De internationale zeeMenstatii,
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
geval, het. geschrevene ,h|et resultaat blijkt te zijn
van .een ijverige stadie on pen onderwerp betreft,
van. zooveel beteekienis in ons maatschappelijk
leven als het spoorwegbedrijf. In weinig landen
neemt het spoorwegwezen een zoo eigenaardige
plaats in als^jn ons land, waar hot verkeer t'e
water, dank zij een wijdvertakt stelsel van be
vaarbare rivieren en goed aangelegde kanalen,
vain oudsher zulk een groote rol heeft gespeeld.
Kon dan ook in andere landen, de ontwikkeling
va!n heit spoorwegwezen bij! dien vooruitgang van
die techniek sneller vorderingen maken en werden
die landen in betrekkelijk korten tijd met een
net van ijzeren wegen overdekt, ten onzent is
de ontwikkelingsgang van het spoorwegbedrijf
slechts langzaam in zijn werk gegaan, en het
heeft vele en vele jaren geduurd alvorens het
stelsel van spoorlijnen, zooals wij; het nu kennen,
zich gevormd had en tot zijn tegenwoordige capa
citeit was opgevoerd. De geschiedenisi van dien
ontwikkelingsgang is een merkwaardige en heeft
ook dezen schrijver belangwekkend genoeg toe
geschenen om er een groot gedeelte van zijn
boek aan te wijden. De wijze waarop hij dat
doet is ietwat droog, doch men dient erbij in
aanmerking te nemen dat een frissche behande
ling van een dergelijke stof voor den vreemdeling
allicht gïootere bezwaren biedt dan voor den
landgenoot. Imusschen maakt het boek w;el den
indruk dat de schrijver hier te lande veel moet
hebben verkeerd ,en da,t hij de vrij! dorre mede-
deelingen, die hij uit etttelijlke officieels stukken
geput heeft en niet altijd smaakvol aan elkaar heeft
geregen, ook door eigen waarneming1 heeft kun
nen aanvullen. J
Dp geschiedenis van den spoorwegaanleg in ons
land verdeelt hij in drie tijdperken, bef eerste
looipende tot 1860, hief jaar waarin de eerste
spoorwegwet tot stand 'kwam waarbij de aanleg
van verschillende sta.aMijnen Werd vastgesteld.
Het tweede tijdperk loopt van 1860 tot. 1875,
toen op 10 November de laatste wet tot het
aanleggen van staatsspoorwegen w,erd afgekon
digd. Het laatste tijdperk loopt van 1875 tot' op
heden. Na de algemeeme spoorwegwetgeving1 te
hebben besproken, behandelt die schr. in den
breede de geschiedenis van dte exploitatie-maat
schappijen, daarbij! de overeenkomsten mededee
lend© welke er tusschem den. staat en die exploi
tatie-maatschappijen en deze maatschappijen on
derling bestaan. Vervolgens wijdt hij! een hoofdstak
aan het personenvervoer, den tak van verkeer,
wielker verhouding tot het goederenvervoer bij
ons zoo geheel anders is da'n in de meeste andere
landen. Te dien aanzien merkte de schr. in het
vorige hoofdstak reeds op, dat het betrekkelijk
kleine goederenvervoer hier te lande zijn grond
heeft le in den geringen omvang van d'e Neder-
landsche nijverheid, 2e en hoofdzakelijk (dte sclhr.
had dan ook deZe oorzaak' zeker in de eerste
plaats moeten noemen) in de bijzonder groote
ontwikkeling van de binnenscheepvaart op de
natuurlijke waterwegen, nl. die Rijnmondingen en
het uitgebreide net van kanalen. D,e scheepvaart
onttrekt, gelijk de schr. .opmerkt, een groot ge
deelte van het goederenvervoer aan de spoor
wegen, vooral wat betreft de producten, waarbij
bet. meer op goedkoopte dan op snelheid van
vervoer aankomt. Intusscben is odk het! goederen
vervoer hier en daar in omvang toegenomen,
vooral, sedert Nederland zijn industrieel© naburen
meer en meer van de voortbrengselen van zijn
landbouw en visisoherij voorziet. Hiervotor is, biet
noodig, dat het vervoer ziopi snel en zop z'eker
mogelijk in zijn werk gaat, waartoe alleein dle
spoorwegen in staat stellen. In het te kleine
goederenvervoer ligt intusscben ook de Oorzaak
van de slechts matige financieel©1 resultaten der
Nieiderlandscbe apoorWtegien. Zelfs een zeer uitge
breid personenvervoer kan het ontbrekende, met
veel kleiner uitgaven gepaard gaande goederen
vervoer niet vervangen, vooral niet, wanneer het
personenverkeer zich over een groot net van
spoorwegen uitstrekt, waarbij bevolkings1- en ver
keersdichtheid zeer verschillend zijn. In dit ver
hand zijn die; cijfers van het volgende staatje
merkwaardig, dat wij uit de in het b-oék ver
melde gegevens samenstellen. Men vindt er in
procenten uitgedrukt het aandeel van het goe
deren- eln van het personenvervoer in de ontvang
sten over 1906 bij1 de twee groote Nederlandsche
maatschappijen en die van een aantal spoorwe
gen in het buitenlandj
Personen. Goederen.
