Binnenland.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Gemengd Nieuws.
ten, waar het aantal vergunningen beneden het
maximum is, erfgenamen van een vergunning
houder van vóór 1881 achter moeten staan bij de
geplaatsten op de lijst. Toen dit punt ter sprake
werd gebracht, heeft hij terstond de groote be
zwaren doen uitkomen en gezegd, te willen be
proeven, of er iets uit den weg te ruimen was,
maar daarbij gevoegd, dat zijn twijfel groot ge
noeg was, om zich ernstige overweging voor te
behouden. Bij nadere ernstige overweging heeft
de minister gemeend, van een voorstel bij dit
wetsontwerp te moeten afzien.
Prof. van der Waals krygt den Nobelprijs.
Een Reutertelegram uit Stockholm meldt, dat
de academie van wetenschappen in een vergade
ring, die Zaterdagavond werd gehouden, besloot,
dit jaar de Nobelprijs voor scheikunde toe te
kennen aan den Nederlandschen professor J. D. van
der Waals, op grond zijner werken over den toe
stand der gassen en vloeistoffen.
Johannes Diderik van der Waals werd den
23en November '1837 te Leiden geboren en den
14en Juni 1873 daar ter stede bevorderd tot doctor
in de wis- en natuurkunde, op een proefschrift
over sde contenuïteit van den gas- en vloeistof
toestand".
Tegen de 46| millioen.
Het Centraal Bestuur van het Algemeen Nederl.
WetkTied en-Verbond heeft aan de Tweede Kamer
een adres gezonden, waarin be.t naar aanleiding
van de indiening van het wetsontwerp in zake de
kustverdediging te kennen geeft:
lo. Herhaaldelijk zijn ingrijpende sociale her
vormingen die door de arbeidersbevolking sinds
jaren werden gevraagd, afgewezen en tegengehou
den op grond van financieele bezwaren, terwijl
door aanneming va;n dit ontwerp tal van millioe-
nen wojden beschikbaar gesteld voor verbetering
der doode weermiddelen.
!2o. De Regeering is voornemens de kosten
der door haar beoogde sociale hervormingen te
dekken door verhooging der invoerrechten en zij1
hoopt de uitgaven, welke de aanneming van dit
wetsontwerp medebrengt, te bestrijden uit ver
hooging van bestaande of invoering van nieuwe
belastingen. Verwerping van dit wetsontwerp zou
het echter mogelijk maken de millioenen, voor
verbetering der «lioode weermiddelen bestemd, aan
te wenden voor invoering van sociale hervormin
gen. Daardoor zou de verhoogkig der invoerrech
ten! achterwege kunnen blijven, waarvan vaststaat,
dat zij voor een groot deel dooT de arbeiders
moét worden opgebracht, terwijf op zijn minst
genomen de verhoogde welvaart, die daarvan het
gevolg heet te zijn, twijfelachtig is.
(3.0. Wij leven in een tijd, waarin de prijzen
van bijna alle levensmiddelen aanmerkelijk zijn
gestegen, zoodat in tal van arbeidersgezinnen de
uitgaven"voor het hoogst noodige móeten wórden
verminderd of achterwege gelaten. Onder zulke
omstandigheden, komt het aan het Centraal Be
stuur hoogst onverantwoordelijk vóór een zóó.
danig groot kapitaal, als door de Regeering wordt
gevraagd, te besteden aan de 'doode weermiddelen
en daardoor aan de productie te onttrekken.
{Op grond van tleZe beweegredenen dringt het
Centraal Bestuur op verwerping van het wets
ontwerp aan.
(De Werkmansbode.)
De kwestie in de A. J. V.
Zaterdag-avond heeft de Amst. Juweliersver-
eeniging een ledenvergadering gehouden ter be
spreking van de kwestie, welke het bestuur in de
vergadering van Donderdag jl. deed besluiten zijn
ontslag te nemen De vergadering was zeer druk
bezocht, veel drukker dan Donderdag.
Uit de vergadering werd een motie voorgesteld,
waarin men verklaarde het aftreden van het be
stuur te betreuren en m de aangelegenheid welke
in de vorige vergadering het bestuur en de meer
derheid dea aanwezige leden verdeeld hield, aan
het bestuur de vrije hand te verleonen. De mo
tie werd met overweldigende meerderheid aan
genomen. Het bestuur, dat niet voltallig was,
zal in een ledenvergadering, welke binnenkort zal
gehouden worden zijn besluit mededeelen. De
bepaling betreffende het toelaten van juweliers
kinderen als leerlingen, zal dus zoo worden uit
gelegd, dat alleen niet-volwassen kinderen van
juweliers in de gelegenheid zullen worden gesteld
om in het vak te worden opgeleid.
