Dagblad voor Schiedam en Omstreken.
33ste Jaargang.
Zaterdag 26 Novemberl-1910
No. 9877.
EERSTE BLAD?
Biiitenlandsch Nieuws.
Verspreide berichten.
Binnenland,
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost vooï Schiedam per 3 maanden f 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland f 2.per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: Boter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
Bureau BOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Van 16 regels f 0.92 met inbegrip van bewijsnummer.
Elke regel daarboven 15 cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 25 cent per regel.
Voor herhaaldelijk advertberen worden uiterst bib
1 ijke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no.
Dit nummer bestaat uit DRIE
Waden en een Geïllustreerd
Zondagsblad.
ENGELAND.
®e „Catholic tl era ld" doelt mede, dat de Ka
tholieke bisschoppen van Engelland besloten heb-
'J°n bij de algemeen© verkiezingen, die. do vol-
Sonde, maand waarschijlnljjk gehouden zuilen wor-
de onderwijskwestie ,niet te doen gelden
a's een kwestie, die vooi' de houding: der Katho
lieken don doorslag geven moet.
Nopals men zich herinneren zal', was dit bij
vorige verkiezingen in Januari wiel het gte-
V;l'- Men legde toen aan de verschillende can-
didaten de vraag voor, hole hun houding zijn
ten opziichte van het bijzonder onderwijs.
e antwoorden, die daarop inkwamen, waren in
dö meeste gevallen zoo., dat de conservatieve
Candidaten door de Katholieken gesteund wer
den.
schijnen de bisschoppen echter de Kathte-
'ekeu geheel vrij te willen laten bij hun keuze,
baarbij zij waarschijnlijk uitgaan van 3e over-
^'guig, dat bij de volgende verkiezingen de
oogerhuiskwestie de voornaamste inzet uittna-
eix zal, omtrent welke kwestie zij geen stelling
*'Ren innemen.
PORTUGAL.
Met personeel aan de gas-el'ectiisch lichtfabrie-
te Lissabon staakt. i>e stad is zonder licht,
galerie bewaakt de fabrieken. Verder is er sta-
op de staatsspoorwegen in de provincie Min-
en te Douro.
Me staking: in d;e gas-telectrisch lichtfabrieken
's echter spoedig geëindigd, doordat de directie
®eft toegegeven.
SPANJE.
Noja wierpee gister 8000 boeren inet stee-
'l°n naar dei douane-kantoren eh het woohhuis
11 den pachter der tolrechten. De gendarmen
®sten herhaaldelijk vuren. Negen personen wer-
gewond, terwijl verscheidene kneuzingen be
man.
TURKLTö.
a de Turksche Kamerzitting van Woensdag
jj °.a. het choleragevaar ter sprake gebracht
stal ^eSeer'n8 werd verweten, dat zij niettegen-
^afde de cholera reeds in het land was, toch
bad °eUVres had Seb°uden en daardoor de ziekte
gr0 helpen vei'sPreiden. Te vergeefs poogde de
de °tviz'er de Regeering te rechtvaardigen, zoodat
£a, p°sRie van den Minister van Binnenlandsche
O. Talaat' ernst'g bedreigd scheen. Talaat
de C ed'gde zich zoo goed als het ging en stelde
Zal Vertrouwensquaestie. De stemming hierover
ly^J^moedelijk heden plaats vinden. De moge-
d&0l)6'd van een algemeene Kabinetscrisis schijnt
Hgtlcholeradebat en de weder-oprakeling van
a|reta-vraagstuk niet uitgesloten te zijn. En
Zo0 °C d'1 u'terste geval zich nog niet voordoen
aflr 's toch volgens welingelichte kringen het
Sch" 6n van a'thans een aantal Ministers waar-
te^la met name van de ^m'sters van
raji adscbe Zaken Rifaat, van Onderwijs Em-
6° van Publieke Werken Haladjian en van
detl en Landbouw Mavro Cordato. Het aftre-
NiSaVan Mifaat en de benoeming van den gezant
Schi. 1 °P zjjn plaats schijnt zeker en is waar-
Y 'J* al binnen zeer kort te wachten.
ni6e^roi0edelijk zal de volgende week nog wel
Sc},- Verrassingen brengende grootvizier Hakki
beeft 11'et energiek genoeg te zijn. Overigens
Vaa,. 'lÜ verklaard eiken strijd te zullen aan-
\aa n> zoodat men misschien met een ontbinding
et Parlement rekening zal moeten houden,
bet 6z'en echter een dergelijke maatregel met
°p den toestand in de provincies niet
bet ^evaar is, zal hij daartoe wel niet dan in
0°H() ®'ste geval overgaan. De Minister van
s^ ahmud Schewket schijnt in elk opzicht
Cr«
lerpe houding te willen aannemen, ook in
ela-kwestie. De moeilijkheden, door de
laatste besluiten der Cretenzische Nationale Ver
gadering geschapen, worden algemeen als een
bedreiging van den vrede beschouwd.