Holl. spoor51.49 38.31
Staatsspoor44.23 47.43
Pruisisch Hessische 28.13 66.53
Beieren31.07 61.23
Saksen31-76 59.10
Wurtemberg34.11 57.54
Duitschland29.14 66.05
Oost.-Hongarije21.99 71.51
Zwitserland46,82 48.81
Frankrijk44.50 53.63
Engeland42.55 63.74
Rusland15.70 74.14
Italië40.29 58.74
België33.99 63.92
Bij behandeling van het technisch© gedetelt©
heeft de schr, bet ook over die Hollandsch'e spoor
wegstations De aanleg ©n inrichtting daarvan
roemt hij op verschillende punten. In een enkel
opzicht zelfs, bv. wat betreft de hooge perrons,
waren wij Duitschland vele jaren vooruit. Ge
heel ontoereikend echter zegt d© schr., ©n
men zal toch hem niet tegenspreken zijn de
stations toestanden te Rotterdam; Die stations ma
ken voor een stad als Rotterdam een treurigen
indruk. Beurs en Del'ftsche Poort hebben zelfs
niet eens een railsrvijtem toegang n,aar de trei
nen. Ook wijst schr. erop1, dat siedert 1890 het
Maasstation 'door de! H. S.. M. wiordt beheerd,
ofschoon er hier tegen ongeveer 30 personentrei
nen van de S.S. slechts 5 van H. S. M. staan,
terwijl van het onder beheer vain de S.S. staande
D.elftsehe Poort station 2 tot 3 maal zooveel trei
nen van de Hollander gebruik maken als van
de S.S. r
De pest in Indië.
Bij het Departement van Koloniën is ontvangen
het volgende telegram van den Gouverneur-Gene
raal van Nederlandsch-Indië betreffende pestge-
vallen op Java.
Afdeeling Malang gisteren 6 dezer 5 gevallen,
waaronder een doode, van de lijders van de vorige
dagen overleden er nog 5, van Kediri geen bericht
ontvangen.
Weerbericht.
Telegrafisch bericht naar waarnemingen, verricht
in den morgen van 28 Juni 1911, medegedeeld
door het Kon. Ned. Met. Instituut te de Bildt.
Hoogste barometerstand 774.2 te St. Mathieu
en lledaix.
Laagste barometerstand 751.2 te Seydisfjord.
Verwachting tot den volgenden dagzwakke
tot matigen, westelijken tot zuidwestelijken wind,
gedeeltelijk bewolkt, waarschijnlijk droog weer,
zelfde temperatuur.
Gister-namiddag zijn van een wa
gen, die een melkslijter onbeheerd aan de Broers-
vest had laten staan, 9 ledige gortflesschen weg
genomen.
UIT OVERSCHIE.
Bij eandidantstelling zijn tot lid van don ge-
moenteraad gekozlen de hleéren P. N. Bak, Wouter
d© Kroes, A. van Vliet Pz. en P. Zeeuw Jz.
UIT SCHIPLUIDEN.
Bij de gister gehouden periodieke gemeente
raadverkiezingen zijn de beide aftredende leden
bij enkele candidaatstelling gekozen. Men heeft,
ziende het geringe aantal stemmen dat bij de
verkiezingen in Februari candidaten, die het met
de handelingen van de tegenwoordige leden niet
eens zijn, verkregen, het nutteloos geacht nog
maals met andere candidaten uit te komen.
AGENDA VAN VERGADERINGEN ENZ.
Schiedam.
Woensdags 24 u. Stedelijk Museum. Doeleplein.
Gemeentelijke Arbeidsbeurs.
Gevestigd in het Beursgebouw Telfnr. 244.
Geopend alle werkdagen.
Gevraagde Arbeidskrachten.
Kurkensnijder (h^lfw'.')
Smidsjongens.
Smoutzetter (halfw.)
Vuurwerker (Sekw.)
