Dagblad voor Schiedam en
rrr-De r,aambeid rcht
34ste Jaargang.
Woensdag 31 Mei 1911.
No. 10031.
feuilleton.
Officieele berichten.
Kennisgeving.
Biibmhudich Nieuws.
Jadeh Begum.
Verspreide berichten.
Staten-Gene raai.
Binnenland.
ABONNEMENTSPRIJS:
Dit blad verschijnt dagelijks, uitgezonderd Zon- en Feestdagen, en
kost voor Schiedam per 3 maanden 1.35, per maand 45 cent en per
week 10 cent. Franco per post door geheel Nederland f 2 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons BureauBoter-
straat 50 en bij alle Boekhandelaren, Postdirecteuren en Brievengaarders.
Bureau: BOTERSTRAAT 50.
PRIJS DER ADVERTENTIëN:
Familieberichten 20 cent per regel.
Handelsadvertentiën van 1—6 regels 0.92; eikeregel daarboven 15cent.
Driemaal plaatsen wordt tweemaal berekend.
Ingezonden mededeelingen 35 cent per regel.
Voorherhaaldelijk adverteeren worden uiterst b i 1-
iijke overeenkomsten aangegaan.
Telefoonnummer 85. Postbus no. 39.
Inrichtingen welke gevaar, schade oi
hinder kunnen veroorzaken.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam,
Gelet op de bepalingen der Hinderwet.
Brengen ter algemeene kennis, dat door de
},Nederlandsche Oiiefabrieken" haar ver
zoek dd. 19 April jl. om vergunning tot het op-
richten eener fabriek voor het vervaardigen van
Veekoeken en de daarmede in verband staande
uitwinning van olie (ter vervanging van de voor
lopige vergunning, verleend d.d. 28 April 1910),
voor het drogen van mais en het malen van
granen, peulvruchten en lijnkoeken, met een
stoommachine van 100 P.K. en een stoomketel
van 60 M2 verwarmingsoppervlak, in de panden
staande aan de Nieuwe Haven nos. 107 en 109,
kadaster Sectie M. nos. 1678 en 1679, is inge
trokken.
Schiedam, 31 Mei 1911.
Burgemeester en Wethouders voornoemd.
M. L. HONNERLAGE GRETE.
De Secretaris,
V. SICKENGA.
POLITIE.
Toegangskaarten voor het Sterrebosch zijn aan
net Commissariaat van politie alleen te ver-
i ygcn op werkdagen, des avonds van 78 uur.
RÜSLAND.
Het feit, dat Rusland in den loop van de 19e
eeuw en reeds vroeger verschillende Slavische
staten ten zuiden van don Diana u gebruikt heeft
om onrust op den Balkan te stichten, mag als
bekend worden verondersteld. De Russisch© Bal
kan-politiek, die als einddoel het .aanlegt op de
Viernietigirug van het T.urkenrijk in Euriopa en
voor welke het een der groote idealen' is, de
oiid/e stad der Byzantijmsehe keizers aan den
Gouden Hoorn te maken tot derde hoofdstad
van ©en grooter Russenrijk, is altijd volgtens een
vast© methode gevoerd. Petersburg trad op als
schermer der Slaven-staten op den Balkan,
rong deze staten niet zelden zijne bescherming
op on zorgde er steeds voor, dat de agitatie
eigen de Turken levendig werd gehouden: door
ten door het organiseeren van complot
dan i°°r pr0pa§anaa TOl°r PanfTavis'me en
y. n 00r menschlievendie rol van den Slia-
k!SC 'en ^rooder te- spelen, zoowel teg'enioiver Tuf-
ij'a as tegenover 't overige Europa, En daarbij
aa-te, mien j,jcp aaa Neiwa niet bezorgd,
fiei rokken Slavische staiat van de broeder-
Hjke hulp gediend was.
j T° was h'üt in 1878, in 1908' en 1909, en zoo
s tel ooik nu weer. Thnjns is het Montenegro',
nat j,geholpen" wordt.