PERZIë.
Het gevecht op den straatweg van Urmia naar
Salmas schijnt, naar het Petersburgsche telegraaf-
agentschap meldt, van ernstigen aard geweest te
zijn. Een telegram van Donderdag bericht: De
strijd werd heden onderbroken,; beide partijen
houden zich bezig met het versterken hunner
stellingen De Turken ontvingen versterking. Tot
aan Dschebel is de straatweg in handen der Per
zen. Een deputatie van aanzienlijke gronbezitters,
kooplieden en geestelijken begaf zich naar den
oostelijken oever van het Urmia-meer om vandaar
uit met Teheran telegrafisch te onderhandelen.
De deputatie heeftjlast de regeering te verzoeken
onmiddellijk tegen het onwettig optreden der
Turken krachtige maatregelen te nemen, daar zij
anders de vreemde mogendheden om hulp zullen
verzoeken.
ARGENTINIë.
Uit Argentinië komen telkens merkwaardige
berichten over de toenemende ontwikkeling van
den landbouw in dien staat. Elk jaar opnieuw
worden duizenden H.A. in cultuur gebracht.
De officiëele berekening van de uitbreiding der
bezaaide oppervlakte voor den aanstaanden oogst
voor tarwe, lijnzaad en haver, met uitsluiting van
andere zaden en granen, als vogelzaad en rogge,
wijst eene vermeerdering aan van 693,620 H.A.
boven de in cultuur g-phmehto opporvlokto gmlu
rende de periode 1908-9.
De berekening van het daarmee belaste bureau,
die elk jaar de waarheid zeer nabij blijkt te
komen, wijst een totaal aan van
6,253,180 H.A. bezaaid met tarwe.
1,503,820 lijnzaad.
801,370 haver.
Gerekend naar de sterkte der bevolking brengt
geen land ter wereld zooveel van de genoemde
granen voort als Argentinië. Daarbij komt dan
nog de maisoogst, die beduidend hooger is dan de
tarweoogst; telt men bij de voorgaande de met
deze graansoort bezette oppervlakte, dan komt
men tot een totaal van ten naaste bij 14 millioen
H.A., die ten behoeve van den landbouw geëx
ploiteerd worden. En dat in een land met 7
millioen inwoners.
BRAZILIë.
De New-York Herald" bevat ©en gteregeM ver
haal van het matrozenoproier op de Braziliaansclië
oorlogschepen.
Dinsdagavond aldus meldt het blad was
die commandant van de „Minas Ge-rites" uit di-
neere.n bjj den commandant van deh Franschen
kruiser „Dugmay-Trouin". Tegen tienen kwam hij
a.an boord terug. Daar w;a.s oen oproer gaande;
van alle kanten klonk geschreeuw, en' nu en
dan viel er een geweerschot. De commandant
en 2 officieren, bijgestaan door een paar ma
trozen, trachtten de muiterij te keer te gaan,
maar moesten, nadat een der officieren doedel ijk
giewiodd was, hun pogingen staken.
(Kort daarop sloegen de dreadnougt „Sao- Paulo"
en dte- kruiser „Bahia" ook aan 't muiten. Al
de officieren werden aan 'laiid geztet en een ma
troos eerste klasse, Joas Candido, nam het be
vel over het muitend eskader op zich. De sche
pen hadden een flinken voorraad vivres en am
munitie aan boord en gingen kolen innemen op
Viamra-eiland. Ook maakten zij zich meester van
een pap-r kol ens toepen van de Fransche mail
boot „Atlantique" en de Britste h© stoomboot
„Oronsa".