Vuurwerker (halfw.)
Dagdiews-tbode P. G.
(boven 18 jaar).
Boekdrukker (halfw1.)
Br ood hakkers j ongen.
Flesschenbeteener.
Sigareinmakersj ongéns.
Sch oenmakers jongen.
Schildersjongien.
Loopjongen voor
groentenzaak.
Aangeboden Arbeidskrachten.
Brandersknechts.
Cartonnag'eWebkeT.
Distillateursknecht.
Expeditieknecht.
Gistbaas.
Grofbank werker.
Kuiper (halfw.)
Koetsier.
Loopknecht.
Nachtwaker.
De Directeur verzoekt aan hen, die verzuim
den te berichten of zij aan een opgegeven adres
zijn geslaagd, bedoeld bericht ten spoedigste te
bezorgen.
Opperlieden.
Pakhuisknecht.
Pe.l.tenstoomer.
Sigarenmaker.
S i ga rensorfeerder.
Sjouwers.
Stukadoor.
Schippersknecht.
Verkiezing voor de Kamer van Koophandel
en Fabrieken.
Voor de verkiezing van een lid van de Kamer
van Koophandel en Fabrieken, ter vervulling der
vacature door het ontslag nemen van den heer
Ant. Schiphorst ontstaan, bleken heden te zyn
uitgebracht 40 stemmen, volstrekte meerderheid
aldus 21 stemmen.
Er werden uitgebracht op de heeren C. H.
Scheffers 18, D. Ris, E H. Zn. 21 en M. J. Wou-
terlood 1 stemmen, zoodat gekozen is de heer
D. Ris E. H. Zn.
Loonactie Timmerlieden.
Reeds sedert vier jaren wordt door de hie^r be
staande afdeelingen van den Alg. Nederl. Timmer-
liedenbond en van den R. K. Timmerliedenbond
een loonactie gevoerd, doch totnogtoe zonder sue
ces. Alle pogingen om met de patroons tot over
eenstemming te komen zijn mislukt en thans
heeft het bestuur der Patroons-vereeniging «Ons
Belang" zelfs een besluit genomen om buiten de
leden dier vereeniging om een aanvrage om een
conferentie af te wijzen.
De beiden bedoelde afdeelingen hebben zich
daarom in een schrijven tot de Patroonsvereeni-
ging «Ons Belang" gewend, waarin zij nogmaals
op het houden van eene samenkomst met de pa
troons aandringen, teneinde de zaak van regeling
van loon- en arbeidstijd met elkaar te bespreken.
Nogmaals verzoeken zij «beleefd, doch met den
meesten nadruk, voor of op 1 Juli 1911 te willen
melden aan het adres van S. IC. v. d. Berg, Korte
Achterweg 176 te Schiedam, in hoever uwe ver
eeniging meent aan onze aanvrage gehoor te
kunnen geven."
Sluiting Beursbrug.
Volgens voorstaande kennisgeving zal de Beurs
brug Donderdag, Vrijdag en Zaterdag voor het
verkeer met rij- en voertuigen gesloten zijn.
De zeeliedenstaking.
Het stoomschip «Noord-Hollandis heden
middag 12V4 uit onze haven naar Alloa vertrokken
met volledig personeelalleen de eerste stuurman
en de eerste machinist werden vervangen, beiden
hadden voor 7 reizen gemonsterd.
Amsterdam.
De directie der scheepvaartmaatschappij «Oce
aan", deelde mee, dat zij in het onderhoud van
gisterochtend het stakingscomité der zeelieden
heeft kennis gegeven van haar besluit, om, even
als zulks door de zustermaatschappij in Engeland
de Ocean Steamship Cy., is geschied, de gages voor
de zeelieden en bootslieden aan boord van haar
schepen met f 6 per maand te verhoogen. Wat
de andere eischen der zeelieden betreft, zeide zij
echter, niet te gelooven, dat de reederij daaraan
zou kunnen toegeven.
Over de eischen der bootwerkers verklaarde zij
voorts, niet te kunnen spreken, omdat zij 't boot-
werk niet in eigen beheer heeft, doch daaromtrent
een contract heeft gesloten met een stuwadoor.
Het stakingscomité der zeelieden zegde toe, van
het onderhoud mededeeling te zullen doen in een
vergadering der zeelieden, welke dan een besluit
zal nemen.
In een huishoudelijke vergadering1 van zeelie
den, gisteravond in d'Geelviinck gehouden, ter
heispneking va,n het uianhod der Stoomvaart-Mij'.
