Verspreide berichten.
Staten-Gene raai.
Binnenland.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
wegleening op te zeggen, en China, dp 'die wijze
te ontslaan van het medezeggenschap van het
buitenland in zaken van spoorwegaanleg in China.
|0m al deze plannen tot een behoorlijk einde
te brengen, zal het echter nciodig zijn, dat men
te Pleflring in de hooge regeeringskringien weet wat
men 'wil en dat de regeerders onderling eensge
zind zijn. Maar daaraan hapert het voorloopig
nog maar al te veel. j
Sir Robert Perks, de rijke nonconformist, die
een tijd geleden met ongenoegen zijri liberalen
kamerzetel heeft prijsgegeven en sedert eien paar
maanden voor financieel® 'belangen in Canada
is gewees't, is in Londen teruggekeerd. Hij is
daar nl. geweest voor de plannen, waarin hij
betrekken is, nl. de aanleg van het droogdok te
Quebec en van het kanaal van de groote meren
naar de St. Lourens. Met een verslaggever heeft
hij ook gesproken van het plan der regeering te
Ottawa om de schepen voor 'de Canadeesche vloot
in Canada zelf te laten bouwen.
Daar kunnen geen werven voor worden aange
legd, zei Berks, als Canada geen hooge premies
voor dien scheepsbouw beschikbaar stelt. Anders
zêl Canada niet tegen de werven in Engeland
kunnen opwerken. Waar de marinebasis en te
vens de plaats van dé werven voor de Canadee
sche oorlogsschepen zal komen, is nog onzeker.
Het meest worden St, Johns op Newfoundland
en Halifax in Nieuw-Sohotland genoemd. Halifax
heeft voor, dat daar de haven het best is, met
weinig verschil in het tij, het dichtst bij Engeland
gelegen en beschermd door zware batterijen. De
voorstanders van St. Johns zeggen, dat de stad
dadr meer endernemings- en handelsgeest heeft,
en dat zij dichter bij het middelpunt van den
Canadeeschen handel ligt. Er is wel groot ver
schil tusseben eb en vloed, maar met kunstwer
ken is dat te verhelpen. Ook Sydney op het Kaap-
Bre ten-el land wil de werven hebben.
Voor het droogdok te Levis tegenover Quebec
zijn de plannen klaar en bij de regeering in
overweging. Het dok zal 300 M. lang worden;
krachtens de wet heeft de maatschappij, die het
zal houwen, gedurende 35 jaar recht op een
subsidie van 31/2 pet. op vier millioen dollar. In
die maatschappij zitten hoofdzakelijk de Cana
dian Pacifix Spoorweg en de Alïanlijn.
'tJDe Romeinsche correspondent van „De Tijd"
meldt heden het volgende:
j,,Op den 21en November zullen in het alsdan
te houden geheim Consistoie twaalf kardinalen
benoemd worden, onder wie de pauselijke major-
dömus, Mgr. Bisleli, de dartsbisschoppen van Pa
rijs ien van Westminster, Mgr. Amette en Mgr.
Bourne, de pater jezuïet Ehrie en pater Cormier,
magister-generaal der Dominicanen."
TWEEDE KAMER.
Zitting van Woensdag i2 Oct.
Voorzitter: mr. graaf Van Bylandt.
Regeling van werkzaamheden.
Aan de orde is de voortzetting van de beraad
slaging over het voorstel-Eland tot uitstel van
het afdeelingsonderzoek van het wetsvoorstel be
treffende de kustverdediging, welke beraadslaging
gisteren geschorst werd, ten einde af te wachten
het antwoord der Regeering op het verzoek van
de Kamer, door den President ter kennis van
de Regeering gebracht, of zij geneigd is het tot
dusver geheim rapport van de Staatscommissie te
dezer zake geheel of gedeeltelijk te publiceeren.
De Voorzitter deelt mede, dat de Minis
ter-President hem hedenmiddag geantwoord heeft
mede namens zijn ambtgenooten, dat het rapport
niet voor bekendmaking vatbaar is, vermits daar
in bijna uitsluitend aangelegenheden behandeld
worden, die met de verdediging des lands verband
houden. De Minister-President beriep zich daar
bij op het oordeel van den oud-Minister van Ma
rine, den heer Cohen Stuart. Gedeeltelijke pu
blicatie zou tot verkeerde gevolgtrekkingen aan
leiding kunnen geven en een verkeerd beeld ge
ven, daar het juist op bijzonderheden aankomt.