Moderne tentoonstellingen.
In »De Middenstandsbond" publiceert de heer
J. S M. (eeuwsen) zijn denkbeelden over »Moderne
tentoonstellingen".
De motieven voor het houden eener interna
tionale tentoonsteling omschrijft de heer Meeuw-
sen als volgt
I. Uit zakenoogpunt van handel en nijver
heid.
II. Om leven en vertier aan eene stad te
bezorgen.
III. Natuurlijke hulpbronnen van vreemde
landen bekend te maken.
IV. Economische overwegingen.
V. Enz., enz., enz., enz.
Hij wijst er dan op. hoe aanvankelijk het doel
der wereldtentoonstelling was, om de uitkomsten
van een nieuwe bedrijfstechniek en geheel ver
anderde productiewijze onder de oogen te brengen
van een publiek, dat als belanghebbend en belang
stellend zijn voordeel met het geëxposeerde kon
doen.
Schrijver, die de laatste drie wereldtentoonstel
lingen in Parijs bezocht, nl. die van 1878,1889
en 1900, herinnert er aan, dat die van 1878 als
tentoonstelling zeer hóóg stond. Doch, zegt hij,
de oorzaken, die voor de eerste jaren in de tweede
helft der vorige eeuw medewerkten om de wereld
tentoonstellingen zóó te doen slagen, waren niet
méér in die mate aanwezig in de laatste jaren.
Men moest naar middelen uitzien om de ten
toonstellingen aantrekkelijk te maken en zoo
kwamen de vermakelijkheden en dergelijke.
De heer Meeuwsen maakt een vergelijking met
hetgeen de wereldtentoonstellingen van dit jaar
als economische verschijnselen beteekenen tegen
over die, welke in de eerste jaren der laatste helft
van de vorige eeuw werden gehouden en hij komt
tot de conclusie, dat die te Brussel en Londen
mogen worden beschouwd als te zijn georgani
seerd om leven en vertier in en aan de stad te
bezorgen.
En meer speciaal van de Brusselsche tentoon
stelling schrijft hij
Wij hadden enkele malen het voorrecht óm
met vertegenwoordigers uit een twintigtal vakken
de Brusselsche tentoonstelling te bezoeken. En
wat bleek na nauwgezette studie Dat slechts
enkele vakken goed vertegenwoordigd waren, zoo-
als bijv. de dames modes, doch van zoovele andere
vakken kreeg men niets dan een onvoldoend
beeld. Zeker, de tentoonstelling was interessant,
enkele landen gaven door hun practische inrichting
een prachtig geheel te aanschouwen, doch wilde
men van z'n vak studie maken aan de hand der
inzendingen, men kwam in de meeste gevallen
bedrogen uit.
En nog een belangrijke oorzaak werkt belem
merend op het bereiken van een economisch doel
doel op zulke groote algemeene wereldtentoon
stellingen. Men vindt het kleine en middelgroote
temidden van dergelijke reuzeninzendingen niet
meer terug.
Wij aarzelen dan ook niet om te verklaren, dat
voor zaken van handel of nijverheid in het klein
of middelgrootbedrijf de wereldtentoonstellingen
van heden zoo goed als in het geheel geen oeco-
nomisch voordeel opleveren.
In een volgend artikel zet de heer M. zijn
denkbeelden uiteen omtrent de wijze, waarop
tentoonstellingen in het economisch belang van
den middenstand, zoowel als van den grootindus
trieel en groothandelaar behooren te worden
ingericht.
Weerbericht.
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verricht
in den morgen van 7 November 1910, medegedeeld
door het Kon. Ned. Met. Instituut te de Bildt.
Hoogste barometerstand 763.4 te Horta.
Laagste barometerstand 724.4 te Aberdeen.
Verwachting tot den volgenden dagkrach
tige lot stormachtigen, later afnemende zuidwes
telijke tot westelijken wind, betrokken tot zwaar
bewolkt regenbuien, kouder.
Katholiek Leven.
Het volgend verslag wordt ons toegezonden
J.l. Vrijdagavond hield deze vereeniging wederom
haar gewone veertiendaagsche debat-vergadering.
Na behandeling van eenige huishoudelijke aange
legenheden verkreeg de eerw. spreker pater Bar-
tijn het woord tot het houden van het vervolg
zijner inleiding over de Rechtsverhouding tusschen
Kerk en Staat.