„'Oceaan", werd de volgende motie aangenomen
„De vergadering' van zeelieden, enz., gehoord
hebbende bet aanbod van de Nad. Stoomvaart-
Maatschappij ,,'Ocieaan", om de gages der zee-
lieden met f 6 per mjaajid te verhoogen en be
treffende de andere eiisCben, nader overleg te
plagen, in hoeverre deizie voor inwilliging vat
baar zijn, besluit dit aanhol te aanvaarden wan
neer ook aan de wensfehen der bootwerkers wordt
tegemoet gekomen. i
Gisteravond zijn er met den DuitscRen trein van
7 ju 58 min aan het Weesperpoorts-tation 25 werk
willigen, ajjlen Diuiitstehe zeelieden, aangekomen. Zij
waren 'bestemd voor de Stoolmvaartmij. Nederland'
Er wapen uitgebreide politiemaatregelen getrof
fen.. I
De bemanning' d-er stoomschepen „Danae" ©n
„•Clio" va;n d© Kon. Ned. S toomboolmaatsc ha pp ij
die sinds de laatste opgave in ,onze haven zijn
binnengekomen, heeft zielig naar het stakings
comité meedeelt, bij de stakers gevoegd. Het aan
tal stakende zeeliejdien bedraagt op: het ©ogenblik
700 k 800 man. i
Het bestuur valn „Recht' en Plicht" dee-ldle
ons mede, dat bij' verschillende maatschappijen
oök havein- en ander vast personeel bet werk
hebben neergelegd.
Voorts deelde bet rnjeei, dat „The Navigation
Company Ld. gisteren, zwichtende voor ©en be
dreiging met staking van het werk', het tarief
voor zijn aangenomen w'eirk met 15 <y0 foe:eft
verhoogd. j I i
Gisteren verluidde er te Huil, dat, als het ge
schil heden niet beslecht is, spoorwegpersoneel
zich hij de stakers zal aansluiten.
Te Belfast hebben een paar kustlijnen den dienst
moeten staken.
Het werk op het stoomschip «Alster" is gister
ochtend hervat, nadat den werklieden een bewijs
van het bestuur van «Recht en Plicht" was ge
toond, dat de staking niet de werkers in tonnen
geld betreft, en de werklieden dus mochten be
ginnen.
Uit Amsterdam wordt nog gemeld
Als gevolg van de bootwerkersstaking ligt nu
in nagenoeg de geheele Amsterdamsche haven
alles stil. De kaden, steigers scheepvaartempla
cementen bieden een aanblik van verlatenheid
krachtige politie-maatregelen zijn genomen om
hier en daar, waar nog gewerkt wordt, ongere
geldheden te voorkomen. Zoo vonden wij den
toegang van Kattenburg tot de Handelskade door
de politie ontzegd aan een ieder, die niet naar
haar genoegen kon bewijzen er iets te maken te
hebben.
Deze maatregel betrof natuurlijk de Hollandsche
Stoombootmij., die er, ook na de bootwerkers
staking, tot dusverre in slaagt haar dienst vol
te houden.
Van den Kon. W.-I. Maildienst is gister-morgen
de «Prins Willem IV met bijna de geheele la
ding welke zij moest innemen, en met een volle
dige equipage uitgevaren. Aan de de Ruyterkade
stonden honderden stakende zeelieden en boot
werkers. De aanwezigheid van vele agenten te
paard en te voet heeft vermoedelijk wel incidenten
voorkomen.
De werkgevers, bij de zeelieden- en bootwer
kersstaking betrokken, zullen heden opnieuw
bijeenkomen om hun houding te bepalen.
Uit Amsterdam wordt ons heden gemeld
Thans zijin bonderdetn bootwerkers op de been
en hier .en d.aar zijn ernstige ongeregeldheden
bedreven. In de Czaar Peterstraat werd heden
morgen dioor is takers een tramwagen tot staan
gebracht door bet ne-erlialen van den beugel.
Een inzittende voorman van bontwerkers werd
danig afgeranseld.
Aan het einde der Czaar Peterstraat houdt
zich thans ©en half escaidron cavalerie en pen
sterke politiemacht op', di© alle toegangen tot-
de Rietlanden en de terreinen dier maatschappijen
hébben afgesloten. Op het Mariniersplein is lot
hetzelfde doel een peloton infanterie gestation-
ncerd.
R otterdam, i
Te 5 uur gisternamiddag1 is liet stoomschip „Ba
tavier V" met een nieuwe bemanning van den
wal aan de Boompjes alhier naar Londen ver
trokken. Van die bemanning was aan dék niets
tei bespeuren. De stuurlieden haalden de trossen
in, en de kapitein, stond op de brug. Heel rustig
had ©en groot aantal stakers al een uur tevoren
post tgevat. op de trottoirs tegenover het op vertrek
liggend© stoomschip-.
