Verspreide berichten.
Staten-Generaal.
Binnenland.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
PERU.
[In do provincie ChiclJayo is eene revolutie uit-
Igiabridkein. Troepen zijta. uitgezonden om de orde
te hoi's tollen. j
De Chil'eensche regeering heeft 94.791.500
Chi'Jeensche goud-peso's toegestaan voor dien bouw
van 2405 km. spoorwegen.
Groot opzien is in Praag teweeg gebracht
door bet bericht van een aanval op een trein
die in de buurt der stad gepleegd werd. Dins
dagmiddag werd een goederentrein, die ook pas
sagiers vervoerde, in de nabijheid van het station
Wojowitz door een talrijke bende aangehouden.
De roovers bedreigden het treinpersoneel met
den dood wanneer het zich zou verzetten. Na eeri
■gedeelte van de^ lading te hebben geplunderd,
lieten zij den trein weer verder gaan. Na een poos
werd hij echter opnieuw aangehouden en op
nieuw geplunderd. Er is een streng onderzoek
ingesteld naar dit mystërieuse geval.
De bladen vermelden dat te New-Orleans
door den Aartsbisschop Mgr. Blenk de eerste
spade in den grond is gestoken voor den bouw
der nieuwe Katholieke Universiteit. Een gift van
50.000 dollars heeft het reeds lang gekoesterd
voornemen, het reeds bestaande Loyola College
tot een Universiteit voor het Zuiden, speciaal
voor Louisiana uit te breiden, mogelijk gemaakt-
Bij de plechtigheid was een groote schare
hooggeplaatste leeken en geestelijken, waaronder
de Provinciaal der Jesuïeten P. O'Conner, tegen
woordig.
Een levendige beweging heerscht in de
Marne (Frankrijk) onder de wijnbouwers, die op
energieke wijze de bestrijding van de fraude
eischen en waarvan een groot gedeelte besloten
heeft, geen belasting te betalen voor de gewenschte
voldoening wordt verkregen. Twee honderd wijn
bouwers, op het gelui van de brandklok bijeen
gekomen, hebben den toegang tot het station van
Damery bewaakt, verklarend dat indien de fusten
niet voor den ochtend waren teruggezonden, ze
zouden vernietigen. De onderprefect en de pro
cureur zijn zeer laat in den nacht vertrokken.
De Rhone is Dinsdag en den daarop volgen
den nacht belangrijk gewassen in de omstreken
van Lyon. De aanzienlijke was van de Saöne
vereenigd met die van de Rhone veroorzaakt
levendige ongerustheid onder de bewoners van de
oevers van de groote rivieren. Te Neufchateau
zijn ook de Mouson en de Maas buiten hare oevers
getreden In de Vogeezen valt overvloedige
regen.
Tengevolge van de troebelen, die zich in
Amasolo, Hondaras, hebben voorgedaan, is de
Duitsche kruiser «Bremen" uit Panama naar
Amapolo vertrokken ter' bescherming van de be
langen en het eigendom der Duitsche onderdanen.
Een Fransch oorlogsschip en een Amerikaansche
kruiser zijn reeds ter plaatse. Men verwacht een
Engelsch oorlogsschip. De telegrafische gemeen
schap met het vasteland is hersteld. Alle overige
gemeenschap is verbroken.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Woensdag 9 Nov.
(Slot).
De heer De Stuers acht den minister van
koloniën te optimistisch gestemd aangaande Atjeh.
Het rapportLiefrinck geeft daartoe geen aanlei
ding, meent spr blijkens de mededeelingen over
in vele streken nog heerschende anarchie en het
gestadig neerleggen van verzetslieden. Spr. zegt,
dat het militair optreden zich veelal richt tegen
ongewapenden, wat haat en wraak aankweekt
tegen ons gezag. Met den heer Liefrinck wenscht
spr. voor Atjeh geduld, kalmte en civiel bestuur.