De Regeering is aan de Kamer zooveel mogelijk
tegemoet gekomen door 5 exemplaren van het
rapport ter griffie te deponeeren.
De heer Van Dedem meent nu, dat het na
dit antwoord niet aangaat, het ontwerp dadelijk
in de afdeelingen te onderzoeken, maar stelt als
voorwaarde, dat het nog dit jaar in de secties zal
worden behandeld.
Een stem Vóór Kerstmis.
De heer Eland laat het tijdstip van behande
ling natuurlijk aan de centrale sectie over.
Wat het antwoord der Regeering aangaat,
vraagt spr.moet de Kamer nu ook een geheim
Voorl. Verslag maken en het ontwerp in een ge
heime vergadering behandelen? Het zal nu
uiterst moeilijk zijn, de natie te overtuigen van
de noodzakelijkheid van de hier gevraagde uit
gaven.
De Voorzitter meent, das dit van later
zorg is.
Het Voorl. Verslag is een zaak van de centrale
sectie. Overigens acht de Voorzitter het zeer
waarschijnlijk, dat dit ontwerp in een geheime
vergadering moet worden behandeld.
De heer Van V 1 ij m e n is, mede namens zijn
vrienden, vóór eenig uitstel van behandeling. Spr.
en de zijnen willen het afdeelingsonderzoek in
ieder geval nog in den aanvang van November
doen plaats hebben.
Daar niemand het woord verlangt, wordt het
voorstel-Eland (voorloopige afvoering van de agenda)
zonder stemming aangenomen. (V r o o 1 ij k h e i d).
De Voorzitter verzoekt nu den leden, die
nog geen tijd hadden het rapport te bestudeeren,
dit nu te willen doen, daar het ontwerp van te
groot belang is, om zoo maar van de baan te
schuiven. (Hilariteit).
De vergadering gaat uiteen tot a.s. Dinsdag.
Koningin Emma in Weenen.
Reuter seint uit Weenen, dd. 12 Oct.:
H. M. de Koningin-Moeder maakte heden-voor
middag met Haar gevolg een automobieltocht
naar Baden, gebruikte de lunch bij den aarts
hertog en keerde in den namiddag naar Weenen
terug. Onder de ingeschreven bezoekers kwam
o m. ook de naam van den minster van Buiten-
landsche Zaken, von Aehrenthal, voor.
De Portugeesche gezant.
Een verslaggever van de »Tel." die den Por-
tugeeschen gezant onmoette, vertelt, dat deze in
geen geval de republiek zal blijven vertegenwoor
digen.
De Krupp-eommissie.
Gistermiddag hield de Krupp-eommissie ouder
voorzitterschap van den heer Van Karnebeck eene
vergadering.
Men verwacht, volgens de „Avp.", dat in de
aanstaande geheime vergadering der Tweede Ka
mer besloten zal worden om tot publicatie van
het Krupprapport en de betreffende beschouwinr
gen der Regeering over te gaan.
Wat het Permanent Hof van Arbitrage
aan de wereld kost.
De Haagsche correspondent van de „Leeuw.
Ct." schrijft:
„The man in the street", wiens geloof in de
arbitrale beslechting van internationale geschillen
nog' niet zoo wonder groot en krachtig is óm
dien berg-reus van domheid en vooroordeel te
kunnen verzetten, heeft het natuurlijk in de eer
ste plaats over wal 'hij noemt„de centenkwes
tie!" De man weet niet wat 'n kanonschot kost.
Maar juist omdat hem dat blijkbaar onbekend
is, kunnen "de cijfers hem aangaande die geld
kwestie „iet-of-'wat" bekoelen. Over het vorige
jaar was een totaal bedrag van 28,831,32 gulden,
te verdeelen in 476 porties, waarvan Montenegro
er maar 1 voor zijn rekening krijgt, of Wel 60,57
gM.