Na het vertrek oogden zij nog eenigen tijd de
„'Batavier 4 na. De politie had haar maatre
gelen intijds genomen. Van ©enigte ordeverstoring
was geen sprake. I
Va-'n die Bemanning van de „Batavier II", gis-
toren binnengekomen, is de monsterrol afgetoo-
p(en. Zij heeft het stoomschip verlaten en wenscht
niet opnieuw te monsteren.
Hieit stoomschip „Carl Leihnkering" is gister-
namiddag met een voltallige bemanning naar ze©
vertrokken.
Va;n de Duitsehers, die gistermorgen uit Ham
burg te Rotterdam zijin aangekomen om op- ver
schillende schepen te monsteren, zijn er zes-tien
gebracht op het stoomschip- „Teutorna". Zij1 dach
ten te monsteren tegen een gage van f 42 tot f 45
per maand, doch toen heit gisternamidd'ag op
monsteren aankwam, bleek hun, dat de gage f 33
was. Vijftien van de-ze D-uitsc'hërs hebben daarop
de „Teutonia," verlaten en zijn gegaan naar bet,
kantoor van de zeemansveretemiging „Volharding".
Het bestuur van „Volharding" heeft hen gebracht
naar de politie-, en, omdat deze Duitsehers zonder
middelen zijn, de verzekering gegeven, dat het,
indien gewSenscbt, deze vreemdelingen voor reke
ning van „Volharding" naar Hamburg te|Tug zal
zenden.
Hc-t stoomschip „Teutonia," moest heden naar
ze© vertrekken.
Oij den West-Zeedijk bij Delfshaven had eer
gisteravond een vechtpartij plaats tusschen een
aantal nieuwe matrozen van het stoomschip «Ta-
banan" en eenige stakers. Bij de komst van de
politie namen allen de vlucht.
Gistermorgen zijn aan het Maasstation aange
komen 60 Duitsehers, die over de schepen die
vertrekken moeten, zijn verdeeld.
De vice-consul van Engeland heeft zich naar
het in de 2e Katendrechtsche haven liggende
stoomschip «Volturno" begeven om, zoo mogelijk,
te laten monsteren.
De vaart op Huil en Goole ligt van hier uit,
geheel stil en de Grimsbvboot weigert goederen,
voor deze vaarten bestemd, mede te nemen uit
uit vrees, dat de Grimsbybooten in Engeland
besmet verklaard worden.
België.
Gistermiddag had het bestuur van den Ant-
werpschen Zeeliedenbond een onderhoud met den
minister van Arbeid, naar aanleiding van de zee
liedenstaking. Genoemd bestuur verzocht den mi
nister de wet op het arbeidscontract der zeelieden
te herzien. De minister deelde mede, dat hij on-
middelijk een desbetreffend wetsontwerp zal in
dienen.
De Belgische reeders hebben nog geen loons-
verhooging toegestaan wegens de concurrentie met
het buitenland.
14 stokers van de «Lapland", die gisteren te
New-Vork is aangekomen, hebben geweigerd, op
nieuw te monsteren.
Gister kwam een sectie infanterie onder com
mando van luinant Tucker op wacht aan de Erts-
kade, ter bewaking van de emplacementen der
Kon. Nederl. Stoomvaart Mij. en Kon. Holl. Lloyd.
Engeland.
De «Times meldt dat de nationale reederscon-
ferentie ook het voorstel zal overwegen, of de
invoering van een algemeen geldige loonschaal
voor de zeelieden mogelijk is. Indien daartoe
besloten wordt, zullen de reeders aan het scheeps
volk zulk een loonschaal voorstellen. De reeders
die bij de conferentie betrokken zijn, zouden
echter hunne schepen stil laten liggen, indien het
scheepsvolk de loonsregeling verwerpt.
De reeders te Huil en Goole hebben gisteren
een manifest uitgegeven, waarin zij uiteenzetten,
waarom zij onmogelijk de eischen van het zee
volk daar kunnen inwilligen. De loonen in de
havens in het buitenland, met welke Huil moet
mededingen, zijn algemeen lager. Daar komt nog
hij, dat de gages te Huil hooger zijn dan in
andere Engelsche havens. De reeders aan de
Humber hebben de gages van het zeevolk niet
verlaagd, Ofschoon velen met verlies werken. De
bootwerkers te Huil hadden hun geenerlei grievpn
I
I