Er zijn thans te veel militairen in Atjeh werk
zaam als civiele bestuurders (11 van de 16), wat
spr. afkeurt. Dit is niet te verhelpen door zulke
civiele gezaghebbers op non-activiteit te stellen.
Men kieze civiele bestuurders uit het korps civiele
ambtenaren. Spr. is ook voor minder patrouilleeren.
De heer De Meester acht de herziening van
het passen- en wijkenstelsel onvoldoende. Moge
de Regeering spoedig gereed zijn met de regeling
der rechtspositie van de Chineezen en ook met
de herziening van de belastingregeling, die dè
Chineezen thans benadeelt.
Van de arbeid der Mindere-Welvaart-Commissie
is naar sprekers zin nog te weinig resultaat ge
zien. Van de gevoteerde 40 millioenen is nog
veel te weinig besteed door de Regeering.
Voortvarendheid ontbreekt op menig gebied.
"Waarop wacht de inwerkingtreding van het
nieuwe wetboek van Strafrecht voor Europeanen,
dat reeds in 1898 afgekondigd werd
Spr. juicht de reorganisatie van het binnen-
landsch bestuur toe en ook het streven naar de
centralisatie. Nu moet ook de autonomie van
Indië een begin worden gemaakt. De financieele
zelfstandigheid van Indië een begin worden ge
maakt. De financieele zelfstandigheid van Indië
zou het verantwoordelijkheidsgevoel versterken.
De Buitenbezittingen moeten geopend voor het
wereldverkeer. Men moet zich daar financieel
voor interesseeren in Nederland en de Regeering
behoort voor spoorwegen te zorgen..
in het beleid van een Gouverneur-Generaal
keurt spr. de circulaires over de Zondagsrust af.
De financiën moeten tot voorzichtigheid stem
men, daar geen accrès van belasting is te wachten.
Zuinigheid is geboden en inkrimping van het aan
tal Europeesche ambtenaren, die duurder zijn dan
inlanders met hun geringere behoeften.
De heer Bo ogaard t bespreekt de gewijzigde
financieele politiek van Indië, die proefhoudend
bleek, zoodat de toestand bevredigend is.
Spr. protesteert tegen het scheppen van hoog
bezoldigde posten. Het geld kan beter gebruikt
voor verschillende bestuurstakken. Voor deze be
zuiniging en voor de regeling van de rechtspositie
van de ambtenaren benoeme de Regeering een
commissie of een regeeringscommissaris.
De Regeering behoort op een andere wijze in
het tekort aan ambtenaren te voorzien dan door
te hooge traktementen in uitzicht te stellen. Er
is in Nederland te weinig bekendheid met Indië
de belangstelling moet aangewakkerd worden.
De heer Bogaardt verklaart zich verder niet
tegen een bestuurshervorming, maar verlangt een
regeling, die zich aansluit bij de evolutie op so
ciaal, politiek en economisch gebied in de richting
van krachtige doorvoering van gewestelijk en
lokaal zelfbestuur.
Spr. verdedigde alle circulaires van den gou
verneur-generaal, behalve die waarbij de bekeer
lingen van het Leger des Heils den doop niet kent.
Spr. dringt op intrekking of wijziging van die
circulaire aan.
Heden voortzetting.
Van het Loo.
Met den trein van 8.34 arriveerde Dinsdag
avond te Apeldoorn graaf van Rhoden, academie-
en jachtvriend van Z. K. H. Prins Hendrik, die
eenige dagen de gast van den Prins zal zijn.
's Prinsen adjudant haalde den graaf van 't
station en in 's Prinsen auto werd naar het paleis
gereden.
Gistermorgen reden de Prins, de graaf van
Rhoden en 's Prinsen adjudant ter hertenjacht
in het Koninklijk Park en de Hoog-Soerensche
bosschen.
De graaf van Rhoden vertrekt niet voor de
volgende week weder naar Duischland.