De helrekkingiein tusschjen Rusland en Mon-
enegro intusschen zijn reeds oud. De omvang'-
inSsische inétooires'-litteratuur uit de 18e
6)
Verhaal uit de Indische bergen
door
Maximiliaan Kern.
zichrderkBeVgum8eZijgegradfhdid Vl°°g °Ver het ge"
wenk de heeren binnen te bren^mte 6611 jS"*®
zy weer naar haar troon terug daarna keerde
»Hoe jammer," dacht \a; u j
een uur weg kunnen blijven." 'G n°g 1
Het is hier de geschikste ntanic
den over de aangediende personen 'in fe'Hechten"
De kolonel stamde uit een onH* viecilï.en'
Engelsche familie, had echter zijn groofertfi
reeds m weinige jaren verkwist en zag zich aan
de grootste ellende prijsgegeven. Toen kwam de
familieraad bijeen en kocht een .fficiersnatent
voor hem, zorgde er echter te gelijkertijd voor
dat hij naar een afgelegen nest aan de Afehaanschè
grens werd overgeplaatst, ten einde hem önscha
delyk te maken. Daar bracht hij eenige vreeseliike
ZTi I' -en 6 ,rT' d'e h6m vroeDer al een
SvSr ge-en gezelschaP was geweest, werd nu
E6 zlJn een'ge tr°ost' ta meer daar alle po
gingen om weer onder beschaafde menschente
eeuw bevat, daaromtrent ZeeT interessante aan-
teekeningen. De auteur van een diezier mémoi-
ries-bundels is voj's't Jurii Wladimiïowitsj Dol'go-
rukof, die in 1769 „toet kruit, lood, optr.oerigte pro-
clamatieis en groote sommen gields" door Katha-
rina II na,ar Montenegro werd gezonden, om de
Montenegrij'nen tegen die Turken op! te ruien,
waardoor Turkije genoodzaakt, zou warden ee|n
deel van zijn strijdkrachten naar het noordien
te zenden. Vorst Jurii toog naar de Zwart© Ber
gen .ondier den schuilnaam van „koopman Baryseih-
nikof", en [door 26 Slavisch© ©miss-aria's verge
zeld. Montenegro verk©erde toein in een toiestand
van woeste barhaarschlheidde geheel© natie was
één bende dieven ©n rooversniemand verliet
ongewapend zijn huis en de priester las gewapend
de mis. De eigenlijke heerschar van het kleine,
wilde berg'landje was toen een berucht roover-
hoofidman en -g^oot-mAordenaar, Stefan, die zich
af en toe voor Peter II van Rusland uitgaf. Met
dit heer trad Dolg'orukof in onderhandeling'. Hij
voorzag, hem van geld, kruit eu load en hitste
hem „in naam der Christenheid en van 't Slavi
sche ras" tegen de Turken op- Mei een pia,ar
Russische vaten kruit zou dan de groote Stefan
een Turksche vesting1 in de, lucht laten vliegen.
Het ongeluk echter wild©, dat Stefan bij' de ont
ploffing hel gezicht verloor. Eenig'en tijd hield
h'ij zich nog verscholen in t' gebergte, maar
eindelijk werd hij, tot groote woede van zijn
rotgezellen, die zelf den grooten pïij's, die op
zijn hoofd gesteld was, wilden verdienen, door
een Griek ven-aden. Eenige dagen later werd
Stefan's rooverskop in triomf door de nauwe
en bochtig© straten van Skoetari op een lans
rondgedragen'.
Intusschen had de Porie aan ieder, die een
Russisch en aglent, dood of levend, naar Skoe-
tan bracht, 5000 ducaten als belooning toege
zegd, „Tegenover dergelijke klinkend© argumen
ten zoo schrijft Dolgbrukof „korden mijn
Montenegrijinen niet doof blijven." Verschillend©
agenten werden te Skoetari „ingeleverd" en Dol-
g om kof zelf moest in alle haast vertrekken, an
ders hadden zijln Montenegrij-rten hem ook ver
kocht. j i
In 1806 maakten de Russen wederom gebruik
van het oiiide middel. De Montenegrijnen wer
den tegen de Turken, die toen de bondgenoo,-
ten va,n Napoleon waren, gemobiliseerd. Onder
den dapperen Vladika Njegosch werden de Tsjer-
nagoren een gelukkige guerilla tegen ie troepen
van Martnont, dia ernstige verliezen leden.