Het grootste aandeel of 25 porties ad f 1514.25
komt hoofdelijk ten laste van Duitschland, Frank
rijk, Engeland, Rusland, Oostenrijk, Italië, Turkije,
Ver. Staten van Noord-Amerika, Japan en Chi-
na. Dan volgen' Nederland, België, Zwitserland,
Zweden, 'Rumenie en Brazilië met 15 porties
of 908.55 gld.; Noorwegen, Denemarken en Por
tugal met 10 porties of 605.70 gld.; Griekenland,
Servië, Bulgarije, Argentinië, Chili, Columbia, Peru
en Mexico rttiet 3 (pojrties of 302.85 g!d. Vervolgens
komein de minderheden roet 3 aandeelen of 181.71
gld.Bolivia, Cuba, Equator, Guatemala, Haiti,
Luxemburg, Nicaragua, Paragua, Panama, Perzië,
Salvador, Siam, Uragua en Venezuela. Gelijk ge
zegd, staat Montenegro alleen met een aandeel
van 60.'57 gld.
Mgr. Rollings.
Het „Dagblad van N.-Br." schrijft:
j,,De bladeren vallen, de Zomer gaat heen. En
de grijtsaaiids 'wandelen in deze mooie herfst
dagen over d|e, wegen en dienken, als om hen
heen de hoornen ritselend hun zomertooi los
laten, aan het teven dat wegvloeit.
J,,üaar wordt, bericht (in „De Tijd" van gister
avond), dat Mgr. Bonings, de eerste en eenige
adviseur van den R. K. Volksbond in het Bis
dom van Haarlem, heengaat; ook voor hem is
dan eindelijk de Herfst gekomen. Zoo is het
Loven; ook de sterkste Luigt zich eindelijk voor
den tijd. 1
i,,Een sterke is hij; anders la,ng geweest. Een
vorig geslacht heeft ihij ïnede aangevoerd en met
het tegenwoordige is hij opgegroeid, als wies
hij nog 'mee. Heel liet land beeft zijn welsprekend
woord vernomen e;n duizenden hebben de geest
drift van zijn warm gemoed voeten natrillen in
het hunne. j
:,,Hij was adviseur van den Volksbond, maar
man van elke katholieke actie. Onder de K. S.
A. beeft hij dadelijk zijn stevigen schouder ge
zet en de middenstandsbeweging heeft hij helpen
loopen. Het Bisdom Haarlem mag hem op de
eerste plaats dankbaar zijnhet heele katholieke
vaderland echter drukt hem hij' 't afscheid nemen
stevig de hand en wenscht hem, den voorman,
wiens woord geklonken en gegolden heeft in alle
sociale aangelegenheden van den laatsten tijd,
van ganscher harte leen rustigen ouden dag toe."
iDat wij met dien lof geheel' instemmen, be
hoeft niet meer gezegd. Wij wenschen evenwel
op te merken, dat Mgr. Konings niet de eerste
en dus ook niet de eenige Adviseur was van
den R. K. Volksbond. Vóór hem (heeft Mgr. Eijgen-
raam die functie vervuld. 1
Gaarne maken wij van de gelegenheid gebruik,
om ook onzerzijds dankbaar te herinneren aan
het vele goede, dat mgr. Konings ook buiten zijn
betrekking als adviseur van den R. K. Volksbond,
op (katholiek-sociaal gebied gewerkt heeft. Met
name zullen de door hem gestichte vereeniging
„Margaretba van Cortoua", welke zich' het Hot
der gevallen meisjes aantrekt, en de Vereeniging
vooT 'de Bescherming van Meisjes, die al'le3 doet,
om haar val te voorkomen, aan de verdienste
van" mgr. Konings een erkentelijk aandenken be
waren. Hij was de ziel va:n deze instellingen;
trouw woonde hij! als geestelijk adviseur hare
vergaderingen foij en altijd weid hij bereid ge
vonden, Wanneer zijne stilte hulp gevraagd werd,
0if ills op openbare vergaderingen door hét ver
vullten van eeln spreekbeurt propaganda moest
gteimaiaikt voor 'het schoon® doel', idlat zij; nastreven.
Hier mag ten slotte niet verzwegen, dat mgr.