Zuster De' Haan, de vroegere verpleegster van
Prinses Juliana, bracht Dinsdagmorgen, op uit-
noodiging van H. M. de Koningen, een bezoek
aan het Koninklijk Paleis.
Abd-el-Azis
De ex-sultan van Marokko, Abd-el-Azis, is
Woensdagavond per stoomschip «Koningin Wil-
helmina", van de Maatschappij Nederland te
IJr*uiden aangekomen.
Wegens het aandoen van het door pest besmet
verklaarde Lissabon, zou het stoomschip tot heden
(Donderdag)inorgen tien uur in quarantaine blijven-
Sp\jsvetten en vruchtenwijn.
Kort geleden is te Amsterdam gehouden een
vergadering van de directeuren der gemeentelijke
keuringsdiensten te Rotterdam, 's-Gravenhage,
Leiden, Dordrecht, Groningen, Arnhem en Haar
lem, met 21 fabrikanten en handelaren in spijs-
vetten en den volgenden dag een vergadering van
dezelfde directeuren van keuringsdiensten met 25
fabrikanten van vruchtenwijn.
Op beide vergaderingen was als gast aanwezig
de directeur van het rijksbureau voor het onder
zoek van handelswaren te Leiden.
De eerste vergadering had ten doel een nomen
clatuur vast te stellen voor gesmolten spijsvetten-
Besloten werd, dat onder den naam «rundvet"
alleen zuiver rundvet zal worden verkocht en dat
andere harde vetten en vetmensels, die ter ver
vanging van het rundvet worden aangeboden, bak
en braadvet" zullen heeten, met dien verstande
dat tusschen haakjes achter dezen naam steeds
de bestanddeelen van het vet zullen worden ver
meld, aldus
«Bak- en braadvet (rundvet met plantenvet).'
«Bak- en braadvet (dierlijk vet met plantenvet)."
«Bak- en braadvet (plantenvet)."
Daarbij zal steeds het hoofdbestanddeel het
eerst moeten worden genoemd, en blijven de
fabrikanten vrij, om de woorden «dierlijk vet" en
«plantenvet" te vervangen door den soortnaam
der gebruikte vetsoort.
Evenzoo zal onder don naam «reuzel" alleen
zuiver varkensvet worden verkocht, terwijl andere
zachte vetten of vetmengsels, die ter vervanging
van reuzel worden aangeboden, «reuzeline" zullen
heeten, echter ook weer onder vermelding van de
bestanddeelen van het vet tusschen haakjes achter
dien naam aldus
»Reuzeline (reuzel met plantenvet)." «Reuzeline
(dierlijk vet met plantenvet)." «Reuzeline (plan
tenvet)."
Ook hierbij zal steeds het hoofdbestanddeel
het eerst moeten worden genoemd en blijven de
fabrikanten vrij, om de woorden «dierlijk vet" en
«plantenvet" te vervangen door den soortnaam
der gebruikte vetsoort.
Voorts werd nog de aandacht der vergadering
er op gevestigd, dat deze spijsvetten niet meer
dan '/i pCt water mogen bevatten.
Als termijn van invoering van de overeenge
komen nomenclatuur, werd vastgesteld 1
Januari 1911.
De tweede vergadering had ten doel bij gemeen
schappelijk overleg vast te stellen, aan welke
eischen «vruchtenwijn" moet voldoen, om als
deugdelijk te kunnen worden erkend.
