar aldus van ieder Haven-bewoner slechis een klein bedrag wordt gevraagd, vertrouwen wij, dat de bewoners der Lange Haven, gedachtig aan het mooie lichteffect bij de Julianafeesten, gaarne zullen medewerken om het denkbeeld van den heer Montfoort tot uitvoering te brengen. Kamer van Koophandel en Fabrieken. [Vrijdagmiddag hield bovengenoemde Kamer on der voorzitterschap van den Heer Mr. W. H. Jansen vergadering. [Nadat de Voorzitter de vergadering had gëbpend, werd overgegaan tot de behandeling van de van Heeren Burgemeester en Wethouders ontvangen voorlioopige kiezerslijst der Kamer. Wijl een 18-tal personen niet moer konden worden beschouwd als bestuurder of medebestuurder van een bedrijf van handel of nijverheid bier ter stede, werd besloten Burgemeester en Wethouders te advi- seeren om de namen dier personen van de voor- loopige kiezerslijst af te voeren. JlJe voorlezing van de notulen der vorige ver gadering werd tot een volgend© vergadering uitge steld. (De Voorzitter deelde mee, dat de Heer Direc teur va,n het postkantoor alhier in opdracht van den Directeur-Generaal der posterijen hem had geraadpleegd over het denkbeeld om ter bevor dering van de Zondagsrust der postbeambten de lichting der brievenbussen op Zondagmiddag te 12 uur en het vervoer van den inhoud dier bussen naar Rotterdam te 1 uu'r te doen vervallen en om dan de eerste lichting der buiten bussen op Maandagmorgen niet meer, zooals nu, tusschen 7 en 8 uur, maar reeds tusschen 3.45 en 4.15 uur te doen geschieden. Na vrij uitvoerige bespreking werd inrit 4 stemmen voor en 1 tegen besloten aan den Directeur van het postkantoor mode te deelen, dat er tegen dat denkbeeld bij de Kamer geen bezwaar bestaat, mits de brieven, Welke bij de lichting op Maandagmorgen tusschen 3.45 en 4.15 uur in d,e bu'ssen worden gevonden', nog met de eerste de beste post uit Rotterdam naar het buitenland verzonden worden. Rij de rondvraag wend er door den Heer Herman Jansen op gewezen, dat de naamlooze vennoot schap Nedieirlandsche Branderij, Gistfabriek en Dis tilleerderij voorheen de firma's H. Jansen en Co., II. C. Jansen en Herman Jansen, toen zij' ecnigen tijd geleden een hoeveelheid gerst uit hót pand „Batavia" aan de Tuinlaan wilde vervoeren, doch wegens het vastzitten van een ander schip dat pand niet per schip kon bereiken, hét vervoer niet kon doen plaats hebben met molen- en slee- perswagiens zonder eerst ontheffing te hebben verkregen van het verbod om in de Tuinlaan met dergelijke wagens te rijden en dat het toen wel 3 k 4 uur heeft geduurd voordat zij die onthef fing kreeg. Dientengevolge besloot de Kamer tot Heeren Burgemeester en Wethouders het verzoek te richten om de noodige maatregelen te willen nemen, opdat de ontheffing in het vervolg spoe diger kunne worden verleend. jDe vergadering weid hierop door den Voorzitter gesloten. j j J Bij de Rijks dir. bel., invoerrech ten en accijnzen is verplaatst, met ingang van 1 November, de kommies 2e klasse H. J. Stoutjes- dijk van Schiedam naar Sluis. Giste r-m iddagom zes ure bekwam de éénjarige M. Kerkhof, wonende Piet Hein- straat, brandwonden aan hoofd, borst en rech terarm, doordat hij een koffiepot, staande op een petroleumstel, omvertrok. De kleine werd door een geneesheer verbonden. Het bestuur v a n d e c o p e r a ti e v e woningvereeniging Onze Woning te Rotterdam heeft aanbesteed Het bouwen van een complex woningen op een terrein gelegen aan den Bergsingel. Laagste inschrijver was de beer J. Bokhorst te Schiedam voor f 44,690. Het Rotterdamsch Taaiinstituut, Boompjes 52a, te Rotterdam heeft zijn winter- cursus geopend. Zooais bekend, worden op deze Inrichting «alle" vreemde talen onderwezen door bevoegde en buitenlandsehe leeraren. Onder toezicht van den heer J. Barmat, directeur, die zijn sporen op taalgebied verdiend heeft en o.m. pas benoemd is bij de Arrondissements Rechtbank tot beëedigd translateur, kan iedereen op gemak kelijke en goedkoope wijze zijn taalkennis verrijken. Zeer vleiende getuigschriften van oud-leerlingen liggen voor ieder ter inzage. AGENDA VAN VERGADERINGEN ENZ. Rotterdam. Zaterdag'20 Aug 6i/2 u. Alkemadeplein. Concert Stafm. Kon. Scherpsch. Zondag 21 Aug. 2i/2 u. Diergaarde. Concert. Zondag 21 Aug. 3 en 8 u. Park. Concert Stafm, Kon. Scherpsch. (Buiten verantwoordelijkheid der Redactie). Van ingezonden stukken ook al worden ze niet geplaatst wordt de kopjr niet teruggegeven. Geachte Redactie, 19 Augustus 1910. Mag ik nog eenmaal mijn conservatieve collega beantwoorden Onbekend maakt onbemind, en voorzeker wan neer uw naam, uw 40-jarige ervaring in dat antwoord vermeld stond, hadden uwe R. K. collega's dit eervoller en ik zelf véél netter ge vonden. Gij geeft te kennen als dat ik ontevre denheid wil zwaaien onder R. K. brandersknechts en eigen belangen en inzichten daarmee wil be nutten. Welnu broeder, laten wij elkaar de hand reiken. Gij doet het erger met uw raadgevingen en voorbeelden. Gij schrijft; veel gist en goede en dan veel moutwijn en rusten, (dus werken en slapen), dat is eene oplossing der sociale kwestie tusschen meesterknecht en patroon, (ik ben ook 6 jaar bij mijn patroon en de zaken gaan steeds vooruit) en eene betere verstandhouding tusschen patroon, meesterknecht en personeel, is er haast niet denkbaar.) en bij ons komt er voorzeker meer verantwoording en werkzaamheden voor als in eene andere branderij), Maar er zijn zooveel anderen, waarvoor ik door uw geschrijf redelijk verplicht ben te antwoorden. Gy schrijfthet schadelijke

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1910 | | pagina 2