Allereerst leidt spr., uit de algemeene conclusie
betrekkelijk het door Christus aan de Kerk toe
bedeelde recht van onafhankelijkheid van ieder
tijdelijk gezag eene reeks bijzondere rechten af,
waarop de Kerk krachtens hare opgedragen zen
ding aanspraak maken mag.
Alsdan gaat spr. over tot de beantwoording der
vraagWelke zijn de rechten en de plichten van
den Staat
Ook deze moeten, evenals die der Kerk, worden
afgeleid uit de natuur en het doel, den Staat
aangewezen door God, van Wien als grondlegger
der menschelijke maatschappij, die wij Staat noe
men, alle macht, dus ook de Staatsmacht, voort
komt. Welnu, evenals de Kerk een volmaakte
maatschappij is op haar gebied, zoo is ook de
Staat een volmaakte maatschappij op zijn terrein
Immers als Staat wordt alleen beschouwd die
vereeniging van menschen, onder de leidir.g van
een gezag strevend naar het algemeen stoffelijk
welzijn als gemeenschappelijk doel, welke in en
door zich zelf alle middelen bezit om dat gemeen
schappelijk doel te bereiken, n.l. een zelfstandig
volk, een onafhankelijk rijk, niet eene stad of
provincie.
Uit het doel van den Staat, het stoffelijk wel
zijn, van minder waaide dan het doel der Kerk,
het geestelijk geluk, volgt klaarblijkelijk, dat de
Staat, hoewel eene volmaakte maatschappij, toch
eene maatschappij is van lageren rang dan de
Kerk.
Krachtens zijn natuur als volmaakte maatschappij
bezit de Staat het recht en den plicht beiden, alle
passende, redelijke middelen aan te wenden, wet
ten in te voeren, maatregelen te treffen, noodig
of nuttig ter bereiking van zijn doel, n.l.
het algemeen stoffelijk welzijn zijner burgers.
Spr. vestigt de aandacht op de woorden alle
passende redelijke middelenwant noch aan het
individu, noch aan de gemeenschap zijn alle
middelen geoorlooft. Staatsalmacht mogen wij
nimmer huldigenmacht is altijd nog geen recht,
er bestaat ook machtsmisbruik waarvoor de
Staat zich te wachten heeft: »De wet", zegt de
H. Thomas van Aquino is eene redelijke beschik
king. Zoo is het den Stnat nimmer geoorloofd,
de natuurlijke rechten zijner burgers geheel en
al tot zich te trekken, b. v. het particulier eigen
domsrecht, de zorg der ouders voor de opvoeding
hunner kinderen, het verkiezen van den levens
staat enz. Dit alles zou uitloopen op vernietiging
der menschelijke vrijheid, op een staatsslavendom,
op tirannie, erger dan er heerschte in 't Heiden
dom, waarvan het Christendom ons verlost heeft.
Nimmer ook mag de Staat wetten uitvaardigen,
die indruischen tegen de Goddelijke zedewet
want, in beginsel ten minste, mag aan recht en
onrecht, deugd en misdaad, waarheid en dwaling
niet dezelfde waai de worden toegekend. In begin
selomdat er zich gevallen kunnen voordoen,
waarin het Staatsbestuur, evenals ieder ander
gezag, om ernstiger onheil te keeren of eenig
grooter goed te verkrijgen of te behouden, een
kleiner kwaad zou mogen, ja moeten dulden
immers voor de praktijk geldt de regelvan twee
kwaden moet men het mindere kiezen, indien
met niet vermag beiden te verhinderen.
Verder heeft de Staat er voor te waken, dat
er in zijne wetgeving geen bepalingen worden
vastgesteld, die in botsing komen met de hoogere
dan stoffelijke belangen des volks, n. 1. met het
bovennatuurlijk doel des menschen, m. a. w. geen
maatregelen te nemen, geen wetten in te voeren>
die inbreuk maken op de rechten, de vrijheid van
handelen der Kerk, die rechten beperken, ver
korten, schenden of opheffen, zoodat de Kerk
belemmerd worden zou, de haar door God zelf
opgelegde taak te vervullen, alle volkeren zonder
onderscheid langs den door God aangewezen weg
op te leiden tot hun hoofd- en einddoel.
In plaats van de Kerk als zijn vijandin te vree
zen, behoort de Staat, gelijk Paus Leo XIII in
zijn encycliek lmmortale Dei zoo helder aan
toont, de Kerk te beschouwen als zijn krachtigste
helpster bij het bestuur zijner onderdanen, behoort
hij met haar eendrachtig samentewerkenopdat de
Kerk met volkomen ongestoorde vrijheid, met
ontplooiing van geheel haar kracht, met toepassing
van al haar middelen haar verheven doel kunne
bereiken.