Overeengekomen werd lo. dat saccharine, an
dere kunstmatige zoetstoffen glucose (aardappel
stroop) te beschouwen zijn als vreemde bestand
deelen, (in den zin van art. 330 der Strafwet)
en dus in deugdelijken vruchtenwijn niet mogen
voorkomen
2o. dat zwaveligzuur (G. O. 2) kan worden
toegelaten, mits tot niet grooter hoeveelheid
dan 20 m.G. vrij en 200 m.G. totaal per liter;
3o. dat, in afwachting van nadere proefnemin
gen, salicylzuur in de alcohol-arme vruchtenwijnen,
waaronder hier verstaan worden de wijnen, die
hoogstens 8 c.M3. alcohol in 100 c.M3, wijn be
vatten, tot een maximum van 200 m.G. per liter
wijn zal worden toegelaten
4o. dat andere conserveermiddelen dan zwave
ligzuur en salicylzuur en voorloopig als niet-toe-
laatbaar in deugdelijken vruchtenwijn worden
beschouwd
5o. dat kleuring met geëxtraheerde planten-
kleurstof of kunstkleurstof mits deze onschadelijk
zijn, voorloopig zal worden geduld, maar dat
getracht zal worden, de hoeveelheid, daarvan
toegevoegd, te beperken, ten einde ten slotte
te komen tot uitsluiting van elke vreemde kleur
stof.
Meêgedeeld werd, dat de directeuren van
keuringsdiensten van meening zijn, dat in 100
liter bessenwijn minstens 30 liter onverdund bes
sensap verwerkt moeten zijn.
De heer] Van Westendorp onthield zich als
Voorzitter der Vereeniging van medewerking aan
ons advies."
Weerbericht.
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verricht
in den morgen van 10 November 1910. medegedeeld
door het Kon. Ned. Met. Instituut te de Bildt.
Hoogste barometerstand 772.3 te Coruna.
Laagste barometerstand 743.6 te Hernösand.
Verwachting tot den volgenden dagzwakke
tot matigen, westelijke, tot zuid-westelijken wind
aanvankelijk nog buiig, later half bewolkt, droog
weer. zelfde temperatuur.
Gemeentelijke Arbeidsbeurs.
Gevestigd in het Beursgebouw telfnr. 244.
Geopend alle werkdagen van 9^ tot 11£.
voormiddag. Maandag, Dinsdag en Vrijdag
van 8 tot 9 uur 's avonds.
Gevraagde Arbeidskrachten.
Vuurwerker verversjongen halfwas
kleermaker smidsjongen ketelmaker
jongen voor kantoor.
Voor buiten de stad.
Conducteur voor hotel koperslager— draaier
gereedschapsmaker aankomend zilversmid
Aangeboden Arbeidskrachten.
Timmerlieden bakker opperman portier
koetsier pakhuisknecht schipper huis
knecht voor hotel grof bankwerker machi
nebankwerker plaatwerker stokers -
tuinier behanger forceur grond
werkers vuurwerker klinker verver
drukker steendrukker stukadoor con
structiewerker winkelbediende kantoorbe
diende machinist voorslager matrassen
maker distillateursknecht personen voor lichte
werkzaamheden wassehen aan huis gevraagd
schoonmaakster dienstbode dagmeisje
kurkensnijder.
Volksbadhnis.
B. en W. zeggen in een schrijven aan den
Raad
«Bij het hierbij weder ter tafel gebracht adres
van het Bestuur der Vereeniging «Sehiedamsch
Volksbadhuis'' hebben wij de eer het volgende te
berichten.
Waar de Vereeniging stelt dat door de werken
der Gemeente aan de Broersvest het thans nog
bestaande Volksbadhuis ten ondergang gedoemd
is en dit beweren niet wel ontkend kan worden,
komt het ons billijk voor, dat de schade door de
Gemeente vergoed wordt.
Wij hebben daarom die schade laten opnemen
Blijkens hierbij overgelegd rapport van 3 des
kundigen zou bij overneming van het gebouw door
de Gemeente deswege in billijkheid een bedrag
van f 10.000.zijn uit te keeren.
Wat nu den finaucieelen steun betreft door de
Vereeniging gevraagd voor de exploitatie der
nieuwe inrichting het volgende
De Vereeniging doet met haar stichting onmis
kenbaar een werk dat door de Gemeente gesteund
mag worden.