In den verderen loop der i9e eeuw Weril dan
het specifieke middel der Russische Balkan-poli
tiek, het opruien der Slavisch©, staten op den
Balkan, geregeld toegepast". Met 't, onverwacht
gevolg evenwel, dat sommigle dier Balkans taton
zich ontwikkeld hebben tot krachtige, zelfstandige
rijken, die ©enigermate als bufferstaten lusschen
Rusland :en Turkije dienst doen en waarvan de
voornaamste-, Roemenië, thans Turkije1» bondge
noot is.
komen vergeefsch bleven.
Eindelijk, toen hij reeds bijna aan niets anders
meer dacht dan aan drinken en kaartspelen,
scheen het geluk hem nog eens te willen toe
lachen. Uit een naar zijn post overgewaaide krant
vernam hij, dat een zijner intiemste schoolvrien
den tot een hooge betrekking in den Indischen
raad was bevorderd. Tot hem wendde hij zich,
en daar men juist een weinig scrupuleus man
noodig had om de zaak met de Begum in orde
te brengen, werd hij teruggeroepen en tot kolonel
bevorderd. Hij was met de opdracht zeer ingeno
men, en toen hij in plaats van de tante de nicht
zou krijgen, begon hij weer aan de gunst van het
lot te gelooven.
Zijn metgezel was een zonderlinge snaak. On
metelijk rijk, was het zijn hoogste eerzucht, voor
een excentriek, origineel mensch te worden ge
houden. Daar echter zijn verstandelijke aanleg
geenszins met zijn rijkdom overeenstemde en hij
hij gebrek aan eigen ideöen de waarlijk origineele
menschen eenvoudig naaapte, was hij al lang een
voorwerp van bespotting geworden voor allen,
met wie hij in aanraking kwam.
Toen de kolonel hem leerde kennen, wist hij
hem over te halen hem te vergezellen. Sir Tiub-
leshome liet zich namelijk door allen plukken, die
zijn dwaze neigingen wisten te vleien, en de ko
lonel wist bij voorbaat, dat hij tot aan zijn hu
welijk met de nicht der Begum, nog dikwijls
behoefte zou hebben aan een vriend die goed bij
kas was, hoewel de regeering hem, met het oog
SERVIë.
In antwoord op een interpellatie in de Skoes-
Ijina zeide de minister van buit-enlandsche zaken,
dat hot bezoek van den Koning aan Keizer Frans
Jozef om geen andere- reden is uitgesteld, dan om
de gezondheid des Keizers. Het uitstellen van dit
bezoek zal geen den minsten invloed hebben
op het voortduren van de goed© verhouding met
Oostenrijk.
MAROKKO.
Generaal Dalbrez is op' 25 Mei uitgerukt, om
do stammen te tuchtigen, die bij1 Meknes de ach
terhoede van de kolonne-Gourau-d hebben aange
vallen. Hij heeft den vijiand naar de bergen ge
jaagd en hem groote verliezen toegebracht.
MEXICO.
Blijkens, een telegram uit Puebla in Mexico is
te Cholulua een opstand uitgebroken. Veertig per
sonen zijn gedood. Een aantal winkels, re-gee-
ringsge-houwen en particuliere huizen zijn geplun
derd. Hei ghpeupel is meester van don toestand.
De stad werd met den ondergang bedreigd, om
dat d-e op'standelingten er d-e-n brand in hadden
gestoken.
Naar hef Berliner „Tageblatt" uit Jena ver
neemt, heeft die D.uitsche consul te Monastir brie
ven ontvangen van den ingenieur Richter, die
door Griefcsche ro-ovexs is opgelicht. Richter deeldte
mede, dat hij gezond en wel is en verzoekt den
consul te zorgen, dat het losgeld w-ordt betaald.