Houdt de Staat bij zijn bestuur met dit alles
rekening, m.a.w. blijft hij zich op zuiver stoffelijk
terrein bewegen, dan behoort ook zijn recht op
onafhankelijkheid erkend te worden, dan ook dreigt
er nimmer gevaar voor botsing tusschen Kerk en
Staat. Dit alles vinden wij in 't kort samengevat
in de bovengenoemde Encycliek van Paus Leo XIII
x>De zorg voor het menschdom heeft God tusschen
twee machten verdeeld de kerkelijke en de bur
gerlijke, en Hij heeft aan de eene de behartiging der
Goddelijke, aan de andere die der menschelijke
dingen opgedragen. Elk dezer twee is in haar
kring het hoogste beiden hebben zij zekere gren
zen binnen welke zij zich moeten beper en;
grenzen, die door den aard en het naaste doel van
beiden zijn afgebakend zoo wordt voor elk van
beiden een kring getrokken, binnen welken ieder
rechtmatig werkzaam is".
Echter kunnen er zaken zijn, welke behooren
zoowel tot het Rechtsgebied der Kerk als tot dat
van den Staat, gemengde zaken genaamd, zooals
b.v. het huwelijk, de opvoeding van kinderen enz.
In deze zaken mag de Staat niet eigenmachtig
optreden. Hierop zal spr. in de volgende rede
nader terugkomen. Uit het bovenstaande trekt
spr. drie algemeene conclusies
1o. De Staat is als volmaakte Maatschappij,
binnen de grenzen van zijn eigen werkkring, d.i
op zuiver stoffelijk gebied, van de kerkelijke macht
onafhankelijk
2o. Het is den Staat niet geoorloofd, als beginsel
in zijn wetgeving iets te bepalen, dat in strijd is
met natuurlijke rechten zijner burgers met de
Wet Gods of met rechten der Kerk
3o. De Staat is verplicht, met inachtneming
der natuurlijke rechten zijner burgers, der Wet
Gods en de rechten der kerk, alle middelen aan
te wenden welke noodig zijn tot behartiging van
het algemeen stoffelijk welzijn zijner burgers
Spr. wenscht nog te bemerken, dat de liberale
tlieoriën van scheiding tusschen Kerk en Staat
en de vrije Kerk en de vrije Staat, welke reeds
door Paus Pius X veroordeeld zijn, volstrekt niet
mogen worden beschouwd als idealen, nog minder
in beginsel mogen worden verdedigd.
Nadat spr. dit laatste nog heeft uiteengezet en
tevens nog eenige vragen van den heer Smit heeft
beantwoord, sluitspr. onder applaus zijne inleiding.
Voorz., alsnu het woord nemend, dankt pater
Bartijn voor zijn interessante rede en sluit deze
vergadering met den christelijken groet.
Singer-Maatschappü
Op de wereldtentoonstelling te Brussel hebben
de Singer-Naaimachines den »grand prix", de
hoogste onderscheiding, verworven.
De Singer-Maatschappij, gevestigd Kal verstraat
te Amsterdam, heeft haar filiaal te dezer stede,
Hoogstraat 15.
Op de voordracht ter benoeming
van een onderwijzer aan de school voor g.l o. 3e
klasse no. 71 te Rotterdam, komt als no. 1 voor
de heer J. P. W. v. d. Sluis te Schiedam.
Z a t e r d a g-n a middag heeft eencir-
ca 9-jarige jongen, uit baldadigheid, een meisje
van dezelfden leeftijd in de Schotsche poort pas-
seerend, met een stok, waaraan een brandend
stuk hars was bevestigd, tegen het hoofd nabij
het rechteroog gestooten.
Het meisje bekwam daardoor ernstige brand
wonden en moest zich onder behandeling van een
geneesheer stellen.
Z o n d a g-a vond werd een man b e-
keurd wegens politie-overtreding. Achtereenvol
gens gaf hij de nnmen op van Van der Velden,
van der Enden en Van Loenen, welke laatste
naam bij onderzoek de goede bleek te zijn.
Behalve voor de politieovertreding wordt de
man nu ook voor het opgeven van een valsche»
naam vervolgd.
Gister-mor gen werd door M. Peter-
broers, wonende Maasstraat, aangifte bij de politie
gedaan, dat, terwijl hij en zijn vrouw naar de
kerk waren, uit de woning ontvreemd was een
bedrag van f 12.50, een aantal sigaren en eenige
horloges.
De politie heeft een onderzoek ingesteld.
UIT ROTTERDAM.