Hoezeer zij nog nimmer anderen steun van de
Gemeente noodig heeft gehad dan dat zij voor
zeer geringen prijs den grond in erfpacht hield,
is het mogelijk dat waar zij een zooveel groo
ter installatie moet exploiteeren op grond waar
voor zij den vollen koopprijs moet betalen of een
daaraan evenredige huur of pacht zal hebben te
voldoen de rekening eenigszins anders zal worden.
Wij meenen dat het voor de Vereeniging aan
genaam zal zijn, wanneer zij weet of zij en
tot welk bedrag op steun van de Gemeente
mag rekenen.
Met het oog op de Gemeentefinanciën kunnen
wij geen hooger subsidie voorstellen dan f500.
Verder meenen wij niet te mogen gaan.
Het verstrekken van kapitaal voor den bouw komt
ons evenmin wenschelijk voor als voor rekening
der Gemeente bonwen, om dan daarna het gebouw
ter exploitatie aan de Vereeniging af te staan.
Op beide wijzen zou de Gemeente financieel
een risico loopen, die zij o. i. thans niet mag aan
nemen.
Op bovenstaande gronden stellen wij U der
halve voor de Vereeniging «Sehiedamsch Volks
badhuis", tegen overneming van het tegenwoor
dige gebouw, daarvoor aan te bieden een schade
vergoeding van f 10.000.en U bereid te verkla
ren haar een subside te verleenen van f500.
per jaar voor de exploitatie van haar te stichten
nieuwe inrichting, met dien verstande natuurlijk
dat wanneer de exploitatierekening aanwijst,
dat dit subsidie niet meer of niet ten volle meer
noodig is het zal worden teruggehouden of
verminderd.
Brand Buitenhavenweg.
Op het eigenaardig terrein tusschen den Bui
tenhavenweg en den Groenendijk, waar de oude
en de nieuwe glasblazerij te zamén loopen en ook
de gemeente-asclitaal hare rechten doet gelden,
werd gister-avond tusschen 7'/» en 8 ure brand
ontdekt, 't Bleek, dat er, vermoedelijk door kort
sluiting in de electrische geleiding, brand was
ontstaan in een van de bijgebouwen van de glas
blazerij «De Schie", de gemengkamer, waarboven
de mandemakerij aan de eene zijde door de ma
chinekamer en aan dun anderen kant door de
flesschenloodsen helend.
Betrekkelijk spoedig nadat de brand ontdekt
was, waren een aantal bluschmiddelen op de
plaats des onheils te zamen gebracht. De eigea
spuit der fabriek rukte uit en ook de stoombrand-
spuit was spoedig ter plaatse; eveneens waren
een aantal hulpmiddelen, brandladders enz. weld''a
aangebracht. Wat hier echter het meest doelmatig
zou zijn geweest, kon niet worden aangewend
een slang kon niet aan de waterleiding worden
geschroefd, omdat die op het terrein niet aanwe
zig is. Intusschen stegen de vlammen, gevoed ook
door de zoo licht brandbare stoffen op den zoldei
van het pand, hoog op, zoodat weldra geheel het
betrokken gebouwtje de prooi van het vernielend
element werd. Velen sloegen vooral van het ach
ter liggende dijkje den brand gade, die door zij0
hellen gloed in een groot deel der stad werd op'
gemerkt.
De Burgemeester, de heer Honnerlage Gretöi
de wethouder, de heer Van Westendorp, en het
Raadslid, de heer Van der Meer, waren ter plaatse
en beschouwden met nog enkele andere belang'
stellenden vanaf «de brug" het onheilspellend
schouwspel. De brandweer, onder leiding van den
commandant, den heer Chr. Krijger, kweet zich
behoorlijk van haar taak. Omstreeks 9'/a ure werd
zij den brand meester en mocht zij er in slage°
dien tot het betrokken gebouwtje, dat geheel uit'
brandde, te beperken, zoodat de drijvende stoom'
brandspuit «De Mentor", die nog voor het terrein
verscheen, geen dienst meer behoefde te doen.