Jntusschen hadden de muitelingten draadloos
aan president Hermes da Fonseca geseind, en
hem op de hoogte gesteld van hun eisehen, die
bestoind'ein nit afschaffing der lijfstraffen, meer
gage en minder werk. Wanneer deze eisehen
niet ingewilligd werden, zou Rio Janeiro, gebom
bardeerd worden. Toen nu de regteering geen
antwoord zond, begonnen de schepen te schie
ten. Het bombardement duurde hij tusschenpoo-
zem, den ganschen. nacht, en bracht groo-te ont
steltenis teweeg onder de bewoners, die niet wis
ten, wat er gaande was. Tegen deh morgen kwam
bericht, dat de commandant van de „Minas Ge-
raes", en een aantal officieren waren omgebracht.
Do muitende schepen/ die de roo-de vlag voer
den, kruisten in de baai. De trouw gebleven
torpedojagers namen stelling aan het einde der-
baai om op het eerste commandto een torpedo-
aanval op die muiters te doen. Intusschen had
zich ook de „Marshal Fltoriano" Rij de oproer
lingen aangesloten. Eindelijk openden de in de
baal manoeuvreerende schepen het vuur op de
forten, die echter dat vuur niet beantwoordden.
Aan de kaden en op de omliggende heuvels ston
den massa's toeschouwers, die zich verbaasden
over de bekwaamheid, waarmede met de zware
pantserschepen gemanoeuvreerd werd, hoewel er
geen officieren aan boord waren.
Eindelijk namen de muitende schepten stelling
in -die baai, tegtenover de stad en losten nu en
dan een schot; één dezer schoten doodde op
straat 2 kinderen en een vrouw.
|Tegten 1 uur in den middag praaide een boot
met. een witte vlag de „Sao Pauto". Aan boord
van deze boot bevond zich een parlementair
die met de muiters onderhandelingen aan
knoopte. Zij eischten inwilliging van hun wen-
scbem en een a*Lgeheele amnestie.
jTegten den avond stoomden zij weg buiten het
schootsveld der torpedojagers, en keerden den
volgenden middag terug. Even daarna vertrok
do Fransche kruiser „Duguay-Trouin", die onge
moeid werd gelaten, terwijl' bij het vooarbijstoo-
men het 'muziekkorps van die „Minas Geraes"
de 'Marseillaise speelde en de bemanning! van
dat schip juichte.
Het Portugeesche ministerie van buifenlandsche
zaken heeft het volgende telegram uit Rio Jan
eiro ontvangen
Hier heerscht volkomen rust, de oproerige oor
logsbodems wachten buitengaats op amnestie.
Alles doet een vreedzame oplossing voorzien.
Reuter seinde gister uit Rio Janeiro:
De Kamer zet de debatten over het amnes-
tievoorstel voort. De vergadering is zeer opge
wonden en nu en dan ranselen de afgevaardigden
elkaar af.
De muitende schepen, die sedert vanmiddag
12 uur buiten de reede op een signaal wachtten,
dat onmiddellijk na de stemming in de Kamer
gegeven zou worden, hebben den steven gewend
en zijn in onbekende richting vertrokken.
Kardinaal Sanminiatelli Z aba rel la Ls gisteren
te Pontredera bij Pisa overleden. Aldus meldt
een telegram aan die „Köfnische Zeitung". Zijne
Eminentie Alessandïo Sanminiatelli was geboren
te Radicondioli op 4 Aug. 1840 ©n werd opge
nomen in het H. College 19 Juni 1899. Hij be
hoorde tot den rang der kardinaal-priesters.
Een aantal kiesrechtvrouwen te Londien zijn
tot 2 maanden gevangenisstraf veroordeeld.
Telegrammen uit Vil'legarciia, Vigo en La
Corona berichten, dat gistermorgen aardschokken
een hevige ontsteltenis onder de inwoners van
deze plaatsen veroorza,akten, 1
Een der voornaamste bladen van Lissabon
publiceert de volgende bijzonderheden omtrent het
huwelijks-contract van wijlen koning Carlos en
koningin Amelia, dat te Parijs werd gesloten
in 1886.
De graaf van Parijs, de vader van koningin
Amelia gaf haar een uitzet ter waarde van 24.000
gulden, juweelen ter waarde van 60 000 gulden
en een bruidschat van 720.000 gulden betaalbaar
tegen een rente van 5 pet. In het contract was
bepaald, dat koningin Amelia 480.000 gulden
moest beleggen in prima fondsen, terwijl de rest
ter harer beschikking bleef.