Konings zijn sociale werkzaamheid met beperkte
tot de arbeiders, maar die, vooral in Iden laatsten
tijd, ooik dienstbaar maakte aam de katholieke
organisatie van de middenstanders en de pa
tróóns. f I (Tijd).'
Banketbakkery-tentoonstelling.
De plannen voor de tentoonstelling van ban
ketbakkerij, kokerij en aanverwante vakken, die
van 10 Aug', tot en met 31 Aug. 1911, te Arn
hem gehouden zal worden, hebben nu een vas
ten vorm gekregen. De voorbereiding is in vol
len gang. Aan deze tentoonstelling zullen vak-
wedstrijden verbonden worden, o.m. een dag
voor kokerij, een anderen dag voor banketbak
kerij, en zoo zullen de verschillende vakken
ieder "een beurt krijgen. Het tentoonstellingster
rein is 6930 M2 groot.
Ter gelegenheid van deze tentoonstelling, die
internationaal zal zijn, wordt het jaarlijksch con
gres der Nederlandsche Banketbakkersvereeniging
te Arnhem gehouden. Deze vereeniging telt on
geveer 700 leden, bezit een weduwfonds, een
veroenigings-hureau, een plaatsingsbu'rpau, een
eigen orgaan, een onderlinge chocoladefabriek,
genaamd „Union", heeft een regeling op leer
lingen, met examens voor le, 2e en 3e bedien
den, en staat in nauw verband met buitenlandsche
vakvereeinigingen. (A. Crt.)
Een nieuwe zeehaven.
- |Men meldt uit Dordrecht:
(Na langdurige discussie keurde de Raad van
Dordrecht met 14 tegen 9 stemmen goed 'het
voorstel van B. en W., om beneden de spoor
brug een zeehaven met vlotruimte te doen aan
leggen. Do haven is ontworpen op 24.7 H.A.
grootte, waarvan 10.5 H.A. als vlotruimte bedoeld
is. B. en "VV. werden gemachtigd met de eige
naren der gronden te onderhandelen en inmid
dels bij de regeering stappen te doen, om voter
te bereiden een wet, verklarende het algeméén
nut der onteigening van die gronden. De haven
is ontworpen op 8 M.N.A.P. en de vlotruimte
op 21/a a 3 M.N.A.P. Voorstellen tot aanhou
ding werden verworpen. Op aansluiting hij het
spoorwegnet zullen B. en W. aansturen.
PluiinvectoHtoonstolling.
Ter viering van haar vijfjarig bestaan, zal de
's Hertogenbossche pluimveevcreeniging op 15, 16
en 17 Januari a.s. te 's Hertogenbosch een natio
nale tentoonstelling van pluimvee en tamme ko
nijnen houden, vermoedelijk in de zaten der So
ciëteit Casino aldaar.
Weerbericht.
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verricht
in den morgen van 13 October 1910, medegedeeld
door het Kon. Ned. Met. Instituut te de Bildt.
Hoogste barometerstand 778.0 te Storno way.
Laagste barometerstand 755.2 te Wisby.
Verwachting tot den volgenden dagkrach
tige,later afnemende Noord-oostelijke tot oostelijken
wind, afnemende bewolking, weinig of geen regen,
zelfde temperatuur.
In onze Vroedschap.
Plaatsgebrek noopt ons, de rubriek »In onze
Vroedschap" tot het volgend nummer uit te stel
len.
„De Hanze."
De R. K. Middenstands-Vereeniging »De Hanze''
hield gister-avond 8 uur in de Bondsgehoorzaal
de aangekondigde vergadering, waarin de heeren
J. S. Meuwsen, voorzitter van den Bond van den
Handeldr. en Ind. Middenstand te Amsterdam, en
dr. J. Nouwens, te Heeswijk, voorzitter van de
Enquète-commisie voor den Middenstand, eene
lezing hielden door lichtbeelden verduidelijkt.
Het binnentreden van bedoelde heeren met het
bestuur en den geestelijken en rechtskundigen
adviseur, past. Verhoeven en mr. Van Velzen, in
de zaal, die allengs vrij goed zoowel door dames
als heeren bezet bleek, werd met applaus begroet.