Zooals reeds werd gemeld, vierde den len No
vember een der verdienstelijaste hoofdambtenaren
der gemeente Rotterdam, mr. N. J. E. de Voogt»
chef van de bureaux voor de bevolking en den
burgerlijken stand, zijn zilveren jubileum.
Was hij op dien datum met verlof afwezig,
Zaterdagmiddag was hij, voldoende aan het drin
gend verzoek van zijne ambtenaren, overgekomen
om hunnerzijds eene hulde in ontvangst te nemen.
Zaterdagmiddag te 4 uur, hadden zich daartoe
alle ambtenaren van de beide bureaux, ruim 70
in getal, in een der zalen van het gebouw aan de
Hoogstraat vereenigd.
De heer De Voogt verscheen in de feestelijke,
met groen en bloemen getooide zaal, in gezel
schap van zijne echtgenoote, zoon en zuster, waar
hij werd toegesproken door den oudsten der amb
tenaren, den heer L. F. Loroé, die hem namens
de ambtenaren een beeld. »Le Travail", aanbood-
Mr. de Voogt dankte voor de bewezen huldiging
en het aangeboden geschenk.
Alsnu liet de jubilaris den eerewijn aanbieden,
en bleef men nog eenigen tijd gezellig bijeen.
AGENDA VAN VERGADERINGEN ENZ.
Rotterdam.
Maandag 7 Nov. 8 u. Luthersche Kerk. Rotterd.
Bachvereen. Tweede uitvoering Gewijde
Muziek.
Woensdag 9 Nov. Nuts zaal'. Concert-vereen.
„Woiff-Veihey. Eerste Concert.
Dubbele moord te Spaarndam.
Het anders zoo vredige dorpje Spaarndam was
Zondag den geheelen dag in rêp en roer, waaraan
voor ieder bezoeker en doortrekkende duidelijk
merkbaar was, dat er Iets heel bijzonders gebeurd
moest ziju. Overal stonden groepjes menschen
met ernstige gezichten en gebaren, die van af
grijzen en verwondering blijik giaven, te praten.
En vlialk bij de sluis was een oploop zoo gróót,
dat er schier geen doorkomen aan was. Wat
was er gebeurd?
IToen 's morgens de melkboer als gewoonlijk
zijn klanten bezocht, bleek hij bij den gemeente
ontvanger geen gehoor te krijgen. Dat was vreemd.
En naar binnen ziende, zag hij op den grohd
het lichaam van den ontvanger liggen, badende
in het bloed. Een der 'buren werd te hulp ge
roepen en te za.men stelde men ectn onderzoek
in. Op den vloer van het schuurtje vond' men
uitgestrekt liggen het lijk van den heer W. Mel-
chior, een man van 60 jaren, met afgesneden
hals en een roeden zakdoek stijf om den hals
gebonden, alsof men hem eerst had' willen wur
gen.
In de kamer vond men daarop naast den stoel
het lijk van de 70-jarige zuster van den ver
moorde, eveneens met afgesneden hals en met
wonden aan de handen, alsof zij eerst nog m®t
den onverlaat geworsteld had.
Ontzet over deze treurige ontdekking ijlden z>J
om poilitie-'hullp. Weldra verscheen deze en nu
bleek, dat vermoedelijk zucht töt diefstal aan
leiding is geweest voor den moord. De portemon-
naie van den verslagene toch was ledig en even-
zoo de kas. Hoeveel de buit van den dief is gc'
vveest, valt moeilijk uit te maken, wijl natuurlijk
de kas eerst opgemaakt moest wondien. De eerst®
geruchten spraken van f300, llater hoorde men
van f 1000. In elk geval werd beweerd, dat de
buit niet heel groot kon zijn, wijl juist de ambte
naren, onderwijzers, enz. hun salarissen hadden
ontvangen.
Het parket te Haarlem werd dadelijk gewaar
schuwd en weidra waren de officier van justih®
c.s. ter plaatse, om een onderzoek in te stel
len en daaraan leiding te geven. Bijna den geb®®'
len dag zijn zij gebleven.
Uit hét verdier onderzoek is gebleken, diat de
moord vermoedelijk is gepleegd in den avond
van Zaterdag, omstreeks 9 uur, wijl de beid®
verslagenen, uit hoofde van hun leeftijd en >n
verhand met bet rustige dorpsleven steeds vr»®ë
te bed gaan en meestal' te half tien ter rust®
lagen. Nu waren beiden echter nog geheel 8°'
kleed, zoodaf de moord geschied moet ziju vóór
half tien.
Verder vermoedt men, dat de heer Melchi(>r
nog tijd en gelegenheid heeft gehad, na de h®111
toegebrachte wond zich naar de deur te »l^e'