TWEEDE KAMER.
De behandeling der Steenhouwerswet wordt
voortgezet bij artikel 3, dat de toelating regelt.
Hierbij verdedigt de heer Helsdingen een
amendement om de toelating tot het vak open te
stellen op 16-jarigen leeftijd in plaats van op 14
jaar, terwijl de heer De V 1 u g t een zoon van
den patroon zonder geneeskundig onderzoek wil
toegelaten zien tot het vak, indien zijn arbeid
moet dienen als opleiding tot hoofd der onderne
ming.
De heer Van ldsinga verdedigt eenige re
dactiewijzigingen, waarvan de minister van
landbouw, nijverheid en handel er
een overneemt. De minister bestrijdt daarna het
amendement-Helsdingen en beveelt dat van den
heer De Vlugt aan.
Dit laatste amendement geef den heer D e
Beaufort aanleiding te klagen over bevoor
rechting van werkgevers-zoons. Spr. wil uitbrei
ding tot allen, die steenhouwerspatroon willen
worden.
Na repliek van den heer Van ldsinga on
dersteunt de heer De Visser het betoog van
den heer De Beaufort, waartegen dan de heer
Helsdingen zich kant, evenals tegen de ge
dachte van uitzonderingsrecht voor zoons van pa
troons.
De heer De Klerk verklaart zich tegen het
amendement-De Vlugt en vóór dat van den heer
Helsdingen.
°P zijn zending, flink had uitgezakt. Uit deze
overweging zien wij beiden te zamen aan het
hof der Begum opduiken.
»U komt vroeger dan wij verwacht hadden,"
begroette hen de Begum, die aan haar ergernis
ten minste met deze woorden wilde lucht geven.
»De aangename opdracht," antwoordde de ko
lonel, »die mij hierheen riep, verleende mij vleu
gelen, en nog ben ik ver bij mijn wenschen ten
achteren gebleven."
»Ver ten achteren gebleven," herhaalde sir
Trubleshome achter de rokspanden van den kolonel.
Sitiah beet zich bij deze woorden op de lippen.
Had zij reeds vroeger het voorgenomen huwelijk
als een zwaren dwang beschouwd, thans werd
haar dit politieke plan tot een ware foltering, nu
zij de plompe gedaante van den kolonel met de
slanke gestalte van den markies vergeleek. Met
een ijskoud gezicht wees zij dan ook den ver
liefden blik af, dien de kolonel bij zijn antwoord
op haar vestigde.
Hem nog duidelijker haar afkeer te tóonen,
werd haar intusschen belet doordat spoedig de
diplomatieke plichtplegingeu aan de beurt kwa
men. De boodschap der regeering, die de kolonel
overbracht, werd plechtig voorgelezen, de Begum
heette den buitengewonen gezant met groote sta
tigheid welkom en kondigde daarna diens ver
loving met haar nicht af, wat de hovelingen, die
natuurlijk daarvan al lang op de hoogte waren,
met goed gehuichelde verbazing vernamen en met
de gebruikelijke geestdrift begroetten. Ten slotte
De heer De Vlugt is ongenegen zijn amen
dement te wijzigen in den geest, dat allen, die
patroon worden willen, vrij van keuring zouden
worden.
De Minister raadt nogmaals verwerping aan
van het amendement-Helsdingen en neemt het
voorrecht, dat het amendement-De Vlugt toekent
aan patroons-zoons, in bescherming. De Min. wil
geen uitbreiding van dit voorrecht tot allen, die
opgeleid worden voor steenhouwerspatroon.
Hierop volgen duplieken van de heeren Van
ldsinga en Helsdingen en tripliek van
den Minister.
De Commissie van Rapporteurs blijkt door een
verklaring van den heer Janssen (U. K.)tegen
het amendement-Helsdingen en voor het amende
ment-De Vlugt.
Daarna komen de amendementen in stemming
en worden beide verworpen het eerste met 58
tegen 9, het tweede met 40 tegen 28 stemmen.