De voorzitter der Hanze-afdeeling, de heer G,
L. Kamp, na de vergadering met den christelijken
groet te hebben geopend, achtte 't een verblij
dend teeken dat zoovele middenstanders aan de
organisatie getrouw zijn, deze vereeniging geluk
kig vooruit gaat en steeds in ledental toeneemt.
Allen, in 't bijzonder de beide geëerde sprekers,
hartelijk welkom heetend, wees voorz. op de voor-
deelen die de organisatie vooral in deze vereeni
ging biedt en die uiteengezet waren op een kaart
bij den ingang der zaal uitgereikt en gaf
daarop, na kortelijk het doel der vergadering uit
gezet te hebben, aan dr. Nouwens eerst het
woord.
Dr. J. Nouwens,
Me geleerde priester, volijverig kampioen van de
middenstandsbeweging, uit de abdij der Norbertij
nen te Heeswijk, daarna het woord nemend, be
toogde aanvankelijk, dat de wintertijd, de meest
aangewezen tijd is voor de organisatie, de tijd
waarin de oogst moet worden binnengehaald van
hetgeen er gezaaid is. Evenals het zaad in de
voren geworpen, door hec ijs en de koelte van
den winterdag bedekt, in -de voorjaarszon is ge
rijpt en tot bloei gekomen, zoo te de organisatie
van den middenstand, die voor tien jaren nog
slechts de vraag uitlokte of zij met 1 of n moest
geschreven worden, gegroeid en tot wasdom ge
komen en biedt zij thans rijke en rijpe vruchten
van hetgeen onder zoo moeilijke omstandigheden
gezaaid is. Hoe in Oostenrijk door de kracht
der organisatie de toestand van den middenstand
verbeterd is, stelde spr. zich voor uiteen te zetten,
hoewel ook daar het volmaakte niet is bereikt, en
niet zal bereikt worden, is de positie van den
middenstand er zóo verbeterd, dat 't is om er
van te watertanden.
Met den heer Meuwsen, op last der Neder
landsche regeering, een studiereis inzake het
middenstandsvraagstuk in Oostenrijk ondernemend,
wonnen zij daar de informaties in bij varschillende
autoriteiten als ministers en consuls, voorstanders
van den middenstand en werden ook gewone
middenstanders ondervraagd. Voor zijn deel nu
de vraag beantwoordend Wélke resultaten be
reikte daar de algemeene organisatie, stelde spr.
in 't licht, dat daar worden gevonden drie groote
groote groepen van middenstanders d wz pa
troons, ambachtsbazen, winkeliers enz. Er is daar
allereerst eene algemeene verplichte organisatie
in Oostenrijk is iedereen die een vak wil uitoe
fenen, verplicht zich te organiseeren hij moet bij
eene organisatie worden ingeschreven, die aldus
een groote macht vormt en eene beduidende con
tributie te innen heeft. Vraagt men echter gaat
er kracht uit van die gedwongen vereeniging)
dan antwoord spr. neen Zij heeft alleen dit voor
deel dat de contributie door haar hijeengebracht,
kan strekken om de vrijwillig georganiseerden te
doen steunen en heeft het recht het examen voor
gezel af te nemen.
De tweede vorm van vereeniging, de algemeene
vrijwillige organisatie vormt daarentegen niet al
leen een zeer talrijke machtmaar van haar gaat
ook groote invloed uit. Spr. bezocht haren voor
zitter, den heer Heinspiener, de vurige, ijverige
middenstandsman, die het beeld biedt van de zelf
bewuste kracht, die zich een 250.000 georgani
seerde middenstanders achter zich weet, eene
macht op een congres in Griitz door 2500 afge
vaardigden vertegenwoordigd. De Regeering, de
geheele Rijksdag en een goed deel van den Land
dag houdt met die macht rekening, omdat zij een
eerbiedig leger van kiezers vertegenwoordigt-
Zelden worden voorstellen van de middenstands
organisatie verworpen en voor de credieten door
haar aangevraagd, stemmen alle partijen, zelfs de
socialisten. Zoo vormt daar de algemeene mid
denstandsorganisatie een krachtig leger met een
ferm kader.