De schade wordt door verzekering gedekt.
Brand Houtwarenfabriek.
I n de fabriek van houtproducten voor huishou
delijk gebruik, gevestigd in het pand «Nederland
aan de Boterstraat uitkomende aan de Schie, ont
stond heden-middag omstreeks 12uur brand-
't Bleek, dat op den bovensten zolder, den tim*
nierzolder, waar de 20-jarige knecht Philip Slu1*
ters, in het schaftuur was overgebleven, brand
was ontstaan. Op dien zolder stond vlak bij de
schaafbank ,op een brandend petroleumtoestel een
pot met lijm. Plotseling hoorde bedoelde knecht
knetteren en zag hij brandende krullen van de
schaafbank op den grond vallen. Gevoed door de
aanwezige houtkrullen, breidde de brand zich
snel uit: oogenblikkelijk stond alles in lichte
laaie, zoodat den knecht geen tijd over bleef om
te blusschen en hij, gereedschap en kleeren in de
steek latende, snel de vlucht moest nemen, fe
knecht, die intusschen nog brandwonden over het
geheele gelaat bekwam, meende, er een vonk op de
schaafbank uit het petroleumstel was gevallen, dat
reeds lang van te voren was aangestokenvao
overkoken der lijm was, volgens hem, geen sprake,
Nadat voor den brand gealarmeerd was, ver
schenen spoedig de rijdende stoombrandspuit eü
verder blusch- en hulpmateriaal, ladders enz., tel
plaatse en werd weldra een stroom van watei
over het brandende perceel uitgestort. Betrekke
lijk spoedig omstreeks l'/4 uur was dan
ook de brand gebluscht, zoodat de drijvende
stoomspuit «De Mentor" die nog verscheen, niet
behoefde in dienst te worden gesteld. De auto
riteiten wij merkten op den Burgemeester efl
den wethouder Van Westendorp waren ter
plaatse De bedoelde bovenste zolder brandde
geheel] uit en enorme waterschade werd geleden.
Alles was verzekerd.
Gouden jubilé—J. P. Weiter.
De vaderlandsche driekleur wapperend van den
«ronden molen" nabij den Buitenhavenweg, dee
reeds vermoeden, dat daar een bijzonder jubi'e
werd gevierd. Werkelijk herdacht dan ook, tege'
lijk met het vijftigjarig bestaan van den g'st'
handel onder de firma Vrijland, Van den Hoog6^
Co., de heer J. P. Weiter den dag waarop h'J
voor een halve eeuw in dienst trad van bedoelde
vennootschap, dien hij nu nog als boekhoude1
dient. De vennootschap, eerst begonnen in het
pand aan de Kethelstraat, waar later eene sme'
derij werd gevestigd, werd later overgebracht na»'
het pand aan den Buitenhavenweg, voorheen beken'
als de bakkersmolen «De Meiboom" en bleet daar
onder de gemeenzame aanduiding «De ronde m°'
len" gevestigd. De heer Weiter trad eenige dage11'
nadat de vennootschap in de Kethelstraat hai'eIJ
werkkring begon, in haren dienst en bleef sedCt
onafgebroken bij haar werkzaam.
De tegenwoordige vennooten toonden de lang
durige trouwe diensten van den jubileerenden
boekhouder op prijs te stellen. In het metgr°eI1
en bloemen keurig versierde kantoorlokaal vei'
schenen heden-middag omstreeks half twee een'g
vennooten met den Directeur, den heerR.A.De Kroei'
van Overschie, en werd den door allen hooggeachte11
jubilaris met eene waardeerende toespraak b®t
huldeblijk der vennooten aangeboden. Geheel
den geest van den letterlievenden jubilaris bestaa