Artikel 3 wordt nu hoofdelijke stemming aange
nomen. Na een regeling van werkzaamheden en
na de benoeming van Commissies van Voorberei
ding voor het wetsontwerp betreffende de invali-
diteits- en onderdomsverzekering en voor de Ta-
riefwet, komt artikel 4 der Steenhouwerswet aan
de orde (verplichtingen van den werkgever).
Nader de Minister eenige redactie wijzigin
gen van den heer Van ldsinga heeft aange
nomen, wordt dit artikel aangenomen, evenals
artikel 5, waarbij een wijziging, van dezelfde zijde
afkomstig, afgewezen wordt door den Minister
Artikel 6 (inrichting der lokalen, gebruik van
werktuigen) wordt door den heer Helsdin
gen geamendeerd in den geest van een verbod
van invoer en van bewerking van zandsteen. Spr.
verdedigt dit op grond van de groote gevaarlijkheid
van de bewerking van zandsteen en op grond
van de niet gebleken noodzakelijkheid van het
gebruik van zandsteen.
Spr. licht dan een tweede amendement toe, dat
het gebruik van bijzonder gevaarlijk gereedschap
verbieden wil.
De heer A a 1 b e r s e verdedigt een amendement-
Passtoors, dat voor bepaalde steensoorten de mo
gelijkheid van een verbod van bewerking in
uitzicht stelt, doch zulks bij algemeenen maat
regel vau bestuur om aan de regeering de beslissing
over te laten als de noodzakelijkheid in de praktijk
gebleken zal zijn.
De heer De Klerk verdedigt een amendement
om ook voorschriften te geven betreffende de
verwarming van de lokaliteiten.
De heer De J o n g li, voor het eerst in ae Ka
mer sprekende, verklaart zich tegen het verbod
van zandsteen, welke de architectuur niet kan
missen en waarvan de bewerking in de open
lucht geenszins zoo schadelijk is als wordt beweerd.
De heer Van Nispen tot Sevenaer
(Nijmegen) wil voor de zoogenaamde burger winkels
minder scherpe voorschrifteu geven dan voor de
groote werkplaatsen.
Na verder debat werd de zitting verdaagd tot
heden (Woensdag).
De audiënties by het a.s. Koninklijk bezoek.
In verband met de aanstaande audiënties, door
H. M. de Koningin te Amsterdam e verleenen,
Nviordt er de aandacht o-p gevestigd, dat een
ieder, die ,op deze audiënties wenscht te ver
schijnen, .alle aanraking met besmette zieken zal
dienen te vermijden.
stelde de Begum de beide Franschen aan de En-
gelschen voor.
De markies en de kolonel gevoelden van het
eerste oogenblik af een oprechten en levendi-
gen afkeer voor elkaar. De beweegredenen van
Bompassant kennen we al, die van den kolonel
lagen wat verder achteraf.
Het was namelijk in de Indische geschiedenis
al eens voorgekomen, dat een ondernemende
Franschman hart en hand van een inheemsche
vorstin gewonnen en een niet onaanzienlijk rijk
had gesticht, dat tot op den dag van heden zijn
onafhankelijkheid nog niet geheel aan Engeland
verloren heeft. Zou op het laatste oogenblik, nu
hij bijna zijn doel bereikt had, de Franschman
hem, kolonel, komen dwarsbooinen
Toen de audiëntie was afgeloopen verzocht de
Begum den kolonel zijn bruid tot den ingang der
vrouwenvertrekken te vergezellen. De andere
gasten moesten een weinig geduld hebben, totdat
kamers voor hen in gereedheid waren gebracht.
Nadat de Begum met haar gevolg verdwenen
was, wendde sir Trubleshome zich met een ruk
tot de beide Franschen en vroeg vol verwachting
«Hebt u reeds ooit een werkelijk excentriek man
gezien, heeren
sik moet eerlijk bekennen van niet," gaf Bom
passant tamelijk verwonderd ten antwoord.
sKijk dan als het u belieft mij aan," hernam
de Engelschman trotsch.
[Wordt vervolgd2,
I