Behalve de algemeene organisatie heeft men
daar ook de vakgroepen, het gildewezen. Zoo zijn
1.300.000 middenstanders in verschillende vakor
ganisaties georganiseerd. Half Oostenrijk is in
de vrijwillige algemeene organisatie samengevat;
is er geen enkel vak dat niet algemeen is geor
ganiseerd. In 1873 waren er nog slechts 42
middenstandscredietbanken en in 1902 waren er
reeds 6107 opgericht.
De vakvereenigingen van de middenstandsorga
nisatie trachten steeds haar ledental uit te brei
den en doen dit vooral door de practische voor-
deelen der organisatte te doen gevoelen en in 't
licht te stellen.
Steunt de Regeering daar te lande de midden
standsbeweging Zonder twijfel verleent zij
haar krachtigen steun. Terwijl zij in 1892 nog
slechts met een subsidie van 10.000 kronen de
middenstandsbeweging steunde, gaf zij 16 jaar later
reeds een bedrag van een millioen kronen, dat nu
na twee jaren reeds tot 2 millioen is verdubbeld,
en dan staat daar nog buiten de subsidie voor het
vakonderwijs en handelscursussen alle minders-
standers in Oostenrijk hebben gelegenheid zich in
hun vak te bekwamen door meestercursussen.
De kroonlanden, provinciën en steden zijn ver
plicht de middenstandsvereenigingen met een
zelfde bedrag te steunen als de hooge regeering-
Na aldus de resultaten te hebben gadegeslagen,
die de algemeene middenstandsorganisatie in Oos
tenrijk heeft opgeleverd, stond nog uiteen te zet
ten, welke resultaten met de vakorganisatie is
bereikt. Dat zou meer de taak zijn van den heer
Meuwsen. Spr. had alleen in groote lijnen een
beeld geschetst van de middenstandsorganisatie in
Oostenrijk, dat hij straks nog door lichtbeelden
zou verduidelijken.
J. S. Meuwsen.
In aansluiting direct bij de laatste woorden van
dr. Nouwens en bij diens schoon welsprekend
woord was bij spr. de vraag opgekomen, waarom
zoekt de middenstand in vereeniging krachtwat
is de aanleidende oorzaak der organisatie Ter
beantwoording van die vraag schetste spr. den
grooten concurrentiestrijd die voor circa vijftig
jaar ontstond, toen de uitvinding van den stoom
ook toegepast werd op het verkeerswezen en ook
de groot-industrie van die uitvinding ging gebruik
makental van kleine ondernemingen gingen
toen ten gronde door de concurrentie der groote
bedrijven. Men zag toen in, dat er aan de beharti
ging van de belangen van den middenstand iets
haperde, dat de opleiding voor den concurrentie
strijd te kort schoot.
Ook in dat heele mooie land dat spr. met dr.
Nouwens bezocht, liep de midddenstand gevaar;
hij dreigde in den strijd tusschen het overmach
tige groot-kapitaal en het opdringend proletariaat
als buffer doodgedrukt te worden. Waar de
arbeiders het stelsel van coöperatie gingen toepas
sen, stonden de middenstanders daar aanvankelijk
besluiteloos tegenover maar spoedig begrepen zij,
dat arbeiderscoöperatie allen door middenstands
coöperatie te bestrijden is, dat de middenstanders
vereenigd, de coöperatieve bedrijven toch veel
beter konden uitoefenen dan de arbeiders, die ze
door ondergeschikte deskundigen moesten laten
uitvoeren.
Zoo ontstond de middenstandscoöperatie maai'
zij had aanvankelijk met vele moeilijkheden te
kampen, hoewel de steun der overheid haar niet
onthouden werd. Van regeeringswege begreep
men toch, dat er aan de opleiding van den mid
denstand heel wat haperde, dat bijv. de smeden
door de groot-nijverheid tot den bedelstaf wer-
gebracht, omdat zij niet met hun tijd meegingen,
en aan de vakkennis reeds van hun voor ouders
opgedaan, absoluut niets veranderd was. Toen de
Oostenrijksche regeering inzag dat hier van over
heidswege moest gesteund worden, omdat de
verplichte organisatie niets deed voor de econo
mische belangen, kwam zij met het panacee, het
heilmiddel, de vakorganisatie, dat den verdrukten
middenstand weer moest opheffen en tot bloei
brengen. Maar men stuitte al dadelijk op het oude