In geval van overlijden van een der partijen
had de overledene het recht op een bedrag van
48.000 gulden, in geld of geldswaarden, uit de
roepende bezittingen van den overledene. Konin
gin Amelia zou jaarlijks van haar echtgenoot
12 000 gulden ontvangen voor persoonlijke uitgaven.
In geval van overlijden van koning Carlos had
zij recht op een pensioen van 36.000 gulden per
jaar met woning in een der koninklijke paleizen,
maar zou het recht daarop verliezen, wanneer zij
weder in het huwelijk trad of voortdurend in het
buitenland verbleef.
Bovengenoemde betalingen zouden ook ophouden,
wanneer de regeering haar een pensioen verleende
of een jaarlijksch bedrag, dat hooger was.
De pers bespreekt thans de vraag, of de regee
ring koningin Amelia een pensioen moet geven.
De voorloopige regeering moet echter geen plan
hebben hiertoe over te gaan.
Onderscheiding.
Bij Koninklijk besluit is benoemd tot ridder in
de orde van den Nederlandschen Leeuw, mrvTh.
A. Fruin, advocaat en procureur te Rotterdam,
bij Koninklijk besluit van 24 Mei 1910 no. 68
aangewezen als Harer Majesteits commissaris, be
doeld in art. 110, lid 2, der Grondwet, met op
dracht de ministers van Landbouw, Nijverheid en
Handel, van Justitie en van Koloniën bij te staan
bij de behandeling van het ontwerp van wet tot
regeling van het octrooirecht voor uitvindingen in
de vergaderingen der Staten-Generaal.
Koning Uaakon.
Koning Haakon van Noorwegen is met den trein
van 11 uur 45 gisteravond te Vlissingen aange
komen en heeft de reis naar Engeland met het
ss »Prinses Juliana" voortgezet.
Provinciale Staten van Zuid-Holland
De leden van de Provinciale Staten van Zuid-
FIolland zullen Dinsdagavond, 13 December den
voorzitter hunner vergadering mr. Patijn, Commis
saris der Koningin in dit gewest, een gastmaal
aanbieden.
Verkiezing voor de Eerste Kamer.
De rechtsche club van leden der Staten van
Zuid-Holland houden a. s. Maandag te 's Graven-
hage een bijeenkomst in verband met de verkie
zing van een lid van de Eerste Kamer der Staten-
Generaal.
Electrische Centrale van de Zaanstreek.
Te Zaandam en in de andere Zaansche gemeen
ten worden ernstige pogingen aangewend om te
komen tot de oprichting eener electrische centrale
voor de Zaanstreek. Vooral de heer F. A. Smit
Kleine, electro-ingenieur, en de firma P. M. Duijvis
8c Co., machinefabrikanten, spannen zich er voor.
Dinsdag 29 November a. s. zal te Zaandam een
vergadering gehouden worden, waarin het nut en
het belang der oprichting eener electrische cen
trale voor de Zaanstreek zal worden uiteengezet.
Alle raadsleden en verdere autoriteiten zijn ter
bijwoning uitgenoodigd.
Gemeentelijke tuchtschool.
Naar de »Tel." verneemt, begint er te Amster
dam eenige samenwerking te ontstaan tusschen
verschillende voorstanders van een gemeentelijke
tuchtschool, zoodat dit wellicht kan leiden tot
verwezenlijking van de plannen in de toekomst.
De 40 millioen.
Te Rotterdam is ter teekening gelegd een adres
aan de Tweede Kamer der Staten-Generaal,
waarin verzocht wordt niet in te gaan op het
voorstel der regeering, omtrent de 40 millioen
voor kustverdediging.
Nederlandsch Landbouw-comité
Een buitengewone algemeene vergadering van
het Nederlandsch Landbouwcomité is tliaus uit
geschreven tegen Woensdag 21 Dec. 1910. des
voormiddags te halfelf uren.
Aan de orde zullen worden gesteld de volgende
twee punten
lo. Is het, met het oog op de belangen van
den Landbouw wenschelijk, dat de ontworpen
ziektewet en Radenwet in den voorgedragen zin
tot wet worden verheven
2o. Is het wenschelijk, dat door het comité
stappen worden gedaan, om nader hoofdlijnen uit
te werken voor een ontwerp van wet, als bedoeld
bij het besluit der vergadering van 19 Juli 1908,
waarbij alleen de verzekeringsplicht wordt opge
legd, doch onder de noodige waarborgen vrijheid
gelaten wordt ten aanzien van de wijze van
verzekering
hioi
den